Hoàn thiện kế hoạch hóa trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở việt nam hiện nay

DAI HOC QUOC GIÀ HA NOI
TRUÒNG DAI HOC KINH TÉ
oOo

LE THI TirÒNG THU

HOAN THIEN KÈ HOACH HOÀ TRONG
NÉN KINH TÉ THI TRIÒNG DINH HI Ó \ G
XHCN Ò VIÈT NAM HIÈN NAY
Clìiiycn iigành: Kinh ic'Chi'nh (ri
Ma .so: 60 31 01

LUÀN VÀN THAC SY KINH TE CHINH TRI
NcaÒI HI ()N(; DAN KMOA H()( : TS. Hoàny Xuan Niilììa

OAI H O C ^:.VOC GiA HA NÓI
IQUNG C\M ^HÓNG TIN THU VlÉTj

VI
U\ NOI - 2007

Ile


NHCNGTtrviÈTTÀT

FDI: Dan tir trirc lié'p niróc ngoài
ODA: Ho tra phàt tricn chinh thirc
UBND: Uy ban nhan dan
TVV: Triing irang
TTCP: Thù tirang Chinh phii

XHCN: Xà bòi chi'i nghTa
WTO: To cbirc ibirang mai ibc giai


NOIDUNG
MÒ DAU

07

CHUONC; I: MOT SO VAN DE LY LUÀN CHUNG VA KINH NGHHLM

12

QUOC TL VE KÉ HOACH HOA TRONG NKN KINH TÉ THI TRUÒNG
1.1. Ca sa ly luan ve kc hoach boa trong ncn kinh le Ibi triràng
1.1.1. Tfnb tal yen ciia vice dieu tiet vT mò nén kinb le qiiò'c dan tbco

12
12

càcb liep can cùa kinb te cbmb tri hoc bién dai
1.1.2. Ke boacb boa - cóng cu qiian trong dieu liei kinh te vT mò
1.2. Mot so khài niém ca bàn ben qnan lai ke boacb boa

14
15

1.2.1. Chien brac phàt trién kinb le - xà bòi

15

1.2.2. Quy boacb pbàt trién kinb te - xà bòi

15

1.2.3. Ke boacb Iioà va Ke boacb pbàt trien kinb te - xà bòi

16

1.3. Vai Irò cùa ke boacb boa dòi vai pbàt trien kinh te - xà bòi

17

1.3.1. Dieu lièi phìi bop òn dinh kinh le vi mò

io

1.3.2. Dinh lurcVng phat irien kinh te - xà bòi

20

1.3.3. Kiem Ira, giàm sài boat dòn<^ kinh le - xà bòi
1.4. Kinh ngliièm quòc le ve dieu liò't ke boacb boa kinh té \i mò

20
22

1.4. !. Kinb nghièm cùa mòl so niròc phal [vìòn

22

1.4.2. Kinh nghièm mòl so niroc dang pbàt irièn trong khu M/C

2S

1.4.3. Kinh nghièm Tiung Quòc

32

1.4.4. Mòl so bài hoc kinh nghièm rùl ra cho Viet Nam

34

ClIirONC; 2: KK HOACH HOA TRONCÌ NKN KINH ÌK THI I R l ON(;

t)iNn HiróN(;

36

X H C N O X H ^ T N A M HIKN NAV

2.1. Kinh tè ibi Iriròng dinli hirang XHCN va làc dòng cua no dcn kè

36

boacb hod kinh lè'\T mò
2.1.1. Han chat cua nciì kinb le ibi iriròng dinh hiróng XHCN
2.1.2. TVic dòng cùa IKMI kinh le ibi iriròìig dmh hiroìig XHCN dcn kè

36

s

boacb boa kinb le \'ì mò ò Vièt Nam
2.2. Tbirc irang kè hoach boa ò Vièt Nam hièn nay

40

2.2.1. Nói dung va phirang ibi'rc hip kè hcxicb a càp quòc già

40

2.2.2. Quy uìnb xà\ dmig ke hoach phat irièn kinb t è - xà bòi dia phmrng

46


2.2.3. Ca che pbàn càp, trao quycn va nàng cao ifnb din chù irong

49

ké boacb
2.2.4. Pbòi bap nguón lire ben trong va ben ngoài trong vice tbirc

50

bièn ke boacb
2.2.5. Gàn kct càc noi dung xà boi vào nói dung ke boacb
2.3. NhCrng ban che bièn nay cùa cóng làc kè hoach boa

54

56

2.3.1. Ca sa pbàp ly ben den còng tàc ke boacb boa

56

2.3.2. NhCrng van de ben quan dcn noi dung chien lirgc, quy boacb

56

va ke boacb
2.3.3. Nbrrng vàn de ben quan dén quy trìnb xay dimg chièn brac,

60

quy boacb va kc' boacb
2.3.4. Nbrrng vàn de ben quan dèn vice dieu bànb ihirc bièn ciuy

61

lìoacb va ke boacb
2.3.5. Nhiìng vàn de ben quan dèn che dò bào cào, ibòng tin va quan

62

ly nbà nirac ve cóng tàc ke boacb boa
2.3.6. Sir )x^\n kèì long lèo gifra hip kè boacb va lai chinh

62

2.3.7. Nang lire cùa dòi ngu càn bò, còng chirc

63

2.3.8. Nlìiìng yèn càu lìiòi lirquà trìnb bòi nhap kinh le quòc le

66

( HUON(; 3: MOT SO (ÌIÀI PHAP HOÀN THHvN KK HOACH HOA TR()N(i

67

.NKN KINH TK THI TRUÒNCÌ DINH HUÓNCi \ H ( N Ó VIFT NAM
3.1. Quan diem dòi mò'i ke boacb boa

f>7

3.2. Dinh hiròng dòi mai còng làc kè hoach boa

70

3.2.1. Dòi mèri lirduy, quan nièm ve vai irò cua kè boacb boa irong
ncn kinh le ibi inrò'ng dinh hiròng XHCN
3.2.2. Xoà ho sir duy y chi clui quan, doi mai tir duy irong vice xàc
dinh he ihòng muc lièii Irong kè hoach
3.2.3. Doi mai nói dung kè hoach a moi càp trèn ca so ihùc day
qua liinh pbàn càp, lang ciròng cóng làc phòi bop trong ITnb virc kè hoach
3.2.4. Doi mai quy irình hip va ihirc bièn kè hoach
3.2.5. Cài Ibièn dieu kièn ben quan dèn qua trìnb hip va dicu hành
tbirc bièn ke boacb

3.2.6. Clan pbàt trien kinh le ^òi giani nghèo, giài c]u\èì loi cac \an

70


de xa boi - mói triràng
3.3. NbCrng giài pbàp ca bàn nbàm dòi mai, hoàn thién ké boacb boa kinb

75

tè vi mó trong nén kinh té ibi trircmg dinh bircrng XHCN bièn nay
3.3.1. Càc giài pbàp hoàn Ibièn thè che kinb té ibi trircTng dinh

75

birangXHCN
3.3.1.1. Hoàn tbièn ca sa pbàp ly tao san cbai bìnb dàng cho càc

75

loai bìnb doanb ngbiép
3.3.1.2. Càc giài pbàp chù yéu tbirc bièn cài càcb bànb cbfnh

77

3.3.1.3. Cài càcb thù lue nbàm thu bùi va nàng cao bièu qua dàu tir

7S

trong nirac va nirac ngoài

3.3.2. Giài pbàp hoàn tbièn cóng làc ké boacb boa

79

3.3.2.1. Doi mcVi ur duy ve lap va ibirc bièn ké hoach

79

3.3.2.2. Cài lièn còng làc boacb dinh chièn brac, còng làc c]u\'

88

hoach va chnib sàcb v7 mò ve dàu ur
3.3.2.3. Ap dung pbirang pbàp lap ké hoach dia phirang mang ifnh

oo

chièn brac
3.3.2.4. Hoàn lliièn liè ihòng lual phap ben quan lòi coiig lac kc

03

boacb bo;i \'ì mò
3.3.2.5. Dào lao va bòi dirò'ng càn bò, còng dure càc cap Lliiiih

94

quyén dia pbiro'ng, ddc bici c;in bò làm còng lac kè boach.
KKTKUAN

^?

TÀl I n"U IHAM KHÀO

97


DANH MUC BANG BiÉU

Chirong 1. Bang 1.1. Mói licn he giùa chien luac - quy hoach - kc hoach.
Chiroìig 2. Hình 2.1. Quy Irình ke hoach 5 nam vìi hàng nam.
Hình 2.2. Co cau tó chirc lap ke hoach cùa linh.
Bang 2.3. Quy Irình vìi tien dò long hop kc hoach phat tricn kinh
te - xà hói 5 nam cùa tình.
Hình 2.4. Quy irình lap ke hoach hìmg nam a cìip inih.
Hình 2.5. So dò he ihóng chnih quycn dia phirong tham già cóng
lac lap ke hoach lình.
Bang 2.6. Tòng vón dau ur piiat tricn toìtn xà hói 3 nam 2(K)1 -20().'i.
Bang 2.7. Tòng vón dàu tu phàt tricn loàn xà hói 5 nìim 2006-2010.


MODAU
Ké boacb boa là qua trìnb boat dòng co y thùrc cbù dòng cùa con ngiròi
nbàm quàn ly càc qua trìnb kinb té-xà boi tbeo càc muc tiéu xàc dinh mot
càcb co bièu qua nbàl. Cóng làc ké hoach boa mang tfnb long bop, lièn ngành,
lìrkhàu dành già kbà nàng, xàc dinh nhu càu, muc lièu, lira chon càc giài pbàp
va lo cbirc chi dao tbirc bièn ké boacb. Hièu tbeo nghTa này, ké bcnicb boa là
còng cu tal yéu thùc day pbàt Irién, khóng loai Irù* mot che dò chi'nh tri-xà bòi
nào, nbàl là trong dieu kièn cóng ngbièp boa, bièn dai boa va bòi nhap kinh le
quòc té ngày càng sàu ròng nhir bièn nay.

1. Sircan tliiot cùa de tài
Cóng làc ké boacb boa à nuac la dà co mot qua trìnb beh su dàc bici va
lau dai, lìr Ibòi chièn dò'n tbòi bìnb, Trong mòl tbòi gian dai, nhàt là lìr san
ngày giài pbòng mién nam, nén kinh té niròc la dà chiù anh hiròng nàng né
cùa co che ké boacb boa tbeo kiéii tàp Irung, quan lièu, bao càp va dà hòc Io
nhCrng ban che lò"n, ròì cuóc làm vào kbùng hoàng. Tu tbirc lé dò, Dai bòi VI
dà dira ra diròng lòi doi mai loàn dièn dal nirèrc. Tir dà\', ncn kinh lè nirè^c la
lìrng birèrc vàn hành llico ca che ibi iriròìig, phàl iriè'n kinh lè bang boa nhicii
thành pbàn co su quàn ly cùa Nbà nirac tbeo dinh hiròng xà bòi chu nghTa. dira
vào càc còng cu pbàp liiàl, ké hoach, chinh sàcb \à càc còng cu khàc. Kè
boacb boa dà co sir ihay dòi càn bàn cà ve nói dung. phirong pbàp \à pham \i
ké boacb boa, chu>'cn lìr ké hoach boa irirc licp sang kè hoach boa giàn lièp.
giani chi lièu pbàp Icnh, chuyen tir ké hoach bièn vài sang kè hoach boa già
tri, lircàn dòi cu ibc sang càn dòi uSng the. cbù >èu dieu hành cac mòi quan he
vi mò tbco lonu cun^-lon^ càu ihòng qua càc ca che chinh sàcb phù h(^p.
Chièn liroc loàn

CIÌCMI \C

làng Iriròng \à xoà dòi giàm nghco iCPRSG)

diror Thu liròng Chinh pini plic duvet \ào ihaiig .^ nam 2002 là no krc dàu licn
Hong vice hoach dinh chicn liroc hiróng ihco cac muc lièu phal irièn (bao góm
muc lièu giàm nghco va càc muc lièu nhal Irièn \'ièl Nam) ben caiih cac muc
lièu lanu iriróns: kinh lè lru\ cn ihóng. Kè hoach phal trièn kinh lè ^ xà lioi tifi


chù Irong dàp ung nhu càu cùa thi triròng, viéc phàn càp cho càc don vi ca so
dà co sir chuyen bien manh me; dà co sir kct hgp hai hoà giùa phàt trien kinh
te vói giài quyet càc vàn de xà hói; ke hoach dà co dinh huang va co sir lai tién

rò ràng cho ngiròi nghco,...; càc phirang phàp va cóng cu lap ké hoach cùng
diroc dòi mai va hoàn thién nhàm tàng ciròng tinh khà thi, hièu qua va ben
vùng cùa ké hoach phàl trien kinh t é - xà hói, mot trong nhOrng cóng cu quàn
ly vT mó quan trong cùa Nhà niróc.
Tuy nhién, viéc hién dai hoà boat dóng làp ké hoach à Vièt Nam con
chàm so vói nhièu boat dóng cài càcb quan trong khàc. Mài khàc. vice am
hièu va van dung tòt còng cu ké boacb hoà là vàn de khóng don giàn \ì bàn
ihàn ké hoach boa vira là kboa hoc, vùa là nghé ihuàt; lai pbii ihuóc vào kbà
nàng, y chi', bàn ITnh cùa Nbà niróc càm quyén. Mal khàc, dòi mói là là't yéu
de phàt Irien. Dòi mói cùng xuàì phàt lìr chinh nhirng yéu càu nbàm hoàn
tbièn the che kinh lé ibi iriròng dinh biróng xà bòi cbù nghTa va bòi nbàp kinh
léciuòc té cùa Vièt Nam. Ben canh vice dòi mói he thóng pbàp luàl, qua liìnb
bòi nbàp kinh té quòc tè con dòi bòi Nhà niróc pbài ihay dòi nhiìng cóng cu
can Ibièp vào ncn kinb lé. Dieu này dòi bòi nói dung cùa quy hoach. kè boacb
|ihài co nlirnig Ibay dòi lircrng inig, nbàl là nhiìng nói dung c() xu biróng bao bò
doanb ngbièp Hong niróc, càn irò boat dòng diw tir \'à kinb doanb cua càc iloaiib
nubièp niróc ngoài. Di'nig iriróc sir dòi mói khóng nginig cùa cà bò mà\' kinb tè chinh iri, ké hoach hcxi kinb té \T mò ò Vièt Nam hièn nay cììn diroc ngbièn cim sàu
birn de co sirdòi mói. phàt buy diroc vai irò \à hièu qua dàp lììig su phàl tnèn khóng
n*'ìni" cùa dal niróv. dàc bièt ironc b6'\ cành bòi nbàp kinb té quòc lè ngày càng sàu
ròng nhir bièn na>'. Day chinh là ly do tàc già lira chon de tìu •'Hoàn thién ke hoach
hoà tronfi nen kinh te thi tnròvfi dinh hirono XHCN oViét Nam hién nay ".
2. Tình hình njihièn e ini
Trong ibòi gian ciua. \àn de kè bcxicb hoà ò \icl Nam dà duoc quan làm
ngbièn cihi kha nbicu. Diroi day là mot so còng trìnb lièu bièu irong lình Mrc lièn
quan den nói dung cùa de lai này òcàc kbia canh kbac nhaii:


- Giài phàp tang cKùng nàng h/c dieu hành Nhà niràc irong quàn ly vT mó.
De tài ngbièn ciru càp Bò cùa GS.TS. Dò Hoàng Toàn - Truòng Dai hoc Kinh té
Quòc dàn (1998).

- Ccysàkhoa hoc va thi/c tién cùa viéc doi mài cóng tàc ke hoach hoà kinh té'
vTmó àViei Nam trong dieu kién day manh CNII, IIDIC De tài ngbièn ciru càp Bó
cùa TS. Dàng Dire D- Phao'ng hiù'fng va giài phàp tiép tue dói m/ri ké hoach hoà trong diéu kién
nén kinh té'thi tnràng dinh hir/rng XIICN, De lai ngbièn ciru càp Bó cùa TS. Lè Huy
Dure - Trircmg Dai hoc Kinb léQuòc dàn (2001 ).
- Co' sa khoa hoc va thifc tién cho viéc xày dung phàp lenii ve cóng tàc ké
lìoaeli ()• Vièt Nam. De tài khoa hoc càp BC) cùa TS. Dinh Vàn An cùng còng sir Vién Ngbièn ciìii Quàn ly Kinh léTmng irang (2(X)5).
- Hoàn thién phàn cà'p Quàn ly Nhà niférc ve kinh té' tronfi filai doan hién
nay, cùa TS. Lé Viét Tliài - Vièn Ngbièn ciìii Quàn ly Kinh téTrung irorng (2(X)5).
Gic cóng trìnb ngbièn ciru nói trèn dà góp pbàn bìnb ibànb nèn ca so ly luàn
\à llìirc lièn cùa vice dòi mói còng tàc ké boacb hoà phàt irìen kinb l é - xà bòi ùr san
Dai bòi Dàng làn thù VI dèn nay va luàn giài ca so khoa hoc cùa \ièc \à\ dinig
pbàp lènb ké hoach hoà ó Vièt Nam.
Tuy nhièn. hién cé)n thièii càc nfihièn ci'm ve hoàn thién ke hoach hoà
tronfi nén kinh té thi trifali fi dinh lumi fi XHCN mot càch cà he thonfi tic phuonfi
dién kinh té chinh tri. nbàl là Hong IXM canh bièn na\' kbi nèn kinb lé \'ièl Nam
dang dmig iriróc yèn càu phàl inè'n nbanb. Ivii \Cmg \à bòi nhap kiiili w quoc io
ngày càng sàu ròng.
3. Muc dich nghièn cihi va uhièni vii
Trèn co so làm rò nbmig vàn de ly luàn \à tbirc tien co lièn quan. luàn \àn co
muc di'cb là lìm nbrrng giai phap dui \èii nbam licp lue dói mòi. boan ihicn kè
boacb hoà dàp irng yèn càu phàl Irièn xà boi nhap kmb léquòc tè cùa niróc la tKMig
ibói ky lói.

9


Vài muc liéu néu trèn, luàn vàn co nbièm vu:
- Làm rò mot so vàn de ly luàn ca bàn cùa kinb léchmh tri hoc bièn dai ve ké

boacb boa Irong nèn kinh té ibi tnròng cinb hirang xà bòi chù nghTa ò Vièt Nam;
kinh nghièm cùa mot so nirèi^c pbàt trién va dang pbàt trién trong vice sir dung ké
boacb boa diéu lièi nén kinb té.
- Pbàn tfch ihirc irang ké hoach bcxi bièn nay a nirò'c la: nhCmg thành còng,
ban che va nguyèn nhàn cùa nhCmg ban che,
- De xuàl mot so giài pbàp cbù yéu nbàm hoàn tbièn ké hoach boa trong nén
kinh lé Ibi iriròng dinh lurò'ng xà bòi chù nghTa phìi bap vai xu thè phàt trièn cùa
dal nirac va bòi nbàp kinb té quòc té.
4. Dòi (ifoli^ va pila Ili vi iighièii cmi
- Dòi liroìie: Nizhièn cmi càc ca sa Iv luàn \'à ihirc tién cònn làc kè ho:\ch hoà
<_

i^

-

•

.

«-

a Vici Nam bièn nay.
- Pham vi ngbièn ciru: Qua trìnb phàl Irién va doi mai ké boacb boa a nirèyc la
ifr san Dai bòi VI dèn nav, c() dàn cbihig minh boa còng tàc hip kè ho;ich a mòl so
dia pluroiig.
5. Pbiroiig pbàp ììgliièn ciVii
De Ihirc bièn nbCnig iiìuc dfcb nbièm \u dal ra, luàn vàn dà su dung

CIÌC

phirong pbàp ngbièn cmi san:
- Phirong [Miàp du\' \'àl bièn chmig bao gòm pbiroìig jMiap irìai urong hoà
khoa hoc, phirong pbàp kèl bop pbàn liei; dinh ii'nh vò'i dmh luong.
- Phirong phàp duy vài lich sir.
- Càc phirong phàp cu ilio nhir pbr'.ìng ph;ip phàn ii'ch. tòng ha\\ thong kè. so
s;inb, phàn liVb dir bào.
- Tliìra ké mot so còng trìnb kboa hoc dà còng Ix).

10


6. Clic dóng góp mai cùa luan vàn
- Góp pbàn luan giài ca sa ly luan ké hoach boa trong nén kinb té ibi tmòng
djnb hirang xà boi cbù nghTa a Viet Nam bien nay dirai góc dò cùa kinh té chinh tri
bièn dai tnrac yèn càu dòi mai, hoìin tbièn ké boacb boa nbàm dàp ùng pbàt trién
kinh t é - xà boi kbóng ngi^mg cùa dal nirac, dàc bièt khi Vièt Niun ngày càng bòi
nbàp sàu ròng ban vào nén kinb té thè giai.
- Dành già nhCrng thành tim - ban che, mal lich circ - tón lai cùa ké boacb boa
anircrc la bièn nay.
- De xuàl nlumg giài phàp góp piiàn hoàn tbièn hon nfra còng làc ké boacb
kinb té vT mó a Vièt Nam nbàm nàng c;»o bièu qua bòi nbàp kinh lé quòc lé, góp
pbàn hoàn ibièn ibè che kinh lé, tàng ciròng hièu lire quàn ly nhà niròc xà bòi
chù nghTa.
7. Bócuc liuin vàn
Ngoài pbàn ma dàu, kè't luàn, tài lièu tham khào, pbii lue, nói dung
cbmb cùa Luàn vàn diro^c kèì càu thành 3 clnroni:.
Chitong L Mot so vàn de ly luan chung va kinh nghièm quoc te ve ké
hoach hoà trong nén kinh té thi tnròng.
Chtfong 2, Ké hoach hoà trong nén kinh té thi tnròng dinh hiròng xà

hói chù nghìa à Vièt Nani hién nay
Ch trong 3. Mot so giài phàp hoàn thién ké hoach hoa trong nén kinh
té thi tnròng dinh hiròng xd hai chfi nghìa àViét Sani.


CHUONG 1
MOT SO VAN DE LY LUAN CHUNG VA KINH NGHIÈM QUOC TÉ VK
KÉ HOACH HOÀ TRONG NEN KINH TÈ THI TRLÒNG

LI. C a s a ly luàn ve ké hoach hoà trong nén kinh té thi triròTig
LLl.

Tinh tàt yen cùa viéc diéu tiét vi mò nén kinh té quòc dàn theo

càch tiép càn ciìa kinh té chinh tri hoc hién dai j 131
1.1,1.1, Yéu càu khàch quan eòa sic phàt trién xà hói hoà san xudt va
toàn cdu hoà kinh té'
Diéu tiét vT mó là vice nhà nirac càn cir \'ào yèn càu xà bòi beni va quòc
té boa nén kinb lé va quy luàl kinb té khàch quan de tién bànb diéu lièt va
kièm soàt ve tòng thè dòi véri càc bò, ngành, càc khu \'irc, càc doanb ngbièp \à
qua irình vàn dòng cùa càc kbàu tài san xuàl trong nén kinh léquòc dàn.
Cùng véri vice khóng ngìrng xà bòi hoà san xuàl, phàn còng xà bòi \à
quan he bap làc ngày mòl phàl irién, mòi quan he gifra càc Bò, ngành. càc khu
virc, càc doanb ngbièp trong xà bòi va càc kbàu trong lai san xuàl xà bòi ngày
càng mal ibièt hon. Dàc bici, trong ncn kinh té quòc dàn tal yéu hình thanh
càc lièn lìè va càn dòi \'T mò nhir long cung - tòng càu, tièn lè, già c;i, hli xuàl
va nhàn dung...). Do dò, Nbà nirètc càn lièn bànb dièu lièi kinh lè \T mò ihòng
nbàl de dàm bào cho lai s:in xuàl xà bòi diroc lièn hành thuàn \a\ \à lluìc dà\'
nén kinh léquòc dC\n pbàt irièn.
Han mìa, pbàn còmz lao dónu >'à bòi lime biròc \'iroi ra khoi bièn iiiòi

t]uòc già va dà hình thành nèn phàn còng lao dòng quòc tè. Su plifu tncn cua
phàn còng lacì dòng quoc le lai thùc day ihèm mòi biroc quòc té boa san xuàt
\'à \'òn, kbièn cho quòc lè hoa dal dèn mòl birò'c ngoàt mai, birèrc vào giai doan
loàn càu boa kinh tè. De phal huy dirne iru thè cùa càc quòc già irong mòi
iriròniz canh iranli tiiiòc tè, tòi da boa \a\ l'ch kmb tè thi CAC nuóv ph:u Uing
cirònii \'à ho-AU ibièn dicu lièi \'] mò do\ \a\ hcxil dòng cua ncn kinh le quoc
dàn, co imh \a\ quan he kmb lèdòi ngiiai.

12


1 .LI.2. Yéu càu khàch quan phàt trién kinh te thi trirùng lành manti
Trong nén kinb té Ibi triràng, viéc pbàn bò càc nguón lire cbù yéu dirac
tién bànb thóng qua ca che Ibi iriròng. Mac dù kinb té Ibi Iriròng co kbà nàng
pbàn bò nguón tài nguyèn bieu qua, nbung cung co nbirng nhirac diém nhir
tinb tir pbàt va tbàl bai cùa ibi triràng. Do do, càn pbài làng ciròng sir diéu tiét
vT mó cùa Nbà nirac.
Xét ve linb chat Ibi Nhà nirac diéu tiét vT mó là tao diéu kièn pbàt huy
imb iru viet cùa kinb té ibi triràng, giài quyét nbiìng vàn de ma tir ihàn thi
iruòng kbóng ibé giài quyét dirgfe chu khóng pbài tbay thè chirc nàng cùa kinh
lé Ibi tru'àng. Néu sir diéu tiét vT mó cùa Nbà nirac virai qua pham vi boat dóng
cùa nò Ibi co thè phàl sinb nbiìng làc dung lièu circ dói vói sir pbàt trién kinb
lé. Day là mot giai ban bop ly cùa kinb lé ibi iriròng dói vói vice Nhà niróc
lièn bànb boat dóng kinb tè.
Sir pbàt trién cùa kinb té ibi tnròng dinh biróng xà bòi chù nghTa càng
dòi bòi pbài co sir diéu lièi kinh té vT mó cùa Nbà nircrc, kél bap mot càch hiìu
ca gifra ''bàn tay vò hình" vói ''bàn tay hfni hìnb'\ tàng ciràng diéu lièi cùa
Cbiìib phù dói vói nèn kinh té ibi tnròng, chù trong tbirc bièn lòi iru hoà phàn
bò càc nguón lire va pbàn pbòi thu nbàp còng bang, dàm bào CIK^ ihè che kinh
lé ibi iriròng dinh birètng XHCN vàn hành lành manh, òn dinh. Néu chi dua

vào sirdiéu tiét tir phàl cùa thi Iriròng ibi rat khò tbirc bièn càc muc lièu này \ì
khi càc doanb ngbièp theo duòi muc di'eh lai nhuàn se khò co thè quan tàm
cbù y dén lai feb cùa xà bòi, dàc bici khóng thè tir dòng làm chc^ phat tnèn
kinh lé Ibfcb irng diro'c vói càc muc lièu phàl uièn xà bòi nhu ké boacb hoà
dÀn so, càn bang sinb ihài, bào \'è mòi Iriròng, nàng cao trìnb dò giào due toàn elan.
1.1.1.3. Nhu càu dì cu chinh the che kinh té'
Thè che kinb lè là hình thirc lo chi'rc \'à che dò quàn ly cu ihc ma mòl
che dò kinb té xàc dinh dà àp dung, là bìnb lliirc bièu bièn boàc hình thi'rc thirc
bièn cu ibé cùa mòl che dò kinh té nào dò. Khi mot che dò kmb te lu\ \v ca
bàn tbicb img vói yèn càu phàt trién cùa sire san xiiàl, nhimg thè che kinh tè
direte lira chon kbóng ihicb irng vói f .di trang phal tricn cùa lire hrong saiì \iiai

n


hién tal thi cung co thè gay tra ngai cho sir pbàt trién cùa lire luong san xuàt,
ànb hirang dén vice pbàt buy tinb iru viet cùa che dò kinb té do.
Diéu cbinb va cài càcb ibé che kbóng pbài là mot qua trìnb tir pbàt, Nbà
niróc co the sir dung càc bién pbàp va càn cir vào yéu càu phàt trién cùa sire
san xuàl de co sir diéu cbinb phù bap dói vói the che kinb té, trong dò co ké
boacb boa.
Sir cài càcb va diéu cbinb dói vói thè che kinb té cùa càc niróc xà bòi
cbù nghTa là de hoàn tbièn tot ban quan he san xuàt xà bòi chù nghTa ihfeb
ùng vói sir pbàt trién cùa lire lirgng san xuàt. Néu kbóng, cbù nghTa xà bòi sé
bi dici vong nbir bài hoc Irong qua khir. Trong khi dò, CNTB tir khi ra dòi mày
tram nam dà kbóng ngìrng cài càcb thè che kinb tède tbfcb fmg vói tién bó cùa
lire lirang san xuàt va kboa hoc cóng nghè, nbàl là trong diéu kièn bièn nay.
LLl.

Ké hoach hoà - còng cu quan trong diéu tiét kinh té vi mò 1131

Ké boacb boa là cóng cu dièu lièi kinb tè' vT mó cùa Nhà nircVe ibónn
qua càc ké boacb dai ban, Irung han va ngan han. Vàn dung tòt còng cu này, ò
mòl mire dò nbàl dinh co thè giàm nhe irang ibài san xuàl vò chi'nh phù thùc
day nén kinb té phàt trièn càn bang, phàn bò bap ly kbóng gian sire san xuàl
va tàn dung nguón tài nguyèn, góp pbàn: (1) Bù dàp sir kbóng hoàn bào cùa
Ibi iriròng; (2) Thùc day lói iru hoà vice phàn bò nguón lai nguyèn. Kè hoach
va ibi tnròng déu là phirang tbirc phàn bò nguón lai nguyèn, kél bop hai nhàn
tó này dirai lién de coi ibi iriròng là phirong thirc ca bàn phàn bò ngiion lai
nguyèn, nàng cao bièu suàT sir dung nguón lai nguyèn; (3) Tlìirc ibi muc tièu
phàl trién ben vfrng. Cóng cu kè hoach eó ihe kél bop pbàt irièn bài hoà kiiih
té vói bào ve mói iriròmz va càn bàn^ sinb tbài, là cóng cu dàc lire dam bao
muc tièu pbàt irién ben vfrng.
San khi xày dinm thè che kinb lè ibi inròmz XHCN, giai phcMii: khong
gian boat dcMìg elio cac cbù the kinh té kbièn cho sir phal tnèn cua ncn kinh té
co sire sonu manh ine, iibirng dièu này kbòng dong nghìa \'ói vièc còng cu kc
hoach khòng con toiì lai. Trong dieu kièn ncn kuib té ibi iruòng duib hirong xà
bòi chù nszhìa. ké boacb vói vai Irò là mot trong nhfmg còng cu dièu nei \T mò
cùa Chinh phù. là còng cu mang li'nh dinh birong. li'nb chièn liroc \a linh cliinh
4


sàcb dira trén nén tàng ibi truóng. Nói mot càcb cii thè, dò chinb là vice làm
tot cóng tàc dir bào pbàt trién kinh lé, quy boacb ca càu kinb té lón, bó ciic sire
san xuàt, quàn ly diéu cbinb lành ibó quóc già, tàp irung tài lire, vai lire càn
tbié't tbirc bién xay dirng trong diem...
De pbàt buy bfm biéu tàc dung diéu tiét cùa cóng cu ké boacb, iriróc
tièn ké boacb quóc già pbài xàc dinh dùng muc tiéu trén ca sa pbàn tfch, dir
bào long bap toàn dièn tình bìnb vàn bànb chung cùa nén kinb té quóc dàn,
can nbàc tfnb kboa hoc trong viéc xàc dinh muc tiéu ké boacb quóc già va tmh

khà Ibi Irong vice tbirc bièn. Phuang phàp ké boacb pbài mang linh khoa hoc,
khóng dirac tuy tién. Cóng cu ké boacb pbài kél bop van dung vói càc còng cu
diéu tiét khàc vi chi tièu ké hoach kbóng tàc dòng trirc tiép lèn dòi tirgng dirgc
diéu tiét ma nò chi phàl huy làc dung thóng qua càc cóng cu kinh lé boàc còng
cu bànb cbmb... Tàc dung diéu tiét cùa cóng cu ké boacb nam trong tàc dung
cùa càc cóng cu diéu liét khàc.
1.2. Mot so khài nièni co bàn lién (pian tói kc hoach hoà
L2.L Chién liroc phàt trién kinh té- xd hai
Cbién lirgc phàl trién kinh té ~ xà bòi là he thóng nhfrng quan dièm,
muc lièu, dinh hiròng va ehmb sàcb co bàn ve phàt trièn kinh lé - xà bòi cùa
dàt nirèrc, ngành, ITnb \'irc va vùng Uong ihòi k\' dai ban (il nbàl là 10 nam).
Chièn lirgc bao góm Chién hrge phàl irién kinh lé - xà bòi quòc già. Chièn
hrgc phàl trién ngành, Chièn Iirac phat Inèn kmb l é - xà bòi vùng, lành iho |5|.
Muc Iióu ioni: qiial irono Chicn hr.v phal inen kinh (c - \ à hòi 2(H)l-20IO óà

CIIRTC

Dai hoi IX lUowi

<\UA

là:

"Oira dà! \nu'K ra khoi lình Iran;j kcm phal (non; nani; cao m rct tlòi sone vài chài. vàn hoa. inih ihàn cùa
nhàn Jan; lao ncn lanu J c dcn nani lOlO \'icl Nani . o ban n o ihanh niói nUiV con-: nuhicp, Nuuon hr. con
ni:iroi. n.m.v: lue kh.^a hoc va con.u nuhc. kcl cau ha làn-. licni lue kinh le. quòc phoni:. an ninh ihuK lancuònj:; Ihc che knih le ihi luuniu ihnh liuoiii: XHCN ihuK Innh ihành ve co ban; \i ihè cua dal nu.V iren ,
irifinii: quóc ic diroc nani: e.io".

i

L2.2. Quy hoach phàt trién kinh té- xà hai

Quy boacb long ihc phat tnèn kmb te

xà bòi là luàn chi'rng phal incn

kinh tè - xà bòi va tò chirc kbóng grin càc boat dòng kmb té - \à bòi bop ly
irèn lành thò (quòc già, vùng bay dia phirang) trong mòl thòi gian \ac dmh.
Quy boacb tòng thè pbàt irién kmh lé - xà bòi là biròc cu ihc hoa cua chicn


Iirac pbàt trién kinh t é - xa bòi nbàm khai tbàc, phàt buy co biéu qua càc diéu
kién va dàc diém cùa quóc già bay ngành, vùng lanb thò [12],
7.2.J. Ké hoach hoà va ké hoach phàt trién kinh té- xd hòi

- Ké boacb boa là sir cii the cirang ITnh cbmb tri va cbién brac pbàt trién
kinh l é - xa boi trong lìrng giai doan nbàl dinh bang càc muc tiéu, nbièm vii,
chi liéu va bièn pbàp cu the. Tlieo nghTa ròng nbàl, ké boacb boa bao góm
loàn bó càc bànb vi can tbièp mot càcb co cbù dinh cùa Nhà niróc vào nén
kinh té de dal dirgc nhfrng miic tiéu dà de ra. Bàn chat, nói dung cùa ké boacb
boa hoàn toàn pbu Ibuóc vào vai irò cùa Nbà niróc trong nén kinb té ibi tnrcmg.
Ké boacb boa càn co sir kél bop gifra dir bào va phirang hiróng chi dao
pbàt trién kinb té'cùa Nhà nirèrc vói tfnb chù dóng, sàng tao va qiiyèn tir chù
kinh doanb cùa càc tó cinrc kinh t é - xà bòi, càc d(tn \i cct sa; càn vàn dung
day dù càc quy luàt phàl trién va càc quan he kinb t é - xà bòi, càc quan he ibi
tnròng, quan he bang hoà - tién tè trong tàt cà càc kbàu cùa qua trìnb lai san
xuàt xà bòi.
- Ké hodch hoà phàt trién kinb téxà bòi là qua trìnb boat dòng co y thùc
cùa con ngiròi nbàm ihirc bièn càc muc lièu pbàt trièn kinh lé ~ xà bòi mot
càch co bièu qua nbàl, là qua trìnb mang linh tòng bop, lièn ngành. tu kbàu

dành già kbà nàng, xàc dinh nhu càu, muc lièu. lira chon càc giai phàp va tó
ehire chi dao ihire bièn ké hoach [6].

16


Hiinti LI. Moi licn he ^iira chién liroc - qu\ hoach - ké hoach

Chien iiroc phal irién
kinh léxà hói

10 nam - 20 nam

Chién liroc -> Quy
hoach phal tricn kinh le
xà hói vùng lành thó

Kc lioac 1 phàl Irién
vùng lanli ilio
(Tình, ihành phó)

Chien luac -> Quy
hoach phàl iriC'n ngành
ITnh vuc

Ke hoach phàl irién
kinh le xà hói quóc già

Ké hoacli phal Irién
ngành. lìnli \irc

Kc lioacli phal tricn
kinh té xà hói (|uóc già
5 nam

Kc lioach ph.ii Inen
ngành. Unii vuc
5 nam

Ké ho; »ch phàl irit*n
kinli te xà hói quóc già
h mg nàm

Ké lioach phal iricn
ngành. linh \uc
hàng nam

^'

Kc iioach pliàl Iricn
vùng lanh ilio
5 nàm

1r

Kc hoach phàl iriòn
«UHI

lll^f

N ung
:i nani
hàn^

Nguón: liò Ké hoach va Dàu tir
1.3. Vai Irò cùa ké hoach hoa doi vói phàt trién kinh te - xà boi [I, 12]
Xèl ve linh chàl cùa còng cu cbinb sàcb thi eò thè nói kè hoach là mot
còng cu chinlì sàcb cpian trong, irong tàm cùa nò nhàn manh vào \ ièc dam bao
linh dòng bò, ben lue \a he ihòng cua tàt ca càc cóng cu chinh sach. Ticn
phirong dièn kinh té vi nìò, co 4 muc lièu liion diroc li'nh dèn. do là oii dinh già
cà, dam ba(ì còng àn \'ièc làiiì. làng inrong \à càn bang can can ihanh toan
què)c té. Càc nìuc tièu nói Irèn eó lièn quan chàl che \t'vi nhaii \à càn ihièt phai
dirae du\' ni n-ong mòi urong quan òn dmh.
17

D A I H O C Q U Ò C GIÀ HA NÓI
TRUNG TAM T H Ò N G TIN THU VIÈN


Kc hoach hoà dóng vai irò quan trong trong viéc diéu tiét nén kinh té
phù bap vói xu thè bòi nbàp, toàn càu hoà dang ngày càng già làng dói vói nén
kinb té Vici Nam. Trong thòi gian truac mài, viéc bìnb thành nbiJng chinh
sàcb kinb t è d e itng phó vói cuóc kbùng hoàng trong khu virc là mot nbièm vu
càp bàch cùa cóng tàc ké hoach hoà. Tinb bìnb toc dò pbàt trién còng nghè
ngày càng cao, so lirgng san pham mói, cóng nghè mai ngày càng nhiéu dà dal
ra mot nbièm vu quan trong cho cóng tàc ké hoach boa là pbài xày dirng
nhfrng cbmb sàcb chuyen giao cóng nghé tbuàn lai, lìm ra dirgc biróng "di tal,
dòn dàu" giùp cho nén kinb lécó toc dò tàng iriròng cao, rùl ngàn kboàng càch
vói càc niróc khàc.
Ké boacb boa pbài dirgc coi nbir mot ''kich bàn'' dirgc chon eó tmh dén

mot càch càn trong càc diéu kièn bién lai va càc diéu kièn trong lircrng lai dà
dirac dir bào eò càn cfr. D(^ càc diéu kièn va lire liramz thi triròntnròng kinh té nói chung thiròng xuyèn tbay dòi, mot ké boacb bop ly \à khà
ibi kbóng thè là mot ké boacb eirng nbàc, xàc dinh mot làn va khòng tha>' dòi.
Gic chi liéu ké boacb, do dò, cùng chi mang li'nb hireVng dàn va dir bào là cbù \ èii.
Ké hoach dàu ur phàl irién là vò cùng quan trong dòi vói lìrng doanb
nghièp (nhà dàu lir), dòi vói lìrng dia phirang cùng nhir dòi xòi cà niròc. Dàc
bici dòi vó'i nirèrc la eò dàc thù khàc vói càc niròc là che dò xà bòi chu nghìa,
nhà nirèrc cùa la là nbà nirc^'c cùa dàn, do dÀn va \'ì dàn. Ké hoach dàu tir ph/it
trién vò cùng quan trong vi:
+ Dàm bào xày dirng lai loàn bó co sa ha tàng cho nén kinh lé (ha làng
eùììg va ha làng mèm).
+ Dàu tir càc ITnh virc dich vu còng phuc \u cho ngiròi dàn.
-f Dàu ur lao m nang lire san xuàl vài chàl mò'i nhàm dira nirèvc la tur
thành niró'c còng ngbièp boa vào nàn. 2020 (tbeo lai lièu Nghi qii\ét dai bòi
dai biéu làn ibi'r X cùa Dàng cóng san Vici Nam).
-f- Cùng co \'à tàng eirìrng liém lire quóc pbòng, dàm bao iràt ur an toan
xà bòi \'à toàn ven lành thò cùa dàt niròc.

18


+ Nguón lire cho dàu tir góm (1) dàt dai va tài nguyèn thién nhién: (2)
nguón vón lich luy tir nói tal cùa nén kinb lé; (3) nguón vón lìr ben ngoài
(ODA, FDI, kiéu boi...); (4) nguón nhàn lire.
Nbir vAy, mot nén kinb té muón pbàt trién vói toc dò cao lièn tue va ben
viìng ibi nbièm vu quan trong nhàt cùa còng tàc ké boacb là khai tbàc bièu qua
càc yéu tósau:
4- Nguón nhàn lire san co lai dia phirang.
-f Nguón tài nguyèn thién nhién va nàng lire san xuàt bién eó lai dia pbiroìig.

+ Day manh vice ngbièn ciru va irng dung càc thành qua cùa càcb mang
khoa hoc va cóng nghé mè^i.
+ Pbàn bò nguón lire dành cho dàu tir phàt trién.
Ngoài ra, ké boacb góp phàn xày dirng cbmb sàcb vT mò lòT \a hièu cjua
nhàm dàm bào cho muc tièu làng tnròng kinh té. thóng qua:
-I- Cbmb sàcb buy dòng vón dàu ur;
-f Cbi^nb sàcb pliiit Irièn nguón nhàn lire;
+ Cbfnh sàcb bó tur ngbièn cirii vii l'mg dung càc lièn U) khoa hoc cong iighc;
+ Cbinb sàcb sa biìu tài san va tri tue;
+ Cbmb sàcb ma eira nén kinh té.
Tom lai, Cbfnh phù co thè sìr dune cónc cu ké hoach hoà de làc dóni:
I

-

O

C

"

.

.

.

c^

Ièri nén kinh lé nhàm:

L3.L Diéu tiét phù hop òn dinh kinh té vi mò
Cbirc nàng này die bièn ò nbiTng dièm sau;
- Hoach dinh kè boacb tòng thè, dira ra \'à thirc thi càc ehinh sàcb càn
Ibiét, dàm bào càc càn dòi lón cùa nén kinh té, sir dung hièu qua càc nguon
lire nbàm pbàt buy bièu qua tòng thè kinh lé - xà hòi, thùc day tàng tnròng
cao, ben vfnig va cóng bang xà bòi.
- Dàm bào mói iriròìm kinh té òn dinh va càn dòi. \:\o dicii kièn thuàn
lai ve cc^ so ha tàng kinb tè, ky thuàt, xà bòi, bào ve mòi iriròng, tao iicn de \à
19


hành lang phàp ly cho sir pbàt trién kinh té lành manh.
- Dàm bào sir cóng bang xà bòi giiìa càc vùng, càc làng lóp dàn cir
thóng qua ké boacb sir dung Ngàn sàcb va càc chinh sàcb diéu lièi.
- Diéu tiét nén kinh té phù hgp vói xu thè bòi nbàp kinh té quóc lé, toàn
càu hoà ngày càng làng. Muón vay, ké boacb phàl trién càn phù bop vói
nhiìng thóng le quóc té, tao diéu kién cbù dòng ihirc bièn chuyen giao còng
nghé, thu bcp kboàng càcb pbàt trién so vói khu virc va quóc té.
L3.2. Dinh hiròng phàt trién kinh té xd hòi
Day là chirc nàng thè hién bàn chat cùa ké boacb trong nén kmb té ibi
triròng. Dò là:
- Ké boacb pbài thè bién duac nhiìng dinh hiròng phàl trièn chung cùa
toàn bó nén kinb té cung nhir cùa càc ngành va vùng, lành thò. He thóng chfnh
sàcb, ngàn sàcb di kèm pbài dàm bào sir nbàl quàn vói dinh biróng chung dò,
dóng tbòi tao nbiTng dòn bay càn ihiél de khiiyén khich va tao diéu kièn ho ira
càc thành phàn kinb té cùng vàn dóng theo dinh hirèrng chung.
- Xày dimg he thóng chi tièu dinh hirèrng cho si; pbàt irién cùa loàn bò
nèn kinh té, thu bùi sir ibam già cùa mòi tàc nhàn kinh té ngay tu khi xày dirng
ké hoach là mot yéu càu mang tfnb nguyèn làc.
L3.3. Kièm tra, giani sàt hoat dong kinh te xà hòi

- Cóng làc ké hoach hoà khòng chi dimg lai ò \*ièc xà_\' dirng \'à thirc
bièn ké hoach, ma con pbài kièm tra, giàm sàt qua trìnb ihirc hicn kè hoach, lù
dò dành già rùl ra bài hoc kinh nghièm de hoàn tbièn qu>" trìnb \à_\' dirng ké
boacb tiép tbeo.
- Cbfnh phù sìr dung càc caquan ebùc nàng lièn hành iheo dòi. kièm tra
llurcrng xuyèn lình bìnb ihire bièn tièn dò kè hoach, kip tbòi dièu chinh khi co
nlìùng yéu lo mèri xuàl bièn, dòng tbòi xà\ dirng he thóng theo dòi \à dành già
bièu ijiia va bièu lire de do liròìig mire dò dàu ra, kèl qua va tàc dóng cua kc hoach.
Ben canh càc chi'rc nang ca bàn cùa còng làc ké boacb hoà phàl trièn
kinh tè - xà bòi, ké boacb hoa phàl irién kmh tè - xà bòi càp dia plurcrng con
co mot sc) cbi'rc nàng sau:
- Kè hoach phàt trièn kinh l é - xà bòi càp dia phirong là kènh ihòng tin dàu

20


vào quan trong cùa ké hoach phàt trién kinh té - xà hòi càp quòc già. Bòi lè ké
hoach vT mó (càp quòc già) xàc djnh phuang hiróng phàt trién chung nén kinh te
va xày dirng mot hành lang phàt trién cho càc kc hoach tàc nghiép cap dia phirong
va càp co so, dàm bào tinh chù dòng, nàng dòng. sàng tao cùa chinh qu>cn dja
phuong càc càp, tinh tir chù Hnh hoat cùa càc chù thè kinh té trcn thi inròna. Kc
hoach vT mó phài the hién y dò dinh hiróng phàt trién cùa Nhà nuóc phù hgp \ ói
nhù-ng dòi hòi khàch quan cùa co che thi tnròng, dirgc phàn ành cu ihé qua càc kc
hoach cùa càp dja phirong va càp ca so. Dong thòi càc ké boacb càp dia phirong
phài dirgc xày dirng mot càch chinh xàc, sàp xép ihco ihìr tir mi lièn nhàm dàm
bào cung càp day dù va kip thòi nguòn dfr lièu thòng tin kinh l é - xà bòi dàu \ào
ve nhu càu phàt trièn ò dia phirong làm co so cho vice tòng bop thành ké hoach
phàt trièn kinh t é - xa bòi chung cùa cà niróc tbeo kbà nàng càn dòi nguòn lire,
ngàn sàcb chung cùa nèn kinh lè trong lirng giai doan, thòi ky nhat dinh. Do \a\-.
he Ihòng kè hoach càn phài eò sir kèt hgp bài hoà giùa quy trìnb làp ké hoach "Ur

trèn xuòng"' dòi vói càc chi tièu mang linh phàp lènh nhir chi tièu ngàn sach \à chi
tièu dàu tir xày dirng ca bàn va "lìr dirai lèn'' dòi vói càc ehi lièu con lai mang tinh
dinh hiròng, hiròng dàn \à dir bào.
- Càn eir vào ké hoach long thè phàt trièn kinh t é - xà hòi chung cùa ca
luròe dà dirge Quòc bòi ihòng qua, hàng nàm Tning irong tièn hanh giaci chi tièu
kè lìoaeb phàt Irièn kinh l è - xà bòi (gòm cà chi tièu phàp lènh \a chi tièu hiróng
dàn) va nguòn \òn dàu tir jMiàl trièn tir ngàn sàcb Nhà niróc cho càc dia phircmg.
Chi tièu kè boacb là mot hinb thirc bièu bièn cu thè nbièm \u kè hoach cùa Nhà
nirò'c giao cho chinh c]uyèn dia i^hiro'iig ihirc hicn. Vice Trung irong phàn bò
nguòn \òn dlxu tir phal Irièn tu Ngàn sàcb Nhà niròc cho cac dia phirivng de trièn
khai kè hoach ph;it trièn kmh l e - xà hòi cùa dia phirong chinh là ihirc hièn chuc
nàiìg phàn bò ligi") ly. bài hoà giCra eàe dja phirong. càc \ùng nguòn lire tài chinh
cùa Nhà ninVc eò thè lui>' dòng \à càn dòi Irong tirng tbòi ky nhàm d\\\ muc lièu
phàl trièn kinh tè - xà bòi cùa dia phirong phuc \ u muc tièu phat tricn chung cua
dal ni re re.

21


Tom lai, cóng tàc kc hoach hoà phàt trién kinh te - xa hói dóng mot \ai
irò rat quan trong trong nén kinh te thi truóng dinh hiróng XHCN. Ke hoach
hoà nén kinh le quóc dàn chù yéu là xàc dinh nhùng muc tiéu chinh. xày dimg
nhùng co che, chmh sàch, bién phàp va biróc di phù hgp, tim ra dirgc hiróng
phàt trién cho nén kinh te de co dirgc toc dò tàng triròng cao. 6n dinh. rùt ngàn
khoàng càch vói càc nuóc lién lién, ihirc hién dugc muc liéu cóng nghiép hoà,
hién dai hoà, phù hgp vói xu ihe hói nhap kinh le quóc te va toàn càu hoà.
1.4. Kinh nghièm quóc te ve diéu tiét kc hoach hoà kinh te vi mó [1]
1.4.1. Kinh nfihiém cùa mot so nicóc phàt trien
1.4.1.1. Ke hoacli hoà tal Confi hoà Lién hanfiDue
Cóng hoà lién bang Due hi quóc già Ihco duói mó hình kinh te thi

iruòng xà hói. Thuàl ngù ke Iioacii Iioa dugc iiiéu là còni: tàc tiiiv hoacli tronkinh le. Ncii khài niém ke hoach là cóng cu cùa Chinh phù de diéu liét tónc
Ihé nén kinh le theo mot so muc tiéu kinh le nhàt dinh trong mot ihòi doan nào
dò ihì cóng cu này vàn duoc Chmh phu Due thuònc xuvén su diinii. Ké hoach
hoà dugc hiéu là su can thiép co muc liéu cùa Chinh phù vào nén kinh té \ói
càc bién phàp trirc tiép va giàn tiép.
Trong giai doan phàl irien kinh le vói mùc lanu iruónc cao (IU(Vi ihdi kv
cùa Chinh phù ''Lièn minh IcVn" (Lién minh giùa hai Dàng h'rn nhàt cua Due là
Lién minh dàn dui thién chùa giào (CDU) va Dàng xà hói dàn chu. Quóc hói
dà ban hành "Luàl kliii\en khfch on dinh \à lànsz iruónc kinh té^'. Muc tiéu
cùa Luàt này là yéu càu tàt cà càc càp Lièn bang, bang \'à xà phài cbù v tcVi sir
càn bang long ihé nén kinh le trong khi àp dung càc bièn pbàp chinh sàch kinh
té va tài cbfnh cùa minh de eó ibé góp phàn cho cà dàt niròe dal nhùìig muc
lièu san: on dinh già cà, sìr dung lao dóng a mire cao, càn dói kinh le dòi ngoai
va tàng tnròng urong dói cao.
Còng hoà lièn bang Dire eó ca càu lo chirc cbfnh qu\én theo iiình ihirc
Lièn bang. Chfnh quxèn càp bang va càp xà eò tfnb dòc làp rat cao, co nguon
t!iu ngàn sàch rièng \'à dirae phèp hoach dinh chfnh sàch phàt trién kinh tè dòc
làp. Càc \6 cbirc chi dirge phèp tàc dóng thóng qua nbrrng bien phàp Hong

22


pham vi cbirc nàng cùa mìnb de tàc dòng vào nén kinb té ma kbóng dirgc phèp
làc dóng mot càcb trirc tiép vào càc quyét dinh kinb doanb cùa doanb nghièp.
Càc quyét sàcb quan trong cùa Cbinb phù chi dirgc pbép thue bièn sau
kbi dà dirgc thóng qua ó Ha vién va Tliirgng vién.
Nhfrng lo chirc quan irgng bó trg trong vice boacb dinh cbinb sàcb là:
- Hói dóng tir vàn (dirgc thành làp theo Luàt bao góm 5 giào sir kinh lé
xuàl sàc nhàt dirgc Tóng thóng Lién bang bo nbièm cho nbièm ky 5 nàm.
- Sàu vién ngbièn ciru kinb té lón nbàl niróc Dù'c dirgc Chfnh phù giao

nbièm vu xày dirng bào cào nhàn dinh kinb té.
- Càc nbà kinb té cùa càc Dàng trong Quóc bòi efing nbir cùa càc tó
cbirc xà bòi khàc.
- Càc vièn ngbièn ciru khàc, càc iriròng dai hoc.
Nhirns hinh thirc ké hoach 6 Confi hoà lièn han^ Dire
- Quy boacb:
Khài nièm quy hoach ò nirèrc Dire dirge bièu là quy hoach khòng gian.
Quy boacb ngành chi dirgc ibirc bièn ò càp Lièn bang trong bai ITnh virc là
nàng lirgng va giao thóng (cho nhiìng diròng lièn bang). Còng làc quy hoach
cùa CHLB Dire dirgc giao cho càp xà ihirc bièn. Càc khu cóng nghièp làp
trung ò Dire dirgc xày dirng bòi nguòn ngàn sàch càp xà. Tuy nhièn, c;ic xà cc)
diròng bièn giàp nbau thiròng pbòi hgp urong dòi chat che \òi nhaii khi xày
dirng quy hoach cùa dia phirong cùa minh. He thóng lini ngàn sàch cua Dire
dirgc pbàn bici rat rach ròi giùa càc càp, tbué suàt ò mgi bang dòi \'òi càc sàc
tlìué déu nhir nbau, vi thè eàe bang, càc xà chi eò thè tàng nguòn thu ngàn
sàcb bang càcb thu bùi thèm càc nhà dàu ur vào dia phirang mìnb. Quyèì dinh
dàu ur vào dàu hoàn loàn pini ihiiòc vào dieu kièn thuàn loi ma dia phirong tao
ra cho bo. Nbir vày, còng làc quy hoach, tao co so ha tàng là bièn phàp quan
irong de ph:\\ Irién kinh tedia pbircrng mìnb.
- Ké boacb dai ban va Irung han:
Khàc vói nhiéu niròc, CHLB Dire khòng co mot chièn liroc phàl tnèn
kinh té-xà bòi vó'i nhiìng muc tièu cu thè. Cdc bièn phàp ké hoach dai han va
tninu ban chi àp dung cho mòl so eluro-ng trìnb dir àn cu the chi'r khong phai
23


cbo toàn bó nén kinb té va cbùng dirgc gàn bó chat che vói ké hoach lai cbfnh
lién bang. Ké boacb tài cbinb 5 nàm cùa Lién bang là ca sa cbo viéc tfnb toàn
ngàn sàcb cùa Lién bang. Ké boacb tài cbfnh 5 nàm dirgc xày dimg iheo
phirong pbàp ''cuón cbiéu" nghTa là dugc tbay doi sau mói nàm nbàm phù hgp

vói lình bìnb mai. Day là phirang phàp dàng cbù y tham khào, dàc bièt là cho
nbùng nirèrc trong giai doan dàu pbàt trièn, pbài dirong dàu véri nbùng khò
khan, bién dóng bài thiròng tir thè giai ben ngoài. Ké boacb tài cbfnh 5 nàm do
Bó Tài cbfnh Lién bang soan ibào, Chfnh phù Lièn bang quyét dinh va trìnb
Tbirgng vién cQng nbir Ha vién.
- Ké hoach nàm:
Tbeo Luàt "Kbuyén khfch ón dinh va tàng Iriròng kinb tè"', vào ibàng
gièng mói nàm, Cbfnh phù Lièn bang phài trìnb bào cào kinh tè llurìrng nièn
lèn Ha vièn. Day kbóng phài là ké boacb nàm ma chi là bàn phàn lich iliirc
trang nén kinb té cùa nàm vira qua, càc so lièu dir bào va nbùng ebmrng irình
chinh sàch dir kièn cùa Chfnh phù. Ve bàn chat, nhCrng so lièu dir bào chi don
ihuàn mang tfnb dir bào chir khóng pbài là muc tièu ma nén kinh te càn dal
dirge gióng nbir ò mot nirèrc khàc.
Nhmig bièn pbàp cbfnh sàcb chi eó tàc dòng ve mài dai han, càc vàn de
pln'rc lap U'ong nén kinh lé nhir tàng Irirong, giam tbàl nghièp khò co ihe giai
quyét trong tbòi gian 12 tbàng. Tuy vày, bàn bào cào thiròng nièn nà\' lai dirge
xà bòi quan làm nbàl vi dira vào nhiìng dir kièn trèn ma lìmg doanb nghièp,
lìrng lo cbire eò thè tir xày dimg elio mìnb nhfrng ké hoach l'mg pbò phù bop.
Qua trinh xà\ duni: hào cào thitòn^

nien:

Ngày 15/1 1 mòi nàm, Hói dóng ur vàn, \òi ur càcb là mot tò dure hoàn
toàn dòc hip, de Irình lèn Quòc bòi mòl ban nhàn dinh tình hình kinb te nàm
qua, phàn lich eàe vàn de va nèu lèn nbùng khuyèn nghi cho cbmb sach kmh
lécùa Cbfnh pbu. Càc khuyèn nghi Irong bao CAO cùa Hòi dòng ur \an chi co
h'nb chàl Ibam khào, kbóng co linh bài buòc Chinh phù phài thirc hièn.
Bào CAO Ibirìrng nièn do Bò Kmh té Licn bang soan ihao dirgc xay dinig
trèn co so nbùng dinh trong bào cào cua Hòi dóng ur vàn. Bào cào thiròng mèn
phài irà lòi nhùng chàl \'àn dà nèu Uwi.g bào cào cùa Hói dòng tir van de bao

24


ve diròng lói cbfnh sàch kinh lécùa Chfnh phù. Mot ca sa khàc cho viéc soan
Ihào bào cào thiròng nièn là bào cào kinb té chung cùa 6 vién ngbièn ciini kinh
té. Càc cbinb sàcb kinb té dir kién dugc ghi trong bào cào thiròng nièn cùa
Chfnh phù chi dirgc phèp tbirc bién kbi dà dugc thóng qua Ha vién va Tliirong
vién. Mot diéu dàng lim y là cà bào cào cùa Hói dóng tu vàn, cùa càc Vièn
ngbièn cùu làn bào cào lluròng nièn cùa Chfnh phù déu dugc xuàt bàn cóng khai
cbo mgi ngirìyi dàn.
Vói phirang thèrc xày dimg bào cào thiròng nièn (eó the ggi là cbirang
trìnb bànb dóng cùa Cbfnh phù boàc ké boacb nàm), nhu vày, eó thè nói ràng
bào cào dà tham khào dugc tàt cà nhùng quan diém cùa càc làng lóp, càc lo
chùc dai dièn va dà duoc dira ra iranh luàn ducri moi hình thùc. Do dò, ifnh
thuyét phuc cùa ebùib sàcb tu)ng bào cào urang dói cao.
l .4.1.2. Ké lìoqclì hoà kinh té'ó' Nhat Bàn

Nbàl Bàn llìuòc mò bìnb nén kinh lé ibi iriròng dugc diéu kbièn. Dièu
này ànb buò'ng dén cóng làc ké boacb hoà nèn kmh té Nbàl.
Hoat dóng cùa còng tàc ké boacb hoà ò Nbàl Ban lìr nàm Iò45 toi nay
eó thè ehia làm hai iziai doan.
- Giai doan ké hoach kinh le thù nhàt là ihói ky on duili kinh te sau
chién tianh tu 1^)4.S toi lò.SS. Chinh phù N'hai Ban dà thanh làp L'> ban on
dmh kinh le va Clic quàn ly già cà de kiém soàl mói càch truc liép hàu hct càc
hoat dóng kinh le cà \v san xuàl. phàn phói \'à già cà. Ké hoach hoa lue nà\ co
linh tàp irung cao dò gióng nhu he ihóng ké hoach cùa càc nuóc XHCN.
Màc (lù à]-» dung kè hoach can ihiép truc tiép \ào nén kmh te. nhung
Nhàt Ban \àn elio rang day là he ihóng kém hiéu qua va chi eó thè sir dung
trong (liéu kién khan eà[->. Vi vày, sau 7 nàm hoat dòng. Uy ban on dmh kmh
tèda duoc giài làn vào nàm \^)52.

- Giai doan ké hoach hoa kmh te thir hai lù nàm l^).";."^ cho [o\ nas. Sau
khi (in dmh \à phuc hoi kmh tè. Chmh phu Nhàt Ban dà bài b(^ clan nhùng
kiem soàl truc tiép dói v(Vi kmh té \à tha\ bang càc \éu tó ihi truong. Ke
hoach vàn duoc tluv tii nhuim ehi là ke Inxicli liuong dan. cung càp nhùny

25