TIẾP cận BN bị rối LOẠN cảm GIÁC

TIẾP CẬN BỆNH NHÂN
BỊ RỐI LOẠN CẢM GIÁC
TS LÊ VĂN TUẤN
BỘ MÔN THẦN KINH-ĐHYD TPHCM


Hệ cảm giác bản thể
Cảm giác có thể được chia thành 4 loại:
 Nông
 Sâu
 Tạng
 Đặc biệt


Cảm giác nông:
 Sờ
 Đau
 Nhiệt
 Nhận biết 2 điểm


Cảm giác sâu:
 Định vị cơ và khớp
 Đau cơ sâu
 Cảm giác rung


Cảm giác tạng:
 Đói
 Buồn nôn
 Đau tạng

Cảm giác đặc biệt:
 Ngửi
 Nhìn
 Nếm
 Nghe
 Thăng bằng


Các thụ thể
Exteroceptor:
 Tiểu thể Meissner
 Tiểu thể Merkel
 Tế bào lông với cảm giác sờ
 Hành tận Krause với cảm giác lạnh
 Tiểu thể Ruffini với cảm giác ấm
 Các tận thần kinh tự do cho cảm giác đau


Proprioceptor nhận xung từ:
 Các tiểu thể pacini
 Các thụ thể khớp
 Các thoi cơ
 Cơ quan gân Golgi


Sự liên kết
 Neuron thứ nhất: ở hạch rễ sau hay hạch
hướng tâm tạng

 Neuron thứ hai: thân tế bào nằm ở trong
trục thần kinh
 Neuron thứ ba: thân tế bào nằm ở đồi thị
và phóng chiếu đến vỏ não cảm giác


Các đường cảm giác
Hệ liềm (cột sau) mang cảm giác:
 Sờ
 Khớp
 Nhận biết hai điểm
 Rung âm thoa


Hệ bụng bên chuyển xung liên quan:
 Cảm giác đau
 Nhiệt độ da



Các vùng vỏ não
 Các vùng vỏ não cảm giác nguyên phát:
vùng vỏ não 3, 1 và 2
 Các vùng vỏ não thêm: vùng phóng chiếu
thứ phát


Cảm giác đau
 Các thụ thể đau nhạy cảm với các kích
thích cơ học, nhiệt và hóa học

 Các thụ thể đau đa cách nhạy cảm với vài
loại kích thích
 Các sợi A-delta myelin mỏng chuyển tín
hiệu đau nhói, ngắn, kín đáo
 Các sợi C không myelin hóa chuyển tín
hiệu đau rát bỏng, kéo dài








Các hội chứng tổn thương
cảm giác










Tổn thương TK ngoại biên đơn độc
Tổn thương nhiều dây TK
Tổn thương rễ TK
Tổn thương hạch cảm giác

Tổn thương tủy sống
Tổn thương thân não
Tổn thương đồi thị
Tổn thương thùy đính
Do tâm lý



Sang thương cắt ngang tủy sống
 Sang thương một bên ảnh hưởng hai hệ
cảm giác khác nhau
 Tổn thương hệ cột sau, biểu hiện cảm
giác cùng bên tổn thương
 Cảm giác đau nhiệt biểu hiện đối bên do
bắt chéo


 Sang thương chỉ ở sợi đau nhiệt ngay nơi
bắt chéo gây mất cảm giác tại khoanh tổn
thương
 Syringomyelia ảnh hưởng ngay mép trắng
trước