Chuyên đề địa lí cho các GV dạy chéo môn

Tr­êng THCS Quúnh Ph­¬ng - quúnh l­u -
nghÖ an

biên tập & CHỉ ĐạO NộI DUNG: phòng GD&ĐT Quỳnh
lưu
nhóm biên soạn chuyên đề :
Họ và tên
Họ và tên
Chức vụ
Chức vụ


Trần Quang Ngọc
Trần Quang Ngọc
Phó HT
Phó HT


Đinh Thị Xuyên
Đinh Thị Xuyên
Giáo viên
Giáo viên




Chuyên đề địa lí
I./ Giới thiệu chương trình địa lí THCS
Lớp

Lớp
Chương
Chương
trình
trình
Kĩ năng
Kĩ năng
6
(35 tiết)
Trái đất môi
trường sống của
con người-
- Hình thành các khái niệm địa lý
- Hình thành các biểu tượng địa lý
- Đọc hiểu các kí hiệu bản đồ.
- Giải thích các hiện tượng khí tư
ợng và mối liên quan giữa các hiện
tượng khí tượng.
Lớp
Lớp
Chương
Chương
trình
trình
Kĩ năng
Kĩ năng
7
(70 tiết)

Môi trường địa lý
Môi trường địa lý
của các Châu lục.
của các Châu lục.
+ MTĐL và hoạt
+ MTĐL và hoạt
động của con người
động của con người
+ Thiên nhiên, con
+ Thiên nhiên, con
người ở các Châu
người ở các Châu
lục
lục


- Quan sát, nhận xét tranh ảnh, hình
- Quan sát, nhận xét tranh ảnh, hình
vẽ, số liệu từ đó rút ra kiến thức địa lý.
vẽ, số liệu từ đó rút ra kiến thức địa lý.
-
Sử dụng thành thạo các bản đồ để
Sử dụng thành thạo các bản đồ để
nhận xét và trình bày một số hiện tư
nhận xét và trình bày một số hiện tư
ợng, sự vật địa lý trong các l nh thổ.ã
ợng, sự vật địa lý trong các l nh thổ.ã
-

Tập liên hệ, giải thích một số hiện tư
Tập liên hệ, giải thích một số hiện tư
ợng, sự vật địa lý ở địa phương.
ợng, sự vật địa lý ở địa phương.
Lớp
Lớp
Chương
Chương
trình
trình
Kĩ năng
Kĩ năng
8
(52 tiết)


- Thiên nhiên,
- Thiên nhiên,
con người ở Châu
con người ở Châu
lục (Châu
lục (Châu
á
á
)
)
- Địa lý tự nhiên
- Địa lý tự nhiên
Việt Nam
Việt Nam

-
Đọc, sử dụng bản đồ, đọc, phân tích,
Đọc, sử dụng bản đồ, đọc, phân tích,
nhận xét các biểu đồ, các hình cắt, các
nhận xét các biểu đồ, các hình cắt, các
lát cắt địa lý.
lát cắt địa lý.
-


Cách đọc các bảng biểu, số liệu, tranh
Cách đọc các bảng biểu, số liệu, tranh
ảnh
ảnh
-


Biết cách giải thích các hiện tượng địa lí
Biết cách giải thích các hiện tượng địa lí
trên thế giới, trong nước.
trên thế giới, trong nước.
-


Hình thành thói quen theo dõi thu thập
Hình thành thói quen theo dõi thu thập
thông tin qua các phương tiện thông tin
thông tin qua các phương tiện thông tin

đại chúng.
đại chúng.
Chương
Chương
trình
trình
Kĩ năng
Kĩ năng
9
(52 tiết)


Địa lý kinh tế
Địa lý kinh tế
x hội Việt Namã
x hội Việt Namã
- Kỹ năng phân tích văn bản, đọc
và khai thác kiến thức từ bản đồ,
lược đồ.
- Cách xử lý số liệu
- Biết cách vẽ một số dạng biểu
đồ.



Chuyên đề địa lí
I./ Giới thiệu chương trình địa lí THCS
Lớp
Lớp
Chương

Chương
trình
trình
Kĩ năng
Kĩ năng
6
(35 tiết)
Trái đất môi trường sống
của con người-
- Hình thành các khái niệm địa lý
- Hình thành các biểu tượng địa lý
- Đọc hiểu các kí hiệu bản đồ.
- Giải thích các hiện tượng khí tượng và mối liên quan giữa các hiện tượng khí tư
ợng.
7
(70 tiết)




Môi trường địa lý của các Châu lục.
Môi trường địa lý của các Châu lục.
+ MTĐL và hoạt động của con người
+ MTĐL và hoạt động của con người
+ Thiên nhiên, con người ở các Châu lục
+ Thiên nhiên, con người ở các Châu lục


- Quan sát, nhận xét tranh ảnh, hình vẽ, số liệu từ đó rút ra kiến thức địa lý.
- Quan sát, nhận xét tranh ảnh, hình vẽ, số liệu từ đó rút ra kiến thức địa lý.

-
Sử dụng thành thạo các bản đồ để nhận xét và trình bày một số hiện tượng, sự vật
Sử dụng thành thạo các bản đồ để nhận xét và trình bày một số hiện tượng, sự vật
địa lý trong các l nh thổ.ã
địa lý trong các l nh thổ.ã
-
Tập liên hệ, giải thích một số hiện tượng, sự vật địa lý ở địa phương.
Tập liên hệ, giải thích một số hiện tượng, sự vật địa lý ở địa phương.
8
(52 tiết)


- Thiên nhiên, con người ở
- Thiên nhiên, con người ở
Châu lục (Châu á)
Châu lục (Châu á)
- Địa lý tự nhiên Việt Nam
- Địa lý tự nhiên Việt Nam


-
Đọc, sử dụng bản đồ, đọc, phân tích, nhận xét các biểu đồ, các hình cắt, các lát cắt địa lý.
Đọc, sử dụng bản đồ, đọc, phân tích, nhận xét các biểu đồ, các hình cắt, các lát cắt địa lý.
-


Cách đọc các bảng biểu, số liệu, tranh ảnh
Cách đọc các bảng biểu, số liệu, tranh ảnh
-

Biết cách giải thích các hiện tượng trên thế giới, trong nước.
Biết cách giải thích các hiện tượng trên thế giới, trong nước.
-


Hình thành thói quen theo dõi thu thập thông tin qua các phương tiện thông tin đại chúng.
Hình thành thói quen theo dõi thu thập thông tin qua các phương tiện thông tin đại chúng.
9
(52 tiết)


Địa lý kinh tế x hội Việt ã
Địa lý kinh tế x hội Việt ã
Nam
Nam
- Kỹ năng phân tích văn bản, đọc và khai thác kiến thức từ bản đồ, lược đồ.
- Cách xử lý số liệu
- Biết cách vẽ một số dạng biểu đồ.



Chuyên đề địa lí
I./ Giới thiệu chương trình địa lí
THCS
Ii./ phương pháp dạy học bộ môn
1. Phương pháp hình thành các biểu tượng và khái
niệm địa lí.
A/ Phương pháp cơ bản dạy học môn Địa lí
B/ Định hướng đổi mới phương pháp dạy học

C/ Phương pháp dạy học các kiểu bài
D/ Hướng dẫn cách vẽ một số dạng biểu đồ
3. Phương pháp so sánh
4. Cách sử dụng bản đồ, lược đồ
5. Phương pháp sử dụng và phân tích số
liệu thống kê, biểu đồ
2. Phương pháp hình thành kĩ năng xác lập
mối quan hệ nhân quả

Chuyên đề địa lí
I./ Giới thiệu chương trình địa lí
THCS
Ii./ phương pháp dạy học bộ môn
A/ Phương pháp cơ bản dạy học môn Địa lí
Phương pháp
Phương pháp
Nội dung
Nội dung
1. Phương
pháp hình
thành các
biểu tượng và
khái niệm địa
lí.
a, Phương pháp hình thành biểu tượng địa lý.
+ Biểu tượng địa lý là gì?
Là hình ảnh của sự vật, hiện tượng địa lý cụ thể được tri
giác phản ánh và lưu trữ lại
+ Việc hình thành biểu tượng địa lý làm cơ sở cho việc lĩnh
hội các khái niệm:

GV: Hướng dẫn HS quan sát ( thực tế, tranh ảnh, băng hình
)
Dùng phương pháp mô tả hoặc trên cơ sở HS đã có nhưng
chưa đầy đủ.
Phương pháp
Phương pháp
Nội dung
Nội dung
1. Phương
pháp hình
thành các
biểu tượng
và khái
niệm địa lí.
b, Phương pháp hình thành khái niệm địa lý.


+ Khái niệm địa lý: Sự phản ánh tư duy những sự vật và hiện tượng địa
+ Khái niệm địa lý: Sự phản ánh tư duy những sự vật và hiện tượng địa
lý qua các dấu hiệu bản chất.
lý qua các dấu hiệu bản chất.


+ Có 3 loại khái niệm địa lí:
+ Có 3 loại khái niệm địa lí:


- Khái niệm địa lí chung..
- Khái niệm địa lí chung..

- Khái niệm địa lí riêng.
- Khái niệm địa lí riêng.


- Khái niệm địa lí tập hợp.
- Khái niệm địa lí tập hợp.


+
+
GV cần: Hướng dẫn HS quan sát từng sự vật, địa lí riêng lẻ để hình
GV cần: Hướng dẫn HS quan sát từng sự vật, địa lí riêng lẻ để hình
thành cho HS biểu tượng sau đó bổ xung các thuộc tính và khái quát
thành cho HS biểu tượng sau đó bổ xung các thuộc tính và khái quát
hình thành khái niệm.
hình thành khái niệm.

Chuyên đề địa lí
I./ Giới thiệu chương trình địa lí
THCS
Ii./ phương pháp dạy học bộ môn
A/ Phương pháp cơ bản dạy học môn Địa lí
Phương pháp
Phương pháp
Nội dung
Nội dung
2. Phương pháp
hình thành kĩ năng
xác lập mối quan hệ

nhân quả
+ Mối quan hệ đơn giản và phức tạp
+ Mối quan hệ đơn giản và phức tạp
+ Mối quan hệ gián tiếp
+ Mối quan hệ gián tiếp
Phương pháp
:
:
GV hướng dẫn HS biết cách xác lập
GV hướng dẫn HS biết cách xác lập
mối quan hệ nhân quả (cần tìm ra nguyên nhân, kết
mối quan hệ nhân quả (cần tìm ra nguyên nhân, kết
quả)
quả)
Phương pháp
Phương pháp
Nội dung
Nội dung
3. Phương
pháp so sánh


+ Làm cho HS dễ nhận ra các thuộc tính cơ bản của đối tượng địa
+ Làm cho HS dễ nhận ra các thuộc tính cơ bản của đối tượng địa
lí, tránh hiểu biết mơ hồ, nhầm lẫn.
lí, tránh hiểu biết mơ hồ, nhầm lẫn.


+ Để đạt hiệu quả trong việc sử dụng phương pháp so sánh GV cần
+ Để đạt hiệu quả trong việc sử dụng phương pháp so sánh GV cần

chú ý:
chú ý:


- Cần xác định rõ mục đích của việc so sánh
- Cần xác định rõ mục đích của việc so sánh


- Cần chọn kĩ các đối tượng cần so sánh làm nổi bật lên các vấn
- Cần chọn kĩ các đối tượng cần so sánh làm nổi bật lên các vấn
đề cần so sánh.
đề cần so sánh.


- Kết hợp giữa các phương pháp khác như phương pháp sử dụng
- Kết hợp giữa các phương pháp khác như phương pháp sử dụng
bản đồ.
bản đồ.


- Phát huy cao độ tính tích cực của HS.
- Phát huy cao độ tính tích cực của HS.