Bài toán lập CTPT hóa hữu cơ

Dạng 4: Tính thành phần phần trăm - Lập công thức phân tử
Bài 1: Cho các hợp chất CH
4
, CH
3
Cl, CH
2
Cl
2
, CHCl
3
. Tính thành phần %C trong các hợp chất
và so sánh thành phần phần trăm khối lượng của cacbon trong các chất đó.
Bài 2 : Axit axetic có công thức C
2
H
4
O
2
. hãy tính thành phần phần trăm khối lượng của các
nguyên tố trong axit axetic.
Bài 3 : Phân tử hợp chất hữu cơ A có hai nguyên tố. Khi đốt cháy 6 gam chất A thu được 10,8
gam H
2
O. Hãy xác định công thức phân tử của A, biết khối lượng mol của A là 30 gam.
Bài 4: Đốt cháy 56ml hỗn hợp khí metan và axetilen cần phải dùng 134,4ml khí oxi.
a) Tính phần trăm thể tích mỗi khí trong hỗn hợp.
b) Tính thể tích khí CO
2
sinh ra.
(các thể tích khí đều được đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất)

Bài 5: Cho 0,56 lit (đktc) hỗn hợp khí gồm C
2
H
4
, C
2
H
2
tác dụng hết với dung dịch brom dư,
lượng brom đã tham gia phản ứng là 5,6 gam.
a) Hãy viết phương trình hóa học xảy ra.
b) Tính thành phần thể tích của mỗi khí trong hỗn hợp.
Bài 6 : Biết 0,01 mol hiđrocacbon A làm mất màu vừa đủ 100 ml dung dịch brom 0,1M. Vậy A
là hiđrocacbon nào trong số các chất sau:
a) CH
4
b) C
2
H
2
c) C
2
H
4
d) C
6
H
6
Bài 7: Đốt cháy 3 gam chất hữu cơ, thu được 8,8 gam khí CO
2

và 5,4 gam H
2
O.
a) Trong chất hữu cơ A có những nguyên tố nào?
b) Biết phân tử khối của A nhỏ hơn 40. Tìm công thức phân tử của A.
c) Chất A có làm mất màu dung dịch brom không?
d) Viết phương trình phản ứng của A với clo khi có ánh sáng.
Bài 8 : Khi đốt cháy hoàn toàn một thể tích hiđrocacbon A cần 6 thể tích oxi, sinh ra 4 thể tích
khí CO
2
. Xác định công thức phân tử của A. Biết các thể tích đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và
áp suất. A là hiđrocacbon mạch thẳng. Hãy viết công thức cấu tạo của A.
Bài 9: Đốt cháy hoàn toàn một lượng hiđrocacbon X, người ta thu được 22 gam CO
2
và 13,5
gam H
2
O. Biết khối lượng phân tử của X là 30 đvC. Tìm công thức phân tử của X và viết công
thức cấu tạo của nó.
Bài 10: Đốt cháy 3 gam một chất hữu cơ A thu được 6,6 gam CO
2
và 3,6 gam H
2
O.
a) Xác định công thức của A, biết khối lượng phân tử của A là 60đvC.
b) Viết công thức cấu tạo có thể có của A.
Bài 11: Hợp chất hữu cơ A có thành phần khối lượng các nguyên tố như sau: C=53,33%;
H=15,55%; N=31,12%.
a) Xác định công thức phân tử của A, biết rằng A chỉ có một nguyên tử N trong phân tử.
b) Viết công thức cấu tạo rút gọn của A, biết N có hóa trị III.

Bài 12: Đốt cháy 1,12 lít hỗn hợp hai hiđrocacbon (thể khí) có cùng số nguyên tử cacbon, dẫn
sản phẩm phản ứng cháy lần lượt qua bình (1) đựng P
2
O
5
, bình (2) đựng KOH. Sau thí nghiệm
khối lượng bình (1) tăng thêm 1,8 gam, bình (2) tăng thêm 4,4 gam.
a) Xác định công thức phân tử của hai hiđrocacbon trong hỗn hợp. Viết công thức cấu
tạo của chúng.
b) Tính thành phần phần trăm thể tích mỗi khí trong hỗn hợp. Thể tích đo ở đktc.
Bài 13 : Khi đốt cháy một thể tích hiđrocacbon X thể khí cần 5,5 thể tích khí oxi và sinh ra 4
thể tích khí CO
2
(các thể tích được đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất). Xác định công
thức phân tử của X.
Bài 14 : Đốt cháy 0,9 gam chất hữu cơ A, người ta thu được 1,32 gam CO
2
và 0,54 gam H
2
O.
Khối lượng mol của A là 180gam. Xác định công thức phân tử của A.
Bài 15 : Đốt cháy một lượng hiđrocacbon X, người ta thu được CO
2
và nước theo tỉ lệ khối
lượng là 44:27. Phân tử khối của X là 30 đvC.
Xác định công thức phân tử và viết công thức cấu tạo rút gọn của X.
Bài 16 : Đốt cháy 2,3 gam một chất hữu cơ thành phần gồm các nguyên tố C, H, O người ta thu
được 4,4 gam CO
2
và 2,7 gam H

2
O. Phân tử khối của chất đó là 46 đvC. Xác định công thức
phân tử của hợp chất hữu cơ và viết công thức cấu tạo rút gọn của những chất ứng với công
thức phân tử đó.
Bài 17: Đốt cháy 16,1 gam chất hữu cơ X chỉ chứa C, H, O người ta thu được 30,8 gam CO
2
và 18,9 gam H
2
O. Phân tử X chỉ chứa một nguyên tử oxi. Tìm công thức phân tử của X?
Bài 18 : Hợp chất hữu cơ A có thành phần khối lượng các nguyên tố như sau: C = 70,59%; H =
12,94%; N = 16,47%. Xác định công thức phân tử của A, biết phân tử khối của nó là 85 đvC.
Bài 19 : Hợp chất hữu cơ A có thành phần khối lượng các nguyên tố như sau: C = 54,5%; H =
9,1%; O = 36,4%. Xác định công thức phân tử của A biết rằng 0,88 gam hơi chất A chiếm thể
tích 224cm
3
(đktc).
Bài tập của đề thi vào THPT chuyên các năm:
Bài 1(chuyên ĐH Tổng Hợp năm 1996): Hợp chất C
6
H
6
có phải là benzen hay không, từ
đó cho biết C
6
H
6
có làm mất màu dung dịch nước brom hay không? Viết phương trình phản
ứng minh họa.
Bài 2 (chuyên ĐH Tổng Hợp năm 1996): Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lít C
4

H
10
(đktc) rồi
hấp thụ hết các sản phẩm cháy vào 1250 ml dung dịch Ba(OH)
2
0,2 mol/l. Tìm số gam kết tủa
thu được. Tính số gam bình đựng dung dịch Ba(OH)
2
đã tăng thêm.
Bài 3(thi HSG 2004): Hỗn hợp khí A chứa metan và axetilen.
1. Cho biết một mol hỗn hợp khí A nặng 23,5 gam. Tính % thể tích khí trong A.
2. Đốt cháy hoàn toàn 8,96 lít hỗn hợp A và cho tất cả sản phẩm cháy hấp thụ vào 0,2 lít
dung dịch NaOH 20% (d=1,2kg/l). Tính nồng độ % của mỗi chất tan trong dung dịch thu được.
Bài 4(thi HSG 2003):
a) Xác định công thức phân tử của hiđrocacbon nếu biết 1 lít hơi chất đó nặng hơn 1 lít
không khí (ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất) là 4,07 lần.
b) Có bao nhiêu liên kết hóa học trong phân tử chất có công thức C
17
H
36
? Bao nhiêu
liên kết C-C, bao nhiêu liên kết C-H?
Bài 5(thi HSG 2003):
a) Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lít C
2
H
4
(đktc) rồi hấp thụ toàn bộ sản phẩm vào dung dịch
chứa 22,2 gam Ca(OH)
2

. Sau khi hấp thụ thì khối lượng phần dung dịch bị biến đổi như thế nào?
b) Đốt cháy hoàn toàn hiđrocacbon A (khí, điều kiện thường) thì hỗn hợp sản phẩm
cháy thu được CO
2
chiếm 76,52% khối lượng. Xác định công thức phân tử của A, viết 3 công
thức cấu tạo có thể có của A.