ĐỀ THI dự bị và đáp án GVG TỈNH NGHỆ AN môn LỊCH sử năm 2019

SỞ GD&ĐT NGHỆ AN
ĐỀ DỰ BI
(Đề thi có 02 trang)

HỘI THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI THPT & GDTX NĂM 2019

ĐỀ KIỂM TRA NĂNG LỰC
Môn thi: Lịch sử
Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian phát đề)

Câu 1 (4 điểm)
Câu 2. (5 điểm)
Cho học liệu sau:
N hệ thuật
Nghệ th‫ ׭‬t cũng có những bước phát triển mới. Trong các thế k X- XIV, những
công trình nghệ th‫ ׭‬t Ph t giáo được xây dựng ở khắp mọi nơi như chùa Một Cột
(Di n Hự‫)׭‬, chùa Dâ‫׭‬, chùa Ph t Tích, chùa Dạm, tháp Báo Thi n, tháp Phổ Minh.
Ch‫׭‬ông, tượng cũng được đúc, tạc rất nhi ‫׭‬. C‫ ׭‬i thế k XIV, thành nhà Hồ (Vĩnh
Lộc- Thanh Hóa) được xây dựng và trở thành một điển hình c a nghệ th‫ ׭‬t xây
thành ở nước ta. Ở phía nam, nhi ‫ ׭‬đ n tháp Chăm được xây dựng th m, mang
phong cách nghệ th‫ ׭‬t đặc sắc.
X‫׭‬ất hiện nhi ‫ ׭‬tác phẩm đi ‫ ׭‬khắc mang những họa tiết hoa văn độc đáo như
rồng mình trơn c‫׭‬ộn trong lá đ , bông cúc nhi ‫ ׭‬cánh, bệ chân cột hình hoa sen
nở....cùng nhi ‫ ׭‬bức phù đi ‫ ׭‬có hình các cô ti n, các vũ nữ vừa múa vừa đánh đàn.
Nghệ th‫ ׭‬t sân khấ‫ ׭‬như chèo, t‫׭‬ồng, ra đời từ sớm và ngày càng phát triển.
Múa r i nước là một nghệ th‫ ׭‬t đặc sắc, phát triển từ thời Lý.

Văn bia Sùng Thiện di n linh (ở Hà Nam, khắc năm 1121) viết: “Hàng nghìn chiếc
th‫׭‬y n bơi giữa dòng nhanh như chớp...Làn nước r‫׭‬ng rinh, rùa vàng nổi l n đội
ba ‫ ׭‬núi....lộ vân tr n vỏ và xòe b n chân, nhe răng trợn mắt...Các thần ti n x‫׭‬ất
hiện, nét mặt nh‫׭‬ần nhị thanh tâm há ph i đâ‫ ׭‬vẻ đẹp c a người trần thế, tay nhỏ

nhắn m m mại múa điệ‫ ׭‬hồi phong...”.

Âm nhạc phát triển với nhi ‫ ׭‬nhạc cụ như tr ng cơm, sáo, ti ‫׭‬, đàn cầm, đàn
tranh, chi ng cồng.....Các nghệ nhân sáng tác nhi ‫ ׭‬b n nhạc để tấ‫ ׭‬hát trong các
b‫׭‬ổi lễ hội.
Ca múa được tổ chức trong các lễ hội, ngày mùa ở khắp các làng b n mi n x‫׭‬ôi
cũng như mi n ngược. Cùng với các điệ‫ ׭‬dân ca, còn có các c‫׭‬ộc đ‫׭‬a tài như đấ‫׭‬
v t, đ‫׭‬a th‫׭‬y n, đá cầ‫׭‬...

(Nguồn: Bài 20, sách giáo khoa Lịch sử lớp 10, nxb Giáo dục Việt Nam, năm 2011, trang
103,104)

Anh (Chị) hãy thiết kế hoạt động hình thành kiến thức cho học sinh theo định
hướng phát triển năng lực.
Câu 3 (6,0 điểm)
1. Các thông tin trong b ng sa‫ ׭‬đ c p đến ‫ ׭‬c gia nào
Th i ian
S iện
Năm 1929
N n kinh tế bị gi m sút nghi m trọng.
Năm 1931
h ng ho ng đạt đến đ nh điểm.


S‫ ׭‬t th p ni n 30 c a thế k XX Tiến hành ‫׭‬ân phiệt hóa.
Năm 1937
T p tr‫׭‬ng vào ‫׭‬ân phiệt hóa bộ máy Nhà
nước.
Vì sao giới cầm ‫׭‬y n ‫ ׭‬c gia này lại chọn con đường ‫׭‬ân phiệt hóa bộ máy
nhà nước, gây chiến tranh xâm lược ặc điểm c a ‫׭‬á trình ‫׭‬ân phiệt hóa nước này

có gì khác biệt so với các ‫ ׭‬c gia khác
2.
x‫׭‬ất cách thức hướng dẫn học sinh tr lời.
Câu 4 ( 5,0 điểm)
Từ nội d‫׭‬ng lịch sử Việt Nam giai đoạn từ 1930 đến 1945, anh/ chị hãy:
a/ Thiết kế 01 câ‫ ׭‬hỏi tự l‫ ׭‬n, y ‫ ׭‬cầ‫ ׭‬v n dụng kiến thức lịch sử để gi i ‫׭‬yết
một tình h‫ ׭‬ng hoặc một vấn đ có tính thực tiễn.
b/ Xây dựng nội d‫׭‬ng tr lời cho câ‫ ׭‬hỏi đó.

------- Hết------


SỞ GD&ĐT NGHỆ AN

Câu
Câu 1
Câu 2

HỘI THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI TỈNH CẤP THPT NĂM 2019

HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ DỰ BỊ MÔN LỊCH SỬ
(Hướng dẫn chấm gồm 04 trang)
Hướn dẫn chấm
Hướn dẫn thiết ế hoạt độn dạy học theo định hướn phát triển
năn l c đối với 1 nội dun dạy học cụ thể.
Các ti ‫ ׭‬chí đánh giá hoạt động hình thành kiến thức:
Tiêu chí 1: Mục tiêu
- iến thức:
+ Trình bày được những thành tự‫ ׭‬điển hình c a nghệ th‫ ׭‬t Việt Nam
từ thế k X- XV.

+ Phân tích được nét độc đáo c a nghệ th‫ ׭‬t Việt Nam ‫׭‬a các thời kỳ..
+ Nh n xét, đánh giá được sự phát triển c a văn hóa Việt Nam thời kỳ
này.
- ỹ năng: Q‫׭‬a tổ chức dạy học, học sinh được hình thành một s kỹ
năng: Nh n biết; ‫׭‬an sát lược đồ; phân tích, nh n xét…
- Thái độ: Có thái độ trân trọng, tự hào, giữ gìn phát h‫׭‬y các thành tự‫׭‬
văn hóa còn lư‫ ׭‬lại đến ngày nay.
- Năng lực: Rèn l‫׭‬yện năng lực khai thác và sử dụng tư liệ‫ ׭‬lịch sử
(Hình nh v các thành tự‫ ׭‬nghệ th‫ ׭‬t thời nhà Ng‫׭‬yễn...), năng lực tư
d‫׭‬y lịch sử, xâ‫ ׭‬ch‫׭‬ỗi các sự kiện, phân tích và đánh giá lịch sử (nh n
xét, đánh giá được những thành tự‫ ׭‬văn hóa Việt Nam trong ‫׭‬á trình
so sánh với văn hóa thế giới, Viết được các bài giới thiệ‫ ׭‬v văn hóa
dân tộc hoặc văn hóa địa phương…)
Tiêu chí 2: Học liệu, phươn tiện, thiết bị, đồ dùn dạy học:
Có và đ m b o, phù hợp để tổ chức hoạt động (thể hiện trong tiến trình
tổ chức dạy học)
Gợi ý:
- Học liệ‫׭‬:
+ Thông tin từ học liệ‫ ׭‬đã cho; thông tin ngoài học liệ‫׭‬.
+ Thông tin v v nghệ th‫ ׭‬t Việt Nam thế k X- XV, Văn hóa Phục
Hưng…
- Phương tiện, thiết bị, đồ dùng: Máy chiế‫ ׭‬Projector; tranh nh, phiế‫׭‬
học t p, giấy A0, keo dán, bút dạ…
- Phương pháp, kỹ th‫ ׭‬t: Th‫׭‬yết trình; phát hiện và gi i ‫׭‬yết vấn đ ;
khăn tr i bàn; sơ đồ tư d‫׭‬y, đóng vai…
Tiêu chí 3: Xác định nhiệm vụ học tập
Nhiệm vụ học t p có thể là một hoặc nhi ‫ ;׭‬cụ thể hóa mục ti ‫ ׭‬đã xác
định; có thể được viết ra thành một phần trong kế hoạch dạy học hoặc
thể hiện trong tiến trình tổ chức dạy học.

Điểm
5.0

0.25
0.25
0.25
0.25
0.25

0.25

0.5

1.0


Câu 3

Ví dụ:
- Trình bày những thành tự‫ ׭‬c a nghệ th‫ ׭‬t Việt Nam thế k X- XV.
- Phân tích nét độc đáo c a văn hóa Việt Nam thế k X- XV.
- Nh n xét v sự đời s ng văn hóa c a nhân dân thời Lý, Trần,L . So
sánh với văn hóa thế giới trong giai đoạn đó.
Tiêu chí 4: Cách thức th c hiện
* Bước 1. GV giao nhiệm vụ học t p cho học sinh.
Y ‫ ׭‬cầ‫׭‬: Nhiệm vụ được giao rõ và đ các thông tin sa‫׭‬:
+ Học sinh làm gì? (mô tả/ thuyết trình/báo cáo/ vẽ sơ đồ tư duy/ đóng
vai…).
+ Làm như thế nào?(Sử dụng học liệu, phương tiện, đồ dùng, phương
pháp/kỹ thuật, hình thức thực hiện nào?)

* Bước 2. Học sinh thực hiện nhiệm vụ
Y ‫ ׭‬cầ‫׭‬:
- Học sinh thực hiện kế hoạch.
- Giáo vi n ‫׭‬an sát, hỗ trợ học sinh.
* Bước 3. Học sinh báo cáo kết ‫ ׭‬thực hiện nhiệm vụ
Y ‫ ׭‬cầ‫׭‬:
- Giáo vi n lựa chọn được hình thức để học sinh báo cáo kết ‫ ׭‬thực
hiện nhiệm vụ (th‫׭‬yết trình, trình chiế‫׭‬, báo cáo, vẽ sơ đồ tư d‫׭‬y, đóng
vai…), phù hợp với nội d‫׭‬ng kiến thức và thời gian thực hiện.
- Giáo vi n dự kiến được các tình h‫ ׭‬ng và hướng xử lý để hỗ trợ kịp
thời học sinh trong ‫׭‬á trình thực hiện nhiệm vụ.
Ví dụ:
* Nhiệm vụ 3: Nhận xét về sự đời sống văn hóa của nhân dân thời Lý,
Trần,Lê. So sánh với văn hóa thế giới trong giai đoạn đó.
- Tình huống: HS chưa so sánh được văn hóa Việt Nam với văn hóa thế
giới trong cùng giai đoạn.
- Hướng giải quyết: GV có thể:
+ Hướng dẫn HS tìm hiểu văn hóa thế giới thời trung đại (X- XV) (thông
qua bài 11 sgk Lịch sử 10, học liệu GV cung cấp…).
+ So sánh văn hóa Việt Nam với văn hóa thế giới...
* Bước 4: Nh n xét, đánh giá, ch‫׭‬ẩn hóa kiến thức cần đạt.
Y ‫ ׭‬cầ‫׭‬:
- Có hình thức nh n xét đánh giá linh hoạt, phù hợp kết ‫ ׭‬thực hiện
nhiệm vụ học t p c a học sinh.
- Cách đánh giá, nh n xét cần chính xác, kịp thời; thể hiện sự động
vi n, khích lệ, tạo hứng thú cho học sinh.
1. Các thôn tin tron b n sau đR cập đến uốc ia n㐪o⟞
V sao iới c m uyRn uốc ia n㐪y lại chọn con đư n uân
phiệt h a bộ máy nh㐪 nước, ây chiến tranh âm lưⱠc⟞ Đ⪀c
điểm c a uá tr nh uân phiệt h a nước n㐪y c

hác biệt với
các uốc ia hác⟞
2. Hướn dẫn tr l i câu hỏi

1.0

0.25

0.5

0.25


3.1

3.2

Câu 4
4 a.

a. Bảng dữ liệu đề cập đến quốc gia Nhật Bản
.
a giới c m qu ền quốc gia nָ l i ch n c n đư ng qu n
phiệt h a
m nhָ nước g chiến tranh m lược:
+ Nh t B n gặp khó khăn v ng‫׭‬ồn ng‫׭‬y n liệ‫׭‬, thị trường ti ‫ ׭‬thụ
hàng hóa.
+ Nh t B n bất mãn với hệ th ng Vécxai – Oasinhtơn, chị‫ ׭‬tác động
nặng n c a kh ng ho ng kinh tế.
+ Tr‫׭‬y n th ng ‫׭‬ân phiệt c a Nh t B n.

c. C 2 đặc điểm chính:
+ Q‫׭‬á trình ‫׭‬ân phiệt hóa ở Nh t B n diễn ra thông ‫׭‬a việc ‫׭‬ân
phiệt hóa bộ máy nhà nước và tiến hành chiến tranh xâm lược th‫׭‬ộc
địa. hác với ức, ‫׭‬á trình phát xít hóa ch‫׭‬yển từ chế độ dân ch
đại nghị sang chế độ ch‫׭‬y n chế phát xít.
- Q‫׭‬á trình phát xít hóa c a Nh t B n diễn ra ch m kéo dài trong
s‫ ׭‬t th p ni n 30 c a thế k XX. hác với ức ‫׭‬á trình phát xít hóa
nhanh chóng.
Hướng dẫn h c inh trả l i:
a. Nội d‫׭‬ng hướng dẫn học sinh:
- Xác định đúng y ‫ ׭‬cầ‫ ׭‬câ‫ ׭‬hỏi (Hỏi về vấn đề/nội dung gì?)
Cụ thể:
+ Xác định quốc gia được nhắc đến trong bảng dữ liệu.
+ Giải thích được vì sao giới cầm quyền Nhật Bản chọn con đường
quân phiệt hóa bộ máy nhà nước.
+ Phân tích và so sánh được quá trình quân phiệt hóa của Nhật Bản so
với quốc gia khác.
- Xác định đúng phạm vi kiến thức, ng‫׭‬ồn sử liệ‫ ׭‬li n ‫׭‬an:
+ Phạm vi kiến thức: Lịch sử thế giới hiện đại.
+ Ng‫׭‬ồn sử liệ‫׭‬: Sách giáo khoa Lịch sử 11; Ôlympic 30-4…
- Xác định đúng cách thức tr lời câ‫ ׭‬hỏi hoặc cách thức gi i ‫׭‬yết vấn
đ : Viết thành bài.
- Hướng khái ‫׭‬át hóa vấn đ hoặc phát triển vấn đ : Cách phân tích
một vấn đ lịch sử. Q‫׭‬a đó biết cách phân tích các vấn đ , sự kiện,
nhân v t lịch sử khác.
b. Cách thức hướng dẫn học sinh: Sử dụng các câ‫ ׭‬hỏi n ‫ ׭‬vấn đ /gợi
mở: Vì sao Phân tích và so sánh ‫׭‬á trình ‫׭‬ân phiệt hóa c a Nh t
B n ...
Thiết ế câu hỏi v㐪 ây d n nội dun tr l i cho câu hỏi
Câu hỏi thiết ế c n đ m b o các yêu c u sau::

a. V nội d‫׭‬ng:
+ iến thức phù hợp với dữ liệ‫ ׭‬đã cho ( Việt Nam từ 1930-1945…).
+ Xác định/mô t được tình h‫ ׭‬ng thực tiễn phù hợp với nội d‫׭‬ng kiến
thức sử dụng để gi i ‫׭‬yết.
+ m b o tính chính xác, khoa học c a bộ môn.

0.5
0.5
0.5
1

0.5

0.5

0.5

0.25
0.25

0.5

3.0
0.5
0.5
0.5


4 b.

b. Hình thức:
+ Câ‫ ׭‬hỏi tự l‫ ׭‬n.
+ Diễn đạt logic, rõ ràng, đ thông tin, tránh hiể‫ ׭‬nhầm.
c. Mức độ:
V n dụng (Đề xuất, nhận xét, đánh giá, ý kiến đánh giá....).
Nội dun tr l i câu hỏi:
+ Gi i ‫׭‬yết đầy đ các y ‫ ׭‬cầ‫ ׭‬c a câ‫ ׭‬hỏi; đ m b o tính chính xác,
khoa học c a bộ môn; sử dụng hợp lý các kiến thức li n ‫׭‬an để gi i
‫׭‬yết các y ‫ ׭‬cầ‫ ׭‬c a câ‫ ׭‬hỏi.
+ Gi i ‫׭‬yết chưa đầy đ các y ‫ ׭‬cầ‫ ׭‬c a câ‫ ׭‬hỏi; đ m b o tính chính
xác, khoa học c a bộ môn; sử dụng hợp lý các kiến thức li n ‫׭‬an để
gi i ‫׭‬yết các y ‫ ׭‬cầ‫ ׭‬c a câ‫ ׭‬hỏi.

--------Hết--------

0.5
0.5
0.5
2.0

0.5 đến
1.5