CHUONG 2 PHAP LUAT

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH - MARKETING
BỘ MÔN LUẬT
MÔN HỌC: PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG

CHƯƠNG II

NHỮNG VẤN ĐỀ
CƠ BẢN VỀ PHÁP LUẬT


NỘI DUNG

1.

Nguồn gốc, sự hình thành,
khái niệm pháp luật

3. Chức năng, vai trò
của pháp luật
Add Your Text

2. Bản chất, thuộc tính của pháp luật


1. NGUỒN GỐC, SỰ HÌNH THÀNH, KHÁI NIỆM PHÁP LUẬT

2. SỰ HÌNH
THÀNH

NỘI DUNG

1. NGUỒN
GỐC

3. KHÁI NIỆM


NGUỒN GỐC CỦA PHÁP LUẬT

Giai cấp thống trị giữ lại các phong tục, tập quán có sẵn trong chế độ cộng sản nguyên thủy phù
hợp với lợi ích của chúng.

Nhà nước đặc ra những quy tắc xử sự điều chỉnh các quan hệ xã hội mới nảy sinh.


SỰ HÌNH THÀNH CỦA PHÁP LUẬT

QUY PHẠM ĐẠO ĐỨC

TẬP QUÁN

QUAN HỆ XÃ HỘI
CSNT

QUY PHẠM TÔN
GIÁO


KHÁI NIỆM PHÁP LUẬT

Pháp luật là hệ thống các qui tắc xử sự mang tính bắt buộc chung do nhà nước

đặt ra hoặc thừa nhận thể hiện ý chí nhà nước của giai cấp thống trị và nhu cầu
xã hội, được nhà nước đảm bảo thực hiện bằng biện pháp cưỡng chế, là nhân tố
điều chỉnh các quan hệ xã hội


2. BẢN CHẤT THUỘC TÍNH CỦA PHÁP LUẬT

BẢN CHẤT CỦA PHÁP LUẬT

THUỘC TÍNH CỦA PHÁP LUẬT


BẢN CHẤT CỦA PHÁP LUẬT

1. Tính giai cấp: Pháp luật là sự phản ảnh ý chí nhà nước của giai cấp thống trị

2. Tính xã hội: Pháp luật là nhân tố điều chỉnh các quan hệ xã hội theo một trật tự phù
hợp với ý chí và lợi ích của giai cấp thống trị


THUỘC TÍNH CỦA PHÁP LUẬT

1. Tính quy phạm phổ biến

4. Tính hệ
thống

2. Tính xác
định chặt chẽ
về hình thức

3. Tính cưỡng chế và bảo đảm thực hiện bởi nhà nước


3. CHỨC NĂNG, VAI TRÒ CỦA PHÁP LUẬT

CHỨC NĂNG CỦA PHÁP
LUẬT

VAI TRÒ CỦA PHÁP LUẬT


CHỨC NĂNG CỦA PHÁP LUẬT

ĐIỀU CHỈNH

GIÁO DỤC

BẢO VỆ


VAI TRÒ CỦA PHÁP LUẬT

CÔNG CỤ THỰC HIỆN ĐƯỜNG LỐI CHÍNH SÁCH CỦA

1

ĐẢNG

CÔNG CỤ THỰC HIỆN QUYỀN LÀM CHỦ CỦA NHÂN

2

DÂN

CÔNG CỤ QUẢN LÝ CỦA NHÀ NƯỚC

3


4. CÁC KIỂU VÀ HÌNH THỨC PHÁP LUẬT

X
CÁC KIỂU PHÁP LUẬT

HC
N
Tư sản
Phong kiến
Chủ nô


KIỂU PHÁP LUẬT

Kiểu pháp luật là tổng thể những đặc điểm cơ bản, đặc thù của pháp luật, thể hiện bản chất giai cấp
và những điều kiện tồn tại và phát triển của pháp luật trong một hình thái kinh tế xã hội nhất định


HÌNH THỨC PHÁP LUẬT

Tiền lệ pháp

Văn bản quy phạm

Tập quán pháp

PL

Hình thức
PL


TẬP QUÁN PHÁP
Hình thành từ
QUY TẮC XỬ SỰ

NHIỀU THẾ HỆ

GIAI CẤP CẦM QUYỀN THỪA NHẬN

LUẬT BẤT THÀNH VĂN

VÍ DỤ: Tập quán thương mại quốc tế INCOTERM, đúc kết từ những thông lệ, thói quen đi biển và giao thương
đường biển từ nhiều thế hệ, ngày nay vẫn được thừa nhận khi dẫn chiếu vào hợp đồng thương mại quốc tế.


TIỀN LỆ PHÁP
TÒA ÁN
TRỌNG TÀI
BẢN ÁN CỦA TA

QUYẾT ĐỊNH
CƠ QUAN QL

CÓ TÍNH KHUÔN MẪU, PHÙ HỢP VỚI ĐIỀU KIỆN KINH TẾ XÃ HỘI

NHÀ NƯỚC THỪA NHẬN

Có giá trị pháp lý dùng để áp dụng cho những trường hợp tương tự trong tương lai


VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT

HÌNH THỨC

NỘI DUNG

•
•
•

•
•
•
•

Văn bản
Do cơ quan có thẩm quyền ban hành
Trình tự chặt chẽ

Quy tắc xử sự chung
Thường gặp
Áp dụng cho toàn xã hội
Áp dụng nhiều lần, có tính khái quát cao


MỐI QUAN HỆ GIỮA PHÁP LUẬT VỚI CÁC HIỆN TƯỢNG XÃ HỘI

Pháp luật với kinh tế
Pháp luật với chính trị
Pháp luật với đạo đức
Pháp luật với nhà nước


PHÁP LUẬT VỚI KINH TẾ

KIẾN
TRÚC
THƯỢ

PHÁP LUẬT

NG
TẦNG
CƠ SỞ HẠ TẦNG

KINH TẾ

Kinh tế quyết định sự hình thành, phát triển, nội dung của pháp luật
Pháp luật tác động trở lại kinh tế, kinh tế phát triển khi pháp luật phù hợp và tiến bộ và

ngược lại


PHÁP LUẬT VỚI CHÍNH TRỊ

CHỈ ĐẠO XÂY DỰNG

ĐƯỜNG LỐI CHÍNH TRỊ

PHÁP LUẬT

CỦA ĐẢNG CẦM QUYỀN

THỂ CHẾ HOÁ Ý CHÍ ĐẢNG CẦM
QUYỀN


PHÁP LUẬT VỚI ĐẠO ĐỨC

Pháp luật phản ánh đạo đức của giai cấp cầm quyền và phần nào
đạo đức của các giai cấp khác trong xã hội


PHÁP LUẬT VỚI NHÀ NƯỚC

BAN HÀNH

PHÁP LUẬT

NHÀ NƯỚC

HẠN CHẾ


THẢO LUẬN

1. Tại sao Nhà nước lại dùng pháp luật để quản lý xã hội mà không phải là một qui
phạm xã hội nào khác?
2. Làm rõ vai trò của pháp luật đối với mọi mặt của đời sống xã hội