Nhân Quả Nguyễn Chu Phác

MỤC LỤC
Giải t h ích m ột số t ừ n g ữ
Một v à i su y n g h ĩ sa u k h i đọc cu ốn sá ch "Nh â n qu ả"
Kín h g ửi T h iếu t ướn g Nh à v ă n Ch u Ph á c
Lời t á c g iả
Lời cảm ơn
Ja w a h a r la i Ner h u (1 8 8 9 -1 9 6 4 ) v à Ein st ein (1 8 7 9 -1 9 5 5 )
1 - 50
51 - 112


Giải thích một số từ ngữ
T

h eo T ừ điển t iến g V iệt , T r u n g t â m T ừ điển Ng ôn n g ữ h ọc - V iện
Kh oa h ọc X ã h ội V iệt Na m 1 9 9 2 :
Lin h : h ồn n g ười ch ết (k ết h ợp h ạn ch ế) t h iên g
(t r a n g 5 6 6 ).
Lin h h ồn : n h ư v on g lin h (t r a n g 5 6 6 ).
Lin h t h iên g : lin h (t r a n g 1 6 7 ).
Lin h ứn g : lin h n g h iệm r ất n h a n h , r ất m à u n h iệm
(t r a n g 1 0 0 5 ).
V on g : (n ói t ắt ) v on g h ồn (t r a n g 1 0 9 7 ).
V on g lin h : lin h h ồn n g ười ch ế́t (t r a n g 1 0 9 8 ).
V on g h ồn : n h ư v on g lin h (t r a n g 1 0 9 7 ).
Soi: ch iếu á n h sá n g v à o là m ch o t h ấy r õ (t r a n g 8 4 7 ), (cá c n h à
n g oại cảm dù n g t ừ “ soi” có n g h ĩa r ộn g h ơn n h ư: bói, đoá n bản m ện h ,
g ia sự…).
Giải: là m ch o t h oá t được cá i đa n g t r ói bu ộc, h ạn ch ế t ự do (g iải sầu ,
g iải t h oá t …) (t r a n g 3 8 9 ).

Ng h iệp: n g h ề là m ă n sin h sốn g (t r a n g 7 8 5 ).
Ng h iệp lu ật Ka r m a : n ă n g lượn g t iềm t à n g t r on g h à n h độn g t ươn g
la i m à h ậu qu ả qu á k h ứ đem lại, ý n g h iệp, k h ẩu n g h iệp, t h â n n g h iệp -


n g h iệp ch ướn g .
Ng h iệp bá o - qu ả bá o: sự đá p lại điều á c h a y điều t h iện đã là m
t r on g k iếp t r ước bằn g điều á c h a y điều t h iện t r on g k iếp sa u (t r a n g
7 8 5 ).
Giải t ội - g iải n g h iệp: t h a t ội ch o n g ười là m t r á i đạo, lu ật lệ (t r a n g
3 9 0 ) (cá c n h à n g oại cảm h oặc m ột số t h a n h đồn g dù n g t ừ “ t r ả
n g h iệp” ).
Sá m h ối: ă n n ă n , h ối h ận v ề t ội lỗi của m ìn h (m ột lời n ói dối sá m
h ối bảy n g à y ) (t r a n g 8 9 1 ).
V i pà k a : Qu ả của n g h iệp. Nh ữn g điều k iện sin h k h ởi do h à n h độn g
qu á k h ứ (Đại n iệm x ứ, t r .3 8 5 ).
***
Sá ch “ Nh â n qu ả” x u ất bản ch ưa đầy h a i t h á n g đã h ết . Một số n g ười
đã ph ải ph ô-t ô ch o m ìn h v à t ặn g bạn . Mấy t h á n g qu a , t á c g iả n h ận được
n h iều điện t h oại v à t h ư của độc g iả n ói lên cảm n g h ĩ của m ìn h . V í dụ k ỹ
sư, lươn g y Ng u y ễn Kh ắc Min h v iết dà i ba t r a n g , t r on g đó có câ u :
“ Sá ch t h ực sự có g iá t r ị v ề m ặt lu â n lý g iá o dục con n g ười, là m v iệc
t h iện sẽ g ặp được điều t h iện , là m điều á c sẽ g ặp qu ả bá o... Kẻ á c, k ẻ bất
n h â n sẽ bị â m oá n , dươn g oá n , k h ôn g lâ u ch ú n g sẽ bị t r ời t r u đất diệt ” .
Sa u đâ y , x in n êu h a i lá t h ư của GS. T SKH Đặn g V ũ Min h , Ch ủ t ịch Liên
h iệp cá c Hội KH&KT V iệt Na m v à PGS. T S Đặn g Qu ốc Bảo, n g u y ên Hiệu
t r ưởn g t r ườn g Qu ản lý Giá o dục.


Một vài suy nghĩ sau khi đọc cuốn sách “Nhân quả”

Nh ận được cu ốn sá ch “ Nh â n qu ả” của T h iếu t ướn g , T iến sĩ, Nh à
v ă n Ch u Ph á c g ửi t ặn g , t ôi đã dà n h cả m ột n g à y ch ủ n h ật để đọc. Cà n g
đọc, t ôi cà n g n g ạc n h iên . V ẫn biết qu y lu ật ch u n g ở t r ên đời là “ ở h iền
g ặp là n h , á c g iả á c bá o” , son g đâ y là lần đầu t iên t ôi được đọc m ột cu ốn
sá ch k ể lại n h iều ch u y ện m in h h oạ ch o cá i qu y lu ật n ói t r ên . Đá n g ch ú
ý , t á c g iả cu ốn sá ch là m ột v ị t ướn g đã t r ải qu a n h iều t r ận m ạc của h a i
cu ộc k h á n g ch iến , m ột n h à v ă n được n h iều n g ười biết đến , m ột n h à
k h oa h ọc ca o t u ổi n h ưn g v ẫn sa y m ê n g h iên cứu n h ữn g điều bí ẩn
t h u ộc v ề t iềm n ă n g con n g ười. Điều đó cà n g là m ch o n g ười đọc t in v à o
t ín h ch â n t h ực của n h ữn g câ u ch u y ện k ể t r on g cu ốn sá ch .
Gấp cu ốn sá ch lại, ý n g h ĩ đầu t iên của t ôi là m on g sa o có n h iều
n g ười đọc “ Nh â n qu ả” để h iểu được cá i qu y lu ật k h ôn g a i t r á n h k h ỏi
t r on g cu ộc đời. Nếu m ỗi n g ười đều h iểu n h ư v ậy , ch ắc ch ắn n h ữn g điều
t h iện sẽ t ă n g lên , n h ữn g điều á c sẽ g iảm đi v à x ã h ội n g à y cà n g t r ở n ên
t ốt đẹp h ơn .
V ới n h ữn g su y n g h ĩ n h ư t r ên , t ôi x in t r â n t r ọn g g iới t h iệu v ới bạn
đọc cu ốn sá ch “ Nh â n qu ả” .
Hà Nội, ngày 30 tháng 5 năm 2013

GS.T SKH. Đặn g V ũ Min h


Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH& KT Việt Nam


Kính gửi Thiếu tướng Nhà văn Chu Phác
Ngày 1 6 /5 /2 0 1 3

Xin ch â n t h à n h cảm ơn Bá c đã t ặn g cu ốn sá ch “ Nh â n qu ả” .
T ôi đã đọc k ỹ t ập sá ch v ới n h ữn g t r ải n g h iệm r ất côn g ph u v à sự

diễn đạt r ất sâ u sắc của Bá c.
T ôi có đưa ch o m ột v à i bằn g h ữu đa n g côn g t á c t r on g n g à n h g iá o
dục v à cá c n h à t r ườn g đọc sá ch n à y . Họ đều có ch u n g n h ận x ét : g iá
n h ư côn g t á c g iá o dục n g à y n a y biết g iá o dục n iềm t in t h eo h ướn g t iếp
cận n h â n qu ả t h ì sẽ r ất có ích ch o v iệc h oà n t h iện n h â n cá ch t h ế h ệ t r ẻ.
X in ch ú c m ừn g t h à n h qu ả la o độn g của Nh à v ă n
Ch u Ph á c đã g óp t h êm m ột sản ph ẩm h ữu ích ch o đời.
Kín h ch ú c Bá c m ạn h k h oẻ v à sá n g t ạo.
Kính

PGS. T S. Đặn g Qu ốc Bảo


Nguyên Hiệu trưởng trường Quản lý Giáo dục


Lời tác giả
Nh ữn g n ă m 1 9 9 0 - 2 0 0 0 t h ế k ỷ X X , m ỗi lần t h ầy Hu y ền Diệu ở
Ấn Độ, Nepa n v ề V iệt Na m lại g ặp t ôi đà m đạo v ề ch u y ện h u y ền bí v à
ch u y ện n h â n qu ả - qu ả bá o n h ỡn t iền - t r on g n h â n g ia n còn g ọi là bá o
oá n . T h ầy Hu y ền Diệu n g h e t ôi k ể n h ữn g ch u y ện m à t ôi đã g ặp v à
n g h iên cứu . T h ầy lu ôn k h u y ến k h ích t ôi v iết r a in t h à n h sá ch . T h ầy
đã ch o m ột đệ t ử đến n h à r iên g của t ôi, y êu cầu t ôi k ể để v iết g iú p. T ôi
đã cảm ơn v à t ừ ch ối, để t ôi t ự v iết . T h ầy còn g ửi ch o t ôi cu ốn : “ Nh â n
qu ả bá o ứn g - n h ữn g điều m ắt t h ấy t a i n g h e” g ần 5 0 0 t r a n g do cư sĩ
T ịn h T ù n g biên soạn , Mạt n h â n Đạo Qu a n g dịch - Nh à x u ất bản ph ươn g
Đôn g , T P Hồ Ch í Min h ấn h à n h n ă m 2 0 1 0 .
Để v iết cu ốn sá ch n à y , t ôi đã su y n g h ĩ v ề qu á k h ứ, lục t ìm t r on g
k ý ức để ch ọn lọc. T ừ n h iều n ă m của t h ế k ỷ t r ước, ch ú n g t ôi cù n g
n h ữn g n g ười có k h ả n ă n g n g oại cảm đi t ìm m ộ liệt sỹ. Ch ú n g t ôi bắt đầu

được n g h e cá c v on g n ói ch u y ện v ề m ìn h , v ề đồn g đội v à v ề g ia đìn h ,
đơn v ị. T r on g đó có n h iều ch u y ện v ề n h â n qu ả, qu ả bá o, bá o oá n . Đến
n ă m 1 9 9 6 , T r u n g t â m Ng h iên cứu T iềm n ă n g Con n g ười r a đời, ch ú n g
t ôi được g iá m đốc T r u n g t â m v à Hội đồn g k h oa h ọc g ia o ch o cá c đề t à i
k h oa h ọc n g h iên cứu v ề g ọi h ồn , á p v on g , cá c biểu h iện của v on g v à
đặc biệt là cá c đề t à i t ìm m ộ r iên g lẻ v à đề t à i t ìm m ộ t ập t h ể. A n h ch ị
em g ọi là đề t à i “ Ng ười sốn g t ìm n g ười ch ết ” . Đề t à i x á c địn h da n h t ín h
của liệt sỹ dưới m ộ v ô da n h , a n h ch ị em g ọi là đề t à i “ Ng ười ch ết t ìm
n g ười sốn g ” v ì m u ốn x á c địn h được ph ải t h eo h a i t iêu ch í: m ột là t ìm
được n g ười t h â n v à đú n g qu ê h ươn g m à liệt sỹ “ n ói” , h a i là t ìm được
đơn v ị có t ên liệt sỹ ch iến đấu v à h y sin h t ại đó. Ch ín h v ì đề t à i n à y r ất
k h ó n ên t iến h à n h ch ỉ đạt 6 % - 1 4 %. Đề t à i “ T ìm n g ười t h ất lạc, n g ười
bỏ n h à đi h oặc t ìm k ẻ g iết n g ười cướp của ” a n h ch ị em g ọi là đề t à i
“ Ng ười sốn g đi t ìm n g ười sốn g ” . Đề t à i n à y ch ủ y ếu do h a i n h à n g oại
cảm Ng u y ễn Đức Ph ụn g v à Ng u y ễn Kh ắc Bảy t h a m g ia . Đến n a y , a n h
ch ị em n g oại cảm đã t ìm được g ần 2 0 0 n g h ìn n g ôi m ộ.
Đặc biệt , đề t à i “ Kh ảo sá t cá c t r ạn g t h á i biểu h iện của v on g ” v à đề
t à i “ Giả t h iết , lý g iải cá c biểu h iện của v on g dưới g óc độ k h oa h ọc” m ã


số T K1 0 v à m ã số T K1 2 T M/T L (2 0 1 0 ) đã được Hội đồn g k h oa h ọc đá n h
g iá ca o. T r on g đó có đề t à i n h á n h “ Bện h â m v à lý g iải” . Nh ư v ậy , h a i
m ươi n ă m n g h iên cứu đối t ượn g k h oa h ọc, t h ực ch ất là t ìm h iểu v ề
v on g , được biểu h iện qu a cá c n h à n g oại cảm . Đến n a y là t h ế h ệ n g oại
cảm t h ứ t ư v à t h ứ n ă m x u ất h iện . V ì cá c a n h ch ị em ở t h ế h ệ t r ước, m ột
số n g ười đã h ết k h ả n ă n g h oặc k h ả n ă n g đã g iảm n h iều h oặc m ột số
k h ôn g còn t r on g sá n g v ô t ư n ữa . Cũ n g t ừ v iệc n g h iên cứu t r ên , ch ú n g
t ôi n h ận t h ấy n ếu k h ôn g có sự g iú p đỡ của v on g lin h t h ì k h ôn g t h ể t ìm
được m ộ v à sự t h à n h côn g của n h iều v iệc v ề v ă n h óa ph ươn g Đôn g
k h á c.

Để n g h iên cứu , ch ú n g t ôi t iếp cận t h eo ph ươn g ph á p “ Lý t h u y ết
t iếp cận h ệ t h ốn g ” (Sy st em A ppr oa ch ), để t ìm h iểu h iện t ượn g n ổi
(em er g en ce) của t oà n bộ h ệ t h ốn g . V ì r ất n h iều t r ạn g t h á i biểu h iện của
v on g n ên ch ọn h iện t ượn g n à o? Qu a n g h iên cứu lý t h u y ết t iếp cận h ệ
t h ốn g v à lý t h u y ết ch ỉn h t h ể của y h ọc ph ươn g Đôn g , ch ú n g t ôi t h ấy
k h ôn g có g ì là m â u t h u ẫn , cũ n g qu a n g h iên cứu , ch ú n g t ôi “ ch ộp”
được m ột biểu h iện của v on g t h ấy r ất t h ú v ị v à r ất qu a n t r ọn g đối v ới
cu ộc sốn g con n g ười h iện n a y : đó là lu ật n h â n qu ả m à t r on g n h óm cá n
bộ n g h iên cứu của đề t à i g ọi là bá o oá n h oặc qu ả bá o v à g iải n g h iệp. Để
n g h iên cứu v ề n h â n qu ả v à g iải n g h iệp, ch ú n g t ôi dựa t h eo lý t h u y ết
v à qu a n điểm t r on g cặp ph ạm t r ù “ t ất n h iên v à n g ẫu n h iên ” v à cặp
ph ạm t r ù “ n h â n qu ả” t h ì ph ươn g ph á p t iếp cận dựa v à o cặp ph ạm t r ù
“ n h â n qu ả” là ph ù h ợp. V ì đạo Ph ật cũ n g n ói t ới n h â n qu ả… t r on g điều
k iện n à o đó “ n h â n ” sẽ t h à n h “ qu ả” . Đầu v à o, đầu r a qu a h ộp đen của lý
t h u y ết t iếp cận h ệ t h ốn g , m u ốn t ìm được “ n h â n ” đối ch iếu v ới “ qu ả”
t h ì ph ải soi ch éo r ồi k h ớp lại m ới t iến h à n h g iải n g h iệp h a y t r ả n g h iệp g iải n g h iệp ch ướn g . Có g iải được n g h iệp ch ướn g t h ì m ới g iải t h oá t k h ỏi
bá o oá n . V í dụ đem sú n g , g ươm , đa o, k iếm , bom , đạn đi g iết ch ết h à n g
n g h ìn , h à n g v ạn n g ười dâ n v ô t ội ở cá c n ước v ới n h ữn g lời g iả dối, m ĩ
m iều t h ì là m sa o g iải được n g h iệp ch ướn g h oặc cậy v à o sức m ạn h đồn g
t iền v à t h ế lực đã ph á đền ch ù a , a m t h ờ, m iếu m ạo, m ồ m ả, ph á h ủy
h à i cốt của n g ười k h á c.
T ưởn g r ằn g có qu y ền lực ở dươn g t h ế t h ì m u ốn là m g ì cũ n g được.
Đâ y t h ực sự là ảo t ưởn g v à h u y ễn t ưởn g , t h ậm ch í v ì h a m đất đa i,
qu y ền lực, t iền của m à bất h iếu , bất t r u n g v ới ch a m ẹ, g ia t iên ; a n h ch ị


em h ại n h a u , bạn h ữu h ại n h a u , h ọ h à n g g iết n h a u , cù n g m ột dâ n t ộc,
m ột đất n ước cũ n g g iết h ại lẫn n h a u . Ôi! T h ật là t h ê t h ảm ! Ch iến
t r a n h ! Hận t h ù cá n h â n ! Lòn g t h a m v ô đá y của con n g ười… Hận t h ù
ch ồn g ch ất h ận t h ù ! Ch iến t r a n h ch ồn g ch ất ch iến t r a n h !

Sa u g iải ph ón g m iền Na m , t h ốn g n h ất đất n ước, để ch u ẩn bị ch o
Đại h ội lần t h ứ IV của Đản g Cộn g Sản V iệt Na m , Đại t ướn g V õ Ng u y ên
Giá p ch ỉ t h ị ch o t ôi sưu t ầm n h ữn g qu a n điểm của ch ủ n g h ĩa Má c n ói v ề
con n g ười v à g ợi ý ch u ẩn bị t h à n h lập V iện Nh â n h ọc. T h ật m a y m ắn ,
t ôi còn lưu g iữ được n h iều t ư liệu qu ý v ề “ bá o oá n ” của t h iên n h iên . Sa u
đâ y , t ôi x in t r ích m ột số lời của C.Má c, n ói v ề sự t r ả t h ù của t h iên
n h iên : “ Con n g ười sốn g dựa v à o t ự n h iên . Nh ư t h ế n g h ĩa là t ự n h iên là
t h â n t h ể con n g ười. Để k h ỏi ch ết , con n g ười ph ải ở t r on g qu á t r ìn h g ia o
dịch t h ườn g x u y ên v ới t h â n t h ể đó. Sin h h oạt v ật ch ất v à t in h t h ần của
con n g ười liên h ệ k h ă n g k h ít v à t ự n h iên . V ì con n g ười là m ột bộ ph ận
của t ự n h iên . Đặc biệt , n h ữn g đoạn v iết sa u đâ y của A n g h en t r on g t á c
ph ẩm “ Biện ch ứn g của t ự n h iên ” (1 8 7 5 -1 8 7 6 ), ch ú n g t ôi su y n g ẫm
liên h ệ v ới t ìn h h ìn h n ước t a v à k h u v ực h iện n a y t h ì r ất đú n g : “ Loà i
v ật sốn g ph ần n h iều dựa v à o t ự n h iên … con n g ười n h ận t h ức được qu y
lu ật của t ự n h iên v à có t h ể sử dụn g được n h ữn g qu y lu ật đó ph ục v ụ
n h ữn g m ục đích của m ìn h , n h ằm t h ốn g t r ị t ự n h iên ” . Đồn g t h ời,
A n g h en cũ n g n h ắc n h ở: “ Nh ưn g con n g ười cũ n g k h ôn g n ên qu á t ự h à o
t h ắn g lợi v ề k h oa h ọc m à con n g ười ch in h ph ục được t ự n h iên … V ì sa u
đó, t ự n h iên sẽ t r ả t h ù , lần t h ứ h a i m ạn h h ơn lần t r ước, lần t h ứ ba dữ dội
h ơn lần h a i…” . A n g h en đã đưa r a dẫn ch ứn g v ề t h ảm h ọa ở m ột số n ước,
ôn g còn ph â n t ích sự k h á c n h a u của ch â u  u v à ch â u Á . C.Má c còn
n ói: “ Một t ự n h iên h à o ph ón g t h ì n ó dắt t a y n g ười t a đi n h ư dắt t a y t r ẻ
con t ập đi. Nó n g ă n cản con n g ười t à n ph á t ự n h iên ph á t t r iển , bằn g
cá ch k h ôn g ch o sự ph á t t r iển của con n g ười t r ở t h à n h m ột t ất y ếu ” .
(Ng h ĩa là bất ch ấp qu y lu ật của t ự n h iên , t à n ph á t ự n h iên ).
Ng h iên cứu lý lu ận Má c - A n g h en , cặp ph ạm t r ù “ n h â n qu ả” của
ch ủ n g h ĩa Má c đối ch iếu v ới t h ực t ế loà i n g ười, con n g ười t r ên dươn g t h ế
t h ì k h ôn g n h ữn g có Bá o oá n - Qu ả bá o - Nh â n qu ả g iữa con n g ười v ới
con n g ười m à còn Bá o oá n - Qu ả bá o - Nh â n qu ả của t ự n h iên (t h iên
n h iên ) v ới con n g ười.

T r iết h ọc ph ươn g Đôn g cá ch đâ y t r ên 2 0 0 0 n ă m đã n ói: “ V ũ t r ụ
n à y là v ũ t r ụ đạo lý , v ũ t r ụ t â m lin h . Kh i t r i t h iên t ức là k h i đã biết
đến t r ời t h ì n g ười t a k h ôn g n h ữn g là côn g dâ n của x ã h ội n h â n qu ần
m à còn là côn g dâ n của t r ời, côn g dâ n của v ũ t r ụ… Ng ười t a k h ôn g
n h ữn g được h ưởn g ph ẩm t ước của x ã h ội n h â n qu ần m à còn h ưởn g
ph ẩm t ước của t r ời” .
T r on g cu ốn sá ch n à y , ch ú n g t ôi k h ôn g n êu sự Bá o oá n - Nh â n qu ả
của t ự n h iên v ới con n g ười m à ch ỉ n êu Nh â n qu ả của con n g ười v ới con
n g ười. Ng oà i r a , ch ú n g t ôi đưa v à o m ột số t r u y ện n g ắn , t r u y ện k ể
n h ằm g iú p n g ười đọc bớt că n g t h ẳn g , n h ưn g v ẫn n ói lên Nh â n qu ả - Bá o
ứn g . V í dụ, t r u y ện v ề con sói (Ă n ch á o đá bá t ) n ói lên sự v ô ơn ; t r u y ện
“ T r ời ơi, con g á i!” n ói v ề sự k iêu că n g ; t r u y ện “ Bà ơi là bà ơi!” n ói đến
sự bất h iếu ; v à t r u y ện “ Ch ết đói” n ói lên lòn g n h â n đạo…
T h eo cố n h à n g oại cảm có qu y ền n ă n g h u y ền bí - Ng u y ễn Đức Cần
- đã n ói: “ Con n g ười có h a i loại bện h : T h â n bện h v à n g h iệp bện h . T h â n
bện h t h ì có t h ể ch ữa được, n g h iệp bện h t h ì k h ó. Ng h ĩa là có n g ười có t h ể
k h ỏi bện h , có n g ười k h ôn g k h ỏi v à có n g ười cụ k h ôn g n h ận ch ữa ” .
T h eo n g h iên cứu của ch ú n g t ôi t h ấy có t h ể có ba loại n h â n qu ả.
Loại bá o oá n n g a y đối v ới n g ười g â y r a đa u k h ổ, ch ết ch óc v ới n g ười
k h á c, h oặc x â m ph ạm đến n ơi t h ờ ph ụn g của v on g lin h , t h á n h t h ần ,
ch ù a ch iền … Cũ n g có loại m ột h a i đời sa u m ới ph ải g á n h h ọa của ch a
ôn g g â y r a v à cũ n g có loại n ă m bảy đời sa u t h ì h ọa m ới đến dữ dội, liên
t iếp m à n g ười đời k h ôn g h iểu t ại sa o.
Hiện n a y , có n g ười n ửa t in , n ửa k h ôn g t in h oặc v ì qu á h a m qu y ền
lực, t iền bạc, đất đa i n ên v ẫn la o v à o con đườn g Ý , Kh ẩu , T h â n là m điều
á c v à v ẫn cứ t ưởn g r ằn g h ọ sẽ t h oá t k h ỏi lưới t r ời. Họ k h ôn g h iểu ,
k h ôn g t h ấy được lu ật n h â n qu ả đa n g ở t r ước m ặt . V ì t h ế g iới n à y được
điều k h iển t ự độn g bằn g lu ật Nh â n qu ả! Đâ y ch ín h là lu ật của V ũ t r ụ lu ật của V ũ t r ụ là lu ật Nh â n qu ả. Đú n g là “ t h iên v õn g k h ôi k h ôi sơ n h i

bất lậu ” (lưới t r ời t u y t h ưa n h ưn g k h ôn g g ì có t h ể lọt qu a được). Dâ n
g ia n t a còn có v è r ằn g :


“ A i ơi ch ớ v ội k h oe t à i
Hôm n a y v õn g lọn g n g à y m a i bộ h à n h
Ng à y k ia bị, g ậy , ch iếu m a n h
Ng à y k ìa đu i cụt , lê qu a n h ch â n g iườn g !”
Để cứu g iải, g iải n g h iệp t h ì cứ lễ lạt ph ần â m t h ật t o ư? Nh ư h iện
n a y có n g ười sẵn sà n g bỏ r a m ột t ỷ h oặc m ười t ỷ để lễ lạt â m ph ần ph ù
h ộ ch o h ọ. Kh ôn g được đâ u ! Ch ả lẽ t h á n h t h ần cũ n g t h a m n h ũ n g ư?
Nh ư t h ế t h ì k h ôn g còn là t h á n h n ữa .
Lễ lạt cốt lòn g t h à n h , n g ười t ốt sẽ được â m ph ù , dươn g t r ợ. Kh ôn g
t h ể đem t iền r a m u a t h á n h t h ần , sẽ t h êm t ội đấy . Nh iều n g ười cứ t ưởn g
r ằn g lễ t o t h ì t h oá t t ội. Một số n g ười lợi dụn g sự đa u k h ổ của n g ười k h á c
để m oi t iền bạc của h ọ. Ch ắc ch ắn đó là t ội á c. Ở đời k h ôn g ph ải t ội g ì
cũ n g sá m h ối g iải n g h iệp được. V í n h ư t ội g iết ch a m ẹ, a n h em ; t ội bá n
n ước cầu v in h . Ở đời k h ôn g ph ải cu ộc lễ cầu n à o cũ n g được ch ứn g , cũ n g
t h à n h côn g . Đú t lót n h iều , h ối lộ n h iều v ới t h á n h t h ần cà n g t h êm t ội.
T h ầy sẽ ph ải g á n h h ọa . Cu ốn sá ch n à y h i v ọn g sẽ g óp ph ần su y n g ẫm
ch o n g ười đọc.
X ã h ội ph á t t r iển , n h iều n g ười là m v iệc t h iện , n h iều n g ười ch â n
t h ật v à t ốt bụn g … Nh ưn g ch ú n g t a cũ n g đa n g ph ải sốn g t r on g t h ời k ỳ
v à n g t h a u lẫn lộn , n g oại cảm g iả da n h , t à v on g qu á n h iều , t ừ t h iện cửa
m iện g , k ẻ cơ h ội n ổi lên k iếm ch á c. Điều đó là m ch o n iềm t in x ã h ội bị
ch a o đảo. Nh ưn g ch ú n g t ôi ch o r ằn g , cù n g v ới sự ph á t t r iển , n h iều
n g ười có lòn g n h â n á i t h ực sự, t ừ t h iện t h ực sự v à t à i n ă n g đặc biệt t h ực
sự t h ì ch ín h con n g ười sẽ sà n g lọc được v à t h ời g ia n ch ắc ch ắn sẽ t r ả lại
sự ch â n ch ín h đích t h ực…
X in ch â n t h à n h cảm ơn .

T HIẾU T ƯỚ NG, T IẾN SĨ,
NHÀ V Ă N NGUYỄN CHU PHÁ C



Lời cảm ơn
T

á c g iả x in ch â n t h à n h cảm ơn t h ầy Hu y ền Diệu đã liên t ục độn g
v iên , cảm ơn t ất cả cá c a n h , cá c ch ị, cá c n h à v ă n h óa ph ươn g Đôn g , cá c
n h à n g oại cảm đã đón g g óp n h iều côn g sức, t à i liệu , bà i bá o qu ý g iá v à
độn g v iên để t ôi có n g h ị lực h oà n t h à n h cu ốn sá ch n à y . T ôi cũ n g x in
ch â n t h à n h cảm ơn ôn g Hữu T h ỉn h , ch ủ t ịch Hội Liên h iệp V ă n h ọc v à
Ng h ệ t h u ật V iệt Na m , Hội Nh à v ă n V iệt Na m , Nh à x u ất bản Hội Nh à
v ă n v à n h à in Ma i Lin h . Có điều g ì sơ su ất m on g được m ọi n g ười t h ứ lỗi
v à t h ôn g cảm .
T HIẾU T ƯỚNG, T IẾN SĨ,
NHÀ V Ă N NGUY ỄN CHU PHÁ C
Ngẫm xem m uôn s ự ở đời
Ác thì gặp ác nhân thời gặp nhân
Lúc thịnh đạt gia tà trá đạo
Lúc cuối đời quả báo coi chừng!
NGUY ỄN BỈNH KHIÊM
“Càng ngày con người càng tin vào luật NHÂN QUẢ và ngay cả k hoa
học cũng đang tiến dần vào việc xác nhận s ự k iện nữa.
Riêng tôi, tôi tin vào luật NHÂN QUẢ”.
A LBERT EINST EIN


Jawaharlai Nerhu (1889-1964) Và Einstein (1879-1955)

N

ă m 1 9 4 9 , Ner h u n h â n ch u y ến v iến g t h ă m Mỹ có đến t h ă m
A lber t Ein st ein t ại Pr in cet on - Ner h u bà y t ỏ:
“ Nền v ă n h oá t oà n cầu n g à y n a y t ạo r a n h iều của cải
v ật ch ất , n h ưn g lại v ô t r á ch n h iệm đối v ới v iệc ch ă m sóc đạo đức con
n g ười” .
Ein st ein đá p:
“ V â n g , n ền v ă n h oá ch ă m lo đạo đức ch ín h là n ền v ă n h oá
ph ươn g Đôn g cổ t r u y ền của cá c ôn g ” .
Nh à k h oa h ọc Ca r l Sa ga n h ỏi Đức Đạt La i Lạt Ma :
- “ Ng à i n g h ĩ sa o n ếu t h u y ết Nh â n qu ả bị k h oa h ọc ph ươn g T â y
ch ứn g m in h là sa i?”
Đức Đạt La i Lạt Ma t r ả lời:
“ Nếu k h oa h ọc ph ươn g T â y ch ứn g m in h được r ằn g t h u y ết Nh â n
qu ả - t á i sin h là k h ôn g đú n g ; Ph ật g iá o T â y T ạn g sẽ h u ỷ bỏ n g a y t h u y ết
Nh â n qu ả. T u y n h iên sẽ là r ất k h ó k h ă n để m à qu ý v ị bá c được t h u y ết
Nh â n qu ả” .
Tồn tâm bất thiện
Phong thuỷ vô ích
Bất hiếu phụ m ẫu


Phụng thần vô ích
Huynh đệ bất hoà
Giao hữu vô ích
…
…
Thời vận bất thông
Cúng cầu vô ích

“ T U DƯỠNG QUY ẾT ”
- KHỔNG T Ử -

1. “Kinh nhân quả” và “Kinh nhân quả ba đời”
(Trích)
“…
Những người chửi m ắng m ẹ cha
Chết xuống âm phủ phải s a vạc dầu
Những người bầu bạn lừa nhau
Báo oán gặp phải cụt đầu, m ất chân
Những người ăn của bần dân


Chết xuống âm phủ người âm vẫn đòi
Những người ăn chơi dạc dài
Kiếp này, k iếp nữa là loài s úc s inh
Những người đanh đá điêu toa
Nước đồng đổ m iệng, m áu ra đầy m ồm
Những người chửi rủa s a m ôn
Thánh thần phỉ báng - m éo m ồm gẫy răng
Phật truyền nhân quả chư k inh
Đọc để s uy ngẫm s ửa m ình, tu thân…”

2. Biết ơn anh Tào Mạt
Cây có gốc m ới nở cành xanh lá
Nước có nguồn m ới biển cả s ông s âu
Người ta nguồn gốc từ đâu
Có tổ tiên trước rồi s au có m ình.

N

ă m 1 9 9 0 , t ôi v à a n h T à o Mạt cù n g v ề ở ph ố Lý Na m Đế. A n h ở
số lẻ, t ôi ở số ch ẵn , đối diện n h a u , ch ỉ cá ch m ột con đườn g . V ì t h ế, h à n g
n g à y , ch ú n g t ôi t h ườn g qu a lại h à n h u y ên . T ôi t h ấy a n h k h ôn g n h ữn g
h iểu sâ u sắc v ề lịch sử n ước n h à m à còn r ất u y ên t h â m v ề Há n h ọc.


Một h ôm , t ôi n h ờ a n h g iú p đỡ. T ôi bảo: “ Bố t ôi có di ch ú c r iên g v ới
t ôi là : Bố đã dịch x on g g ia ph ả của g ia t iên để lại, r iên g lời g ia h u ấn v ă n
ch ươn g sú c t ích lắm , con x em a i đó dịch t h oá t được t h ì con n h ờ” . T ôi
k h ẩn k h oản n h ờ a n h T à o Mạt . A n h v u i v ẻ n h ận lời n g a y , y êu cầu đưa
bản g ốc ch ữ Há n (v iết m ực t à u t r ên g iấy dó). T ôi đưa ch o a n h . Đọc qu a ,
a n h bảo: “ Đọc g ia ph ả n h à a n h , t ôi cũ n g h ọc t h êm được n h iều . Nh ưn g
m u ốn dịch lời g ia h u ấn của h ọ Ng u y ễn t h ì ph ải đọc k ỹ t oà n bộ g ia ph ả,
dịch m ới t h oá t ” . Sa u đâ y là bản dịch của a n h T à o Mạt . Cả h ọ t ôi biết ơn
anh!
LỜ I GIA HUÂ N CỦA HỌ NGUYỄN CHU
(Do n g h ệ sĩ n h â n dâ n T à o Mạt dịch )
Tích đức như quả k hô
Nghìn năm lại nở thiên thu vẹn toàn
Chữ nhẫn là chữ tráng vàng
Hễ ai nhẫn được thời càng bền lâu.
V ẫn n g h e:
Một trung thành diệt m uôn quỷ quyệt.
Một k ính cẩn hơn vạn gian ngoa.
Lại n gh e:
Hiếu là g ốc ch o m ọi điều t h iện , ch o n ên lập được ch ữ h iếu t h ì m ọi
đức t ốt có t h eo, điều t h iện ph ải lu ôn lu ôn g iữ, g iữ được điều t h iện có t h ể
là m T h ầy .
Ph à m t r on g n h à ph ải có lễ bá i cá c T h ổ địa , T h ần k ỳ , cá c v ị Ph ật

t h á n h lin h t h iên g , cá c T ôn t h ần t r on g n h à , cù n g v ới T ổ t iên , cần ph ải


h ết lòn g k ín h cẩn , lu ôn lu ôn g iữ t â m t ín h v à t h â n t h ể ch o t r on g sạch ,
cầu lấy bìn h a n ph ú c ấm . Ch o n ên có câ u r ằn g : T h ần h ưởn g lòn g t h à n h
có lòn g t h à n h m ới cảm được T h ần . T h ần cảm m ìn h t h ì được, k h ôn g lấy
lễ lạt m à x in được. T h ần k h ôn g v ì lễ h ậu m à g iá n g ph ú c, k h ôn g v ì lễ
bạc m à r a t a i. T ất cả ch ỉ dựa v à o ph ú c đức m à t h ôi.
Ng ười x ưa dạy r ằn g : Ch a y ba n g à y , g iới bảy n g à y g ọi là “ ch a y
t a m g iới t h ất ” .
T h ứ n h ất : Lập t h â n
Ý t h ực, lòn g n g a y , là m n h â n , t ích đức.
Ở h iếu , g iữ t r u n g k h ôn g h oa n g , k h ôn g dâ m , k h ôn g t h a m , k h ôn g
la m , k h ôn g lười, k h ôn g ch ơi m à siên g n ă n g côn g v iệc.
Đọc sá ch , cà y r u ộn g là h a i v iệc lập n g h iệp. T h ức k h u y a dậy sớm
lấy đức ch ă m ch ỉ m à x â y dựn g cơ n g h iệp.
Kh ôn g để r ỗi ch â n t a y .
Kh ôn g để lòn g dục bu ôn g t u ồn g .
Giữ cần k iệm để m ở r ộn g sự n g h iệp.
Kh ôn g k iêu , k h ôn g g h en , k h ôn g h èn , k h ôn g n ịn h để g iữ ph ẩm g iá
của m ìn h .
T r ọn g cá i m à m ìn h có, ch ín h là qu ý bản t h â n .
Sá ch lu ận n g ữ dạy : “ Học g iả, h ọc để là m n g ười” .
Liêm k h iết có t h ể là m v ẻ v a n g ch o t ổ t iên , để su n g sướn g ch o con
ch á u .


T h ứ h a i : Xử t h ế
T h ờ n ước ph ải t r u n g .
T h ờ bố m ẹ ph ải h iếu t h ảo.

Đối v ới bậc a n h ch ị ph ải lễ ph ép să n sóc.
Đối v ới n g ười dưới m ìn h ph ải qu ý t r ọn g n h â n cá ch của h ọ.
Lu ôn lu ôn g iữ lời g iữ n ết cẩn t h ận t r on g v iệc là m .
Nói n ă n g k h iêm n h ườn g .
Kh ôn g n ịn h k ẻ g ià u sa n g .
Kh ôn g k h in h n g ười n g h èo k h ó.

3. Báo oán
T ÍCH XƯA
T h ưở x ưa , v à o đời n h à Đườn g , có m ột v ị qu ốc sư h iệu là Ng ô Đạt ,
t ên là T r i Hu y ền . Lú c ch ưa h iển đạt , n g à i t h ườn g g ặp g ỡ m ột n h à sư ở
đất Kin h Sư t r on g m ột n g ôi ch ù a n ọ. Nh à sư ấy m ắc bện h h ủi, a i cũ n g
g ớm , ch ỉ có n g à i T r i Hu y ền là t h ườn g g ần g ũ i h ỏi h a n g iú p đỡ, k h ôn g
h ề k h in h r ẻ. Nh â n lú c ch ia t a y , n h à sư v ì cảm k ích t r ước t ấm lòn g của
n g à i T r i Hu y ền m ới dặn r ằn g : Sa u n à y ôn g có n ạn ch i, n ên qu a n ú i
Cửu Lũ n g t ìm t ôi, v à n h ớ t r ên n ú i ấy có h a i câ y t ù n g là m dấu ch ỗ t ôi
t r ú n g ụ.
Sa u đó n g à i Ng ô Đạt qu ốc sư đến ở ch ù a A n Qu ốc t h ì đạo đức của
n g à i cà n g v a n g k h ắp. V u a t h â n h à n h đến ph á p t ịch n g h e n g à i g iản g
đạo. Nh â n đó v u a m ới â n t ừ ch o n g à i cá i ph á p t ọa bằn g g ỗ t r ầm h ươn g .


Nh ưn g , cũ n g t ừ đó t r ên đầu g ối của n g à i bỗn g n h iên m ọc m ột m ụn g h ẻ
t ựa n h ư m ặt n g ười, đa u n h ức k h ôn x iết . Ng à i ch o m ời t ất cả cá c bậc
da n h y , n h ưn g k h ôn g a i ch ữa được. Nh â n n g à i n h ớ lời dặn t r ước bèn đi
v à o n ú i m à t ìm .
T r ên đườn g đi, t r ời đã t ối, t r on g k h oản g â m u m â y ba y k h ói t ỏa
m ịt m ù , n g à i n h ìn x em bốn ph ía , bỗn g t h ấy h a i câ y t ù n g , n g à i m ới
t in r ằn g lời ước h ẹn x ưa k h ôn g sa i. Ng à i liền đến n g a y ch ỗ đó, qu ả
n h iên t h ấy lầu v à n g điện n g ọc lộn g lẫy n g u y n g a , á n h qu a n g m in h

ch ói r ọi k h ắp n ơi. T r ước cửa , n h à sư đa n g đứn g ch ờ đón n g à i m ột cá ch
t h â n m ật .
Nh â n t iện ở lại đêm , n g à i Ng ô Đạt m ới t ỏ h ết sự đa u k h ổ của m ìn h .
Nh à sư ấy n ói: Kh ôn g h ề g ì đâ u , dưới n ú i n à y có m ột cá i su ối, sá n g m a i
r ửa , m ụn g h ẻ ấy
k h ỏi n g a y .
Mờ sá n g h ôm sa u , m ột ch ú t iểu đồn g dẫn n g à i r a n g oà i su ối, n g à i
v ừa bụm n ước lên r ửa t h ì m ụn g h ẻ k êu lên :
- Đừn g r ửa v ội. Ôn g h ọc n h iều biết r ộn g , đã k h ảo cứu cá c sá ch cổ
k im , m à đã t ừn g đọc đến t r u y ện V iên Á n g , T iều T h ố ch ép t r on g bộ T â y
Há n ch ưa ?
- T ôi có đọc.
- Ôn g đã đọc r ồi lẽ n à o lại k h ôn g biết t r u y ện V iên Á n g g iết T iều
T h ố v ậy . T h ố bị ch ém ở ch ợ ph ía đôn g oa n ức biết dườn g n à o. Ôn g
ch ín h là V iên Á n g đó. Đời đời t ôi t ìm cá ch bá o t h ù ôn g , x on g đã m ười
k iếp ôn g là m bậc ca o t ă n g , g iới lu ật t in h n g h iêm , n ên t ôi ch ưa có cơ h ội
bá o oá n được.
Na y v ì ôn g được n h à v u a qu á y êu ch u ộn g n ên k h ởi t â m da n h lợi
là m t ổn g iới đức, t ôi m ới bá o t h ù được ôn g . Na y n h ờ n g à i Ca Nặc Ca t ôn
g iả lấy n ước ph á p T a m m u ội r ửa oá n ch o t ôi r ồi, t ừ đâ y t r ở đi t ôi k h ôn g
còn bá o oá n ôn g n ữa .


Ng à i Ng ô Đạt n g h e qu a h oản g sợ liền v ội v à n g m ú c n ước g ột r ửa
m ụn g h ẻ, là m n h ức n h ối t ận x ươn g t ủy , ch ết g iấc h ồi lâ u m ới t ỉn h . Kh i
t ỉn h lại t h ì k h ôn g t h ấy m ụn g h ẻ ấy n ữa . Ng à i m u ốn t r ở lên lạy t ạ v ị sư,
n h ưn g n g oản h lại t h ì n g ôi bảo điện k ia đã biến m ất t ự ba o g iờ. V ì t h ế,
n g à i bèn lập m ột cá i t h ảo a m n g a y ch ỗ ấy v à sa u t r ở t h à n h m ột n g ôi
ch ù a . Kh i đó, n g à i Ng ô Đạt n g h ĩ đến n ỗi oa n t r á i đã ba o đời n ếu k h ôn g
g ặp t h á n h n h â n t h ì đâ u có k h ỏi được. V ì cảm n iệm cá i ơn t ế độ lạ lù n g

ấy , n g à i m ới t h u ật r a ph á p sá m n à y để sớm h ôm lễ t ụn g , sa u t r u y ền bá
k h ắp t h iên h ạ.
Ng h ĩa ch ín h của bà i v ă n n à y là lấy n ước T a m m u ội r ửa sạch
n g h iệp oa n k h iên n ên m ới đặt t ên là T h ủy Sá m .
(T r ích Kinh Thủy Sám )
CHUYỆN NA Y
Ở m ột là n g qu ê n g oại t h à n h Hà Nội, t r on g m ột g ia đìn h n ôn g dâ n
n ọ, có bảy n g ười con t r a i. Gia đìn h h ọ là m ă n ch ất ph á c, ch ă m ch ỉ n ên
t ạo dựn g được m ột cơ n g ơi, n h à cửa , v ườn a o r ộn g r ã i.
Nh ưn g có m ột ch u y ện lạ, là n h ữn g n g ười con t r on g g ia đìn h n à y ,
cứ đến n ă m m ười bảy t u ổi là bị t a i n ạn ch ết , n g ười t h ì bị ch ết đu ối,
n g ười t h ì bị n g ã do t r èo câ y , n g ười t h ì bị x e đâ m k h iến g ia đìn h r ất sợ
h ã i, đã đi cú n g lễ ở n h iều n ơi, đã m ời n h iều t h ầy v ề cú n g lễ t ại n h à .
Nh ưn g cứ đến h ạn địn h , n g ười con n à o đến m ười bảy t u ổi là bị đột t ử m à
ch ết t h ảm t h ươn g . Có sá u n g ười con của h ọ bị ch ết n h ư v ậy .
V à ch ỉ còn m ột n g ười con t r a i du y n h ất n ă m đó đã bước v à o t u ổi
m ười bảy . Gia đìn h n g ười n ôn g dâ n đó n h ư n ằm t r ên đốn g lửa .
Nă m đó, v à o v ụ g ặt m ù a , cụ T r ưởn g Cần sa n g là n g t h ă m m ột số bà
con bện h n h â n m à t r ước đó h ọ đã t h a t h iết m ời cụ. Kh i cụ v ừa đến cá n h
đồn g là n g t h ì n h iều n g ười đa n g là m đồn g t r ôn g t h ấy , v ội ch ạy r a ch à o
đón t íu t ít . Cụ dừn g ch â n , h ỏi ch u y ện bà con . Mọi n g ười v u i m ừn g k ể
r ằn g n ă m n a y được m ù a , lú a t ốt , n h à n à o t h óc cũ n g đầy sâ n . Đa n g lú c


v u i ch u y ện , t h ì v ợ ch ồn g n h à n ọ, k h ôn g biết có a i m á ch bảo, ch ạy đến
qu ỳ t h ụp n g a y dưới ch â n cụ, k êu x in cụ cứu g iú p. Họ v ừa k h óc, v ừa k ể lể
sự t ìn h v à k êu x in :
- Bâ y g iờ g ia đìn h ch ú n g con ch ỉ còn đứa con t r a i du y n h ất , t r ă m
lạy cụ cứu ch o.
Cụ t r ầm n g â m đôi ch ú t , r ồi bảo:

- T h ôi, h ã y đứn g dậy đã . Được, t ôi sẽ g iú p.
Mọi n g ười có m ặt lú c đó a i cũ n g m ừn g ch o h ọ, v ì t h ấy cụ đã n h ận
lời. Nh ưn g , n g ười t a còn ch ờ x em số ph ận của n g ười con t r a i h ọ. Một
n ă m t r ôi qu a , r ồi h a i n ă m … g ia đìn h h ọ v ẫn bìn h y ên . V à đến k h i
ch à n g t r a i t r òn h a i m ươi t u ổi t h ì g ia đìn h cưới v ợ ch o con , h ọ sa n g bá o
t in m ừn g v à m ời cụ. Cụ bảo:
- T ôi m ừn g ch o ôn g bà , n h ưn g m u ốn g iữ g ìn được g ia đìn h h ạn h
ph ú c t h ì ph ải lu ôn ă n ở có đạo đức, là m n h iều điều t ốt đẹp.
Sa u n à y , cụ ch o biết : Kiếp t r ước n h à k ia đã là m ch ết bảy n g ười của
m ột g ia đìn h t r on g m ột h ố v ôi, h ọ đã bị ch ết r ất t h ảm t h ươn g v à đến
đời n à y h ọ đòi lại m ón n ợ.
Oá n t h ù n ếu k h ôn g được g iải, t h ì n ó sẽ ch ất ch ồn g m ã i, đời n à y
sa n g đời k h á c.

4. Lạ lùng người con gái 30 năm canh giữ bên mộ cha
Tr on g đạo h iếu n g à y x ưa có qu y địn h v ề v iệc con ca n h m ộ ch a .
Kh i n g ười bố qu a đời t h ì n g ười con t r a i t r ưởn g ph ải dựn g lều bên m ộ bố,
t ú c t r ực ca n h g iữ su ốt ba n ă m . Ba n ă m đi ch â n đất , m ặc á o v ải sô, ă n
u ốn g đạm bạc, ba n ă m k h ôn g u ốn g r ượu , ba n ă m k h ôn g g ần n ữ sắc.
T r on g ba n ă m đó, k ể cả có ch iếu ch ỉ của n h à v u a cũ n g k h ôn g ph ải ch ấp


h à n h . Nh ư v ậy , qu y địn h n à y t r on g đạo h iếu đã t r ở t h à n h qu ốc ph á p.
Nh ưn g đó là ch u y ện t h ời x a x ưa v à cũ n g ch ỉ là v iệc dà n h r iên g ch o
đà n ôn g . Còn t r on g t h ời đại n g à y n a y m à có m ột n g ười con g á i 3 0 n ă m
r òn g ca n h bên m ộ ch a là ch u y ện lạ lù n g n h ất ở n ước t a , t ừ cổ ch í k im
ch ưa t h ấy .
Ng ười con g á i n à y là bà Ng u y ễn T h ị Sin h , sin h n ă m 1 9 4 7 , t r ú
qu á n là n g T h a n h Ma i, h u y ện T h a n h Oa i, Hà Nội. Gọi là n g T h a n h Ma i
là t r ú qu á n của bà Sin h v ì n g u y ên qu á n của bà k h ôn g ở đâ y m à ở là n g

Đại Y ên , ph ườn g Ng ọc Hà , qu ận Ba Đìn h , Hà Nội. Cu ối n ă m 1 9 4 6 , g iặc
Ph á p t ấn côn g Hà Nội, Bá c Hồ k êu g ọi t oà n qu ốc k h á n g ch iến ch ốn g
Ph á p. T h ực h iện ch ủ t r ươn g t iêu t h ổ k h á n g ch iến , n g ười Hà Nội sơ t á n
v ề cá c là n g qu ê. Một n g à y đầu t h á n g 4 /1 9 4 7 , t r on g k h i ch ạy g iặc, bà
Lê T h ị T u y ết - v ợ ôn g Ng u y ễn Đức Cần đẻ r ơi đứa con g á i t h ứ h a i t r ên
bã i n g ô cá n h đồn g là n g T h a n h Ma i, T h a n h Oa i, Hà Đôn g cũ . Bà T u y ết
ôm đứa con g á i còn đỏ h ỏn v à o ở n h ờ dưới m á i h iên n g ôi đìn h t h ôn My
Hạ. Do ch ạy g iặc v ất v ả v à ă n u ốn g t h iếu t h ốn n ên bà T u y ết bị m ất sữa .
Kh ôn g có sữa bú , bé g á i sơ sin h k h óc su ốt đêm , k h iến n h iều n g ười t h ôn
My Hạ k h ó n g ủ. Ng ười k h ó n g ủ n h ất là v ợ ôn g Bù i V ă n Hồ, n h à ở sá t
đìn h t h ôn . Bà Hồ cũ n g v ừa sin h m ột đứa con g á i n h ưn g ch ỉ bốn n g à y
sa u t h ì ch á u đã bỏ ch a m ẹ m à đi. Ôm h a i bầu v ú că n g đầy sữa , bà Hồ
v ừa t h ươn g đứa con đã m ất lại v ừa t h ươn g đứa bé k h á t sữa đa n g k h óc
n g ằn n g ặt n g oà i đìn h . Bà Hồ n h ổm dậy , cầm n g ọn đèn dầu đi r a đìn h
t h ôn ch o đứa bé k h á t sữa bú n h ờ. Đứa bé bập v à o bầu sữa của bà Hồ,
m ú t lấy m ú t để r ồi sa u đó n g ủ r ất n g oa n . Bà Hồ đã ba lần sin h n ở v à cả
ba lần con đầu ch ết y ểu . Có n g ười n ói r ằn g , bà n h à ph ải x in con n u ôi r ồi
sa u đó m ới n u ôi được con đẻ. Bà Hồ v ề n h à bà n v ới ch ồn g r a đìn h t h ôn
t h ưa ch u y ện v ới bà T u y ết x in n h ận bé g á i sơ sin h là m con n u ôi. Đứa bé
g á i sơ sin h ấy ch ín h là bà Ng u y ễn T h ị Sin h n g à y n a y .
Ng ôi m ộ m à bà Sin h là m n h à t r ôn g coi su ốt 3 0 n ă m qu a là lin h
ph ần của cụ Ng u y ễn Đức Cần , còn g ọi là cụ T r ưởn g Cần - t h â n ph ụ của bà
Sin h . Cụ T r ưởn g Cần là m ột n h â n v ật r ất đặc biệt , m ột con n g ười có t h ật
m à đời sốn g n h ư h u y ền t h oại. Cụ Ng u y ễn Đức Cần sin h v à o đêm 3 0 T ết
Kỷ Dậu , n iên h iệu Du y T â n t h ứ ba (1 9 0 9 ), là con t r a i của cụ Ph ó t ổn g
Ng u y ễn Đức Nh u ận v à bà Hoà n g T h ị Kh ế.