Thu hoạch hồ sơ dân sự chuyên sâu 27

BÀI THU HOẠCH
Hồ sơ vụ án Hôn nhân gia đình số DS.CS-27
Học viên:
SBD:
Lớp:
1. TÓM TẮT VỤ ÁN
Ngày 1/8/1985, ông Trịnh Văn Thiện (Sinh năm 1957) và bà Ninh Thị Nga (Sinh năm
1960) kết hôn với nhau, đăng ký kết hôn hợp pháp tại UBND xã Yên Ninh, huyện Ý
Yên, tỉnh Hà Nam Ninh (nay là tỉnh Nam Định).Việc kết hôn giữa hai ông bà là tự
nguyện, không bị ép buộc.
Trong quá trình sinh sống hai vợ chồng có 3 người con chung là Trịnh Thị Tin (Sinh
năm 1987), Trịnh Văn Thế (Sinh năm 1988) và Trịnh Thị Xoan (Sinh năm 1997).
Trong thời gian 10 năm trở lại, ông Thiện và bà Nga thường xuyên xảy ra mâu thuẫn,
ông Thiện thường đánh đập, chửi bới, xúc phạm bà Nga. Mâu thuẫn ngày càng trầm
trọng, đặc biệt vào cuối tháng 05/2012, do xích mích, ông Thiện đã dung dao xây đánh
vào đầu bà Nga, bà Nga phải cấp cứu ở bệnh viện 333 Ea Kar, tỉnh Đắk Lắc.
Từ đầu tháng 06/2012, bà Nga đã bỏ nhà đến ở cùng với gia đình con gái lớn là chị
Trịnh Thị Tin và con rể là Nguyễn Văn To.
Ngày 14/7/2012, bà Ninh Thị Nga gửi đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân huyện
M’đrắk để khởi kiện ly hôn với ông Thiện, cụ thể như sau
-

Về quan hệ hôn nhân: không thể hàn gắn được, xin tòa cho ly hôn
Về con chung: chỉ còn chị Trịnh Thị Xoan là con chưa thành niên, yêu cầu tòa

-

giải quyết theo pháp luật.
Tài sản chung: bà Nga yêu cầu tòa giải quyết theo pháp luật, các tài sản bao
gồm:
o Nhà ở cấp 4, diện tích 20m2;

o Đất ở tại thửa đất số 58, tờ bản đồ số 39, diện tích 300m2;
o Đất màu thuộc thửa đất số 58, tờ bản đồ số 39, diện tích 2285m2, trên
đất trồng mì, cây ăn quả, do vợ chồng bà Nga và vợ chồng con trai là
anh Thế và chị Phương đang sử dụng;

1


o Đất màu, thửa đất số 62, tờ bản đồ số 38, diện tích 9013m2, trên đất
trồng mía năm thứ hai, do vợ chồng bà Nga sử dụng;
o Đất màu, thửa đất số 109, tờ bản đồ số 45, diện tích 2536m2, trên đất có
-

mía lưu gốc năm thứ 2, do vợ chồng bà Nga sử dụng.
Về các nghĩa vụ khác: bà Nga yêu cầu tòa giải quyết theo pháp luật, bao gồm:
o Nợ phải đòi: Vợ chồng ông Nguyễn Vũ Hiếu và bà Khen nợ: 10.000.000
đồng
o Nợ phải trả: Nợ Ngân hàng NN&PTNT chi nhánh huyện M’đrắk:
10.000.000 đồng.

2. XÁC ĐỊNH CÁC VẤN ĐỀ VỀ NỘI DUNG
2.1. Quan hệ tranh chấp: Tranh chấp về hôn nhân gia đình theo quy định tại Điều 28,
Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015.
2.2. Pháp luật điều chỉnh: Vụ án xảy ra vào năm 2012 do vậy áp dụng Luật hôn nhân
và gia đình năm 2000 và Bộ luật tố tụng dân sự năm 2004, tuy nhiên để nghiên cứu và
học tập áp dụng pháp luật hiện hành nên học viên áp dụng Luật hôn nhân và gia đình
năm 2014 và Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 trong bài thu hoạch.
2.3. Các đương sự
-

Nguyên đơn: bà Ninh Thị Nga, sinh năm 1960
Bị đơn: ông Trịnh Văn Thiện, sinh năm 1957
Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:
o Trịnh Thị Xoan, sinh ngày 13/3/1997
o Vợ chồng anh Trịnh Văn Thế, sinh năm 1988 và chị Hoàng Thị Phương,
sinh năm 1991
o Vợ chồng chị Trịnh Thị Tin, sinh năm 1987 và chồng Nguyễn Viết To,
sinh năm 1985
o Vợ chồng ông Nguyễn Vũ Hiếu, sinh năm 1975 và bà Nguyễn Thị Khen
o
o
o
o

sinh năm 1979
Ông Mã Ngọc Hùng, sinh năm 1950
Ngân hàng NN&PTNT chi nhánh huyện M’đrắk
Ngân hàng chính sách xã hội chi nhánh huyện M’đrắk
Công ty cổ phần mía đường 333

2.4. Yêu cầu khởi kiện
Trong quá trình khởi kiện bà Nga có các yêu cầu như sau:

2


-

Về quan hệ hôn nhân: đề nghị được ly hôn vì mâu thuẫn hôn nhân rất trầm

-

trọng, đời sống hôn nhân không thể kéo dài
Về con chung: bà xin được nuôi con chưa thành niên là chị Trịnh Thị Xoan.
Về tài sản và các khoản nợ, gồm các tài sản như đơn khởi kiện, bà yêu cầu chia
đôi.

2.5. Ý kiến của bị đơn đối với yêu cầu khởi kiện
Trong quá trình tố tụng, ông Thiện có ý kiến sau:
-

Về quan hệ hôn nhân: Đồng ý về tình trạng mâu thuẫn, tuy nhiên một phần lỗi
là do bà Nga có lời lẽ xúc phạm tới ông Thiện, nhiều lần khuyên bảo nhưng
không nghe. Nay ông bà đã nhiều tuổi, có con, cháu nên mong muốn đoàn tụ để

-

xây dựng gia đình
Về con chung: Nếu Tòa vẫn chấp nhận giải quyết ly hôn, xin nuôi chị Xoan,

-

không yêu cầu cấp dưỡng
Về tài sản: Yêu cầu chia đôi, nhưng không thống nhất được tài sản chung

3. XÁC ĐỊNH CÁC VẤN ĐỀ VỀ TỐ TỤNG
3.1. Điều kiện khởi kiện
Bà Nga là người có quyền yêu cầu giải quyết ly hôn theo đúng quy định tại Điều 51,
Luật hôn nhân gia đình năm 2014.
3.2. Thẩm quyền của Tòa án

Tòa án có thầm quyền giải quyết vụ án xác định là Tòa án nhân dân huyện M’đrắk, xác
định dựa trên cơ sở sau:
-

Thẩm quyền theo loại vụ việc: Vụ án hôn nhân gia đình quy định tại Điều 28,

-

Bộ luật tố tụng dân sự 2015
Thẩm quyền theo cấp: quy định tại Điều 35, Bộ luật tố tụng dân sự thì tranh

-

chấp theo quy định tại điều 28 thuộc thẩm quyền của Tòa án cấp huyện.
Thẩm quyền theo lãnh thổ: quy định tại Điều 39, Bộ luật tố tụng dân sự 2015,
xác định theo nơi bị đơn cư trú, ông Trịnh Văn Thiện cư trú tại huyện M’đrắk
nên thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân huyện M’đrắk.

3.3. Thời hiệu khởi kiện
Vụ việc ly hôn không quy định về thời hiệu khởi kiện.

3


4. CÁC VẤN ĐỀ CẦN LÀM RÕ
4.1. Về quan hệ hôn nhân
-

Cần làm rõ căn nguyên, ai là người có lỗi trong việc ông Thiện dùng dao xây
đánh bà Nga

4.2. Về con chung
-

Các tình tiết đã khá rõ ràng

4.3. Về tài sản
-

Có sự mâu thuẫn giữa lời khai của bà Nga và ông Thiện về việc cho anh Thế,
chị Phương phần diện tích đất 16m mặt đường. Bà Nga cho rằng việc cho đó là
không hợp lệ, nay bà muốn đòi lại, còn ông Thiện cho rằng ông bà đã đồng

-

thuận cho con.
Có sự mâu thuẫn giữa lời khai của bà Nga và ông Thiện đối với diện tích
27.000m2 đất gồm các thửa số 31,35,36,40,41,56,57. Bà Nga cho rằng, đất đó
là của ông Thiện và bà Nga nhận chuyển nhượng từ ông Hùng, ngược lại ông

-

Thiện và anh Thế cho rằng đất đó là của anh Thế khai hoang.
Số tài sản bao gồm chuồng hươu và 6 con hươu, bà Nga cho rằng số hươu đó là
của vợ chồng ông bà, anh Thế chỉ là người chuyển tiền hộ, còn ong Thiện và
anh Thế cho rằng số tài sản đó là do anh Thế dùng tiền cảu mình để đầu tư.

4.4. Về nợ chung
-

Đối với khoản nợ phát sinh từ Hợp đồng đầu tư ký với Công ty cổ phần mía
đường 333, bà Nga cho rằng bà Nga không ký HĐ và không biết về việc đó nên
không có trách nhiệm, nhưng ông Thiện cho rằng việc này đã được hai ông bà

-

bàn bạc và thống nhất từ trước.
Đối với khoản nợ Ngân hàng NN&PTNT, bà Nga cho rằng bà Nga không ký
Hợp đồng tín dụng nên hợp đồng đó vô hiệu, và bà Nga không có lỗi nên bà
Nga không có trách nhiệm gì, còn ông Thiện cho rằng việc vay nợ này đã được
hai ông bà thống nhất từ trước, bà Nga đã ký vào Giấy đề nghị vay vốn, đồng
thời số tiền đó sử dụng vào mục đích chung của vợ chồng.

5. CHỨNG MINH, CHỨNG CỨ

4


Để chứng minh cho yêu cầu khởi kiện của mình, nguyên đơn đã giao nộp các tài liệu
sau:
-

Giấy công nhận kết hôn;
Giấy khai sinh của con Trịnh Thị Xoan;
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số U 017672 cấp ngày 10/3/2002;
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AK 557381 cấp ngày 02/8/2007;
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AK 558345 cấp ngày 27/11/2008;
Bản đồ giải thửa thuộc các lô đất 31, 35, 36, 40, 41, 46, 51, 56, 57;
Hợp đồng mua bán đất với ông Hiếu, bà Khen;
Các giấy tờ liên quan đến việc mua bán động sản khác.

Hợp đồng vay tiền của Ngân hàng chính sách xã hội chi nhánh huyện M’Đrắk:

10.000.000 đồng;
- Giấy tờ về việc mượn nợ đối với bà Trịnh Thị Nụ.
 Các tài liệu chứng cứ trên đã chứng minh được các vấn đề về con chung và các tài sản
bà Nga cho rằng là tài sản chung của vợ chồng.
Ngoài ra, các vấn đề khác cần chứng minh, Tòa án sẽ có trách nhiệm thu thập như lời
khai, yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân xác minh/xác nhận,...
6. ĐỊNH HƯỚNG BẢO VỆ
6.1. Bảo vệ cho nguyên đơn
-

Chứng minh tình trạng mâu thuẫn giữa hai vợ chồng, căn cứ bao gồm:
o Sự công nhận của chính ông Thiện (lời khai của ông Thiện tại BL 25,26
và biên bản hòa giải tại BL 140)
o Lời khai của người làm chứng như của chị Xoan tại BL 81; ông Nguyện
– trưởng thôn tại BL 126; ông Hệ - Mặt trận tổ quốc tại BL 127
o Đã nhiều lần hòa giải ở địa phương (BL 126, 127)
o Tình tiết ông Thiện đánh bà Nga (theo sự công nhận của ông Thiện

-

BL25,26)
o Đã ly thân từ tháng 5/2012.
Chứng minh về khả năng nuôi con:
o Chứng minh về khả năng tài chính: có thu nhập, có tài sản được chia sau
thời kỳ hôn nhân
o Cháu Xoan là con gái lớn, đang trong thời kỳ tâm sinh lý phát triể, cần

-

có người mẹ chăm sóc
o Ông Thiện có tình trạng bạo lực, nóng tính
Về tài sản chung:
o Việc cho anh Thế và chị Phương diện tích đất tại thửa đất số 58 là không
có giá trị pháp lý do chưa sai về hình thức tại thời điểm cho tặng.

5


o Còn đối với các thửa đất cho anh Thế, chị Phương, anh To, chị Tin mượn
thì có cơ sở để đòi lại, và chia tài sản chung vợ chồng
o Đối với diện tích 27.000m2 đất gồm các thửa số 31,35,36,40,41,56,57 thì
không phải do anh Thế khai hoang mà do ông Thiện và bà Nga nhận
chuyển nhượng từ ông Hùng
o Số tiền mua 6 con hươu là tiền bán mía của ông Thiện, bà Nga chứ
không phải của anh Thế
o Đối với 3 chỉ vàng, trong đó 1 chỉ cho chị Xoan, còn 2 chỉ là bà Nga chi
trả tiền viện phí điều trị thương tích do ông Thiện gây ra, ông Thiện

-

không có quyền đòi lại
o Về các tài sản khác trong gia đình, các bên đã có sự thống nhất
Về nợ chung
o Khoản nợ Ngân hàng chính sách xã hội và nợ bà Nụ đồng thuận trả nợ
o Về HĐ đầu tư trồng mía với Công ty cổ phần mía đường 333, bà Nga
không hề biết, không ký, không có mặt khi giao nhận tiền, do đó bà Nga
không có trách nhiệm liên quan
o Đối với khoản nợ 50 triệu đồng của Ngân hàng NN&PTNT, HĐ vay vốn

có chữ ký giả mạo của bà Nga, do đó HĐ này vô hiệu, bà Nga không
phải là người có lỗi nên không có trách nhiệm liên quan.

6.2. Bảo vệ cho bị đơn
-

Về quan hệ hôn nhân:
o Nguyên nhân mâu thuẫn xuất phát từ sự thô tục, xúc phạm của bà Nga
o Sự tình đánh bà Nga là do quá nóng giận trước hành vi vu vạ ông Thiện
có quan hệ bát chính với con dâu trước mặt làng xóm. Sau đó, ông Thiện
đã nhiều lần xin lỗi và cố gắng hòa giải
o Do đã có cháu nội, ngoại và còn con nhỏ nên việc đoàn tụ là tốt nhất

-

cho gia đình, xã hội
Về con chung: Nếu Tòa án vẫn quyết định cho ly hôn
o Cháu Xoan đã có nguyện vọng ở với bố
o Ông Thiện có đầy đủ tài chính, thu nhập và tài sản,…
o Cháu Xoan vẫn sống với ông Thiện và ông Thiện là người gần gũi chia
sẻ với con cái hơn là bà Nga
o Bà Nga là người hay to tiếng, có lời lẽ thô tục, mỉa mai, xúc phạm,

-

không phù hợp khi nuôi con là trẻ trong độ tuổi phát triển.
Về tài sản:
o Thửa đất cho vợ chồng anh Thế là do sự đồng Thuận của cả bà Nga, anh
Thế đã xây dựng nhà ở kiên cố, bà Nga biết nhưng không có ý kiến gì
6

o Công trình, vật nuôi trên diện tích đất 3265m2 thuộc thửa đất số 58 là
của riêng anh Thế và vợ, không phải là tài sản chung
o Diện tích đất 27.000m2 đất gồm các thửa số 31,35,36,40,41,56,57 hoàn
toàn do anh Thế khai hoang, ông Thiện và bà Nga chỉ làm giúp chứ
-

không nhận chuyển nhượng từ ai.
Về nợ chung:
o Sợ nợ phát sinh từ Hợp đồng với Công ty mía đường có sự đồng thuận
của bà Nga, số tiền nhận về sử dụng cho mục đích chi tiêu trong gia đình
nên bà Nga cũng phải có trách nhiệm
o Số tiền vay nợ Ngân hàng NN&PTNT có sự thỏa thuận trước giữa bà
Nga và ông Thiện, bà Nga cũng đã ký vào Giấy đề nghị vay vốn, số tiền
vay dung để phục vụ mục đích canh tác chung của gia đình.

7