Tải bản đầy đủ (.pdf) (189 trang)

Luận án tiến sĩ nuôi trồng thủy sản nghiên cứu quy trình thu nhận fucoidan phân tử thấp từ rong mơ sargassum tại nha trang khánh hòa bằng phương pháp hóa học

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.75 MB, 189 trang )

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG

LÊ XUÂN SƠN

NGHIÊN CỨU THU NHẬN FUCOIDAN KHỐI LƯỢNG
PHÂN TỬ THẤP TỪ RONG MƠ SARGASSUM TẠI NHA
TRANG - KHÁNH HÒA BẰNG PHƯƠNG PHÁP HÓA HỌC

LUẬN ÁN TIẾN SĨ

KHÁNH HÒA - 2018


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG

LÊ XUÂN SƠN

NGHIÊN CỨU THU NHẬN FUCOIDAN KHỐI LƯỢNG
PHÂN TỬ THẤP TỪ RONG MƠ SARGASSUM TẠI NHA
TRANG - KHÁNH HÒA BẰNG PHƯƠNG PHÁP HÓA HỌC

Chuyên ngành: Công nghệ chế biến thủy sản
Mã số: 9540105

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. PGS. TS. Vũ Ngọc Bội
2. TS. Nguyễn Duy Nhứt

KHÁNH HÒA - 2018




LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Một số kết quả
trong luận án này được tài trợ kinh phí từ đề tài cấp tỉnh “Nghiên cứu qui trình
sản xuất fucoidan khối lượng phân tử thấp và ứng dụng trong hỗ trợ điều trị rối
loạn chuyển hóa lipid máu” và đề tài cấp Nhà nước “Nghiên cứu quy trình công
nghệ tạo nguyên liệu hỗ trợ điều trị ung thư từ rong nâu Việt Nam" Thuộc
“Chương trình nghiên cứu khoa học công nghệ trọng điểm quốc gia phát triển
công nghiệp hoá dược đến năm 2020” mà tôi là một trong những thành viên
thực hiện và đã được Chủ nhiệm đề tài đồng ý cho phép sử dụng một số kết quả
trong báo cáo Luận án. Các kết quả, số liệu nêu trong luận án là trung thực,
chưa từng được ai công bố trong bất kì công trình nào.
Tác giả luận án


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành Luận án này
Trước hết tôi xin gửi tới Ban Giám hiệu Trường Đại học Nha Trang, Ban
Chủ nhiệm Khoa Công nghệ Thực phẩm sự kính trọng, niềm tự hào được học
tập và nghiên cứu tại Trường trong những năm qua.
Sự biết ơn sâu sắc nhất tôi xin được giành cho các thầy: PGS. TS. Vũ
Ngọc Bội - Trưởng khoa Công nghệ Thực phẩm - Trường Đại học Nha Trang
và TS. Nguyễn Duy Nhứt - Giám đốc Trung tâm Ứng dụng Công nghệ - Viện
nghiên cứu và Ứng dụng Công nghệ Nha Trang đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ
và động viên tôi trong suốt quá trình thực hiện Luận án.
Xin cám ơn: TS. Đặng Xuân Cường - Viện Nghiên cứu và Ứng dụng
Công nghệ Nha Trang, ThS. Nguyễn Hồng Phong - Trưởng phòng Đào tạo Trường Cao đẳng Nghề Phú Yên, TS. Trần Vĩnh Thiện - Trường Đại học Phú
Yên và TS. Đào Trọng Hiếu - Bộ NN &PTNT đã giúp đỡ tôi trong quá trình
thực hiện Luận án.

Xin chân thành cám ơn: PGS. TS. Ngô Đăng Nghĩa, PGS. TS. Nguyễn
Anh Tuấn - Trường Đại học Nha Trang và các thầy cô phản biện đã cho tôi
những lời khuyên quí báu để công trình nghiên cứu được hoàn thành có chất
lượng.
Đặc biệt xin được ghi nhớ tình cảm, sự giúp đỡ của: Ban Giám hiệu Trường Cao đẳng nghề Phú Yên, quí thầy cô giáo trong Khoa Công nghệ Thực
phẩm - Trường Đại học Nha Trang, Ban lãnh đạo Viện Nghiên cứu và Ứng
dụng Công nghệ Nha Trang, Gia đình và bạn bè thân thiết đã giúp đỡ, chia sẻ
cùng tôi trong quá trình nghiên cứu.


MỤC LỤC
MỤC LỤC .............................................................................................................. I
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .................................................................. V
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................VII
DANH MỤC CÁC HÌNH ................................................................................... IX
TÓM TẮT NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN.............................. XIV
MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1
CHƢƠNG I. TỔNG QUAN.................................................................................. 4
1.1. GIỚI THIỆU VỀ RONG MƠ ........................................................................................ 4
1.1.1. Phân loại rong mơ ....................................................................................... 4
1.1.2. Cấu trúc thành tế bào rong nâu ................................................................... 5
1.2. GIỚI THIỆU VỀ FUCOIDAN ...................................................................................... 6
1.2.1. Fucoidan tự nhiên ........................................................................................ 6
1.2.2. Fucoidan khối lƣợng phân tử thấp ............................................................ 10
1.2.3. Phƣơng pháp phân tích đặc tính cấu trúc của fucoidan ............................ 11
1.2.4. Hoạt tính sinh học và tiềm năng ứng dụng của fucoidan .......................... 15
1.3. PHƢƠNG PHÁP THU NHẬN FUCOIDAN KHỐI LƢỢNG PHÂN TỬ THẤP ............. 20
1.3.1. Phƣơng pháp tách chiết fucoidan tự nhiên ................................................ 20
1.3.2. Phƣơng pháp cắt mạch fucoidan ............................................................... 27
1.3.3. Tình hình nghiên cứu fucoidan ở Việt Nam ............................................. 31

1.3.4. Giới thiệu một số sản phẩm từ fucoidan ................................................... 32
1.4. KHẢ NĂNG SỬ DỤNG FUCOIDAN TRONG ĐIỀU TRỊ LÀM GIẢM LIPID MÁU .. 34
1.4.1. Hiện tƣợng tăng lipid máu......................................................................... 34
1.4.2. Phƣơng pháp đánh giá chế phẩm có khả năng làm giảm lipid máu ở động
vật thí nghiệm ...................................................................................................... 36
1.4.3. Khả năng sử dụng fucoidan trong điều trị làm giảm lipid máu ................ 37
CHƢƠNG II. NGUYÊN VẬT LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........ 40
2.1. NGUYÊN VẬT LIỆU ................................................................................................. 40
2.1.1. Rong mơ nguyên liệu ................................................................................ 40
i


2.1.2. Động vật thử nghiệm ................................................................................. 41
2.2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................................................ 41
2.2.1. Phƣơng pháp thu và xử lý mẫu ................................................................. 41
2.2.2. Phƣơng pháp xác định hiệu suất chiết....................................................... 41
2.2.3. Tách phân đoạn fucoidan và tính hiệu suất cắt mạch fucoidan ..................... 42
2.2.4. Các phƣơng pháp phân tích về fucoidan ................................................... 42
2.2.4. Phƣơng pháp xác định vi sinh vật ............................................................. 45
2.2.5. Phƣơng pháp định lƣợng một số thành phần khác .................................... 45
2.2.6. Phƣơng pháp bố trí thí nghiệm .................................................................. 45
2.3. THIẾT BỊ VÀ HÓA CHẤT DÙNG TRONG NGHIÊN CỨU .................................... 61
2.4. PHƢƠNG PHÁP XỬ LÝ SỐ LIỆU ............................................................................ 62
CHƢƠNG III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN .................................................... 63
3.1. ĐÁNH GIÁ HÀM LƢỢNG FUCOIDAN CÓ TRONG 05 LOÀI RONG MƠ
SARGASSUM THU MẪU TẠI KHÁNH HÒA .................................................................. 63
3.2. NGHIÊN CỨU TÁCH CHIẾT FUCOIDAN TỰ NHIÊN TỪ RONG MƠ S.
POLYCYSTUM ................................................................................................................. 64
3.2.1. Xác định phƣơng thức chiết fucoidan ....................................................... 64
3.2.2. Xác định tỉ lệ dung môi: nguyên liệu rong................................................ 66

3.2.3. Xác định pH dung môi chiết ..................................................................... 68
3.2.4. Xác định nhiệt độ chiết ............................................................................. 69
3.2.5. Xác định thời gian chiết ............................................................................ 71
3.3. TỐI ƢU HÓA QUÁ TRÌNH CHIẾT FUCOIDAN TỪ RONG MƠ S. POLYCYSTUM
THEO PHƢƠNG PHÁP BOX-WILSON .......................................................................... 73
3.4. THÀNH PHẦN HÓA HỌC CỦA FUCOIDAN TỰ NHIÊN ...................................... 78
3.5. ĐỀ XUẤT QUY TRÌNH SẢN XUẤT FUCOIDAN TỰ NHIÊN ............................... 78
3.6. NGHIÊN CỨU TỐI ƢU ĐIỀU KIỆN CẮT MẠCH FUCOIDAN TỰ NHIÊN
TẠO THÀNH FUCOIDAN KHỐI LƢỢNG PHÂN TỬ THẤP ................................. 81
3.6.1. Xác định nồng độ H2O2/axit ascorbic ....................................................... 81
3.6.3. Xác định thời gian cắt mạch fucoidan....................................................... 85
ii


3.7. TỐI ƢU HÓA CÔNG ĐOẠN CẮT MẠCH FUCOIDAN TỰ NHIÊN
THÀNH FUCOIDAN KHỐI LƢỢNG PHÂN TỬ THẤP ................................. 87
3.8. ĐÁNH GIÁ SỰ BIẾN ĐỔI CỦA SẢN PHẨM FUCOIDAN KLPTT TỪ RONG
MƠ S. POLYCYSTUM THEO THỜI GIAN BẢO QUẢN ...................................... 91
3.9. ĐỀ XUẤT QUY TRÌNH CẮT MẠCH FUCOIDAN TỰ NHIÊN TẠO
THÀNH FUCOIDAN KLPTT .......................................................................... 100
3.10. CÁC ĐẶC TÍNH CỦA SẢN PHẨM FUCOIDAN KHỐI LƢỢNG PHÂN
TỬ THẤP .......................................................................................................... 102
3.10.1. Thử nghiệm sản xuất sản phẩm F-KLPTT............................................ 102
3.10.2. Đặc trƣng cấu trúc sản phẩm fucoidan KLPTT ...................................... 103
3.11. ĐÁNH GIÁ ĐỘC TÍNH CẤP VÀ BÁN TRƢỜNG DIỄN CỦA SẢN
PHẨM F- KLPTT ............................................................................................. 116
3.11.1. Đánh giá độc tính cấp của sản phẩm F- KLPTT ................................... 116
3.11.2. Đánh giá độc tính bán trƣờng diễn ........................................................ 118
3.12. ĐÁNH GIÁ HOẠT TÍNH LÀM GIẢM LIPID MÁU CỦA CÁC PHÂN
ĐOẠN F- KLPTT TỪ CÁC LOÀI RONG KHÁC NHAU ............................. 123

3.12.1. Đánh giá các chỉ số lipid máu của chuột dùng thử nghiệm .................. 123
3.12.2. Đánh giá hoạt tính làm giảm lipid máu của sản phẩm F- KLPTT ................... 126
3.13. PHÂN TÍCH ĐẶC TÍNH CẤU TRÚC CỦA PHÂN ĐOẠN FUCOIDAN POL.H10
CÓ HOẠT TÍNH LÀM GIẢM LIPID MÁU .................................................................... 133
3.13.1. Thành phần hóa học của phân đoạn fucoidan Pol.H10 từ rong mơ S.
polycystum ......................................................................................................... 133
3.13.1. Đặc trƣng cấu trúc của phân đoạn fucoidan Pol.H10 thể hiện qua phổ
NMR .................................................................................................................. 133
3.13.3. Đặc trƣng cấu trúc phân đoạn fucoidan Pol.H10 thể hiện qua phổ IR .............. 137
3.13.4. Đặc trƣng cấu trúc phân đoạn fucoidan Pol.H10 thể hiện qua phổ khối
MS+ .................................................................................................................... 138
3.14. ĐỀ XUẤT QUY TRÌNH SẢN XUẤT FUCOIDAN KHỐI LƢỢNG
PHÂN TỬ THẤP TỪ RONG MƠ S. POLYCYSTUM ................................... 140
iii


3.15. SẢN XUẤT THỬ VÀ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƢỢNG SẢN PHẨM
FUCOIDAN KHỐI LƢỢNG PHÂN TỬ THẤP .............................................. 144
3.15.1. Phân tích chỉ tiêu kim loại nặng và vi sinh của sản phẩm F- KLPTT .................. 144
3.15.2. Sơ bộ tính giá chi phí nguyên vật liệu................................................... 145
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT KIẾN NGHỊ ........................................................ 147
DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA LUẬN ÁN ..................... 149
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 150

iv


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
ANOVA


: Analysis Of Variance: Phân tích phƣơng sai

BASO

: Bạch cầu đa nhân ái kiềm

CPC

: Cetyl pyridium chlorid

DF

: Degree of Freedom:Số bậc tự do

F

: Giá trị F (kiểm định Fisher), có độ tin cậy 95%

F- KLPTT : Fucoidan khối lƣợng phân tử thấp
GC

: Sắc ký khí (Gas Chromatography)

KLPT

: Khối lƣợng phân tử

Hb

: Hemoglobin


HDL

: High density lipoprotein

HDL-C

: High density lipoprotein-cholesterol

HL

: Hepatic lipase (lipase gan)

HPLC

: High-performance liquid chromatography (Sắc ký lỏng hiệu năng cao)

IDL

: Intermediate-density lipoprotein

KLPT

: Khối lƣợng phân tử

LYM

: Bạch cầu Lymphô

LDL


: Low density lipoprotein

LDL-C

: Low density lipoprotein-cholesterol

LDLr

: Receptor LDL

LPL

: Enzyme lipoprotein lipase

MCH

: Số lƣợng hemoglobin trung bình trong một hồng cầu

MONO

: Mono bào

MCV

: Thể tích hồng cầu trung bình

NEU

: Bạch cầu trung tính


PL

: Phospholipid
v


PLC

: Số lƣợng tiểu cầu

Q2

: Hệ số đánh giá mức độ dự đoán trƣớc kết quả Y của mô hình hồi quy

R2

: Hệ số xác định:trong 100% sự biến động của biến phụ thuộc Y thì
có bao nhiêu % sự biến động là do biến độc lập X ảnh hƣởng, còn
lại là do sai số ngẫu nhiên

RBC

: Số lƣợng hồng cầu

Regression : Sai số do hồi quy
Residual

: Sai số do ngẫu nhiên


SS

: Sum of Square:Tổng bình phƣơng của mức động (sai lệch) giữa các
giá trị quan sát của Y (ký hiệu là Yi) và giá trị bình quân của chúng

TCVN

: Tiêu chuẩn Việt Nam

TG

: Triglyceride

VKHK

: Vi khuẩn hiếu khí

VLDL

: Very low density lipoprotein

VSV

: Vi sinh vật

WBC

: Số lƣợng bạch cầu

vi



DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.2. Một số phƣơng pháp tách chiết fucoidan ........................................... 24
Bảng 2.1. Loài rong, thời gian và địa điểm thu mẫu dùng cho nghiên cứu ........ 41
Bảng 2.2. Ma trận quy hoạch thực nghiệm và số lƣợng thí nghiệm tối ƣu hóa
điều kiện chiết fucoidan từ rong mơ S. polycystum ............................................ 54
Bảng 2.3. Ma trận quy hoạch thực nghiệm và số lƣợng thí nghiệm tối ƣu hóa
điều kiện cắt mạch fucoidan tự nhiên tạo thành F- KLPTT................................ 58
Bảng 2.4. Kí hiệu các phân đoạn F- KLPTT đánh giá hoạt tính kháng rối loạn
lipid máu .............................................................................................................. 61
Bảng 3.1. Ảnh hƣởng của phƣơng thức chiết đến hiệu suất chiết fucoidan từ
rong mơ S. polycystum ........................................................................................ 65
Bảng 3.2. Hiệu suất chiết fucoidan ở các điều kiện khác nhau........................... 73
Bảng 3.3. Ảnh hƣởng của các biến độc lập đến hiệu suất chiết fucoidan........... 74
Bảng 3.4. Kết quả thực nghiệm kiểm tra kết quả tối ƣu ..................................... 77
Bảng 3.5. Thành phần hóa học của mẫu fucoidan từ S. polycystum ................... 78
Bảng 3.6. Hiệu suất thu nhận F-KLPTT tại các điều kiện khác nhau................. 87
Bảng 3.7. Ảnh hƣởng của các biến độc lập đến hiệu suất cắt mạch F-KLPTT có
ý nghĩa ................................................................................................................. 89
Bảng 3.8. Kết quả thực nghiệm kiểm tra kết quả tối ƣu công đoạn phân cắt
fucoidan tự nhiên thành F- KLPTT ..................................................................... 91
Bảng 3.9. Khối lƣợng phân tử và kí hiệu của các phân đoạn F- KLPTT từ 5 loài
rong mơ Sargassum ........................................................................................... 102
Bảng 3.10. Một số vân phổ đặc trƣng trong phổ hồng ngoại IR của các mẫu
fucoidan ............................................................................................................. 103
Bảng 3.11. Khối lƣợng chuột các thời điểm trƣớc và sau khi cho uống F- KLPTT .... 116
Bảng 3.12. Khối lƣợng nội tạng của chuột sau 7 ngày uống F- KLPTT .......... 116
Bảng 3.13. So sánh các chỉ số huyết học ban đầu của chuột thử nghiệm ......... 119
vii



Bảng 3.14. So sánh các chỉ số huyết học ban đầu của chuột thử nghiệm ......... 119
Bảng 3.15. So sánh các chỉ số huyết học của chuột thử nghiệm sau 30 ngày...... 120
Bảng 3.16. So sánh các chỉ số huyết học của chuột sau 30 ngày...................... 120
Bảng 3.17. So sánh các chỉ số huyết học của chuột sau 90 ngày...................... 121
Bảng 3.18. So sánh các chỉ số huyết học của chuột sau 90 ngày...................... 121
Bảng 3.19. Sự biến đổi khối lƣợng chuột trong thời gian nuôi thử nghiệm ..... 122
Bảng 3.20. Sự biến đổi khối lƣợng nội tạng chuột sau 90 ngày nuôi ............... 123
Bảng 3.21. Các chỉ số lipid ban đầu của các nhóm chuột thí nghiệm .............. 124
Bảng 3.22. So sánh các chỉ số lipid của nhóm trắng, nhóm chứng và nhóm uống
sản phẩm F- KLPTT Pol.H10 ........................................................................... 127
Bảng 3.23. So sánh các chỉ số lipid của nhóm trắng, nhóm chứng với chuột uống
sản phẩm F- KLPTT Oli.H10 và Oli.L10 ......................................................... 128
Bảng 3.24. So sánh các chỉ số lipid của nhóm trắng, nhóm chứng với chuột uống
sản phẩm F- KLPTT Mcc.H10 và Mcc.L10 ..................................................... 129
Bảng 3.25. Kết quả so sánh các chỉ số lipid của nhóm trắng, nhóm chứng với
chuột uống Den.H10 và Den.L10 ..................................................................... 130
Bảng 3.26. Kết quả so sánh các chỉ số lipid của nhóm trắng, nhóm chứng với
chuột uống Swa.H10 và Swa.L10 ..................................................................... 132
Bảng 3.27. Thành phần hóa học của mẫu F-KLPTT từ rong mơ S. polycystum ... 133
Bảng 3.28. Kết quả phân tích kim loại nặng của sản phẩm F- KLPTT ............ 144
Bảng 3.29. Kết quả phân tích vi sinh của sản phẩm F- KLPTT ....................... 145
Bảng 3.30. Chi phí nguyên vật liệu cho sản phẩm F- KLPTT có hoạt tính làm
giảm lipid máu ................................................................................................... 146

viii


DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 1.1. Mô hình cấu trúc của thành tế bào rong nâu ......................................... 5
Hình 1.2. Cấu trúc của fucoidan từ F. vesiculosus mô tả vào năm 1950.............. 7
Hình 1.3. Cấu trúc của fucoidan từ F. vesiculosus mô tả vào năm 1993.............. 7
Hình 1.4. Cấu trúc của fucoidan từ rong Chorda filum ........................................ 8
Hình 1.5. Cấu trúc của fucoidan từ rong C. okamuranus ..................................... 8
Hình 1.6. Cấu trúc của fucoidan từ rong A. nodosum ........................................... 8
Hình 1.7. Cấu trúc fucoidan từ F. distichus .......................................................... 9
Hình 1.8. Cấu trúc fucoidan từ F. serratus ........................................................... 9
Hình 1.9. Sơ đồ phản ứng xác định thành phần các gốc đƣờng của fucoidan ......... 11
Hình 1.10. Sơ đồ xác định axit uronic................................................................. 12
Hình 1.11. Cơ chế phân mảnh hydratcacbon ...................................................... 14
Hình 1.12. Sơ đồ phân mảnh của fucose sulfate ................................................. 15
Hình 1.13. Một số lợi ích và tiềm năng ứng dụng của fucoidan .......................... 16
Hình 2.1. Hình ảnh về S. polycystum .................................................................. 40
Hình 2.2. Hình ảnh về S. oligocystum ................................................................. 40
Hình 2.3. Hình ảnh về S. mcclurei ...................................................................... 40
Hình 2.4. Hình ảnh về S. denticarpum ................................................................. 40
Hình 2.5. Hình ảnh về S. swartzii........................................................................ 40
Hình 2.6. Sơ đồ phản ứng tạo màu của L-fucose và L-cystein ........................... 43
Hình 2.7. Sơ đồ bố trí thí nghiệm tổng quát........................................................ 46
Hình 2.8. Sơ đồ bố trí thí nghiệm xác định hàm lƣợng fucoidan trong 05 loài
rong mơ Sargassum thu mẫu tại biển Nha Trang – Khánh Hòa ......................... 48
Hình 2.9. Xác định phƣơng thức chiết fucoidan ................................................. 50
Hình 2.10. Khảo sát ảnh hƣởng của tỉ lệ dung môi/rong đến khả năng chiết ........ 51
Hình 2.11. Khảo sát ảnh hƣởng của pH dung môi chiết đến khả năng chiết ......... 51
ix


Hình 2.12. Khảo sát ảnh hƣởng của nhiệt độ chiết đến khả năng chiết .............. 52
Hình 2.13. Khảo sát ảnh hƣởng của thời gian chiết đến khả năng chiết............. 53

Hình 2.14. Sơ đồ bố trí thí nghiệm khảo sát nồng H2O2/axit ascorbic ............... 56
Hình 2.15. Sơ đồ bố trí thí nghiệm khảo sát nhiệt độ cắt mạch .......................... 56
Hình 2.16. Sơ đồ bố trí thí nghiệm khảo sát thời gian cắt mạch ......................... 57
Hình 3.1. Hàm lƣợng fucoiddan có trong 05 loài rong mơ Sargassum .............. 63
Hình 3.2. Ảnh hƣởng của tỉ lệ dung môi/nguyên liệu đến hiệu suất chiết
fucoidan từ rong S. polycystum ........................................................................... 66
Hình 3.3. Ảnh hƣởng của pH dịch chiết đến hiệu suất chiết fucoidan từ rong mơ
S. polycystum ....................................................................................................... 68
Hình 3.4. Ảnh hƣởng của nhiệt độ đến hiệu suất chiết fucoidan ........................ 70
Hình 3.5. Ảnh hƣởng của thời gian chiết đến hiệu suất chiết fucoidan từ rong mơ
S. polycystum thu mẫu tại vùng biển Nha Trang - Khánh Hòa ........................... 71
Hình 3.6. Mô hình 3D bề mặt đáp ứng tối ƣu hóa của các yếu tố tới hiệu suất
chiết fucoidan từ rong mơ S. polycystum ............................................................ 76
Hình 3.7. Sơ đồ quy trình thu nhận fucoidan tự nhiên từ rong mơ S. polycystum ....... 79
Hình 3.8. Ảnh hƣởng của nồng độ H2O2/Axit ascorbic đến quá trình cắt mạch
fucoidan tự nhiên thành F-KLPTT ...................................................................... 82
Hình 3.9. Ảnh hƣởng của nhiệt độ đến quá trình cắt mạch fucoidan tự nhiên
thành F-KLPTT ................................................................................................... 84
Hình 3.10. Ảnh hƣởng của thời gian đến đến quá trình cắt mạch fucoidan tự
nhiên thành F-KLPTT ......................................................................................... 86
Hình 3.11. Mặt đáp tối ƣu thực nghiệm của các yếu tố tới hiệu suất cắt mạch
fucoidan tụ nhiên tạo F- KLPTT ......................................................................... 90
Hình 3.12. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum ở thời điểm ban đầu .......................................................................... 92

x


Hình 3.13. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum sau 24 tháng bảo quản ở nhiệt độ 40C .............................................. 92

Hình 3.14. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum tại tháng thứ 2 ở nhiệt độ thƣờng ..................................................... 93
Hình 3.15. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum tại tháng thứ 4 ở nhiệt độ thƣờng ..................................................... 93
Hình 3.16. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum tại tháng thứ 7 ở nhiệt độ thƣờng ..................................................... 94
Hình 3.17. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ S.
polycystum tại tháng thứ 9 ở nhiệt độ thƣờng ..................................................... 94
Hình 3.18. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum tại tháng thứ 11 ở nhiệt độ thƣờng ................................................... 95
Hình 3.19. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum tại tháng thứ 13 ở nhiệt độ thƣờng ................................................... 95
Hình 3.20. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum tại tháng thứ 15 ở nhiệt độ thƣờng ................................................... 96
Hình 3.21. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum tại tháng thứ 17 ở nhiệt độ thƣờng ................................................... 96
Hình 3.22. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum tại tháng thứ 19 ở nhiệt độ thƣờng ................................................... 97
Hình 3.23. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum tại tháng thứ 20 ở nhiệt độ thƣờng ................................................... 97
Hình 3.24. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum tại tháng thứ 21 ở nhiệt độ thƣờng ................................................... 98
Hình 3.25. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum tại tháng thứ 22 ở nhiệt độ thƣờng ................................................... 98
Hình 3.26. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.
polycystum tại tháng thứ 23 ở nhiệt độ thƣờng ................................................... 99
xi


Hình 3.27. Sắc ký đồ HPLC của mẫu sản phẩm fucoidan KLPTT từ rong S.

polycystum tại tháng thứ 24 ở nhiệt độ thƣờng ................................................... 99
Hình 3.28. Quy trình phân cắt fucoidan tự nhiên tạo thành fucoidan KLPTT . 101
Hình 3.29. Phổ IR của mẫu Pol.H10 ................................................................. 104
Hình 3.30. Phổ IR của mẫu Pol.L10 ................................................................. 104
Hình 3.31. Phổ IR của mẫu Oli.H10 ................................................................. 105
Hình 3.32. Phổ IR của mẫu Oli.L10 từ rong mơ S. oligocystum ...................... 105
Hình 3.33. Phổ IR của mẫu Mcc.H10 từ rong mơ S. mcclurei ......................... 106
Hình 3.34. Phổ IR của mẫu Mcc.L10 từ rong mơ S. mcclurei ......................... 106
Hình 3.35. Phổ IR của mẫu Den.H10 từ rong mơ S. denticarpum ................... 107
Hình 3.36. Phổ IR của mẫu Den.L10 từ rong mơ S. denticarpum .................... 107
Hình 3.37. Phổ IR của mẫu Swa.H10 từ rong mơ S. swartzii........................... 108
Hình 3.38. Phổ IR của mẫu Swa.L10 từ rong mơ S. swartzii ........................... 108
Hình 3.39. Phổ 1H-NMR của mẫu Pol.H10 từ rong mơ S. polycystum ............ 110
Hình 3.40. Phổ 1H-NMR của mẫu Pol.L10 từ rong mơ S. polycystum............. 110
Hình 3.41. Phổ 1H-NMR của mẫu Oli.H10 từ rong mơ S. oligocystum ........... 111
Hình 3.42. Phổ 1H-NMR của mẫu Oli.L10 từ rong mơ S. oligocystum ........... 111
Hình 3.43. Phổ 1H-NMR của mẫu Mcc.H10 từ rong mơ S. mcclurei .............. 112
Hình 3.44. Phổ 1H-NMR của mẫu Mcc.L10 từ rong mơ S. mcclurei ............... 112
Hình 3.45. Phổ 1H-NMR của mẫu Den.H10 từ rong mơ S. denticarpum......... 113
Hình 3.46. Phổ 1H-NMR của mẫu Den.L10 từ rong mơ S. denticarpum ......... 113
Hình 3.47. Phổ cấu trúc 1H-NMR của mẫu Swa.H10 từ rong mơ S. swartzii...... 114
Hình 3.48. Phổ 1H-NMR của mẫu Swa.L10 từ rong mơ S. swartzii ................ 114
Hình 3.49. Phổ 13C-NMR của mẫu Pol.H10 từ rong S. polycystum ................. 134
Hình 3.50. Phổ 1H-NMR của mẫu Pol.H10 từ rong mơ S. polycystum ............ 135
Hình 3.51. Phổ H-HCOSY của mẫu Pol.H10 từ rong mơ S. polycystum ......... 136
xii


Hình 3.52. Phổ IR của mẫu Pol.H10 từ rong mơ S. polycystum ....................... 137
Hình 3.53. Phổ MS+n của mẫu fucoidan Pol.H10.............................................. 138

Hình 3.54. Phổ khối MS2 của mảnh 251 ........................................................... 139
Hình 3.55. Phổ khối MS2 của mảnh 233 ........................................................... 139
Hình 3.56. Quy trình sản xuất F- KLPTT từ rong mơ S. polycystum ............... 141
Hình 3.57. Hình ảnh sản phẩm F- KLPTT từ rong mơ S. polycystum.............. 146

xiii


TÓM TẮT NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: “Nghiên cứu quy trình thu nhận fucoidan phân tử thấp từ
rong mơ Sargassum tại Nha Trang - Khánh Hòa bằng phương pháp hóa học”
Ngành: Công nghệ chế biến thủy sản
Mã số: 9540105
Nghiên cứu sinh: Lê Xuân Sơn
Khóa: 2011
Ngƣời hƣớng dẫn:
PGS. TS. Vũ Ngọc Bội
TS. Nguyễn Duy Nhứt
Cơ sở đào tạo: Trƣờng Đại học Nha Trang
Luận án đã thu đƣợc một số kết quả mới bổ sung vào lĩnh vực nghiên cứu,
sản xuất fucoidan và fucoidan khối lƣợng phân tử thấp từ rong mơ:
1) Luận án đã đánh giá được hàm lượng fucoidan từ 5 loài rong mơ
Sargassum thu mẫu ở vùng biển Nha Trang - Khánh Hòa và nhận thấy rong mơ
S. polycystum có hàm lượng fucoidan cao nhất và đạt mức 3,54 ± 0,02%, tiếp
đến là các loài rong: S. oligocystum, với hàm lượng 3,23 ± 0,02%, S. swartzii,
với hàm lượng 2,94 ± 0,01%, S. deticarpum, với hàm lượng: 2,04 ± 0,00% và S.
mcclurei, với hàm lượng fucoidan là 1,34 ± 0,06%.
2) Luận án xác định được các điều kiện tối ưu cho quá trình chiết fucoidan
từ rong S. polycystum theo phương thức xay - chiết: chiết bằng dung dịch HCl
2M ở pH 3,4, nhiệt độ 770C, trong thời gian 48 phút và hiệu suất chiết đạt

84,17%.
3) Luận án xác định được các điều kiện thích hợp cho quá trình phân cắt
fucoidan tự nhiên từ rong S. polycystum tạo thành F-KLPTT, có khối lượng
phân tử từ 10 ÷ 100kDa và có hoạt tính sinh học làm giảm lipid máu: phân cắt
bằng hỗn hợp H2O2/axit ascorbic với nồng độ tối ưu là 37,5/37,5 (mmol/mmol, ở
nhiệt độ 680, thời gian cắt mạch 96 phút và hiệu suất cắt mạch đạt 85,18%.
xiv


4) Luận án đã đánh giá độc tính cấp và độc tính bán trường diễn của sản
phẩm F-KLPTT từ rong S. polycystum cho thấy ở liều dùng F-KLPTT 2580
mg/kg/ngày và sử dụng liên tục trong 7 ngày thì sản phẩm fucoidan khối lượng
phân tử thấp không gây độc với chuột thí nghiệm, ở liều dùng 1.400mg/kg khối
lượng/ngày trong thời gian 90 ngày không gây bất cứ một ảnh hưởng nào tới
trạng thái sinh lý của chuột lang thí nghiệm.
5) Kết quả đánh giá hoạt tính làm giảm lipid máu của fucoidan khối lượng
phân tử thấp từ 05 loài rong mơ (S. polycystum, S. oligocystum, S. mcclurei, S.
denticarpum, S. swartzii) cho thấy fucoidan khối lượng phân tử thấp 10 ÷
100kDa từ 03 loài S. polycystum, S. oligocystum, S. mcclurei có hoạt tính sinh
học làm giảm lipid máu của chuột lang sau 28 ngày nuôi thử nghiệm.
6) Luận án đã xác định cấu trúc của fucoidan khối lượng phân tử thấp từ
rong mơ S. polycystum sinh trưởng ở vịnh Nha Trang, Khánh Hòa và nhận thấy
cấu trúc một mảnh đại diện của phân đoạn là: fuc-uro-hexSO3H-hex.
7) Luận án đã đề xuất quy trình sản xuất sản phẩm fucoidan khối lượng
phân tử thấp từ rong mơ S. polycystum Nha Trang và sản phẩm fucoidan khối
lượng phân tử thấp sản xuất theo quy trình đề xuất đạt tiêu chuẩn an toàn thực
phẩm về kim loại nặng và vi sinh vật, với có chi phí nguyên vật liệu là
12.803.000 đồng/1kg sản phẩm.
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN


NGHIÊN CỨU SINH

PGS. TS. Vũ Ngọc Bội TS. Nguyễn Duy Nhứt

xv

Lê Xuân Sơn


MỞ ĐẦU
Việt Nam có bờ biển dài 3.260 km, nằm trong vùng nhiệt đới, nên có
điều kiện tự nhiên thuận lợi cho rong biển phát triển. Theo thống kê chƣa đầy
đủ, Việt Nam có khoảng 794 loài rong biển, phân bố ở vùng biển phía Bắc
310 loài, miền Nam 484 loài và 156 loài tìm thấy ở cả hai miền [1]. Chỉ tính
riêng rong mơ Sargassum thuộc ngành Phaeophyta, lớp Phaeophyceae, bộ
Fucales, họ Sargassaceae, chi Sargassum, theo công bố của Nguyễn Hữu
Dinh (1998), Việt Nam có hơn 70 loài với sản lƣợng ƣớc tính khoảng 12.500
tấn khô/năm [8].
Rong mơ có chứa nhiều hợp chất sinh học có giá trị dƣợc dụng cao.
Trong số đó, fucoidan là polysaccharid có nhiều hoạt tính sinh học có giá trị
nhƣ hoạt tính chống đông máu [41], [148], khả năng kháng khuẩn [52], kháng
vi rút [65], chống ung thƣ [26], [76], [58], khả năng chống oxy hóa [88], [159]
kháng viêm [67], miễn dịch [162], làm giảm lipid máu [82],.... Mặc dù
fucoidan có nhiều hoạt tính sinh học và có tiềm năng ứng dụng rất lớn trong
nhiều lĩnh vực nhƣng hiện nay fucoidan vẫn chƣa đƣợc phát triển thƣơng mại
ở quy mô lớn do hàm lƣợng và hoạt tính của fucoidan phụ thuộc vào loài rong,
vị trí địa lý, mùa thu hoạch, phƣơng thức khai thác,… và đặc biệt là phụ thuộc
vào khối lƣợng phân tử và công nghệ sản xuất fucoidan.
Những nghiên cứu mới hiện nay cho thấy từ fucoidan tự nhiên ngƣời ta
có thể phân cắt thành fucoidan khối lƣợng phân tử thấp. Quá trình phân cắt

fucoidan thành fucoidan khối lƣợng phân tử thấp có thể đƣợc thực hiện bằng
một số phƣơng pháp nhƣ phƣơng pháp enzyme sử dụng enzyme fucoidanase
và phƣơng pháp hóa học sử dụng axit hoặc sử dụng H2O2 hay sử dụng H2O2
kết hợp với các tác nhân khác. Trong đó, phƣơng pháp phân cắt fucoidan bằng
phƣơng pháp hóa học sử dụng tác nhân H2O2 kết hợp với các tác nhân khác tỏ
ra có nhiều ƣu điểm nhƣ không ảnh hƣởng đến cấu trúc tự nhiên của fucoidan
và quan trọng hơn không làm tách nhóm sulphate nên không ảnh hƣởng đến
hoạt tính sinh học của fucoidan khối lƣợng phân tử thấp tạo thành. Sở dĩ các
1


nhà khoa học quan tâm nghiên cứu fucoidan khối lƣợng phân tử thấp là do
chúng có hoạt tính sinh học và đặc biệt là hoạt tính làm giảm lipid máu cao
hơn fucoidan phân tử lƣợng lớn.
Vùng biển Nha Trang đƣợc coi là vùng biển ấm có nguồn lợi rong mơ
Sargassum khá đa dạng về thành phần loài với trữ lƣợng lớn [3]. Theo một số
công bố trƣớc đây, rong mơ ở vùng biển Nha Trang - Khánh Hòa có chứa
fucoidan với hàm lƣợng cao [7]. Hiện đã có một số công trình công bố nghiên
cứu về fucoidan từ rong mơ thu mẫu tại vùng biển Nha Trang. Tuy vậy, chƣa
có công trình nào công bố về fucoidan khối lƣợng phân tử thấp từ rong mơ
Nha Trang - Khánh Hòa. Do vậy việc tiến hành nghiên cứu về fucoidan khối
lƣợng phân tử thấp từ rong mơ Khánh Hòa làm cơ sở cho việc phát triển
thƣơng mại hóa sản phẩm fucoidan khối lƣợng phân tử thấp dùng làm thực
phẩm chức năng là hƣớng nghiên cứu cần thiết và có triển vọng. Chính vì thế,
luận án thực hiện đề tài: “Nghiên cứu thu nhận fucoidan khối lượng phân tử
thấp từ rong mơ Sargassum tại Nha Trang - Khánh Hòa bằng phương pháp
hóa học”.
Mục tiêu của Luận án:
Xây dựng qui trình công nghệ sản xuất fucoidan khối lƣợng phân tử thấp
có hoạt tính sinh học làm giảm lipid máu bằng phƣơng pháp hóa học từ

nguyên liệu rong mơ Khánh Hòa.
Nội dung của Luận án:
1) Đánh giá hàm lƣợng fucoidan của 05 loài rong mơ: S. polycystum, S.
mcclurei, S. oligocystum, S. swartzii, S. denticarpum thu mẫu ở vùng biển Nha
Trang - Khánh Hòa.
2) Nghiên cứu điều kiện tối ƣu tách chiết fucoidan tự nhiên từ loài rong
mơ Sargassum có hàm lƣợng fucoidan cao nhất trong 05 loài đã đƣợc đánh giá.
3) Nghiên cứu điều kiện tối ƣu cắt mạch fucoidan tự nhiên tạo thành
fucoidan khối lƣợng phân tử thấp có hoạt tính làm giảm lipid máu bằng tác
2


nhân hỗn hợp hydrogen peroxide và axit ascorbic.
4) Đánh giá độc tính cấp và bán trƣờng diễn của fucoidan khối lƣợng
phân tử thấp thu nhận đƣợc trên chuột thí nghiệm.
5) Đánh giá hoạt tính làm giảm lipid máu của các phân đoạn fucoidan
khối lƣợng phân tử thấp trên chuột thí nghiệm.
6) Phân tích đặc trƣng cấu trúc của fucoidan khối lƣợng phân tử thấp có hoạt
tính làm giảm lipid máu.
7) Đề xuất quy trình và sản xuất thử sản phẩm fucoidan khối lƣợng phân
tử thấp có hoạt tính làm giảm lipid máu.
Ý nghĩa khoa học của đề tài
Lần đầu tiên đề tài sản xuất đƣợc sản phẩm fucoidan khối lƣợng phân tử
thấp có hoạt tính làm giảm lipid máu từ rong mơ Khánh Hòa. Do vậy, kết quả
nghiên cứu của đề tài có ý nghĩa khoa học cao và là nguồn tài liệu mới phục
vụ cho nghiên cứu, giảng dạy về fucoidan và fucoidan khối lƣợng phân tử thấp
từ rong mơ Khánh Hòa.
Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
Kết quả của đề tài là cơ sở để các doanh nghiệp ứng dụng trong sản xuất
fucoidan khối lƣợng phân tử thấp dùng làm thực phẩm chức năng giúp điều trị

bệnh lý tăng lipid máu cho con ngƣời.

3


CHƢƠNG I. TỔNG QUAN
1.1. GIỚI THIỆU VỀ RONG MƠ
1.1.1. Phân loại rong mơ
Rong biển đƣợc ƣớc tính có khoảng 10.500 loài và đƣợc chia thành 03
ngành chính: Rong nâu (Phaeophyta), rong đỏ (Rhodophyta) và rong lục
(Chlorophyta) [42], [110]. Trong đó, riêng rong nâu có khoảng 1.800 loài với
trữ lƣợng chiếm khoảng 33,6% so với tổng trữ lƣợng của 03 ngành rong. Rong
nâu đƣợc phân bố nhiều ở Nhật Bản, Canada, Việt Nam, Hàn Quốc, Alaska,
Ireland, Mỹ, Pháp, Ấn Độ, Chile, Achentina, Brazil, Hawaii, Malaysia,
Mexico, Myanmar và Bồ Đào Nha [9].
Ở Việt Nam, các nhà khoa học đã phát hiện và phân loại đƣợc khoảng
147 loài rong nâu, trong đó các loài rong thuộc chi Sargassum (rong mơ) có
trữ lƣợng lớn nhất với khoảng 68 loài đƣợc phân bố phổ biến ở các vùng ven
biển và đảo [3]. Riêng ở Khánh Hòa, sản lƣợng khai thác rong mơ tự nhiên
ƣớc tính khoảng 7.300 tấn khô/năm trên diện tích phân bố trên 1.167 ha [4].
Rong mơ Sargassum đƣợc phân loại:
Ngành Phaeophyta
Lớp Phaeophyceae
Bộ Fucales
Họ Sargassaceae
Chi Sargassum
Thành phần hoá học của rong mơ rất đa dạng, chúng đều là các thành
phần rất có giá trị về mặt dinh dƣỡng cũng nhƣ dƣợc liệu bao gồm: các axit
amin, các axit béo nhiều nối đôi, các vitamin và khoáng chất, polyphenol, các
hợp chất chứa iốt, laminaran, alginate và fucoidan. Trong đó, fucoidan là hợp

chất đã đƣợc các nhà khoa học ở hầu hết các nƣớc phát triển bao gồm Nhật
Bản, Hàn Quốc, Pháp, Úc, Trung Quốc, Hoa Kỳ quan tâm nghiên cứu [21] bởi
tính đa dạng, phong phú về hoạt tính sinh học, với tiềm năng ứng dụng lớn
4


trong các ngành thực phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm và đặc biệt là
trong ngành dƣợc phẩm.
1.1.2. Cấu trúc thành tế bào rong nâu
Nghiên cứu về cấu trúc tế bào rong nâu đƣợc Bernard Kloareg và cộng sự
(1986) [20] đƣa ra mô hình lý thuyết về tổ chức hóa sinh của tế bào rong nâu
và đã đƣợc khẳng định bởi nghiên cứu thực nghiệm của Estelle Deniaud-Bou¨
và cộng sự công bố năm 2017 [40] (Hình 1.1). Thành phần của thành tế bào
rong nâu chủ yếu là cellulose đƣợc cấu tạo từ các phân tử glucose liên kết với
nhau nhờ các liên kết β-(1-4)-glucoside tạo thành mạch thẳng không phân
nhánh. Cellulose đƣợc cấu tạo thành chuỗi dài gồm ít nhất 500 phân tử
glucose. Các phân tử cellulose nằm cạnh nhau liên kết nhau nhờ các liên kết
hydro tạo thành bó sợi microfibril sắp xếp song song với bề mặt tế bào. Giữa
các sợi hoặc bó sợi microfibril đƣợc mở rộng theo ba chiều nhờ mạng lƣới
alginate hình thành chuỗi polyguluronate hoặc chuỗi polymannuronate nhờ
cầu nối canxi. Các polysaccharid có chứa fucose (fucoidan) đóng vai trò quan
trọng trong sự hình thành liên kết cellulose và alginate. Fucoidan tồn tại trong
cấu trúc thành tế bào rong nâu có thể ở trạng thái tự do hoặc là tạo cầu nối
giữa các phân tử cellulose và alginate bằng các liên kết hydro.

Hình 1.1. Mô hình cấu trúc của thành tế bào rong nâu
(a) Mô hình lý thuyết [20]

(b) Mô hình thực nghiệm [40]
5



Theo nhiều nhà khoa học, fucoidan có thể hòa tan trong nƣớc, dung
dịch axit loãng hoặc dung dịch muối loãng - Đây là những cơ sở để xác định
dung môi chiết xuất cũng nhƣ các điều kiện chiết xuất fucoidan phù hợp.
Mặt khác để thu nhận tối đa fucoidan, ngƣời ta cần phải phá võ cấu trúc của
các mô rong chứa fucoidan cũng nhƣ các liên kết trong chuỗi cellulose, liên
kết giữa alginate - fucoidan và cellulose tạo điều kiện cho fucoidan khuếch
tán vào dung môi dễ dàng, nâng cao hiệu suất chiết fucoidan từ rong nâu.
1.2. GIỚI THIỆU VỀ FUCOIDAN
1.2.1. Fucoidan tự nhiên
Fucoidan là thuật ngữ gọi tên cho các sulfate polysaccharid có cấu tạo
bao gồm 02 thành phần chính là L-fucose và gốc sulfate tồn tại trong thành tế
bào của rong nâu. Trong cấu trúc phân tử fucoidan còn có thể có các gốc
đƣờng đơn khác nhƣ galactose, glucose, manose, xylose,… và axit uronic
[16], [82], [83].
Fucoidan đƣợc chiết xuất từ các loài rong khác nhau có thể khác nhau về
thành phần hóa học và cấu trúc. Hiện nay đã có nhiều nghiên cứu công bố về
cấu trúc fucoidan của một đoạn ngắn từ các loài rong nhƣ Cladosiphon
okamuranus [106], Padina pavonia [99], Spatoglossum schroederi [35],
Adenocystis utricularis [109], Ascophyllum nodosum [85], Bifurcaria
bifurcata [99], Himanthalia lorea [99], Fucus vesiculosus [89], Chorda filum
[16], Fucus evanescens [93], Fucus distichus L. [22], Fucus serratus L. [94],
Hizikia fusiforme [83], Hizikia fusiformis [123], Laminaria cichorioides [104],
Saccharina latissima [92], Saccharina longicruris [80], Undaria pinnatifida
[18], Turbinaria ornata [145], Sargassum henslowianum [54], Sargassum
crassifolium, Padina australis [156],.... Nhìn chung, cấu trúc của fucoidan đã
đƣợc công bố bao gồm mạch chính là L-fucose liên kết ở các vị trí 12, 13
hoặc 14, nhóm sulfate ở các vị trí C2, C3, C4, thay đổi tùy theo loài rong.
Trong phân tử fucoidan có thể có hoặc không có một số gốc đƣờng khác và các

6


×