bài 27 hệ thống cung cấp nguyên liệu - động cơ xăng

Tiết:
Bài 27 hệ thống cung cấp nhiên liệu và không
khí trong động cơ xăng
Ngời soạn :
Ngày soạn :
Ngày giảng :
Lớp dạy :
I. Mục tiêu
Sau khi học xong bài này ,HS phải :
-Trình bày đợc nhiệm vụ ,cấu tạo chung và nguyên lí làm việc của hệ thống
nhiên liệu và không khí trong động cơ xăng.
- Đọc đợc sơ đồ khối của hệ thống .
II. Chuẩn bị
1. Chuẩn bị của GV:
*chuẩn bị nội dung :
- Nghiên cứu bài 27 SGK công nghệ 11.
- Thu thập tài liệu và thông tin liên quan đến các hệ thống
cung cấp nhiên liệu vad không khí trong động cơ xăng.
* Chuẩn bị đồ dùng học tập:
- Tranh vẽ hình 27.1,hình 27.2, hình27.3 SGK trên giấy khổ
lớn (tự vẽ hoặc in).
-Tranh vẽ của hệ thống nhiên liệu và không khí trong động cơ
xe máy và ô tô.
2. Chuẩn bị của HS:
-Đọc trớc bài 27 trong SGK.
III. Các bớc lên lớp.
1. ổ n định lớp .
- ổn định trật tự ,vị trí .
- Kiểm tra sĩ số:
Tổng số :
Vắng : có phép : Không phép:

2. k iểm tra bài cũ.
Câu hỏi 1: trình bày nhiệm vụ và phân loại hệ thống làm mát?
Câu hỏi 2: Trình bày cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống làm mát
bằng nớc loại tuần hoàn cỡng bức?
3. b ài mới.
Đặt vấn đề:
- Cho học quan sát tranh vẽ : động cơ xe máy hoặc ôtô( loại
động cơ xăng)
- GV đặt câu hỏi : Để động cơ làm việc đợc cầ phải cung
cấp gì?
- Trả lời : Để động cơ đợc cần phải cung cấp nhiên liệu và
không khí cho động cơ theo một lu lợng, tỉ lệ , quy cách và
thời diểm thích hợp. Bộ phận thực hiện việc này đợc gọi là
hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí .
- GV: Trong thực tế có có hai hệ thống nhiên liệu phổ biến
dùng trong hai loại động cơ- động cơ xăng và động cơ
điêzen. Bài hôm nay chúng ta sẽ nghiên cứu hệ thống cung
cấp nhiên liệu và không khí trong động cơ xăng.

Hoạt động của GV và HS Nội dung cơ bản
Hoạt động 1: Tìm hiểu nhiệm vụ và phân loại
hệ thống
*Tìm hiểu nhiệm vụ:
- GV đặt câu hỏi: theo
em hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí
trong động cơ xăng có nhiệm vụ gì?
- HS trả lời câu hỏi .
- GV làm rõ 2 ý :
+ để động cơ làm việc đợc cần phải cấp cho
nó hoà khí (hỗn hợp nhiên liệu mà

đối với động cơ xăng là hỗn hợp xăng và
không khí)
+ở mỗi chế độ làm việc động cơ đòi hỏi
phải đợc cung cấp hoà khí có lợng và tỉ
lệ hoà trộn khác nhau.
Do đó phải có hệ thống cung cấp nhiên liệu
và không khí cho động cơ.
*Tìm hiểu phân loại hệ thống:
- GV lu ý HS có nhiều cách phân loại dựa
theo các dấu hiệu khác nhau . ở đây phân loại
theo cấu tạo bộ phận tạo thành hoà khí ,hệ
thống đợc chia ra làm hai loại:
+ Hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hoà khí
I. Nhiệm vụ và phân loại.
1. Nhiệm vụ:

Hệ thống cung cấp nhiên liệu
và không khí trong động cơ có
nhiệm vụ cung cấp hoà khí (hỗn
hợp xăng và không khí sạch)vào
xi lanh của động cơ. Lợng và tỷ lệ
hoà khí phải phù hợp với các chế
độ làm việc của động cơ.
2. Phân loại:
Theo cấu tạo bộ phận tạo thành
hoà khí, hệ thống
đợc chia làm hai loại:
- Hệ thống cung cấp nhiên liệu
dùng bộ chế hoà khí.
- Hệ thống cung cấp nhiên liệu

(BCHK)
+ Hệ thống nhiên liệu dùng vòi phun( còn
gọi là hệ thống phun xăng)
- GV cho HS xem tranh vẽ của hai loại hệ
thống và phân loại trên tranh vẽ.
dùng vòi phun (thờng đựơc gọi là
hệ thống phun xăng).
Hoạt động 2: Tìm hiểu cấu tạo và nguyên lý
làm việc của hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế
hoà khí
*Tìm hiểu cấu tạo
- GV sử dụng hình 27.1 giới thiệu cấu tạo của hệ
thống ,chủ yếu nêu khái quát tên gọi và nhiệm
vụ của các bộ phận chính: thùng xăng ,bơm
xăng ,bầu lọc xăng ,bầu lọc khí và bộ chế hoà
khí (hay còn gọi là cacbuaratơ)

- GV giới thiệu một số hệ thống nhiên liệu dùng
bộ chế hoà khí trong động cơ xăng ( hệ thống
nhiên liệu của xe máy,ôtô). Đặt câu hỏi:
+ Tại sao hệ thống nhiên liệu trên xe máy lại
không có bơm xăng?
HS trả lời : vì hệ thống làm việc đợc là do thùng
xăng đặt cao hơn bộ chế hoà khí nên xăng tự
chảy vào bộ chế hoà khí.
+ Hệ thống nhiên liệu của ôtô có bơm xăng
không? Tại sao?
HS trả lời : có, vì thùng xăng đặt ở xa và thấp
hơn bộ chế hoà khí nên phải dùng bơm xăng.
*Tìm hiểu nguyên lí làm việc của hệ thống

- GV sử dụng hình 27.1 , gợi lại kiến thức ở bài
21 ( nguyên lý làm việc của động cơ đốt trong)
để lý giải và dẫn dắt HS tìm hiểu nguyên lý làm
việc của hệ thống.
II. Hệ thống nhiên liệu dùng bộ
chế hoà khí.
1. cấu tạo
Cấu tạo của hệ thống nhiên liệu
dùng bộ chế hoà khígồm một số
bộ phận chính là :
- Thùng
xăng để chứa xăng .
- Bầu lọc xăng để lọc sạch cặn
bẩn trong xăng .
- Bơm xăng có nhiệm vụ hút
xăng từ thùng chứa đa tới bộ
chế hoà khí.
- Bộ chế hoà khí làm nhiêm vụ
hoà trộn xăng với không khí
tạo thành hoà khí với tỉ lệ
phù hợp với chế độ làm việc
của động cơ.
- Bầu lọc khí để lọc sạch bụi
bẩn lẫn trong không khí.
2. Nguyên lý làm việc
Khi động cơ làm việc, xăng từ
thùng xăng đợc bơm xăng hút lên
chảy vào buồng phao của bộ chế
- GV đặt câu hỏi :
+ Quan sát hình 27.1 em hãy cho biết đờng dẫn

khác nhau, đó là những đờng nào?
-HS trả lời : Hệ thống có 3 đờng dẫn
Mạch xăng tính từ thùng xăng qua bầu lọc xăng
và bơm xăng tới BCHK; mạch không khí tính từ
bầu lọc khí tới BCHK; mạch hoà khí tính từ
BCHK tới xilanh động cơ.
+ Tại sao không cần bơm không khí mà không
khí vẫn hút vào trong xilanh động cơ?
-HS trả lời : Việc hút không khí vào xilanh là do
sự giảm áp suất khí trong xilanh khi pittông đi
xuống ở kỳ nạp.
- GV lu ý HS: khi không khí đi qua bộ chế hoà
khí nó sẽ hút xăng và hoà trộn với nhau ở đó để
đi vào xilanh. Cho HS ghi tóm tắt nguyên lí làm
việc của hệ thống.
hoà khí .
ở kỳ nạp, pittông đi xuống tạo
độ chân không trong xi lanh,
không khí đợc hút qua bầu lọc khí
rồi qua bộ chế hòa khí, tại đây
chúng hút xăng trong buồng phao,
hòa trộn tạo thành hòa khí.
Hoạt động 3: Tìm hiểu cấu tạo và nguyên lí
làm việc của hệ thống phun xăng.
*Tìm hiểu cấu tạo của hệ thống
- GV sử dụng hình 27.2 giới thiệu cấu tạo của
hệ thống phun xăng ,nêu khái quát tên gọi và
nhiệm vụ của các bộ phận chính : Thùng xăng,
bầu lọc xăng ,bơm xăng ,bộ điều chỉnh áp suất,
vòi phun, các cảm biến,bộ điều khiển, bầu lọc

không khí, đờng ống nạp, xilanh động cơ.
- HS quan sát hình vẽ, nghe giảng.
- GV đặt câu hỏi :
+ Quan sát hình 27.1 và 27.2 .So sánh cấu tạo
của hai hệ thống cung cấp nhiên liệu trên?
-HS trả lời : Giống nhau: Đều có bơm xăng ,
thùng xăng, bầu lọc xăng, bầu lọc khí .
III. Hệ thống phun xăng.
1. c ấu tạo
ở hệ thống phun xăng(hình
27.2) xăng đợc phun vào đờng
ống nạp hoặc xylanh để hoà trộn
với không khí tạo thành hoà khí.
Phần này chỉ giới thiệu hệ thống
phun xăng vào đờng ống nạp .
Ngoài một số bộ phận tơng
tự hệ thống dùng bộ chế hoà khí,
hệ thống phun xăng có cấu tạo
thêm một số bộ phận chính là :
- Bộ điều
khiển phun có nhiệm vụ
điều khiển chế độ làm việc
của vòi phun để có hoà khí
phù hợp với chế độ làm
việc của động cơ. Bộ điều
Khác nhau : Hệ thống phun xăng không có bộ
chế hoà khí mà có thêm một số bộ phận nh: Bộ
điều khiển ,vòi phun, cảm biến, bộ điều chỉnh
áp suất.
+ Tại sao hệ thống phải có bộ điều chỉnh áp

suất?
- HS trả lời : vì bộ điều chỉnh áp suất làm việc
nh van an toàn của bơm dầu bôi trơn có nhiệm
vụ giữ áp suất xăng ở vòi phun luôn ở một trị
số nhất định trong suốt quá trình làm việc. Khi
áp suất xăng ở vòi phun quá giá trị đã định thì
bộ điều chỉnh sẽ mở để một phần xăng chảy về
thùng xăng.
+ Tại sao hệ thống phun xăng lại phải có các
cảm biến?
- HS trả lời : vì các cảm biến có nhiệm vụ thông
báo cho bộ điều khiển phun tình trạng, trạng thái
và chế độ là việc của động cơ nh nhiệt độ nớc
làm mát, số vòng quay trục khuỷu ,độ mở bớm
ga... Để bộ điều khiển điều chỉnh chế độ làm
việc của vòi phun trộn hoà khí có tỉ lệ phù hợp
với chế độ của động cơ.

*Tìm hiểu nguyên lí làm việc của hệ thống
- GV sử dụng hình 27.2 để lí giải và dẫn dắt HS
tìm hiểu nguyên lí làm việc của hệ thống phun
xăng .
- GV đặt câu hỏi :
+ Với hệ thống phun xăng không khí đợc hút
vào xilanh nhờ hiện tợng gì ?
-HS trả lời : việc hút khí vào xilanh động cơ vẫn
do sự giảm áp suất trong xi lanh khi píttông đi
xuống ở kì nạp.
+ Theo sơ đồ thì xăng đợc phun vào đờng ống
nạp hay buồng cháy động cơ?

-HS trả lời : Xăng đợc vòi phun phun vào đờng
ống nạp.
- GV bổ sung: Vòi
khiển nhận tín hiệu từ các
cảm biến đo các thông số
nh nhiệt độ động cơ, số
vòng quay trục khuỷu, độ
mở của bớm ga... xử lí
thông tin và phát tín hiệu
điều khiển chế độ làm việc
của vòi phun.
- Bộ điều
chỉnh áp suất có nhiêm vụ
giữ cho áp suất xăng ở vòi
phun luôn ở một trị số nhất
định trong suốt quá trình
làm việc.
- Vòi
phun có cấu tao nh một
chiếc van, đơc điều khiển
bằng tín hiệu điện .
2. Nguyên lí làm việc
Khi ĐC làm việc, Nhờ bơm
xăng và bộ điều chỉnh áp suất,
xăng ở vòi phun luôn có áp suất
nhất định. Quá trình phun xăng
của vòi phun đợc điều khiển bởi
bộ điều khiển phun, không khí đ-
ợc hút vào xilanh ở kì nạp nhờ sự
chênh lệch áp suất.

.
Do quá trình phun đợc điều
khiển theo nhiều thông số về tình
trạng và chế độ làm việc của ĐC
nên hoà khí luôn có tỷ lệ phù hợp
với chế độ làm việc của ĐC