Về việc xây dựng một cơ chế hợp lý để thực hiện chính sách cứu trợ xã hội trong điều kiện kinh tế thị trường ở nước ta hiện nay
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (7.28 MB, 77 trang )
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯ Ở N G B Ạ• I H Ọ
C K H O A HỌC
X Ã H Ộ• I V À N H Â N V Ằ N
•
•
MAi THỊ KIM THANH
ịỊ
ị
Ị
Ị
V Ề V IỆ■ C X Á Y DƯNG
MỘT
c ơ C H Ế HỢP
LÝ Đ E THỰC
m
m
m
m
HIỆN CHÍNH SÁ C H c ứ u TRỢ• X Ã HÔI
• TRONG Đ IỂU KIỆN
•
•
NỀN KINH T Ế THỊ■ TRƯỜNG Ỏ NƯỚC T A HIỆN
NAY
m
Ị
C h u y ên n gành: XÃ H Ộ I HỌC
MÃ sò t 5 - 01- 09
\
LUẬN ÁN THẠC SỸ KHOA HỌC XÃ HỘI HỌC
OẠI HỌC Q
..ÓC GIA HÀ NỘI
TRuí.0 1- •• Tr GĨIN.Ĩ! V VIậN
M 6Ư Ờ I H ư ó ttG DÁM KHOA H Ọ C.
' ' ;tt
No V , L ự 4 9 ĩ
PGS.PTS ĐỘNG CÀNH KHANH
HẢ NỘI -199«
'Eèể Aoàn ĩAànÁ ẩược tuân cLn này,, tò ó ẩã ẩược íự ỹídỷb ẩổ rấ t nAiật dnẢ
củ a tÁẦy. ỷ id ơ hưởng, dâ,n, ýỉÁ ổ ỹ td ữ itỂj
ỉtể n i ĩ '^ ặ n ọ , ^ ả n A Q^C/lotiA.
(&oi xivi c/iân {Aà,nÁ &Ầ'tf tổ Ổầ7iỹ- ấtếc Ơ71 Cứi ỉ/uìy, oT^C/íơ/nA. cSfoò cũnỹ, xôn
ccLm cfin cdc tAầy,j cô cịÃcLo ttà, các 6ạ,n fo
< 2^ q/Ổ ọc - (r<íờ-ng, 'E^ạõ oXổac Q^C/ioơ, /,lọc
q¥Ổ&ù Qj^Ổoc
-
Q ^ổộò ZKÌ Q jV/iâ-n
ttđn - Ó^rưừnỹ, 3!)ạ,ó oy& c s uốc (^ỹút, & ổà q/ Í ộõ, cdc ấạn, doMg, 7UjJiiêfb
tAuộc ®Viận l$ĩ
'Quốc ỹút, (]P/iầnỸ ỉ/iònọ. tin của, '^JỘ 'Sao 'Eỉ)àn^ (Ỉ^Tì.ưưrvỹ, ố-i/nẢ -
Q / Í ^ í . ctđ tạ o d ú i 16 A câ n v à
(/<7 tữò /lữ à n t/ùbnẢ é tu Ịn á n n à y .
& € à 71ỘÕ n ọ à y 11 t/iánỸ 5 n đ m 1.936.
-•'ỤC LỤC
- PHẦN
-
T ran g
MỞ ĐAU
PHAN I
1
_ : MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ cúư TRỢ XÃ
-
cứu
trợ
- các
PHAN
II
3
xã hội
h ìn h th ứ c
cứu
- M ọt 30 k h á i n iệ m
-
HỘI
trợ
có
5
xã hội
liê n
quan
Q
: THỤd TRẠNG NHỠMG vấn đề cúư t r ợ x ã h ộ i v à c ơ ch ế
11
THỤt HIỆN CÔNG TÁC cú ư TRỢ XÃ HỘT ở Nước TA HIỆN NAY
- Đôi nét về vắn đẽ cứu trỢ xã hội trong lịc h sử
nuóc ta .
- K in h
ta
-
tế
h iệ n
Cơ ch ế
th ị
nay
th ự c
thờ i gian
- PHAN I I I :
trư ờ n g
và vắn
đề
cứu
trỢ
ở nước
xã hội
22
.
h iệ n
công
vừa qua
tá c
cứutr ợ
ở
nước
ta
tro n g
.
XÂY ĐựMG MỘT cơ CHẾ HỢP l ý dế thục h iệ n c h ín h
CÚƯ TR Ợ X Ã ậ l
41
TRCNC- D IỀ U X Ệ N
49
X IN H . T Ể T H Ị TRƯỜNG
ở MƯỚC TA HỆN NAY .
-
Thống rỉh ắ t q u an
k in h
te
th ị
đ iế m v ẽ
trú ờ n g
cứu
trợ
xã hội
tro n g
nền
.
- xây đựng một cơ chế hợp lý đê “hực hiện ch im sách
cứu
-
-
K Ế T LUẬN
trợ
x ã h ộ i
h iệ n
trc n g
ờ nước
ta
nay
MÔt 5 0
k±en n g h i
đ iề u
k iệ n
k in h
te
th ị
51
tru ồ rig
.
63
67
PHẦN MỞ ĐẰU
B a o đàm x ã h ộ i
là
m ột tro n g
nhữ ng c h ín h
sách
iớ ti th u ộ c v ễ
lĩn h
vực kinh te - xã hội của Đang và iNhà nước ta . NỘi đung vẽ phạm v i
của
chỉnh sách này rắ t rộng và có nhieu mặt nhưhg tựu chung được the hiện trê;
3 v ắ n đ ề c ơ bản l à : U u c ỗ i x ã h ộ i , B a o
h iế m x ã h ộ i v à
c ú i trỢ x ã
hội .
TỪ trước tớ i nay , vắn đễ cứu trỢ xã hội luôn được sự quan tim , lo
lắng
c ù a Đ ang
, nhà nước v à
to à n
xã hội
. NÓ đ ư đ c đ ặ t r a
đ e nhằm g iú p
đỡ những
nguời đang gặp khó khăn , nghèo đói - từ cứu trợ nạn nhân hỏa hoạn , phát
q u à tru n g
th u
,
cấp
học
N hững n g ư ờ i mà phạm
v i
bong
bảo
...
cho đ ến v iệ c
trợ
v ố r v .c h o h ọ
h iể m
x ã h ộ i không
th ế
vƯCn. t ớ i
là m
được
ăn
.
-
Đ ây l à
một vắn đễ cấp th iế t mang ý nhgĩa kinh tể - chính t r ị xã hội và nhân đạo
sâu
sắc
, nó th ể
h iệ n
'o ả n c h ấ t n h â n đ ạ o v o n c ó
c ủ a c o n n g d c ri t r o n g
v iệ c
sử lý các moi quan hệ của xã hội . vì thế có thể nói sự phát triể n phong
p h ú v à đ a dang c ủ a công
riê n g
c h ín h
là
th u ó c
ở nước t a
,
tá c
đo
x ã h ộ i n ó i chung
trin h
tro n g
,
đ ộ v ă n m in h v à
quá trin h
công tá c
tiế n
phát triể n
cứu tr ơ
xã hội nói
độ c ủ a m ột ch ế
của lịc h
sử dân
độ x ã hộ
tộ c
, những
thành công trong 3ự nghiệp xây đụhg và bảo vệ đất nước 'CSQ giờ cũng gắn
liễ n
v ớ i n h ũ h g h o ạ t đ ộ n g m ang t í c h
đó có nhũhg nguyên
lá
rá c h
"
cuU g iú p
của
,
đạx
đã
trở
" C h i n g ã em n â n g
nhũng ngư ờ i gặp
d ân tộ c
nhân
tắ c
ta
. xế
th à n h
"
đạo
lý
th à n h
,
h o ạ n n ạn khó k h ản
chúng
tự u
lớ n
ta
dạo đ ổ i v ớ i ccn n g ư ờ i
c u ộ c số n g n h ư
" T hương n g ư ờ in h ư th ế
th ừ a v à p h á t huy tru y ề n
đ ạ o c ủ a . d â n -tộ c
được nhũng
ch ất nhân
đ ã c ó n h iễ u
la o
: nhất
là
là
:
" L á là n h
th ư ơ n g
th â n
bản C hat nhân đạo
th ố n g
tư ớ n g
h o ạ t động vẽ
tro n g
,
th â n
,
cứu tr ơ
tro n
đum
" —
tru y ề n
tư ơ n g
th
á i
V
xã hội và
n h ũ n g năm c ự n g n ư ớ c v à g
nước , truyền thong di. gcp phần tạc nên sức .nanh đoản kết din tộc - MỘ-C n
t ổ quan t r ọ n g c h o m ọ i t h ắ n g l ợ i c ủ a c á c h m ạ n g V i ệ t N am ngày n a y .
T ro n g g i a i
te
d a t nước
cơ
che
triế n
th i
đ o ạ n m ớ i c ủ a s ự n g h iệ p
chuyến
trư ờ n g
đang ke về
từ
chế
, m ột
ìd n h
tể
độ
th ự c
,
rậ p
tế
tn - n g
c á c h m ạng n ư ớ c t a
quan
khách quan
xã hội
,
tạ o
liê u
cho
cơ sở
bao
th ầ y
cho
cẩp
,
k h i n ề n k in h
sang v ện hảnh
th
: 3 ê n c a n h n h ư n g p h á t:
sự cn
đ ịn h
c h ín h
T :ri v a
thuc đày cho sự Dhát t r i ể n chung cảu đ ắt nước vớ i xu hưốhg cạnh t r a n h
,
chạy theo lợ i piiuận . . . t h ỉ bước đau cũng đã làm này sinh hàng lo ạ t vấn
đe , trong đó nối cộm lên là vẩn đe về sự phân hóa giẫu nghèo , sự phân
tầ n g
x ã h ộ i v à m ột số
bộ
phận
k h ô n g n h ỏ n h â n 'd â n
vẫn
phải
sống
tro n g
tỉn h
trạng nghèo đói - Những vắn đễ đòi hỏi can phải được nghiên cúư , g iả i
quyết và nhắt là sự có rrỊLt kịp thời của công tác cứa trợ xã hội .
- 2 -
Van đe này , trong chiến lược canh tàn phát tr ie n của đất nước
-
Đang t a rất c o i trọng và xem đó như là một trong những nhiệm vụ hàng đầu
như hg tro n g
ta
vẫn
th ờ i g ia n v ừ a q u a cơ ch ế
còn có m ột sổ m ặt h ạn chế về
mà chúng t a
a i
cũng b iể t
rằ n g
th ự c
h iệ n
v iệ c
c h ín h
sách
, vếquá trin h
cứu tr ợ
xã hội là
cứu
m ột tro n g
cơ bản của chính sách xã hội , khi í t khi nhiều bao
trỢ
x ã h ộ i ởnước
th ự c
h iệ n
n h ũ ìT g n ộ i
giờ
.
đung
cũng được đềcập
đến trong chính sách của hau het các quốc g ia ở mọithời đại . Chính
vậy mà v iệc nghiên cứu nó
v ẽ vắn đề ở nước
ta
vô
cùng
cho
cẫn
vỉ
th iế t .
đến nay vẫn
ch ư a có m ột c ô n g trin h
khoa học
nào đỉ nghiên cứu chuyên sâu về nó cả . Neu có chăng đó chỉ là môt phan
rắ t
nhỏ được đễ
cập
đến
tro n g
những công tr in h
n g h iê n
cứu v à
" xóa đói
giảm nghèo " , về " Bao hiểm xã hội " .
Như : "Đe tà i cấp nhà nước KX 04-05 : một sổ vấn đế chính sách bảo
đảm xã hội ở nước ta hiện nay " , " Giới thiệu những mô hình xóa đói giản
nghèo
"
,
" B ao c á o
khoa học
c h ín h
s á c h x ó a đ ó i g iả m
: L uận cứ K hoa h ọ c v à
nghèo
ở nước t a
"
,
"H Ộ
th ự c
g ia
tiễ n
đ ỉn h
h ỉn h
th à n h
ở
nghèo
nông
thôn đống bằng Bắc bộ : Thực trạng và g iả i pháp " . . .
TRong k h u ô n k h o
lu ậ n
án này
" VỀ V IỆ C XÂY DỤtoG m ộ t c ơ c h ế h ợ p l ý
ĐÍ
THỤC
H IỆ• N C H ÍN H SÁCH CÚƯ TRỢ• XÃ H Ộ
I TRONG Đ IE U K IỆ• N NỀN K IN H T Ế ở NƯỚC T ;
•
•
H IỆ N NAY "
xã hội
về
,
, phân
c h ín h
sách
chúng
t £ < lh r õ
,
m u ổ n là m
rõ
những
hơn
th ự c
tra n g
quá trỉn h
th ự c
h iệ n mà cơ
hội
ở nước
ta
tro n g
chế
hỢ p l ý
đế
th ự c
tế
tô i
th ờ i
h iệ n
đ ấ t nước v ạn động
g ia n
c h in h
th e o
lu ậ n
vềvắn
vừa qua đã
đề
th i
cơ bản n h ất về
cứu tr ợ
,
th ự c
h iệ n
công
th ự c
h iệ n
-
đó
xã hội
tr ư ờ n g
có
sự
từ
tro n g
đ ie u
cứu
ti
n h ũ ìT g ư u n h ú Ợ c đ i
chế
sá c h cứu tr ợ
cơ chế
đ iế m
xây
đ iề u
tiế t
tá c
cứu
trợ
đụhg m ột c
k iệ n
nền
k ir
c ủ a N hà nước
ta hiện nay theo hướng xã hội chủ nghĩa được tố t hđn .
Đẻ th ự c
c ủ a m ộ t lu ậ n
h iệ n
rn ụ c đ ư ợ c m ụ c t i ê u
án cao học
,
chúng
tô i
n g h iê n
không có
cứu n ó i
đ iề u
trê n
-
do những hạn
k iệ n mở rộ n g
phạm v i
<
Ví
tr iể n khai nghiên cứu mà chỉ xin tập trung vào một sổ vẩn đề sau :
- Những hộ gia đinh l à đối tương cứu trợ xã hội .
-
N hưng c á n bộ h tự c
h iệ n
các
c h in h
sách
cứu
trợ
xã hội .
- các cán bộ Đang , chính quyền ở các đ ịa phươhg .
P hạm v i n n h iê n
cứa
:
- Một so khu vự c n ghèo đo th ị và đồng bằng Bắc bộ .
Phutíng pháp nghiên cứu :
- Khai thác các nguồn tư liệ u đã có (tài liệ u thổng kế, tư liệ u điễu tr a :
hội học cùa Bna Kinh tế Trung Ương , BỘ Lao động , Viện x i hội học )
“ Phòng vấn sâu một sổ đối tượhg cứu trợ .
- 3 -
I :
phan
MỘT SỐ VẨN ĐÈ LÝ LUẬN VỀ cúu TRỢ TRCNG NỀN KINH
ở NUỐC TA H IỆ N NAY .
T Ể T H Ị TRUỦNG
I ------- M ô t 3 0 k h á i n i ê n
cưú
trơ
xã hôi
cơ bản
:
L à m ột h o ạ t động
càng
được p h á t t r i ể n
V íiá c n h a u cuộc
sổng
của các
" Y eu kém
phát
NÓ t r ở
"
triể n
có
lâ u
trc n g
xã hội
dân cư
,
lo à i nguơi v à ngày
du n g v à h ỉn h
đặc
b iệ t
m ọi x ã h ộ i
, ngay
cả
d u n g v à h ỉn h
th ứ c
cho
như
là
th ứ c p h o n g
th ế
th iế u
nhũhg
được
nhón dân
ở những x ã h ộ i được
phú
tro n g
cư
"
coi
là
.
xã h ộ i như vậy
-
n ê n h iế u
ra
m ột đ ịn h
n g h ĩa c h u ẩ n
là
đ tín g i ả n
.
th ự c
rấ t
c u ó i n h iề u n ộ i
nhóm
C h in h v ỉ n ộ i
T rê n
từ
th à n h m ột h c ạ t động không
tro n g
nhất
:
tế
,
cho
phong phú
th ể
xác về vắn
đễ
nào
này
,
cho
là
đ en n ay c h ú n g ta v ẩ n
đ a dạng củ a cứ u
đúng v à đặc
b iệ t
m ột đ iề u không
chư a có
trơ
đưa
phải
được m ộr d in h
n gh ĩa thống nhất vẽ cứu tr ợ xã h ộ i
- khcng nên qua câu nê vào v iệ c
lý
sâu
g iả i
th u ậ t ngữ
của vấn
đẽ cứu tr ơ
vậy
trê n
x in
,m à n ê n p h i n
xã hội
tíc h
nào
là
cứu
trợ
. Dể co
th ế
đ i
tơ i
th ố n g n h ắ t
1 -
K h á i n iệ m
L a rr.ộ”
xã hội
-
m ột 30 đ ịn h
tro n g
x ã h ộ i v à cộng
trợ
nhũng
NÓ d ư ợ c h i ế u
íc n g
,
xã hội
n g h ĩa
cứu
bản
chất và nội
đung
.
th ế
đưa ra
vào
?
th ô n g
cách
tie p
đ ư ợ c k h á i n iệ m
cận như đ a n ó i
này
, chứng
tô i
sau
xã hội
:
bộ phận hcp
to n g
T heo
th à n h
qụax n h az như
qua các
c ru a n t r ọ n g
là
c h ín h
s ự g iú p
sách
chế
c u a c h ín h
sách
đỡ củ a N hà n u éc
độ
, b iệ n
pháp
và n in h thức khác nhau cho các ưrành v iê n của xã h ộ i k h i họ gặp phả:
nhũrig
nguyên
khó khăn , r ủ i ro hoặc bấc hạnh tro n g cuộc scng , hcặc do nhữ
n h ìn
khác
nhau
đẫn đên
rrẮt
m ột phần
hoặc
to à n bộ
th u
nhập
hoi
- 4 -
m ột p h an h a y
to à n b ộ
vượt qua khó
khăn
vưdh lê n
,
hòa nhập
Đe h l e u
rõ
tà i
...
nhằm
tạ o
đảm b ả o c u ộ c
số n g
v à s in h
trở
lạ i
hơn về
trỢ
tế
+ T rỢ
g iú p
1 .1
-
Te
-
cứu
n g h iê m
-
,
cho
tro n g
n h iề u
hch
tể
đối
tự
th e
m in h
.
th e o ch ú n g
tô i
,
căn
phải
.
h a i bộ
tiế n g
:
H an
phận hđp
th à n h
:
cuộc
)
L a c ử u g iú p
hoặc b ắ t hạnh nào
sổ n g
sự
cứu
cho
tế
th ỉ
th ế
dẫn
x ã h ộ i m ang t í n h
tứ c
th ờ i
th ờ i
...
các
th à n h
đó mà cuộc
, có
v iê n
sổ n g b ị
họ v à g ia
đến c á i
chết
của xã hội
đe
đ in h
(
dọa
có
chết
th ế
đói
)
tạ m
đ iế m
xã hội
hỢọ ,
th ờ i
th o á t k h ỏ i
,
tín h
" cấp
tỉn h cảnh
hoặc m ộr k hoảng th ờ i g ia n
có
cứu tế
th ế
bằng
v ậ t có ý
h iế m
nghèo
nào
tiề n , bằng h iệ n
bằng h iệ n
c ử u " nhằm
đó
v ật
n g n ỉa
(
)
. T ro n g
ụ te iế t
th ự c
.
Tuy n h iê n cứ u
tín h
biệt như
tế
th ư ơ n g x u y ê n v à
x ã h ộ i c ò n c ó đ ie m
lâ u
d ài đối
đặc
b iệ t
v ớ i những
đoi
-
nó
cung
T u tn g
đặc
: Người già cô đơn , người nghèo tàn t ậ t . . . không
ccn khả năng
la o
,
:
tư ơ n g
cứu. t ế
trư ờ n g
tr a n g
tro n g
. N eu không có
chất
m ột
+
(
ro
đến
T Ín h
hoạt và
có
xã hội
c h ế t bệnh
+ cứu
g iú p
tễ
xã hội
rủ i
trọ n g
chết ré t
-
đe họ
xã hội
cứa
tế
b ị nguy h ạ i
gỗm
k iệ n
xã hội
= g iú p
k h i họ gặp
này
đ iề u
đong v à x ã h ộ i
xã hội
từ
cạm
x ã h ộ i bao
+ cứu
-
v ớ i cộng
cứu tr ợ
phin tíc h nội đung của
cứu
sản
động
, khcng
có b ắ t kỳ nguon
tranng t r ả i cuộc sống thường ngày .
t
th a
nhập
nào
de
- 5 -
TÓm lạ i
: cứu tể xã hôi có thế hiểu là sư giúp đõ'
t i ề n hoặc bằng h iệ n vậũ cho nhưng đối rương gặp r ủ i
x u ax k h ô n g th ể
tự
lo
liệ u
được
khỏi tin h cảnh nguy kịch ,
1 .2
-
Tp Ợ g i ú p
các
hội cho các
đ ie u
M ặc đ ù h ọ v ẫ n
ơ iú p
đỡ th ỉ
cảnh
bẫn
-
cuộc
họ
th o á t ngay
ra
sống bị đe dọa nghiêm trọng .
đời
IĂ sự giúp đỡ , hỗ trợ thêm bằng t i en , hiện
k iệ n
tương
đối
số n g n h ằ n g iú p
ro b ắt hạnhđột
xã hội
- TrỢ giúp xã hội:
v ậ t hoặc
cuộc
nnât thời bằng
có
v ậ t c h ắ t v à tin h
th a n k h ác
củ a cộng
k h i họ gặp p h ả i khó khăn hoặc
gắng
sổng
đế
tự
của họ
lo liệ u
trở
cuộc
sa
đong v à xã
s ú t nào
sổng như ng n iu
nên khó khăn hđóvà dễ
đó
không
rơ i vào
.
có
sự
tìn h
cùng .
T Ín h c h ắ t
+ T rỢ g i ú p
:
xã hội
là
nhằm
tạ o
cho
đ ố i tư ơ n g
có
cơ h ộ i khắc phục
hoặc giảm bớt hậu quả rủ i ro tự vươn lên đảm bảo cuộc Song của mình ,
s d tn h ò a n h ậ n
trở
+ T rỢ g i ú p
vừ a có
tỉn h
lâ u
dài
v à cứa tế
giữa,
chứng -
g iú p
2 -
xã hội
các
T rê n
,
s ự g iú p
cả
h ìn h
th ự c
tín h
tễ
có
nhưng ở nước
ta
chảyếu
la n
2 lĩn h
ít
)
v ỉ ngoài
vực h o ạ t
trợ
g iú p
động này
a i phân b iệ t
rạ c h
chuyên ngành
)
chất
trê n
của trợ
x ã h ộ i m à n h iễ u
g iú p
đong n g h ĩa v ớ i cu u tế
zrò
xã hôi
xã
hội
:
rò i
liệ u
củ a cứu
ra
trợ
dược
khi
.)
:
-CÓ
rẴt
n h iề u
h iệ n
nay
có 3 òạng cửu
th ế
.
x ã h ộ i v ừ a có t í n h tứ c th ờ i ,
h o ạ t động
n h iê n
cộng đong
tà i
được h is u
th ứ c
của
d à ilà
đan xen nhau nên
tro n g
còn
liu
tấ t
chung
đỡ củ a
c ó phạm v i
tttĩtíồ o g
kế
số n g
( mà tin h
xã hội
C h in h v ỉ n h ữ n g
nhau
là
c ả h o ạ t động cứu tể (
g iú p
trợ
với đời
xã hội
+ T rọ ' g i ú p
c ò n :c ó
lạ i
h ìn h
th ứ c
cửu
trợ
trợ
xã hội
khác
x ã h ộ i chủ yếu
..
đang
được áp dựng - ĐÓ là :
- cứu trợ xã hội thường xuyên
+ cứu tr ợ
xã hội
đột xuất
+ cúu
trợ
xã hội
chc
2 .1
cứa tr ớ
-
xã hội
những
đ o i tư ơ n g
là nạn nhân
của tệ nạn
XH
L h ư à ìig x r a y ê n
- cứa trợ xã h ội thường xuyên : là sự giúp đỡ các điều kiện sinh scn;
- 6 -
môt cách thương xuvên của xã hôi cho các thành viên của minh khi họ rơi
vào rinh cảnh h ết sức khó khăn , cuộc sổng thường nhật lu ôn bị de
dọa .
- TÍnh ch ấ t :
+ cửu trỢ xã h ộ i rhưđng xuyên là mảng công' tá c lớ n và phức tạp của cứu
xã h ộ i .
trỢ
+ cứu trự xã h ộ i thường x ư /ên mang tín h cứa t ễ , cứu giúp n h iều hơn là
trỢ giú p
- b ở i đ ố i tương của cứu tr ợ xã h ộ i thừđng xưyên là những người
v i nhiẽu n gyen nhãn khách qu2n , chủ qu2E khác nhau không th ễ tự vưđn lê n
đảm bảo cuộc sống của bản
-
Đ ổ i rư ọ n g
+ N gười g ià
cứu trợ
sự
+ T rẻ
của cứu
trợ
thường xuyên
em m o i c ô i
la n g
ư
.
th ư ớ n g
không n ơ i nưđng
sư hao tâm , hoăc bo
quá
th â n
xưyên
:
tự a v à không có nguon
nhập
nào
khác
sống
chủ yếu
ngoầ:
của xã hội .
th a n g
không
n g ư ờ i n u ô i dưỡng
,
bằng
t h i cua. mọi ngLfcfi — hoặc "tre có g ia đinh nhiiTg g ia đìr
rúng th iế u , bố mẹ khôrạg th ế n u ôi sống
+ N hững n g ư ờ i tà n
th u
tậ t
do n h iề u
được
.
nguyên nhân khác nhau
, nhưng
không
th ế
tự la o động đế zạo ra thu nhập , hoặc không có nguon sin h sổng nào khác .
-
N hũng g ia
đ in h
,
những ngư ờ i
đói
th ư ờ n g
xu y ên do
s ố n g ở n h ũ n g v ù n g d iề i
k iệ n sổng không thuận
l ợ i hoặc không có sùc la o động , thu nhạo không đảm bí
n u ôi
các thành v iê n của g ia đinh
so n g
bản th in v à
ở
rnưc t ố i th iế u . . .
2.2 - cứu trớ xi. hội đột xuất
- cứli trỢ xã h ộ i đ ột x u a t : là sự giúp đỡ các đ iều k iệ n s in h sống của xi
h ộ i cho nhung thành v iê n k h i họ gặp p h ả i nhũng r ủ i ro hoặc khó khăn b ắ t ngờ
như : th iê n
;ta i , đ ịc h họa , hỏa hcạn , t a i nạn . . . lảm cho cuộc sống tạm
th ờ i b ị đe dọa - nhằm giú p họ nhanh chóng khắc phục được hậu qua của nhưng
r ủ i ro đó , cn định của cuộc sống và nhanh chóng t á i hòa nhập tr ở l ạ i cộng
đong .
-
D oi
^ ư ơ í ìg c ủ a c ứ u
+ N hững n g ư ờ i b ị
trỢ
th iê n
x ã HỘi đ ộ t x u ấ t
ta i
, hỏa hoạn
:
...
l à m m ắ t .TỘT p h a n h o ặ c
to ả n
bộ
nhà ở , hoa rrầu , t à i sản và các phướng t iệ n sin h sổng .
+ N hững n g ư ờ i b ị
th iế u
iư d n g
th ụ t
tro n g
th ờ i kỳ g iá p
h ạ t do
song
ở những
vùng đ iề u k iệ n tự n h iên không -chuạn l ợ i hcặc nhũhg ngứời b ị mắt "òa đ ột XUS.Ĩ
mà không
có
ngucn
hỗ
trợ
nào
khác,
b ị
lâ n
vào
cảnh
th iế u
đói
.
- 7 -
-r Những người b ị t a i nạn chiến tran h hoặc t a i nạn xã hội , b ị t h iệ t hại
v ẽ n g ư ờ i v à c ủ a h o ặ c b ị m ax n g u o n
s in h
scn g
, g ặp n h ữ n g k h ó k h ă n tạ m
th ờ i
trong cuộc sổng , sinh hoạt . . .
-
Sự p h ân
c h ia
đ o i tư ợ n g
c h ắ t tư ơ n g đ o i v i
đ ố i tư ọ n g
th u ộ c
ra
đ ư ợ c g iú p
đỡ tứ c
rủ i
ro
(
dù đ ã
còn khả năng
tự
đảm b ả o c u ộ c
tư ơ n g
củ a cứu tr ợ
xuyên
, ở m ột th ờ i
tương của
đoi
2 .3
-
sự
bùn của cuộc
,
) K h i đ ó iTỌ c ó
đ o i tư ợ n g c ứ u t r ợ
c ả n h n à o dó c ũ n g
xảy
( h ọ khôn,
th e
trở
xã
h ộ i -c h ư ờ n g
th à n h
có
th ẻ được
của
tê
lỡ
, k h ô n g m ay s a v à o
đỡ c ả v ề
cũ v à trở
dối
v ật
lạ i
chắt
lẫ n
tin h
th a n
v ớ i h o ạ t động b in h
đoi
coi
đối
là
nạn
x i. h ộ i
các
:
tệ
đế
th o á t k h ỏ i vũng
th ư ờ n g
tro n g
cộng
đong
-
về nhu cẫu
g iú o
nhân cách h o ặc
của các
cơ
như là
g iú p
sự
các l ý do
lỗ i
lẫ m
th ư ờ n g
cập
n n ữ ìg
,
sai
trợ
chúng
,
c ả v ậ t c h ấ t lẫ n
khác
khắc phục
đến lo ạ i
tế
lệ c h
đổi
XH h ư ớ n g v à o
nhan b ị
đang
...
tệ
đ iề u
c á c h ậu q u ả của. t ệ
với
cộng đong
tư c n g n à y -
các
tậ p
xã hội
th ầ n
của xã
nạn x ã h ộ ĩ
như
cơ
hội
k iệ n
và
nạn và
trở
:
lạ i
.
chung
ta
c h ỉ n h ìn
các
c h u ẩ n m ực x ã h ộ i c ủ a h ọ
khác
nạn
tin h
rơ i vào
nhằm t ạ o
tệ
c ủ a h ọ m à k h c n g xem x é t v ễ
nhận
m ặt đạo
đức
( công v iệ c
,
này
)
dạng cứu t r ợ
ta
nạn nhân củ a c á c
, n g h iê n h ú t
chức n ăn g
của
là
về
, hòa nhập
đ ỡ v ề k in h
quan
trợ
, cờ b ạc
đẽ
Đ ổi tư đ n g
nay
đ ến nhữ ng h o ạ t động cứ u
rư ơ n g
chè
khi
cẫn
.
tư ơ n g v ỉ
rư ợ u
T ấ t n h iê n
cũng
cho nhũng đ ố i
sống b in h
k iệ n h iệ n
đưoc nữa
th ư ờ n g c ó n h ữ n g n g ư ờ i lẫ m
họ th o á t k h ỏ i
-
q u á lớ n
nạn nh ân
sổ n g
xã hội
h ộ i cho c á c
là
ro
là
g iú p
được h iể u
v ớ i cuộc
) n h iin g n ế u r ủ i
đ iế m
.
c ứ a trỢ
g iú p
th ì
tư ợ n g
n h ũ in g đ ố i t ư ơ n g n à y
m ã i d im
sa u th ờ i
trơ xã hội đột xuất .
BỞi v ậ y x ã h ộ i n à o
th ế
,
.
Họ R ắ t c ầ n
có
x u ắ t c h ỉ m ang t í n h
cứ u t r ợ đ ộ tx u ắ~
đ iế m h o ặ c m ộ t h o à n
x i. h ộ i c h o n h ữ n g
T ro n g x ã h ộ i
và xã hội
sổng
xuyên v à cộ t
đ iệ n
x ã h ộ i th ư ờ n g x u y ê n v à
cứa
cứu tr ớ
nạn xã h ộ i
c ứ u tr ơ _ th ư ờ n g
x ã h ộ i n à y có n h iễ u
tru n g
các h o ạt động
lo ạ i
cứu
nhm g
zrỢ ở
-ro n g
các
đ iễ u
đoi
tương sau :
+ N hững
người
+ Nhưrig người
+ Nhũng Sìgười
-
Đố?',
với
cac
la n g
th a n g
cơ nhỡ,
trẻ bụi
đdi
.
làm nghễ mãi dâm
nghiện xỉ ke , matúy .
đoi tượng này , hoạt đcng cứu zrỢ
đang
thực niên chức năng
- 8 -
trỢ giú p phan nàc về v ậ t Chat đẽ giú p cr.ữa . Trị bệnh , hưóng nghiện ,
dạy nghe , cho vay vcr. hoặc các điều kiện sinn scng khắc , đong thời
còn động viện và zơ vắn cho họ ve mặt tim lý xã hội , giúp họ sỏn quay
vễ với cuộc sống bỉnh thườns .
3.
M ôt s ố
3 .1
khái
sảo
đàm
B ao đảm x ã
c h in h
sách
n lệ .T . k h á c c ó l i ê r .
xã hội
hội
:
lả m ột bộ p h ận
zs
k irtì
qu a n
-
xã hội
cẩu
th à n h
c ủ a Đ ảng
quan tr o n g
, N hà nước
rro n g
. Đ ây l à
hệ
th o n g
m ột c h ín h
các
sách
x ã hội vô cùng quan trọng nhằm bảo đảm nhũng đieu k iện v ậ t Chat v à tin h
th ầ n
can
th iế t
đe
duy- t r i
,
on đ ịn h v à dẫn nâng cao
đời
sổ n g
c ủ a m ọi th ả n
viên -rong xã hội mà zrước hết là người lao động .
Phạm v i
c h ỉn h
của bảo
sách
đảm x ã h ộ i
ở n h iề u
nưỏc l à
th e o
rấ t
q u a n n iệ m
rộ n g
khoa họccũng
. NÓ b a o gom s ự b ả o
n h ư tr o n g c á c
dẩm c á c
quyền
người d u S c s ổ n g t ự d o , b i n h đ ẳ n g l à m á n s i n h s ổ n g , c ư t r ú
, di chuyến , phát biểu chính kiến , được bảo vệ , dưđc học tập , lảm
lự c
của con
v iệ c
nghi ngơi
m in n h ữ n g n h u
,
có nhà ờ
cầu
,
được
chăm
th ie t yếu của đ ờ i
tế
só c y
số n g
,
v à bảo
đam
s in h h o ạ t
th u
nhập
để
.
Trong tỉnh hỉnh thực tế ở nước t a hiện nay , bảo đảm xã hội chù yếu
trưng vào 3 lĩn h vực quan trọng l à :
+ Uu cẽa x ã h ộ i
+ B ao h iế m
+ củu
trỢ
N hư v ậ y
sách
bảo
cụ
.
xã hội
cứu
tr Ợ
coi là
bộ phận h ạp
th à n h
c ù a c h in h
.
tắ c
hóa các
ăược
x i. h ộ i ở đ â y
đảm x ã h ộ i
th ắ
tập
xã hội
N hũng n g u y ê n
là
th ỏ
cơ
bản vàdoi
nguyên
cơ
tắ c
tư ơ n g c h ủ y ế u c ủ a c ứ a
trợ
b ả n v à đ ổ i tú ạ n g c ủ a c h ín h
x ã h ộ i c h ỉn h
sá c h bảo
đảm
xã hội .
3 .2
-
5 ẩ .o h i ế m
xã nôi
3ao hiếm XH lả một trong 3 nội đung chủ yếu của chính sách 330 đảm
x ã h ộ i h iệ n
nhằm
nay
c ù a nước
b à o đảm k h o ả n
hỢ p b ị
g iả m
hoặc
hoặc m ắt nguon
ta
th u n hập
.
th a y
m ất khả năng
th u
nhập
từ
D ầy l à
la o
la o
zhs
m ột hệ
th ố n g
c h in h
c h o n g ư ờ i la o
đSng hay
độn g v à v iệ c
rrẮz
là n
động
v iệ c
là n
sách
,
tro n g
dẫn
.
các
zới b ị
sau k h i ngư ời
đóng bào hiếm xã hội trong một thời gian nhắõ định
chế
la o
độ
trư ò h g
g iả m
động đ ã
- 9 -
m ác
ở
la o
động
th à n h
ta
h iệ n
tro n g
Ưu đ ã i
te
(
đặc
th ù
của nước
đ ắ t nước
s ĩ
như
v à th in
:
Đ ậy i à
sự
,
v ớ i những người
ta
sách
trê n
dành cho
đ ỉn h
lã o
th ế
có
trơ
, ưa
các
sẽ
là
mở r ộ n g
đối
sách
công
tư ợ n g
xả hội
là
ngừơi
ra
các
sách
,
g ia
xã
)
sách
,
có
th ư ơ n g b ệ n h b i n h
đ in h
liệ t
sĩ
tín h
s ự n g h iệ p
,
liệ t
...
ơn đáp n g h ĩa c ủ a n h â n
tro n g
b ả o đam
n h ữ n g n g ư ờ i .c ó c ô n g v ớ i
c á c h riạ n g
đen
la o
c h ín h
đ ã x ã h ộ i l à m ột c h in h
c á c h m ạng
c h in h
n h iề u
o h ậ n hỢ p t h à n h
công v ớ i
th à n h
h iệ n
có
chứng t a
chủ y ếu
:
XH v à c ứ u
ta
b ả o h is m
.
h iế m
g ia
nhân
tie n . tớ i
tr o n g 3 b ộ
2 c h in h
vJỢng
đoi
-
là m ô t
cùng v ớ i b ảo
K hác v ớ i
đ ố i tu Ợ n g
khác
xã hội
Uu đ ã i x ã h ộ i
hội
,
khu vực nhà nước
p h ần k in h
3 .3
nay
dân
ta
đổi
c á c h m ạng c ủ a d â n
tộ c
.
3 .4
-
Là sự
h iệ p
T rỢ c ấ p
trỢ
h ộ i,
cấp
cộng
khó khăn
:
c ủ a N hà n u ó c
đỗng
đối với
,
c ủ a x ã h ộ i hoạc
các
th à n h
v iê n
các
c ủ a từ n g
to
to
chức
,
đoàn
chức n ó i
th ế
riê n g
,
thành v iê n xi. h ộ i n ó i chưng vễ mặt kinh tế khi họ gặp nhiẽu khó khăn
tro n g
đời
số n g v à
Đ ố i rư ơ n g
độ
được
chung hoặc
T rỢ c ấ p
cảnh
cụ
Đ ây l à
T rỢ c ấ p
sóc
các
g ia
đ in h
th in
ic ạ i
k iệ n
k in h
chế
trự
lầ
xã hội
con
xưyên hoặc
năng
con
côi
,
te
c h ín h
cấp
sách
,
chế
khác
đ ộ t x u ấ t ( tù y th e o
qữ y trỢ
cứa
cấp
hoàn
)
tr ợ x ã h ộ i v à
r ắ t đ a dạng như
th u ê n h à ở
,
, n g ư ờ i nghèo .
vụ không
và
tÙÈTg c h i n h
cho ngư ờ i không đủ ti ề n
d ịc h
là
phải
sách
nhau
m ột tro n g
người nói
cụ
th e
hđn
n hập v à m ứ c s ố n g
k h i h ọ .g ặ p
ro
mo
th e o
.
g iố n g n h ư
đông
tù y
tr ả tiề n
về y tễ
,
học tạ p
x ã h ộ i ở ù in g n ù ớ c m à c ó
,
các
.
:
n ó i m ột cách
th u
tr ơ
độ
gẫn
trẻ
TÙy đ i e u
của nó
rủ i
,
...
cứu
hoặc
các
chức
dạng,
tư ơ n g v à k h a
k iio ẻ
TÓm l ạ i
có
đối
đa
l a 't h ư ờ n g
cắp
độc
sách
tổ
th ể
sứ c
c h ín h
rấ t
trợ
CÓ k h i l à
chăm
cấp
dạng
cho
người g ià
.
rừ n g
có
của
hoạt
trợ
của
cũng
ừ iế
s in h
,
cơ nhỡ
canh
,
n h ũ ìig
chung v à
là
từ n g
đoi với b ất
th ấ p
th u a
khó khăn
hoạn nạn
c h ín h
...
so
th à n h v iê n
cứ
dễu
-ro n g
có
, v i
vậy
đối
củ a x ã h ộ i n ó i riê n g
th à n h v iê n n ào
v ớ i m ức s o n g
, b ấ t hạnh
th ỉ
sách xã h ộ i
to i
cuộc
cùa xã hội
th iế u
đời như
t h ể -T u ộ c d i ệ n
tư ợ i
mà
của xã hội
: b ị tà n
đ ố i rư ơ n g
tậ t
của
- 10 -
chỉnh sách cứu zrỢ xã hội .
cứu trỢ xã HỘi có mối quan hẹ mật th iế t với các chỉnh
sách kinh tế xã hội , làm tố t công tác cứu trợ xã hội sẽ góp
phần tác động tích cực tớ i sự nghiệp pnáttriễn kinh tế của đất
nước .
- 11: -
PHẦN ĩĩ :
THỤC TRẠNG NHŨtoG VẤN ĐÈ cdu TRỢ XÃ HỘI VÀ co' CHẾ
THỤC HIỆN CÔNG TÁC cơu TRỠ XÃ HÔI ở NƠỞ3 TA HĨẼN
NAY .
I
-
Đ ôi n é t vê vắn
1,
dỀ c ứ u
trờ
tro n g
lịc h
sử nuóc
ta
Nhu câu cứu trớ xã hội
Khi xem x é t thực trạ n g nhu cầu cứa trợ xã h ộ i của nước
t a , chún gta cẫn xem x é t
nảy sin h nhu cẫu
xe x é t những
xã hội
của
nghiên cứa những yếu to khách quan làm
cứa trỢ xi. h ộ i trong đời sổng xã h ộ i - tức
đ ặ c đ iế m v à
đ ấ t nước
hoàn
cảnh
đ ịa
.
—
lý ,
lịc h sử
,
k in h
là
tế
- -
1.1 - Ve dièu kiện dịa lý
N ước
ta
nằm t r o n g
v ù n g k h í hậu n h iệ t đ ớ i
,
g ió
rn ù a ở Đ ô n g
Nam Châu Á , bên canh b iến ĐÔng cho nên thương xuyên có những t a
họa của
-
th ờ i
tiế t
như
:
B ão
:N ư ớ c t a
h à n g năm
th ư ờ n g
đónnhântừ
b iế n
vào
hàng chục cđn bão ( nếu í t t h ỉ cũng phải dăm ba cơn ) kể c ả bão
lớn . DÙ l à bão nhỏ hay bão ló n th ỉ chúng đễu gây nên nhung th iệ
hệi
đáng
kế
cho
dân -
đặc b iệ t
là
nhữ ng õ in
cư vùng v en b iế n
-
hoặc những nơi cơn bão đ i qua .
C H ẳng h ạ n
N ằng đ ã
-
năm
là m
1986
23 vạn
-
riê n g
cdnbão
sổ
n g ư ờ i mắt n h ầ ở
2 đố bộ v à o
Q u ả n g N am -
.
:L a H ạ u quả kèm t h e o
Lụt
Đa
bãolón hoặcmưa
Trước đây l ụ t c h ỉ thường xảy r a ở miền Bắc v à miễn
T r u n g n h iiT g n h ữ n g năm g ẫ n
đây
năm 1 9 8 8
rộ n g
trậ n
T hanh h ó a
tớ i
T rậ n
lụ t
tậ n
ló n
la n
G ia L a i -
l ụ t năm 1 9 9 1
,
lụ t
tớ i
có c ả
3 m iề n
c à 10 tỉn h
C ôngTưn
là m
ờ
-
chẩng
m iễ n T rư n g
hạn
-
từ
.
gằm 1 0 t ỉ n h
đong bằng
sông cử u
Long b ị ngập lớn làn ch ết 1 3 6 ngừơi trong đó 2 7 8 . 5 3 5 n gôi nhà v à
1 2 7 .3 0 0
ha
lú a b ị
n g Ịp
tro n g
nước
,
gây th iệ t h ạ i
hơn SCO
tỳ
đcnỊ
n
- 13 -
LŨ : C h ù y ế u
rấx nhanh
nnưng nai:
C hẳng h ạ n
3ắc
và
xảy ra
đ a ~ là m
côn
chếr
là m h ư h ạ i
lũ
ở m iễ n n ú i
đệ
322
người
2 4 6 .0 5 9
người
,
gây
th iệ t
- Ú ng
dài -
-
5,
, b ị
xã
928 n g ư ơ i
th u ồ n g
doh ậ u
là m
lú a v à
H ạn h á n
: Thường có
th á n g k h ô n g c ó m ộ t g i ọ t m ưa
th iể u
c ả nuóc
xảy
ra
,
S d n L a là m
90 tỷ
.
đố t r ô i
Ô 41 n g ô i n h à
là m c h o
th ư tín g
g ẫn 50
l i ê n tụ c
hoặc
đcng
q u ả c ủ a m ia t o
ở m iề n T ru n g
ăn
lụ t
,
c ủ a m iễ n n ú i p h í a
chết và b ị
bão
n h lề u n o a m au b ị n g ậ p
,
tỉn h
th ư ờ n g
.
h ạ i vễ v ậ t C hat nđn
: cũng
súc
1 9 9 0 ở mộ"c s ổ
th u a n g
ở th i
c ó năm ú n g
v à g ia
7 năm
ngôi nhà khác
C ơn l ữ n g à / ’ 2 7 / 7 / 1 9 9 Ĩ
Tuy ì ũ
phá nhlẽukhi cũng không kém b ã o
zàn
th á n g
p h í a B ắc -
-
lớ n
tro n g
nước hàng
th á n g
Đ ô ik h i h ạ n h á n k é o
đ ắ t ru ộ n g n ứ t
nẻ như ra n g
kéo
.
d à it đ i
4 ,5
, người
.
- Gió r é t
: Hàng năm gió mùa đông bắc dễu tràn vễ mien Bắc và môt
p h a n m iề n T rư n g . N h iề u đ ợ t
g â y r é t dài , r é t
đ ậ m l à m chết c ả l ú a m a u
trâu bò , thậm trỉ cả những người già yếu .
C H ẳng h ạ n
th ờ i
tiế t
đ ộ t x u a t khác
th ư ờ n g
của dầu năn
vụ chiêm xuân ở đong bằng và Trung du Bắc bộ
tấn lương t h ự c .
N goài
n h ữ n g -h i ệ n
nhũhg cơn
lố c
,
tứ Ợ n g
n n ia đ á
,
pho b iể n
sư dng g iá
1991
là
m ắt
, hụt sản lượng 1,5 triệ u
tr ê n c ủ a th iê n n h iê n
...
đ ã ìà m
,
đ ô i k h i còn
có
nhung đ ạ i h ọ a không nhỏ ở vùng
Trưng du , miềnnúi phía Bắc .
T ất cả những
b iế t bao
ta
-
đói
th iệ t
n ại
Mà c h ú n g t a
a i
ré t vầ bệnh
đói ré t
bệnh
th iê n
C hẳng h ạ n
vễ người
,
cũog b iế t
d ịc h
tậ t
t a i mà chúạg
1988
lạ i
ở
các
do b ị
th ư ờ n g x u y ê n
tỉn h
hứng
-
đây
, hàng năn
g ia
sú c
đ ố i v ớ i nhân
đ i kèm v ớ i t h i ê n
càng
th iê n
lơ n
ta i
ta i
đ ã gây
dân
, m ất m ùa l à
, m ắt m ùa c a n g n ặ n g
th i
kéo
, m ất m ùa s ố
r g x i cứa đ ó i cẫn
n h ie u
còn
,
đắũ d ai
bão ,
v ố n kém m ẫu mỡ , í t
trậ n
lụ t
nên
có những
ru ộ n g
vùng
dân cư rơ i vào cảnh thiếu ăn hoặc đói auanh năm .
1 .2
nước
-
về
hcàn
cảnh
ở nước
ta
lịc h
s ử 4 0 0 0 năm
.
th e o
.
rrà ẽ m T r u n g
c h ịu
,
trê n
.
cứa trợ lên tớ i chục triệu
Đ ặc b i ệ t
đã k i
, m ù a m àng
rằ n g
. T h iê n ta i
c à n g n h iễ u
nám
của
tô i
iic h
sử
:
dựng nước cũng
là lịc h
sử
4000 n ăn g iữ
- 13 -
các
cuộc
đẩu
“ ra n h g ìn
n h iề u xư ơ ng m áu v à
củ a nhũng cuộc
cho nhân dãn t a
riê n g
lu ô n
hy s in h
cảnh nghèo
la o
đói
chế
m ặc n h ử ìg
n ó i
độ
tú n g
của
-
tro n g
về
Do s ự
t a v in
còn lạ c
chờ
'n i n h k i n h
chủ
sự
đã b ắt đau p h á t
nhập quốc
nh ân d in
tr ê n
so
mà tr o n g
là
tế
ũ ru n g c h ín h
bởi
vào
G iả i q u y ế t v ẩ n
m ột n gày h a i m à có
, k h i mà T ổc
năm
) v iệ c
là m
động ch ư a cao
động
trie n
-
đại
) còn
ĐÓ l à
độ
th u
th ấ p
đ iề u
. N h iề u g i a
xã hội
c h iế n
, các
hàng đầu
c h ín h
đ in h
tra n h
là m
sách
nói
đã có nhưng
, nay
rơ i
vào
họ
tạ m
đ ủ c c tn ă n
,
áo
,
ăn
,
. TỚi n a y k in h
te
đ ấ t n u ỏ c tụ y
tru ổ n g v à
còn
cho
t í c h lũ y
tiê u
th a o
.
dùng
v ẫn còn
th ế
nhu cầu về
hàng ngày
đ ó i nghèo
khi
là
tă n g
chút
nông
k in h
v đ i mức t h u
số n g
g iớ i
te
c ả m ột qua tr ìn h
d ân 50 c ủ a chúng
đ ã xếp
sổng nhân dân
th ỉ
nhu cầu
cứa
không
trá n h
a u in
chúng
ta
,
ch ư a g iẫ u
.
trư ớ c
m ặt
đoi
phải
~ Ịp
sổng v ậ tc h ấ t
.
lâ u
nhậo v à đ ờ i
của
)
, nhu càu vễ
, s ố n g ừ ơ i t h ấ t n g h iệ p
.
n n ậo b in h
quổc
cứu tr ợ
ta
chủ yếu
như ^g th u
tr u n g c a n h n g h è o
đ ố i v ớ i chúng t a
khỏi
í t
th ô n v à n c n g d â n
c ủ a n h ả d in
trợ
củ a chúng
, v ì v ậ y m ức s ố n g
( H iệ n n a y L iê n h iệ p
đ a sổ
nguyên
đL
n ó i nhu cầu
đề
.
c ả h a i m iề n là m c h ư a
đó
các
g ìơ
.
của nước ngoài
có
tuỢ T g n à y b a o
tế
là
,
đoi
đến nạy , n ền k in h
chủ yếu vẫn
c ò n th iế u
,
th o n
đ ố i tư ợ n g
đó đ ã
đ ộ n g c ủ a h a i y ế u ■ c o trê r .à n g v ớ i n h iễ u
g ió i vẫn
h o ạ t th iế t y ếu
nay
dài
nhữ ng nước n g h èo n h ấ t th ế
cảnh
là
l i ệ t v à kéo
“5n
:
, có tă n g
th ể
đó c h iế m
T rc n g h o à n
ác
củ a rrc n g
ạ u a n tâ m
d ư ớ i 2 0 0 U S Đ /n g ừ ơ i /n ă m
v à s in h
sứ c
tra n h
trợ
triể n
với
N ước n g h è o
la o
,
th iế u
d ân c h ư a đủ đế dành n h iễ u
ta
. HẬU q u ả
của các
chậm p h á t t r i ể n
v iệ n
v ào d iệ n m ột tr o n g
-
,
,
quan k hác mà cho
h iệ u v à
vầo
m iê n
cửa tr ờ
ý và
T ro n g n h ư n g n ăm c h i ế n
trô n g
tộ c
s á c h ư u đ ã ix ã h ộ i có th ể
tá c
chú
,
cân
nen độc lậ p
ta
.
hưởng v à tá c
nhân k h ách quan
cằn
h ọ th o á t k h ỏ i c ả ti n g h èo tú n g .
công
tin h
ảnh
th iế u
c h ín h
cũng c sn p h ả i đ ư ợ c
1 .3
khó khăn
sủ t ngừơi
ch ư a g iú p
BỞi v ậ y
lạ i
chung v à đ ờ i so n g
về
,
cành
ũ ra n h l i ê n
gặp n h iề u
lớ n
các
của c ả i dế
c h iế n
nhân
g iữ v à b a o v ệ To cu ố c đ ã l à
không p h ả i
dài
.
T rc n g
chỉ
g ia i
vẩn còn q u á cao
còn
lỏ n
( trư ớ c
xã h ộ i van còn
,
năng
h ết
là
là
ohár
(
ngày
đ o ạn h iệ r
trê n
su at
2
%;
la c
của ngừơi
sin h
và chát
lê -
-
1.4 về lĩn h vựĩ^ã hội
:
Đe cập tố i mặt xã hội ở đây , chính là.chúng za nói tới các chính
sách xã hội và đoi tượng hướng chính sách xã hội.
C H Ú ng t a
đ ã có
c á c h m ạng v à
o n đ ịn h v e
đã
n h iề u
th u
c h in h
được n h ie u
tù â T g b ư ớ c
sách
xã. h ộ i t h í c h
th à n h
c ả i th iệ n
đời
tự u
ử ig
lớ n la o
với
tr c n g
sổ n g củ a các
tìn g
v iê c
th ờ i kỳ
bảo
đảm
,
đ ố i tiẠSỊng h u ỏ n g c h í n h
sách xã hội. Nhất là trcng những năn gẫn đây , theo đà phát triể n kinh t
t ế - x ã
hội
củ a đ ấ t nước
,
c h in h
ngoài
, m ột " m ôi
trường
triế n
những v ấn
x ã h ộ i phức
( n ạ n m i i dâm
đễ
,
m a tú y
th u ậ n
, mê t í n
s á c h mở c ư a h ò a n h ậ p v ớ i
lỢ i
ta o
dị
" đ ã h ỉn h
th à n h
là m
th ế
nảy
s in h
: sự g ia
tă n g
đoan
)_ s ự p h â n h ó a g i ầ u
...
của các
g iớ i bên
tệ
v à p h á i;
nạn x ã h ộ i
nghèo
,
phin tang xã hội . . .
T ất c ả những
h iiá n g c h i n h
phức
tạ p
sách
,
xã
hội
nhu
chủ yếu
c h ín h
và
quan
tr ị
đặc
đ iế m v à h o à n
trơ
tr ọ n g
tă n g
x ã h ộ i,
sổ
lê n v à n g ày càn g
th â n
tố
nhất
là
công
trê n
,
đang
đ ổ itiiá n g
tr ở lê n
trự c
s in h
cứa trợ x ã h ộ i
động tớ i
t h ỉ y ếu tố
. Đ lễ u đ ó
xây
tá c
ản h hưởng tá c
đây
c ủ a Đ ang t a
k h i bước vào
cảnh
động không nhỏ tớ i sự pháõ
xã h ô i trê n
Đ ại h ộ i V II
" N ùóc t a
tá c
c ả những nhân
cứu
n h u c ầ u cứu tr ợ
.
cũngnhư b ản
cẫu
cho
v à d i ệ n đ ố i tư ơ n g
ảnh hưởng v à
T ro n g t ắ t
các
xã hội
, những
d i là m
cứa trớ
đ ó đ ã là m
cấp b ách hơn
N hư v ậ y
tiế p
đ iề u
k in h
tế
tiế p
các
hoặc
nhu cầu
.
sự p h á t s in h
g iữ v a i
trò
đ a đư ợc n h ấ n m ạnh t r o n g b á o
cáo
:
dự n g c h ủ n g h ĩa x ã h ộ i,
có hàng
lo ạ t vẩn
đề xã hội đặt ra ma'vẩn đế nào cũng cấp bách . trước hết đó là ìo ại vắn
đề
do l ị c h
trả
n g h ĩa
cấp
những nạn n h ân
tệ
vẩn
lạ c
...
hậu
ph át triế n
q u ả c h iế n
v ớ i người
đối
nạn xã h ộ i
xã hội
lệ
sử v à hậu
,
Thứ h a i
tra n h
,
số
s in h
cao
de
l ạ i nhu' v iệ c
công v ớ i nước
đó
kém p h á t t r i ế n
dân
đễ m ới p h á t
c h iế n
có
tra n h
, những trẻ
là
lo ạ i
, v ớ i c á c h m ạng
mo c ô i
như nhưng van
đề
d ị đoan
xã hội
từ
Thứ b a
, có l i ê n
đền án
irỢ
, v iệ c
nền
, m ức s ố n g
...
,
tậ z
và
k in h
tế
, những bệnh
v ấn đề n ảy s in h
n h ư t h ắ t n g h iệ p
, nạn mi tín
chỗm s ó c
,
cuan
th ấ p
,
đó l à
tỷ
lo ạ i
đ ến v iệ c
tế h à n g h ó a nhiều thảnh p h ẫ n . . .
sẽ xừ lý như thẹ nào nhuhg vẫn đề này . CHÚng ta cho rằng , không
p h át triế n
th ế
g iả i
nan
k in h
quyết hàng
lo ạ t vấn
đs
cẩp
cách ắy
...
phai
có
th ờ i g ia n
đế
g iá n
- 15 g i ả i quyết rừng bưóc , củng vớ i đà phác t r i ể n kinn zế . . .
( 1 )
Trẽn đây la 's ự phân tíc h , đánh giá r ấ t khoa học và thực tiễ n .
các quan điếm chỉ đạo ,mục tiê u phấn dấucững như biện pháp tiế n hành
câng tác cứu trợ xã hội thời gian tớ i lđiông thế tách rời hoàn canh
lịc h sử cụ the nói trên .
2 -
S đ lư ợ c
v ê h o ạ t dộng cứ a tr ợ
xã hội
tro n g
lịc h
sử nước
ta
,
Trong lịc h sử nước ta , vai trò cùa hoạt động cứu trợ xã hội thườnj
gắn liề n với sự ton t ạ i của các cộng đong làng xã .
đụng
CÓ the nói - các làng xã quan Tim đến việc bảo đam xã hội cho bản
thân cư dân của nó còn hơn là sợ quan tâm của nhà nước phong kiến . vớ
qưyẽn sử/công cộng đoi với ruông đất và trựyen thổng cộng đong xã thôn
là n g
xã
V i ệ t N am c ó n h i ề u
khả năng
tiẽ m
tà n g
đế
th ự c
h iệ n
v iệ c
bảo
đảm xã hội và cứu trợ xã hội mà ban đau chủ yếu ở quen, hệ xóm giềng
" Tối lửa t ắ t đèn có nhau " , thân tộc và ssu đó mờ rộng hơn tớ i cộng
đong tr ê n
tin h
th a n
cam c ộ n g k h o
, hỗ
trợ
g iú p
đỡ lẫ n
nhau
tro n g
sự
tương thân tươỉTg á i vốn có trong truyền thống may ngàn nám lịc h sử của
dân tộc .
T ro n g
" Đ ại v iệ t
" N ư ó c N am v ề
n g ư ờ i v à g iố n g
lê n
xuống
v ật
cùng
. D ân sổ n g
ré t
CỤỈD LẠC
. V ua th ỉ_
n h iễ u
g ì
T ân b iê n
đ ờ i L ạc H ong
đ ắ t không
p h iề n
sử ký
ở nhà sàn
,
ở đ ờ i b ấy g iờ
cắy
th u ể
N gô T h ỉ s ỹ
th ể
gọi
cày
,
ru ộ n g
lạ c
đ iề n
là
đđi
. D ân t h ỉ
, không v iệ c
đã chép
cùng
cùngnhau v u i vẻ
y ên v u inhư P h ậ t
sư u
-
, vua dân
, k h ô n g n ó n g ___ c ó
về
"
g ì
rằ n g
cha con
th e o
:
cung
tắ m ,
nước
triề u
c h ơ i đ ù a ở tro n g
th ỉ
C H Í ĐỨC
v ẽ m ìn h là m
ăn
p h ải canh
phòng.
thân nhau , dẫu vài ngàn năm cũng không thay đối . "
( 2 )
cõ
, n ư ý c th :
,
không
có
V ua c â n
TỪ sử tr iề u Lê đến sử triề u Nguyễn , các sử gia phong kiến như
Ngô SĨ Liên , Phan Huy CHÚ . . . đsu ghi chép l ạ i rấ t cẩn ũhạn trong các
tra n g
sách
sử v iệ c
là m
v iệ c
là m
của các
ô n g V ua tro n g
những
lú c
m ắt mù
đói kém . . . như trực tiế p thăm hỏi , ban phát , cứu giúp cho dân các
vừng phải chịu khốn kho .
( 1 )
lẫ n
th ứ
: Văn kiện Dại hội đại biếu toàn ợuổc Đang cộng sản Việt nam
V II -
N hà x u ắ t b ả n sự
th ậ t
-
T ra n g
143
( 2 ) :" Đại v iệ t sử ký tân biên " Nhà xuất bản
1968 - trang 175
- 144
Khai t r í - s à i gòn
- 16 -
BỘ sách " Lịch triề u hiến chương loại chí " noi ~iếng của Phan Huy
CHÚ đã v iế t rằng " Sự cứu giúp cho những vùng nghèo knc , hỗ zrỢ cho
các
g ia
đ in h
đ ó i kém
, không c h i
T!ỮZn g h ĩ a
là
vu nhan
dao
đ c i v ứ i ro õ t
triễ u đỉnh , mả còn là mộtnguyên tắc quan trọng nhắt đế làm yên
thịnh nưởc "
sến
nay
,
^ ro n g
áo
V ua n h à Lý c ở i
v en đúàng v à n h iề u
v ớ i đ ờ i số n g
Đ iế m l ạ i
lịc h
xã hội
vớ i các
lo ạ i h ìn h
để
đắp
câu chuyện k h ác
sử
,
v à bảo
L ập c á c
ở các
hoàng bào
c ủ a những ngư ờ i khen
c ứ a tr Ợ
2 .1
c ân g ia n v i ệ t N an v ẫ n
chứng
ta
th ứ c
sau
đây
n ó ilê n
cùanhầ nước
kho
là
m oi ạ u a n tim
o uỹ ru ộ n g v à q u ỹ
trẻ
d iễ n
,v ầ cô n h i
.
p h ư ơ n g th ứ c c h in h
v iệ c
th ó c
lậ p
ra
vào
d iệ n
th ờ i k ỳ
tíc h
đế
N gừơi là n g
to à n D han
-
của. m ột đ in h
có
ru ộ n g
tư
hoa lợ i
th ư ờ n g
chung
s in h
công
đ in h
rrá n g
chân p h o i
chung
quỹ v à h ộ i dân
v iệ c
g ia n
trá n g
,
ru ộ n g
tế
tự
ssn :
đ iễ n
ru ộ n g
đế
đàn b à g óa
và
( T ắ t n h iê n
khấu phẫn này
,
đe
ỉ t
)
cắp
th ê m
sứ c
cày
cắy
tríc h
từ
n h ie u
cho họ
tự
:
Eõ là n g
la n g
cung
( đàn b à gó a v à
nguyện đế đưóng
ở
học hoặc
n h iề u x ã th u ộ c
ru ô n g
SƯU đ i ề n
vừ n g k in h
.
Q uỹ n à y
z iie o
, h o a lỢ i
: L ắy h o a l ơ i
chỉ
khau phan
được bán
đặt
.
ra
d e là m
ở nhũng
tiề n
c h ia
g iá o
B ắc tn ic te
chừa ra
con c ô i
m ột số
)
sự được nư cng
do n g ư ờ i la n g
ạ u y in
, m ua sá c h v ở cẩp
đ â y , n g ư ờ i t a g ia o
nhau ăn học .
g iả m n h ẹ m ộũ p h a n
đóng góp
la n g
không
L o ại ru ộ n g n à y
lắ y
công hoãc
n u ô i th à y
việc đó cho hương sự từ làm , tự nuôi
T rđ
h iệ n
:
: L à lo ạ i
phát triề n
cúng h o a lỢ i đù n g v ào v iệ c
-
th ự c
.
H ọc d i ề n
cho học
các
đế
, n g o à i ru ộ n g k h ấ a p h ẫ n
đ iê n
mo c ô i đ ư ợ c h ư ả n g k h ắ u p h ầ n
hơn khau phan
đối
.
là n g c ớ in h iề u cô n g đ iễ n
Q uả p h ụ
th o ạ i về
d a n g nằm n g u
thường đặt các lo ại ruộng trợ cấp như
-
g ia i
cho ng ư ờ i ngnèo đ ó i
th a y
đảm x ã h ộ i
c ò n lứ u tr u y ề n
,
dân
cho
mà công
có n ơ i được
đ in h
'C r á n g
đ iề n
đủ đế
lả n g
xẵ cày
. có
nơi
ruộng đắt , đinh tráng tự làm ( như xã phúc ũrạcn - Hã Tĩnh
)
của
cay
c h ia
..
- 1? -
- N g h ĩa d i ê n
ngư ờ i ngneo kh o
iắ y
lã i
hoặc
.
Thường do m ộ t số
H oa l ợ i
la y
B ẽn c ạ n h
:
lã i
đùng ch u
nhẹ
cấp
n g u à i h ả o râ m
tặ n g
cấp
đế
cho nhũng ng ư ờ i n g h èo ,
g iú p
vay không
.
ru ộ n g tr ợ
cấp
, m ộ t h ỉn h
t h ô n V i ệ t N am t h ờ i p n c n g k i ế n
là
th ứ c
cứu t ế
oho b iể n
ở ncng
:
+ N g h ĩa th ư ơ n g
+ xã thưáng ,
N g h ĩa th ự d n g
do
tư
nhân
:
tự
là
dạng qữy cứ u t ế
n g u y ện đóng góp
nguyên
phong k iế n
nông
tắ c
tro n g
th ô n
" N g h ĩa th ư ớ n g "
v iệ c
đ iễ u
c h ỉn h
Thực
tự
te
,
và
" x ã th ư ơ n g
cả
, nó
nguyện hay b ắ t buộc
đã
băng
th ó c
)
cõng đế đ~ng vào việc nghĩa .
ru ộ n g
g iá
. K hông những như v ậy
nước m ột c á c h
n ó i chung l à
.
xã thưcíns: : La quỹ trích từ hoa lợ i
về
bằng v ậ t(
" đ ã g iú p
, hạn chế d ẫu
còn có
th e
cơ
N hà nuóc
tíc h
góp p h an v à o
trữ
ở
q u ỹ N hả.
.
có n h iề u x ã u n g h ộ h à n g
tră m
, hàng ngàn h ộ c
th ó c
ngoài Sổ thuế vào công v iệ c mang ý nghĩa nhân dạo cao cả này .
C H ẳng h ạ n
th ó c
v à 2 .5 0 0
th iế t
: N ãm 1 8 7 5 -
quan
vào
n h à nước
,
đế g iú p
đỡ nhúng vừng nghèo
có
chứ c v à đ iề u
hanh
đạo m ột c á c h
th u ậ n
ĐỨƠi c h ế
đựng b ằn g
độ
th e
có
th l
rtrự b
công tá c
t h u ộ c t ả r h K h á n h H Ò a đ ã nỘD 3 . 9 0 0
quỹ n g h ĩa
N hư v ậ y
th ư ơ n g N h à n ứ ó c
xây
tiề n
8 xã
lợ i
tiế p
th ư ơ n g
( 1
)
d ự n g m ạng lư ớ i n g h ĩ a th ư ớ n g
đói
. cũng
hoặc
g iá n
th õ n g
tiế p
qua to
th a m
k h i cẫn
chứ c n g h ĩa
g ia
v ào v iệ c
cứu tr ơ
x ã h ộ i v à buộc lò n g x ã đ i
,
n h iề u
lợ i .
th u ộ c
cách
đ ịa
tr o n g
g ọ i cổ phẫn ở
được m ọi n g ư ờ i bảo vệ
C K ẳng h ạ n
q uy đ ịn h
các
la n g
rrư ờ n g hợp n g h ĩa
th ư ơ n g
B ắc Kỳ , T ụy m ộr s ố
được
n ơ i,
: Đ iề u l ệ
,
quản
n g h ĩa
lý
th ư ơ n g
xây
năm
đự ng cưỹ b ắ t cứ
1 sào l à 1 đ ấ u
th ó c
ru ộ n g
c ủ a là n g
đ ứ n g m ạc
De K i ề u
đ íc h
nó
.
( H a B ắc
) đã
kém
cho
từ n g
(
) -
T ạp th ế
bản
cá
nhân
tá c
,
g iả
từ n g h o à n
-
công hay tư
đều p h ả i góp vào
.
- Không đưdc tiê u gỉ khác ngoài
1
th ự c h iệ n
qưỹ
:
- Đe
m ỗi
tồ
th e o
n gh ĩa ‘Chương b ị bọn hào lý b ắt lương l ợ i òụng , nhúng n h ỉn chung
th ư ờ n g
hộc
cảnh
" N ông th ô n
K h o a h ọ c x ã H Ộ i- H a N Ộ i -
v iệc phát chan lúc mất mùa đói
cụ
th ế
, v à đ e m u a :± i u 6 c m e n c h ữ a
V i ệ t N sm t r c n g
1 9 7 8 'l ậ p
2 -
lịc h
rr^ n g
sử
203
" -
N hà xui
- 18 bênh
c n o n g ư ơ i n g r .è o
-
cân
,
M oi năm k i ấ n
xã cử ra
-
th a y
18tuoi trở nên
lá n g
-
lậ p
g iề n g
,
-
v ải
đ ồ i đ iẽ u
các
các
ngnẽ
n g h iệ p
nào
, n g ú ờ i k iế m
tra
do
q u y ế t đ ịn h
n g h iệ p
nề
,
g ì th i
từ
.
.
hay
th ợ
m ộr v iệ c
th e o
là n g
m ộc
quan hệ
th ư ờ n g
HỘi
có 4
th â n
tộ c
, quan hệ
lo ạ i phường h ộ i
sau
h ộ i v iê n
th ú ờ n g g iú p
:
, HỘi v ạn
chài
, hội gặt
lú a
, hội dệt
: H Ộ iV ạ n c h à i
t r a n g ;k h o á n ư ớ c
-
g iá
tu y
v iệ c
không
đỡ nhau
chức m ột số
vụ
. và sử
hộ
đụng
C hẳng h ạ n
đế
sứ c
bằng
,
, khu vực hành nghe
sản
gặp
N hũng
bạc
onường
,
g iá
cả
) có
tồ
chức
đỡ nhau k h i bão
tố
b ị m ắt lứ ơ i
trơ
,
,
rủ i
hoặc
,
cu
canh
tra n h
th ư ơ n g
chung
quy
của
,
đung
ta
chọn những k h ổ i
hoạn nạn
hội
th ó c
gạo
D ạ i đ ế m ỗ i n g ú tíi
,
th e o
ch ơ i họ
tù y
g ặ t lú a
các t h à T~' ’
-
chế
g iữ a
,
c !c _ ư n g
trợ
, phường
lư ơ n g n h u c ầ u
tr o n g h ộ i cũ n g g iú p
hợp
chăn
tư ơ n g
đỡ nh au về
g iú p n h a u v ề v ậ t
th ứ c
n à y v in
còn
lý
.
trâ u
.
đương nha
to
chất và
tự
cấp
g iú p
nhau
:
nguyên
tắ c
" có
đ i có
lạ i
chức
tin h
" n h ư h ộ ih iế u
...
th e o n h u c ẫ u h o ặ c
d o m ay
rủ i khi
b ắ t th ă m
một lần Số tiề n gạo nhiều đe làm von buôn ban , rrua sắm , rrang tr ả i
( h in h
znc i
...
c ó m ục đ í c h
gạo
.
cụ củ a nhau m ột cách
, phương
,
, m ắ t th u y ề n
c à y đ o i c h o n h a u đ ế k±D
. hoặc
ĨỢ p n h à
ro
có l ạ i
tỉn h
đoi
gặt
v iê n
han
đến
) N hưng nhóm
phúcng
th ả n h
đi
là n g
ngang bằng
sứ c v ậ t
hay
từ
và
th ế
c h ắ t có
, h ư ớ n g Đ an k ỹ t h u ậ t
phường
tiễ n
đoi
ngừơi
, các
xuấx
m ỗi k h i
rie n
( N ghệ An
c ó rrLC t ư ơ n g
cắy
các
:
phường h ộ i
-
sự
T ro n g n ộ i b ộ p h ư ờ n g h ộ i
ở đ â y m ang t í n h
NÓi c h u n g n g ư ờ i
động
.
đ ò i h ỏ i D hải tu y ệ t đ o i
to
lậ p
g iú p
N hững p h ư ớ n g h ô i
Sự g iú p
th a n
ở chợ
lạ i
.
C hẳng h ạ n
la o
đỡ b ên h vực nhau chcng
cho n h a u phạm v i h o ạ t động
c ả phường
nẫn
:
...
đ ịn h
h ỉ
hoặc
. N h ỉn h c h ư n g
n h a u v ễ m o i h à n g h a y .c h ỗ n g o i
để
,
p h ư ờ n g . h ộ i chủ y ếu
: HỘi th ợ
các
(
b ắ t cứ lú c
lẹ
phườns h ô i
Phương n ghe
C hẳng h ạn
lẫ n
có quyen bàn bạc biếu quyết
đễu
L ạp
V iệ c
hai
.
K hi cần
2 .2
tra
to n t ạ i
đến ngày
nay
nhận
nợ
)
Đây là một phương pháp lý tà i khôn khéo của những ngừơi san xuat nhò
19
-
Tụy n h iê n
,
đôi khi
" g iậ t h ụ i
—
la n g
"
cũng đế
" bế hụi
"
lạ in n ũ n g
hậu quả xã h ộ i gay g ắ t như nạn
.
N h ũ n g p n ự q r ig h ộ i
xa.
-
c ó m ạc
đ íc h
á i hữu tre n g
v à n g o à i phạm
g iư a n g ư ơ i cung h o c m ot
uhày
( H ộ i đ o n g m ôn
)
,
v i
cung m ôt ạue
đong hương ) cung s i n h m ộ t n ă m ( h ộ i đ o n g n i ê n ) . . . n g o à i c r u a n
hệ thăm viếng có đ i có l ạ i 'Diễu h iệ n trong những d±D lễ t e t , h iế u hỷ ,
c á c h ộ i v i ê n th ư ờ n g tư tin g t r ợ l ẫ n
nhau k h i gặp khó
khăn
bệnh t ậ t .
( hội
N Ó i tó m
dân g ia n
lạ i
- N H ững
th ứ c
ở N ô n g t h ô n ro J 3 c t a t r ư ớ c
quan hệ
th in
tộ c
M ặt k h á c
hàng
v à hạn chế
th ứ c n ó i
m âu th u ẫ n
( tú t
đ ã m ang t í n h
g ia i
cấp
D ười chế
cắp
v à trư y ê n
cũng v ậy
đó cung
độ fo n g k iế n
lu ô n
dã đ ế lạ i
c h iế n
chính
s á c h m iễ n
ông chứng
lý
cứ u trỢ
nhũhg
lư ợ c
ta
về
th u ế
sản
, g iả n
xã hội
đa~để
đế
Tuy m ỗi th ờ i đ ạ i
b iệ n
pháp
khác nhau
cõng
được
đặt
lê n
th i
đần
là
:
cứu
trợ
tíc h
. NÓ đ ã g ó p p h a n
ra
lũ y
,
tư
các
bảr
h ỉrử
òung h ò a
s ự đ o à n k e t tư ơ n g
k iệ n
gổc
cẩp
ru ộ n g đ ấ t
,
c h ỉn h
xã hội
coi
là
-
th ờ i nào
C H Ín h đ i ề u
to
chức v à
từ
tư
" đen hàng
đại xá
■ cro n g v i ệ c
qụý- g i á
(
xã hội
d ã n là m
phong phú
ta
trò
củu tr ơ
th ứ c
củ a đ ấ t nước
xã hội
, " lấ y
...
lc ạ :
cha
To ch ứ c v à
tro n g v iệ c
đ ấ t nưóc
th ự c
h iệ n
.
sách v à zh i hành v ơ i nhũhg
chung v iệ c
được
th ù
trọ n g b ở i v a i
công tá c
"
đặc
phong k iế n nư ớc
b à i học
có những
,
Nam .
sắc
đềsư u t r ợ
, phong
và
b iệ n pháp
hành
dân
, nhưng n h ìn
hàng
m ộ i:
độ n h a r đ ịn h
sự o n đ ịn h v à o n á t t r i ế n
t r i sự ổn định
k iế n
đoi vui
la in h iẽ u
lạ i
trc n g
mức
đ iề u
trâ n
k i n h n g h iệ m
đuy t r ì
,
vẩn
đáng
tô
m oi
õù cò n b ị h ạ n ch ế n h iễ u b ớ i ý
các
" khoan sứ c
, với nhm g
đ ắ t nước
các
sâu
các
m ột
n h à nước
đến
di
n ét
.
nên các
chú ý
d à rr. x ã h ộ i
độ th u ê m úón v à q u a n h ệ
p h ẫn nào tạ o
, m ặc
c ủ a b ộ m áy n h a n ú ớ c
tư ở n g
cuản
dân tộ c
) đều
đ iề u h àn h
ở
nhúng do nhung h o àn cản h
th ố n g
rõ
phản ảnh sự hạn chế
đạo
ở nông th ô n v à
h iệ n
th ù V iệ t
ánh chế
nhưng
nhân
x ã h ộ i v à bảo
c ư v à n g h ề n g h iệ p
th á i đặc
là m
thin , tương á i trong cộng đong
hệ g ia i
tụ
, m ặc đ ù c h ú n g t a p h ả n
sự phân hóa xã h ộ i -
trê n
th ế
m ang n h ữ n g s ắ c
chưa ph át tr iể n
cứu tr ợ
c á c h m ạng t h e
, xóm g i ế n g q u a n
x ã h ộ i n ô n g n g h iệ p
tiề n
h ìn h
cứu tr ợ
x ã h ộ i bao
phương sá c h
quan
g iờ
trọ n g
để đưy
phát triể n .
th ô n g
th ư c h g
ăJỢc
n h à nước phcng
- 20 -
-
L ay
th ó c
trc n g
khc bán
rẻ
hoặc
cho v ay không lấ y
lã i
- cứu tế trực tiế p bằng thóc gạo , t hực pham , do đủng cho nhũng
vùng b ị th iên t a i , mắt mùa .
- Miễn thuế
- Giảm TÔ
- Khuyến khích nhân cân đóng góp
-
K huyến k h íc h
-
cứu
-
T R ừ n g p h ạ t n h ữ n g k è á c -đ ộ c
tế
lạ p
các h ộ i
ngư ời g ià
tủ ta n g t h â n
cô đơn
,
trẻ
,
,
mo c ô i
tư ơ n g á i
, người
.
tà n
tậ t .
í c h k ỷ đ ẻ m ặc n g ư ờ ik h o n
kho mà
không
cứu giúp .
-
CHu c ấ p
-
5n x á v à khoan
các
tie n
b iệ n
những n ỗ i kho
lạ i
tử
những ý
tu ấ t
từ
quan
dưng ch o
pháp
cùng
kẻ
trê n tụ y
cực
,
các
n h à nước ph ong k iế n
tù
cho
tộ i
đ e n d ân đ in h
k h ô n g x ó a 'DỎ đ ư ợ c n h ũ h g b ắ t c ô n g x ã h ộ i
đ ộ n g n lu íig
q u ả x ã h ộ in h ắ t đ ịn h ở ch ỗ
c h ín h
sách
đ ố i, v ớ i
người cùng kho
,
cùng đ in h
M ặt k h á c
,
đ iề u
.
.
c ủ a n h â n d ân la o
n g h ĩa v à h iệ u
M ọt m ặt
lạ i
đ ã th ế
đời
h iệ n
í t
n h iề u
cũ n g m ane
:
s ự q u a n tâ m n h ắ t đ ị n h
so n g c ủ a n h ân d ân -
,
đặc b iệ t
của
là
những
các
hoạt
.
đó n ó i
lê n
v a itr ò củ a n h à
nư ớc tr o n g
động cứu irỢ xã hội .
K hông í t
m ột tr o n g
triề u
những
c h in h
K e t hỢ p v a i
phạm v x
các
cộng
r a nhữ ng h ìn h
đến ngày n ay
T ro n g
trò
đong
đ ạ i p hong k iế n nứơc
sách
an
d â n củ a. m ỉn h
củ a n h à nước v ớ i sự
là n g
xã
th ứ c h o ạ t đ ô n g
ta
,
từ
bao
đ a ~ c o i c ứ a rrỢ
xã h ộ i
là
.
th a m
g ia
đ ờ i nay nhân
cứ u trọ ' x ã h ộ i t ổ t
đẹp
củ a ũoèn dân
dân
ta
rro n e
đã sán g
tạ
cò n l ú i tru y ề n
ch
.
d iề u
k iệ n r m
k in h
tế cs: nuác
đang chuyến san g vện
động
zh'
cơ chế t h ị trương , k h i những mối quan hệ giũa, người và ngừơi trcn g X,
họi t a đang mat dan nhưng trưyerì/zơt đẹp
cua dan -cọc , cốrxg b ị ta c
động t iê u cụfc của sức mạnh đong t iề n , của sự cạnh tranh la n áp lẫn
nhau , của l ố i sống hiện đại
, của sựxói mònđạo đưc . và sa i lệch
các chuan
g iữ
m ực x ã h ộ i t r r ì v i ệ c
tường nhân đạo , nhân nsặi
g ỉn k ễ th ừ a v à
p h át triề n
những
tư
cao cả của ông cha crrúng ta la điều hsz
sức can t h iế t . Những tư tưỏhg vẽ truyền 'ứicng ạiiy báu ắy đặc biệõ có
- 21 -
ý nghĩa trong các hoạt động cứu trợ ngày nay .
3.
V ấn d ề cứ a t r ờ
x ã H ội trc n g
th ừ i kỷ bao
cap
Ban chắt của chế độ xã hội chúng ta là che độ của cân , do
din và vi' dân . Mọi cá nhin trong xã hội deu có quyền sống ,
quyền
là m
v iệ c
v à quyền hư ảng
th ọ
n h ữ n g th à n h
q u ả chung
cùa
xã hội . xã hội tạo mọi điều kiện thuận lợ i đế mọi thành viên xã
h ộ i p h á t h u y m ọi tiề m
năng
g iẫ u ,r n J Ở c m ạ n h q u y ễ t t i m
c ủ a m in h p h a n đ ấ u c h o
c h iế n
th ắ n g
nghèo nàn
s ự n g h iệ p
lạ c
hậu
dân
.
CHÍnh sách cứu trợ xi. hội có ý nghĩa nâng đỡ , hỗ trợ , động
v iê n
v à k h íc h
lệ
những ngLỞ i v i
lý
do n ày khác
sổng v à s i n h h o ạ t , o n đ ị n h c u ộ c
lên hòa nhập vỏi cộng đong và xã hội .
tr o n g
đời
Đ iẽ u
này
có n g h ĩa -
T ro n g
th ờ i
c ó n h ie u
số n g
khó k h ăn
tư h g b ú ớ c v ư ơ n
g ia n v ừ a q u a
,
công tá c
cứu
trỢ xã hội nhỉnchung chỉ được hiểu
như
là một sự giúp đỡ vevật
chắt
m ột
s ự cứ u g iú p
vô
,
đ iễ u
m ột
sự ban p h á t tr ự c
k iệ n
,
tứ c
là
chức
x ã h ộ i p h ả i lu ô n
pham
,
quan áo
v à khu vực
vẽ
hỢ p b ị
ngân
cứu
lu ô n
trỢ
đột xuất
,
N hà nưđc
tin h
th a n n ày
dự tr ữ
m ột số
sẵn ân g : đáp uhg nhu
quá th iế u
ta i
,
: T heo
sổng
th iê n
sách
để
tiế p
th ổ n
:
.
tro n g
cắp
n h ư ig
ngân
,
lư ơ n g
gạo
tiề n
,
thời
to
th ự c
cau của những nhón dân
cư
:
N guon đe g iả i
tra n h
th ờ i v à
th ỉ N hà nước v à các
Cụ th ế
c h iế n
cắp
q u y ế t cho
g ia n
chủ
qua
sá c h b ị p h in
các
tá n
trư ìh g
yếu vẫn
cho
do
n h iễ u
cắp , nhiễu ngành - đặc b iệ t khâu cuản lý , các khoản viện trợ
Ọ uổc
tế
còn
q u y ết cho
chù y ếu
lỏ n g
các
là
do
lẻ o
đối
các
v à b ị n h iề u
tư ơ n g b ị
cẩp
động
chư a chủ
do các địa phương ỷ lạ i vào
ngân
sách
lạ i
hạn hẹp
,
không
kỳ thời điếm nào cho các vùng
th iế u
c h ỉn h
chư a k ịp
xác
th ờ i
v à còn p h ả i
. MỨC c ử a
trợ
cơ
q u an c h i p h ổ in ẽ n v iệ c
. N guyên n h â n
động
th à n h
lậ p
của
tìn h
g iả i
h ìn h
ọữy òự phồng
này
, và
ngân sách Nhà riứơc ,trong khi đó
th ế
cấp
b ấ t kỳ
lú c
nào v à vào b ắ t
. Cơ chế cẩp phát chúa ciiặt chẽ ,
q u a n h iề u k h âu
còn
nhiễu b ắ t
là m
hợp
công
lý
,
tá c
cứu tr ợ
q u á th ắ p
và
- 22 -
chưa csía tìieo mức đô khó khăn
theo ic.su binh cuin .
củu
uT Ợ
th iiá n g x u y ê n
, còn dàn đều cho các doi tượng
:N g u ồ n đ e c h i c h o c á c
đối
tư ợ n g
là nguời g ià cô đơn , trẻ mo côi và người ràn tậ t phần
đự vào n g ân
sách
đ ịa
phương các
cắp
l ạ i CÍTLÉL có nguon độc lập , nên
nhưng n h iễ u
lớn
đ ịa phưđng
hạn chế đến v iệ c trơ
cắp
thưc/ng xuyên cho các đối tượíìg . Việc cấp phát do cíuia được
quy định thành chế độ cụ thế , nên việc thực hiện chLÉa kịp
thời . Mứctrd cấp cho các đổi tương nhìn chung là "thao, chỉ
tín h
đếnăn vẫn không
đủ
. MỨC t r ơ
cấp
còn b ấ t hợp
lý
v à chênh
lệch quá lớn .
II
-
K in h
ta
1.
v ài
ở
1 .1
tế
th i
h iệ n
nay
:
tin h
trạ n g
n ét về
rn J Ó c t a
-
h iệ n n a y
T Ỉn h
là
-
tr ư ơ n g
th ô n n ó i
Đ ới số n g các
cùng v ớ i v iệ c
đang
trả i
chuyến
dói v à sự phân
đ ó i c ủ a nưóc
riê n g
h iệ n
tă n g lớ p
N h ữ n g năm g ẫ n d ẫ y
h ộ i V iệ t nam
nghèo
x ã h ô i ở nước
tầ n g
x i hội
:
trạ n g n g h è o
nông
v à v ấ n đe cứu t r ơ
,
dân
tro n g
qua nhũhg b iế n
tù ' n ễ n k i n h
ìế
ta
nay
cư
n ó i chung
,
dặc b iệ t
:
:
công cuộc đ o i m oi
d ổ i to
,
lớ n v à n h an h
kể hoạch h ó a tậ p
tru n g
xã
chóng,
san g
kinh tế hàng hóa nhiều thành phan theo cơ chế th i trường , sự
p h ân ta n g
xã hội
, phân h ó a g iầ u
nghèo
trc n g
d ân c ư th à n h
th ị
và nông thôn ngày càng irờ nên sâu sắc . Điễu đó có nghĩa , nền
kinh te t h ị trường với nhũng nguyên tắ c t ắ t yếu của sự canh tran
về lợ i ích kinh tế , với tín h thực đụng trong các hoạt động sàn
x u ắt k in h doanh bao g iờ cũng đẵn tớ i sự p h á t t r i ể n
không đong đều cùa các nhóm dân cư . Những bộ phận đâ:
cư có khả năng về vốn , la o dộng , kỹ th u ậ t và k iế n
thức k in h doanh sẽ p h á t t r i ể n vượt lê n những bộ phận
