SANG KIEN KINH NGIEM CONG TAC CHU NHIEM LOP 1

1
I. TÊN ĐỀ TÀI
GIÁO DỤC NỀ NẾP TRẬT TỰ TRONG GIỜ HỌC
CHO HỌC SINH Ở LỚP MỘT
********************
II. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Tầm quan trọng, thực trạng và lí do chọn đề tài
“Trật tự trong giờ học” - Điều mà bất cứ một người giáo viên nào khi
đứng trên bục giảng cũng luôn mong muốn cho học sinh mình thực hiện được.
Trật tự trong giờ học sẽ giúp các em lĩnh hội một cách trọn vẹn, đầy đủ
những kiến thức mà giáo viên truyền đạt. Bên cạnh đó còn tạo cho các em một
thói quen hành vi đạo đức tốt không những trong giờ học mà còn trong tất cả các
hoạt động khác như: chào cờ, các buổi đại hội, lễ hội...
Học sinh trật tự trong giờ học sẽ giúp cho giáo viên vui hơn, hưng phấn
hơn trong bài giảng của mình, tiết dạy sẽ không bị gián đoạn, thời gian đảm bảo
và bài giảng sẽ hay hơn - kết quả tiết dạy sẽ tốt hơn.
Tuy nhiên, để rèn cho học sinh có thói quen “Trật tự trong giờ học”, mà
nhất là học sinh lớp Một thì đó là điều mà không phải người giáo viên nào cũng
làm tốt được. Thực tế cho thấy có nhiều giáo viên dạy rất tốt, nhưng tiết dạy
không đạt loại tốt cũng chỉ vì học sinh chưa trật tự trong giờ học. Trong chương
trình đổi mới phương pháp giáo dục hiện nay, với mục tiêu là lấy học sinh làm
trung tâm, giáo viên chỉ đóng vai trò là người hướng dẫn, nhằm giúp các em có
khả năng tư duy tốt hơn, lĩnh hội kiến thức một cách trọn vẹn hơn. Mỗi một nội
dung trong chương trình đổi mới đều đòi hỏi học sinh phải có sự tập trung cao
thì mới nắm bắt nội dung bài học một cách đầy đủ và nhanh chóng. Nếu trong
giờ học các em luôn nói chuyện riêng, làm việc riêng... thì việc tiếp thu nội dung
bài học sẽ không mạch lạc, không có hệ thống, từ đó các em sẽ không hiểu bài,
dẫn đến kết quả học tập thấp.
Đối với các em học sinh lớp 1, khả năng “Chú ý có chủ định“ đã phát triển
nhưng chưa bền vững. Việc giữ trật tự và nghiêm túc trong khoảng thời gian từ
35 - 40 phút đối với các em là điều vô cùng khó. Vì vậy, để nâng cao chất lượng

dạy và học, tôi luôn quan tâm đến việc tìm ra biện pháp tối ưu nhất để rèn luyện
cho học sinh có một thói quen ”Trật tự trong giờ học”, nhằm đạt đến một hiệu
quả giáo dục cao.
2/ Giới hạn nghiên cứu của đề tài
a. Giới hạn đề tài:
- Xây dựng nề nếp trật tự trong lớp học tại trường T.H Trần Hưng Đạo.
b. Đối tượng thực hiện đề tài
- Học sinh lớp Một A
2
trường T.H Trần Hưng Đạo

2
III. CƠ SỞ LÍ LUẬN
Người giáo viên tiểu học có một vai trò quan trọng trong việc thực hiện
đường lối giáo dục của Đảng và Nhà nước. Trong quá trình đổi mới tư duy giáo
dục, thực hiện kiểu dạy lấy học sinh làm trung tâm, vai trò của người giáo viên
càng quan trọng. Đối tượng của giáo viên lớp Một là trẻ em vừa qua lứa tuổi
Mầm non, tâm hồn các em còn rất ngây thơ trong trắng, mọi hoạt động ở trường
tiểu học đối với các em hoàn toàn mới mẻ. Vì vậy người giáo viên lớp một phải
có nhiệm vụ giúp các em phát triển một cách toàn diện về nhân cách, tạo điều
kiện để các em lĩnh hội những kiến thức cơ bản một cách có hệ thống, nhằm làm
nền tảng chắc chắn cho các em bước tiếp ở những lớp học trên.
Muốn thực hiện được những nhiệm vụ đó, người giáo viên dạy lớp Một
cần phải có sự tinh tế và nhạy bén, am hiểu sâu sắc về tâm sinh lý học sinh, thật
sự yêu thương con trẻ, luôn gần gũi quan tâm đến các em thì mới hiểu thấu đáo
được nguyên nhân khiến các em chưa ngoan, chưa thật sự trật tự trong giờ học.
Là giáo viên phụ trách lớp Một, tôi luôn tạo một niềm tin tuyệt đối đối với các
em học sinh trong lớp, luôn đối xử thiện chí và công bằng đối với tất cả các em.
Nhờ vậy mà tôi hiểu được nguyên nhân và tìm được biện pháp khắc phục đối với
những học sinh chưa ngoan của lớp mình.

IV. CƠ SỞ THỰC TIỄN
Năm học 2009-2010 này, tôi được phân công phụ trách lớp Một ở phân
hiệu Lý Trường . Lớp tôi phụ trách gồm có 20 học sinh,(Trong đó có 2 học sinh
khuyết tật) tất cả đều được học qua Mẫu giáo. Tuy nhiên điều kiện học tập của
các em ở đây còn rất thiếu thốn. Mọi hoạt động học tập cũng như vui chơi đều
chưa đáp ứng được với yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay, cũng như chưa thoả
mãn được nhu cầu lứa tuổi các em. Tuy lớp chỉ có 20 học sinh, nhưng khi vừa
nhận lớp tôi đã phát hiện thấy các em rất ồn ào mất trật tự, trong lớp chỉ có 4, 5
em là ngồi yên lặng còn những em khác em thì nói chuyện, em thì ăn quà vặt
trong lớp, có em cứ chạy lên chạy xuống “ thưa cô...” vì những việc không đâu
vào đâu mà mình phát hiện được.Thêm vào đó , 2 học sinh khuyết tật thì có một
em rất cá biệt, em là HS khuyết tật trí tuệ.Trong lớp em thích nói thì nói, thích
hát thì hát, chạy vào chạy ra tự do, nhắc nhở em không nghe, nếu bị la em sẽ lăn
đùng ra khóc.Với tình hình lớp chủ nhiệm như vậy, tôi biết muốn dạy và học đạt
được hiệu quả tốt, điều quan trọng đầu tiên là phải chỉnh đốn ngay nề nếp học
sinh. Tuy đã có những kinh nghiệm nhất định về việc rèn cho học sinh có thói
quen giữ trật tự trong giờ học, tôi vẫn bắt tay vào tìm hiểu nguyên nhân ngay để
tìm cách khắc phục kịp thời. Sau thời gian tìm hiểu tôi đã rút ra được một số
nguyên nhân sau:
- Hầu hết các trường Mẫu giáo ở nông thôn đều không chia lớp theo độ tuổi.
Cả ba độ tuổi bé, nhỡ, lớn cùng học chung một lớp. Do đó việc phân bố chương
3
trình và thời gian không đồng bộ. Vì vậy, các em có thời gian “ rảnh” nhiều nên
thường hay nói chuyện riêng, lâu dần thành thói quen.
- Các em học sinh lớp Một mới vừa bước qua tuổi Mẫu giáo, tuổi mà tất tần
tật mọi việc diễn ra trong lớp đều được các em “ Thưa cô”. Có buổi học các em
thưa cô đến mấy chục lần. Đây là một thói quen không dễ gì bỏ được ở các em.
- Ở độ tuổi lớp Một, khả năng chú ý có chủ định đã phát triển nhưng chưa bền
vững, thời gian học tập kéo dài sẽ khiến các em mệt mỏi, thiếu sự tập trung và
dẫn đến nói chuyện riêng, mất trật tự trong giờ học.

- Một nguyên nhân quan trọng nữa là do các em học sinh lớp Một chưa quen
với môi trường học tập. Ở Mẫu giáo thì vui chơi là hoạt động chủ đạo, các em
được “học mà chơi, chơi mà học”. Bây giờ bước vào lớp Một các em phải tập
trung vào ”hoạt động học” là chủ yếu. Vì vậy, nhu cầu vui chơi, giao tiếp của
các em bị ức chế dẫn đến chưa nghiêm túc trong giờ học. Và đặc biệt ở độ tuổi
này các em thường biểu hiện:”hành động đi đôi với lời nói”. Ví dụ: các em gõ
thước xuống bàn, tay gõ một cái thì miệng sẽ lập tức nói theo: “Độp”, hoặc là
trong giờ tập vẽ, khi vẽ xong một chi tiết nào đó các em sẽ nói:”đẹp chưa”...Nói
chung khi làm một vấn đề gì đó các em thường kèm theo lời “độc thoại”. Có lúc
cả lớp đang cặm cụi viết bài, tôi thấy tất cả các em đang hí hoáy viết, không em
nào nói chuyện với em nào, thế nhưng vẫn nghe trong lớp cứ rì rầm, thì ra tất cả
các em đều đang “độc thoại”. Ví dụ: “Ô, mình viết chữ này đẹp quá”, “Ủa ! Cục
tẩy của mình đâu rồi”, “ Thế là được 5 dòng rồi”, “ Chết cha! Viết lộn rồi”...Đấy
chính là nguyên nhân dẫn đến giờ học còn ồn ào mà nếu không để ý giáo viên sẽ
không phát hiện được sự ồn ào đó xuất phát từ đâu.
- HS khuyết tật (cá biệt)của lớp cũng là nguyên nhân dẫn đến lớp học chưa
nghiêm túc.
V. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Sau khi tìm hiểu được những nguyên nhân nói trên, tôi bắt đầu tìm các
biện pháp để khắc phục kịp thời:
1. Thông qua giờ sinh hoạt lớp, giờ giải lao .
Qua một tuần sau khai giảng, tôi đã tìm hiểu tương đối chính xác về tính
cách của từng học sinh trong lớp. Giờ sinh hoạt đầu tiên tôi đã sắp xếp lại chỗ
ngồi của học sinh cho phù hợp. Những em hiếu động, hay nói chuyện riêng tôi
cho ngồi cùng bàn với những em trầm tính, ngoan và không nói chuyện, các bàn
đều xen kẻ nam và nữ. Em yếu xếp ngồi cùng bàn với em khá. Trong giờ sinh
hoạt lớp đầu tiên này tôi đã đưa ra các tiêu chí thi đua:
+ Lớp được chia làm ba tổ, mỗi tổ có 6 em, ba tổ sẽ thi đua xem trong tuần tổ
nào học nghiêm túc nhất, giữ trật tự trong giờ học tốt nhất. Sau mỗi buổi học sẽ
bình chọn, tổ nào nhất sẽ được thưởng một bông hoa và sẽ được tổng kết vào giờ

sinh hoạt lớp cuối tuần. Hình thức thi đua này mang tính tập thể, tuy nhiên nó
4
cũng đã đem lại hiệu quả thiết thực, qua việc thi đua giữa các tổ tạo cho các em
có tinh thần “Mình vì mọi người,mọi người vì mình”.
+ Cũng thông qua giờ sinh hoạt lớp tôi thường xuyên nhắc nhở các em ”phê
và tự phê” ngay trong buổi sinh hoạt cuối tuần chứ không nên “phê” bạn của
mình bằng cách “thưa cô” ở mọi nơi mọi lúc. Nếu bạn nào thưa cô thường
xuyên thì chính bạn đó sẽ bị cô ”phạt”bằng cách trừ của tổ một bông hoa (Trừ
trường hợp đặc biệt như trong lớp có bạn bị đau chẳng hạn). Các em
không”thưa“ nhưng giáo viên cũng phải thường xuyên để ý tất cả mọi hoạt động
mọi biểu hiện của học sinh dù là nhỏ nhất để có thể có biện pháp khắc phục kịp
thời.
+ Giờ ra chơi tôi tổ chức cho các em được chơi tập thể thông qua các trò chơi
như: Bịt mắt bắt dê, nhảy dây, nhảy lò cò... mục đích cho các em chơi để thoả
mãn nhu cầu được chơi để được giao tiếp cùng bạn bè, các em được vui chơi
thoả mái, trò chuyện thoả mái thì khi vào lớp các em sẽ ít nói chuyện và tập
trung vào học. Tránh cho các em chơi những trò chơi như: Đá bóng, đuổi bắt
nhau... vì những trò chơi này hao tốn nhiều sức lực rất dễ gặp nguy hiểm, đồng
thời khi vào học các em sẽ bị mệt mỏi không tiếp thu được bài học. Vì ở vùng
nông thôn điều kiện để các em vui chơi còn khó khăn, nếu giáo viên không
hướng dẫn thì học sinh sẽ không biết chơi gì, suốt giờ ra chơi các em chỉ dạo
quanh nhìn ngó vu vơ thì khi vào học nhất định sẽ bị ức chế về tâm lý. Không
nghiêm túc trong giờ học là điều khó tránh khỏi. Vì vậy vai trò hướng dẫn của
giáo viên trong giờ ra chơi là vô cùng quan trọng.
2. Thông qua các tiết học:
Để học sinh luôn chú ý trong học tập, không ồn ào mất trật tự thì trong các
tiết học đòi hỏi người giáo viên phải nổ lực và sáng tạo. Nếu cứ gõ thước và
nhắc “Các em im lặng đi, các em không được nói chuyện, rồi gọi tên: Na!, Hoa!,
Hải...” thì sẽ không có hiệu quả mà ngược lại giáo viên sẽ bị mất thời gian, sẽ
tạo thêm không khí căng thẳng trong giờ học. Trong chương trình đổi mới

phương pháp giáo dục hiện nay có rất nhiều hình thức tổ chức tiết học rất hay
như: Tổ chức trò chơi, thi đua tổ, thi đua cá nhân, thảo luận nhóm...Nếu giáo viên
biết kết hợp các phương pháp một cách linh hoạt, mềm dẻo thì sẽ khắc phục tình
trạng mất trật tự của học sinh nhanh chóng.
Với các hình thức tổ chức các tiết học như vậy sẽ tạo không khí sôi nổi,
hưng phấn cho học sinh (dĩ nhiên là trong khuôn khổ kỹ luật) thông qua trò chơi
học tập, thảo luận nhóm v.v. sẽ thoả mãn được nhu cầu chơi và giao tiếp của trẻ.
Tuy nhiên điều cần chú ý là phải hướng dẫn các em cách chơi, cách thảo luận
theo nhóm như thế nào cho rập ràng, vui vẻ.
Với các em học sinh lớp Một, giáo viên cần phải chú ý đến những chi tiết
nhỏ nhặt nhất thì mới có thể khắc phục được nề nếp trật tự. Chẳng hạn trước khi
vào lớp giáo viên phải nhắc các em học sinh đi vệ sinh, vì nếu không trong tiết
5
học các em sẽ liên tục xin ra ngoài, điều đó ảnh hưởng rất nhiều đến tiết học.
Giáo viên chỉ nhắc một vài lần đầu, sau đó hướng dẫn lớp trưởng nhắc nhở các
bạn, dần dần học sinh sẽ thực hiện theo thói quen.
Một điều mà giáo viên không thể bỏ qua đó là rèn cho học sinh thói quen
ra vào lớp, đưa bảng con, giơ tay phát biểu bài...Việc học sinh nộp bài sau khi
làm bài xong cũng là điều đáng chú ý. Giáo viên cho từng bàn gộp vở lại rồi
từng tổ trưởng sẽ đi thu và nộp lên, không nên để học sinh lên xuống tự do sẽ
gây mất trật tự. Khi chấm bài giáo viên chú ý để riêng từng tổ và cho tổ trưởng
phát cho học sinh. Như vậy, nề nếp trật tự sẽ được đảm bảo.
Như đã nói ở trên, do tâm sinh lý của các em ở độ tuổi này phát triển chưa
hoàn thiện. Khả năng chú ý có chủ định của các em chưa bền vững, vì vậy tôi
luôn quan tâm và cố gắng hết mình trong việc sử dụng đồ dùng dạy học mới lạ,
như vậy sẽ tạo cho các em sự hưng phấn học tập, thu hút sự chú ý của các em lâu
hơn. Tôi không la mắng những em cá biệt mà thường nhẹ nhàng gọi các em tham
gia vào tiết học thông qua các câu hỏi, các hoạt động thi đua ở các trò chơi.
Không nên bỏ qua giờ giải lao giữa tiết học, 5 phút thư giãn đối với các em là vô
cùng quan trọng. Trong những giờ ra chơi tôi thường dạy cho các em một số

động tác thể dục thông qua các bài hát, hay hướng dẫn các em một số trò chơi
vui như: “Tập tầm vông”, “Diệt muỗi”...để sử dụng trong giờ giải lao giữa tiết
học. Không nên để các em học sinh cá biệt có trời gian “rảnh” mà phải luôn thu
hút các em vào trong tiết học bằng mọi hình thức. Phong cách trên lớp của giáo
viên phải gần gũi học sinh, nhẹ nhàng nhưng cương quyết, dứt khoát. Có như
vậy mới “lôi kéo” được học sinh vào bài giảng của mình. Trong các môn học,
các tiết học tôi cố gắng tìm tòi các hình thức tổ chức tiết học mới lạ, sinh động
thông qua cách tổ chức trò chơi để thoả mãn nhu cầu được “Chơi mà học, học
mà chơi” của các em.
Trong trường hợp lớp vẫn còn ồn ào do học sinh tự “Độc thoại”, tôi hiểu
rằng đây là điều mà không một đứa trẻ nào tránh khỏi. Bởi ở giai đoạn từ 3 đến 6
tuổi, trẻ chưa tự kiểm soát được việc làm của mình bằng suy nghĩ, mà nó luôn
lặp lại bằng lời nói sau khi hành động. Với các em học sinh lớp Một, điều này rồi
sẽ dần dần tự mất đi khi tâm sinh lí của các em phát triển hoàn thiện. Tuy nhiên
để không ảnh hưởng đến nề nếp học tập ở đầu năm, tôi đã giúp cho các em
nhanh chóng bỏ được điều đó bằng cách: Ban đầu tôi nhắc nhở nhẹ nhàng, sau
đó cho từng đôi bạn ngồi cùng bàn nhắc nhở nhau, nếu bạn này nghe bạn kia nói
sẽ huých nhẹ vào tay bạn. Cho từng bàn thi đua nhau, nếu trong tiết học bàn nào
yên lặng và ngoan nhất bàn đó sẽ được tuyên dương và tặng hoa.
- Đối với trường hợp của em HS khuyết tật tôi luôn theo dõi, gần gũi và
quan tâm đến em, động viên khen ngợi em từ sự tiến bộ nhỏ nhất. Luôn tạo cho
em được tham gia vào các hoạt động của lớp để thu hút sự chú ý của em. Những