Ngữ văn 8: Truyện kí Việt Nam

Nam Cao(1915-1951). Tên khai sinh là Trần Hữu
Tri. Quê ở làng Đại Hoàng, phủ Lí Nhân ( nay là xã
Hoà Hậu, Huyện Lí Nhân) tỉnh Hà Nam. Là nhà văn
hiện thực xuất sắc với nhiều tác phẩm dài, chân thực
viết về người dân nghèo và tri thức nghèo trong xã hội
cũ. Sau CM Nam Cao chân thành tận tuỵ sáng tác
phục vụ kháng chiến. Ông hi sinh trên đường đi công
tác. Ông được nhà nước truy tặng giải thưởng HCM
về văn học nghệ thuật.


Năm tác phẩm ra đời:1943

Thể loại: Truyện ngắn (đoạn trích)

Phương thức biểu đạt: Tự sự, miêu tả, biểu cảm.

Tóm tắt: Lão Hạc là người sống trong sự cô
đơn và tẻ nhạt. Vợ lão chết sớm, con trai lão
yêu một đứa con gái trong làng. Nhà gái cho
cưới nhưng thách quá cao nên lão không thể
lo cho con nên khuyên con bỏ mối này.
Thằng con nghe lời nhưng phẫn chí bỏ nhà đi
làm ở đồn điền cao su. Trước khi đi nó mua
cho lão Hạc một con chó Vàng làm bầu bạn.
Lão Hạc yêu thương con chó như người thân
trong gia đình. Những tình cảm của lão dành
cho con trai lão đặt hết vào con chó. Nhưng
sau một trận ốm nặng lão không còn khả

năng nuôi con chó nữa, qua những lần do dự
cuối cùng lão cũng bán đi con chó Vàng. Sau
đó lão nhờ ông giáo trông hộ mảnh vườn và
một ít tiền cho con trai lão khi trở về, và một
ít tiền để ông giáo lo ma chay cho lão. Lão
Hạc đã tự tử bằng bả chó khi không còn hi
vọng vào cuộc đời.


Đề tài chủ đề: Một ông giáo nghèo- tự trọng đã dằn vặt
đau khổ vì chót lừa một con chó

Nội dung co ban: Số phận bi thảm của người nông dân
cùng khổ và nhân phẩm cao đẹp của họ.

Nghệ thuật chủ yếu: Miêu tả chuyển biến tâm lí sâu sắc,
kể chuyện linh hoạt giọng văn trầm buồn trữ tình- triết
lí


Nhận xét

Các điểm giống và khác nhau giữa các tác phẩm 2-3-4

+/ Giống nhau:

*Về thể loại:

- Văn bản tự sự hiện đại

*Thời gian: trước CM giai đoạn 30-45

*Giá trị nội dung:

Chan chứa tính nhân văn, ca ngợi những phẩm chất đẹp đẽ và đáng quý của con người và tố cáo sự xấu
xa

*Đề tài: Chủ đề con người và cuộc sống xã hội đương thời của các tác giả

*Nghệ thuật:

-Bút pháp chân thực và gần gũi với cuộc sống ngôn ngữ giản dị cách kể chuyện cụ thể sinh động, hấp
dẫn

+/ Khác nhau:

*Về nội dung

TôI đI học nói về những kỉ niệm trong sáng về ngày đầu tiên được đến trường đI học. Trong lòng
mẹ:nỗi cay đắng tủi cực và tình yêu mẹ mãnh liệt của bé Hồng. Tức nước vỡ bờ vạch trần bộ mặt độc
ác của chế độ thực dân. Lão Hạc nói lên số phận đau thương của người nông dân trước CM tháng 8

* Về nghệ thuật:

Tôi đi họcsử dụng nhiều từ ngữ gợi tả gợi cảm diễn tả đặc sắc tâm trạng nhân vật, kết hợp nhiều các
biện pháp so sánh, nhân hoá ẩn dụ. Trong lòng mẹ là thể loại văn hồi kí trữ tình tha thiết. Tức nước vỡ
bờ khắc hoạ tính cáchvà nhân vật rất sinh động và hấp dẫn nhờ các phương thức biểu đạt. Lão Hạc
nhân vật được đào sâu tâm lí, truyện kể thật tự nhiên, linh hoạt vừa chân thực vừa đậm chất trữ tình.

Đánh giá chung về những điểm giống nhau:

-Đó chính là những đặc điểm của dòng văn học hiện thực Việt Nam trứoc CM tháng 8. Dòng văn học
bắt nguồn từ những năm 20Nhưng phát triển mạnh mẽ và rực rỡ vào những năm 30- đầu những năm 40
của thễ kỉ XX. Đã đem lại cho văn học Việt NamNhững tên tuổi nhà văn và tác phẩm kiệt xuất: Phạm
Duy Tốn, Nguyễn Công Hoan, Ngô Tất Tố, Vũ Trọng Phụng, Nam Cao, Tô Hoài, Bùi Hiển

-Văn học hiện thực phê phán đã góp phần vào quá trình hiện đại hoá văn học ở các mặt: đề tài, chủ
đề, thể loại, xây dựng nhân vật, ngôn ngữ...

Nhân vật và đoạn văn mà em thích nhất:

*Đoạn văn trích: Tức nước vỡ bờ

Cai lệ tát vào mặt chị .théi trói vợ chồng kẻ thiếu sưu

Đoạn văn tự sự kể về việc chị Dậu đánh nhau với tên cai lệ. Đoạn văn được nhà nghiên cứu, phê bình
Vũ Ngọc Phan đánh giá là viết tuyệt khéo vì tác giả đã tạo dựng một tình huống đặc biệt. Khi mâu thuẫn
đã lên đến đỉnh điểm. Bằng mọi cách chị hạ mình nhẫn nhục van xin thê thảm nhưng dường như tất cả sự
chịu đựng đều đã tới giới hạn tận cùng mà tên cai lệ vẵn hung hăng liền tới! Khi hắn đấm thặng vào ngực
chị thì mọi uất ức bỗng trào lên như nước vỡ bờ. Cái hay của đoạn ở chỗ tác giả đã dùng một hệ thống từ
ngữ có sức thuyết phục mạnh mẽ tạo tính hình tượng, các câu văn liền mạnh nối nhau như những thước
phim quay chậm làm hiện lên cảnh chị Dậu tức giận tới cực điểm:nghiến hai hàm răng các hành động
túm lấy, ấn dúi, xô đẩy, ngã chỏng quèo Trong lời kể của tác giả ta thấy có sự miêu tả chi tiết có cả thái
độ biểu cảm hả hê trước sức mạnh chiến thắng của người phụ nữ dũng cảm, kiên cường chống lại cái ác,
bất công. Vì vậy đoạn văn đuợc đánh cao và xem như tác giả viết truyện khéo.