skkn một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 5

I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn sáng kiến:
Mục tiêu giáo dục phổ thông hiện nay là tập trung phát triển trí tuệ, thể
chất, hình thành phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện và bồi dưỡng năng
khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Nâng cao chất lượng giáo dục
toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại
ngữ, tin học, năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn.
Phát triển khả năng sáng tạo, tự học, khuyến khích học tập suốt đời để đáp ứng
yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Ở bậc Tiểu học là bậc tạo nền tảng cho học sinh phát triển, vì vậy ngoài
việc trang bị cho học sinh vốn kiến thức cơ bản trong học tập, lao động còn phải
giáo dục học sinh có kỹ năng sống, kỹ năng làm người để học sinh có thêm kinh
nghiệm thích ứng với môi trường, xã hội mới. Từ đó các em biết phân biệt đúng
sai làm theo cái đúng, ủng hộ cái đúng, đấu tranh với những biểu hiện sai trái,
xấu xa. Biết tôn trọng bản thân, hành động bảo đảm an toàn cho mình và những
người xung quanh. Từ đó thôi thúc các em hành động theo chuẩn mực đạo đức
và thói quen đạo đức. Vì vậy việc rèn kĩ năng sống ở bậc tiểu học là một nhiệm
vụ quan trọng mà người người làm công tác giáo dục cần quan tâm.
Kĩ năng sống là một trong những khái niệm được nhắc đến nhiều trong
thời đại ngày nay. Theo tôi, kĩ năng sống đơn giản là tất cả những điều cần thiết
chúng ta phải biết để có thể thích ứng với những thay đổi diễn ra hằng ngày
trong cuộc sống. Kĩ năng sống được hình thành theo một quá trình, hình thành
một cách tự nhiên qua những va chạm, những trải nghiệm trong cuộc sống và
qua giáo dục mà có. Có nhiều nhóm kĩ năng sống như: nhóm kĩ năng nhận thức,
nhóm kĩ năng xã hội và nhóm kĩ năng quản lí bản thân.... Dù là kĩ năng nào
cũng đều rất quan trọng và cần thiết với mỗi con người. Vì vậy, việc giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh là rất quan trọng bởi đây là một chương trình giáo dục
hết sức cần thiết đối với học sinh và phù hợp với mục tiêu giáo dục hiện nay,
nhằm đào tạo con người với đầy đủ các mặt “đức, trí, thể, mỹ“ để đáp ứng yêu
cầu của xã hội. Thông tư 30 có nội dung đánh giá học sinh về năng lực và phẩm
chất đây chính là hình thức đánh giá hướng đến các kĩ năng sống của học sinh

tiểu học.
Thực tế hiện nay, việc rèn kĩ năng sống của các em ở trường tiểu học còn
nhiều hạn chế như kĩ năng giao tiếp thiếu tự tin, e dè, nhút nhát, sống khép


kín . . . Nhiều vụ tai nạn đuối nước, giao thông“ cướp đi tính mạng của nhiều
học sinh đều xuất phát từ nguyên nhân các em còn thiếu kĩ năng sống, nhiều học
sinh có kết quả học tập cao nhưng thích ứng với cuộc sống không tốt. Việc rèn
kĩ năng sống cho học sinh được các cấp, các ngành, giáo viên quan tâm. Song
vẫn chưa có nét chuyển biến một số giáo viên và phụ huynh chú trọng đến việc
dạy kiến thức; việc rèn kĩ năng sống cho học sinh chưa thường xuyên còn chiếu
lệ, giáo viên chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc rèn kĩ năng sống cho
học sinh lớp mình đang dạy chỉ luôn chú trọng đến việc học tốt, làm tính tốt“
Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh giúp học sinh tự giải quyết được một số
vấn đề thiết thực trong cuộc sống hằng ngày như: tự chăm sóc sức khỏe, bảo vệ
môi trường và phòng chống các tệ nạn xã hội,“ để các em chủ động, tự tin
không phụ thuộc hoàn toàn vào người lớn mà vẫn có thể tự bảo vệ mình. Đây
cũng là một nhiệm vụ quan trọng đối với các thầy cô giáo. Với học sinh tiểu
học, đây là giai đoạn đầu tiên hình thành nhân cách cho các em, giúp các em có
một kĩ năng sống tốt cho tương lai sau này.
Để nâng cao kĩ năng sống cho học sinh tiểu học, với cương vị là người giáo
viên trực tiếp đứng lớp, bản thân hết sức băn khoăn và trăn trở về vấn đề: Làm
thế nào để nâng cao kĩ năng sống cho học sinh? Làm thế nào để học sinh biết
cách vận dụng kĩ năng sống vào trong cuộc sống hằng ngày? Với ý nghĩa và tầm
quan trọng của việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, tôi đã chọn đề tài về
“Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 5“. Vấn đề mà chắc hẳn không chỉ
riêng bản thân mà rất nhiều đồng nghiệp khác quan tâm suy nghĩ là làm sao học
sinh của mình có những kĩ năng sống tốt cho tương lai sau này, trở thành những
con người tốt, có ích cho xã hội. Đây cũng là một vấn đề mà phụ huynh và xã
hội hết sức quan tâm.

2. Mục đích nghiên cứu:
- Nghiên cứu đề tài “Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 5“ với
mong muốn làm sao học sinh của mình có những kĩ năng sống tốt cho tương lai
sau này, trở thành những con người tốt, có ích cho xã hội.
3. Đối tượng nghiên cứu:
- Học sinh lớp 5B Trường Tiểu học Cẩm Phong.
4. Phương pháp nghiên cứu:


- Đọc các tài liệu về tâm sinh lý lứa tuổi Tiểu học và tài liệu liên quan tới
giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
- Đọc tài liệu giáo dục kĩ năng sống lớp 5
- Phương pháp khảo sát - quan sát thực tế giáo viên và học sinh.
- Thực hiện phỏng vấn, hỏi đáp, điều tra.
- Phương pháp phân tích, tổng hợp.

I. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận.
Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh có thể quan niệm là việc tổ chức các
hoạt động giáo dục đa dạng, phong phú nhằm kích thích học sinh tham gia một
cách tích cực chủ động vào các quá trình hoạt động, qua đó hình thành hoặc
thay đổi hành vi của trẻ theo hướng tích cực nhằm góp phần phát triển nhân
cách toàn diện; giúp học sinh có thể sống an toàn, khỏe mạnh và tích cực, chủ
động trong cuộc sống hằng ngày. Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là giáo
dục cho các em có cách sống tích cực trong xã hội hiện đại, là xây dựng hoặc
thay đổi ở các em các hành vi theo hướng tích cực phù hợp với mục tiêu phát
triển toàn diện nhân cách người học trên cơ sở giúp học sinh có tri thức, giá trị,
thái độ và kỹ năng phù hợp.
Có thể thấy rằng kỹ năng sống bao gồm một loạt các kỹ năng cụ thể, cần
thiết cho cuộc sống hàng ngày của con người. Về bản chất, đó là kỹ năng tự

quản lý bản thân và kỹ năng xã hội cần thiết để cá nhân tự lực trong cuộc sống,
học tập và làm việc hiệu quả“ Nói cách khác kỹ năng sống là khả năng làm chủ
bản thân của mỗi con người, khả năng ứng xử phù hợp với những người khác và
với xã hội, khả năng ứng phó trước các tình huống của cuộc sống. Kỹ năng sống
hướng vào việc giúp con người thay đổi nhận thức, thái độ và giá trị trong
những hành động theo xu hướng tích cực và mang tính chất xây dựng.
Kỹ năng sống được hình thành thông qua một quá trình sống, rèn luyện,
học tập trong gia đình, nhà trường và ngoài xã hội. Ở tiểu học, các quan điểm,
niềm tin, toàn bộ những hành vi cử chỉ của người thầy thường là những mẫu
mực cho hành vi của học sinh nói chung. Nó ảnh hưởng sâu sắc đến thái độ và


cách ứng xử của các em trong quan hệ với người khác và với xã hội. Các em
thường tin tưởng tuyệt đối ở nơi thầy, cô giáo nên chúng thường bắt chước
những cử chỉ tác phong của thầy, cô giáo mình. Ở trường các em còn được tiếp
xúc với bạn bè, với tập thể nhóm bạn, tổ, lớp; những hoạt động tập thể cũng ảnh
hưởng không ít đến việc hình thành, phát triển nhân cách và giáo dục kỹ năng
sống cho trẻ.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu:
* Về giáo viên: Một bộ phận giáo viên chưa thực sự quan tâm đến việc
giáo dục kỹ năng sống cho học sinh mà chỉ chú trọng truyền thụ kiến thức ở
sách giáo khoa nên chưa chịu khó tìm tòi các hình thức và phương pháp tổ chức
cho các hoạt động này nên làm mất sự hứng thú của học sinh.
* Về học sinh: Học sinh tập trung học kiến thức, khả năng ứng phó với các
tình huống trong cuộc sống kém, tính tự tin ít, tự ti nhiều, thường nóng nảy, gây
gổ lẫn nhau. Kỹ năng giao tiếp còn hạn chế.
* Về Phụ huynh: Đa số phụ huynh cho rằng con em mình chỉ cần học giỏi
kiến thức. Phụ huynh học sinh chỉ khuyến khích các con tìm kiến thức mà quên
hướng cho con em mình làm tốt hoạt động đoàn thể, hoạt động xã hội và cách
ứng xử trong gia đình. Một số phụ huynh quá nuông chiều con cái, đáp ứng mọi

nhu cầu của con em mình, ít quan tâm đến việc con em mình ứng xử trong sinh
hoạt và đời sống như thế nào?
* Về tài liệu: Tài liệu giáo dục kĩ năng sống trong nhà trường còn ít, nội
dung và hình thức chưa phong phú, chưa mang tính hệ thống, chưa thực sự phù
hợp với cấu trúc, phân phối chương trình tiểu học.
* Về nhà trường: Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong nhà
trường, ngoài việc lồng ghép vào các môn học hàng ngày, hoạt động ngoài giờ
lên lớp là một trong những con đường giáo dục có hiệu quả trong việc giáo dục
kỹ năng sống cho học sinh. Chính vì thế ngoài việc xây dựng và hoàn thiện các
quy tắc ứng xử văn hóa trong nhà trường, bằng nhiều hình thức. Nhà trường tổ
chức cho các em chơi các trò chơi dân gian, trò chơi vận động,“ tham gia các
hoạt động dọn vệ sinh bảo vệ môi trường, tổ chức các hoạt động quyên góp ủng
hộ bạn nghèo, .... Thông qua những hoạt động này, nhà trường muốn rèn luyện
cho các em học sinh tính đoàn kết tập thể, khả năng làm việc theo nhóm. Đồng
thời xây dựng tinh thần chia sẻ, ý thức trách nhiệm cho các em.


Sau khi nhận lớp tôi tiến hành khảo sát kĩ năng sống của học sinh trong lớp
với các nội dung sau:
Bài tập 1: Ứng xử khi nhà có khách
Em hãy cùng các bạn trong nhóm thảo luận và ghi những việc nên làm,
không nên làm vào bảng sau:

Những việc nên làm

Những việc không nên làm

........................................................... ............................................................
....
....

........................................................... ............................................................
....
....
........................................................... ............................................................
....
....
........................................................... ............................................................
....
....
........................................................... ............................................................
....
....
........................................................... ............................................................
....
....
........................................................... ............................................................
....
....

Bài tập 2: Đọc các tình huống dưới đây và cho biết:
- Tình huống nào không an toàn? Các bạn trong tình huống đó có thể gặp
nguy cơ gì?


- Các bạn gặp tình huống không an toàn như vậy, các bạn đó cần phải làm
gì?
Tình huống 1: Hôm qua, trên đường đi học về, dọc đường có một người
đàn ông lạ mặt đi xe máy, cứ lẽo đẽo bám theo, gạ gẫm rủ em lên xe để ông ta
đèo về.
Tình huống 2: Tuấn bị đau bụng dữ dội. Cả nhà phải đưa Tuấn vào bệnh

viện cấp cứu. Khi đến phòng khám, cô bác sĩ yêu cầu tất cả người nhà của Tuấn
ra ngoài và khám bệnh cho Tuấn.
Qua khảo sát lần 1 ở lớp 5B (đầu năm học) với chủ đề “ Kĩ năng của
em“; kết quả cụ thể như sau:
Tổng số

HS có kĩ năng tốt

HS

27

HS có hình thành kĩ
năng

HS thực hiện kĩ
năng chưa tốt

SL

TL

SL

TL

SL

TL

5

18,5%

13

48,2%

9

33,3%

Thực hành thảo luận nhóm

Tổng số HS

27

Biết lắng nghe, hợp tác

Chưa biết lắng nghe, hay
tách ra khỏi nhóm

SL

TL

SL

TL

21

77,8%

6

22,2%


Ứng xử tình huống trong các trò chơi, hoạt động tập thể

Tổng số HS

27

Biết cách ứng xử hài hòa, phù Chưa biết ứng xử còn hay cãi
hợp
nhau hoặc xô đẩy bạn
SL

TL

SL

TL

19

71,4%

8

29,6%

Qua khảo sát cho thấy, số học sinh thực hiện kĩ năng chưa tốt, chưa biết lắng
nghe còn chiếm tỉ lệ cao từ 22% đến 33%. Số học sinh lớp nhiều khi còn rơi vào
cả những học sinh học tương đối tốt các môn văn hóa.
Từ những thực trạng trên đây, thì việc " Giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh lớp 5" là một việc làm vô cùng cần thiết các em thấy mình mạnh dạn hơn
trong giao tiếp, tự tin hơn trong việc thể hiện những năng lực của bản thân say mê,
hứng thú trong học tập.
3. Các biện pháp thực hiện
3.1. Xác định yêu cầu khi thực hiện nội dung giáo dục kỹ năng sống cho
học sinh lớp 5:
Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh cũng như các quá trình hoạt động giáo
dục khác trong nhà trường đều có cấu trúc xác định. Nội dung giáo dục kỹ năng
sống cho học sinh tập trung vào các kỹ năng tâm lý - xã hội là những kỹ năng
được vận dụng trong những tình huống hàng ngày để tương tác với người khác
và giải quyết có hiệu quả những vấn đề, những tình huống của cuộc sống.
Những nội dung này hết sức đơn giản, gần gũi với trẻ em, là những kiến thức tối
thiểu để các em có thể tự lập... Và mục đích quan trọng nhất là giúp các em tự
tin hơn, tự lập hơn trong cuộc sống. Vì vậy khi tổ chức các hoạt động giáo dục
kỹ năng sống cho học sinh cần:


- Bám sát vào nội dung của giáo dục kỹ năng sống và vận dụng linh hoạt các
nội dung của giáo dục kỹ năng sống tuỳ theo từng hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp và điều kiện cụ thể của từng môn học.
- Xác định rõ các nội dung giáo dục kỹ năng sống (xác định rõ các kỹ năng

sống cần hình thành và phát triển cho học sinh) để tích hợp vào nội dung của
hoạt động giáo dục.
- Tạo ra động lực cho học sinh, làm cho học sinh tham gia một cách tích cực
vào quá trình hình thành kỹ năng sống nói chung và các kỹ năng giải quyết vấn
đề, kỹ năng ra quyết định, kỹ năng tự nhận thức về bản thân, kỹ năng ứng phó
với căng thẳng, kỹ năng kiểm soát cảm xúc, kỹ năng tìm kiếm sự hỗ trợ ...
3.2. Đảm bảo thực hiện tốt các nguyên tắc giáo dục kỹ năng sống:
Kỹ năng sống là những kỹ năng tâm lý “ xã hội cơ bản giúp cho cá nhân
tồn tại và thích ứng trong cuộc sống, giúp cho cá nhân vững vàng trước cuộc
sống có nhiều thách thức nhưng cũng nhiều cơ hội trong thực tại“ Kỹ năng
sống đơn giản là tất cả điều cần thiết chúng ta phải biết để có được khả năng
thích ứng với những thay đổi diễn ra hằng ngày trong cuộc sống.
Vì thế giáo viên cần nắm rõ nắm rõ 5 nguyên tắc về giáo dục kĩ năng sống
cho học sinh:
+ Tương tác: Các kĩ năng thương lượng, kĩ năng giải quyết vấn đề “ được
hình thành tốt trong quá trình HS tương tác với bạn bè và những người xung
quanh. Tạo điều kiện để các em có dịp thể hiện ý kiến của mình và xem xét ý
kiến của người khác... Do vậy GV cần tổ chức các hoạt động có tính chất tương
tác thông qua các hoạt động học tập hoặc hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
để giáo dục kỹ năng sống cho các em.
+ Trải nghiệm: Cần phải có thiết kế và tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp cũng như trong các hoạt động học tập cho HS được hoạt động thực, có
cơ hội thể hiện ý tưởng các nhân, có cơ hội xử lí các tình huống cũng như phản
biện“Kỹ năng sống chỉ được hình thành khi người học trải nghiệm qua thực tế
và nó có kĩ năng khi các em được làm việc đó.
+ Tiến trình: Giáo viên không thể giáo dục kỹ năng sống trong một lần, hai
lần mà kỹ năng sống là một quá trình từ "nhận thức - hình thành thái độ - thay


đổi hành vi". Do vậy giáo dục kỹ năng sống không thể là ngày một ngày hai mà

phải là cả một quá trình.
+ Thay đổi hành vi của một con người là giúp người học thay đổi hành vi
theo hướng tích cực. Thay đổi hành vi, thái độ và giá trị ở từng con người là quá
trình khó khăn. Do đó các nhà giáo dục cần kiên trì chờ đợi và tổ chức các hoạt
động liên tục để học sinh duy trì hành vi mới và có thói quen mới tạo động lực
cho học sinh điều chỉnh.
+ Thời gian và môi trường giáo dục: Giáo dục giáo dục kỹ năng sống được
thực hiện mọi lúc mọi nơi; giáo dục kỹ năng sống được giáo dục trong mọi môi
trường như gia đình, nhà trường, xã hội; cần phải tạo điều kiện tối đa cho HS
tham gia vào các tình huống thật trong cuốc sống.
Do đó trong quá trình tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh
phải đảm bảo thực hiện tốt các nguyên tắc của giáo dục.
3.3. Phát huy vai trò, tác dụng và hiệu quả của hoạt động giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh:
Hoạt động giáo dục kỹ năng sống là hoạt động được tổ chức theo mục tiêu,
nội dung, chương trình dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Bản chất của hoạt
động này là thông qua các loại hình hoạt động, các mối quan hệ nhiều mặt,
nhằm giúp người học chuyển hoá một cách tự giác, tích cực tri thức thành niềm
tin, kiến thức thành hành động, biến yêu cầu của nhà trường thành chương trình
hành động của tập thể lớp học sinh và của cá nhân học sinh, tạo cơ hội cho học
sinh trải nghiệm tri thức, thái độ, quan điểm và hành vi ứng xử của mình trong
môi trường an toàn, thân thiện có định hướng giáo dục. Thông qua hoạt động
giáo dục kỹ năng sống có thể giúp học sinh sống một cách an toàn, khoẻ mạnh
có khả năng thích ứng với biến đổi của cuộc sống hàng ngày. Rèn luyện cho học
sinh các kỹ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi như: kỹ năng giao tiếp ứng xử có
văn hoá; kỹ năng tổ chức quản lý và tham gia các hoạt động tập thể với tư cách
là chủ thể của hoạt động; kỹ năng tự kiểm tra, đánh giá kết quả học tập, rèn
luyện; củng cố, phát triển các hành vi, thói quen tốt trong học tập, lao động và
công tác xã hội. Bồi dưỡng thái độ tự giác tích cực tham gia các hoạt động tập
thể và hoạt động xã hội; hình thành tình cảm chân thành, niềm tin trong sáng

với cuộc sống, với quê hương đất nước; có thái độ đúng đắn đối với các hiện
tượng tự nhiên và xã hội. Như vậy, hoạt động giáo dục kỹ năng sống thực sự


cần thiết. Do đó cần phát huy tối đa vai trò, tác dụng và hiệu quả của hoạt động
giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
3.4. Tăng cường gần gũi và tạo mối thân thiện với học sinh
Đầu tiên, sau khi nhận lớp, để tạo sự gần gũi và gắn kết giữa học sinh và
giáo viên chủ nhiệm, tôi sắp xếp nhiều thời gian cho học sinh được giới thiệu về
mình, động viên khuyến khích các em chia sẻ với nhau về những sở thích, ước
mơ tương lai cũng như mong muốn của mình với các em. Đây là hoạt động giúp
cô trò hiểu nhau, đồng thời tạo một môi trường học tập thân thiện "Trường học
thật sự trở thành ngôi nhà thứ hai của các em". Đây cũng là một điều kiện rất
quan trọng để phát triển khả năng giao tiếp của học sinh.
Việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh có thể thực hiện trong bất cứ lúc
nào, giờ học nào. Để việc rèn luyện diễn ra một cách thường xuyên và đạt hiệu
quả cao tiếp tục qua biện pháp tiếp theo.
3.5. Rèn kĩ năng sống hiệu quả qua việc tích hợp vào các môn học
Để giáo dục kĩ năng sống cho học sinh có hiệu quả bản thân đã vận dụng
vào các môn học, tiết học, nhất là các môn như: Tiếng Việt; Đạo đức; Khoa học;
Hoạt động ngoài giờ lên lớp.... để những giờ học sao cho các em được hoạt
động để học, được trải nghiệm như trong cuộc sống thực.
Trong chương trình lớp 5, ở môn Tiếng Việt có nhiều bài học có thể giáo
dục kĩ năng sống cho các em, đó là các kĩ năng giao tiếp xã hội, như: Luyện tập
làm báo cáo thống kê, Luyện tập thuyết trình tranh luận, Kể chuyện được
chứng kiến hoặc tham gia,... được lồng cụ thể qua các tình huống giao tiếp.
Bản thân chỉ gợi mở sau đó cho các em tự nói một cách tự nhiên hoàn toàn
không gò bó áp đặt. Thông qua các câu chuyện đó học sinh có thể rút ra những
nội dung rèn kĩ năng sống. Để hình thành những kiến thức và rèn luyện kĩ năng
sống cho học sinh qua môn Tiếng Việt, người giáo viên cần phải vận dụng nhiều

phương pháp dạy phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh như:
thực hành giao tiếp, trò chơi học tập, phương pháp nêu và giải quyết vấn đề,
phương pháp tổ chức hoạt động nhóm, phương pháp hỏi đáp,“Thông qua các
hoạt động học tập, được phát huy trải nghiệm, rèn kĩ năng hợp tác, bày tỏ ý kiến
cá nhân, đóng vai,“học sinh có được cơ hội rèn luyện, thực hành nhiều kĩ năng
sống cần thiết.
Ví dụ: Khi dạy Tập làm văn các bài: "Luyện tập làm đơn" giáo dục học
sinh kĩ năng biết thể hiện sự cảm thông chia sẻ với những nỗi bất hạnh của nạn
nhân chất độc mà da cam; "Luyện tập thuyết trình tranh luận" giáo dục học
sinh kĩ năng lắng nghe và tôn trọng người cùng tranh luận, thể hiện được sự tự


tin khi nêu lí lẽ, dẫn chứng cụ thể, thuyết phục từ đó biết cách diễn đạt gãy gọn,
bình tĩnh và tự tin.
Ở môn Đạo đức, để các chuẩn mực đạo đức, pháp luật xã hội trở thành
tình cảm, niềm tin, hành vi và thói quen của học sinh. Giáo viên phải sử dụng
phương pháp dạy học đổi mới theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động,
sáng tạo của học sinh. Tổ chức cho học sinh thực hiện các hoạt động học tập
phong phú, đa dạng như: kể chuyện theo tranh; quan sát tranh ảnh, băng hình,
tiểu phẩm; phân tích, xử lí tình huống; chơi trò chơi, đóng tiểu phẩm, múa hát,
đọc thơ, vẽ tranh,“ Sử dụng nhiều phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực
như: học theo nhóm, theo dự án, đóng vai, trò chơi,“ Thông qua việc sử dụng
các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực đó, học sinh đã được tạo cơ hội để
thực hành, trải nghiệm nhiều kĩ năng sống cần thiết, phù hợp với lứa tuổi. Đó là
lối sống lành mạnh, các hành vi ứng xử phù hợp với nền văn minh xã hội.
Ví dụ: Khi dạy môn Đạo đức bài: "Em là học sinh lớp 5", "Em yêu Tổ
quốc Việt Nam" tôi tổ chức cho các em đóng vai, thảo luận nhóm. Sau vài lời
khuyến khích đầu tiên, tôi tổ chức cho các em đứng thành vòng tròn đóng vai,
giới thiệu, bày tỏ ý kiến để cho các bạn nhận thấy bản thân mình xứng đáng là
học sinh lớp 5, trình bày những hiểu biết về đất nước, con người Việt Nam“

Lúc đầu các em rất ái ngại không tự tin khi đóng vai, bày tỏ ý kiến trước lớp
nhưng tôi đã kịp thời nhắc nhở các em những điều cần chú ý trong khi giao
tiếp, cộng thêm một môi trường hòa đồng thân thiện các em thực hiện rất tốt,
không còn những cái nhìn ái ngại. Thay vào đó là những cánh tay tự tin cùng
những câu nói rõ ràng, chắc gọn, mạnh dạn hơn.
Các kĩ năng được phát triển từ dễ đến khó. Sau bài học giới thiệu là
những bài học như khám phá, tư duy hiệu quả và đặc biệt kĩ năng làm việc đồng
đội. Bản thân luôn tạo không khí thân thiện, áp dụng việc đổi mới phương pháp
tạo điều kiện cho các em mạnh dạn, tự lập, tự khẳng định và phát huy mình hơn
qua việc học nhóm.
Rèn kĩ năng sống có hiệu quả còn được bản thân vận dụng khá nhiều trong
trong các môn học thông qua xử lí tình huống hay các trò chơi học tập có nội
dung gần gũi với cuộc sống hằng ngày của các em.
Ví dụ: Trong bài "Hợp tác với những người xung quanh" giáo dục học
sinh kĩ năng hợp tác với bạn bè và mọi người xung quanh trong công việc
chung. Các em làm việc tích cực, vui vẻ, tự mỗi em nói được tiếng nói, suy nghĩ
của mình với bạn bè, với thầy cô một cách tự tin mạnh dạn. Việc rèn luyện các
kĩ năng này đã tạo ra được thói quen tốt cho bản thân mỗi em, các em tham gia
một cách chủ động tích cực vào quá trình học tập, tạo điều kiện cho các em chia


sẻ những kinh nghiệm, ý kiến hay để giải quyết một vấn đề nào đó. Việc sinh
hoạt theo nhóm tạo môi trường làm việc thân thiện, giúp các em cải thiện hành
vi giao tiếp thông qua các hoạt động trao đổi diễn ra thường xuyên. Các em trở
nên thân thiện, từ đó giúp bầu không khí học tập, lao động trở nên sôi động hơn.
Tham gia sinh hoạt theo nhóm giúp các em học sinh hưng phấn hơn trong học
tập và tạo nên cách ứng xử hợp lý trong mọi tình huống. Khi sinh hoạt nhóm
phải luôn đưa ra nhiều tình huống tạo sự phát triển tư duy cho các em. Đó cũng
là cách tạo sự gần gũi giữa các em với nhau.
Ngoài ra, bản thân còn chú ý rèn luyện sức khoẻ và ý thức bảo vệ sức

khoẻ, kĩ năng phòng chống tai nạn giao thông và cách phòng tránh một số bệnh
khác qua các môn học: Ai cũng biết rằng sức khỏe là tài sản vô cùng quí báu
của mỗi con người. Học tập tốt, đạo đức tốt là những điều học sinh phải đạt
được thì rèn luyện sức khỏe tốt cho học sinh là điều phải được đặc biệt quan
tâm. Tuy nhiên có được một sức khỏe tốt và bảo vệ được nó thì thật không dễ.
Dù vậy không có nghĩa là không làm được, nhiều khi sức khỏe của các em phụ
thuộc vào những điều rất giản dị. Đó chính là giáo dục một lối sống khoa học.
Bản thân rèn luyện sức khoẻ cho các em qua các tiết sau:
Ví dụ: Ở môn Khoa học: Bài "Phòng bệnh sốt rét", "Phòng bệnh sốt
xuất huyết" giáo dục học sinh kĩ năng xử lí và tổng hợp thông tin để nhận biết
được dấu hiệu, tác nhân và con đường lây truyền bệnh. Từ đó học sinh biết tự
bảo vệ và đảm nhiệm giữ môi trường xung quanh. Các em tự chiếm lĩnh những
kiến thức đã học và biết cách hành động bằng những việc làm cụ thể như vệ
sinh môi trường xung quanh nơi em ở, khi ngủ cần phải mắc màn.
Một điều nữa theo tôi cũng khá quan trọng là kĩ năng ứng xử có văn hoá
cũng là lối sống lành mạnh mà các em cần phải được đào tạo, vì thế bản thân
tiếp tục áp dụng.
Ví dụ: Ở môn Khoa học các bài: "Tác động của con người đến môi
trường rừng", "Tác động của con người đến môi trường đất", "Tác động
của con người đến môi trường không khí và nước". Tôi tổ chức cho các em
thảo luận nhóm, đóng vai, . . . Thông qua hoạt động học tập nhằm giúp học sinh
tự nhận thức những hành vi sai trái của con người đã gây hậu quả với môi
trường rừng, môi trường đất, môi trường nước và không khí. Từ đó học sinh có
ý thức trách nhiệm và tuyên truyền tới người thân, cộng đồng trong việc bảo vệ
môi trường.


Học sinh thảo luận nhóm 4: Tác động của con người đến môi trường
3.6. Rèn kĩ năng sống thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Để các em có kĩ năng phòng chống tai nạn giao thông và các thương tích

khác, tôi đã giáo dục các em thông qua các tiết: Hoạt động ngoài giờ lên lớp, thi
Giao thông thông minh trên Internet, hướng dẫn các em phòng chống tai nạn
giao thông và các thương tích khác bằng cách đưa ra những tình huống cho các
em xử lí.
Ví dụ: Bài "Em đi xe đạp an toàn" Học sinh quan sát hình ảnh sách giáo
khoa và trao đổi theo nhóm đôi. Qua đó giáo dục học sinh kĩ năng khi đi xe đạp
trên đường em phải đi về phía bên phải của đường, khi đèn tín hiệu giao thông
báo đèn đỏ thì em phải dừng lại. .. Khi đi xe đạp trên đường nếu muốn rẽ phải,
rẽ trái em phải làm thế nào? Muốn vượt người hoặc xe đạp đằng trước, em cần
làm thế nào? . . . Sau khi học xong bài các em biết cách đi xe đạp lưu thông trên
đường đảm bảo an toàn.


Học sinh quan sát hình ảnh SGK, trao đổi theo cặp: Tìm hiểu cách đi xe
đạp an toàn
Bài "Những hành vi không được phép khi đi xe đạp an toàn" giáo dục
cho các em tránh các tai nạn trên đường khi đi xe đạp. Ngoài ra trong bài "Đi
đường an toàn", "Em thực hiện an toàn giao thông" còn giáo dục các em
không được chạy lao ra đường, không được bám bên ngoài ô tô, không được thò
tay, chân, đầu ra ngoài khi đi trên tàu, xe,...Như vậy, các em có thể tự lập, xử lí
được những vấn đề đơn giản khi gặp phải.
Ngoài ra việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh còn thông qua các giờ
học Hoạt động ngoài giờ lên lớp với 8 chủ đề trong các tiết học: Kỹ năng Giao
tiếp nơi công cộng; Kỹ năng Ứng phó với căng thẳng; Kỹ năng Hợp tác; Kỹ
năng Giải quyết mâu thuẫn; Kiên định và Từ chối; Giá trị của tôi; Kĩ năng Lập
kế hoạch; Kỹ năng Tìm kiếm và xử lí thông tin.
3.7. Rèn kĩ năng sống hiệu quả qua các tiết sinh hoạt lớp, hoạt động
giáo dục, vui chơi
Ngay những ngày đầu tiên khi các em vào lớp học, tôi đã phát động các
phong trào: “Nói lời hay làm việc tốt” qua cách ứng xử lễ phép như biết đi

thưa về trình, chào hỏi những người lớn tuổi, biết xin lỗi khi có khuyết điểm,


cảm ơn khi được tặng quà, vui vẻ hoà nhã với bạn bè, lễ phép với thầy cô và
những người lớn tuổi,... và tổng kết vào các tiết sinh hoạt lớp.
Để rèn kĩ năng sống có hiệu quả tôi còn vận dụng thông qua các hoạt động
ngoài giờ học. Đó là qua các buổi ngoại khóa của trường, lớp.
Ví dụ: Nhân ngày lễ Chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20-11 nhà trường
tổ chức thi Văn nghệ và Kể chuyện. Tôi tổ chức hướng dẫn cho các em tập
luyện tham gia đạt giải ba.

Giao lưu văn nghệ chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20 - 11
Qua hoạt động "Đại hội Đội" các em tham gia tập luyện và thi nghi thức
đội, kết quả chi đội đạt giải nhì toàn Liên Đội.


Học sinh thi nghi thức đội( Đại hội Đội)
Ngoài ra, những buổi chào cờ các em thực hiện tốt phong trào “Nhặt
được của rơi đem trả người đánh mất“ và những học sinh đạt thành tích cao
trong học tập và rèn luyện trong tuần được tuyên dương trước cờ.
Đối với học sinh bậc học tiểu học trò chơi có một vai trò rất quan trọng
trong việc rèn kĩ năng sống cho các em. Các em lớn lên, học hành và khám phá
thông qua trò chơi. Các hành động chơi đòi hỏi các em phải suy nghĩ, giải quyết
các vấn đề, thực hành các ý tưởng.
Không những thế, tôi còn khuyến khích các em cùng chia sẻ những cảm
nhận, những suy nghĩ, những quan sát của mình với cô với bạn một cách thoải
mái, tự nhiên không gò bó, áp đặt.
Ngoài ra, giáo viên cần tăng cường cho các em tham gia hoạt động thư
viện một cách tích cực và thường xuyên. Thông qua những câu chuyện, những
bài thơ, bài báo để rèn luyện đạo đức cho các em, giúp các em hoàn thiện mình,

dạy các em yêu thương bạn bè, yêu thương con người. Tạo hứng thú cho các


em qua các truyện bằng tranh tùy theo lứa tuổi, gợi mở tính tò mò, ham học hỏi,
phát triển khả năng thấu hiểu ở trẻ.

Học sinh tham gia hoạt động thư viện (Đọc sách, tài liệu tham khảo)
Bên cạnh đó, để rèn kĩ năng tự phục vụ, biết lao động vừa sức, biết trang
trí lớp học xanh - sạch - đẹp, giúp các em yêu trường, yêu lớp hơn, bản thân đã
hướng dẫn các em trồng cây xanh và chăm sóc cây xanh hàng ngày. Tổ chức
cho các em chăm sóc vườn hoa cây cảnh giúp học sinh rèn kĩ năng hợp tác cùng
các bạn trong nhóm hoàn thành tốt nhiệm vụ được phân công.


Học sinh chăm sóc vườn hoa

3.8. Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua việc xây dựng tấm
gương sáng, việc động viên khuyến khích học sinh.
Người giáo viên Tiểu học có vai trò quyết định trong việc đảm bảo chất
lượng và hiệu quả giáo dục. Ở Tiểu học người giáo viên là hình mẫu lý tưởng
của học sinh. Mọi việc làm giáo viên làm đều được học sinh coi là chuẩn mực.
Các em đặt nhiều kỳ vọng ở người thầy lý tưởng của mình, người thầy đã trở
thành thần tượng đối với các em. Để giữ được lòng tin đối với học sinh, người
giáo viên phải là tấm gương sáng cho các em noi theo về cách sinh hoạt, cư sử,
nói năng, tác phong, thái độ, tình cảm“ Tạo dựng một bầu không khí vui tươi
lành mạnh, đầy lòng thương yêu, tin cậy lẫn nhau giữa các thành viên trong tập
thể lớp. Xây dựng tấm gương về người tốt việc tốt trong tập thể để học sinh noi
theo. Tuyên dương, kích lệ kịp thời những học sinh có những việc làm hay, cử
chỉ đẹp. Đặc biệt đối với những học sinh thường hay vi phạm đạo đức thì giáo
viên không nên có những thành kiến về những lỗi lầm của các em đã mắc. Giáo

viên phải luôn gần gũi, quan tâm, tạo mọi điều kiện giúp đỡ. Khi các em mắc
phải lỗi lầm cần tìm hiểu nguyên nhân, phân tích, để các em nhận ra khuyết
điểm và có hướng sửa chữa.


Mặt khác cần phân công một chức trách hoặc một nhiệm vụ nào đó vừa
sức và phù hợp với cá tính và năng lực của em đó trong tập thể để các em phấn
khởi. Khi các em có những biểu hiện tiến bộ, cách ứng xử hay, một cử chỉ đẹp
thì giáo viên cần phải động viên khuyến khích kịp thời dù tiến bộ là rất nhỏ.
Để động viên, khuyến khích học sinh thực hiện tốt việc rèn luyện các kĩ
năng, ngay từ buổi họp phụ huynh đầu năm học tôi đưa ra kế hoạch rèn luyện
cho các em lớp mình phụ trách. Tôi theo dõi hằng ngày, các em có biểu hiện tốt
thì ghi vào sổ tay, trong tiết sinh hoạt cuối tuần cho các em bình chọn những
bạn thực hiện tốt sẽ được một bông hoa điểm tốt. Vì vậy, các em thi đua nhau
“Nói lời hay, làm việc tốt“ và cuối tuần nào cũng có rất nhiều em được bông
hoa điểm tốt.
Mỗi tháng, tôi tổng kết một lần để khen thưởng những em đã đạt nhiều
hoa điểm tốt bằng những phần quà nhỏ. Các em rất vui và hãnh diện khi được
tặng những bông hoa điểm tốt và những món quà của cô giáo tặng. Đây là một
hình thức động viên về tinh thần rất giá trị và hiệu quả. Các em sẽ nhanh nhẹn
hơn, có đạo đức tốt hơn, mạnh dạn hơn trong giao tiếp, tự tin hơn trong cuộc
sống.
Như vậy kết quả của việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh không chỉ
phụ thuộc vào việc dạy tốt nội dung tích hợp kỹ năng sống vào các môn học,
hoạt động ngoài giờ lên lớp và các hoạt động khác. Mà nó còn phụ thuộc rất
nhiều yếu tố như sự giáo dục của gia đình, cộng đồng, xã hội, và chính bản thân
của các em.
3.9. Giáo viên tuyên truyền các bậc cha mẹ thực hiện dạy các em các
kĩ năng sống cơ bản
Trước hết, người lớn phải gương mẫu, yêu thương, tôn trọng, đối xử công

bằng với các em và đảm bảo an toàn cho các em.
Tạo điều kiện tốt nhất cho các em vui chơi. Cô giáo, cha mẹ luôn khuyến
khích các em nói lên quan điểm của mình, nói chuyện với các thành viên trong
lớp, trong gia đình về cảm giác và những lựa chọn của mình, cần giúp các em
hiểu rằng nên có thông số để theo đó mà lựa chọn, cố gắng không chỉ trích các
quyết định của các em. Việc này sẽ hình thành kĩ năng tự kiểm soát bản thân,
rèn luyện tính tự tin cho các em khi tham gia các hoạt động và các buổi thảo
luận tại trường sau này. Cô giáo, cha mẹ giúp các em phát triển sở thích, ý thích


của mình và đảm bảo rằng người lớn có thể cung cấp thêm phương tiện để các
em thực hiện ý thích đó.
Cô giáo, cha mẹ cần dạy các em những nghi thức văn hóa trong ăn uống,
biết cách sử dụng các đồ dùng ăn uống: Sự sạch sẽ, gọn gàng, một thói quen nề
nếp, sự sắp đặt ngăn nắp, ngay ngắn những bộ đồ dùng, vật dụng, thái độ ăn
uống từ tốn, không vội vã, không khí cởi mở, thoải mái và đầm ấm, những cuộc
trao đổi nhẹ nhàng, dễ chịu“ tất cả những yếu tố trên sẽ giúp các em có thói
quen tốt để hình thành kĩ năng tự phục vụ và ý nghĩa hơn là kỹ năng sống tự lập
sau này.
4. Hiệu quả của sáng kiến.
Như vậy bằng nhiều hình thức khác nhau, tôi luôn cố gắng rèn cho học
sinh những kĩ năng cơ bản có hiệu quả, thể hiện rõ nét ở sự tiến bộ của học sinh
trong nhận thức, trong cư xử, đối xử tốt với bạn bè, người lớn và linh hoạt xử lí
trong mọi trường hợp.
Việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh qua học tập “ sinh hoạt ở nhà
trường là điều hết sức cần thiết cho tương lai các em. Để đạt được điều đó, giáo
viên cần kiên trì, quyết tâm thực hiện từng bước và liên tục trong suốt quá trình
giảng dạy.
Qua từng tiết dạy, giáo viên hướng dẫn học sinh kĩ năng làm việc theo
nhóm: biết cách phân công công việc, lắng nghe ý kiến người khác, tranh luận,

biết chấp nhận đúng sai, thống nhất ý kiến, thực hiện đúng ý kiến đã thống
nhất“ Đây là kĩ năng hết sức cần thiết khi các em trưởng thành, làm việc trong
tập thể.
Trong sinh hoạt hằng ngày, giáo viên cần chú ý nâng dần kĩ năng giao
tiếp - tự nhận thức cho các em như biết sử dụng đúng các quy tắc: chào hỏi, xin
phép, cảm ơn, xin lỗi, yêu cầu“ Biết cả thông cảm chia sẻ buồn vui với mọi
người.
Giáo dục kĩ năng sống cho mọi người nói chung và học sinh nói riêng là
điều rất cần thiết. Nó trang bị đầy đủ những kĩ năng cho các em để các em có
được cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn. Đồng thời giúp những em có thói quen
xấu và hành vi tiêu cực trở thành con ngoan, trò giỏi và là người có ích cho xã
hội sau này.
Sau một thời gian trực tiếp giảng dạy trên lớp và hướng dẫn các em tham
gia các hoạt động, tôi tiến hành kiểm tra kết quả việc tiếp thu kĩ năng sống của
học sinh với đề bài như sau:


Bài tập: Mùa hè đến trời nóng nực, Nga nghĩ nếu bố mẹ đi làm về mệt có bát
chè bột sắn hay chè đỗ đen ăn chắc bố mẹ sẽ đỡ mệt nhiều. Đang được nghỉ hè,
sáng nay Nga quyết định ra hiệu sách tìm mua một cuốn sách hướng dẫn nấu
các loại chè truyền thống của Việt Nam để thực hành. Nga muốn tìm mua nhanh
để về sớm còn dọn nhà, nấu cơm.
Câu hỏi:
Câu 1. Theo em khi đến hiệu sách Nga nên chọn những cách nào dưới đây để
nhanh chóng mua được quyển sách bạn cần (Đánh dấu x vào ô trống để lựa
chọn 1 trong 2 phương án của mỗi hoạt động)
1. Khi đi tìm quầy bán sách.
Đi lần lượt các quầy sách để tìm.

Xác định ngay xem sách có hướng dẫn nấu ăn thuộc chủ đề gì, được bày

bán ở gian nào (có thể hỏi người bán hàng hoặc tìm trên sơ đồ hướng dẫn), và
đến thẳng chỗ đó tìm.
2. Khi chọn sách
Lấy bất kì cuốn sách nào trước mặt để xem.
Chỉ lựa chọn những cuốn sách có tên liên quan đến hướng dẫn các
món ăn truyền thống của Việt Nam để xem.
3. Khi mở sách xem
Tìm ngay trang mục lục để xem có nội dung mình cần không.

Giở lướt nhanh hầu hết các trang để tìm xem có nội dung mình cần
không.
4. Khi quyết định mua
Quyết định mua ngay khi gặp cuốn sách có nội dung mình cần.

Tìm thêm một số cuốn sách khác cũng có nội dung mình cần, xem thêm
các thông tin: Giá tiền có hợp với số tiền mình có không? Tác giả có phải là


người có uy tín hay người mình yêu thích không? Sách có đẹp và dễ đọc
không?...
Câu 2: Hãy chia sẻ các bạn em về cách lựa chọn của mình, tại sao em chọn cách
đó? Cách em chọn có lợi ích gì?
Qua khảo sát lần 2 ở lớp 5B( giữa học kì II) với chủ đề “ Kĩ năng của
em“; kết quả so với đầu năm thì các em tiến bộ rất nhiều. Cụ thể như sau:

Tổng số

HS có kĩ năng tốt

HS

27

HS có hình thành kĩ
năng

HS thực hiện kĩ
năng chưa tốt

SL

TL

SL

TL

SL

TL

13

50%

12

43,3%

2

6,7%

Thực hành thảo luận nhóm

Tổng số HS

27

Tổng số HS

Biết lắng nghe, hợp tác

Chưa biết lắng nghe, hay
tách ra khỏi nhóm

SL

TL

SL

TL

26

96,7%

1

3,3%

Ứng xử tình huống trong các trò chơi, hoạt động tập thể
Biết cách ứng xử hài hòa, phù Chưa biết ứng xử còn hay


hợp

27

cãi nhau hoặc xô đây bạn
SL

TL

SL

TL

26

96,7%

1

3,3%

Kết quả khảo sát lần 2 cho thấy sự chuyển biến rõ rệt của học sinh lớp 5B
trong xử lý các tình huống cũng như kĩ năng hợp tác trong nhóm, trong tập thể.
Đa số các em đều có ý thức tốt trong việc rèn luyện các kĩ năng, được thể hiện

rõ qua: Việc sinh hoạt hằng ngày trên lớp, trong nhiều nghi thức lời nói, các em
biết vận dụng những lời nói thân thiện vào thực tế, những lời chào, cảm ơn hay
xin lỗi, những yêu cầu, đề nghị lịch sự,... đã trở thành thói quen được các em
vận dụng hằng ngày. Các em rất hăng hái phát biểu trong tiết học và luôn được
nhận cờ đỏ trong tuần. Phụ huynh học sinh rất vui mừng phấn khởi với kết quả
này của lớp.

III. KẾT LUẬN - KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh là một việc làm hết sức cần thiết của
xã hội, các em không chỉ biết học giỏi về kiến thức mà còn phải được tôi luyện
những kĩ năng sống qua đó tạo cho các em một môi trường lành mạnh, an toàn,
tích cực, vui vẻ. Việc giáo dục kĩ năng sống ngay từ lớp nhỏ sẽ rút ngắn thời
gian để trang bị cho các em vốn kiến thức, kĩ năng, giá trị sống để làm hành
trang bước vào đời. Chính vì vậy, các thầy cô giáo tiểu học luôn giữ vai trò vô
cùng quan trọng. Vì thế theo tôi để làm tốt việc rèn kĩ năng sống cho học sinh,
mỗi thầy cô giáo cần phải:
- Xác định rõ tầm quan trọng của việc rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh.


- Nắm vững những đặc trưng về phương pháp và hình thức tổ chức dạy các
kĩ năng giao tiếp, ứng xử vào các môn học và các hoạt động khác.
- Tập trung vào việc đầu tư soạn giảng, lồng ghép kĩ năng sống vào các
môn học.
- Luôn tạo mọi điều kiện để các em có thể bày tỏ, thể hiện mình, tham gia
tốt các buổi hoạt động ngoại khóa của trường, lớp.
- Điều quan trọng là mỗi thầy cô giáo phải rèn cho mình tác phong sinh
hoạt chuẩn mực, phải hết lòng thương yêu, gần gũi với học sinh.
Vì vậy, ngay trong những giờ học ngoài việc đảm bảo mục tiêu kiến thức
kĩ năng của bài, giáo viên cần chú ý đến rèn kĩ năng sống cho học sinh. Học

sinh được rèn kĩ năng sống qua nội dung kiến thức của bài, qua lĩnh hội kiến
thức pháp luật, qua tham gia các hoạt động học tập trong lớp, hoạt động ngoài
giờ do giáo viên tổ chức. Tích cực đổi mới phương pháp dạy học phát huy tính
tích cực chủ động, sáng tạo của học sinh là giúp học sinh có nhiều cơ hội để rèn
kĩ năng sống. Học sinh được học tập sinh hoạt vui chơi, rèn luyện trong môi
trường gia đình, nhà trường, xã hội. Phối kết hợp chặt chẽ mối quan hệ Nhà
trường - Gia đình - Xã hội, với các ban ngành đoàn thể để giúp đỡ, tư vấn, tạo
điều kiện cho học sinh tích lũy có thêm kĩ năng sống và rèn kĩ năng sống được
tốt hơn.
2. Kiến nghị
Là giáo viên, tôi hiểu rõ tầm quan trọng trong công tác trồng người. Vì thế,
tôi luôn cố gắng trau dồi kiến thức, học hỏi từ đồng nghiệp cũng như đúc kết
kinh nghiệm giảng dạy của bản thân, nâng cao đạo đức và chuyên môn. Bản
thân đã luôn tôn trọng và kiên nhẫn, nhất là tạo cơ hội cho các em được nói,
được diễn đạt, bày tỏ thoải mái ở mọi nơi mọi lúc để các em có cơ hội phát triển
một cách toàn diện.
Về phía nhà trường: Theo phương châm giáo dục hiện nay là: “Học để
biết, học để chung sống, học để tự khẳng định mình“. Nhà trường nên phát
động các phong trào dưới nhiều hình thức để học sinh được tham gia.
Về phía phụ huynh: Trước hết là cần hiểu rõ tầm quan trọng của việc rèn
luyện kĩ năng sống cho con em, tạo một chỗ dựa vững chắc để trẻ chia sẻ, bày
tỏ, luôn phối kết hợp với nhà trường trong việc giáo dục và rèn luyện cho các
em, theo dõi mọi biểu hiện của trẻ để có sự giáo dục cho phù hợp.
Trên đây là những biện pháp giáo dục và rèn kĩ năng sống cho học sinh
lớp 5 thông qua các môn học và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Tôi đã cố
gắng áp dụng những kinh nghiệm, sáng tạo thêm những phương pháp mới nhằm
nâng cao nhiều kĩ năng sống tốt cho học sinh từ môi trường giáo dục ở nhà


trường, giáo dục và xây dựng cho các em có năng lực tốt, lối sống lành mạnh để

các em có thể tự lập, tự tin hơn trong cuộc sống, đem lại niềm vui, hạnh phúc
cho các em, gia đình và xã hội. Rất mong được nhận sự giúp đỡ. Góp ý bổ sung
của Ban giám hiệu nhà trường, các cấp quản lý giáo dục và đồng nghiệp để bản
thân tôi có thể mở rộng nghiên cứu về vấn đề giáo dục kĩ năng sống cho học
sinh trong những năm học tiếp theo.
Xin chân thành cảm ơn!