Giớithiệu
Cácbậcphụhuynhthânmến!
Khibạnmuacuốnsáchnày,mặcchotiêuđềcủanócóthậthay
không,thìvẫncónghĩalàbạnđangnghĩtrongđầurằngmìnhcó
thểdạyconmìnhhọcToánvàbạnhoàntoànđúng.
ThựctếđúnglàbạncóthểdạyconhọcToán,thậmchílàrất
thànhcôngchodùbạnkhôngdámmơtớiđiềuđó.Cuốnsáchnàysẽ
giúpbạnthấyđiềuđóđơngiảnnhưthếnàovàchothấycảviệcbạn
vàconsẽcảmthấyvuivẻrasaokhicảhaicùnglàmToánvàhiểu
cáchgiảiquyếtcácbàitoán.
Vàotháng5/1963,chúngtôiviếtmộtbàibáovớitựađềlàDạy
trẻbiếtđọcsớmchotạpchíLadies’sHome.Vàchúngtôiđãnhận
đượchàngtrămláthưtừcácbậcchamẹđãthànhcôngvàtìmthấy
niềmvuitrongviệcdạyconhọcđọc.
Mộtnămsauđó,chúngtôixuấtbảncuốnsáchDạytrẻbiếtđọc
sớm(ngàynaycuốnsáchđượcxuấtbảnbằng15thứtiếngkhác
nhau)vàhàngngànláthưcủacácbậcchamẹlạiliêntiếpgửivề.
Nhữngláthưnàyđềcậplặpđilặplạibađiềusau:
1.Dạymộtđứatrẻ1hoặc2tuổiđọcdễdànghơnnhiềusovới
việcdạymộtđứatrẻ4tuổi,vàdạymộtđứatrẻ4tuổiđọccũngdễ
dànghơnnhiềusovớiviệcdạymộtđứatrẻ7tuổi.
2.Việcdạytrẻđọcmanglạiniềmhạnhphúclớnchocảmẹvà
bé.
3.Khitrẻhọcđọc,trithứccủatrẻkhôngchỉpháttriểntừng
bướcmàcảsựtòmòvàlanhlợicũngtănglên,vìthếrõràngtrẻsẽ
thôngminhhơn.
Cácbàmẹcũngthắcmắcrằng:“Tôicóthểdạyđứacon2tuổi
củatôiđọc,vậyliệutôicóthểdạynóhọcToánkhôngvànếucóthể,
tôisẽphảithựchiệnnhưthếnào?”
Chúngtôiđãmấtđếnchụcnămđểtrảlờicâuhỏiđó.Vàtrong
mộtthờigiandàichúngtôiđãdạyhàngtrămtrẻ,cảtrẻbình
thườngvàtrẻbịtổnthươngnão,làmToándễdàng.Thànhcông
bướcđầunàykhiếnchúngtôicựckỳngạcnhiên.Giờđâycôngviệc
củachúngtôilàmangđếnthôngtinchocácbàmẹđểhọtựquyết
địnhcónắmbắtcơhộixâydựngmộtnềntảngtươnglaitươisáng
choconhaykhông.Cuốnsáchnàylàthôngđiệphoànchỉnhmà
chúngtôichuyểnđếncácbàmẹ.Trongđókhẳngđịnhrằngdạy
Toánchotrẻlàviệccóthểthựchiệnđượcvànhữngbướcthựchiện
đơngiản,cụthểđểcácbàmẹcóthểápdụngchoconmình.
Cuốnsáchnàyđượcviếtradànhchotấtcảchúngta,những
ngườiđãtừngthắcmắctạisaotrongphépnhânchúngtađặtsố2
xuốngvànhớsố7theo.
Cuốnsáchcũngdànhtặngchonhữngngườiđãtừnghọcnhững
giáoviênToánchorằnghọlớnhơnchúngta.
Cuốnsáchcònđượcviếtravớisựđồngcảmdànhchonhững
ngườikhôngthựcsựthíchhọcToán,khôngthựcsựhiểuđượcmôn
Toáncũngnhưkhôngthựcsựtựtinkhicộngcácthứđồtạphóa.
Cuốnsáchviếtravớitấmthịnhtìnhdànhchotấtcảnhững
ngườiđãbănkhoăntựhỏitạisaochỉmộtcáimáytínhnhỏlạicóthể
làmđượcnhữngphéptoánmàchúngta,mộtbộóctuyệtvờilại
khôngthểlàmđược.
Tómlại,cuốnsáchnàyđượcviếtrachotấtcảmọingười.Vàvới
cácbậcchamẹcómộtchútmaymắnvàtìnhyêu,sựquantâmdành
chocon,cuốnsáchnàysẽgiúpchúngtatrởthànhnhữngphụhuynh
tuyệtvời.
Hãycùngnhaucónhữngkhoảngthờigianthúvịvàyêuthương
khihọcToáncùngconcủabạn!
GlennDoman
Chamẹvàtrẻnhỏ-nhómhọctập
hiệuquảnhất
Chamẹchúngtavốnlàthợlàmgốm,trongkhiđótrẻ
chínhlàđấtnặn.
WINIFREDSACKVILLESTONER
NhàgiáodụcnổitiếngngườiMĩ
CáchnhàtôimộtkhoảngsânlàViệnEvanThomas,nơicó
nhữngbàmẹtrẻyêukiều,nhữngnhânviêntrẻđầynhiệthuyếtvà
nhữngđứatrẻrấtbìnhthườngnhưngcũngrấtkhácthường.
Tôibướcnhẹđếncuốiphòng,ngồixuốngsàn,tựalưngvàotường
vàquansátmộtsựthayđổicơbảnvàquantrọngcủathếgiới.Đólà
mộtcănphòngthoảimáitheophongcáchNhật,màbấtcứaibước
vàođềucảmnhậnrõràngtìnhyêu,sựtôntrọngvàcảmgiáchào
hứng.
Ởphíakiacủacănphòngđốidiệnvớitôi,bagiáoviênkhoảng
tầm20tuổiđangquỳgối,xungquanhhọlà20bàmẹkhoảng20đến
30tuổi.Đốidiệnvớicácbàmẹlànhữngcậubé,côbétầm2đến3
tuổihếtsứcbìnhthườngnhưngthựcchấtlạikhácthường.Mộtsố
cònđangbếconvàkhôngaichúýtớisựcómặtcủatôihaynhững
ngườixungquanhđangđứngquansátkhácnhưcácvịgiáosư,hai
thầycôgiáo,mộtnhàvănngườiAnhvàmộtbácsĩnhikhoangườiÚc
cùngmộtbàmẹmớivào.
Mộtcôbéxinhxắntócvàngtầm2tuổiđangđọcthậttovàrấttập
trungvàophầnđọccủamình,thỉnhthoảnglạicườirúcríchkhiđọc
tớinhữngđoạnmàcôbécảmthấyhàihước.
Tôithìkhôngcảmnhậnđượcsựhàihướcđóvìcôbéđọcbằng
tiếngNhật.MặcdùtôicũngthườngcôngtáctạiNhậtvàtiếpxúc
nhiềuvớinhữngembéNhậtsongvốntiếngNhậtcủatôikhôngđủđể
hiểubảnđọccủacôbé.Khicôbéđọcđếnnhữngđoạnhàihướcvà
cườirúcríchthìnhữngđứatrẻkháccũngcườirấtto.
GiáosưMikiNakayachi,ngườiNhậtduynhấttrongcănphòng
đó,đãngắtlờicôbéLindleybằngmộtcâuhỏi.Họđềunóibằngtiếng
Nhậtnêntôicũngkhônghiểuđược.TôitựnhắcmìnhsẽhỏiMiki
xemhọnóigìmàkhiếnmọingườithíchthúđếnvậy.
KhiLindleyđọcxong,JanetDoman,GiámđốcViện,đãhỏimột
câubằngtiếngAnh:“AimuốnđặtmộtcâuhàihướcbằngtiếngNhật
nào?”
Mộtvàicánhtaygiơlên,JanetchọnMark-mộtcậubé3tuổi.
MarkđứngbậtdậyvàtớicạnhSuzieAisen,PhóGiámđốcviện.Suzie
đặtmộtđốngthẻtotrướcmặtMark,trongđómỗithẻcómộtkýhiệu
bằngtiếngKanji1hoặccácđộngtừ,mạotừ,tínhtừhaytrạngtừ.
Marktựchọnmộtsốthẻđặtxuốngsànvàđọctolên.Mọingười
cườivangvàtôithởphàovìJanetdịchracụmtừmàcậubéđọcđólà:
“Chiếcmũidínhtrênmiếngbánhtáo”.
Mộtcậubé2tuổikhácsoạnmộtcâulà:“Convoiđangđánhrăng
choquảdâutây”.
Vàcứnhưthế30phútsôinổihàohứngtrôiqua.
Cáccôgiáođứnglênđốidiệnvớicácbàmẹvàlũtrẻ.Bọntrẻcũng
đứnglênnhưngvớimộtvẻmiễncưỡngtrôngthấyvàcácbàmẹcũng
vậy.Rồitấtcảbọnhọđềukhomngườichàonhau.Cảnhtượngđó
khiếntôiđộtnhiênthấymắtmìnhnhạtnhòanênvộivàngnhìn
xuốngchiếcđồnghồtrêntayđểchegiấu.Đâuđócótiếngcườirúc
rích,thìralàmộtcậubé15thángtuổiđãkhomngườiquáthấpvà
mấtthăngbằng.Cậubévừacườivừatựmìnhđứngdậy.
Tấtcảdườngnhưđềungầnngạikhôngmuốnrờilớpđọcvàđặt
câubằngtiếngNhật,songkhilớphọckếtthúcthìcảcácbàmẹvàbọn
trẻđềulũlượtkéođếnsảnhtiếnvềlớphọcToáncaocấp.
Tôivẫncònnhớcảmgiácvuisướngcủachúngtôinhưthếnào
khiấnphẩmDạytrẻbiếtđọcsớmrađời.Khinhữngbàmẹpháthiện
rarằnghọkhôngchỉdạyđượcconmìnhđọcmàcòncóthểdạycon
tốthơnvàdễdànghơnở2tuổisovớituổiđihọclà7tuổi,thìmột
thếgiớimớiđãhémở.Thếgiớicủanhữngbàmẹvànhữngđứatrẻ,
nơimàhọcóthểthayđổithếgiớirộnglớnbênngoàitrongmột
khoảngthờigianngắn.Vàtấtnhiênlàsẽtốtđẹphơn.
Đếnnăm1975,mộtsốbàmẹtrẻđầynhiệthuyếtđãtìmthấyViện
EvanThomasvàhọcùngnhaudạycontrẻđọcchủyếubằngtiếng
Anhvàbổtrợthêmhaihaybathứtiếngkhác.Họcũngdạyconhọc
Toán,dạynhữngkiếnthứcbáchkhoavềchimchóc,hoalá,côntrùng,
câycối,cácvịtổngthống,cờcácnước,cácquốcgia,địalý...Họdạy
concácquytrìnhcủaOlympictrênmộtsựcânđốivớibơivàchơi
violon.
Họnhanhchóngnhậnthấyrằngmìnhcóthểdạyconnhỏhầu
nhưbấtcứthứgìmộtcáchchânthậtvàthựctếnhất.Điềuthúvịlà
bằngnhữngviệclàmđó,họđangtăngcườnggấpbộitrítuệcủacon
mình.Vàhơnhếtlàcácbàmẹvàconmìnhcóthểtrảinghiệmnhững
giờphútđầythúvịcùngnhau,khiếnchotìnhyêuvàquantrọnghơn
làsựtôntrọngnhaungàycàngđượccủngcố.
ViệnEvanThomaskhôngthựcsựlàdạytrẻmàchínhxáchơnlà
họdạycácbàmẹcáchđểdạytrẻ.Ởđâuđócónhữngbàmẹtrẻởlứa
tuổi25hay32họcgiaotiếpbằngtiếngNhật,họcđọctiếngTâyBan
Nha,chơiviolon,thamdựcácbuổihòanhạc,tớithămviệnbảotàng,
họcthểdụcvànhiềuhoạtđộngthúvịkhácmàhầuhếtphụnữđều
mongmuốnđượclàm.Vàviệcnàycàngtrởnênthúvịhơnvìhọ
đượclàmcùngconmình.
Vàomộtbuổisángvàinămvềtrước,khitôitớilớpToánhọc,
SuzievàJanetđangtrìnhbàymộtsốvấnđềvềToáncholũtrẻ.Vàcác
câutrảlờiđềuchínhxác.
“16lần19,trừ151,nhânvới3,cộng111,chiacho4vàtrừ51bằng
baonhiêu?”Suziehỏi.
Janetlạihỏi:“TừPhiladenphiatớiChicagobaoxa?“Vànếuxeđi
5dặmhết1lítxăngthìsẽtốnbaonhiêulítđểtớiđượcChicago?Giả
địnhrằngxechạy12dặmhết1lítxăng.”
TôinhớlạitrướckiacólầntôihỏiGiulioSimeone19mũ2bằng
baonhiêu.Cậubétrảlời“361,nhưngônghãyhỏicâunàokhóhơn
đi”.
“Đượcthôi,”tôiđáplại,vàlầnhồitrongtríócđểtìmmộtcâuhỏi
nàođókhóhơn.“Vậycóbaonhiêusố0đằngsau1triệulũythừa6?”
Cậubé3tuổiGiuliotrầmtưmộtlúcrồitrảlờivớimộtnụcười:“36”.
Tôingồixuốngvàviếtxem1triệulũythừa6làbaonhiêuvàđúnglà
có36chữsố0ởđằngsau.
Tôiđãnhiềulầnchứngkiếnnhữngđiềukìdiệuxảyramàchưa
mộtlầnhếtngạcnhiên.Chúngtôiđãmấttớimườinămđểnghiên
cứuvàcuốicùngchúngtôicũngsẵnsàngđểdạychocácbàmẹmong
muốndạyconmìnhhọcToán.Xemnhữngđứatrẻthôngminhsáng
dạcóthểhọcđọcdễdàngnhưvậy,thìkhôngcógìngạcnhiênkhi
chúngtacũngcóthểdạychúnghọcToán.Điềukhótinlàchúngtôiđã
tìmracáchđểdạychúnghọcToántốthơnlàchamẹchúng,những
ngườiđãtừngtựmìnhdạycon.
Vậyđiềunàyxảyranhưthếnàovàchúngtôiđãnghiêncứu
nhữngđiềuđórasao?
Chặngđườngdàitớitrithức
Loàingườimôngmuội,chưađượckhaihóavànhững
đứatrẻnhỏnắmđượcsựthậtđó.
SWINBURNE
Hầuhếtnhữngđứabéđượcdạyđọcđềucóthểđọcđượcsớm
hơnnhữngđứabécùngtuổi;hầuhếttrẻđượcdạyvềthếgiớixung
quanhđềunắmđượckhôngítnhữngkiếnthứccănbảnvềvôsố
nhữngchủđềtrongcuộcsống.NhữngđứabéđượcdạylàmToán
cũnglàmToánnhanhhơncảngườilớn,điềunàylàmngườilớnngạc
nhiênthíchthúnhưngcũnglàmchochínhchúngtanảnlòngvềbản
thân(tấtnhiênđiềunàykhônggâyảnhhưởngtớitrẻ,bởichúng
khôngbiếtrằngchúnglàmđượcnhữngthứmàchínhnhữngngười
lớnhơnchúnglạikhônglàmđược).
Lớphọc“LàmthếnàođểdạytrẻhọcToán”đãtừnglàmộtlớp
họcbịđemrađánhgiáxemxét,nhưngsựthậtchứngminhlàhầuhết
trẻ2đến3tuổithamgiađềulàmToánrấttốt.Cácbậcchamẹđều
thựcsựphấnkhởivàhàilòngvớikếtquảmàconmìnhđạtđược,
nhưnghọcũngkhôngthểgiảithíchrõràngtạisaoconcáihọcóthể
làmToánnhanhvàchínhxáchơnhọ.
Tôinhậnrarằnglídohọkhôngthểgiảithíchrõràngđượclàvì
tôilàngườigiảithíchchohọ,trongkhichínhbảnthântôicũngkhông
thựcsựhiểulídolàgì.Cảtôivàcácbậcchamẹđềuhoàinghibởilũ
trẻthựcsựlàmToánquátốt.
Dovậy,cảtôivàcácbậcchamẹđềuđãkhôngthựcsựthỏamãn
vớicâutrảlờichovấnđềnày.
LiệucáchchúngtadạycontrẻhọcToáncóthựcsựđơngiảnvà
dễhiểunhưchúngtanghĩ?
Tôiđingủvàtrongđầuvẫnhếtsứcbănkhoănvớinhữnglígiải
phứctạpcủariêngmình,tôithứcgiấclúcsáugiờ,đầuóchoàntoàn
tỉnhtáo,khônggiốngtôingàythường.
Liệucâutrảlờicódễdàngvàcựckìđơngiảnkhông?Tôiđãđưa
raxemxétvàphủnhậnbaonhiêuđápánphứctạpkhác.Cólẽnào
ngườilớnchúngtađãsửdụngnhữngkíhiệuđểbiểudiễncácsựvật,
sựviệc(ítnhấtlàtrongToánhọc),vàchúngtađãđượcdạychỉnhận
thứccáckíhiệu,chínhvìlídođómàchúngtakhôngthểnhậnthức
đượcnhữngsựviệcthựctế?Rõrànglàtrẻconcóthểnhậnthứcđược
cácsựviệcthựctế,bởihầuhếtchúngđềuđangnhậnthứcra.
Vàtôiđãtìmracâutrảlời.
Đángngạcnhiênlàchínhngườilớnchúngtalạikhiếntrẻkhông
nắmđượcnhữngbíquyếthọcToán.Đángkinhngạclànhữngđứatrẻ
đềurấtthôngminhsángdạ,màchúnglạikhôngthểlàmToán.Lído
ởđâylàchínhngườilớnchúngtalạivôýkhôngchomộtđứabé2
tuổibiếtnhữngbíquyếtquásớmmàkhiđóchínhchúngtacũng
khôngbiếtvềnhữngbíquyếtđó.Ngườilớnluôntinrằng,càng
trưởngthànhthìcàngdễtiếpthumọithứhơn,trongmộtsốtrường
hợpđiềunàyđúng.Tuynhiên,trongmộtsốtrườnghợpkhác,không
phảicứlớntuổihơnthìsẽtiếpthudễdànghơn.Hầuhếtngườilớn
chúngtahọcToán,âmnhạcvàhọcđọcnhanhhơntrẻ,nhưngkhi
phânbiệtnhữngkítự,từngữhaycácconsốriêngbiệt,trẻlạitiếpthu
nhanhhơnvàdễdànghơnngườilớnnếuchúngtachotrẻhọcsớm
nhấtcóthể.
Trẻ5tuổihọcdễdànghơntrẻ6tuổi,trẻ4tuổihọcdễdànghơn
trẻ5tuổi,trẻ3tuổihọcdễhơntrẻ4tuổi,trẻ2tuổihọcdễhơntrẻ3
tuổi.
Sựthậtquárõrànglàtrẻcàngnhỏsẽtiếpthucàngdễdànghơn
nhữngthứmàchúngđượcdạy.JohnStuartMillcóthểđọcđược
tiếngHyLạpnăm3tuổi.EugeneOrmandychơiđượcpianonăm3
tuổi;Mozartcũngvậy.Hầuhếtcácnhàtoánhọcvĩđại,nhưBertrand
Russel,cóthểlàmcácphéptínhnhưnhữngđứatrẻnhỏ.
KhihọcToán,trẻnhỏthựcsựcóưuthếvượttrộisovớingười
lớn.Ngườilớnchúngtacóthểdễdàngnhậnbiếtnhữngkíhiệuhay
cácsựviệcđượcdiễnđạtkhiđọccáctừngữ,dovậychúngtacóthể
gọingayratừ“tủlạnh”,hayhìnhảnhcủacái“tủlạnh”mộtcáchdễ
dàng.Trẻconlạicóthểhọcngônngữâmnhạcdễdànghơnngười
lớn,nếungườilớnchúngtakhôngthểnhậnbiếtđượccácnốtnhạc,
thìviệcnhậnbiếtcáckíhiệunốtnhạcsẽđơngiảnhơnlàgợiraâm
thanhchínhxáccủanốtnhạcđó.Đasốchúngtađềukhôngcókhả
năngnhậnbiếtcácnốtnhạckhácnhau,vàcũngkhôngthểnhậnbiết
đượcâmthanhchínhxácchodùchúngtacóthểđọcđượccáckíhiệu
nốtnhạc.Rấtítngườicóđượckhảnăngthẩmâmhoànhảovàluôn
luôncóthểnhậnrađượcâmthanhchínhxácđượcbiểudiễnthông
quanốtnhạc.Chúngtacóthểdạytrẻnhỏđểchúngcóđượckhảnăng
thẩmâmgầnnhưhoànhảo.
TrẻconcóưuthếvượttrộisovớingườilớnkhihọcToán.Người
lớnchúngtadễdàngnhậnbiếtđượccáckíhiệusốtừ1đến
1.000.000vàhơnthếnữamàkhôngcầnphảicốgắng.Tuynhiên,
chúngtalạikhôngthểnhậnthứcđượcsốlượngthựctếcủacácvật
thểkhisốlượngđótrên20.
Nếuchúngtadạytrẻsớmnhấtcóthể,trẻsẽcóthểthựcsựnhận
thứcđượcngaytứckhắccảsốlượngsốhọcvàcảsốlượngthựctế
củacácsựvật.
Dạytrẻcàngsớmsẽtạochotrẻưuthếvượttrội,trẻsẽthựcsự
nắmđượcnhữngcốtlõicủaToánhọc.
Đểngườiđọccóthểhiểuđượctậncùngcủavấnđề,chúngtôisẽ
đưaracáccơsởlậpluậnvàthựctếmàchúngtôiđãnghiêncứunhiều
năm.
Sauđâylànhữngluậnđiểm:
1. TrẻnhỏmuốnhọcToán
2. TrẻnhỏcóthểhọcToán(vàcàngnhỏthìtrẻtiếpthucàngdễ
dàng)
3. TrẻnhỏnênđượchọcToán(bởichúngcókhảnănghọcToántốt
vàdễdànghơn)
TrẻnhỏmuốnhọcToán
Trẻthơvàthiêntàiđềucónéttươngđồng,đólàsựtò
mò.Hãyđểthờithơấubắtđầutheocáchriêngcủanó,
hãyđểthiêntàixuấthiệnvàtựtrưởngthànhtheocách
riêng.
EDWARDG.BULWERLYTTON
Chínhtrịgia,nhàthơ,nhàviếtkịch,tiểuthuyếtngườiAnh
Trênthựctế,trướckhibiếtđếnmônToánthìchẳngđứatrẻnào
lạimuốnhọcToán.Chúngthíchtiếpthunhữngthôngtinvềmọithứ
xungquanhchúngvàxéttrênmộtphươngdiệnnàođó,Toánhọclà
mộttrongnhữngthứmàtrẻcontòmòmuốntiếpthu.
Tronglịchsửloàingười,chưacómộtnhàkhoahọclớntuổinào
lạitòmòbằngnửamộtđứatrẻtrongđộtuổitừ4thángtuổiđến4
tuổi.Nhưngngườilớnchúngtalạihiểunhầmsựtòmòđángkhíchlệ
nàythànhsựthiếutậptrung.
Chúngta,tấtnhiênđãquansátnhữngđứatrẻrấtkĩcàngnhưng
khôngphảilúcnàocũnghiểuđượcýnghĩanhữnghànhđộngcủa
chúng.Mộtđiềuchắcchắnlà,nhiềungườithườngsửdụnghaitừ
“họctập”và“giáodục”nhưhaitừgiốngnhau.
“Họctập”ởđâychỉquátrìnhmàngườihọctựtiếpthulấykiến
thức,trongkhiđó“giáodục”chỉquátrìnhthunhậnkiếnthứcđược
truyềnđạtbởigiáoviênhaytrườnglớp.Mặcdùaicũngbiếtđiềuđó
nhưnghaiquátrìnhnàylạithườngđượccoilàmột.
Vìthế,chúngtaluônchorằnggiáodụcchínhthứcnênđượcbắt
đầukhitrẻ6tuổivàtrẻ6tuổimớithựcsựcầnđượcđihọc.
Nhưngsựthậtmàkhônggìchốicãiđượclàtrẻbắtđầuquátrình
tựhọchỏicủachúngngaytừkhichúngđượcsinhra,hoặcsớmhơn
thếnữa.Khitrẻ6tuổivàbắtđầuđihọcthìchúngđãtiếpthuđược
mộtkhốilượngkiếnthứckhổnglồhơncảnhữnggìchúngsẽhọc
đượcchođếncuốicuộcđời.
Trướckhitrẻlên6tuổi,chúngđãbiếtđượchầuhếtnhữngthông
tincănbảnvềbảnthânvàgiađìnhmình.Trẻcũngđãbiếtđếnnhững
ngườihàngxómhayhọhàngcủachúng,cũngbiếtvềthếgiớivà
nhữngmốiquanhệxungquanhchúng,vàbiếtđượcrấtnhiềuthứ
khácnữa.Quantrọngnhấtlà,trẻđãhọcđượccảmộtngônngữ,vàcó
thểlànhiềuhơnmột.(Trướcđây,cơhộiđểtrẻnắmđượcthêmmột
ngônngữtrước6tuổilàrấtnhỏ).
Quátrìnhhọchỏinàycủatrẻsẽdiễnrarấtnhanhtrongnhững
nămthángđầuđờinếuchúngtabiếtủnghộvàkhuyếnkhíchtrẻ.
Chúngtacóthểlàmmấtđikhảnăngvàđammêhọchỏicủatrẻnếu
côlậpchúng.Chúngtôiđãbiếtđếntrườnghợpmộtđứabé13tuổibị
tróivàochângiườngvìbịcholàthiểunăngtrítuệ.Vấnđềcólẽlàcậu
bébịthiểunăngtrítuệvìcậubịtróivàochângiường,bịcôlậpvớithế
giớithựctế.Chỉcónhữngkẻvôtâmvàcóvấnđềvềthầnkinhmới
buộcconmìnhvàochângiường.Bởinhưvậyđứabékhôngcócơhội
đượchọchànhvàtìmhiểuvềthếgiớixungquanhthìdĩnhiênnósẽ
khôngpháttriểnđượctưduyvàtrởnênngốcnghếch.
Chúngtacóthểkhiếntrẻkhámpháđượcnhiềuhơnđơngiản
bằngviệcđểchotrẻtựdovềmặtthểchất.Chúngtacóthểnhânlên
nhữngkiếnthứcmàtrẻtiếpthuđượcnếuchúngtabiếtđánhgiácao
trẻ,tạocơhộiđểtrẻhọchỏiđồngthờikhuyếnkhíchtrẻ.
Tronglịchsử,cónhiềuđứatrẻđãđượcngườilớndạynhiềuthứ
phứctạpnhưToán,ngoạingữ,đọc,thểdụcvàrấtnhiềunhữngthứ
khácbằngcáchtạocơhộivàkhuyếnkhích.Trongtấtcảcáctrường
hợp,việcchotrẻnhữngcơhộitiếpcậnkiếnthứctrướctừnhàđều
manglạinhữngkếtquả“xuấtsắc”và“đángkinhngạc”,trẻsẽdầntrở
nêndễuốnnắnvàthôngminhhơn.
Giờchúngtasẽxemxéttrườnghợpcủamộtđứabé18thángtuổi
vàxemnólàmnhữnggì.Đầutiên,đứatrẻlàmchomọingườisao
nhãng!Tạisaođứabélạilàmnhưvậy?Bởivìnókhôngngừngtòmò.
Ngườilớndùcốgắngthếnàođinữathìcũngkhôngthểkhuyênngăn,
trừngphạt,hayngăncấmtrẻkhátkhaotìmtòimọithứ.Trẻmuốn
khámpháthếgiớixungquanhhơncảănhaychơiđùa.
Trẻmuốnbiếtvềmọithứtrongcănphòngnhỏcủachúng,từ
chiếcđèn,cốccàphê,đếnổcắmđènđiện,tờbáo...Đólàlídotạisao
chúnglàmđổcâyđèn,làmđổcốccàphê,chotayvàoánhđènđiệnvà
xétantờbáo.Trẻhọctừtừvàtừngbướcmộtchúngtiếpthuđược
mọithứ.
Từnhữnghànhđộngđócủatrẻ,chúngtalạiđiđếnkếtluậnrằng
trẻquáhiếuđộngvàkhôngthểtậptrungnhưngthựcchấtlàtrẻđang
tậptrungvàomọithứchúngthấy.Nhữngđứabéthựcchấtrấtlanh
lợivàluônkhaokháttìmhiểuvềthếgiớixungquanh.Chúngnhìn,
nghe,sờthử,ngửivànếmmọithứ.Khôngcócáchkhámphánào
ngoàiviệcsửdụngnhữnggiácquantrênvàđiềuđặcbiệtlàởđâytrẻ
sửdụngtấtcảnămgiácquanđó.
Trẻnhìnthấyngọnđènvàdođóchúngkéongọnđènxuốngđể
chúngcóthểsờđược,ngheđược,nhìnđượcvànếmđược(nếuđược
chophépthìtrẻsẽlàmynhưthếvớimọithứtrongphòng).Trẻcũng
sẽkhôngđòirangoàicănphòngnếuchúngchưakhámpháđượctất
cảmọithứtrongphòngbằngtấtcảcácgiácquancủamình.Trẻcốhết
sứcđểtìmhiểumọithứcònngườilớnthìlạicốhếtsứcđểngăncản
bởicáisựhọcnàycólẽlàquátốnkém.
Cácbậcchamẹđãnghĩramộtvàibiệnphápnhằmchốnglạisựtò
mòcủacontrẻ,khôngmaylàhầuhếtcácbiệnphápnàyđềugâybất
lợichoviệckhámphácuộcsốngcủatrẻ.
Biệnphápđầutiênchungnhấtmàngườilớnhaylàmchínhlà
đưachotrẻthứgìđóđểchúngchơivàđểchúngtựđộngnão.Thứđồ
chơiđượcnhắcđếnởđâylànhữngcáixúcxắcmàuhồng(cóthểlà
thứgìkháctinhvihơnnhưngcũngchỉlàmộtmónđồchơi).Khi
đượcđưachonhữngmónđồnhưthế,trẻthườngnhìnchămchú(đó
làlídotạisaođồchơithườngcómàusắcsặcsỡ),đậpxemcótiếng
độnghaykhông(đólàlídotạisaoxúcxắclạikêuláchcách),sờmó
đồvật(đólàlídotạisaođồchơithườngkhôngcónhữngcạnhsắc
nhọn),nếmthử(đólàlídotạisaođồchơithườngkhôngđộchại)và
thậmchíngửiđồchơi(vàvìngườilớnchưabiếtlàđồchơinêncó
mùigì,nênđồchơihiệntạivẫnkhôngcómùigì).Quátrìnhnàydiễn
ratrongkhoảng90giây.
Đếnlúcnàytrẻhầunhưđãnhậnbiếtđượctấtcảnhữngthứ
chúngmuốnbiếtvềmónđồchơinênsauđóchúngchuyểnsựchúý
sangchiếchộpđựngđồchơi.Trẻnhậnthấychiếchộpnàycũngthúvị
ynhưmónđồchơivậy,đólàlídotạisaochúngtanênmuađồchơi
cócảhộpđựng,đểtrẻcóthểtựmàymòvềchiếchộpnữa.Quátrình
nàycũngdiễnratrongkhoảng90giây.Thựcramànói,trẻthường
chútâmđếnhộpđựngđồchơihơnbởichúngcóthểpháravàcóthể
biếtchiếchộpđượctạonênnhưthếnào,việcnàychúngkhôngthể
làmvớimónđồchơi,bởivậyviệcngườilớntạoranhữngmónđồ
chơikhôngthểvỡcũnglànguyênnhânlàmgiảmkhảnăngtìmhiểu
củatrẻ.
Sựthậtởđâylàtrẻnhìnnhậnmónđồchơikhônggiốngmộtmón
đồchơitừphútbanđầu,chúngxemcáixúcxắcvàcáihộpchỉnhư
nhữngthứmớilạmàchúngcóthểtìmhiểu.Sựthậtphũphànglà
ngườilớntạorađồchơivànhữngtròchơichỉđểchotrẻchơi.
Trẻnhỏchưathểnghĩrađượcnhữngmónđồchơihaytròchơi,
chúngđơngiảnchỉtạoracáccôngcụ.Đưachotrẻmộtmảnhgỗ,
chúngbiếnnóthànhcáibúavàchúngđóngchiếcbànnhưngườilớn.
Đưachotrẻmộtcáivỏsò,trẻbiếnnóthànhcáiđĩa.Chỉđơnthuần
quansáttrẻ,chúngtacũngcóthểthấycảtávídụnhưtrên.Vàhiển
nhiên,mặcdùchúngtanhìnthấytấtcảnhưngchúngtavẫnthường
kếtluậnrằngtrẻkhôngtậptrungvàkhôngthôngminhcholắm.Sự
suydiễnnàyngầmámchỉrằngđứabénày(cũngnhưnhữngđứabé
khác)khôngđượcxánlạncholắmbởivìchúngcònquánhỏ.Nhưng
kếtluậnnàyphảilígiảinhưthếnàonếuchúngtanhìnthấymộtđứa
trẻ2tuổingồimộtmìnhtronggócnhà,imlặngchơichiếcxúcxắc
trongnămtiếngliền.Cóthểchamẹcủađứabénàysẽkhábốirốikhi
phảitìmmộtlídohợplíđểbiệnminhchohànhđộngđócủacon
mình.
Biệnphápthứhaimàngườilớnnghĩrađểcấmtrẻtìmhiểuxung
quanhlàđặttrẻvàotrongcũi.
Chiếccũiđồchơithựcsựđúngnhưtêncủanó,làmộtchiếccũi.
Ngườilớnítnhấtcũngnênthànhthậtvềthứđồdùngnàyvàđừng
nóiđimuacũichotrẻ,thựcchấtngườilớntựmuachomìnhmàthôi.
Rấtítbậcchamẹnhậnracáigiáđắtđỏcủamộtchiếccũi.Nó
khôngchỉhạnchếtrẻkhámpháthếgiớixungquanhchúng,mà
nghiêmtrọnghơnnócònlàmgiảmsựpháttriểnthầnkinhcủatrẻkhi
trẻkhôngthểbòhaychậpchữngđi(màđâylạilàquátrìnhcựckỳ
quantrọngchomộtsựpháttriểnlànhmạnh).Việctrẻbịđặtnhiều
trongcũicònlànguyênnhângâyrasựkémpháttriểntầmnhìn,kém
linhhoạtchântay,ítsựkếthợpgiữatayvàmắt,ngoàiracòndẫntới
nhiềunguycơkhác.
Cácbậcchamẹnhưchúngtatựthuyếtphụcbảnthânrằngchúng
tamuacũichotrẻlàđểbảovệtrẻkhỏitựlàmđauchúngkhidẵm
phảidâyđiệnhayngãcầuthang.Nhưngthựcchấtchỉlànhốttrẻlại
vàtựcoithếlàtrẻđãantoàn.Đólàviệcchỉbiếtđếncáilợitrướcmắt
màkhôngnhìnthấyhậuquảlâudài.
Cáicũiởđâynhưmộtthứngăncảntrẻhọchỏi,trẻngồitrongcũi
nghịchchiếcxúcxắcmàmẹchúngđưachotrongkhoảng90giâysau
đấythìchúngquẳngđivàchẳngbiếtlàmgìkhác.Vàthế,chúngtađã
thànhcôngtrongviệcngănkhôngchotrẻđộngvàomọithứ(màthực
chấtđólàcáchkhámpháthếgiớixungquanhcủatrẻ)bằngviệcgiam
hãmchúng.Cáchnàycũngkhôngthànhcônglâudài,bởiliệungười
lớncóthểchịuđựngđượcnhữngtiếnglahét,tiếngquấykhóccủatrẻ
đòirakhỏicũikhông,màcứcholàchúngtacóthểchịuđựngđược
đi,thìkhitrẻđủlớn,chúngcũngsẽtrèorangoàivàbắtđầutìmtòi
nhữngthứmới.
Vậymộtcâuhỏiđặtralàchúngtanênchấpnhậnđểtrẻlàmvỡ,
làmhỏngmọithứxungquanhkhông?Câutrảlờilàkhông.Ởđây,
chúngtaphảinhậnrarằngchúngtađãphủnhậnhoặcđánhgiáquá
thấpniềmkhaokháttìmtòicủatrẻ,mặcdùtrẻđãcốgắngchochúng
tabiếtchúngmuốntìmhiểumọithứvàchúngcókhảnăngkhámphá
rấtnhanh.
Vànhưthếlàchúngtađãcôlậptrẻkhôngchochúngtựtìmtòi
trongchínhgiaiđoạnmàsựkhaokháthọchỏicủachúnglêntớiđỉnh
điểm.Bởilẽ,quãngthờigiantừkhitrẻđượcsinhrachotớinăm
chúng4tuổilàthờiđiểmkhảnăngtiếpnhậnthôngtinvàkhaokhát
tìmtòicủachúngởmứccaonhất.Vậymàchínhtronggiaiđoạnnày
chúngtalạigiữtrẻquáantoàn,quánođủvàquásạchsẽ,nhưtrong
mộtmôitrườngvôtrùngtáchbiệtkhỏithếgiới.
Cũngthậtđángmỉamairằngkhitrẻlớnhơn,ngườilớnlạitrách
móckhôngngừngrằngchúngquángốcnghếchkhikhôngmuốnhọc
vềthiênvănhọc,vậtlýhaysinhhọc.Lúcnày,chúngtalạinóivới
chúngrằng,kiếnthứclàthứquantrọngnhấttrongcuộcsốngmỗicon
người,vàtấtnhiênsựthậtlàthế.Chỉcóđiềuchínhngườilớnlại
khôngnhậnbiếtđượcthờiđiểmthíchhợpnhấtđểtrẻhọc.
Họchỏivàkhámpháchínhlàmộttròchơituyệtvờivàthúvị
nhất.Tấtcảtrẻconđượcsinhratrênthếgiớinàyđềutinvàođiềuđó
vàchúngchỉđánhmấtđiniềmtinnàykhichúngtathuyếtphục
chúngrằnghọchànhrấtvấtvảvàkhóchịu.Vẫncómộtsốđứabé
khôngbaogiờđánhmấtniềmtinvàoniềmvuivàsựtuyệtvờicủa
việchọc,chúngtagọinhữngđứabéđólànhữngthiêntài.
Chúngtacũnglạingộnhậnrằngtrẻghéthọcbởichúngghét
trườnglớp,vậylàlạimộtlầnnữachúngtanhầmlẫngiữa“giáodục”
và“họctập”.Khôngphảiđứatrẻnàotớitrườngcũngđểhọcvàcũng
khôngphảiđứatrẻnàomuốnhọccũngphảiđếntrường.
Nóichung,thầycôgiáođềubảochúngtaphảingồingayngắn,giữ
trậttựvàlắngnghekhihọbắtđầugiảngbàivànhưhọnóithìcólẽ
cũngkhôngthíchthúgìnhưngítnhấtchúngtacóthểthunhặtđược
kiếnthứctừđó.Kinhnghiệmcủachínhbảnthântôitừngaynămlớp
Mộtcólẽlàrấttiêubiểuchonhữnggìđượcnóiđếnởtrên.Vàđúng
nhưnhữnggìthầygiáolớpMộtcủatôiđãtiênđoán,tôithựcsựcảm
thấykhóchịu,vàtrongvòng12nămđầu,tôighéttừngphútgiâyphải
họcvàtôichắcchắnrằngkhôngphảimìnhtôimớithế.
Vớichínhbảnthântôi(vàtôichorằnghầuhếtmọingườikhác
cũngvậy)thìsựthậtlàgiáoviêncóthểkhiếnchúngtangồixuống,có
thểkhiếnchúngtaimlặng,cóthểkhiếnchúngtanhìnchămchúhọ,
nhưngchẳngthểbắtchúngtalắngnghevànghĩnhữnggìhọnghĩ.
Trongnhữngnămthángấy(dàinhưtrămnămvậy),tôithấytôi
nhưlạclõngởnhữngnơixaxôi,trongcơnmơmàngtôinghethầy
giáogọi“Glenn”.Vàkhôngphảilàtôikhôngbiếtđếncâutrảlời,mà
đơngiảnlàvìtôikhôngbiếtcâuhỏilàgì.
NămtôihọclớpHai,nóingắngọnlàmọiphéptínhtoánđềutăng
lên.Ngàyđầuhọcphéptínhnhânvớitôilàrấttòmò.
Côgiáotôi:“Khinhân23với17”,thìchúngtasẽviếtnhưthếnày.
Vàđâylànhữnggìcôgiáoviếtlênbảng:
Côgiáolàmtôithựcsựthíchthú!
“Đầutiên”,côgiáonói,“chúngtanhân3với7,đápánlàbao
nhiêu,Bobby?”
“21ạ”,Bobbynói,cậutađãphảighinhớđápán.
“Đúngrồi,”côgiáonói:“Giờchúngtađặt1xuốngvànhớ2nhé”,
cônóivàviếtlênbảng.
“Tạisaochúngtalạilàmnhưthếạ?”Tôihỏicôgiáovớiniềm
thíchthúlớnlao.
“Saolạilàmnhưthếà?”Côgiáotôihỏilạivớisựkhóchịu.
“Vâng,tạisaochúngtađặtsố1xuốngvànhớsố2sangạ”.Tôi
nói.
“Bởiđólàđiềuđúngđắnphảilàm,vậythôiemà”.“Cácemhiểu
hếtrồihả,vậychúngtasangbướctiếptheonhé!”Côgiáonói.
“Bâygiờchúngtanhân2với7,bằngbaonhiêuEleanor?”Côgiáo
hỏi.
“14ạ”,Eleanornói.
Côgiáomỉmcười.Khôngphảiđứatrẻnàotronglớpcũngngốc.
“Bâygiờchúngtamang2sang,2+14bằng16nhé!Vàchúngta
đặt16vàođây”.
“Tạisaochúngtalạilàmthếạ?”Tôihỏi.
Vàcôgiáoquayvềphíatôichậmrãi,đểchocảlớpnhìnthấysự
kiênnhẫnvànhữngcốgắngcuốicùngcủacô.
“ThếlầnnàyemmuốnbiếtđiềugìthếGlenn?”Côgiáohỏi.
“Tạisaochúngtanhớ2sangđểcộngvới14thành16ạ?”Tôinói.
“Bởivì,làmthếlàđúng.”Côgiáonóivớisựkiênnhẫncuốicùng.
Sựtòmòcủatôidânglênvàngọnlửabắtđầucháy,tôikhôngthể
kìmnénđược.
“Tạisaoạ?”Tôikhăngkhăng:“Tạisaochúngtalạikhôngtrừ2
màchúngtanhớhaytạisaochúngtakhôngviết2bêncạnhsố1?”
“Bởivì,côlớnhơnem.”Côgiáonói.
Vàhiểnnhiênđólàđiềurõràngnhấtmàtôiđãtừngnghetrong
suốtnhữngnămhọcởtrường.
Thựctếlàtôiđãluônbiếtcôấylớnhơntôi.Tôicóthểkémtrong
mônsốhọcnhưngtôikhôngngungốcđếnmứckhôngbiếtlàcôgiáo
tôilớnhơntôi.
Côấythựcsựchỉnghĩrằnglídotađặt1xuốngvànhớ2trong
phéptoánlàđiềuhiểnnhiênđúngvàlàđiềuphảilàm,vàchỉthếlà
đủ.Tôicũnghoàntoànchắcchắnrằngcôấynghĩthếvàtinthếcũng
bởivìnửathếkỉtrước,chínhthầygiáocủacôcũngnóiphảilàmthế
vìđólàcáchlàmđúng.Vàchắchẳncôgiáotôicũngbiếtrằngthầy
giáocủacôlớnhơncô.
Nhữnggiảithíchđơngiản“làmthếlàcáchđúng”chưabaogiờ
thuyếtphụcđượctôivàtôicũngchưabaogiờcảmthấynócólí,đến
giờvẫnvậy.Tôichorằngđólàlídotạisaotôiđãluôntiếpthunhanh
mônToán.Tôicũngluônnghingờmọithứngườikháccholàđúng
bởivìmộtaiđó(nhấtlàkhingườiđólớnhơntôi)nóiđiềuđólà
đúng.Cóquánhiềuthứngườikháccứcholàđúngnhưngthựcchất
lạilàsailầm.
Họchỏivốnlàđiềurấtthúvịvàđứabénàocũngbiếtđiềuđó.
Chúngmuốnbiếtvềmọithứmộtcáchvôtưnhất.Toánhọccũnglà
mộttrongnhữngthứtrẻmuốnhọc.Điềukìlạlà,ngườilớnthấyhọc
Toánrấtkhó,trongkhimộtđứatrẻ1tuổilạithấyhọcToándễdàng
hơnbấtcứthứgì.
TrẻnhỏcóthểhọcToán(vàcàng
nhỏthìhọccàngdễdàng)
Hãycảmnhậnlòngtựtrọngcủamộtđứatrẻ.Đừng
nghĩrằngbạnhơnchúng,chưahẳnvậyđâu.
ROBERTHENRI
HọasĩnổitiếngngườiMĩ
Trênthựctế,aicũngyêuquýnhữngđứatrẻnhưngrấtítngười
lớncóthểthậttâmnóihọtôntrọngtrẻ.Điềunàyđơngiảnbởivì
chúngtaluônnghĩrằngmìnhhơnnhữngđứatrẻ.Chúngtacaohơn,
nặnghơn,thôngminhhơnvàcólẽnênbổsungthêmlàchúngta
cũnghợmhĩnhhơnnhữngđứatrẻnữa.
Cóthểkhẳngđịnhngườilớncaohơn,nặnghơntrẻnhỏ,nhưng
cònviệcthôngminhhơnthìchúngtaphảisuyxétcẩnthậntrướckhi
đitớikếtluậncuốicùng.
MỖIĐỨATRẺĐỀULÀMỘTTHIÊNTÀINGÔN
NGỮ
Khảnăngngônngữlàmộtchứcnăngđượcxâydựngtrongbộ
nãocủaloàingười.Hiểuđượcvànóiđượcmộtngônngữrấtphức
tạpvàđólànhântốcơbảnđểphânbiệtloàingườivớibấtkìsinhvật
nàotrênTráiĐất.Hãycùngxemxétkhảnănghếtsứcphithườngcủa
mộtđứatrẻtrongviệchọcmộtngônngữ.Đólàmộtphươngpháp
trêncảtuyệtvờimàchúngtakhôngthểhiểuđược.
Cókhoảng450.000từtrongtiếngAnhvàkhoảng100.000từlà
thôngdụng.Nhữngtừnàycóthểđặtcạnhnhautheovôvàncáchkết
hợpkhácnhau.Hiểnnhiên,trongmộtcuộcđốithoại,chúngtagắn
kèmlờinóinhữngthôngđiệpnhanhnhấtcóthể.Chúngtanghĩtrong
tưtưởngvàkhinóichúngtathườngkhôngxácđịnhđượclàcâuhội
thoạihayđoạnhộithoạisẽkếtthúcnhưthếnào.Nóingắngọn,chúng
tamãhóanhữngthôngđiệpnhanhnhưchúngtacóthểnóira.Điều
kìdiệunàyvẫnchưakếtthúc,chúngtamãhóanhữngtưtưởngthành
lờinóinhanhnhấtcóthể,vànhữngthôngđiệptươngtựcũngđược
mãhóatừnhữngtừngữ,câunói,hayđoạnhộithoạitrởlạithành
nhữngsuynghĩcủangườinghe.
Cũngkhôngquángạcnhiênkhinhiềulúcchúngtahiểunhầmý
ngườikhác,bởilúcnàocũnghiểuđúngýngườikhácmớilàđáng
kinhngạc.
Chỉcónãobộconngườimớicóđiểmđặcbiệtnày,khôngmộtcái
máytínhđươngđạinàocóthểđốithoạivớinhaunhưconngười,
hoặcgầnnhưthế.
TẤTCẢTRẺEMNÊNHỌCNGOẠINGỮTRƯỚC
NĂMCHÚNG2TUỔIBỞIDẠYMỘTĐỨATRẺ1
TUỔIHỌCMỘTNGÔNNGỮDỄHƠNDẠYMỘT
ĐỨATRẺ7TUỔI
Khảnăngngôntừdiệukìnàylàmộtchứcnănggắnliềnvớinão
bộ.Bấtcứngườilớnnàođủngốcđểthamgiavàomộtcuộcthihọc
ngônngữvớimộtđứatrẻsơsinhbìnhthườngđềutrởthànhmộtkẻ
ngốcnghếchthựcsựvàsớmnhậnrarằngngườilớnkhônghềthông
minhhơntrẻnhỏtrongviệchọcngoạingữ.
Chúngtacầnnhớrằng,trẻconhọcngoạingữtrướcnămchúng
lên2tuổi,nóitrôichảymọithứkhichúng4tuổivàsửdụngngoại
ngữmộtcáchhoànhảo(trongmôitrườngsốngcủachúng)khichúng
lên6.
Ngườilớnvẫnkiêungạorằnghọđãdạytrẻbiếtgọi“bố”,gọi
“mẹ”,haynhiềutừkhác,trongkhiđó,sựthậtlàchúngđãtựdạybản
thânmìnhhàngnghìntừkháckhichúngđơngiảnlàchỉnghengười
lớnnóichuyện.Sựthậtmàaicũngbiếtlà,khimộtđứatrẻđượcsinh
ratrongmộtgiađìnhnóihaithứtiếng,nócũngsẽnóiđượchaithứ
tiếng.Nếuđượcsinhratrongmộtgiađìnhnóibathứtiếng,trẻcũng
sẽnóiđượcbathứtiếngmàkhôngcầnphảicốgắnggìcả.
Điềuđócónghĩalàgì?Vàphảilàmnhữnggìvớikhảnănghọc
Toáncủatrẻ?
Mọithứcóthể!
DẠYTOÁNCHOTRẺ1TUỔIDỄHƠNCHOTRẺ7
TUỔI
KhảnăngToánhọccũnglàmộtkhảnăngkhôngthểtáchrờicủa
nãobộ.TiếngAnh,tiếngPháp,tiếngÝvàtấtcảcácngônngữkhác
baogồmhàngngàncáckíhiệucơbảnđượcgọilàtừngữ,nhữngtừ
nàyhợplạitạonênmốiquanhệphứctạpgiữacáccụmtừ,câuvàcác
đoạnvăn,đượcgọilàngữpháp.Toánhọccũngvậy,nóbaogồm
nhữngkíhiệucơbảnlà1,2,3,4,5,6,7,8,9và0.
Câuhỏiđángngạcnhiênởđâylàtạisaotrẻnhỏlạicóthểlàm
Toánnhanhvàdễdànghơnngườilớnvàtạisaongườilớncóthểgiải
quyếtmọiviệcbằngngônngữnóilạikhôngthểlàmToánnhanhvàdễ
dàngnhưtrẻcon.
BẠNCÓTHỂDẠYCHOTRẺBẤTCỨTHỨGÌ
Chúngtacóthểdạytrẻconmọiđiềuvàchúngsẽtiếpthurất
nhanh.
Từngữ,consốvànhữngkíhiệuâmnhạcvềcơbảnđềuchính
xác,riêngrẽvàrõràng,điềunàyđúngkểcảkhichúngđượcviếtra
hayđượctạonênbằngâmthanh.Mườitừ“mũi”viếtrahaynóirathì
đềuluônluôncónghĩatươngđương.
Ngườilớnchiathôngtinralàmhailoại,cụthểvàtrừutượng.Và
vấnđềlàchúngtalạithườngdạytrẻnhữngthứtrừutượng,những
thứmàchínhchúngtacũngcảmthấykhóhiểu,trongkhitrẻlạicần
đượchọcnhữngthứchínhxác,đơngiảnvàrõràng.
Nóingắngọn,chúngtaluôndạytrẻnhữngýkiếncủachúngta,
hơnlànhữnggìthựcsựtồntại.Chúngtacốgắngcàicắmchínhý
tưởngcủamìnhlêntrẻvàchúngtasẽsớmnhậnrađâylàmộtsailầm
nghiêmtrọng.
Trẻconhọcnóihàngngàntừtrướckhichúnglên3tuổivàchúng
tacóthểdạytrẻhọcđọcvớimộtngônngữchitiết,cụthể.
Vàthứđơngiản,chânthựchơnngônngữlàToánhọc.
KHẢNĂNGTIẾPNHẬNNHỮNGSỰVIỆCĐƠN
THUẦNTỈLỆNGHỊCHVỚITUỔITÁC
Khảnăngtiếpnhậnnhữngsựviệcđơnthuầncũnglàmộtchức
năngkhôngthểtáchrờikhỏinãobộ.
Từxưađếnnayconngườivẫntintưởngrằngchúngtacànglớn
lênthìcàngdễtiếpthumọithứ.Thựctếthì,chúngtakhônngoan
hơnkhilớnlênnhưngcàngnhỏthìchúngtatiếpnhậnvàlưutrữ
thôngtincàngdễdànghơn.
DẠYTRẺ1TUỔINẮMĐƯỢCBẤTCỨCHUỖISỰ
VIỆCNÀODỄDÀNGHƠNDẠYTRẺ7TUỔI
Khinóivề“chuỗisựviệc,chuỗisựvật”,chúngtahiểuđólànhững
sựviệc,sựvậtcóliênquanđếnnhau.Nhưvậymộttậphợpcácbức
chândungcủacácvịtổngthốngnướcMĩcũngcóthểxemlàmột
chuỗisựvật.Mỗitấmthiệpcóhìnhcờcủacácnướckhácnhaucũng
đượcgọilàmộtchuỗicácsựvật.
Dạytrẻcácsựvậthaysựviệcliênquanđếnnhaucóưuđiểmrất
lớn,điềunàysẽđượctôiđềcậpkỹhơntrongcuốnsáchTăngcường
tríthôngminhcủatrẻ.
Sựthậtlàtrẻ1tuổinắmđượccácchuỗisựviệcnhanhhơntrẻ7
tuổivànhanhhơncảnhữngngườilớn30tuổi.Cácbàmẹdạytrẻcác
chuỗisựvật,sựviệcvànhậnthấytrẻnhớrấtnhanhvàrấtlâutrong
khichínhhọlạiquênrấtnhanh.
Trongtấtcảcácchuỗisựviệcchúngtadạytrẻ,thứrõràngnhất
chínhlàToánhọc.
NẾUCHÚNGTADẠYTRẺCÁCSỰVIỆC,CHÚNG
SẼTỰNHẬNTHỨCRAĐƯỢCCÁCQUYTẮC
Đâycũngchínhlàmộtchứcnăngđikèmcủanãobộ.Trẻcontự
khámpháracácquyluậtrấttốtnếutadạychúngnhữngsựviệc.Trẻ