skkn một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 6 tuổi

BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
1.Lời giới thiệu
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Giáo dục mầm non thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em
từ 3 tháng tuổi đến sáu tuổi. Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ phát
triển về thể chất, tình cảm, ngôn ngữ, tư duy, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố
đầu tiên nhân cách của trẻ.
Không những thế, theo ý kiến các chuyên gia tại module mầm non thì các
nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng “Cách tiếp cận tốt nhất để giáo
dục trẻ đó là lấy trẻ làm trung tâm và ứng dụng các phương pháp dạy học tích
cực nhằm thúc đẩy sự phát triển, tính chủ động, khả năng tư duy phản biện và
giải quyết vấn đề của trẻ”.
Để đạt được hiệu quả cao trong công tác giáo dục không ai khác là đội
ngũ giáo viên đây chính là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục. Nhiệm vụ
năm học 2017 – 2018 của ngành học mầm non là tiếp tục thực hiện nền giáo dục
có chất lượng trong chương trình giáo dục mầm non mới, tổ chức tốt các hoạt
động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm.
Muốn nâng cao chất lượng giáo dục thì trước hết phải nâng cao chấtlượng
đội ngũ giáo viên giỏi về chuyên môn, vững vàng về nghiệp vụ, có phẩm
chấtđạo đức tốt, có kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, nhiệt tình yêu nghề mến trẻ gần
gũi trẻ. Biết ứng dụng công nghệ thông tin và khai thác những thông tin trên
mạng nhằm áp dụng vào các hoạt động thiết thực một cách hợp lý và mang tính
giáo dục cao. Biết phối hợp chặt chẽ với cha mẹ trẻ để nuôi dưỡng chăm sóc
giáo dục trẻ. Tăng cường tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm
trung tâm.
Tại trường Mầm non Hoa Sen. Đội ngũ giáo viên đã thực hiện được
chương trình giáo dục mầm non mới song khi thực hiện giáo dục “Lấy trẻ làm
trung tâm” còn lúng túng, trong cách lựa chọn biện pháp, hình thức tổ chức các
hoạt động sao cho trẻ được tích cực hứng thú, chưa có kinh nghiệm thực tiễn
trong việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Đa số còn

dạy trẻ theo hướng lấy giáo viên làm trung tâm, cô hướng dẫn nhiều, nói
nhiều,trẻ ít được thực hành và trao đổi.
Bản thân tôi trực tiếp được tham gia khóa học bồi dưỡng thường xuyên qua đợt
tập huấn module trực tuyến tại Sở Giáo dục và Đào tạo trong đó có module
mầm non đề cập đến phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thiết kế môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và cách lập kế hoạch trên quan điểm giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm. Bản thân tôi đã nắm bắt và áp dụng ngay trong lớp
học nơi đơn vị tôi công tác.
1


Theo Tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền: “Chương trình giáo dục mầm non tốt là
một chương trình lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên
hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng của trẻ. Chương trình này sẽ tạo cơ
hội cho trẻ được phát triển toàn diện, không chỉ chú trọng tới sự phát triển trí tuệ
mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và khả năng giao tiếp xã hội của
trẻ.”
Đây là bài học mang nhiều lợi ích cho bản thân tôi cũng như đồng nghiệp
giáo viên trong trường Mầm non Hoa Sen khi tổ chức hoạt động cho trẻ theo
hướng “Lấy trẻ làm trung tâm ”. Cách tổ chức này là điều còn mới mẻ với
độingũ giáo viên trong trường tôi. Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài
“Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 – 6 tuổi ”.
2. Tên sáng kiến kinh nghiệm
“Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 – 6 tuổi ”.
3. Tác giả sáng kiến
- Họ và tên: Nguyễn Thị Hồng
- Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường mầm non Hoa Sen - huyện Tam
Dương – Tỉnh Vĩnh Phúc.
- Số điện thoại: 0985020966
- Gmail:

4. Chủ đầu tư sáng kiến
Nguyễn Thị Hồng
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến
Các biện pháp sư phạm giúp trẻ phát huy mọi tiềm lực trong mọi hoạt
động trên cơ sở lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non Hoa Sen - Huyện
Tam Dương - Tỉnh Vĩnh Phúc
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu
Ngày 18/10/2017
7. Mô tả bản chất của sáng kiến
7.1. Nội dung của sáng kiến
7.1.1. Cơ sở lý luận khoa học liên quan đến gây hứng thú cho trẻ
Trong lý luận dạy và học có những quan niệm khác nhau về vai trò của
nhà giáo dục và vai trò của học sinh, nhưng quy tụ lại có hai hướng: Hoạt động
lấy giáo viên làm trung tâm hoặc hoạt động lấy học sinh làm trung tâm, những
năm gần đây các tài liệu giáo dục và dạy học ở nước ngoài và trong nước thường
nói tới việc cần thiết phải chuyển từ dạy học lấy giáo viên làm trung tâm sang
dạy học lấy học trẻ làm trung tâm, đây là một xu hướng tất yếu của nền giáo dục
mà chúng ta nên áp dụng và đổi mới.
Vậy trong công tác giảng dạy người giáo viên luôn quan tâm trước hết
đến việc hoàn thành trách nhiệm của mình là truyền thụ tới trẻ cho hết nội dung
2


quy định trong chương trình, cố gắng làm cho mọi học sinh hiểu và nhớ những
lời cô dạy. Cũng từ đó hình thành kiểu học thụ động, thiên về ghi nhớ, ít chịu
suy nghĩ.
Để khắc phục tình trạng đó, cần phát huy tính tích cực chủ động học tập
của trẻ,
quan tâm đến nhu cầu khả năng của mỗi cá nhân trẻ trong tập thể lớp. Các
phương pháp “Dạy học tích cực”, “Lấy người học làm trung tâm” đã đưa lại

hiệu quả cao.
Theo tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền, chuyên gia về giáo dục đầu đời tại Việt
Nam cho biết “Cách tiếp nhận tốt nhất để giáo dục các phương pháp dạy học
tích cực nhằm thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy phản biện
và giải quyết vấn đề cho trẻ là cách tiếp cận tốt, thường thể hiện tính tích hợp
cao và kết nối việc học với thực tế đời sống của trẻ”.Hiện nay trên thế giới có
một số mô hình, cách tiếp cận trong giáo dục đầu đời được các nhà chuyên gia
giáo dục đánh giá cao.Mỗi mô hình, cách tiếp cận có thể có những ưu điểm và
nhược điểm khác nhau, nhưng hầu hết các nhà giáo dục hàng đầu trên thế giới
đều thừa nhận những mô hình kể trên đều tốt.
Tại trường Mầm non Hoa Sen, căn cứ vào kế hoạch nhiệm vụ năm học
2017-2018 của trường: Chương trình giáo dục Mầm non theo Thông tư
17/2009/TT-BGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giá dục và
Đào tạo Ở lứa tuổi Mầm non: Hoạt động chủ đạo của trẻ “Chơi mà học, học mà
chơi” thông qua các hoạt động đa dạng phong phú mà trẻ lĩnh hội kiến thức
trong cuộc sống xung quanh trẻ.
Chương trình giáo dục mầm non mới là lấy trẻ làm trung tâm, tạo điều
kiện cho mỗi đứa trẻ được hoạt động tích cực phù hợp với sự phát triển của bản
thân trẻ, đáp ứng tối đa nhu cầu và hứng thú của trẻ trong quá trình giáo dục.
Thực tế cho thấy việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm đã
tạo ra một không gian mở cho trẻ, khuyến khích trẻ phát triển tư duy và phương
pháp giải quyết vấn đề. Nếu trẻ được tạo nhiều cơ hội tự tham gia trải nghiệm
khám phá, thì như vậy trẻ đã có thể được phát triển tư duy sáng tạo, giúp trẻ có
nhiều cơ hội phát triển ngôn ngữ, tình cảm xã hội, phát triển thẩm mỹ, thể chất,
phát triển nhận thức. Những lợi ích đó có liên hệ trực tiếp với phương pháp dạy
của các giáo viên, đó chính là cách tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy
trẻ làm trung tâm.
7.1.2 Tầm quan trọng của việc thực hiện các biện pháp giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm đối với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi
Mục tiêu: Đề tài được thực hiện với mục tiêu đặt ra là. Áp dụng một số

biện pháp sư phạm giúp trẻ học tốt, thể hiện hết năng lực, nhu cầu và hứng thú
theo định hướng giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm ”.
3


Nhiệm vụ của đề tài:Tìm hiểu về đặc điểm nhận thức của trẻ mầm non.
Trong thực tế vì sao chất lượng giáo dục mà trẻ lĩnh hội chưa cao? Tại sao chưa
phát huy hết khả năng, tiềm thức của mỗi đứa trẻ. Trong thực tế trẻ còn học dưới
hình thức cũ, trẻ học còn bị chi phối nhiều của giáo viên, trẻ chưa được phát huy
đúng hướng lấy trẻ làm trung tâm, nghĩa là trẻ chưa thể hiện được hết khả năng,
nhu cầu và hứng thú trong các hoạt động học. Phải xây dựng kế hoạch giảng dạy
và lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động nhằm lấy trẻ làm trung tâm thì mới
mang lại hiệu quả, sát với thực tế, phù hợp với tình hình nhận thức của trẻ trong
lớp.
Tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm là một
nhiệm vụ hết sức quan trọng trong việc thực hiện chương trình giáo dục
mầmnon một cách hiệu quả, đảm bảo chất lượng và sự phát triển toàn diện phù
hợp với từng cá nhân trẻ, đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra. Thực hiện điều
trên đã góp phần nâng cao chất lượng tổ chức các hoạt động cho trẻ trong nhà
trường, nâng cao kết quả dạy học cho giáo viên và phù hợp với trẻ tuổi mầm non
theo yêu cầu phát triển của ngành học Mầm non.Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng
biệt, Chúng khác nhau về thể chất, tình cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình,
văn hóa và tâm lý, vì thế mà mỗi trẻ có nhu cầu, hứng thú, cách học và cách tiếp
thu khác nhau nhưng chúng đều có thể thành công. Ở lứa tuổi mầm non, hoạt
động chủ đạo của trẻ “Chơi mà học, học mà chơi ” thông qua các hoạt động đa
dạng phong phú mà trẻ lĩnh hội kiến thức trong cuộc sống xung quanh trẻ nhờ có
sự can thiệp, hổ trợ của nhà giáo dục.
Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự
nhiên, xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục,
hiệu quả của những hoạt động này nhằm góp phần thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ

chăm sóc giáo dục trẻ.
Thực tế cho thấy việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung
tâm đã tạo ra một không gian mở cho trẻ, khuyến khích trẻ phát triển tư duy và
phương pháp giải quyết vấn đề. Nếu trẻ được tạo nhiều cơ hội tự tham gia trải
nghiệm khám phá, giải quyết được một số tình huống có vấn đề thì như vậy trẻ.
7.1.3 Thực trạng việc nâng cao việc sử dụng biện giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm đối với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi A5 ở mầm non Hoa Sen – Tam
Dương – Vĩnh Phúc
1. Đặc điểm tình hình của lớp mẫu giáo 5 tuổi A5
Trường mầm non Hoa Sen có 5 lớp mẫu giáo 5 tuổi với tổng số trẻ là 167
trẻ. Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao về chuyên môn cũng như được đầu tư về
cơ sở vật chất phục vụ công tác chăm sóc giáo dục trẻ, có thể nói đó là sự quan
tâm rất lớn của ban giám hiệu đối với lớp. Giáo viên chủ nhiệm nhiệt tình với
công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
4


a. Thuận lợi
Lớp mẫu giáo 5 tuổi A5 trường MN Hoa Sen, với tổng số trẻ là 38
cháu.Đa số trẻ của lớp nhanh nhẹn, có sức khoẻ tốt để tham gia vào các hoạt
động của lứa tuổi.
- Lớp được trang bị đầy đủ các trang thiết bị, đồ dùng thuận tiện như: đàn,
ti vi, đầu đĩa… phù hợp với trẻ.
- Các giáo viên của lớp nhiệt tình, có đủ trình độ chuyên môn.
- Ban giám hiệu nhà trường luôn đi sâu đi sát, tạo điều kiện thuận lợi cho
giáo viên có đủ phương tiện để chăm sóc và dạy trẻ như mở các lớp bồi dưỡng
công nghệ thông tin cho giáo viên, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ… Nhà
trường đã tổ chức cho cán bộ giáo viên tham dự đầy đủ các lớp tập huấn do Sở
giáo dục và Phòng giáo dục và đào tạo tập huấn. Đã tổ chức các buổi tập huấn,
bồi dưỡng chuyên môn tại trường về lĩnh vực phát triển ngôn ngữ.

- Đa số phụ huynh của lớp nhiệt tình, quan tâm chu đáo tới con em và
thường xuyên trao đổi với giáo viên về tình hình học tập của con em mình
- Giáo viên chủ nhiệm lớp đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn, tâm huyết với
ngành học, yêu nghề mến trẻ, có phẩm chất nghề nghiệp.
- Đồng nghiệp thường xuyên cùng nhau trao đổi những kinh nghiệm giảng
dạy qua sách báo từ những kinh nghiệm của trường bạn từ đó có những biện
pháp giúp trẻ học tốt môn tạo hình hơn.
- Giáo viên là người địa phương nên có nhiều thuận lợi trong công tác
chăm sóc giáo dục trẻ
b. Khó khăn
- Qua thời gian công tác, làm nhiệm vụ giảng dạy lớp 5 tuổi tôi đã có điều
kiện để quan sát, theo dõi và nắm bắt được nhu cầu khả năng của trẻ đối với hoạt
động phát triển ngôn ngữ tuy nhiên còn gặp nhiều hạn chế như:
- Đa số ở độ tuổi này về tạo hình còn sơ sài một số trẻ còn mải chơi, cảm
nhận tác phẩm còn đơn giản, chậm, chưa tập trung chú ý trong giờ vẽ.
Nhiều phụ huynh nhận thức chưa đầy đủ về tầm quan trọng của việc học vẽ ,
còn cho rằng trẻ đến trường chỉ chơi chứ không học.
- Trẻ còn thụ động, ít có sự tự tin mạnh dạn và cũng ít có nhu cầu hứng
thú được tham gia hoạt động giáo dục phát triển thẩm mỹ nên trẻ chưa phát huy
được hết tính tích cực của mình khi tham gia vào hoạt động giáo dục phát triển
thẩm mỹ
- Kinh tế địa phương còn nhiều khó khăn, ảnh hưởng không nhỏ đến đời
sống của giáo viên.
- Cơ sở vật chất đã được trang bị nhưng chưa thực sự đầy đủ.
- Lớp có một số trẻ mới, chưa đi học ở trường bao giờ nên thời gian đầu
còn bỡ ngở, ảnh hưởng nhiều tới các hoạt động của lớp.
5


Đa số các giáo viên còn trẻ nên kinh nghiệm còn nhiều hạn chế trong việc

tổ chức hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Bên cạnh đó tài liệu để
phục vụ chuyên đề còn nghèo nàn và đặc biệt trẻ mẫu giáo đang bước đầu hình
thành, phát triển về các tác phẩm tạo hình, thể chất…nên việc thực hiện chuyên
đề gặp rất nhiều khó khăn. Ngoài ra, cha mẹ trẻ đa phần ở nông thôn, cuộc sống
khó khăn ngày nay cũng khiến cha mẹ quá bận rộn, không có thời gian quan tâm
đến giá trị của các tác phẩm tạo hình đối với sự phát triển của trẻ
Trong thực tế khi giáo viên cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm tạo hình thì còn
lúng túng, chưa linh hoạt, sáng tạo trong quá trình giảng dạy. Chưa có nhiều kỹ
năng trong việc sử dụng biện pháp gây hứng thú, thường là câu hỏi đóng, không
lấy trẻ làm trung tâm nên chưa phát huy tính tích cực, chủ động của trẻ.
7.1.4. Thực trạng việc sử dụng biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
đối với trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi
Thực tế trong giảng dạy cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường hiện nay, còn nhiều
vấn đề cần khắc phục như: Sự am hiểu tính cách độ tuổi từng trẻ, cách xây dựng
kế hoạch, lựa chọn chỉ số, lối dẫn dắt lôi cuốn trẻ, đa số còn dạy trẻ theo hướng
lấy giáo viên làm trung tâm, cô hướng dẫn nhiều, nói nhiều, trẻ ít được thực
hành, trao đổi, một phần cũng do đồ dùng đồ chơi ít, chưa đầy đủ để trẻ hoạt
động.
Để tháo gỡ khó khăn này, tôi đã chọn phương pháp giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm, thiết kế môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và cách lập kế
hoạch trên quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.Vì vậy đòi hỏi giáo viên
phải có trình độ chuyên môn cao, sáng tạo, năng động trong giảng dạy để trẻ đạt
được kết quả tốt nhất khi cho trẻ tự khám phá tìm tòi cái mới trong mọi hoạt
động .
Chất lượng giáo dục trẻ 5 – 6 tuổi tại lớp lá MG 5 tuổi A5 được thể hiện
qua các số liệu như sau:
Tổng số trẻ: 38 trẻ; nữ: 17 trẻ; dân tộc: 0 trẻ; Khuyết tật: 0 trẻ.
Bảng khảo sát chất lượng của trẻ đầu tháng 9/2017 như sau:
Đạt
Chưa đạt

STT
Tiêu chí
Số trẻ Tỷ lệ % Số trẻ
Tỷ lệ %
Trẻ hứng thú tham gia vào
1
15/38
39
23/38
60
giờ học
Trẻ có ý thức tự thực hiện
2
14/38
37
24/38
63
tốt yêu cầu của tiết học
Trẻ nắm vững kiến thức, kỹ
3
năng vận dụng linh hoạt, 16/38
42
22/38
58
sáng tạo vào thực tế.
6


Trẻ có kỹ năng sử dụng
19/38

50
19/38
50
ngôn ngữ rõ rang, mạch lạc
* Nghiên cứu và áp dụng đề tài này có một số ưu và nhược điểm sau:
+ Ưu điểm.
Trường MN Hoa Sen một ngôi trường khang trang, với điều kiện cơ sở vật
chất rất đầy đủ và đa dạng, địa điểm rộng rãi, thoáng mát, có đầy đủ các phòng
học theo tiêu chuẩn của quốc gia trong việc chăm sóc – giáo dục trẻ.
- Trường luôn tạo điều kiện cho các giáo viên tham gia các lớp học tập
huấn về chuyên đề.
- Ban giám hiệu trường luôn sát sao chỉ đạo giáo viên về chuyên môn,
thường xuyên dự giờ thăm lớp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy.
- Trường mầm non Hoa Sen có 15 lớp học, có đội ngũ giáo viên trẻ khỏe,
yêu nghề.
- Có sự quan tâm của nhà trường, sự nhiệt tình giúp đỡ của chuyên môn,
đồng nghiệp.
- Qua thực hiện chuyên đề, cùng nhiều năm trong nghề, tôi đã tích góp
được nhiều kinh nghiệm, nắm chắc phương pháp dạy học, lập kế hoạch đối với
từng hoạt động, từng độ tuổi.
- Cha mẹ học sinh luôn quan tâm tới con em, phối kết hợp với nhà trường
trong quá trình chăm sóc, nuôi dạy trẻ tốt.
- Trẻ cùng độ tuổi, đi học chuyên cần, biết tôn trọng và vâng lời giáo viên,
có thói quen trong học tập và các hoạt động.
- Bản thân tôi là người luôn yêu nghề, mến trẻ gần gũi trẻ và rất thích tiếp
cận phương thức giáo dục mới.
+Hạn chế.
- Giáo viên tổ chức các giờ hoạt động chung còn gò bó, chưa sáng tạo,
chưa gây được hứng thú cho trẻ, chưa biết cách lấy trẻ làm trung tâm trong các
giờ học.

- Giáo viên chưa mạnh dạn đổi mới phương thức dạy học .
- Công tác phối kết hợp của giáo viên với cha mẹ học sinh trong việc cho
trẻ tự học, tìm tòi trải nghiệm, trao đổi còn chưa cao.
- Trẻ trong cùng độ tuổi nhưng khả năng tiếp thu không đồng đều .
- Kinh nghiệm nhận thức của trẻ còn nghèo, khả năng chú ý, ghi nhớ và
khả năng diễn đạt của trẻ còn hạn chế.
- Trẻ chưa biết cách giải quyết tình huống có vấn đề, còn lóng ngóng, chưa
tích cực sáng tạo, còn dựa vào sự can thiệp của giáo viên.
Ví dụ: Khi trẻ chơi cùng bạn, trẻ gặp tình huống khó, trẻ không tự tìm cách
giải quyết hay trao đổi với bạn mà dễ dàng bỏ cuộc, hay nhờ đến sự giải quyết
của giáo viên.

4

7


- Các học liệu cho trẻ trong mọi hoạt động còn ít, chưa phong phú, đa dạng.
- Trẻ mới vào đầu năm học nên một số trẻ còn nhút nhát chưa phát huy hết
năng lực của trẻ.
- Tính sáng tạo trong sự thiết kế bài dạy cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm
trung tâm chưa cao, dẫn đến khi thực hiện chương trình đổi mới còn nhiều khó
khăn. Từ những hạn chế trên đã làm cho đội ngủ giáo viên thiếu sự tự tin khi lập
kế hoạch và soạn giảng, bởi giáo viên quên cách dạy truyền đạt nên giờ học đối
với trẻ còn nhàm chán, bởi cô nói và làm còn trẻ thụ động.
* Nguyên nhân chủ quan: Đề tài đã tập trung khai thác, nêu bật lên những
phương pháp, cách làm gần gũi với giáo viên đứng lớp. Các biện pháp dễ hiểu
dễ áp dụng trong thực tế.
- Nhà trường đặc biệt là chuyên môn và tổ khối luôn đề cao việc giảng dạy
“Lấy trẻ làm trung tâm” đây chính là nòng cốt của việc dạy và học dựa trên nhu

cầu và năng lực của trẻ.
- Trẻ cùng độ tuổi, luôn đi học chuyên cần.
Trẻ mầm non rất thích được nghe và làm những cái mới, thích được tìm
hiểu, sáng tạo dựa trên những điều đã hiểu biết, nên khi đưa trẻ vào các bài
giảng hay các hoạt động khác như hoạt động góc mà giáo viên nắm được kỹ
năng, phương thức học “Lấy trẻ làm trung tâm” Thì sự phát triển tư duy của trẻ
mang lại càng cao.
Về phía phụ huynh cũng dành nhiều thời gian quan tâm hơn đến con em
mình, Phối kết hợp với nhà trường trong quá trình giúp đỡ trẻ học tốt, và phần
đa phụ huynh đã thừa nhận cách cho trẻ học theo hướng “ Lấy trẻ làm trung
tâm” trẻ phát triển các mặt rất mạnh, đặc biệt ý thức của trẻ phát triển vược bật,
trẻ ít khi nhờ người khác làm giúp vì trẻ tự giải quyết được và tự hòa về điều đó
*Nguyên nhân khách quan: Giáo viên chưa linh hoạt trong cách tổ chức
dạy học lấy trẻ làm trung tâm và sử dụng các biện pháp, thủ thuật giúp trẻ phát
huy tối ưu khả năng nhận thức của trẻ.
- Cơ sở vật chất còn thiếu, một số giáo viên còn hạn chế về công nghệ
thông tin, chưa mạnh dạn cho trẻ tự thảo luận khám phá, đôi khi giáo viên còn
ôm đồm quá nhiều đồ dùng vào trong tiết dạy nhưng chưa khai thác sử dụng triệt
để vì cô còn làm nhiều và nói nhiều chưa thực sự lấy trẻ làm trung tâm nên chưa
mang lại hiệu quả cao trong giờ học, chưa sáng tạo trong cách tổ chức tiết học.
* Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đặt ra:
-Việc xây dựng thiết kế các phương pháp, biện pháp thủ thuật theo mục
đích lấy trẻ làm trung tâm là rất cần thiết, giúp giáo viên xây dựng kế hoạch phù
hợp với độ tuổi và đối tượng lĩnh hội kiến thức.
Trong mọi hoạt động nhà giáo dục đều lấy trẻ làm trung tâm thì sẽ giúp trẻ
hiểu và ghi nhớ rất nhanh những việc tốt, việc gì không tốt, việc nên làm, việc
8


không nên làm một cách dễ dàng. Chính vì vậy việc giúp trẻ học tốt, thể hiện

được nhu cầu hứng thú của chính bản thân điều này giữ một vai trò hết sức quan
trọng trong quá trình lĩnh hội tri thức của trẻ.
Không những nhà giáo dục mà hơn ai hết chính cha mẹ học sinh đều mong
muốn trẻ hình thành và phát triển nhân cách sớm, đặc biệt là có thói quen tốt và
hành vi có đạo đức tốt để hình thành nhân cách cho trẻ sau này.Với vai trò quan
trọng như vậy, thử hỏi nếu chúng ta không làm tốt hoạt động lấy trẻ làm trung
tâm, giúp cho trẻ thể hiện nhận thức của trẻ thì có mang lại được kết quả như
mong đợi không? Hay chúng ta cứ tiếp tục dạy trẻ theo kiểu cô nói trẻ lắng nghe
nếu việc dạy học của giáo viên không đổi mới kịp thời thì vô tình chúng ta đang
kìm hảm sự phát triển về mọi mặt của trẻ. Vì trẻ đến trường chỉ ngồi lắng nghe
thì làm sao tiềm năng trong mỗi trẻ được khơi nguồn và phát triển.
Muốn vậy giáo viên phải lựa chọn những đề tài và hình thức tổ chức như
thế nào nhằm thu hút lôi cuốn trẻ? Thay đổi hình thức tổ chức như thế nào cho
trẻ không nhàm chán? Để trẻ có hứng thú không bị nhàm chán trong các tiết
học, muốn vậy trước hết ta phải giải quyết các vấn đề trên và thay đổi cách tổ
chức giờ học, cách truyền đạt, cách đầu tư chuẩn bị đồ dùng, nghiên cứu các đề
tài tạo trẻ hứng thú hơn với tất cả hoạt động trong một ngày ở trường mầm non
bé học. Trước đây trẻ chưa làm được thì cô làm thay nhưng khi đã lấy trẻ làm
trung tâm thì cô giáo chỉ giữ vai trò gợi mở, cô sẽ cho trẻ hoạt động, thảo luận
theo nhóm, lắng nghe quá trình thuyết trình của các nhóm để hổ trợ cho sự thiếu
hụt mà đội mình chưa tìm ra.
Lấy trẻ làm trung tâm thì mỗi giáo viên cần phải giàu tri thức, sáng kiến,
linh hoạt trong cách tổ chức và áp dụng được những thủ thuật tạo ra nguồn cảm
hứng cho trẻ, kích thích tư duy trẻ hoạt động, có thể trong một tiết học nhưng
quá tình hoạt động của trẻ lại mang lại những nhận thức khác nhau cách lĩnh hội
kiến thức khác nhau về chiều sâu của nhận thức.
Qua kết quả trên tôi đã nắm được tình hình thực tế về cơ sở vật chất, năng
lực giáo viên, sự quan tâm của phụ huynh và khả năng của trẻ khi tham gia cùng
cô trong tiết học để tôi đề ra những giải pháp sử dụng tốt hơn các biện pháp sư
phạm giúp trẻ phát huy mọi tiềm lực trong mọi hoạt động trên cơ sở lấy trẻ làm

trung tâm
7.2. Khả năng áp dụng của sáng kiến
Để góp phần tích cực vào những hạn chế tôi mạnh dạn đưa ra một số giải
pháp, Các biện pháp sư phạm giúp trẻ phát huy mọi tiềm lực trong mọi hoạt
động trên cơ sở lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả như sau:
7.2.1 Biện pháp thứ nhất: Chú trọng bồi dưỡng chuyên môn cho bản
thân
9


Chất lượng chuyên môn phụ thuộc rất lớn vào bản thân mỗi giáo viên do đó
yếu tố con người đóng vai trò quyết định mà các văn kiện của Đảng và Nhà
nước đều nêu rõ trong chỉ thị 40/CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban bí thư TW
Đảng về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý
giáo dục. Người thầy cần giỏi về chuyên môn, đồng thời lại phải tốt về nhân
cách mới thực hiện được nhiệm vụ của mình, thực sự là những “Kỹ sư tâm hồn”.
Do vậy việc bồi dưỡng về nhận thức và chuyên môn của bản thân mỗi
giáo viên là một việc làm vô cùng cần thiết giúp giáo viên có nhận thức đúng
đắn trang bị cho giáo viên những hiểu biết, các kiến thức về chuyên môn giúp
giáo viên chủ động, tự tin trong quá trình tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo
dục trẻ.
Từ nhận thức về ý nghĩa của việc tự học tự bồi dưỡng, nên bản thân tôi
luôn tham gia đầy đủ các buổi bồi dưỡng chuyên môn do Phòng GD&ĐT tổ
chức, các buổi sinh hoạt chuyên môn tại nhà trường, lắng nghe và ghi chép một
cách nghiêm túc, mạnh dạn trao đổi với giảng viên, CBQL các trường những
vấn đề còn chưa rõ, chưa hiểu, những vấn đề mà tôi quan tâm về đổi mới
phương pháp giảng dạy.
Xác đinh tự học, tự nghiên cứu tài liệu cũng là một việc làm không thể
thiếu được trong việc nâng cao nghiệp vụ của giáo viên nên tôi đã tìm kiếm
những tài liệu, sách vở về đổi mới phương pháp giảng dạy, lấy trẻ làm trung

tâm, kỹ năng nghiệp vụ của giáo viên và tự đọc, tự nghiên cứu để rút ra được
những vấn đề cần thiết đối với giáo viên trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy.
Dự giờ thao giảng có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc bồi dưỡng và tự
bồi dưỡng của mỗi giáo viên, qua dự giờ thao giảng cả người dạy và người dự
đều rút ra được những kinh nghiệm về chuyên môn cho mình. Để giúp bản thân
hiểu sâu sắc vấn đề đổi mới phương pháp và đối chiếu giữa kiến thức sách vở
với thực tiễn tôi đã mạnh dạn xây dựng một số hoạt động và đăng ký dạy thao
giảng để CBQL nhà trường và đồng nghiệp dự giờ, thông qua các tiết mẫu, tôi
được nghe đồng nghiệp thảo luận, góp ý rút kinh nghiệm, được nghe các đồng
chí CBQL phân tích cụ thể các tiết dạy đó là: tiết dạy đã đổi mới chưa? đổi mới
ở chỗ nào? đã lấy trẻ làm trung tâm chưa, có gì khác so với cách dạy khác và tiết
dạy đó thực sự mang lại hiệu quả chưa?... Từ đó rút ra được những kinh nghiệm
cho bản thân trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy và việc vận dụng lấy trẻ
làm trung tâm vào quá trình giảng dạy.
Tham gia các buổi chuyên đề cấp huyện, tìm hiểu và học bồi dưởng thường
xuyên đặc biệt là học module mầm non trực tuyến, ví dụ chuyên đề mới đây
nhất được tổ chức ở sở là chuyên đề Chuyên đề giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
đã được tổ chức.
10


Bản thân tôi cũng tham gia xây dựng các tiết dạy mẫu để rút ra kinh
nghiệm. Tham gia thi giáo viên giỏi trường, huyện nhằm nâng cao trình độ
chuyên môn nghiệp vụ.

Hình ảnh: Tham gia Hội thi Giáo viên giỏi cấp trường
Tự học hỏi và thiết kế được các giáo án điện tử trong phần mềm power
point
Ví dụ: Chúng ta thiết kế ô cửa bí mật với các nhân vật, chữ cái hay con số
chuyển động giúp học sinh nảy sinh sự tò mò thích khám phá và chú ý tốt. Như

các câu hỏi được hé mở qua các ô cửa bí mật.

11


Ô cửa bí mật thiết kể từ phần mềm power point
Tham khảo tài liệu sách báo, nói về chuyên đề để nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ.
Sáng tạo trong thiết kế thiết bị đồ dùng dạy học thông dụng cho các môn
học.

Đồ dùng tự tạo phục vụ các hoạt động giáo dục
Đây là hoạt động không thể thiếu trong các phong trào của nhà trường.
Thông qua hội thi, giáo viên phải thực hành tiết dạy lĩnh vực phát triể thẩm mỹ,
vừa đánh giá được trình độ chuyên môn, khả năng chuẩn bị, kỹ năng sư phạm
trong sử dụng đồ dùng trực quan, sử lý tình huống, cách đặt câu hỏi đàm thoại,
kết quả đạt được trên trẻ...
Thông qua hội thi, còn đánh giá xếp loại và rút kinh nghiệm các mặt còn
hạn chế, đồng thời tạo cơ hội cho giáo viên thể hiện năng lực của mình.
7.2.2. Biện pháp thứ hai: Tăng cường thiết bị, đồ dùng dạy học và tạo
môi trường cho trẻ hoạt động lấy trẻ làm trung tâm.
Đây là biện pháp quan trọng mà người giáo viên cần phải có đó là sự sáng
tạo trong thiết kế xây dựng, lựa chọn đề tài cũng như tạo dụng cụ dạy học đồ
dùng đồ chơi, cách sưu tầm tranh ảnh, xây dựng mô hình, tạo và lựa chọn môi
trường hoạt động học trong và ngoài lớp cho trẻ giúp trẻ có điều kiện tiếp cận
12


với cách học mới gây được sự tò mò thích khám phá trong trẻ hơn. Khi sử dụng
biện pháp này trẻ được tiếp xúc với cách học mới mà trẻ hằng mong đợi ở

tường, đồ dùng, thiết bị học càng phong phú thì trẻ sẽ có điều kiện tiếp cận
nhiều hơn làm khắc sâu hình tượng và ghi nhớ và nảy sinh nhiều sáng kiến với
đồ dùng hơn.

Đồ dùng tự tạo động vật

13


Đồ dùng tự tạo Của hàng ngày tết
Thiết bị dạy học và môi trường giảng dạy là quá trình phối hợp linh hoạt
và hợp lý những kinh nghiệm, thành tựu sử dụng, điều kiện cơ sở vật chất và cải
tiến phương pháp dạy học của giáo viên. Đổi mới phương pháp nhằm tích cực
hoá các hoạt động dạy học, khuyến khích bản thân chủ động, sáng tạo, dạy học
tập trung vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm để phát triển mọi khả năng của trẻ, tổ
chức hướng dẫn trẻ học tập bằng cách tự phát hiện khả năng của mình và có
niềm tin trong lao động, học tập.
Tổ chức tiết dạy bản thân tôi xây dựng như sau:
* Đối với giáo viên:
- Nghiên cứu kỹ nội dung đề tài, xác định trọng tâm kiến thức, kỹ năng bài học
và các hình thức tổ chức hoạt động diễn ra trong tiết dạy.
- Chuẩn bị hệ thống câu hỏi, mục đích giải quyết, dự kiến các tình huống ở trẻ
và hướng khắc phục.
- Lựa chọn hình thức tổ chức tiết học phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất của
lớp, phù hợp với đề tài và lĩnh vực mà mình đã chọn. Để tổ chức tốt tiết dạy phải
tuỳ nội dung và mục đích cụ thể của bài dạy để xác định cách tổ chức hoạt động
cho trẻ làm thế nào để có kết quả cao nhất.
* Đối với trẻ:
- Phải khuyến khích trẻ mạnh dạn tham gia vào các hoạt động cùng cô và các
bạn, giúp trẻ tự tin trong giao tiếp, tạo sự gần gũi giữa cô với trẻ, tạo tâm thế

thoải mái cho trẻ khi bước vào hoạt động.
- Giúp trẻ chủ động, tích cực trong qúa trình chiếm lĩnh tri thức, tạo cơ hội cho
tất cả trẻ đều được tham gia vào quá trình nhận thức, tìm tòi, khám phá tri thức,
trẻ được thể hiện sự hiểu biết, suy nghĩ của trẻ thông qua các hoạt động cụ thể.
7.2.3.Biện pháp ba: Thực hiện tổ chức tốt biện pháp giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm thông qua các hoạt động giáo dục
Ở độ tuổi 5-6 tuổi, hoạt động chủ đạo của trẻ “Chơi mà học, học mà chơi”
thông qua các hoạt động đa dạng phong phú mà trẻ lĩnh hội tri thức trong cuộc
sống xung quanh trẻ, chương trình giáo dục mầm non mới lấy trẻ làm trung tâm,
tạo điều kiện cho mỗi đứa trẻ được hoạt động tích cực phù hợp với sự phát triển
của bản thân trẻ, đáp ứng được tối đa nhu cầu và hứng thú, dựa vào khả năng
của mỗi trẻ.
Ví dụ: Khi tổ chức hoạt động khám phá khoa học tôi đã chia trẻ thành từng
nhóm, mỗi nhóm có đội trưởng, nhằm cho các thành viên tự quan sát, khảo nghiệm
thảo luận, rồi mời nhóm trưởng thuyết trình ý kiến của nhóm mình đưa ra.

14


Hình ảnh trẻ hoạt động theo nhóm tiết KPKH
Qua đó giáo viên sẽ là người tổng hợp mọi ý kiến của các nhóm và bổ sung
ý kiến, đưa ra kết quả chung cho cả lớp hiểu vấn đề.
Ví dụ: Khi hoạt động góc. Cô sẽ gợi ý cho những trẻ năng động, linh hoạt
đóng vai trò chủ đạo, làm trưởng nhóm để có thể bao quát, xây dựng trong quá
trình chơi của nhóm.

15


Hình: Trẻ chơi góc âm nhạc

Tổ chức tốt hoạt cho trẻ theo biện pháp và hình thức lấy trẻ làm trung tâm
đã tạo ra được một không gian mở cho cô và trẻ.

Hi
nh ảnh trẻ chăm sóc vườn rau
Nhìn chung ở lứa tuổi Mầm non sự hình thành và phát triển nhân cách của
trẻ diễn ra không phải qua các tiết học của môn khoa học riêng rẽ mà của người
dạy hoạt động theo quan niệm lấy trẻ làm trung tâm. Các hoạt động này giúp trẻ
lĩnh hội, khám phá những hiểu biết mới về sự tự nhiên xã hội, khoa học, kỹ
thuật, bồi dưỡng năng lực nhận thức, khả năng vận động để trẻ từng bước hòa
nhập vào thế giới xung quanh nhờ đó sẽ giúp trẻ tiếp thu kiến thức ở các hoạt
động tiếp theo
7.2.4.Biện pháp bốn: Lựa chọn nội dung và trò chơi phù hợp để rèn
luyện tính tích cực hoạt động của trẻ.
Nói đến việc giáo dục ở trường mầm non thì không thể không nói đến việc
thực hiện chương trình, chương trình là phương tiện cơ bản để giáo dục toàn
diện. Muốn thực hiện tốt chương trình thì đòi hỏi phải nắm được nội dung
chương trình giáo dục mầm non.
Để thực hiện chương trình giáo dục có hiệu quả, không bị gián đoạn tôi đã
xây dựng chương trình, kế hoạch năm, tháng, tuần theo từng chủ đề. Sau khi lên
kế hoạch xong tôi đã nhờ chuyên môn xét duyệt, góp ý kiến, thống nhất chương
trình giảng dạy, phù hợp với kế hoạch đã lên của chuyên môn.
Tôi đã xây dựng mục tiêu chủ đề, mạng nội dung, mạng hoạt động, lựa
chọn các chỉ số, lên kế hoạch hoạt động góc, hoạt động chung và hướng dẫn cho
giáo viên khai thác triệt để nội dung của bài dạy sao cho không gò bó áp đặt trẻ.
Lựa chọn nội dung phù hợp với đặc điểm tâm lý trẻ theo độ tuổi mình phụ trách,
nội dung phải đi từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó, tất cả những nội dung
16

đó phải toát lên được trọng tâm của chủ đề. Lên kế hoạch dạy phải đảm bảo phù
hợp với thực tiễn của lớp, của trường, địa phương mình.
*Trò chơi tích hợp:
Với đặc điểm chương trình mầm non mới hiện nay, các môn học luôn được
đan xen, lồng ghép nhằm nâng cao tính hiệu quả, với đặc điểm của giáo dục
mầm non, cho trẻ học mà chơi, thông qua chơi mà học. Qua trò chơi giáo viên
có thể đánh giá được kiến thức mà trẻ thu lượm được ở mức độ nào, cao hay
thấp. Đưa trò chơi vào lớp học là một sự lồng ghép khéo léo, làm sao cho giờ
học thêm sinh động. Trò chơi dù tổ chức dưới hình thức nào cũng phải đảm bảo
tính vừa sức và hứng thú đối với trẻ, không lạm dụng, ôm đồm thái quá làm nhạt
đi nội dung chính của đề tài đặt ra.

Hình ảnh trò chơi phục vụ tiết học khám phá một số loại quả
Sau khi trẻ khám phá xong nội dung dạy, để kết thúc bài cô cho trẻ chơi trò
chơi tích hợp nhằm củng cố kiến thức với trò chơi “ Mua quả”
Trẻ được đi theo đường dích dắc mua bông hoa theo yêu cầu của đội mình
để cắm vào lẵng hoa sao đủ số lượng 9.
Qua trò chơi này cô giáo đã cho trẻ được học các môn học như thể dục kỹ
năng, toán...
7.2.5. Biện pháp thứ năm: ứng dụng công nghệ thông tin, Sử dụng
phần mềm power point trong tổ chức các hoạt động chung:
Đổi mới phương pháp tổ chức hoạt động cho trẻ đòi hỏi người giáo viên
phải tích cực tìm tòi, học hỏi để luôn sáng tạo, đổi mới cách thức tổ chức các
17


hoạt động nhằm tạo cơ hội tốt nhất để trẻ được tham gia vào các hoạt động, tiếp
thu kiến thức một cách chủ động giúp trẻ phát triển toàn diện cả về thể lực và trí
tuệ. Với những hình thức cho trẻ hoạt động như:
* Sử dụng phần mềm cho trẻ tìm hiểu môi trường xung quanh.

Môi trường xung quanh đối với trẻ vô cùng rộng lớn khó hiểu, trẻ lại tò mò
hiếu động, luôn đặt ra vô vàn câu hỏi. Nó là cái gì ? Như thế nào ? Vì sao nó lại
như vậy?... Chính vì thế cô giáo phải biết áp dụng phương pháp dạy học tích
cực, dám đổi mới và lựa chọn ra những hình thức khác nhau trong mỗi một chủ
đề tránh nhàm chán đối với trẻ khi có những chủ đề kéo dài ba đến bốn tuần mà
cô chỉ với một hình thức hát hay đọc thơ thì không thể lôi cuốn thu hút trẻ trong
quá trình hoạt động.
Ví dụ: Cho trẻ “Quan sát một số con vật sống trong rừng ”. Nếu chỉ quan
sát tranh thì tiết học sẽ trở nên đơn điệu, trẻ sẽ nhàm chán. Nhưng cô ứng dụng
phần mềm, sáng tạo ra câu chuyện về các con vật, cô vừa kể truyện vừa cho trẻ
quan sát các con vật đang di chuyển trong rừng, những con vật “ thật ” thì trẻ sẽ
rất thích thú, trẻ tập trung vào hoạt động tích cực hơn, giờ học đạt kết quả như
mong muốn. Qua đó giáo dục trẻ biết tự chăm sóc, bảo vệ bản thân trước những
con vật hung dữ, trước sự thay đổi thời tiết, biết yêu thương, chăm sóc cho cây
cối, con vật nuôi.
Những sự vật, hiện tượng xung quanh đều có ý nghĩa đối với trẻ. Để những
cái đẹp đi vào tâm hồn trẻ một cách sâu sắc, điều quan trọng là cô giáo phải
truyền thụ thế nào cho trẻ tiếp thu nhẹ nhàng, thoải mái để trẻ nhớ lâu.
* Sử dụng phần mềm hướng dẫn trẻ hoạt động tạo hình.
Cũng giống như bất cứ hoạt động chung nào, việc tạo cảm xúc khi vào bài
là một vấn đề quan trọng, nó đưa đến sự thành công và sáng tạo của trẻ trong
suốt thời gian hoạt động.Tuy phần này nó chiếm ít thời gian nhưng nó có vị trí
không kém phần quan trọng, vừa lôi cuốn được trẻ, vừa khéo léo giúp trẻ hình
thành những vấn đề mà trẻ cần giải quyết.
Ví dụ: Cho trẻ “vẽ vườn hoa ” để sản phẩm của trẻ sáng tạo thì đòi hỏi cô
giáo phải cung cấp đầy đủ các biểu tượng, hình ảnh về sự vật, không đơn thuần
chỉ là tranh ảnh mà trẻ phải được trực tiếp quan sát các loài hoa. Cô cung cấp
cho trẻ qua phần mềm, cho trẻ được trực tiếp xem các loài hoa rung rinh trong
gió, đua nhau khoe sắc. Từ đó làm giàu hình ảnh, biểu tượng trong sản phẩm của
trẻ

* Sử dụng phần mềm cho trẻ làm quen với toán và tổ chức trò chơi củng cố
kiến thức.
Sau khi truyền thụ kiến thức mới cho trẻ để củng cố lại vốn kiến thức đó.
Giáo viên nghiên cứu, sáng tạo đưa ra các trò chơi. Tuỳ thuộc vào nội dung bài
học mà giáo viên lựa chọn ra các trò chơi khác nhau, nhằm cung cấp cho trẻ
18


nhận biết các chữ số, tạo nhóm, hay so sánh thêm bớt tạo sự bằng nhau..., một
cách chính xác và rèn cho trẻ kỹ năng khi lựa chọn chữ số, tạo nhóm, hay so
sánh các hình, khối..., theo yêu cầu của cô qua trò chơi.
Ví dụ: Dạy trẻ đếm đến 9 nhận biết các nhóm có số lượng 9, nhận biết
số 9, sau khi cung cấp kiến thức cho trẻ, cho trẻ chơi trò chơi “Chọn chữ số
tương ứng với số lượng con vật ” hay trò chơi “ Sắp xếp các phương tiện
giao thông theo nơi hoạt động của chúng”..., trên phần mềm Power Point.
* Sử dụng phần mềm hướng dẫn trẻ hoạt động làm quen tác phẩm Văn
học:
Để tác phẩm thơ, truyện đi vào lòng trẻ một cách nhẹ nhàng, thoải mái,
đòi hỏi cô giáo không chỉ có giọng đọc, kể diễn cảm mà phải biết cách lựa
chọn các nội dung trên mạng phù hợp với nội dung bài dạy, hình ảnh phải
sinh động nhằm thu hút sự tập trung, chú ý của trẻ.
Ví dụ: Với câu truyện “Thỏ con biết vâng lời ” cô vào trang web để tải
về hình ảnh chú Thỏ ngộ nghĩnh, đáng yêu đang làm những công việc mà
Thỏ mẹ giao cho, những cử chỉ như: Thỏ biết vòng tay xin lỗi mẹ, thái độ
ngoan, lễ phép..., sẽ khắc sâu trong tâm trí trẻ lâu hơn, mục đích giáo dục sát
với đời sống thực của trẻ hơn.
7.2.6. Biện pháp thứ sáu: Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm
Trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thì môi trường học tập có ý nghĩa
vụ cùng quan trọng đối với việc học tập và tiếp thu kiến thức của trẻ. Trẻ em vốn

rất hiếu kỳ, chúng tò mò mong muốn được khám phá tất cả mọi vật xung quanh
chúng. Những hình ảnh, những ấn tượng mà trẻ thu nhận được trong những năm
tháng tuổi thơ sẽ hằn sâu trong trí nhớ suốt cả cuộc đời của trẻ. Những điều đó
ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển sau này của trẻ. Chính vì vậy tôi luôn tâm
niệm: Sẽ trang bị cho trẻ một thế giới tự nhiên, một môi trường học tập tốt nhất
ở ngay tại khu vực lớp và trường của trẻ.
Trước hết tôi làm đẹp môi trường lớp học từ cách bố trí, sắp xếp nội vụ
trong lớp, trưng bày đồ dùng, đồ chơi sao cho hấp dẫn đẹp mắt mà vẫn gọn gàng
ngăn nắp.
Xây dựng các góc hoạt động khác nhau trong lớp nhằm tạo điều kiện cho
trẻ hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm nhỏ được nhiều hơn, hình thức hoạt động
phong phú, đa dạng hơn .Giúp trẻ tìm hiểu và khám phá cái mới, hoạt động với
đồ vật và rèn luyện kỹ năng.
Trong lớp tôi đã bố trí các góc như sau: Góc yên tĩnh xa góc hoạt động ồn
ào
Ví dụ: Góc xây dựng và góc phân vai ở gần nhau và xa góc sách, góc xây
dựng tránh lối đi lại. Góc tạo hình gần nguồn nước, góc thiên nhiên ở ngoài hiên
19


Các góc có khoảng rộng, cách nhau hợp lý để bảo đảm an toàn và vận
động của trẻ.
Tạo ranh giới giữa các góc hoạt động
Ví dụ : Sử dụng giá dựng đồ chơi quay lại tạo thành ranh giới cho góc chơi.
Ranh giới ở các góc không che tầm nhìn của trẻ và không cản việc quan sát của
giáo viên
Thay đổi vị trí các góc sau mỗi chủ đề để tạo cảm giác mới lạ, kích thích
hứng thú của trẻ.
Đặt tên các góc phải đơn giản, dễ hiểu và phù hợp với nội dung từng chủ
đề đang thực hiện, tên góc rõ ràng để tích hợp lồng ghép chữ cái.

Ví dụ: Khi thực hiện chủ đề “Gia đình” góc sách có thể đặt “ Thư viện
của gia đình bé” nhưng khi sang chủ đề “ thế giới thực vật” góc sách có thể đặt
“ Thư viện của các loại cây”..
Trang trí góc trưng bày sản phẩm của trẻ: Tôi xắp xếp vị trí đủ rộng, dễ
nhìn để làm góc trưng bày sản phẩm của trẻ. Có hình ảnh minh hoạ ngộ nghĩnh,
tên gọi gần gũi, hấp dẫn trẻ VD: Họa sỹ tý hon, hoặc Ai khéo tay ,bé thích bài
nào.
Tôi bố trí giá sách chủ yếu là sách vẽ con vật, cây cối, hoa lá, quả hạt …
Tranh ảnh vừa tầm với của trẻ để trẻ có thể xem và đọc sách ( có que chỉ cho
việc đọc sách ) Đọc sách theo từng chữ, từng dòng, tôi sắp xếp các hộp đựng vỏ
cây khô hoa lá ép khô, các loại hạt … Có ngắn nhãn mác và hình ảnh rõ ràng để
trẻ dễ nhận thấy, trẻ được chơi và làm được những sản phẩm từ những dồ chơi
ấy. Ngoài ra tôi cũng dùng vỏ hến, ốc trai, sò … vỏ trứng vệ sinh sạch sẽ vừa
làm đồ dùng, đồ chơi phong phú vừa rẻ tiền vừa dễ kiếm.
Các tranh, lô tô đều được phân loại để ở giá vừa dễ lấy, dễ tìm.
Ví dụ : Tôi phân loại lô tô :
- Lô tô con vật xếp vào một ô .
- Lô tô các loại quả xếp vào một ô
Đối với tranh đều có chữ cái tương ứng ở dưới cũng được phân loại xếp
gọn gàng và dễ kiếm.
Khi trang trí lớp bao giờ tôi cũng chú ý tới những mảng tường lớn trong
góc chơi, hoặc những mảng trung tâm mà trẻ thường hoạt động để trang trí. Các
mảng này vừa được sử dụng để trang trí vừa được gắn những hình ảnh rất ngộ
nghĩnh, sinh động. Từ những nguyên vật liệu đơn giản, dễ kiếm tôi đã cắt, vẽ
dán trang trí những hình ảnh ngộ nghĩnh, có hiệu quả giáo dục. Như những cây
nổi có kích cỡ lớn để trang hoàng cho lớp học của mình.
VD: Tôi chọn một góc sáng dễ quan sát, tôi làm một cây chuối từ nhiều
chất liệu, cây có lá, có buồng nổi hẳn lên trên bề mặt của tường. Bất cứ ai bước
vào lớp học cũng bị thu hút sự chú ý bởi loại cây này. Tôi nghĩ đây chính là một
20

loại phương tiện đồ dùng để cho trẻ được trải nghiệm, được khám phá, nó sẽ hấp
dẫn hơn nhiều các bức tranh vẽ mà trẻ vẫn thường được học. Ngoài ra các mảng
phụ tôi đã dùng để trang trí những hình ảnh theo từng chủ điểm cụ thể để trẻ
dược cảm nhận sự vật hiện tượng một cách tự nhiên. Tụi cũn sưu tầm các loại
vải vụn, cọng rơm khô, lá khô, hoa ép khô, vỏ cây khô để cựng trẻ làm tranh ảnh
cho tiết dạy. Sưu tầm các loại hạt, các loại vỏ trai ốc, hến sò ... để bổ xung cho
giá đồ chơi của trẻ
Khu vực ngoài hiên tôi xây dựng góc thiên nhiên là nơi dành cho các hoạt
động chăm sóc cây cối: Nhặt cỏ, bắt sâu, tưới nước, ngoài ra còn là nơi tìm đọc
các loại sách về thiên nhiên, các tranh ảnh về thế giới tự nhiên. Ở nơi đó có
những chậu hoa đua nở bốn mùa, có tiếng hót véo von, có những đàn cá bơi lội
tung tăng, có những hạt lạc, hạt đỗ ngày đêm đội đất, nhú mầm. ở đó tôi đã bố
trí phù hợp chỗ cho những giò cây leo lá xanh tươi mát, những chú ong, bướm,
chị chuồn chuồn khi bay, khi đậu lại là tâm điểm chú ý của các bạn trẻ thơ. Ở
chính nơi này các bé được đắm mình thực sự trong thế giới tự nhiên của trẻ,
khiến cho trẻ bị hấp dẫn bị thu hút từ đó trẻ đã có thể cảm nhận sự vật hiện
tượng, được trải nghệm chúng một cách tự nhiên nhất. Tôi xây dựng góc thiên
nhiên có các cây xanh như: cây vạn niên thanh , cây hoa hồng … giàn dây leo. ( H5).
Tất cả những điều đó như tạc vào tâm hồn trẻ cả một thế giới tự nhiên
sống động, tươi mát, trong trẻo. Để trẻ đắm mình trong thế giới tự nhiên để trầm
trồ, ngắm nghía, thậm chí là đưa tay để sờ, để cảm nhận. Sự vui tươi, hứng khởi
đã lộ rõ trên khuôn mặt trẻ. Bởi chính cô giáo chúng đã mang đến cho chúng cả
một thế giới thiên nhiên, thế giới bạn bè đầy thân thiện.

Hinh ảnh cô và trẻ đang hoạt đông góc thiên nhiên
21

7.2.7. Biện pháp thứ bảy: Phối kết hợp với cha mẹ trẻ giúp trẻ học tốt
qua các hoạt động.
* Phối hợp thực hiện:
Nhận thức được tầm quan trọng của tổ chức hoạt động chung cho trẻ 5-6
tuổi tạo tiền đề cho trẻ lĩnh hội kiến thức tốt. Ngay từ đầu cần phải lên kế hoạch
phối hợp giữa gia đình, nhà trường, kế hoạch đó được xây dựng cụ thể theo từng
chủ đề.
- Tham gia xây dựng kế hoạch, phối kết hợp kiểm tra đánh giá công tác
chăm sóc, giáo dục trẻ của lớp.
* Tham gia xây dựng cơ sở vật chất:
- Tham gia lao động vệ sinh trường lớp, trồng cây xanh, sưu tầm nguyên
vật liệu thiên nhiên, làm đồ dùng đồ chơi phục vụ trẻ chơi và học.
* Hình thức phối hợp:
Mỗi lớp xây dựng góc tuyên truyền, thông báo cho cha mẹ trẻ biết các kiến
thức chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non, những nội dung hoạt động của
trẻ ở lớp, chế độ ăn của trẻ hàng ngày, những yêu cầu của nhà trường đối với gia
đình hoặc những nội dung mà gia đình cần phối hợp với cô giáo.
Thông qua cuộc họp cha mẹ trẻ giáo viên đưa ra kế hoạch hoạt động chăm
sóc giáo dục trẻ cho cha mẹ học sinh nắm được, tuyên truyền cha mẹ học sinh
cùng tham gia vào giáo dục rèn luyện các cháu, vận động cha mẹ học sinh đóng
góp các trang thiết bị, cung cấp tài liệu, nguyên vật liệu phục vụ hoạt động cho
các cháu đầy đủ. Đây là một việc làm rất thiết thực thu hút cha mẹ trẻ cùng tham
gia, cùng giáo dục trẻ với cô giáo và nhà trường nhằm tổ chức tốt việc chăm sóc
giáo dục trẻ cũng như hướng dẫn trẻ tham gia hoạt động một cách đạt kết quả.
8. Những thông tin cần được bảo mật (nếu có)
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến
Sau một năm đi sâu nghiên cứu và áp dụng đề tài vào thực tế giảng dạy ở lớp,
tôi đã thu được kết quả như sau:
+ Phụ hynh: rất quan tâm ủng hộ, phối hợp cùng tôi tổ chức cho trẻ
trao đổi, trò chuyện về nội dung hoạt động có hiệu quả tại gia đình.

+ Giáo viên: có kiến thức, kỹ năng sử dụng biện pháp nâng cao hiệu
quả giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, góp ý trao đổi kinh nghiệm để sử dụng tốt
các biện pháp gây hứng thú phù hợp với độ tuổi trẻ trong toàn trường.
+ Cơ sở vật chất: Ngoài đồ dùng đồ chơi, trang thiết bị được cấp phát,
giáo viên tích cực làm nhiều đồ dùng đồ chơi phục vụ chuyên đề.
+ Trẻ:100% trẻ ở nhóm lớp tích cực tham gia hoạt động . Kết quả tổ
chức sử dụng các biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm nâng cao rõ rệt so với
đầu năm:
22


* Giai đoạn 1 (Từ tháng 12 đến tháng 5/2017)
+ Tìm đọc tài liệu, phân tích,so sánh tài liệu có liên quan đến đề tài.
+ Khảo sát chất lượng trẻ.
* Giai đoạn 2 (Từ tháng 6/2017 đến tháng 9/2017)
+ Đề ra các giải pháp nghiên cứu để tổ chức sử dụng các biện pháp nâng
cao hiệu quả giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
+ Áp dụng thực tế nhóm lớp.
* Giai đoạn 3: (Từ tháng 10/2017 đến tháng 01/2018)
+ Đánh giá hiệu quả khi áp dụng đề tài, khảo sát chất lượng trẻ so sánh
với kết quả đầu năm.
+ Rút ra bài học kinh nghiệm và một số đề xuất, kiến nghị với cấp trên.
+ Đưa ra kết luận của đề tài.
10. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng
sáng kiến theo ý kiến của tác giả và theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã
tham gia áp dụng sáng kiến lần đầu, kể cả áp dụng thử (nếu có) theo các nội
dung sau
10.1. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp
dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả
Các giải pháp và biện pháp có mối quan hệ chặt chẽ đan xen bổ sung cho

nhau nhờ vào những biện pháp chủ đạo và những biện pháp hỗ trợ. Biện pháp
xây dựng chương trình, kế hoạch phù hợp tình hình của lớp và của trẻ là biện
pháp làm nòng cốt của đề tài cùng với những biện pháp bổ trợ như tích hợp đan
xen giữa các hoạt động. Qua đó tạo được môi trường mở cho trẻ thực hiện cùng
với đồ dùng trực quan phong phú và đa dạng sẽ tạo ra được hứng thú, nhu cầu
muốn tham gia hoạt động của trẻ. Mỗi một biện pháp có ý nghĩa và tác dụng
riêng nhằm giải quyết từng vấn đề của thực trạng nhưng chúng đều có chung
một nhiệm vụ là tạo nguồn hứng thú, kích thích tính tự lập, suy nghĩ giải quyết
vấn đề cao, tự tin thể hiện được nhu cầu, nhận thức của bản thân trẻ. Đây cũng là
kết quả mang đến thành công của đề tài sáng kiến nhằm hướng và đạt tới mục
tiêu giúp trẻ học tốt và thể hiện hết mình trong mọi hoạt động. Giáo viên khi sử
dụng linh hoạt các biện pháp trên giáo viên sẽ đạt được hiệu quả cao trong công
tác dạy học.
- Kết quả khảo nghiệm: Sau một thời gian thực hiện các giải pháp, biện
pháp thử nghiệm tại lớp 5 tuổi A5, trường Mầm Hoa Sen. Tôi hoàn toàn hài lòng
với kết quả mà trẻ tiếp thu kiến thức, qua các hoạt động hàng ngày mà tôi đã lấy
trẻ làm trung tâm.

23


- Giá trị khoa học: Mong rằng từ những kinh nghiệm trên sẽ giúp ích cho
các giáo viên trong trường có được cách truyền thụ kiến thức cho trẻ ngày càng
đạt hiệu quả cao, hấp dẫn và lôi cuốn trẻ.
Những biện pháp trên đã có tính khả thi sau sáu tháng áp dụng tại lớp 5 tuổi
A5, trường Mầm non Hoa Sen. Chất lượng học của trẻ nâng lên, qua khảo sát,
qua dự giờ các lớp 100% trẻ thực sự thích thú khi được tìm tòi khám phá, đáp
ứng được nhu cầu của bản thân, tích cực tham gia, hào hứng vào các hoạt động
tập thể từ đó giúp trẻ phát triển nhận thức, quan sát và khả năng tư duy độc lập.
Bảng khảo sát chất lượng của trẻ tháng 01/2018 như sau

STT
1
2
3

4

Đạt
Tiêu chí
Số trẻ Tỷ lệ %
Trẻ hứng thú tham gia vào 29/38 76
giờ học
Trẻ có ý thức tự thực hiện 33/38 87
tốt yêu cầu của tiết học
Trẻ nắm vững kiến thức, kỹ
năng vận dụng linh hoạt, 31/38 81
sáng tạo vào thực tế.
Trẻ có kỹ năng sử dụng
ngôn ngữ rõ rang, mạch lạc 34/38 94

Chưa đạt
Số trẻ
Tỷ lệ %
9/38
24
5/38

13

7/38

19

4/38

6

Bảng so sánh kết quả khảo sát chất lượng của trẻ trước và sáu khi áp dụng
đề tài
Kết quả khảo sát
Trước khi áp dụng đề Sau khi áp dụng đề tài
tài
S
TT

Tiêu chí

Đạt
Số
trẻ

1
2

Trẻ hứng thú tham
15/38
gia vào giờ học
Trẻ có ý thức tự thực 14/38
hiện tốt yêu cầu của

Chưa đạt

Đạt

Chưa đạt

Tỷ
lệ Số trẻ
%

Tỷ
Số
lệ
trẻ
%

Tỷ
lệ Số trẻ
%

Tỷ
lệ
%

39

22/38

60

29/38

76

9/38

24

37

24/38

63

33/38

87

5/38

13
24


tiết học
Trẻ nắm vững kiến
thức, kỹ năng vận
3
16/38 42 22/38 58 31/38 81 7/38

19
dụng linh hoạt, sáng
tạo vào thực tế.
Trẻ có kỹ năng sử
4
dụng ngôn ngữ rõ 19/38 50 19/38 50 34/38 94 4/38
6
ràng, mạch lạc
* Đối với trẻ:
Những biện pháp trên đã mang lại kết quả tốt sau thời gian áp dụng tại lớp
MG 5 tuổi A5, chất lượng của trẻ qua các hoạt động của trẻ được nâng cao rõ
rệt, thông qua bảng khảo sát ta thấy ý thức cũng như sự hứng thú của trẻ được
được nâng cao, trẻ có trẻ giải quyết được vấn đề linh hoạt và sáng tạo, đồng thời
ngôn ngữ của trẻ phát triển mạch lạc hơn.
* Đối với giáo viên:
Mang lại nhiều kỹ năng và kinh nghiệm cho bản thân khi thiết kế, lựa chọn
chủ đề sát với đặc điểm nhận thức của trẻ mình trực tiếp dạy. Qua đó hình thành
các kỹ năng, tác phong nghiệp vụ, sáng tạo trong các hình thức tổ chức các hoat
động ở trường cho trẻ.
*Đối với cha mẹ trẻ:
Cha mẹ trẻ sẽ an tâm, tin tưởng khi cho con em mình đến trường lớp mầm
non, hiểu được tầm quan trọng của nền giáo dục Mầm non trong thời đại mới và
đặc biệt sẽ có tầm nhìn mới về vai trò và trách nhiệm đối với con em mình.
Những nhận định chung: “Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm cho trẻ 5 - 6 tuổi tại lớp MG 5 tuổi A5, trường Mầm non Hoa Sen”. Đã có
phần nâng cao chất lượng các môn học và các hoạt động. Mức độ nhận thức của
trẻ đã tăng lên rõ rệt so với đầu năm học. Các biện pháp có tính khả thi đã thúc
đẩy trẻ phát triển toàn diện.
Thực hiện được các biện pháp trên đã gúp tôi tự tin trong quá trình giảng
dạy, không những thế trẻ còn hứng thú, phát huy được mọi tiềm ẩn trong mỗi cá

thể trẻ, trẻ năng động linh hoạt, tích cực hơn trong quá trình học và chơi, từ đó
hình thành ở trẻ tính tự lập, kỹ năng sống mới, đánh dấu bước hình thành và
phát triển nhân cách mới ở trẻ tạo tâm thế vửng chắc cũng như tiềm năng cho trẻ
bước vào các cấp học tiếp theo.
Với kết qủa và ý nghĩa đạt được sáng kiến có thể nhân rộng và áp dụng ra
toàn khối cũng như các độ tuổi trong trường.
Bài học kinh nghiệm
Thứ nhất là: Hiểu và nắm chắc ý nghĩa, tầm quan trọng của việc nâng cao
chất lượng giáo dục cho trẻ khi tổ chức lấy trẻ làm trung tâm nhằm nâng cao
25