Bài 6:
LỰC MA SÁT
LỰC MA SÁT
S khác nhau c b n gi a tr c bánh xe bò ngày x a và tr c bánh xe ự ơ ả ữ ụ ư ụ
đ p, tr c bánh xe ôtô bây gi là ch tr c bánh xe bò không có bi ạ ụ ờ ở ổ ụ ổ
còn tr c bánh xe đ p, bánh xe ôtô thì có bi. Th mà con ng i đã ụ ạ ổ ế ườ
ph i m t hàng ch c th k m i t o nên s khác nhau đó.ả ấ ụ ế ỷ ớ ạ ự
Bài h c này giúp em ph n nào hi u đ c ý nghĩa c a vi c phái minh ra ọ ầ ể ượ ủ ệ
bi.ổ
I. Khi nào có l c ma sátự :
1. L c ma sát tr tự ượ :
Khi bánh xe đ p đang quay, bóp nh phanh (th ng) thì vành (ni ng) bánh ạ ẹ ắ ề
xe chuy n đ ng ch m l i. L c sinh ra do má th ng ép sát lên vành bánh, ể ộ ậ ạ ự ắ
ngăn c n chuy n đ ng c a vành đ c g i là ả ể ộ ủ ượ ọ l c ma sát tr tự ượ . N u bóp ế
m nh thì bánh xe ng ng quay và tr t trên m t đ ng (l t bánh), khi đó ạ ừ ượ ặ ườ ế
có l c ma sát tr tự ượ gi a bánh xe và m t đ ng.ữ ặ ườ
C1 Hãy tìm thí d v l c ma sát tr t trong đ i s ng và k thu t.ụ ề ự ượ ờ ố ỹ ậ
M t bánh xe tr t trên m t đ ng t o ra l c ma sát tr t khi th ng xe.ặ ượ ặ ườ ạ ự ượ ắ
Đ giày tr t trên m t băng t o ra l c mat sát tr t khi tr t băng.ế ượ ặ ạ ự ượ ượ
Khi kéo đàn violon thì cung đàn và dây đàn tr t lên nhau t o ra l c ma ượ ạ ự
sát tr t.ượ
V y theo các em l c ma sát tr t xu t hi n khi nào?ậ ự ượ ấ ệ
Bài 6:
LỰC MA SÁT
LỰC MA SÁT
I. Khi nào có l c ma sátự :
1. L c ma sát tr tự ượ :
Lực ma sát trượt sinh ra khi khi một vật trượt trên bề mặt
của vật khác.
2. L c ma sát lănự :
Khi ta búng m t hòn bi trên m t sàn, hòn bi lăn ch m d n r i d ng l i. L c ộ ặ ậ ầ ồ ừ ạ ự
do m t sàn tác d ng lên hòn bi, ngăn c n chuy n đ ng lăn c a hòn bi là ặ ụ ả ể ộ ủ
l c ma sát lăn.ự
C2 Hãy tìm thêm thí d v l c ma lăn trong đ i s ng và k thu t.ụ ề ự ờ ố ỹ ậ
Khi d ch chuy n các v t n ng có th kê nh ng thanh hình tr làm con ị ể ậ ặ ể ữ ụ
lăn. Ma sát gi a con lăn m t tr t là ma sát lăn.ữ ặ ượ
Khi xe chuy n đ ng bình th ng trên đ ng thì bánh xe lăn trên m t ể ộ ườ ườ ặ
đ ng. Ma sát gi a bánh xe và m t đ ng là ma sát lănườ ữ ặ ườ
V y theo các em l c ma sát lăn xu t hi n khi nào?ậ ự ấ ệ
Bài 6:
LỰC MA SÁT
LỰC MA SÁT
I. Khi nào có l c ma sátự :
1. L c ma sát tr tự ượ :
Lực ma sát trượt sinh ra khi khi một vật trượt trên bề mặt
của vật khác.
2. L c ma sát lănự :
Lực ma sát lăn sinh ra khi khi một vật lăn trên bề mặt của
vật khác.
C3 Trong các tr ng h p v hình 6.1, tr ng h p nào có l c ma tr t ườ ợ ẽ ở ườ ợ ự ượ
tr ng h p nào có l c ma lăn?ườ ợ ự
a) Có l c ma sát tr t.ự ượ
b) Có l c ma sát lăn.ự
Trong hai tr ng h p trên em có nh n xét gì v c ng đ l c ma tr t ườ ợ ậ ề ườ ộ ự ượ
và c ng đ l c ma lăn?ườ ộ ự
C ng đ l c ma sát tr t l n h n l c ma sát lăn.ườ ộ ự ượ ớ ơ ự
Bài 6:
LỰC MA SÁT
LỰC MA SÁT
I. Khi nào có l c ma sátự :
1. L c ma sát tr tự ượ :
Lực ma sát trượt sinh ra khi khi một vật trượt trên bề mặt
của vật khác.
2. L c ma sát lănự :
Lực ma sát lăn sinh ra khi khi một vật lăn trên bề mặt của
vật khác.
3. L c ma sát nghĩự :
Móc m t l c k vào m t v t n ng đ t trên bàn r i kéo t t l c k theo ộ ự ế ộ ậ ặ ặ ồ ừ ừ ự ế
ph ng n m ngang. Đ c s ch c a l c k khi v t n ng còn ch a ươ ằ ọ ố ỉ ủ ự ế ậ ặ ư
chuy n đ ng.ể ộ
C4 T i sao trong thí nghi m trên, m c dù có l c kéo tác d ng lên v t ạ ệ ặ ự ụ ậ
nh ng v t v n đ ng yên?ư ậ ẫ ứ
Đi u này ch ng t gi a m t bàn và v t n ng có m t l c c n.ề ứ ỏ ữ ặ ậ ặ ộ ự ả
L c c n này tác d ng lên v t và cân b ng v i l c kéo nên hai l c cân ự ả ụ ậ ằ ớ ự ự
b ng này gi cho v t n ngằ ữ ậ ặ đ ng yên.ứ
L c c n cân b ng v i l c kéo thí nghi m trên đ c g i là ự ả ằ ớ ự ở ệ ượ ọ l c ma sát nghĩ.ự
Bài 6:
LỰC MA SÁT
LỰC MA SÁT
I. Khi nào có l c ma sátự :
1. L c ma sát tr tự ượ :
Lực ma sát trượt sinh ra khi khi một vật trượt trên bề mặt
của vật khác.
2. L c ma sát lănự :
Lực ma sát lăn sinh ra khi khi một vật lăn trên bề mặt của
vật khác.
3. L c ma sát nghĩự :
C5 Hãy tìm thêm thí d v l c ma ụ ề ự sats nghĩ trong đ i s ng và k thu t.ờ ố ỹ ậ
Các s n ph m trong nhà máy khi thành ph m (bao ximăng, chi c ti vi) ả ẩ ẩ ế
đ c chuy n trên các băng truy n là nh l c ma sát nghĩ.ượ ề ề ờ ự
Chúng ta đi l i đ c là do l c ma sát nghĩ gi cho chân không b tr t ạ ượ ự ữ ị ượ
khi b c trên m t đ ng.ướ ặ ườ
V y theo các em l c ma sát nghĩ là gì?ậ ự