BÀI GIẢNG và đề THI bài 26 cơ cấu ngành công nghiệp

BÀI GIẢNG: CƠ CẤU NGÀNH CÔNG NGHIỆP
CHUYÊN ĐỀ: ĐỊA LÍ CÁC NGÀNH KINH TẾ VIỆT NAM
MÔN: ĐỊA LÍ LỚP 12
THẦY GIÁO: VŨ HẢI NAM

1. Cơ cấu công nghiệp theo ngành
- Khái niệm: thể hiện ở tỉ trọng giá trị sản xuất của từng ngành (nhóm ngành) trong toàn bộ hệ thống
các ngành công nghiệp.
- Mục đích: hình thành phù hợp với các điều kiện cụ thể ở trong và ngoài nước trong mỗi giai đoạn nhất
định.
- Cơ cấu tương đối đa dạng: gồm 29 ngành chia 3 nhóm chính:
+) Công nghiệp khai thác (4 ngành)
+) Công nghiệp chế biến (23 ngành)
+) Công nghiệp sản xuất, phân phối điện, khí đốt, nước (2 ngành)
- Nổi lên một số ngành công nghiệp trọng điểm:
+) Khái niệm: Là những ngành có thế mạnh lâu dài, mang lại hiệu quả kinh tế cao, và có tác
động mạnh mẽ đến việc phát triển các ngành kinh tế khác.
+) 7 ngành trọng điểm: năng lượng, chế biến LTTP, dệt may (SX HTD), hóa chất, vật liệu xây
dựng, cơ khí, điện tử.
- Cơ cấu ngành có sự chuyển dịch rõ rệt (Atlat trang 21)
+) Giảm tỉ trọng công nghiệp khai thác
+) Tăng tỉ trọng công nghiệp chế biến
=> thích nghi tình hình mới => hội nhập vào thị trường khu vực và quốc tế
- Phương hướng hoàn thiện cơ cấu ngành công nghiệp:
+ Xây dựng cơ cấu linh hoạt, phù hợp với điều kiện VN, thích ứng với nền kinh tế thế giới.
+ Đẩy mạnh công nghiệp chế biến và hàng tiêu dùng, phát triển ngành dầu khí, điện đi trước một
bước, các ngành khác phát triển tùy nhu cầu.
+ Đầu tư theo chiều sâu, đổi mới thiết bị, công nghệ => nâng cao chất lượng, năng suất lao động
=> hạ giá thành, tăng sức cạnh tranh.
2. Cơ cấu công nghiệp theo lãnh thổ
a. Vùng có mức độ tập trung công nghiệp cao

1

Truy cập trang để học Toán - Lý - Hóa - Sinh - Văn - Anh - Sử - Địa GDCD tốt nhất!


- ĐBSH & vùng phụ cận:
+ Mức độ tập trung công nghiệp theo lãnh thổ cao nhất nước.
+ Nhiều trung tâm công nghiệp nhất, quy mô lớn và cơ cấu đa dạng.
+ Từ Hà Nội toả theo các hướng với các cụm chuyên môn hoá:
•Hải Phòng-Hạ Long-Cẩm Phả: khai thác than , cơ khí.
•Đáp Cầu- Bắc Giang: phân hoá học, VLXD.
•Đông Anh-Thái Nguyên: luyện kim ,cơ khí.
•Việt Trì-Lâm Thao-Phú Thọ: hoá chất, giấy.
•Hoà Bình-Sơn La: thuỷ điện.
•Nam Định-Ninh Bình-Thanh Hoá: dệt, xi-măng, điện.
- Ở Nam Bộ (Đông Nam Bộ):
+ Quy mô các trung tâm lớn nhất, cơ cấu ngành rất đa dạng, nhiều ngành hiện đại.
+ Hình thành 1 dải công nghiệp với các TTCN trọng điểm: TP. HCM, Biên Hoà, Vũng Tàu, Thủ
Dầu Một.
+ Các ngành: khai thác dầu, khí; thực phẩm, luyện kim, điện tử,...TP. HCM là TTCN lớn nhất cả
nước.
b. Vùng có mức độ tập trung công nghiệp trung bình
- Duyên hải miền Trung: hình thành 1 dải công nghiệp dọc theo ven biển: Huế, Đà Nẵng, Vinh, với các
ngành: cơ khí, thực phẩm, điện,..Đà Nẵng là TTCN lớn nhất vùng. Cơ cấu ngành tương đối đa dạng.
- Đồng bằng sông Cửu Long: hình thành một số trung tâm quy mô vừa và nhỏ như Cà Mau, Cần Thơ,
Long Xuyên, Rạch Giá, ngành chủ đạo là chế biến LTTP và vật liệu xây dựng dựa trên thế mạnh về nguyên liệu
của vùng.
c.Vùng có mức độ tập trung công nghiệp thấp: Vùng TDMNBB và Tây Nguyên:không có các trung
tâm CN, chỉ có các điểm CN, công nghiệp chậm phát triển, là các điểm CN phân bố phân tán, rời rạc. Cơ cấu

ngành đơn điệu chủ yếu là sơ chế nguyên liệu.
d. Nguyên nhân:
- Vùng tập trung CN cao có sự đồng bộ của các nhân tố: vị trí địa lý, TNTN, nguồn lao động có tay
nghề, thị trường tiêu thụ, kết cấu hạ tầng, chính sách phát triển CN, thu hút đầu tư nước ngoài.
- Các vùng TDMN còn hạn chế là do thiếu đồng bộ các nhân tố trên, nhất là GTVT kém phát triển.
- Những vùng có giá trị công nghiệp lớn: ĐNB, ĐBSH, ĐBSCL, 3 vùng này chiếm trên 80% GTSX CN
của cả nước. Trong đó ĐNB cao nhất, chiếm 55,6% giá trị sản xuất công nghiệp cả nước. (2005)
3. Cơ cấu công nghiệp theo thành phần kinh tế (Atlat trang 21)

2

Truy cập trang để học Toán - Lý - Hóa - Sinh - Văn - Anh - Sử - Địa GDCD tốt nhất!


- Cơ cấu đa dạng, nhiều thành phần: khu vực Nhà nước, khu vực ngoài Nhà nước và khu vực có vốn đầu
tư nước ngoài nhằm phát huy mọi tiềm năng.
- Các thành phần kinh tế tham gia vào hoạt động công nghiệp ngày càng được mở rộng.
- Xu hướng chung: giảm tỷ trọng khu vực Nhà nước, tăng tỷ trọng khu vực ngoài Nhà nước, đặc biệt là
khu vực có vốn đầu tư nước ngoài..

HẾT

3

Truy cập trang để học Toán - Lý - Hóa - Sinh - Văn - Anh - Sử - Địa GDCD tốt nhất!