Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền của công ty TNHH thiết bị vật liệu xây dựng Vinmat

1
TÓM LƯỢC

Tên đề tài: Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền của công ty TNHH thiết
bị vật liệu xây dựng Vinmat
Họ và tên: Đinh Văn Ngọc
MSV: 15D240031
Giáo viên hướng dẫn: Nguyễn Thị Thanh Nhàn
Trong điều kiện nền kinh tế thị trường hiện nay, các doanh nghiệp muốn tồn tại
và phát triển đòi hỏi phải có chiến lược kinh doanh đúng đắn, nắm bắt cơ hội kịp thời,
khai thác tối đa và sử dụng hiệu quả các nguồn lực. Do đó, các doanh nghiệp cần
không ngừng nghiên cứu, nâng cao năng lực cạnh tranh của mình, đặc biệt hết sức chú
trọng, quan tâm đến cơ cấu tổ chức và phân quyền của công ty mình, không ngừng
hoàn thiện bộ máy tổ chức phù hợp với mục tiêu, chiến lược kinh doanh của công ty,
nhằm quản lý một cách tốt nhất. Qua việc phân tích, tìm hiểu cơ cấu tổ chức và phân
quyền ở Công ty TNHH thiết bị vật liệu xây dựng Vinmat, em nhận thấy cơ cấu tổ
chức và phân quyền của công ty vẫn còn nhiều vấn đề bất cập, đang cần có những biện
pháp hoàn thiện, từ đó em đã lựa chọn đề tài khóa luận: “Hoàn thiện cơ cấu tổ chức
và phân quyền tại Công ty TNHH thiết bị vật liệu xây dựng Vinmat”.
Đề tài bao các nội dung như sau :
Phần mở đầu: Khẳng định tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu từ đó xác định
tổng quan tình hình nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu và kết cấu
khóa luận.
Chương 1 : Một số vấn đề lý luận cơ bản về cơ cấu tổ chức và phân quyền trong
doanh nghiệp.
Trong chương này đã đưa ra một số khái niệm cơ bản liên quan đến tổ chức, cơ
cấu tổ chức và phân quyền của doanh nghiệp, những đặc điểm và nguyên tắc xây dựng
cơ cấu tổ chức, nguyên tắc phân quyền. Bên cạnh đó, chương này cũng đề cập đến các
mô hình phổ biến của cơ cấu tổ chức và những nhân tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức
và phân quyền trong doanh nghiệp
Chương 2 : Phân tích, đánh giá thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại

Công ty TNHH thiết bị vật liệu xây dựng Vinmat
Chương này đã giới thiệu khái quát về doanh nghiệp, tình hình hoạt động kinh


2
doanh của công ty trong 3 năm 2016, 2017, 2018; dựa trên cơ sở ứng dụng các phương
pháp nghiên cứu: thu thập, phân tích, xử lý kết quả điều tra trắc nghiệm, điều tra
phỏng vấn CBCNV của công ty, kết quả phân tích dữ liệu thứ cấp, khóa luận phân tích
thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền của doanh nghiệp trong 3 năm gần đây 2016,
2017, 2018, từ đó đưa ra những kết luận về thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền
tại Công ty TNHH thiết bị vật liệu xây dựng Vinmat, những thành công đạt được,
những hạn chế và nguyên nhân của những thành công, hạn chế đó.
Chương 3 : Đề xuất và kiến nghị hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại
Công ty TNHH thiết bị vật liệu xây dựng Vinmat
Chương này nêu nên các mục tiêu, phương hướng hoạt động của Công ty TNHH
vật liệu xây dựng Vinmat trong thời gian tới. Bên cạnh đó, từ những thành công hạn
chế tồn tại đã trình bày ở chương 2, chương này đưa ra quan điểm giải quyết của Công
ty TNHH vật liệu xây dựng Vinmat. Đồng thời cũng đề xuất các giải pháp và kiến nghị
nhằm hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền của công ty trong thời gian tới.
Kết luận: Khẳng định, chốt lại vấn đề nghiên cứu.


3
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thiện khóa luận tốt nghiệp với đề tài “ Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và
phân quyền tại công ty TNHH thiết bị vật liệu xây dựng Vinmat” ngoài sự cố gắng của
bản thân trong quá trình học tập, em còn nhận được rất nhiều sự giúp đỡ từ phía nhà
trường, thầy cô, các anh chị trong công ty. Lời đầu tiên em xin gửi tới nhà trường lời
cảm ơn chân thành nhất vì đã cung cấp cho em những kiến thức về chuyên ngành
Quản trị kinh doanh, cũng như tạo điều kiện cho em có thời gian tiếp cận thực tế.

Đặc biệt em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới cô giáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn.
Trong thời gian làm khóa luận tốt nghiệp, em đã nhận được sự hướng dẫn tận tình của
cô, cô đã giúp đỡ em rất nhiều trong việc bổ sung và hoàn thiện những kiến thức lý
thuyết còn thiếu để hoàn thành chuyên đề tốt nghiệp này một cách tốt nhất.
Qua đây em xin gửi lời cảm ơn tới quý Công ty TNHH thiết bị vật liệu xây dựng
Vinmat, đặc biệt là các anh, chị trưởng phòng đã giúp em tiếp cận, thu thập tài liệu,
gặp gỡ các phòng ban để tìm hiểu thực tế về tình hình hoạt động cũng như quá trình
phát triển của công ty.
Do nguồn thông tin và sự hiểu biết có hạn nên trong quá trình tìm hiểu và phân
tích và giải quyết vấn đề còn có những thiếu sót nhất định. Kính mong quý thầy cô góp
ý kiến để khóa luận được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 22 tháng 04 năm 2019
Sinh viên thực hiện
Đinh Văn Ngọc


4
MỤC LỤC
TÓM LƯỢC ..................................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN............................................................................................................. iii
MỤC LỤC................................................................................................................... iv
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ ........................................................vii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.................................................................................... viii
PHẦN MỞ ĐẦU ..........................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................................1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài ......................................................................1
3. Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................................3
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .............................................................................3
5. Phương pháp nghiên cứu ..........................................................................................4

6. Kết cấu đề tài ............................................................................................................5
CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CƠ CẤU TỔ CHỨC VÀ
PHÂN QUYỀN TRONG DOANH NGHIỆP ...............................................................6
1.1. Các khái niệm có liên quan ....................................................................................6
1.1.1. Khái niệm chức năng tổ chức ..............................................................................6
1.1.2. Khái niệm về cơ cấu tổ chức ...............................................................................6
1.1.3. Khái niệm về phân quyền ....................................................................................8
1.2. Nội dung của cơ cấu tổ chức và phân quyền trong doanh nghiệp ..........................9
1.2.1. Cơ cấu tổ chức ....................................................................................................9
1.2.2. Phân quyền trong doanh nghiệp ........................................................................18


5
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức và phân quyền trong doanh nghiệp . .20
1.3.1. Các nhân tố bên trong doanh nghiệp .................................................................20
1.3.2. Các nhân tố bên ngoài doanh nghiệp................................................................ 21
CHƯƠNG 2 : PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CƠ CẤU TỔ CHỨC VÀ
PHÂN QUYỀN CỦA CÔNG TY TNHH THIẾT BỊ VẬT LIỆU XÂY DỰNG
VINMAT ..................................................................................................................... 24
2.1 Khái quát về công ty TNHH thiết bị vật liệu xây dựng Vinmat............................ 24
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của doanh nghiệp Vinmat........................... 24
2.1.2. Kết quả hoạt động kinh doanh của công ty TNHH thiết bị vật liệu xây dựng
Vinmat........................................................................................................................ 24
2.2. Thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty TNHH thiết vị vật liệu xây
dựng Vinmat ...............................................................................................................26
2.2.1. Đánh giá mô hình cơ cấu tổ chức của công ty ...................................................26
2.2.2. Thực trạng cấu trúc phân quyền của công ty .....................................................33
2.3. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới cơ cấu tổ chức và phân quyền của công ty
..................................................................................................................................... 35
2.4. Các kết luận về thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty TNHH thiết

bị vật liệu xây dựng Vinmat ........................................................................................38
2.4.1. Những thành công và nguyên nhân thành công ................................................38
2.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân hạn chế ...........................................................39
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN CƠ
CẤU TỔ CHỨC TẠI CÔNG TY TNHH THIẾT BỊ VẬT LIỆU XÂY DỰNG
VINMAT ..................................................................................................................... 42
3.1. Mục tiêu và phương hướng hoạt động của công ty TNHH thiết bị vật liệu xây
dựng Vinmat trong 5 năm tới ......................................................................................42


6
3.1.1. Mục tiêu của công ty .........................................................................................42
3.1.2. Phương hướng hoạt động của công ty trong thời gian tới................................. 42
3.2. Quan điểm hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty TNHH thiết bị vật
liệu xây dựng Vinmat ..................................................................................................43
3.2.1. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức bộ máy và phân quyền phù hợp với chiến lược phát
triển của công ty .......................................................................................................... 43
3.2.2. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức bộ máy theo xu hướng gọn nhẹ, tiết kiệm chi phí ...44
3.2.3. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức bộ máy và phân quyền đảm bảo bố trí và sử dụng hợp
lý lao động .................................................................................................................. 44
3.2.4. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức bộ máy và phân quyền góp phần xây dựng môi
trường văn hóa của công ty .........................................................................................44
3.3. Các đề xuất, kiến nghị nhằm hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền của công ty
TNHH thiết bị vật liệu xây dựng Vinmat ....................................................................45
3.3.1. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền của công ty
TNHH thiết bị vật liệu xây dựng Vinmat.................................................................... 45
3.3.2. Một số kiến nghị............................................................................................... 49
KẾT LUẬN ................................................................................................................52
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................... 53
PHỤ LỤC

7
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ
Y

Bảng 2.1 Kết quả phân tích hoạt động kinh doanh của Công ty TNHH thiết bị Vật liệu
xây dựng Vinmat .........................................................................................................25
Bảng 2.2. Kết quả phân tích cơ cấu lao động của Công ty TNHH thiết bị Vật liệu xây
dựng Vinmat ...............................................................................................................30
Bảng2.3. Bảng cơ cấu lao động của Công ty theo trình độ học vấn giai đoạn 20162018............................................................................................................................ 31

YHình 1.1: Mô hình cấu trúc tổ chức trực tuy

Hình 1.2: Mô hình cơ cấu tổ chức theo chức năng. .....................................................12
Hình 1.3: Mô hình tổ chức trực tuyến - chức năng .....................................................13
Hình 1.4: Mô hình tổ chức theo sản phẩm. .................................................................14
Hình 1.5: Mô hình tổ chức theo khu vực địa lý ...........................................................15
Hình 1.6: Mô hình tổ chức định hướng khách hàng ....................................................16
Hình 1.7: Mô hình tổ chức theo ma trận .....................................................................17
Hình 3.1 : Cơ cấu tổ chức Công ty sau khi hoàn thiện ................................................45

Sơ đồ 2.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của công ty TNHH thiết bị Vật liệu xây dựng Vinmat
26


8
Y

9
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

STT
1
2
3
4
5
6
7
8

Từ viết tắt
CĐ
ĐH
TS
Ths
NQT
TNHH
NXB
PGS.TS

Nghĩa của từ
Cao đẳng
Đại học
Tiến sĩ
Thạc sĩ
Nhà quản trị
Trách nhiệm hữu hạn

Nhà xuất bản
Phó giáo sư tiến sĩ


1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Hội nhập và toàn cầu hóa kinh tế đã trở thành một xu thế tất yếu trong thời đại
ngày nay, nó tác động mạnh mẽ tới nền kinh tế các nước, đặc biệt đối với các doanh
nghiệp Việt Nam khi nước ta đang ngày càng tích cực đẩy mạnh tiến trình hội nhập sâu
rộng trong khu vực và trên thế giới. Xu thế hội nhập và toàn cầu hóa nền kinh tế thế
giới đã mở ra cho các doanh nghiệp Việt Nam nhiều cơ hội : Tự do hóa thương mại mở
rộng, hàng rào thuế quan giữa các nước bị bãi bỏ hoặc giảm xuống, thị trường tiêu thụ
sản phẩm rộng lớn, tiếp cận được các nguồn lực phát triển về vốn, khoa học kỹ thuật,
kỹ năng quản lý,…Nhưng bên cạnh đó cũng có không ít những khó khăn, thách thức
đặt ra cho các doanh nghiệp như áp lực cạnh tranh ngày càng tăng cao, các yêu cầu
khắt khe về chất lượng sản phẩm, dịch vụ, những đòi hỏi cao về trình độ, năng lực
quản lý,…
Công ty TNHH thiết bị vật liệu xây dựng Vinmat là công ty hoạt động trong lĩnh
vực kinh doanh thiết bị vật liệu xây dựng, cụ thể là khóa thông minh và phụ kiện nhôm
kính. Sau 5 năm hoạt động, công ty đã được những thành quả kinh doanh tốt và có
được một thị phần nhất định, không ngừng mở rộng quy mô dẫn tới sự thay đổi nhiều
trong cơ cấu tổ chức và phân quyền, xong vẫn còn nhiều hạn chế và bất cập. Qua thời
gian thực tập tại công ty, em nhận thấy cơ cấu phòng ban, bộ phận còn chưa hợp lý, sự
phối hợp giữa các phòng ban chưa thực sự chặt chẽ, hoạt động phân quyền chưa rõ
ràng gây hạn chế năng lực và khả năng của cán bộ nhân viên trong công ty, cản trở sự
linh hoạt và nhạy bén của công ty trước các thay đổi của môi trường, cũng như gây
ảnh hưởng tới hiệu quả hoạt động kinh doanh. Nhận thấy vấn đề này tại công ty là cấp
thiết nên em quyết định lựa chọn đề tài khóa luận “Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và
phân quyền của công ty TNHH thiết bị Vật liệu xây dựng Vinmat” để nghiên cứu.

2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài
Cơ cấu tổ chức và phân quyền có ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp. Đặc biệt trong nền kinh tế thị trường hiện nay với nhiều biến
đổi, đòi hỏi mỗi doanh nghiệp phải không ngừng hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân


2
quyền của mình, đảm bảo rõ ràng, hợp lý và sử dụng hiệu quả các nguồn lực trong
doanh nghiệp để thích nghi tối đa với môi trường kinh doanh. Do vậy, các đề tài
nghiên cứu về hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền luôn là các đề tài có tính cấp
thiết đối với doanh nghiệp. Thực tế đã có không ít những đề tài nghiên cứu về vấn đề
này. Sau đây em xin lấy một số ví dụ về công trình nghiên cứu.
Sinh viên Vũ Thùy Dung, khóa luận:“ Hoàn thiện tổ chức và phân quyền tại
công ty cổ phần công nghệ Silicom chi nhánh Hà Nội” khoa quản trị doanh nghiệp,
trường ĐH Thương Mại thực hiện năm 2016. Khóa luận đã đưa ra được một số giải
pháp nhằm hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty như sau: Tái cấu trúc
công ty theo hướng hình thành cơ cấu tổ chức mới có thể đáp ứng được yêu cầu của
chiến lược trong thời gian tới, tăng tính tiêu chuẩn hóa và giảm mức độ tập trung đang
quá cao trong cơ cấu tổ chức của công ty, xác định lại cụ thể chức năng của ban kinh tế
tổng hợp và tăng cường chức năng của ban tổ chức nhân sự, tiến hành cơ cấu lại nhân
viên trong công ty và một số giải pháp
Sinh viên Lê Thị Nam, luận văn:”Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại
công ty cổ phần đầu tư và xây lắp dầu khí Kinh Bắc” , khoa quản trị doanh nghiệp,
trường ĐH Thương Mại thực hiện năm 2016 . Tác giả đã đi sâu vào phân tích thực
trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền của công ty và đưa ra được một số giải pháp hoàn
thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền của Công ty: Đưa ra mô hình cơ cấu tổ chức
mới cho công ty; Xác định rõ chức năng, nhiệm vụ cho các phòng ban mới; Đào tạo và
bồi dưỡng nâng cao trình độ cán bộ công nhân viên
Sinh viên Bùi Thị Thơm, luận văn:“Hoàn thiện cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ
phần điện công nghiệp Sess”, khoa quản trị doanh nghiệp, trường ĐH Thương Mại

thực hiện năm 2017. Đề tài đã nêu ra được các vấn đề còn tồn tại và đưa ra các giải
pháp cho công ty : xác định rõ ràng chức năng và nhiệm vụ của các phòng ban, bố trí
và sử dụng hợp lý lao động theo đúng chuyên môn, tăng cường phối hợp hoạt động
giữa ban lãnh đạo và các phòng ban trong công ty.
Các khóa luận, luận văn trên đều đã đưa ra một số lý thuyết cơ bản như: khái
niệm, đặc điểm, nhân tố ảnh hưởng…của cơ cấu tổ chức; các nguyên tắc phân quyền,
các bước tiến hành khi phân quyền,…trong doanh nghiệp.
Mỗi luận văn đều bám sát vào lý thuyết để phân tích thực trạng của mỗi doanh
nghiệp. Đó là việc doanh nghiệp đã áp dụng các nguyên tắc, các yêu cầu trong xây


3
dựng cơ cấu tổ chức tại doanh nghiệp như thế nào, những thành công và những mặt
tồn tại của cơ cấu tổ chức và hoạt động phân quyền hiện tại của các doanh nghiệp, từ
đó đưa ra một số giải pháp và kiến nghị để hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền
của doanh nghiệp đó. Tuy nhiên chưa có luận văn nào nghiên cứu về cơ cấu tổ chức và
hoạt động phân quyền của Công ty TNHH thiết bị vật liệu xây dựng Vinmat. Do đó, đề
tài: “Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền của công ty TNHH thiết bị Vật liệu
xây dựng Vinmat” là một đề tài mới và mang tính cấp thiết cao.
3. Mục tiêu nghiên cứu
 Mục tiêu nghiên cứu :
 Hệ thống hoá cơ sở lý luận về cơ cấu tổ chức và phân quyền tại doanh nghiệp
thương mại: các khái niệm, đặc điểm, nội dung cơ cấu tổ chức và phân quyền.
 Phân tích, đánh giá thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty TNHH
thiết bị Vật liệu xây dựng Vinmat từ đó rút ra những thành công, hạn chế và nguyên
nhân của những thành công, hạn chế đó .
 Đề xuất các giải pháp pháp nhằm hoàn thiện cơ cấu tổ chức phân quyền tại
công ty TNHH thiết bị Vật liệu xây dựng Vinmat.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu : cơ cấu tổ chức và phân quyền của công ty TNHH thiết

bị vật liệu xây dựng Vinmat
Phạm vi nghiên cứu
 Về mặt thời gian: khóa luận nghiên cứu thực trạng cơ cấu tổ chức và phân
quyền tại công ty TNHH thiết bị Vật liệu xây dựng Vinmat trong những năm gần đây,
tập trung vào 3 năm 2016, 2017, 2018. Trên cơ sở đó, đề xuất và kiến nghị một số giải
pháp nhằm hoàn thiện cơ cấu tổ chức của công ty từ năm 2019 đến 2023.
 Về không gian: nghiên cứu tại công ty TNHH thiết bị Vật liệu xây dựng
Vinmat có trụ sở chính 35 Nguyễn Ngọc Vũ – Cầu Giấy - Hà Nội
 Về nội dung: Khóa luận nghiên cứu thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền ở
công ty TNHH thiết bị Vật liệu xây dựng Vinmat và một số giải pháp nhằm hoàn thiện
cơ cấu tổ chức và phân quyền của công ty.


4
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp thu thập dữ liệu
Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp
- Phương pháp quan sát trực tiếp: Ghi lại có kiểm soát các sự kiện hoặc các hành
vi ứng xử của các nhà quản trị, các nhân viên làm việc trong đơn vị thực tập.
- Phương pháp phỏng vấn trực tiếp: Gặp và phỏng vấn trực tiếp các trưởng
phòng gồm: trưởng phòng kế toán Trần Thị Liên, trưởng phòng kinh doanh Trần Viết
Phong, trưởng phòng xuất nhập khẩu Nguyễn Văn Mạnh và một số nhân viên nhằm
tìm hiểu sâu những vấn đề mà quan sát chưa làm rõ được, vấn đề thuộc phòng ban nào,
khía cạnh nào. Thông qua việc phỏng vấn, đã cho thấy những vấn đề còn bất cập,
thuộc bộ phận, phòng ban nào, vấn đề nào cần phát huy, vấn đề nào cần được thay đổi
để hoàn thiện bộ máy …
Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp
Dựa vào báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, tình hình cơ cấu lao động của
công ty trong năm: 2016, 2017, 2018, các dữ liệu về cơ cấu tổ chức và phân quyền tại
công ty.

Tài liệu từ giáo trình như: quản trị học, nghiên cứu kinh doanh marketing, giáo
trình kinh tế doanh nghiệp thương mại.
Thu thập thông tin từ các website.
5.2. Phương pháp phân tích dữ liệu
Với các dữ liệu thu thập được, em sử dụng 3 phương pháp phân tích: phương
pháp thống kê, phương pháp so sánh, phương pháp phân tích tổng hợp làm phương
pháp chính để phân tích dữ liệu.
 Phương pháp phân tích thống kê: Thống kê các số liệu, các chỉ tiêu kết quả
hoạt động kinh doanh công ty trong 3 năm 2016, 2017, 2018, từ đó phân tích và đánh
giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Thống kê số lao động, xác định
cơ cấu lao động theo giới tính, độ tuổi, trình độ,… từ đó đưa ra những đánh giá, nhận
xét.
 Phương pháp so sánh: So sánh các chỉ tiêu về kết quả hoạt động sản xuất kinh


5
doanh của doanh nghiệp giữa các năm với nhau từ đó đưa ra những đánh giá từ sự
chệnh lệch của các chỉ tiêu đó.
 Phương pháp phân tích tổng hợp: Tổng hợp qua quá trình quan sát, phỏng vấn
về các nội dung như : mức độ phù hợp của cơ cấu tổ chức, của hoạt động bố trí sử
dụng lao động tại các phòng ban,…và phân tích một số dữ liệu thứ cấp như : sơ đồ bộ
máy tổ chức, số lượng nhân viên trong mỗi phòng ban,… Qua đó rút ra được những
nhận xét, kết luận, những đáng giá tổng quan và đánh giá riêng về cơ cấu tổ chức và
phân quyền tại doanh nghiệp.
6. Kết cấu đề tài
Ngoài phần tóm lược, lời cảm ơn, mục lục, danh mục bảng biểu, danh mục sơ đồ
hình vẽ, danh mục từ viết tắt, danh mục tài liệu tham khảo và các phụ lục, phần mở
đầu, nội dung của khóa luận gồm 3 chương:
Chương 1: Một số vấn đề lý luận cơ bản về cơ cấu tổ chức và phân quyền trong
doanh nghiệp.

Chương 2: Phân tích và đánh giá thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền của
công ty TNHH thiết bị Vật liệu xây dựng Vinmat.
Chương 3: Đề xuất và kiến nghị hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền của
công ty TNHH thiết bị Vật liệu xây dựng Vinmat.


6
CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CƠ CẤU TỔ CHỨC
VÀ PHÂN QUYỀN TRONG DOANH NGHIỆP

1.1. Các khái niệm có liên quan
1.1.1. Khái niệm chức năng tổ chức
Chức năng tổ chức là chức năng quản trị liên quan đến hoạt động xây dựng và
phát triển cơ cấu (bộ máy) tổ chức để đảm nhận những hoạt động cần thiết, xác lập
mối quan hệ về quyền hạn và trách nhiệm giữa các bộ phận, phân hệ đó.
Chức năng tổ chức hướng đến việc phân chia những nhiệm vụ chung thành
những công việc cụ thể cho từng bộ phận với những quyền hạn tương ứng. Với hàm
nghĩa này có thể hiểu : Chức năng tổ chức là sự phân chia các nhiệm vụ thành những
công việc, trao quyền hạn, xác định những nguyên tắc thích hợp cho các bộ phận và
quyết định quy mô thích hợp cho từng bộ phận.
1.1.2. Khái niệm về cơ cấu tổ chức
Có nhiều cách tiếp cận khác nhau về cơ cấu tổ chức. Có thể kể đến một số quan
niệm về cơ cấu tổ chức như sau:
Cơ cấu tổ chức là sự sắp xếp các bộ phận, các đơn vị trong một tổ chức thành
một thể thống nhất với quan hệ về nhiệm vụ và quyền hành rõ ràng, nhằm tạo nên một
môi trường nội bộ thuận lợi cho sự làm việc của mỗi cá nhân, mỗi bộ phận hướng tới
hoàn thành mục tiêu chung của tổ chức.
Theo cách tiếp cận trên, có thể hiểu:
Cơ cấu tổ chức gồm các bộ phận, đơn vị hợp thành, mỗi bộ phận có tính độc lập
tương đối, có chức năng, nhiệm vụ , quyền hạn, trách nhiệm nhất định.

Giữa các bộ phận có mối quan hệ hợp tác, phụ thuộc lẫn nhau theo sự phân công
nhiệm vụ, quyền hạn nhằm tạo ra sự gắn kết, hài hòa trong tổ chức.
Mỗi đơn vị, cá nhân, bộ phận được bố trí để thực hiện mục tiêu riêng, đồng thời
đều nhằm vào mục tiêu chung, mục tiêu cuối cùng của tổ chức.
Theo PGS.TS Lê Văn Tâm và PGS.TS Ngô Kim Thanh (2006) – Giáo trình quản
trị doanh nghiệp – NXB Đại học Kinh tế quốc dân
Cơ cấu tổ chức là tổng hợp các bộ phận khác nhau có mối liên hệ và quan hệ phụ


7
thuộc lẫn nhau, được chuyên môn hóa, được giao những trách nhiệm, quyền hạn và bố
trí theo từng cấp nhằm thực hiện các chức năng quản trị doanh nghiệp.
Với cách tiếp cận này có thể hiểu :
Cơ cấu tổ chức là một chỉnh thể gồm các bộ phận có chức năng, quyền hạn, trách
nhiệm khác nhau.
Trong cơ cấu tổ chức có hai mối quan hệ cơ bản đó là : quan hệ theo chiều ngang
và quan hệ theo chiều dọc. Quan hệ theo chiều ngang, cơ cấu tổ chức được chia thành
các bộ phận phòng ban với chức năng quản lý riêng, biểu thị sự chuyên môn hóa trong
phân công lao động quản lý. Giữa các bộ phận, phòng ban có mối liên hệ hợp tác, hợp
tác nhau. Quan hệ theo chiều dọc, cơ cấu tổ chức được chia thành các cấp quản lý. Cấp
quản lý phản ánh sự phân chia chức năng quản lý theo chiều dọc (trực tuyến), thể hiện
sự tập trung hóa trong quản lý, đồng thời cấp quản lý chỉ rõ mối quan hệ phục tùng của
cấp dưới bởi quyền uy của cấp trên và bởi tính chất nhiệm vụ to lớn, bao quát của cấp
trên.
Theo Jame H.Donnelly Jr, Jame L.Gibson & Jone M.Ivancench (2001) – Quản
trị học căn bản – NXB Thống Kê.
Cơ cấu tổ chức, tương tự như các bộ phận của một cơ thể sống tạo ra một khuôn
khổ trong đó sẽ diễn ra các hoạt động sôi nổi và các quá trình làm việc của con người.
Theo quan niệm này có thể hiểu cơ cấu tổ chức là một mô hình tổng thể bao gồm
nhiều bộ phận. Mỗi bộ phận giống như một hệ cơ quan trong cơ thể sống, đảm nhiệm

một chức năng khác nhau như : hệ thần kinh đảm nhiệm chức năng điều khiển đảm
bảo sự thích ứng của cơ thể trước những thay đổi của môi trường, hệ hô hấp có chức
năng trao đổi khí giữa cơ thể và môi trường bên ngoài, hệ tiêu hóa có chức năng biến
đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ,…Trong mỗi hệ cơ quan sẽ diễn
ra sự phối hợp hoạt động của các bộ phận khác nhau nhằm thực hiện chức năng của hệ
cơ quan mình như : để thực hiện chức năng trao đổi khí, trong hệ hô hấp sẽ diễ ra sự
phối hợp hoạt động của các bộ phận như phổi, mũi, hầu, thanh quản, khí quản… đồng
thời phối hợp hoạt động cùng các hệ cơ quan nhằm thực hiện chức năng chung là nuôi
dưỡng, duy trì một cơ thể khỏe mạnh, phát triển tốt. Tương tự như vậy, giữa các phòng
ban, bộ phận trong cơ cấu tổ chức cũng diễn ra sự phối hợp hoạt động của các cá nhân
nhằm thực hiện tốt các mục tiêu, chức năng của bộ phận, phòng ban mình và hướng tới
thực hiện mục tiêu chung là duy trì sự tồn tại và phát triển của tổ chức.


8
Trên cơ sở tiếp cận các quan niệm khác nhau, có thể thấy rằng bản chất của việc
tồn tại cơ cấu tổ chức là sự phân chia quyền hạn và trách nhiệm trong quản lý để nhằm
đạt được các mục tiêu của tổ chức. Do đó, cơ cấu tổ chức một mặt phản ánh cơ cấu
trách nhiệm của mỗi người trong doanh nghiệp, mặt khác tác động tích cực đến sự
phát triển doanh nghiệp. Từ những phân tích và tiếp cận với tư cách là chức năng của
hoạt động quản lý, chúng ta có thể rút ra:
Cơ cấu tổ chức là tập hợp bao gồm các bộ phận (đơn vị và cá nhân) khác nhau,
có mối liên hệ và quan hệ phụ thuộc nhau, chuyên môn hóa theo những mục tiêu, chức
trách, nhiệm vụ và quyền hạn nhất định nhằm đảm bảo các mục tiêu chung đã được
xác định.
1.1.3. Khái niệm về phân quyền
Phân quyền là quá trình chuyển giao nhiệm vụ và quyền hạn cho những người
(bộ phận hay cá nhân) có trách nhiệm hoàn thiện nhiệm vụ đó.
Theo TS Đoàn Thị Thu Hà và TS Nguyễn Thị Ngọc Huyền: Phân quyền là xu
hướng phân tán quyền lực ra quyết định cho những cấp quản trị thấp hơn trong hệ

thống thứ bậc. Phân quyền là hiện tượng tất yếu khi tổ chức đạt tới quy mô và trình độ
phát triển nhất định làm cho một người (hay một cấp quản trị) không thể đảm đương
mọi công việc quản trị.
Theo khái niệm trên có thể hiểu :
Phân quyền là hoạt động phân chia quyền hành, tầm hạn quản trị, quyền ra quyết
định của nhà quản trị cấp cao cho các nhà quản trị cấp thấp hơn trong tổ chức nhằm
đáp ứng mục tiêu phát triển của doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp đạt đến mức độ phát
triển nhất định về quy mô, năng lực, trình độ, đòi hỏi các yếu tố khác như : tài chính,
nhân lực,… trong doanh nghiệp cũng phải thay đổi và phát triển để thích nghi. Nếu
quyền hạn ra quyết định chỉ tập trung vào một cấp quản trị của doanh nghiệp sẽ làm
giảm sự linh hoạt trong hoạt động tổ chức, vận hành của doanh nghiệp. Các quyết
định đều tuân theo mệnh lệnh của nhà cấp quản trị cao dẫn đến sự chậm trễ về mặt thời
gian trong quá trình truyền đạt và phản hồi thông tin, khiến chất lượng công việc bị
giảm sút, hơn thế, các quyết định đưa ra có thể thiếu chính xác, thiếu khách quan,
không sát với tình hình thực tế, dẫn đến không giải quyết triệt để các vấn đề đang tồn
tại. Đồng thời, khi doanh nghiệp phát triển, khối lượng công việc là rất lớn, do đó một


9
nhà quản trị hay một cấp quản trị không thể đảm đương được hết hoạt động quản lý.
Việc phân chia quyền hạn, trách nhiệm quản lý cho các cấp quản trị thấp hơn sẽ giúp
giảm tải khối lượng công việc cho nhà quản trị cấp cao, từ đó giúp nhà quản trị cấp cao
có thể tập trung vào giải quyết các vấn đề lớn hơn một cách hiệu quả. Ngoài ra, việc
phân chia quyền hạn quản trị giúp nhà quản trị cấp thấp hơn phát huy được năng lực,
vai trò, trách nhiệm của mình trong công việc, các công việc được giải quyết một cách
nhanh chóng, chính xác, linh hoạt từ đó giúp doanh nghiệp dễ dàng kiểm soát, quản lý,
vận hành tốt hơn.
Theo GS.TS. Nguyễn Thành Độ và PGS.TS. Nguyễn Ngọc Huyền: Quyền hạn
được hiểu là sự được phép của một cá nhân (tập thể) khi thực hiện nhiệm vụ được
giao. Như thế, quyền hạn đề cập đến khả năng mà cá nhân (tập thể) được sử dụng các

nguồn lực nhất định để tiến hành một công việc nào đó.
Cơ sở xác định quyền hạn là nhiệm vụ được phân công thực hiện, nguyên tắc
phân quyền và khả năng chuyên môn của người thực hiện nhiệm vụ.
Theo cách tiếp cận trên, có thể hiểu hoạt động phân quyền là hoạt động xác định
khả năng mà mỗi cá nhân hoặc tập thể được sử dụng các nguồn lực trong doanh
nghiệp để thực hiện các nhiệm vụ được giao. Các nguồn lực ở đây có thể là tài chính,
nhân lực,vật tư, công cụ, dụng cụ,…nhằm phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh
của doanh nghiệp. Ứng với mỗi chức năng, bộ phận, cấp bậc quản lý khác nhau sẽ
được phân công trách nhiệm, quyền hạn khác nhau ví dụ như bộ phận kho vận sẽ có
nhiệm vụ theo dõi , quản lý, điều hành mọi hoạt động trong kho như : trách nhiệm bảo
quản hàng hóa, vật tư, thiết bị trong kho, xuất – nhập hàng hóa, vật tư cho các bộ phận
khác,…Như vậy, theo cách tiếp cận này, tầm hạn quản trị của cá nhân, tập thể phải dựa
vào trình độ chuyên môn, năng lực của cá nhân, tập thể trong việc thực hiện các nhiệm
vụ được giao, ngoài ra còn căn cứ vào các nguyên tắc phân chia quyền lực tại tổ chức.
1.2. Nội dung của cơ cấu tổ chức và phân quyền trong doanh nghiệp
1.2.1. Cơ cấu tổ chức
1.2.1.1. Đặc điểm và nguyên tắc xây dựng cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp
 Đặc điểm của cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp
Cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp có 3 đặc điểm cơ bản sau:


10
 Tính tập trung: phản ánh mức độ tập trung hay phân tán quyền lực của tổ chức
cho các bộ phận hay cá nhân. Nó chỉ sự phân bổ quyền hạn ra quyết định trong hệ
thống thứ bậc của tổ chức.
 Tính phức tạp: phản ánh mức số lượng các cấp. Các khâu trong cơ cấu tổ chức.
Nếu có nhiều cấp, nhiều khâu với nhiều mối liên hệ phức tạp thì tính phức tạp càng
cao và ngược lại. Doanh nghiệp nào có cơ cấu tổ chức nhiều tầng nấc trung gian thì
càng phức tạp và ngược lại.
 Tính tiêu chuẩn hóa: phản ánh mức độ ràng buộc các hoạt động, các hành vi

của mỗi bộ phận, quy chế… Nếu mức độ ràng buộc càng cao và chặt chẽ thì ta nói tín
tiêu chuẩn hóa cao sẽ tạo ra sức mạnh của tổ chức. Tiêu chuẩn hóa là quá trình phát
triển các thủ tục của tổ chức mà theo đó các thành viên có thể hoàn thành công việc
của họ theo một cách thức thống nhất thích hợp.
 Các nguyên tắc xây dựng cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp
Một số nguyên tắc xây dựng cơ cấu tổ chức bộ máy quản trị trong doanh nghiệp:
 Một là, đảm bảo yêu cầu của chiến lược sản xuất kinh doanh: Cơ cấu tồ chức
xác định công việc phải làm và làm như thế nào với một chiến lược hay các chiến lược
nhất định. Như vậy, cơ cấu tổ chức liên quan đến các quá trình thực hiện các nhiệm vụ
của doanh nghiệp.
Cơ cấu tổ chức đáp ứng được chiến lược của công ty khi nó gắn kết được con
người với chức năng nhiệm vụ và kết nối các hoạt động của những con người vào các
bộ phận khác nhau. Mỗi một chức năng trong tổ chức cần phải phát tiển một năng lực
gây khác biệt thông qua một hoạt động tạo giá trị theo hướng tăng hiệu quả, chất
lượng, cải tiến vả đáp ứng khách hàng. Như vậy, mỗi chức năng cần có trong cơ cấu tổ
chức phải được thiết kế rõ ràng, qua đó có thể chuyên môn hóa, phát triển các kỹ năng
và đạt năng suất cao. Và khi các chức năng trở nên chuyên môn hóa cao hơn, mỗi bộ
phận lại thường theo đuổi các mục tiêu của riêng mình đo vậy cần rất chú ý tới yêu cầu
truyền thông và phối hợp với các chức năng khác.
 Hai là, đảm bảo tính tối ưu: Cơ cấu tổ chức là phương tiện để các nhà quản trị
có thể phối hợp các hoạt động giữa những chức năng hay các bộ phận khác nhau nhằm
khai thác đầy đủ các kỹ năng và năng lực của họ. Để có lợi ích từ sự cộng hưởng giữa


11
các bộ phận, nhà quản trị phải thiết kế các cơ chế cho phép mỗi bộ phận có thể truyền
thông và chia sẻ các kỹ năng và hiểu biết của mình.
 Ba là, đảm bảo tính linh hoạt: Cơ cấu tổ chức hữu hiệu tạo ra tính ổn định cho
công ty để nó thực hiện thành công các chiến lược và duy trì lợi thế cạnh tranh hiện
tại, đồng thời cũng cung cấp tính linh hoạt cần thiết để phát triển các lợi thế cạnh tranh

cho chiến lược tương lai. Nói cách khác, tính ổn định của cơ cấu cung cấp cho công ty
khả năng quản trị các công việc hàng ngày một cách kiên định và có thể dự báo trước,
trong khi đó tính linh hoạt của cơ cấu cung cấp các cơ hội khai thác các khả năng cạnh
tranh, phân bổ nguồn lực cho các hoạt động nhằm định dạng lợi thế cạnh tranh của
công ty để nó thành công trong tương lai.
 Bốn là, đảm bảo tính tin cậy: Khi cơ cấu trực tuyến và quyền lực kéo dài, vấn
đề thông tin bị bóp méo phát sinh. Đi dọc xuống phía dưới hay chuyển dịch lên phía
trên của cơ cấu tổ chức, các nhà quản trị ở các cấp khác nhau có thể hiểu sai thông tin,
hoặc là cắt xén một cách tình cờ các thông điệp hoặc là chủ ý phục vụ lợi ích cá nhân.
Trong cả hai trường hợp đó thông tin không thể không bị ảnh hưởng khi đi đến được
địa chỉ của nó.
Do vậy cơ cấu tổ chức phải đảm bảo tính chính xác của thông tin trong hệ thống,
nhờ đó đảm bảo được sự phối hợp nhịp nhàng giữa các hoạt động và nhiệm vụ của tất
cả bộ phận, đơn vị trong doanh nghiệp.
 Năm là, đảm bảo tính kinh tế: cấu trúc tổ chức phải xây dựng trên nguyên tắc
giảm chi phí và nâng hiệu quả kinh tế. Cơ cấu càng phức tạp thì phí quản lí càng cao.
Khi công ty chuyên môn hóa cao, các nhà quản trị càng đóng vai trò đặc biệt và càng
cần các nguồn lực để mỗi nhà quản trị thực hiện vai trò một cách hiệu lực. Lúc đó
càng cần nhà quản trị có trình độ cao, trả lương cao và càng cần nhiều nhân viên, cuối
cùng là chi phí cao.
1.2.1.2. Một số mô hình cơ cấu tổ chức doanh nghiệp
 Mô hình cấu trúc tổ chức trực tuyến
Với mô hình cấu trúc trực tuyến thì quyền hành quản trị tập chung chủ yếu vào
một người,mọi thông tin đều được tập trung về cho người quản lý cao nhất xử lý và
mọi quyết định cũng phát ra từ đó, có ít cấp quản trị trung gian, số lượng nhân viên
không nhiều.


12
Giám Đốc

Trưởng phòng 1

Trưởng phòng 2

Trưởng phòng 3

Hình 1.1: Mô hình cấu trúc tổ chức trực tuyến
 Ưu điểm:
Nhanh chóng, linh hoạt gọn nhẹ và chi phí quản lý thấp. Việc kiểm soát và điều
chỉnh các hoạt động, các bộ phận bên trong doanh nghiệp dễ dàng, tối thiểu đến mức
thấp nhất tình trạng quan liêu giấy tờ.
 Nhược điểm:
Mô hình nàychỉ có thể áp dụng ở các doanh nghiệp nhỏ. Tuy nhiên khi doanh
nghiệp phát triển, tổ chức lớn lên về quy mô, thì mô hình tổ chức đơn giản này không
còn phù hợp nữa. Sự tập trung quản lý sẽ gây ra tình trạng quá tải ở bộ máy quản lý, và
doanh nghiệp sẽ không hoạt động được.
Ngoài ra mô hình này còn mang tính mạo hiểm cao, vì nếu có một biến cố bất
ngờ nào xảy khiến nhà quản trị không thể tiếp tục làm việc được (như tai nạn) thì cả
doanh nghiệp sẽ rơi vào tình trạng khủng hoảng.
 Mô hình cơ cấu tổ chức theo chức năng
Cơ cấu tổ chức theo chức năng là loại hình cấu trúc tương đối cổ điển, hướng
nội, mà đặc điểm cơ bản là phân chia doanh nghiệp thành các tuyến chức năng. Mỗi
tuyến là một đơn vị bộ phận đảm nhận một hay một số chức năng, nhiệm vụ giống
hoặc tương đồng nhau. Mỗi bộ phận được đặt dưới sự quản lý của giám đốc hay
trưởng phòng chức năng.
Giám Đốc

Marketing

Kinh doanh

Hình 1.2: Mô hình cơ cấu tổ chức theo chức năng.
 Ưu điểm :

Tài chính


13
Có sự chuyên môn hóa sâu sắc hơn, cho phép các thành viên tập trung vào
chuyên môn của họ hơn.
Tạo điều kiện tuyển dụng được các nhân viên với các kỹ năng phù hợp với từng
bộ phận chức năng.
 Nhược điểm :
Công việc của cá nhân hoặc nhóm có thể trở nên nhàm chán, tẻ nhạt nếu cứ thúc
đẩy công việc theo chuyên môn hẹp. Mặt khác khi môi trường kinh doanh thay đổi
nhân viên này cũng khó có khả năng thích ứng kịp.
Mỗi đơn vị chức năng chỉ chăm chú theo đuối mục tiêu chức năng của mình mà
lãng quên mục tiêu chung của doanh nghiệp, do vậy có thể gây mâu thuẫn giữa các
đơn vị chức năng.
Sự hợp tác lỏng lẻo giữa các bộ phận chức năng làm cho tính hệ thống của doanh
nghiệp bị suy giảm. Khi đó tính bao quát, phối hợp của doanh nghiệp bị nhiều hạn chế,
nhất là khi doanh nghiệp phải đối phó với sự thay đổi môi trường kinh doanh bên
ngoài doanh nghiệp.
Về mặt đào tạo các nhà quản trị trong tương lai, mô hình này không tạo được
điều kiện thuận lợi để chuẩn bị cho các nhà quản trị mới có nhãn quan tổng hợp về
toàn bộ tổ chức.
 Mô hình cơ cấu tổ chức hỗn hợp

Giám đốc

Phó Giám Đốc
Hình 1.3: Mô hình tổ chức trực tuyến - chức năng
Cơ cấu tổ chức loại này là sự kết hợp của hai cơ cấu tổ chức là trực tuyến và

Phòng
Nhân sự

chức năng, do đó mối liên hệ giữa cấp dưới và lãnh đạo là một đường thẳng, còn
Phòng chăm sóc
Phòng kinh
Phòng Kế Toán
khách hàng
doanh


14
những bộ phận chức năng chỉ làm nhiệm vụ chuẩn bị những lời chỉ dẫn, những lời dẫn
dắt và kiểm tra sự hoạt động của các cán bộ trực tuyến.
 Ưu điểm: Tận dụng ưu điểm của hai mô hình trực tuyến và chức năng đã tạo điều
kiện thuận lợi cho sự phối hợp theo yêu cầu của các hoạt động để hoàn thành các mục tiêu
chung, đảm bảo được sự thích nghi theo yêu cầu của khách hang nhưng đồng thời vẫn tiết
kiệm được chi phí. Phát huy năng lực, chuyên môn của các bộ phận chức năng, đồng thời
đảm bảo được quyền chỉ huy trực tiếp của lãnh đạo cấp cao trong tổ chức.
 Nhược điểm: Cơ cấu này khá phức tạp và cần nhiều về vốn. Bên cạnh đó người
lãnh đạo tổ chức phải thường xuyên giải quyết mâu thuẫn giữa các bộ phận trực tuyến
với các bộ phận chức năng, cơ cấu chậm đáp ứng các tình huống đặc biệt có thể làm
tăng chi phí gián tiếp cho Công ty.
 Mô hình tổ chức theo sản phẩm
Theo mô hình này thì chia doanh nghiệp thành các nhánh và mỗi nhánh sẽ đảm

nhận kinh doanh theo mỗi ngành hàng hay mặt hàng nhất định. Thực chất là tạo ra các
xí nghiệp con trong doanh nghiệp, các đơn vị xí nghiệp này sẽ hoạt động tương đối
độc lập. Mỗi đơn vị xí nghiệp con sẽ do một giám đốc quản lý.
Giám Đốc

Giám Đốc sản
phẩm A

Giám Đốc sản
phẩm B

Giám Đốc sản
phẩm C

Giám Đốc sản
phẩm D

Hình 1.4: Mô hình tổ chức theo sản phẩm.
 Ưu điểm :
Hướng sự chú ý và nỗ lực vào tuyến sản phẩm, rèn luyện kỹ năng tổng hợp cho
các nhà quản trị.
Đảm bảo được sự phối kết hợp và liên kết chặt chẽ giữa các bộ phận, các nhóm trong
doanh nghiệp. Tạo ra được sự bao quát chung trong toàn bộ hoạt động kinh doanh, kết hợp
được các mục tiêu chung của doanh nghiệp với các mục tiêu của mỗi bộ phận.
Mặt khác cơ cấu tổ chức theo ngành hàng, mặt hàng kinh doanh có thể dễ dàng


15
đổi mới và thích nghi với sự thay đổi của thị trường.
Cơ cấu tổ chức này tạo điều kiện cho giám đốc bộ phận có thể linh hoạt khi xử lý

các tình huống kinh doanh hoặc có thể phản ứng nhanh chóng khi gặp các khó khăn
trong quá trình thực hiện mục tiêu kinh doanh do mình phụ trách.
 Nhược điểm :
Nhiều hoạt động hay công việc có thể bị trùng lặp trong các bộ phận khác nhau,
đòi hỏi nhiều nhà quản trị tổng hợp, dẫn tới chi phí và giá thành tăng. Và sự lãng phí
sẽ rất lớn nếu phải dùng đến các chuyên gia hay các phương tiện kỹ thuật cao.
Có thể gặp nhiều khó khăn trong công tác quản trị nhân sự như không cung cấp
một nền chung cho các cá nhân có đào tạo chuyên sâu và kinh nghiệm tốt để giải quyết
các vấn đề. Không phát huy hết được năng lực sở trường của nhân viên.
Cơ cấu tổ chức này có thể làm hạn chế khả năng cạnh tranh về chất lượng của
các sản phẩm dịch vụ khi so sánh với các đối thủ có cơ cấu theo chức năng. Nói cách
khác, cơ cấu tổ chức này có thể làm suy giảm vị thế về công nghệ và kỹ thuật – một
yếu tố quyết định trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
 Mô hình tổ chức theo khu vực địa lý
Cấu trúc này chia doanh nghiệp thành các nhánh mà mỗi nhánh đảm nhận thực
hiện hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp theo từng khu vực địa lý, đứng đầu mỗi
nhánh là giám đốc khu vực.
Giám Đốc

Giám Đốc khu vực
2

Giám Đốc khu vực
1

Giám Đốc khu
vực 3

Hình 1.5: Mô hình tổ chức theo khu vực địa lý
 Ưu điểm:

Về cơ bản cũng giống như cơ cấu tổ chức theo sản phẩm, cơ cấu tổ chức theo
khu vực địa lý cũng tương đối linh hoạt, dễ thống nhất các mục tiêu bộ phận với mục
tiêu chung của doanh nghiệp. Ngoài ra cơ cấu tổ chức theo khu vực địa lý còn có
những ưu điểm riêng sau:


16
Cơ cấu tổ chức theo khu vực địa lý làm giảm bớt phạm vi công việc cần phải điều
hành trực tiếp của cấp quản trị cao nhất, giúp cho cấp này có thêm điều kiện để đầu tư cho
hoạt động chiến lược, và các nhà quản trị cấp thấp thấy rõ trách nhiệm của mình.
Giúp tiết kiệm chi phí đi lại cho nhân viên, đặc biệt là nhân viên bán hàng.
Tận dụng được các điều kiện thuận lợi do môi trường địa lý tự nhiên tạo ra, nhất
là trong việc tạo ra các yếu tố đầu vào với chi phí thấp và ít rủi ro.
Giúp giảm thiểu các thách thức do môi trường văn hóa – xã hôi đặt ra cho doanh
nghiệp.
Cơ cấu tổ chức theo khu vực địa lý giúp cho doanh nghiệp gây được thiện cảm
với chính quyền địa phương.
 Nhược điểm:
Cơ cấu tổ chức theo khu vực địa lý đòi hỏi nhiều nhà quản trị tổng hợp, và sự
phân tán nguồn lực của doanh nghiệp tại các khu vực khác nhau. Dẫn đến việc khó
kiểm soát các hoạt động của doanh nghiệp.
Mặt khác, cơ cấu tổ chức theo khu vực địa lý dẫn đến việc các công việc bị trùng
lặp ở các khu vực khác nhau gây hiện tượng lãng phí nguồn lực, đặc biệt là nguồn
nhân lực.
 Mô hình tổ chức định hướng khách hàng
Đặc điểm của cơ cấu tổ chức theo khách hàng là chia doanh nghiệp thành các
nhánh mà mỗi bộ phận (hay đơn vị) đảm nhận toàn bộ hoạt động kinh doanh nhằm
phục vụ một đối tượng khách hàng nào đó.
Tổng Giám Đốc

Giám Đốc khách
hàng A

Giám Đốc khách
hàng B

Giám Đốc khách
hàng C

Hình 1.6: Mô hình tổ chức định hướng khách hàng
 Ưu điểm:
Cơ cấu tổ chức doanh nghiệp theo kiểu khách hàng cho phép toàn bộ hoạt động
của doanh nghiệp hướng vào mục tiêu cuối cùng là khách hàng, tạo sự hiểu biết và