Kiến thức cơ bản về truyện

TÓM TẮT KIẾN THỨC CƠ BẢN MỘT SỐ TÁC PHẨM TRUYỆN
tt Tên t/ phẩm
Ngôi kể-người
kể
Tác giả H/c sáng tác Nhân vật chính Nội dung Nghệ thuật
1
Làng – ngôi
3- giấu mặt
Kim Lân
(Ng. Văn Tài) sinh 1920,
quê huyện Từ Sơn, Bắc
Ninh; chuyên viết truyện
ngắn về đề tài người
nông dân và cuộc sống ở
nông thôn
Thời kì đầu
cuộc kháng
chiến chống
Pháp
Ông Hai là một nông dân
thật thà, chất phác, có lòng
yêu làng ,yêu nước, yêu
kháng chiến sâu sắc, mãnh
liệt
Qua diễn biến tâm trạng
ông Hai khi nghe tin làng
mình theo giặc, truyện nói
lên tình yêu làng, lòng yêu
nước, tinh thần kháng
chiến mãnh liệt của ông
Hai .

Xây dựng tình huống,
miêu tả tâm lí, ngôn ngữ
nhân vật.
2
Lặng lẽ Sa Pa
- ngôi 3 - giấu
mặt
( nhưng có lúc
thể hiện điểm
nhìn qua nhân
vật ông hoạ sĩ)
Nguyễn Thành Long
(1925-1991)quê huyện
Duy Xuyên, Quảng
Nam, viết văn từ thời
chống Pháp, chuyên viết
truyện ngắn và kí .
Kết quả
chuyến đi lên
Lào Cai hè
năm 1970- in
trong tập
“Giữa trong
xanh”
Anh thanh niên 27 tuổi,
làm khí tượng trên đỉnh
Yên Sơn- là người yêu
nghề, có tinh thần trách
nhiệm, sống lạc quan, yêu
đời, có tâm hồn nhân hậu,

cởi mở, hiếu khách, khiêm
tốn .
Kể về những người lao
động bình thường, tiêu
biểu là anh thanh niên, qua
đó khẳng định vẻ đẹp của
con người lao động và ý
nghĩa của những công việc
thầm lặng
Tình huống đơn giản
hợp lí,cách kể chuyện tự
nhiên, có sự kết hợp giữa
tự sự, trữ tình với bình
luận
3 Chiếc lược
ngà – ngôi I –
Tôi (bác Ba)
Nguyễn Quang Sáng
(1932) quê huyện Chợ
Mới, An Giang-viết
nhiều thể loại : truyện
ngắn, tiểu thuyết, kịch
bản phim và hầu như chỉ
viết về cuộc sống và con
người Nam Bộ.
Viết năm
1966-khi t/g
hoạt động ở
chiến trường
NBộ- thời kì

kháng chiến
chống Mĩ
- Bé Thu - một em bé Nam
Bộ tuy bướng bỉnh ương
ngạnh nhưng em rất thương
cha .
- Anh Sáu - một cán bộ
kháng chiến rất thương con
nhưng bé Thu không chịu
anh là cha khiến anh rất đau
lòng .
Thể hiện thật cảm động
tình cha con sâu nặng và
cao đẹp trong cảnh ngộ éo
le của chiến tranh
- Sáng tạo tình huống bất
ngờ mà tự nhiên, hợp lí .
- Miêu tả tâm lí và xây
dựng tính cách nhân vật
4
Bến quê –
ngôi 3 - giấu
mặt
Nguyễn Minh Châu
(1930-1989) quê huyện
Quỳnh Lưu, Nghệ An,
ông là nhà văn quân đội,
là một trong những cây
bút văn xuôi tiêu biểu
của nền văn học thời kì

kháng chiến chống Mĩ,
có nhiều đóng góp cho
in trong tập
truyện cùng
tên, xuất bản
1985
Nhĩ -một người thời trai
trẻ đã từng đi đây đi đó
nhiều nơi, về cuối đời bị
buộc chặt vào giường bệnh
không thể nào nhắc mình
lên được . Lúc nầy anh
mới cảm nhận được vẻ
đẹp bình dị nơi bến quê
Kể những cảm xúc, tâm
trạng của nhân vật Nhĩ ở vào
những ngày cuối đời, qua đó
thể hiện những suy ngẫm,
trải nghiệm sâu sắc của nhà
văn về con người và cuộc
đời, thức tỉnh ở mọi người
sự trân trọng những vẻ đẹp
và giá trị bình dị, gần gũi của
Miêu tả tâm lí tinh tế,
nhiều hình ảnh mang
tính biểu tượng, xây
dựng tình huống nghịch
lí, trần thuật theo dòng
tâm trạng nhân vật.
công cuộc đổi mới văn

học nước nhà
thân thuộc và vẻ đẹp tâm
hồn của người vợ .
gia đình, quê hương .
5 Những ngôi
sao xa xôi –
ngôi I – Tôi
( nh vật
PhươngĐịnh)
Lê Minh Khuê – sinh
1949 , quê huyện Tĩnh
Gia, tỉnh Thanh Hoá,
gia nhập TNXP và bắt
đầu viết văn đầu
những năm 70, là cây
bút nữ chuyên viết
truyện ngắn về cuộc
sống chiến đấu của
tuổi trẻ ở tuyến đường
Trường Sơn .
Một trong số
tác phẩm đầu
tay, viết năm
1971, trong
lúc cuộc
kháng chiến
chống Mĩ
diễn ra ác liệt
Phương Định - một cô gái
Hà Nội có ngoại hình khá

và một tâm hồn giàu cảm
xúc, hay mơ mộng, hồn
nhiên và luôn nhớ về
những kỉ niệm,cô rất thích
hát và chép bài hát
Truyện đã làm nổi bật tâm
hồn trong sáng, mơ mộng,
tinh thần dũng cảm , cuộc
sống chiến đấu đầy gian
khổ, hi sinh nhưng rất hồn
nhiên, lạc quan của những
cô gái thanh niên xung
phong trên tuyến đường
Trường Sơn. Đó chính là
h/ả đẹp, tiêu biểu về thế hệ
trẻ NV trong thời kì kháng
chiến chống Mĩ .
Sử dụng ngôi kể là nhân
vật chính, kể chuyện tự
nhiên, ngôn ngữ sinh
động, đặc biệt miêu tả
tâm lí nhân vật tinh tế .
6
Cố hương –
ngôi I – Tôi
(nh. vật anh
Tấn)
Lỗ Tấn (1881- 1936)
nhà văn nổi tiếng của
Trung Quốc

Tôi - với những rung cảm
về sự thay đổi của làng
quê, của những con người
ở quê sau 20 năm .
Thuật lại chuyến về quê
lần cuối cùng của nhân vật
tôi, những rung cảm của
tôi trước sự thay đổi của
làng quê , đặc biệt là của
nhân vật Nhuận Thổ , tác
giả phê phán XHPK, lễ
giáo PK, đặt ra vấn đề con
đường đi của người nông
dân và của toàn xã hội để
mọi người suy ngẫm .
-biện pháp nghệ thuật
hồi ức và đối chiếu
- bố cục đầu cuối tương
ứng
7 Bố của Xi-
mông – ngôi
3- giấu mặt
Guyđơ Mô-pa-xăng
(1850-1893)là nhà văn
Pháp
Bác Phi-líp có tấm lòng
nhân hậu, cao thượng
Thể hiện diễn biến tâm
trạng của ba nhân vật Xi-
mông, Blăng-sốt, Phi-líp,

qua đó nhắc nhở mọi
người về lòng yêu thương
bạn bè, lòng yêu thương
con người ,sự cảm thông
với những nổi đau và lầm
lỡ của người khác .
miêu tả tâm lí nhân vật