Cập nhật về chẩn đoán điều trị bệnh viêm dày sừng nang lông

TÀI LIỆU Y DƯỢC
Điều trị & Chăm Sóc

CẬP NHẬT VỀ CHẨN ĐOÁN & ĐIỀU TRỊ BỆNH
VIÊM DÀY SỪNG NANG LÔNG
1.ĐẠI CƯƠNG

Bệnh dị sừng nang lông
-Còn gọi là bệnh dị sừng nang lông của Darier, do rối loạn sừng hóa. Dị sừng nang lông là bệnh di truy ền
trội. Gen bệnh di truyền ở vị trí nhiễm sắc thể 12q 23-Bệnh được Lutz mô tả đầu tiên năm 1860 trong phạm vi của bệnh trứng cá gọi là bệnh tr ứng cá da m ỡ
dày sừng tăng sản. Năm 1864, Lebert coi là bệnh vảy cá da mỡ. Năm 1889, Darier xác đ ịnh rõ b ệnh v ới
các đặc điểm riêng về lâm sàng và mô bệnh học.
-Tỷ lệ mắc bệnh ở Bắc Âu là 1/100.000 và ở Anh là 1/55.000. Tỷ lệ bệnh ở nam gi ới và n ữ gi ới ngang
nhau.

2.CHẨN ĐOÁN DỊ SỪNG NANG LÔNG
a.Chẩn đoán xác định
- LÂM SÀNG
Thương hiệu: GANIKderma SRL Đức sản xuất tại Ý
Phân phối độc quyền tại Việt Nam: Công ty Cổ phần Thương mại & Đầu Tư Y tế Quốc tế
Cell: 096 99 324 99 Ad: G3 0615 Toà G3, Vinhomes Greenbay Mễ Trì, Nam Từ Liêm, Hà Nội
www.ganikderma.vn /www.ganikderma.com


GANIKderma® Giải pháp điều trị và thẩm mỹ vết thương cấp, mãn tính ; +100 b ệnh da li ễu ; Nam ph ụ khoa ; Trĩ và H ậu Môn

+Bệnh khởi phát ở tất cả các lứa tuổi, thường gặp nhiều ở độ từ 6-20 tuổi, đỉnh cao ở tuổi dậy thì.
Những biến đổi tiết mồ hôi, chất bã, thậm chí thay đổi vi khuẩn chí có thể đóng vai trò quan tr ọng trong
giai đoạn khởi phát bệnh này. Ở vùng phát thương tổn, đầu tiên thấy thô ráp và có màu xám b ẩn.
+Thương tổn cơ bản là Sẩn sừng nhỏ, kích thước từ 1-3mm, màu hồng hoặc hơi nâu. Trên sẩn phủ vảy
tiết màu nâu hơi xám, bẩn, sần sùi, dính vào da. Các sẩn kết h ợp l ại với nhau t ạo thành m ảng l ớn. Mùi

khó chịu cùng với những những biểu hiện cáu ghét làm người bệnh khó hòa nhập được v ới cộng đồng
cũng như khó tìm việc làm.

Ngoài ra
+Vị trí thương tổn ưu tiên ở vùng da mỡ như ở mặt, thái dương, da đầu, mặt bên cổ, vùng giữa lưng,
ngực, đôi khi thấy ở các nếp gấp. Ở các đầu tận cùng, đặc biệt là ở mu bàn tay th ương t ổn gi ống dày
sừng dạng hạt cơm của Hopf. Lòng bàn tay, bàn chân, khám kỹ có thể tìm những chấm nhỏ lõm gi ữa,
màu vàng nhạt, trong suốt (giếng nhỏ). Thương tổn này rất có giá trị giúp chẩn đoán xác định bệnh. Có
thể thấy dày sừng ở lòng bàn tay, chân dạng sợi chỉ cũng như các mảng xuất huyết.
+Thương tổn móng: móng bè rộng, có những khía dọc, có các băng dọc màu đỏ xen kẽ các băng trắng,
đôi khi thấy vết nứt, khấc ở bờ tự do của móng làm móng dễ gẫy và có dày sừng d ưới móng.
+Thương tổn niêm mạc: gặp 20% trường hợp, là các sẩn hơi lõm giữa, màu trắng ngà hoặc hồng, tập
trung thành đám. Vị trí ở miệng, thực quản, hậu môn, sinh dục. Có thể tuy ến nước bọt cũng bị tổn
thương.
+Triệu chứng toàn thân hiếm gặp như: teo não, động kinh, chậm phát tri ển, có thể t ổn thương bộ phận
sinh dục, tuyến giáp, phổi, loạn sản mạch máu, u nang xương.

-CÁC THỂ LÂM SÀNG
+Dạng khu trú: thương tổn sắp xếp theo dây thần kinh.
+Thể da mỡ: mặt thương tổn tiết nhiều bã nhờn, gặp ở vùng ngực lưng. Thương tổn là các sẩn màu
hồng hơi gờ cao.
+Thể nhẹ: thương tổn như khi mới phát, là sẩn như hạt kê, bóng, ít dày sừng.
+Thể bọng nước, mụn nước: thương tổn là các mụn mủ trên các sẩn sừng hoặc các bọng nước chứa dịch
đục. Bọng nước, mụn nước phát triển thành từng đợt, có khi phát trước dày sừng. Bọng nước dập vỡ để
lại mảng da tiết dịch, bờ dày hình nhiều vòng cung giống như pemphigus sùi.

-CẬN LÂM SÀNG: MÔ BỆNH HỌC

Thương hiệu: GANIKderma SRL Đức sản xuất tại Ý
Phân phối độc quyền tại Việt Nam: Công ty Cổ phần Thương mại & Đầu Tư Y tế Quốc tế

Cell: 096 99 324 99 Ad: G3 0615 Toà G3, Vinhomes Greenbay Mễ Trì, Nam Từ Liêm, Hà Nội
www.ganikderma.vn /www.ganikderma.com


GANIKderma® Giải pháp điều trị và thẩm mỹ vết thương cấp, mãn tính ; +100 b ệnh da li ễu ; Nam ph ụ khoa ; Trĩ và H ậu Môn

+Vị trí xẻ thớ thượng bì ngay trên lớp đáy kèm theo bất thường sừng hóa của một số tế bào sừng. Nh ững
tế bào này đứt cầu nối, tách ra và hình thành những vật thể hình tròn.
+Lớp sừng có biểu hiện dày sừng từng chỗ và á sừng.
+Lớp hạt bị đứt đoạn bởi các ổ dị sừng rải rác.

b)Chẩn đoán phân biệt dị sừng nang lông

Chẩn đoán bệnh dị sừng nang lông
-Bệnh pemphigus gia đình của Hailey-Hailey: thương tổn ở các nếp gấp nhưng móng không bị tổn
thương. Hình ảnh mô bệnh học không có dị sừng.
-Pemphigus sùi
-Loạn sản thượng bì dạng hạt cơm (epidermodysplasie verruciforme): bệnh di truy ền l ặn, gây bệnh da
do HPV5,8 chiếm trên 90% trường hợp. Thương tổn là sẩn hơi gờ cao, dày sừng nhẹ, rải rác kh ắp ng ười
nhất là mu tay, trước cẳng tay, mặt, chân và thân mình.

3.ĐIỀU TRỊ
-Những trường hợp nhẹ không cần thiết phải điều trị hoặc có thể chỉ sử dụng các thuốc bôi
GANIKderma và tránh nắng mặt trời, phòng các nguy cơ bội nhiễm.
-Trường hợp nặng hơn:
+Thuốc tại chỗ: thuốc mỡ GANIKderma
+Thuốc toàn thân:
Thương hiệu: GANIKderma SRL Đức sản xuất tại Ý
Phân phối độc quyền tại Việt Nam: Công ty Cổ phần Thương mại & Đầu Tư Y tế Quốc tế
Cell: 096 99 324 99 Ad: G3 0615 Toà G3, Vinhomes Greenbay Mễ Trì, Nam Từ Liêm, Hà Nội

www.ganikderma.vn /www.ganikderma.com


GANIKderma® Giải pháp điều trị và thẩm mỹ vết thương cấp, mãn tính ; +100 b ệnh da li ễu ; Nam ph ụ khoa ; Trĩ và H ậu Môn

. Kháng sinh để chống lại mùi hôi và chống bội nhiễm.
. Vitamin A axít có tác dụng tốt, liều 0,25mg/kg/ngày.
. Corticoid liều thấp 20-40mg/ngày.

+Ngoại khoa: mài da, laser CO2, đốt điện, cắt bỏ đám da sùi ghép da, đôi khi gây hi ện t ượng Köebner.

4.TIẾN TRIỂN VÀ BIẾN CHỨNG
a)Tiến triển
-Bệnh tiến triển mạn tính. Bệnh thường tăng về mùa hè do ảnh hưởng của thời tiết nắng, nóng và tăng
tiết mồ hôi. Bệnh có thể nặng thêm khi sử dụng carbonat lithium hoặc corticoid toàn thân.
-Thai nghén và mãn kinh thường không ảnh hưởng đến bệnh. Đôi khi bệnh có thể nặng thêm trong kỳ
kinh nguyệt.
-Một phần ba trường hợp bệnh được cải thiện theo tuổi.

b)Biến chứng dị sừng nang lông
-Biến chứng thường gặp là bội nhiễm nấm trichophyton, vi khuẩn (tụ cầu), đặc biệt dễ mắc bệnh da do
virút như HSV1 và HSV2, có thể lan tỏa toàn thân tạo thành hình thái như mụn mủ dạng đậu mùa.

Thương hiệu: GANIKderma SRL Đức sản xuất tại Ý
Phân phối độc quyền tại Việt Nam: Công ty Cổ phần Thương mại & Đầu Tư Y tế Quốc tế
Cell: 096 99 324 99 Ad: G3 0615 Toà G3, Vinhomes Greenbay Mễ Trì, Nam Từ Liêm, Hà Nội
www.ganikderma.vn /www.ganikderma.com


GANIKderma® Giải pháp điều trị và thẩm mỹ vết thương cấp, mãn tính ; +100 b ệnh da li ễu ; Nam ph ụ khoa ; Trĩ và H ậu Môn

Thương hiệu: GANIKderma SRL Đức sản xuất tại Ý
Phân phối độc quyền tại Việt Nam: Công ty Cổ phần Thương mại & Đầu Tư Y tế Quốc tế
Cell: 096 99 324 99 Ad: G3 0615 Toà G3, Vinhomes Greenbay Mễ Trì, Nam Từ Liêm, Hà Nội
www.ganikderma.vn /www.ganikderma.com