21 bí mật của những nhà diễn thuyết tài ba nhất lịch sử

MỤCLỤC
LỜIGIỚITHIỆU
1NGHỆTHUẬTTẠMDỪNGTRƯỚCKHIPHÁTBIỂU
2NGHỆTHUẬTNÓILỜIMỞĐẦU
3NGHỆTHUẬTTHỂHIỆNPHONGTHÁI
4NGHỆTHUẬTTHỂHIỆNTHÔNGĐIỆP
5NGHỆTHUẬTNÓINGẮNGỌN
6NGHỆTHUẬTTRÍCHDẪN
7NGHỆTHUẬTNÊUTHỐNGKÊ
8NGHỆTHUẬTKHÔNGLẠMDỤNGSLIDETRÌNHCHIẾU
9NGHỆTHUẬTSỬDỤNGSỰHÓMHỈNH
10NGHỆTHUẬTSỬDỤNGNGỤNGÔN
11NGHỆTHUẬTTHỂHIỆNCỬCHỈ
12NGHỆTHUẬTNHÌNBÀIDIỄNVĂNVÀĐỌC
13NGHỆTHUẬTTẠONHỊPNHƯLÀMTHƠ
14NGHỆTHUẬTTẠOVẾĐỐI
15NGHỆTHUẬTĐẶTCÂUHỎI
16NGHỆTHUẬTDÙNGTỪ
17NGHỆTHUẬTCHỦĐỘNG
18NGHỆTHUẬTXINTÀITRỢ
19NGHỆTHUẬTNHẤNMẠNHLỜINÓI
20NGHỆTHUẬTNÓILỜIKẾT
21NGHỆTHUẬTTẠOSỰKHÁCBIỆT


LỜIGIỚITHIỆU
Lãnhđạolàbánhàng.Vàbánhànglànóichuyện.
Khảnăngnóichuyệnvàquảngbávềcôngtycủagiámđốcđiềuhành
chínhlànhântốthenchốttrongviệcquyếtđịnhgiátrịcủacôngtyđótrênthị
trường.HaroldBurson,ngườisánglậpkiêmlãnhđạocủamộttrongnhững

côngtyvềquanhệcôngchúnglớnnhấtHoaKỳ,Burson&Marsteller,đãtiến
hànhmộtcuộckhảosát.Kếtquảchothấy86%cácchuyêngiaphântíchđều
nóirằnghọ“sẽmuacổphiếudựatrêndanhtiếngcủaCEOcôngtyđó”.
BursonkếtluậnrằngchínhnhâncáchvàkhảnăngbánhàngcủaCEOmớilà
nhântốthenchốtchosựpháttriểnlànhmạnhcủacôngty.Nếuvịgiámđốc
điềuhànhkhôngthểthuyếtphục,đảmbảovàquảngbávềthếmạnhđộcnhất
cũngnhưtươnglaicủacôngtythìcôngtyđósẽđứngbênbờvựcthẳm.
Bursoncũngkhẳngđịnhrằngnhữngdịchvụmàmộtcôngtyquanhệcông
chúngcungcấp,chẳnghạncôngtycủaông,khôngthểtựnóbiếnvịCEOđó
thànhmộtngôisaobánhànghaytrởthànhnhântốđưasảnphẩmthâmnhập
thịtrườngquantrọngbậcnhấtcủacôngty.
Cácchuyêngiaquanhệcôngchúngcóthểgiúpviếtlờithuyếttrìnhcho
mộtCEO,chuẩnbịthôngcáobáochítạoracáchìnhảnhminhhọatrựcquan,
giúpCEOthựchànhcáchphátâmchuẩnvàkhiếngiọngđịaphươngcủavị
CEOđóbớtnặng.Họcũngcóthểdựnglênnhữngcâuchuyệnviếttrongtờ
WallStreetJournalhayForbes,nhưnghọkhôngthểtạoramộtnhânvậtcông
chúngxuấtsắcđược.
Ngàynay,60%cáccôngtytừngcómặttrongdanhsáchFortune500vào
năm1970đãkhôngcòntồntại.Giátrịcổphiếucủacáccôngtyvàothờiđó
đượcđánhgiátheogiátrịcácbấtđộngsảncôngtynắmgiữ,cácnhàmáy,
côngxưởng,trangthiếtbị,phươngtiệnvậnchuyển,khảnăngđilạithôngvới
đườngquốclộcũngnhưnhữngyếutốvậtlýkhác.Còntrongthờikỳ“cách
mạngthôngtin”nhưngàynaythìnhữngtàisảnhữuhìnhtừngcógiátrịtrong
quákhứnaykhôngcònnữa,dođóchúngkhôngđượctínhđến.Vậybạntính
giátrịcủamộtphầnmềmbằngcáchnào?Làmthếnàobạncóthểápmộtgiá
trịcụthểlênmộtthôngtinnhấtđịnhnàođó?
Trongbốicảnhvớinhiềuthayđổinhiễuloạnnày,khảnăngthuyếtphục
củalãnhđạocấpcaochínhlànhântốđolườngthenchốtnhất.Vídụkhi
SteveJobsquaytrởlạilàmviệcchoApple,cổphiếucôngtynàytănglên
200%trongmộtngàybởitrongôngtoátlênnănglựccũngnhưsựtựtin.

Hãytựhỏimìnhđiềunày:Tôicócáckỹnănggiaotiếpđểđiđếnđỉnhcao
không?Tôicónănglựccủamộtngôisaođểgiúpcôngtymìnhliêntụcphát


triểnkhông?
Kỷnguyêncủacánhânkiệtxuất
Nếungàynaylàmộtthếgiớicủasựthayđổithìnócũnglàkỷnguyêncủasự
sùngbáicánhânkiệtxuất.
NhữngngườisánglậptạpchíTimehiểurõđiềuđó.TạpchíPeople,sinh
sauđẻmuộnsauTime,nhưnggiờlạibánchạyhơntờchachúcủanónhiều
lần.
Hollywoodbiếtrõđiềunày.Nănglựccủamộtngôisaothểhiệnởkhả
năngcungcấptàichínhvàtiếpthịchomộtbộphimmới.Kịchbảnvàcốt
truyệnhầunhưkhôngcóliênquan.
Thếgiớichínhtrịgiahiểuđiềuđó.JohnMajor,ThủtướngAnhtừnăm
1990đến1997,đãbịđánhbạicáchbiệttrongchiếndịchtáitranhcử.Mộtsố
ngườichorằngthấtbạicủaônglàdovướngphảinhữngvụbêbốitìnhdục.
Mặcdùnhữngvụbêbốitìnhdụcđókhôngảnhhưởngđượcđếnông,nhưng
vớitưcáchlàngườilãnhđạođảngcầmquyền,ônglàconcừubị“làmthịt”
trongvụgiếtmổchínhtrịđó.Vìsao?Bởisựxuấthiệncủamộtnhânvậtkiệt
xuấtởphíađốilậpvớiông,TonyBlair.
Trongbàibáosốrangày2tháng2năm2001,tờNewYorkTimesđãđăng
tinTonyBlairlàvịThủtướngAnhnổitiếngnhấttronglịchsử,hơncả
ChurchillhayThatcher.Tuynhiên,bàibáocũngtríchlờicủamộtquansát
viênchorằngThủtướngBlairthểhiện“phongcáchtrìnhbàyquákhéoléo,
hayhơncảbảnthânbàiphátbiểu”.Bàibáocònnóirằngcáchthểhiệncủa
ônglà“quákhéoléokhinóivềnhữngthànhtựuchứkhôngphảibảnchất
thựcsựcủanhữngthànhtựuđó”.
TonyBlairlànghệsĩvềthuyếttrình.NgườiđồngcấplàTổngthốngHoa
KỳBillClintonthânthiếtcủaôngcũngvậy.Bấtchấpnhữnglờigièmpha,

buộctộihayvụbêbốitìnháiMonicaLewinsky(chưakểtớivụ
“Whitewater”,“Filegate”và“Travelgate”),danhtiếngcủaClintonvẫnvang
dội–tấtcảlànhờôngbiếtcáchthểhiệnphongcáchchiếnthắngcủamình.
Trongthếgiớicủacáctậpđoàn,cũngtươngtựnhưthếgiớichínhtrị,
nhữngngườinhưGeorgeH.W.Bushsẽkhôngthểnàosốngsót.Mộtlần,khi
tôiđangsoạnthảobàiphátbiểuchoông,ôngđãnóivớitôirằng:“Mọibài
phátbiểuchỉlàthứnhảmnhí!”Nhưngcái“thứnhảmnhí”đócóthểlạichính
làngônngữcủalãnhđạo.TổngthốngBushkhônghiểuđượcsứclôicuốncủa
Reagan,ngườilàmchủđượcnghệthuậtthuyếttrình.
NhệnvàSưtử
ThờikỳcủamộtCEO“nhện”–làmviệckhôngbiếtmệtmỏi,luôncốnghiến,


quảnlýhướngtớichitiết,nhữngngườimiệtmàithêudệtnêncấutrúccủa
côngtyvàquảnlýnó–nayđãtàn.Nhữngngườicóvẻđangsởhữuítnhất
támcáichânnhệngiăngkhắpcáchướngkhôngcòntiếngnóinữa.Đólà
HaroldGeneencủaAT&TvàJohnAkerscủaIBM,nhữnglãnhđạocủacông
tydựatrênnềntảngtàisảnngàymộtlỗithời.
Trongthờiđạicáchmạngthôngtinnày,phảilàSưtửchứkhôngphải
Nhệnmớicóthểsốngsótrakhỏikhurừngcáctậpđoànvàleotớiđỉnhcao
nhất.Khôngcógìngạcnhiênkhimộtcôngtyhoạthìnhkhổnglồlạichọn
hìnhảnhchúsưtửlàmbiểutượngchomình.Chúsưtửvớibộbờmdầyvà
chiếcđầutothểhiệnquyềnlựcvànhữngtiếnggầmvớiâmthanhmạnhmẽ.
Nhữngvịlãnhđạocókhảnăngđưasảnphẩmrathịtrườnglànhữngngười
chiếnthắng.Nắmbắtđượcnghệthuậtthuyếttrìnhcóthểgiúpbiếnmộtvị
lãnhđạo“nhện”thànhlãnhđạo“sưtử”.
FranklinRoosevelt(1)chínhlàchúSưtửđó.Phươngthứcđiềuhànhcủa
ôngkhônggiúpnướcMỹthoátkhỏikhủnghoảng.Chiếntranhđãlàmđiều
đó.NhưngchínhnghệthuậtthuyếttrìnhcủaônglạigiúpnướcMỹcóthêm
niềmvuivàhivọng,giúpôngbốnlầnđắccửTổngthống.

WinstonChurchill(2)cũnglàmộtchúSưtửkhác.KhinướcAnhkiệtquệ
dochiếntranh,ôngđãbiếnngôntừcủamìnhthànhvũkhívàlàmĐứcquốc
xãkhiếpsợ,khiếnchúngchùnbướckhôngdámxâmchiếnAnhQuốc.
Churchillđãlàmchủđượcnghệthuậtthuyếttrình.
Đọccuốnsáchnàybạnsẽkhámpháranhữngbímậtcủacácbậcthầyvề
lãnhđạo,từthờicổđạinhưDemostheneschotớicácnhânvậtnổitiếnghiện
đạinhưReagan,từcácchiếnbinhnhưNapoleonchotớicácbậcthầnthánh
nhưJesus.Bạnsẽtìmthấynhữngcôngcụvàcáchthứcmàcácbậclãnhđạo
đópháttriển,trauchuốtvàmàigiũa,nhữngthứmàhọcoilàphươngphápbí
mậtgiúphọcủngcốthêmquyềnlực.
Khôngphảitấtcảnhữngcánhântrênđãvĩđạingaytừlúcsinhra.
DángngườithấpbécủaNapoleon(3)trởthànhphươngthứcthểhiệnkhả
năngralệnh.
Lincoln(4)tìmracáchkhắcphụcâmthanhnóinhưrítvàgiọngđặcđịa
phươngcủamình.
Churchillpháttriểncáckỹnăngkhắcphụcchứngnóingọngvànóilắp.
Ôngkhiếnbàiphátbiểucủamìnhtỏasángnhưkimcương.
MartinLutherKingJr(5),ngườidamàutrongthếgiớidatrắngcủangười
Mỹ,đãtìmramộtcáchđểđượclắngnghe.


MargaretThatcher(6),ngườiphụnữgiữanhữngngườiđànôngởQuốchội
đãvượtquanhữngđịnhkiếnmạnhmẽvềgiới.
Nhữngngườinghệsĩtronglĩnhvựcthuyếttrìnhđóđãmàigiũacáckỹ
năngthuyếttrìnhđểcủngcốvócdángvàthôngđiệpcủamình.
Vócdáng,tưthếvànănglực
Haimươimốtbímậtvềnghệthuậtthuyếttrìnhnêutrongcuốnsáchnàysẽ
tiếtlộnhữngcáchthứcgiúpnângcaosứcthuhútcủanhữngngườitruyềnđạt
vĩđạinhấttronglịchsửđó.Khôngcầnphảiquávấtvảbạncũngcóthểhọc
được.Mộtsốbímậtcóthểhọcngaytứckhắc,mộtsốhọctrongmộttiếngvà

sốkháchọctrongmộtngày.Phầnlớnchúngđơngiảnnhưviệcmuamột
chiếccàvạthaythoamộtlớpsonmới.Việcápdụnghaimươimốtkỹnăng
nàysẽgiúptrangbịchobạnvềvócdáng,tưthếvànănglựcđểtạosứchút
chobàithuyếttrìnhcủamình.


1
NGHỆTHUẬTTẠMDỪNG
TRƯỚCKHIPHÁTBIỂU
Nơitôiđứnglạichínhlànơitôibắtđầu.
–WILLIAMSHAKESPEARE
Đốivớihầuhếtnhữngngườicókhảnăngtrởthànhlãnhđạo,dángvẻbề
ngoàilàtàisảntốiquantrọng.NhưngBenitoJuarez,TổngthốngĐảngDân
chủđầutiêncủaMexico(ngườiđầutiênkhôngphảilàđộctài)lạicaodưới
mộtmétrưỡivàkháxấuxí.Nhữngkẻgiàucónhạobángônglà“Juareztội
nghiệpnhìnnhưconcócvậy”.JuarezcũnglàvịTổngthốngđầutiênkhông
phảilàngườiTâyBanNhamàmangdòngmáuthuầnthổdânchâuMỹ.
Làmcáchnàomàmộtngườikhôngđượcyêumếnlạicóthểvượtquađược
nhữngđịnhkiếncủatầnglớpvươnggiả–trongsốđótoànnhữngngười
Creole(huyếtthốngthuầnTâyBanNha)?Làmsaomàngườiđócóthểđược
nhữngngườigốcTâyBanNhalaithổdânchấpnhận,trongkhihọlàngười
coikhinhnhữngthổdânlàmnghềnông?Mặcchodánghìnhthấpbévà
nhữngbàithuyếttrìnhchínhtrịđượcđọcvớigiọngđặctiếngthổdân
Zapotec,JuarezvẫnlênđượcvịtrícaonhấtcủaMexico.
Tạosựmongđợitừphíakhángiả
Ởtuổi26,JuareztranhcửchovịtrítạicơquanlậpphápcủaMexico.Khi
chàngtraithổdânnhỏbévàchấtphácbướclênphátbiểu,phầnlớnkhángiả
tỏtháiđộcoithường,nhưngJuarezvẫncócáchtạodấuấnriêngvềsựhiện
diệncủamình.Anhkhôngnóingaylúcđómàquansátkhuônmặtcủakhán
giảvàbuộctừngkhángiảkẻcảđóphảibắtgặpánhmắtcủaanh.Nhữngtiếng

xìxầmcủađámđônglặngxuốngthànhimbặtkhiJuarezđứnggầnmộtphút
nhìnchămchúvàokhángiả,nhẩmlạitrongđầuphầnmởđầubàithuyếttrình
củamình.Anhbiếtrằngrấtnhiềukhángiảcóthểsẽchorằnglờimệnhlệnh
củaanhlàkhôngthuyếtphụcnênđãtạmdừngkhálâuvớimụcđíchcủngcố
sựmongđợicủahọ.
Cuốicùng,saumộthồiimlặngdài,BenitoJuarezcấttiếng:
Tựdo,Chânlý,Lòngnhânái…

Nhữngcâutừđầythuyếtphụccủaanhđượckhángiảnghemộtcáchrõ
ràng,mạchlạcvàchămchú.


PhầnmởđầucủaBonaparte
Napoleonlàmộtbậcthầykhácvềnghệthuậttạmdừngtrướckhiphátbiểu.
CũngnhưJuarez,ôngkhôngcólợithếvềdángngười,vàkhitruyềnđạtvới
quânđộiPháp,ôngnóibằnggiọngđặctiếngÝcủađảoCorse,hònđảonơi
ôngsinhra.
Nhưngconngườicómộtkhônghainàythườngđứngyênlặngtrong
khoảng40đến50giâytrướckhiphátbiểu.Nhưthểcứmỗigiâyôngchờđợi
thìtrongmắtbinhlínhônglạicaothêmmộtcm.
Napoleonlàmộttrongnhữngnhânvậtcóảnhhưởngnhấttronglịchsửthế
giới,bởingoàinhữngưuthếkhácthìôngcònrấtbiếtcáchtạosứcthuhútđối
vớingườikhác.Phươngpháptạmdừngtrướckhiphátbiểuđượcôngsửdụng
nhưchiếcchìakhóanângcaotầmquantrọngchothôngđiệpcủamình.
Cốtìnhtạosựyênlặng
Chodùbạnđanggiớithiệuvịchủtịchmớicủacâulạcbộ,giớithiệumộtdiễn
giảlênnóichuyện,đưaralờiphátbiểungắntrongmộtsựkiệnquantrọng,
hoặcbạnđangphátbiểutạiphòngthươngmại,hãycốtìnhtạorasựyênlặng
nàođótrướckhinói.Giốngnhưviệcdiễnviênthểhiệnmộtnhânvậttầmcỡ,
bạncũngcóthểcủngcốsựtínnhiệmcủabạnthôngquahànhđộng.

NAPOLEONBIẾT
CÁCHTẠOSỨC
THUHÚTĐỐIVỚI
NGƯỜIKHÁC.
PHƯƠNGPHÁP
TẠMDỪNGTRƯỚC
KHIPHÁTBIỂU
ĐƯỢCÔNGSỬ
DỤNGNHƯCHIẾC
CHÌAKHÓANÂNG
CAOTẦMQUAN
TRỌNGCHO
THÔNGĐIỆPCỦA
MÌNH.

Coriolanus,mộtnhânvậttrongvởkịch
cùngtêncủaShakespearelàngườicóvẻbề
ngoàicósứcảnhhưởnglớn.Mộtnhânvật
khácđãtảvềCoriolanusthếnày:“Ôngấycó
đôimắtxuyênquađượccảbộáogiápcủa
hiệpsĩ.”KhidiễnvaiCoriolanustrênsân
khấu,diễnviênChristopherPlummerđãthể
hiệntínhcáchđóbằngphươngpháptạmdừng
trướckhiphátbiểu.

Bạnhãythửtạosựtrìhoãnnhưvậyvào
lầntớikhibạnthuyếttrìnhbánhànghoặckhi
trảlờicâuhỏitrongmộtcuộchộithoại.Nếu
aiđótrongsốkhángiảđặtcâuhỏichobạn,
thayvìnóingayracâutrảlờithìbạnhãytạm

dừngđểcóthờigiantiếpthucâuhỏivàsắp
xếpýnghĩthànhcâutừ.Trướckhiphátbiểu,hãyđịnhhìnhcâutrảlờitrong
đầu–ởdạngcâucóchủngữvàvịngữ.Mộtcâutrảlờinóngvộithểhiệnrằng
bạnkhôngnghekỹcâuhỏi.Việccốtìnhtạmdừngtrướckhinóisẽcótác
dụngtăngsứcnặngcũngnhưsựthôngtháichocảcâutrảlờicủabạnlẫncảm
nhậncủakhángiảđốivớicâutrảlờiđó.Khángiảsẽđánhgiábạnlàđãthực
sựlắngnghecâuhỏicủahọthayvìvộivãđưaracâutrảlờiđượcsoạnsẵn.


Khichuẩnbịđưaracâutrảlời,hãynghĩviệctạmdừngtrướckhiphát
biểunhưchiếcđaiantoànmàbạncầnthắttrướckhiláixe.Nósẽlàphương
thứcantoàngiúpbạntránhnhữngsơsuấtnóichuyệndôngdài.Trướckhitrả
lời,hãynhìnthẳngvàomắtngườiđặtcâuhỏivàgiữánhnhìncủahọtrong
mộtnhịp.
ĐiểmnghỉcủaHitler
AdolfHitler,ngườicótàihùngbiệnchỉđứngsaunhữngtộiác,làbậcthầyvề
việcsửdụngphươngpháptạmdừngtrướckhiphátbiểu.Cácthướcphim
quaylạicảnhôngănmặckiểucáchvớibộriamép,tócrẽgọnbêntrán,trên
taycầmgiấyghichép,khiếnngườikhácphảisốtruộttrongkhoảngnămphút
khiđứngtrướchàngnghìnngườitạiquảngtrườngBerlin.Rồisaumộthồi
yênlặngdàithuhútđượctoànbộsựchúýcủakhángiả,ôngmởđầubàiphát
biểu,gầnnhưbằngmộtgiọngthìthầm:
Chúngtamuốnhòabình.

Củngcốuyquyền
ElizabethCadyStanton(1),ngườitiênphongđấutranhchoquyềnphụnữ,là
mộtnhàhùngbiệntàiba,mộtphầncũngnhờbàbiếttậndụngsứcmạnhcủa
sựyênlặng.Stantonhiểurằngđốivớiđànông,bấtkỳngườiphụnữnào
thuyếttrìnhhoặcthuyếtgiảngchongườikhácđềubịhọcoinhưquáivật.Bà
quáquenvớilờinóichuacaycủanhàvănnổitiếngngườiAnhhồithếkỷ18,

Dr.SamuelJohnson,rằng:
Thưangài,mộtngườiphụnữđithuyếtgiảngthìcũngtựanhưmộtconchóđibằnghaichânsau.
Nóđikhônggiỏilắmnhưngngàisẽngạcnhiênbởinóđiđượcbằngchânsau.

Ngaycảđốivớinhữngngườiphụnữkhác,họcũngcảmthấyrằngmột
ngườiphụnữmàcóuyquyềnlàthứgìđóthậtkhóxử.Stantonhiểurằngbà
phảicốgắngthuhútsựchúývàtôntrọngcủangườinghetrướckhimở
miệngnói.Nghệthuậttạmdừngtrướckhiphátbiểuđượcbàsửdụngđểcủng
cốuyquyềncủamình.Vớibànókháhiệuquả.BàiphátbiểucủaElizabeth
CadyStantontạihộinghịhọpởSenecaFalls,NewYorknăm1848vẫncòn
nguyêngiátrịlàmộtkiệttác:
Đànôngkhôngthểtựmìnhhoànthànhsứmệnh,anhtakhôngthểtheođuổicuộcđuamàkhông
cósựtrợgiúp.

CũnggiốngnhưnhữnghọasĩthiêntàinhưRaphaelhayRembrandtcần
đóngkhungchocáctácphẩmcủamình,mộtbàithuyếttrìnhcũngcầnnhư
vậy.Nghệthuậttạmdừngtrướckhiphátbiểuchínhlàchiếckhungđó.


Cânbằngtâmlý
KhiNữhoàngAnhElizabethII,cao1m57,đếnthămWashingtonvàonăm
1991vàphátbiểutạibuổilễkỷniệmởRoseGarden,chiếcbụcphátbiểuvốn
đượcđiềuchỉnhtheochiềucaocủaTổngthốngBush,gầnnhưcaoquáđầu
bà.NgườitađãnhanhchóngđặtvàomộtchiếcghếđẩuđểNữhoàngđứng
lên.Saukhiđãđứngchắcchắn,Nữhoàngngừnglạitrướckhibắtđầuphát
biểuvớimụcđíchđểkhángiảnhậnthứcđượcsựyênlặngcủamình.
Nghệthuậttạmdừngtrướckhiphátbiểucóthểđượcdùnglàmcáncân
cânbằngtâmlýchophụnữ.Năm1957,tôitừngđượcchứngkiếnNữhoàng
ElizabethcốtìnhtạmdừngtrướckhibắtđầuphátbiểutạidinhthựcủaThống
đốcởWilliamsburg,Virginia.Khoảngngừngđókhiếnkhángiảhoàntoàntập

trung,vàNữhoàngđãcómộtbàichàomừngtrọngthểvôcùngsâusắc.Vậy
màhômsau,khinhữnglờiphátbiểuđóxuấthiệntrênmặtbáothìđọclạikhá
nhàmchán.NghệthuậttạmdừngtrướckhiphátbiểumàNữhoàngsửdụng
đãđảmbảorằngkhángiảsẽchúýlắngnghevàcủngcốsứcmạnhchonhững
câuchữcủabà.
Đànôngcũngnhưphụnữ,dùcaohaythấpthìcũngđềuđạtđượctầmvóc
đángkểthôngquachiếnthuậtgiữimlặng.TrongchiếndịchtranhcửTổng
thốngnăm2000,nghệthuậttạmdừngtrướckhinóiđãcủngcốchonhữngbài
phátbiểutiếptheocủakhôngchỉứngviênGaryBauer–ngườicao1m65mà
cònchocảứngviênBillBradley–ngườicaohơn1m7.
Đứng,nhìnvàthuhútsựchúýcủakhángiả
ĐÀNÔNGCŨNG
NHƯPHỤNỮ,DÙ
CAOHAYTHẤPTHÌ
CŨNGĐỀUĐẠT
ĐƯỢCTẦMVÓC
ĐÁNGKỂTHÔNG
QUACHIẾNTHUẬT
GIỮIMLẶNG.

Trướckhinói,hãycốgắngnhìnvàomắtcủa
mỗingườinghe.Hãyluyệnchobảnthânsao
chotrướckhiphátbiểuthìtựnhẩmtrongđầu
từngtừtrongcâumởđầucủabạn.Mỗigiây
bạnchờđợisẽcótácdụngnhấnmạnhtầm
quantrọngcủacâumởđầu.Hãybiếnnghệ
thuậttạmdừngtrướckhiphátbiểutrởthành
bàichuẩnbịcâmlặngcủabạntrướckhibạn
thựchiệnbấtkỳbàithuyếttrìnhnào.

Đứng,nhìnvàthuhútsựchúýcủakhángiả,khiđóhọsẽngảhẳnngười
raphíatrướcđểnghebạnnói.


2
NGHỆTHUẬTNÓILỜIMỞĐẦU
Chiếmcảmtìnhbằnglờimởđầutáobạo.
–VIRGIL
Nhữngngườithuyếtphụcthànhcôngmởđầuthôngđiệpcủamìnhmộtcách
mạnhmẽ,chứkhôngphảibằngnhữnglờitándươnghaycảmtạnghelọttai.
Năm1875,mộtngườiđànôngtừnglànôlệđãphátbiểulờimởđầunhândịp
thànhlậpcơsởkinhdoanhtạiAtlanta.BookerT.Washingtoncóbắtđầubằng
việccảmơnbantổchứcđãchoôngcơhộiđượcphátbiểukhông?Ôngcóbắt
đầubằngviệccảmơnnhữngthànhviênbantổchứcdatrắngđóđãmởrộng
phạmvivémờichongườidamàukhông?Không!Dướiđâylàlờimởđầu
củaôngtrongtriểnlãmhàngcottonvùngĐôngNamHoaKỳ:
Thưacácquýông,mộtphầnbadânsốmiềnNamlàngườidamàu.

Bằngviệcđưaramộtthựctếthẳngthắnđếntrầntrụinhưthế,ôngđãthu
hútđượcsựchúýcủakhángiả.Trongsuốtphầncònlạicủabàiphátbiểu,họ
lắngnghevôcùngchămchú.
Mởđầunhãnhặnlàmởđầungớngẩn
Khoảnhkhắcquantrọngnhấtcủabấtkỳbàiphátbiểuhaythuyếttrìnhnàođó
chínhlàkhibạnnóilờimởđầu.Toànbộkhángiảđềuchờđợixembạntrông
nhưthếnàovànóirasao.Đừnglãngphíthờikhắctâmlýquantrọngđóbằng
nhữnglờibahoarỗngtuếchvàsáorỗng!Hãysửdụngnghệthuậtnóilờimở
đầu.
Churchilltừngnói:“Mởđầunhãnhặnlàmởđầungớngẩn”.Khinóimột
điềugìđónhãnhặnnhưngnhàmchán,bạnsẽbịcoilàngớngẩnvàtẻnhạt.
Vậymàcótới99%giámđốccấpcaolạibắtđầubàithuyếttrìnhcủamình

bằngnhữngnhậnxétnhưthếnày:
ThậtvinhdựkhitôiđượcphátbiểutrướccộngđồngKiwanisởMiddletown.Tôivôcùng
ngưỡngmộsựnỗlựchếtmìnhcủacácbạntrongcộngđồng…

Thậtsáorỗng,nhàmchánvàbahoa!
GiờtahãynghethửlờimởđầucủathủlĩnhvĩđạingườidamàuFrederick
DouglasstrongbàiphátbiểutạiOhiongày4tháng7năm1852:
Xinlỗi,saocácvịlạimờitôitớiđây?Tôivànhữngngười

KHOẢNHKHẮC


màtôiđạidiệnchẳngcólýdogìđểchàomừngngàynày
cả.

Đâyrõràngkhôngphảilàlờimàkhángiả
củaDouglassmongchờrồi!

QUANTRỌNG
NHẤTCỦABẤTKỲ
BÀIPHÁTBIỂU
HAYTHUYẾT
TRÌNHNÀOĐÓ
CHÍNHLÀKHIBẠN
NÓINHỮNGLỜI
MỞĐẦU.

Mộtvídụkhácvềlờimởđầumạnhmẽđó
làcủaChurchill,ngày10tháng5năm1940,
đãmởđầubàiphátbiểutrướccácthànhviên

Quốchội,màphầnlớntrongsốđótrong
nhiềunămđãtừngchếnhạovàcoithườngnhữnglờicảnhbáocủaôngvề
Hitler,bằnglờibiệnhộtrangnghiêmđếnkhôngngờ:
TôinóivớicácvịvớicươngvịlầnđầulàThủtướngtronggiờphútlongtrọngtrongcuộcsống
củaquốcgiachúngta,củaĐếchếchúngta,củacácđồngminhvàtrênhết,nhândanhhòabình.

Tronglờituyênbốhòagiảiđầysâusắckhác,ThomasJeffersonđãmởđầu
bàidiễnvănnhậmchứccủamìnhtạithủđôHoaKỳnăm1801nhưsau:
ChúngtađềulàngườicủaĐảngCộnghòa,chúngtađềulàngườiủnghộlậpchếđộliênbang.

MụctiêucủaJeffersonlàxâynhịpcầukếtnốihaiđảngpháichínhtrịcủa
đấtnước(1).
Ngàynay,nhữngdiễngiảthànhcôngcũngmôphỏngcáchthứccủacác
nhàlãnhđạovĩđạikhihọcũngtạodấuấncholờimởđầucủamình.Tiếnsĩ
JohnRosslàlãnhđạocủaGiáohộiScotlandởPuebloColorado,vàlàmột
trongnhữngngườithuyếtgiảngđòihỏicaonhấttôitừngbiết.Ôngtừngnói
vớitôirằng:“Jamieà,nếuanhkhôngthuhútsựchúýcủahọngaytừnhững
khoảnhkhắcđầutiên,thìnhữngngườiđànôngsẽmơmộngvềviệcBroncos
sẽxửlýRaidersthếnào(2),vàphụnữthìlolắngkhôngbiếtmónthịtquay
tronglòcóxongkịpkhihọvềtớinhàkhông.”
Mởđầuthậtbấtngờ
Hãybắtđầubằngmộtcâunghethậtlọttainhưvịchínhkháchcaoniên
BernardBaruchđãnóitrongbàiphátbiểutrướcủybanvềbomhạtnhânnăm
1946:
Chúngtatớiđâyđểđưaralựachọngiữasựnhanhchóngvàcáichết.

NhàáiquốccủabangMassachusetts,SamAdams,đãmởđầubàithuyết
trìnhtrướchộiđồngcủabangnăm1776bằngnhữnglờilẽđầysứcmạnhnhư
sau:

Chúngtacómặttrênlụcđịanày–trướcsựngạcnhiêncủacảthếgiới–batriệulinhhồnhòa
chungvớinhauvìmộtlýdo.

HoặchãyxemThượngnghịsĩDanielWebsterđãbắtđầubàidiễnvănủng
hộchoThỏahiệpnăm1850:
NgàyhômnaytôiphátbiểukhôngphảivớitưcáchmộtngườiMassachusetts,khôngphảingười
concủaphươngBắc,màlàmộtcôngdâncủanướcMỹ.

Bạncũngcóthểmởđầubằngmộtcâuchuyệnđờithườngmangtínhcá
nhân,khiếnkhángiảcảmđộngmàcũngcóthểchọccườihọ.Lincolntừng
khiếnkhángiảvôcùngthíchthúkhibắtđầubàiphátbiểuđáptrảStephen
Douglasthếnày:
NhữnggìmàngàiDouglasnóiđềulàsựthật,rằngtôitừngmởmộtcửahàngtạphóavàđãtừng
lànhânviênbánhàng,trongđóbáncảrượuwhiskey.Nhưngtôinhớrằngvàonhữngngàyđó,
ngàiDouglascũngtừnglàmộttrongnhữngkháchhàngtốtnhấtcủatôi.Rấtnhiềulần,tôiđứngở
mộtphíacủaquầytínhtiềnvàbánwhiskeychongàiDouglasđứngởphíabênkiaquầy.Tuy
nhiên,cósựkhácbiệtđólàtôiđãrờivịtríbênnàyquầycủatôi,cònngàiDouglasthìvẫnkiêntrì
bámtrụlấyvịtríđócủangàiấy.

Lincolnhiểurằngtrongmộtloạtcáccuộctranhluậnđểvậnđộngtranhcử
chochứcThượngnghịsĩbangIllinoisvớiDouglas,ôngphảisớmgiànhđược
sựcảmthôngvàchúýcủakhángiảtrướcvịdiễngiảtàibavàchínhkhách
nổitiếnghơnđó.Làmộtchínhtrịgiakémnổihơn,Lincolnkhônglãngphí
khoảnhkhắccủachiếnthuậtnóilờimởđầuđóbằngnhữngcâuchuyệnphiếm
nhạtnhẽo,tầmphào.
“Hômqua,ngày7tháng12…”
Nếubạnđangmuốntiếtlộmộttintứcgaycấnhaymộtthôngtinđầykinh
ngạc,hãythửdùngnólàmlờimởđầu,nhưnhữnggìTổngthốngRoosevelt
đãlàmnăm1941:

Hômqua,ngày7tháng12năm1941–mộtngàysẽsốngmãivớinỗiônhục–Hợpchủngquốc
HoaKỳđãbịhảiquânvàkhôngquâncủaĐếquốcNhậtBảnbấtngờtấncôngvớichủtâmtừ
trước.

NẾUBẠNĐANG
MUỐNTIẾTLỘ
MỘTTINTỨCGAY
CẤNHAYMỘT
THÔNGTINĐẦY
KINHNGẠC,HÃY
THỬDÙNGNÓ

Hoặcbạncóthểápdụnglờimởđầuđầy
kíchđộngcủaTổngthốngTrumantrênsóng
phátthanhngày6tháng8năm1945:
Mườisáutiếngtrước,máybaycủaHoaKỳđãthảmộtquả
bomxuốngHiroshima…

Cóthểbạnsẽtựnhủrằng:“Này,tôiđâu


LÀMLỜIMỞĐẦU.

phảiTổngthốngHoaKỳ.Tôichỉđanglàm
mộtbàithuyếttrìnhđơngiảnvềsảnphẩm
mớithôi.”NgaycảkhibạnkhôngphátbiểutừNhàTrắngtớitoànthểquốc
gia,bạnvẫncóthểmởđầubằngmộttuyênbốđầysửngsốt,mộtthôngtin
quantrọngchokhángiảcủamình.
Phávỡkhuônsáo
TôitừngthấyvịCEOcủamộtcôngtygốmsứmởđầubàiphátbiểubằng

cáchcầmmộtchiếcđĩabằngcảhaitayđểvẫy.Chiếcđĩanhìntrangnhãhệt
nhưđồcủahãnggốmsứdanhtiếngSpodecủaAnhhayLenoxcủaMỹ.Rồi
độtnhiênôngấydùnghếtsứcnémchiếcđĩaxuốngnềnnhà.Chiếcđĩakhông
vỡ,nhưngchínhôngấyđãphávỡkhuônsáocủaviệccứphảinóilờimởđầu
bằngnhữnglờitándươngtẻnhạt,vôvị.
Trongmộtlầnđượchỏirằngtạisaoôngkhôngbaogiờmởđầubàiphát
biểucủamìnhbằngcâu“Tôivôcùngvinhdự…”,Churchillđãtrảlờirằng:
Chỉcórấtítviệckhiếntôicảmthấyvinhdự,vànóichuyệnkhôngphảilàmộttrongsốchúng.

Churchilltinvàoviệcnắmbắttâmtrícủakhángiảngaytừnhữngphút
đầu.
Tándươngtheokiểu“mởngoặcđơn”
MộtCEOđãhỏitôirằng:“Jamie,liệutôicócầnnóilờigìđótốtđẹpdành
chonhữngngườiđãmờitôikhông?”
Tôitrảlờilà:“Không,ítnhấtthìkhôngnênởphầnmởđầu,khimàkhán
giảsẽnghĩrằnganhbắtbuộcphảinóiđiềuđó.”
Churchillđãtừnggiảithíchrằngviệctándươngởphầnmởđầucủabài
phátbiểusẽnghenhưthểđangxunịnh,trongkhiđócùngmộtlờitándương
nhưngđượcđưaraởgiữabàiphátbiểuthìlạicócảmgiácchânthành.Ông
gọisựcảmkíchtớitrễđólàsựtándươngtheokiểu“mởngoặcđơn”.
Tôitừngđượcnghemộtphụnữđưalờitándươngvàogiữabàiphátbiểu
củamìnhnhưsau:“Vàkhinóivềnghệthuậtlãnhđạothìkhôngailàminh
chứngrõrànghơnngàithịtrưởngFlaherty,ngườiđã…”
Tôicũngtừngđượcnghemộtnghịsĩthểhiệnsựcảmkíchởgiữabàiphát
biểu:“Nhântiện,nhữngconsốvềcácchiphítrongbàibáođóvôcùngxa
vời,cũngnhưthểquãngđườngcủatôiđếnđượclỗthứtámkhitôichơigolf
vớichủtịchcủacácvị,ngàiBillReilly,nămngoái…”
Chodùđóchỉlàmộtvàilờinhậnxéttạibuổilễkhánhthành,buổitập
trungnộibộcổvũtinhthầnchonhânviênbánhàngcủacôngty,buổithuyết

trìnhgiớithiệusảnphẩmmớihaymộtbàiphátbiểutrangtrọng,hãysửdụng
nghệthuậtnóilờimởđầu.
Tôikhôngquantâmliệutấtcảcácbàiphátbiểubạnngheđềubắtđầuvới
nhữngcâunhư“Thậtvinhdựchotôikhiđượcphátbiểu…”Nhữngcâunhư
vậynghequásáomòn,nhưmộtđồngxucũcócạnhbịmàinhẵntớimức
khôngthểphânbiệtđượcsựkhácbiệtnữa.Hãynhớrằngnếunhữnglờitán
dươngđượcnóirangaytừbanđầunghesẽsáorỗngthìnhữnglờitándương
bạnđangcangợisẽkhôngđượcđánhgiácao.
Nếubạnthựcsựcảmthấyrằngviệcmìnhđượcmờiđúnglàmộtniềm
vinhdựthìhãynhắctớiđiềuđóvàothờiđiểmkháccủabàiphátbiểu,khibạn
thựcsựlàmviệcđótrongniềmtựhào.Dướiđâylàvídụ:
Nhântiệnđâyxinnóirằng,tôiđãđinóichuyệnởrấtnhiềuthànhphốtrênkhắpđấtnước,nhưng
đâylànơiđầutiênmàtôiđượctraochìakhóa.Tôichỉhivọngrằngthôngđiệpcủatôisẽmởra
nhữngcơhộimớichothànhphốcủacácbạn.

Bắtđầubằngsứcmạnhcủamộtngườilãnhđạo
Nếubạnmuốncóphongcáchnhưmộtnhàlãnhđạo,hãybắtđầuthậtmạnh
mẽ.Nhữngdiễngiảbìnhthườngchỉbắtđầuvớinhữngcâumởđầuvuiđùa.
Sựkhácbiệtgiữamộtdiễngiảbìnhthườngvớimộtdiễngiảxuấtchúng
thườnglà:mộtngườithìmởđầusáorỗng,cònngườikiamởđầuthậtbấtngờ.
CEOcủamộtcôngtygiấylớnđãbắtđầucuộchọpbánhànggiaiđoạn
mùađôngnhưthếnày:
Trướcmắtchúngtađanglàcảmộtnămbánhànglớnnhấttronglịchsửcôngty[ngừngmột
lát…]trừphichúngtathổibaynóđi!

Seattle,đầubếptrứdanhngườiẤnĐộtạivùngNorthwest,đãmởđầubài
phátbiểutrướccáckhángiảdatrắngvàonăm1854bằngnhữnglờinhậnxét
chỉtríchnhưsau:
Đãcómộtthờingườidâncủachúngtatrảikhắpvùngđấtnhưthểnhữngconsóngtrênmặtbiển

lăntănbaophủlấynềnsànlátđầyvỏsò.Giờthìđóchỉcònlàkỷniệm,mộtkỷniệmthêlương.

MộttrongnhữngnhàthuyếtgiáovĩđạinhấtHoaKỳđólàJamesForbesở
NewYork.Ôngmởđầubàigiảngđạovềmốiquanhệcủaconngườivới
Chúatrờibằngcáchgõvàomộtchiếcâmthoarồinóirằng:“Chúacóthể
nghetiếngcácbạnvàcácbạncóthểlắngnghetiếngChúa”.
Mộttrămnămtrước…
TôiđượcnghelờiphátbiểucủaMartinLutherKingvàotháng8năm1963,


khiôngđứngtrênbậccủaĐàitưởngniệmLincolnnóitrướchàngtrămnghìn
khángiả.LờimởđầucủaôngvangvọnglạilờicủavịTổngthốngbịámsát
này:
Mộttrămnămtrước,mộtngườiMỹvĩđại,ngườimàhìnhbóngđangchechởchochúngta,đãký
vàoBảntuyênngônGiảiphóngnôlệ…

Khibạnngồisoạncâuchữchobàiphátbiểuhoặcbàithuyếttrìnhsắptới
củamình,hãydànhthờigianchocâumởđầu.Viếtnóra,sửasangnórồithực
hành.
Hãylậpkếhoạchchonghệthuậtnóilờimởđầu.Sauđósửdụngnghệ
thuậttạmdừngtrướckhiphátbiểuvàthểhiệnmộtcâunóisaochothậtthúvị,
nhằmđánhbaysuynghĩcủakhángiảrằngcâumởđầuthườngnhàmchán.
Nghệthuậtnóilờimởđầuchínhlàchìakhóađểnắmgiữsựchúý,đồngthời
làtiếngchuôngđánhthứckhángiả.Hãybắtđầubàiphátbiểucủabạnthậtbất
ngờ!


3
NGHỆTHUẬTTHỂHIỆNPHONGTHÁI
Trangphụcthểhiệnconngườibạn.

–WILLIAMSHAKESPEARE
TướngGeorgeWashington(1)thườngdùngbộtphủtrắngbộtócgiảcủamình,
chảichiếcáogi-lêvàáokhoácdàimàuxanh,sauđókiểmtralạitấtvàquần
xemđãphẳngphiuchưa.Cuốicùngôngthườngđánhbóngđôigiàyđentrước
khibướcxuốngcầuthangcủađiềnsảnMountVernonđểchàokhách.
Dùxuấthiệnởđâuthìnhìnôngvẫnrấtcuốnhút,chodùlàkhibướcvào
căncứtạmthờihaylúcxungtrận.
Dungnhancủamộtđứcvua
TronglịchsửnướcMỹ,cólẽkhôngaithểhiệnnghệthuậtphongtháitốtnhư
GeorgeWashington.Binhlínhkhâmphụcôngkhôngphảivìtàihùngbiệnmà
chínhlàkhíchấtcủaông.Nhữngngườiphụnữtừngkhiêuvũvớiôngnói
rằngônggiốngnhưmộtvịthần.Vớichiềucaohơn1m91,vàothờiđóông
gầnnhưlàngườiđànôngcaolớnnhất.Ôngnổitiếnglàngườicaonhất
Virginia.Dángđicủaông–ngaycảtrongnhữngngàycuốiđời–vẫnthẳng
đứng.NgaycảCharltonHeston,ngườitừngvàovaiWashingtoncũngchưa
thểhiệnđượchếtvócdángcủavịTổngthốngđầutiêncủaHoaKỳđó.
WinstonChurchilltrongcuốnsáchLịchsửcácdântộcnóitiếngAnh
(HistoryoftheEnglish-SpeakingPeople)đãviếtrằngchính“phongthái”của
WashingtonlàđộnglựcgiúpLụcquânLụcđịakiêncườngđóngquântại
ValleyForgebấtchấpnhiềulầnthuatrậnvàcáilạnhcắtdacắtthịtcủamùa
đông.
Washingtonđượcbầulàmchủtọacủamộthộinghịmàsaunàyđượcgọi
làHộinghịlậphiến.Việcôngchấpthuậnvịtríđóđãgiúpchohộinghịnày
đượcchínhthứcthừanhận.NếuWashingtonkhôngđồngýlãnhđạovượtqua
cáccuộctranhchấpthìngườidânnướcMỹcóthểsẽkhôngnhậnrađược
quyềnlựccủamình.
Saukhihiếnphápđượcphêchuẩn,
Washingtonđược100%phiếuđồngthuậncủa
cácđạicửtribầuônglàmTổngthống.Cóthể
gọiônglà“Vịhoàngđếđượcbầu”.Trênthực

tếthìmộtsốsĩquantrongLụcquânLụcđịa
đãthúcgiụcônglênnắmquyền,nhưngôngtừ

TRANGPHỤC
CHÍNHLÀLỜI
TUYÊNBỐ.VIỆC
CHỌNTRANG
PHỤCKHÔNGNÊN
SUỒNGSÃQUÁ


chối.NgaycảmộtvịhoàngthânĐứctạichâu HOẶCLỰACHỌN
Âucũngmờiôngnắmgiữngaivàng.Nhưng
NGẪUNHIÊN.
ôngcũngkhướctừ.(Washingtonkhôngphải
làvịtướnganhhùngđầutiênhaycuốicùngđượcmờilênngaivàngởchâu
Âu.CáchoàngđếhiệntạicủaHàLanvàThụyĐiểncũngđềucótổtiênlà
cáctướngnướcngoài.)Sởhữudángvẻoainghihơnhẳnhậuduệcủadòng
dõinhàBourbonhayStuart,mượnlờicủaShakespearethìGeorge
Washingtonđúnglà“rấtgiốngmộtvịvua”.Washingtonbiếtcáchcủngcố
hìnhảnhnhưmộtđứcvua;ônghiểurõnghệthuậtthểhiệnphongthái.
CũngnhưReagannhiềuthếkỷsau,Washingtonthờiđóxemchứcvụ
Tổngthốngnhưcáirạphát.Ôngbiếnnóthànhmộtbuổibiểudiễndiễuhành
bằngcáchđixengựatớicácthànhphốvàthịtrấnởnhữngbangmới.Khivừa
rangoạiômộtthànhphốnàođó,ôngthườngxuốngxengựa,chỉnhđốnlạiáo
quầnvàđánhbónglạiđôigiày.SauđóôngleolênlưngchúngựaPrescottđể
thamgiavàođámdiễuhànhtớimộtthànhphốkhác.
ThầntượngPop
BenjaminFranklin(2)cũnghiểurõphảilàmsaođểthựchiệnđượcnghệthuật
thểhiệnphongthái,nhưngvớicáchthứchoàntoànkhácbiệt.Khitới

VersaillesđểtrởthànhBộtrưởngMỹtạiPháp,ôngmuốnmìnhnổibậthơn
hẳnnhữngcậnthầncủavuaLouisXVI,nhữngngườiđộitócgiảvớitrang
phụcđạilễbằngvảilụavànhungthờithượngngàyđó.Khiđócongáiông,
Sallyđãnóirằng:“NếutớiVersaillesthìchaphảimuaquầnáomới.”
Franklinđáprằng:“Chamuốnmìnhtrônggiốngmộtngườiđitiênphong
hơnchứkhôngphảigiốngmộthoàngtử.”
Thếlàthayvìmặcđồlụalà,Franklinđãmặcchiếcáodệtmỏngđơngiản
kiểuMỹvàkhôngđộitócgiả.Ônghiểurõcả“xuhướngcáchtân”haitrăm
nămtrướckhithuậtngữnàyrađời.Vàothờiđiểmmàxuhướng“conngười
tựnhiên”củatriếtgiaRousseauđangvôcùngthờithượng,Franklinđãvào
vaicủamột“conngườitựnhiên”Thếgiớimớivàgópphầntạocảmhứng
chocáccổđộngviênnữ.ÔngchínhlàthầntượngpopđầutiêncủaMỹđi
xuấtngoại.
Năm1783,khihiệpướchòabìnhvềviệckếtthúccuộcchiếngiànhđộc
lậpcủaHoaKỳđượckýkết,Benjaminđãchưngdiệnchiếcáochoàng
Manchestermàunâuhơisờnrách,càikhuytừcổtớiđầugối.Ngườibạncủa
ông,ỦyviênhòabìnhJohnAdamsphànnànvềviệcôngmặcbộđóvàongày
huyhoàngnàycủangườidânnướcMỹ.Franklintrảlờirằng:
Adams,tôimặcchiếcáonàyvàongàycuốicùngxửphiênCockpitdoBộtrưởngTưphápAnh,
Wedderburn,khởitố10nămtrước,vàgiờtôimuốngiúpchiếcáokhoácnâucũkỹcủamình
đượctrảthùđôichút.


Trangphụcchínhlàlờituyênbố.Việcchọntrangphụckhôngnênsuồng
sãquáhoặclựachọnngẫunhiên.
JamesMonroe,TổngthốngthứnămcủaHoaKỳvàlàngườicuốicùng
trongđếchếVirginia,đãđưaratuyênbốvềviệclựachọntrangphụccủa
mình.Ôngcũnglàngườilàmchủđượcnghệthuậtthểhiệnphongthái.Khi
thờitrangmặcquầncủathờiRegencyđãthaythếchothờitrangthếkỷ18là
mặcquầnbóvàtấtcủađànông,Monroemặcbộtrangphụcsĩquanvàđộimũ

đínhphùhiệuđểgợinhắcchonhữngngườiđãtừngđượcmờitớicácbuổi
tiệcchiêuđãitạidinhcơcủaôngtrongthờiChiếntranhCáchmạng,giờđây
chỉcònlàkỷniệmxavời.ThựcraôngmuốnđượcgọilàThượngtáMonroe
hơnlàTổngthốngMonroe.GiốngnhưGeorgeWashington,phongcáchăn
mặccủaôngchínhlàlờituyênbốgửitớicáckháchmờiđólàMonroeđã
từnglàmộtsĩquancủathờiChiếntranhCáchmạng.
Biểutượngriêngbiệt
NgườitakhôngnghĩAbrahamLincolnlàmộtTổngthốnghayđánhbóng
hìnhảnhcủamình.Nhưngtạisaongườiđànôngvớichiềucao1m93đó,cao
hơnhẳnchiềucaotrungbìnhthờiđó,lạichọnchiếcmũđenhìnhốngchóp
caolàmbiểutượngriêngcủamình?Nóchỉcànglàmnổibậthơnnữachiều
caocủaông.Cộngthêmnữalàchiếckhănchoàngdàimàôngquấnquavai,
phủtrênbộvestsẫmmàulạitônthêmdángvẻcaolênhkhênhcủaông.
ĐiếuthuốclácủaFDR(FranklinD.Roosevelt),điếuxìgàcủaChurchill
vàtẩuthuốccủaStalin,tấtcảđềulànhữngbiểutượngquenthuộctrongsuốt
thờikỳThếchiếnthứII.BứctượngWinstonChurchilltrướcĐạisứquánAnh
khắchọahìnhảnhvịThủtướngtrêntaycầmđiếuxìgà.Trongkhiđó,Đài
tưởngniệmcủaFranklinRooseveltởWashingtonkhôngmaylạilàmộtsựtổn
hạiđốivớihìnhảnhcủavịTổngthốngthờikỳSuythoáivàThếchiếnthứII.
TổngthốngRooseveltđượcthểhiệnlàđangngồitrênxelăn.Nhưngthayvì
hìnhảnhvớinụcườisôinổivàrạngrỡmànhữngngườithuộcthếhệchúng
tôicònnhớquacácbứchìnhvàthướcphimtàiliệu,thìkhuônmặtcủa
Rooseveltởđâylạicóvẻmệtmỏivàcăngthẳng.Trêntayôngkhôngcóđiếu
thuốcnào,nhữngngườitheoxuhướng“đúngvềphươngdiệnchínhtrị”đãbỏ
điếuthuốcđóđi.
ỦybanphụtráchĐàitưởngniệmcủaRooseveltcũngcốgắnglàmnổibật
hơnnữachủđềvềngườikhuyếttậtkhikhắcthêmvàođócâunóinổitiếng
củaRooseveltbằnghệthốngchữnổiBrailledànhchongườikhiếmthị
(nhưngtớigiờthìngaycảcầuthủbóngrổShaqO’Neal,nếuanhnàycóbị
khiếmthịchăngnữa,thìcũngchẳngthểnàokiễngchânlênmàvớichonổi!).

Điềungạcnhiênnữalàcâunóinổitiếngnhất“mộtngàysẽsốngmãivớinỗi
ônhục”củaôngtrongbàidiễnvănTrânChâuCảnglạikhôngthấyxuấthiện


trongsốhaimươicâunóinổitiếngcủaôngtạiđàitưởngniệmđó.
ChiếcxelănvôhìnhcủaFDR
Nhữngngườilớntuổichúngtôichưabaogiờnhìnthấymộtbứcảnhnàocủa
TổngthốngRoosevelttrênchiếcxelăn.Làmộtngườihiểurõnghệthuậtthể
hiệnvócdáng,ôngkhôngbaogiờchophépchụphìnhmìnhởtìnhtrạngđang
khậpkhiễng.
Năm1924,khiRooseveltthaymặtchoThốngđốcAlfredSmithchuẩnbị
lênphátbiểuchovịtríứngcửTổngthốngcủaĐảngDânchủ,ôngđãđến
quảngtrườngMadisonSquareGardentừsớmkhichưaaicómặtđểcóthể
ngồingayngắnlênxelănđặtphíasaubụcdiễnthuyết.Bốnnămtrướcđó,các
đạibiểucủaĐảngDânchủđãchứngkiếnmộtRooseveltđầymạnhkhỏevà
cườngtráng,ngườimàhọđãlựachọnđểtrởthànhứngviênPhóTổngthống
chochiếcvéđicùngvớiThốngđốcbangOhio,JamesM.Cox–ngườitranh
cửvịtríTổngthống.Chẳngcólýdogìmàôngđểngườitanhìnthấymình
bướcvàotrênmộtchiếcxelăn.Khiđếnthờiđiểmdiễnthuyết,ôngsẽđẩy
nhanhngườiraphíatrướcvànắmlấybụcphátbiểu.Trongthờigiankhángiả
vỗtaychàomừng,ôngsẽcócơhộihồisứclạisaunỗlựcđầymệtmỏiđó.
NghệthuậtthểhiệnphongtháivôcùngquantrọngđốivớiRoosevelt.
Nghệthuậtsửdụngphụkiện
WinstonChurchillhiểurõtácđộngcủanghệthuậtthểhiệnphongthái.Trang
phục“đầysứcmạnh”củaônglàbộvestmặckèmgi-lêsọcnhỏmàuxanh
nướcbiển,đeochiếcđồnghồloạisợidâyvàngmàôngđượcthừahưởngtừ
ngườicha.Ôngthườngchọnchiếcnơmàuxanhlamchấmbi,cóthểlàmnổi
bậtmàumắtcủaông.Cổtaycủachiếcáosơmitrắngcómàuvànggắnkết
vớihuyhiệuMarlborough.Chiếckhăntaymàutrắnglórakhỏivetúiáoông.
Churchill,cũngnhưRoosevelt,làmộtdiễnviêncónăngkhiếubẩmsinh.

Ônghiểurõsứcmạnhtrangphụccủamình:chiếckínhgọngđennặngmàông
đeokhiđọcdiễnvăn,điếuxìgàvevẩytrêntaytrái,vàngóntayđặthìnhchữ
“Vchiếnthắng”đượcgiơlênbằngtayphải.Ngaycảchiếcmũôngđộicũng
cósựkhácbiệt:đólàsựkếthợpgiữamũphớtmềmvàmũtrònquảdưa.
ChiếctúixáchcủaMaggie
VịThủtướngvĩđạithứhaicủanướcAnhtrongthếkỷtrướclàmộttínđồ
luônbiếtcáchchămsócchovẻbềngoàicủamình.ĐốivớiMargaret
Thatcher,chưacótuầnnàomàbàlạikhôngđisửasanglạikiểuđầusấy
phồngcủamình.Nhữngbộvestđượccắtmaycủabà–cóthểlàmàutím
hồng,màuxanhnướcbiểnhayxanhláđậm,đềukhôngchêvàođâuđượcvà
cònđượctôđiểmbằngchiếcghimcàiáovôcùngtrangnhãởveáotrái.Bàlà
mộtngôisaovàbàdiễnvaidiễncủamình.Đứngbêncạnhbà,cácnamđồng


nghiệpđềubịlumờ.Bàkhôngchỉđịnhthêmbấtkỳcộngsựnàolànữvào
nộicác.Bàmuốnlàngườiphụnữduynhấttrongcănphònghoặctrongcác
bứchình.Vớichiếctúixáchtayvàgiọngnóiđượcđiềuchỉnhphùhợp,bàcó
vẻbềngoàicủamộtbàgiáohoặcmộtcôtrôngtrẻđangchịutráchnhiệm
trônggiữlũtrẻ,cácnhàchínhtrịAnhkhác.
ChiếctúixáchtaycủabàcógiátrịngangvớiđiếuxìgàcủaChurchill.
Trênthựctế,mộttrongnhữngchiếctúixáchđógầnđâyđãđượcbánđấugiá
từthiệnvớigiá150nghìnđôla.Mộtđốithủchínhtrịđãtừngnóivềbà:
“MaggiechưabaogiờthấymộtthểchếchínhtrịcủaAnhmàlạichưachạm
đượcvàonóbằngchiếctúixáchcủamình.”
CHURCHILLHIỂU
RÕSỨCMẠNH
TRANGPHỤCCỦA
MÌNH:CHIẾCKÍNH
GỌNGĐENNẶNG
MÀÔNGĐEOKHI

ĐỌCDIỄNVĂN,
ĐIẾUXÌGÀVE
VẨYTRÊNTAY
TRÁI,VÀNGÓN
TAYĐẶTHÌNH
CHỮ“VCHIẾN
THẮNG”.

Khimộtbộtrưởngđượcyêucầutớisố10
phốDowning–vănphòngThủtướng,đểhọp
nộicác,Thủtướngkhôngcóởđónhưng
chiếctúixáchlớncủabàđượcđặtngaygiữa
bàn.Khôngainóigì;chiếctúixáchchếngự
cảhọ.
Phongcáchngôisao
Nếumỗingườiđềucó15phútnổitiếngthìhọ
đềucókhoảnhkhắcđókhihọtrởthànhngôi
sao–chodùlàmộtdiễngiảtạimộtbữatiệc
trưa,ngườigiớithiệucủamộtgiảithưởngnào
đó,giữghếchủtịchcủamộtcuộchọpthường
niên,hoặclàmộtnhânvậtđượcvinhdanhtại
mộtbữatiệccủahiệphộithươngmại.

Mọingườicólẽkhôngcònnhắcđến“bộlễphụcngàyChủnhật”củahọ
nữa,nhưngbạnvẫnnêncómộtbộ“trangphụcngôisao”củariêngmìnhđể
ănmặcchophùhợpvớimộtdịpnhưthế.Mộtngườithợmaygiỏicóthểche
giấubấtkỳvịtríthừacânnàotrêncơthểcủabạnnếucó.Bạncóthểchọnvải
kẻsọcnhỏmàuxanhnướcbiểngiốngnhưChurchill,vàcóthểthựchiệntheo
nguyêntắclựachọnkhôngdùngmàunhờnhờmàdùnghọatiếtkẻsọcđậm
đểcóthểđượcnhìnrõngaycảkhiđangđứngởhàngsau.

Bạncũngcóthểnhờthợmaycắtchomột
bộvảilàmbằngsợilenxemàuxámgiống
nhưnguyênBộtrưởngCyrusVancethường
chọnkhiphátbiểu.Sauđóhãybiếnbộcánh
củabạnmangphongcáchđặctrưng–cóthể
làchiếcnơthắtởcổáohoặcbộvestmàuđỏ,
giốngnhưThốngđốcvàcũnglànhàdiễn
thuyếtWisconsinthườngchọn.Cóthểhình

HÃYTÌMLẤYMỘT
PHONGCÁCHĐẶC
TRƯNGPHÙHỢP
VỚIBẠN,VÀMỌI
NGƯỜISẼNHẬN
RANÉTĐẶC
TRƯNGCỦABẠN.


ảnhđặctrưngcủabạnsẽlàmộtchiếccàvạtmàuđỏsẫmđikèmvớichiếc
khăntayvớimàutươngđồnglộrakhỏimiệngtúingực.Thượngnghịsĩ
MargaretChaseSmith,ngườiphụnữđầutiênđượcđềcửchứcvịTổngthống,
thìluôncómộtbônghoacẩmchướngmàuđỏtrêncổáo.Đệnhấtphunhân
JacquelineKennedythìluônmangchiếcmũtròndẹtdánghộp.
MộtCEOcótênlàHamiltoncótớimườichiếccàvạtđểbêntrongchiếc
áovảikẻsọcHamilton.Mỗimộtlầnphátbiểuônglạiđeomộtchiếc,quay
vòngchúngđểtạocảmgiácmớimẻ.
TuynhiênhãytránhviệcthửnghiệmphongcáchtheokiểuHillaryClinton
khoenhữngkiểutócmới.Hãylàmchophongcáchcủabạnthậtđơngiản
nhưngđồngnhất!HãynghĩvềBarbaraBushvàchuỗivòngngọctraimàu
trắngđẹptuyệtđãgiúptônlênmáitócmàubạchkimcủabà.Hãytìmlấymột

phongcáchphùhợpvớibạn,vàmọingườisẽnhậnranétđặctrưngcủabạn.
Tỏasángnhưmộtngôisao
Bạncóthểnghĩrằngnhữngđồphụkiệnnhưgiàyhaycácchitiếtkhácnhư
móngtaysạchsẽthìsẽkhôngảnhhưởnglắmtớisựchúýcủakhángiảdành
chobạn.Giàycủabạnphảiđượcđánhbóng,bộquầnáophảiđượclàphẳng,
vàmóngtaythìphảisạchsẽ.NgaycảmộtvịTổngthốngcũngkhôngthểphớt
lờnhữngthứđặcbiệtđó,nhưcâuchuyệndướiđây:
AbrahamLincolnsắpphảitiếpđónmộtsốmụcsưđếntrìnhkiếnnghị,lúcđóôngđanglauđôi
giàycủamìnhthìmộtbộtrưởngnộicácbướcvàovănphòngdocóvấnđềcầntrảlờigấp.Vịbộ
trưởngđóngạcnhiênhỏirằng:“ThưaTổngthống,ngàiđangtựlaugiàycủamìnhà?”
Lincolnlạnhlùngđáp:“Thếtôicònlaugiàycủaainữa?”

Lãnhđạocủamộtcôngtytáibảohiểmhàngđầuđãnóivớitôirằng:
“Jamie,khôngmộtai,chodùnềntảngcótốtthếnàođichăngnữa,lạiđược
tuyểndụngnếuanhtađiđôigiàytrônglôithôihayđểmóngtaybẩnthỉucả.”
Trangphụcdànhchonhânviênvàtrangphụcthểthao
Trongtủquầnáocủabấtkỳaicũngnêncócảtrangphụccôngsở,trangphục
thểthaolẫntrangphụctrôngnhưmộtngôisao.
Trangphụcdànhchonhânviênsẽhữudụngkhibạnđangchàohàng,
thuyếttrìnhmộtsảnphẩm,gọiđiệnchàohàng,hoặcthuyếttrìnhbảnphân
tíchthịtrườngtạimộtbuổihộithảotrongnhà.Bạnkhôngphảimộtngôisao,
nhưngởthờiđiểmnày,bạnđangđóngvaiphụ.Bạnkhôngcầnphảimạohiểm
“chơitrội”hơnlãnhđạocủamìnhbằngcáchănmặctheokiểubảnhchọehơn.
Phongcáchdànhchonamgiới
Trangphụccôngsởsẽđơngiảnhơnchứkhôngcầukỳphongcách.Phùhợp


sẽlàmộtbộvestvớiáovestvàáosơmi,chứkhôngcầnđikèmvớiáogilê,
vềmàusắccóthểlàmàuxámhoặcxanhnướcbiển,đườngkẻsọcmờsẽổn
hơnlàkẻđậmlớn.Sửdụngcàvạtthắtnútđơngiản,đừngdùngkiểuđeonơ.

Vớigiàythìđừngchọnloạidalộnmàhãychọnloạidathuộcmềmmàuđen
hoặcnâuđậm.
Ngoàira,hãyđầutưvàomộtthứmàmộtCEOđãtừngmôtảlà“thứtrang
phụckhôngđượctậndụngvàbịđánhgiáthấp:chiếcáosơmitrắngcổđiển”.
Hãytậuchobạnítnhấtnămchiếcáosơmitrắng.Sơminamcổáocókhuy
càiphíadướihaibêncũngtốt,nhưngloạicổnhỏ(khôngphảiloạicổrộng
theophongcáchÝ)đikèmvớimăng-sétloạicàikhuylàtốtnhất.Măng-sét
kiểuđúpcũngcóthểchấpnhậnđượcnếubạnchọnvảithayvìdùngloạikhuy
trangtrí.
Mộtchiếcáosơmimàuxanhdatrờinhạtcũngluônphùhợp.Đừngchọn
tôngmàunâuđất,đólàmàucáctưvấnviênchínhtrịlựachọnchoPhóTổng
thốngAlGorevớimụcđíchlàgiúpôngtrôngcóvẻấmápvàdễgầnhơn.Nó
khôngphùhợp.
BạncũngđừngchọnhìnhảnhmớinhưcủaRegisPhilbin,ngườidẫn
chươngtrìnhtruyềnhìnhnổitiếng,vớichiếcáosơmimàuxanhlácâyhoặc
xanhnướcbiểnđậm,đikèmvớicàvạtcùngtôngmàu.Bạnlàmộtlãnhđạo
cấpcaochứkhôngphảimộtMC.Hãyđểdànhchiếckhăntaykiểucáchcho
cácbữatiệctốisangtrọngvàmộtbuổighihìnhnếubạnlàMC.
Cònđốivớinhữngchiếcáokhoácdángthểthao,hãymặcchúngtớicác
câulạcbộthểthaochứđừngmặcởphònglàmviệccủamộttậpđoàn!
NhưngcóthểbạnsẽhỏirằngthếcònngàythứSáu“thoảimái”thìsao?
(DĩnhiênlàởnhiềuthànhphốthuộccácbangmiềnbiểnphíatâynhưLos
Angelesthìngàynàocũnglàngàythoảimái!)Mộtgiámđốcđiềuhànhcủa
côngtylâuđời,vữngmạnhvềtàichínhnóivớitôisaukhiôngấychuyểntới
vănphòngởHawaiiđểlàmviệc:“Jamie,tôiđãphảiđưaraquyđịnhlàkhông
đượcđeocàvạtbởicáckháchhàngcủachúngtôichẳngbaogiờđeocả.”
Dángthểthaokhôngcónghĩalàănmặccẩuthả.Mộtchiếcáophôngpolo
mặcvớiquầnkakivàgiàylườidocksider,chiếcáovestdángthụngmàuxanh
nướcbiểnhoặcchiếcáokhoácmỏngđicùnggiàylườiloaferđượclauchùi
sángbóng,sẽgửiđimộtthôngđiệprõràngvàmạnhmẽ.

Ănmặcđểthànhcônglàvôcùngdễdàngmàkhônghềđắtđỏ.Bạnkhông
cầnphảilàmộtquýôngsànhđiệunhưBeauBrummel!Vớitrangphục
thườngngày,bạncóthểmặcmộtchiếcáosơmimàutrắng,vestxámvớidây
đeoquầnvàđigiàymàutối.Tôitừngbiếtmộtngườithấtnghiệpcóthểtrở
thànhmộtlãnhđạocấpcao,đãdànhsáuthángchỉvớichiếctủquầnáogồm
mộtbộvestmàuxanhnướcbiển,vàichiếcáosơmitrắnggiặtkhôlấyngay,


đôigiàyđen,chiếcáovestdángrộngvàchiếcquầnmàuxám.Vàocuốituần
thìanhấymặcquầnkakiđivớiáosơmixanhdatrời,cổáocókhuycàiphía
dướihaibên.Đólàtấtcảnhữngthứmàanhấycó.Nhưngnócũngđủđểtrao
choanhcôngviệclàmộtluậtsưcủaỦybanQuanhệđốingoạicủaThượng
nghịviện.
Phongcáchdànhchophụnữ
Cácnữlãnhđạocầncẩnthậnvàkỹlưỡnghơnnamgiớitrongviệclựachọn
đồbởiquầnáodànhchophụnữthườngcầukỳhơn.Córấtnhiềulựachọnvề
loạivảivàphongcách,màphongcáchlạithayđổithườngxuyên.
Đểcóthểgợiývềviệcănmặcphùhợp,tôiđềxuấtmộtcáchcótênlà3D:
CôngnươngDiana,DianeSawyervàElizabethDole.Họchọnnhữngbộ
đượccắtmaykhéoléovớiđườngcắtđơngiản,đồngmàu,baogồmcảnhững
tôngmàunhạt–nhưngkhôngphảiloạivảiinhoahayhọatiếtrốimắt.Những
ngườiphụnữđóđềutrôngvôcùngchuyênnghiệp.
Phụkiệndùnglàmđiểmnhấn
Phụkiệndànhchophụnữlàdùngđểnhấnmạnh,chẳnghạnchuỗivòngcổ
ngọctraihaydâychuyềnvàng,hoặcchiếckhănquànghiệuLibertyhay
Hermes.Đồtrangsứcthìnêntốigiảncàngtốt.Đeoquánhiềunhẫnsẽkhông
phùhợpkhiđilàm,chúngsẽchỉkhiếnkhángiảbịlạchướng,thayvìgiúp
bạnnhấnmạnhđiềugìđó.Vànhữngtiếnglengkengcủachiếclắctaynhiều
khingherấtchóitai.
CònđốivớigiàythìhãylàmtheolờikhuyêncủacôngnươngDiana,một

lầnđãnóivớimộtngườibạnvềlỗithờitranglớnnhấtởMỹđólàgiàydép:
Giàymàuquásángcòngótlạiquácao…Nhữngchiếcgiàychỉnênlàthứcómàutốinhấttrêncơ
thể.

Tuyvậymộtsốphụnữvẫnđigiàytrắngvớitrangphụcmàuđỏhoặc
trắng.Vìsao?Cóthểđiềuđóthểhiệnlòngyêunước,nhưngtrôngnórấtngốc
nghếch.Còngót?Chưacóaivậtlộnđitrênđôigiàycaohơnbảyphânrưỡi
màlạitrôngchuyênnghiệpcả.
Nếubạnđượctraogiảithưởngtạimộtbữatiệctối,hãynhớrằngbạn
khôngănmặcnhưCher,MadonnavàDollyParton.Nhữngthảmhọathời
trangđókhoedathịtquánhiềuvàtrangphụcquáhởhang,tríthôngminhthì
lạiquáít.ChắcchắnlàErinBrockovich(3)đãthànhcông,nhưngđóchỉlàở
Hollywood.
Sửdụngphongcáchgiảnlược
HãynghĩvềbachữD:Diana,DianevàDole.Cácphongcáchriêngcổ


điểncủahọchứngtỏrằngphongcáchgiảnlượccóthểcótácdụng.Phong
cáchnàychínhlàbímậtcủanghệthuậtthểhiệnphongthái.
Lờikhuyênnàycóthểápdụngchocảmùihươnglẫntrangphụccủabạn.
Phụnữmànồngmùihươnggiốngnhưthể“Misshàngdùngthử”tạiquầybán
đồmỹphẩmcủachuỗiBloomingdales.Nhữngngườiđókhómàthànhcông
trongmôitrườngdoanhnghiệp.Cácthànhphầnlạclõngkháctrongmộtthế
giớiđầychuyênnghiệpđólànhữngphụnữtrangđiểmquáđậmvàlàmtóc
quácầukỳ.
PHONGCÁCHGIẢN
LƯỢCCHÍNHLÀBÍ
MẬTCỦANGHỆ
THUẬTTHỂHIỆN
PHONGTHÁI.

Bởirấtkhó,nếukhôngnóilàkhôngthể,
đểcóthểvượtquađượcấntượngxấuban
đầu,dovậytốtnhấtlànêntránhgâyramột
tácđộngtiêucựcnàođó.
Mộtnữtưvấnviênlàmviệctrongmôi
trườngdoanhnghiệpđãnóirằng:

TôicốgắngđểcócáinhìnnhưdùngsảnphẩmcủaEsteeLauder(4)–kiểutrôngtựnhiênmàvẫn
hồnghào,nhưthểkhônghềtrangđiểm.Vềtócthìkiểutócvuốtkeodựngđứnglêntrôngchẳng
khácgìlũnhímsốngtrongsởthú.

Hãyghinhớrằngđơngiảnlàđẹpvàđơngiảnlànhất.Cáibạnnênlàmvới
đầutócmìnhđóchínhlàlàmnhưthểbạntựchuẩnbịởnhà.Bộmóngtaysơn
màuđỏrựccóthểgiúpbạnthuhútsựchúý,nhưngđồngthờikhiếnkhángiả
khôngcòntâmtrạngnghenữa.Bàntaylàmộtphầntrongnhữngcửchỉmà
bạnthựchiệnkhinói,dovậymóngtaynếuquádàihoặcquárựcrỡsẽkhiến
ngườinghekhôngtậptrungvàothôngđiệpcủabạn.
Cốgắngmanglạiniềmvuitrongnhữngcâunóicủabạn,chứđừnglà
nhữngcáinhìnsoimóithiếuthiệncảm.Phụnữvẫncóthểvôcùngnữtínhvà
thờitrangmàkhôngcầnphảiquáchưngdiệnhaygợicảm.
Hãythôngthái
NhàtựnhiênhọcHenryDavidThoreaucóthểđãtừngnói:“Hãycẩnthậnvới
mộtdoanhnhânđòimộtbộvestmới.”Nhưngnếubạnđangtìmkiếmsự
thànhđạttrongconmắtcủamọingườithìsựlựachọntrangphụccầnvượt
trộihơnbấtkỳdoanhnhânnàokháchayloạihìnhnghềnghiệpmàbạntham
gia.
Hãyđểtrangphụcchứngminhchosựchuyênnghiệpcủabạn.Hãyđể
nhữngnhàdiễnthuyếtvĩđại,bộbachữDtrởthànhhìnhmẫuchonghệthuật
thểhiệnphongtháicủabạn.