skkn một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy học từ vựng tiếng anh cho học sinh trường tiểu học

PHÒNG GD&ĐT HUYỆN YÊN KHÁNH
TRƯỜNG TIỂU HỌC KHÁNH NHẠC A

TÊN SÁNG KIẾN:

“MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
DẠY-HỌC TỪ VỰNG CHO HỌC SINH
TRƯỜNG TIỂU HỌC KHÁNH NHẠC A, HUYỆN YÊN KHÁNH ”

Môn: Tiếng Anh
Tên tác giả: Trần Văn Lý
Giáo viên môn Tiếng Anh
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Khánh Nhạc A


Yên Khánh, tháng 5 năm 2018


PHÒNG GD&ĐT HUYỆN YÊN KHÁNH
TRƯỜNG TIỂU HỌC KHÁNH NHẠC A

TÊN SÁNG KIẾN:
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
DẠY-HỌC TỪ VỰNG CHO HỌC SINH
TRƯỜNG TIỂU HỌC KHÁNH NHẠC A, HUYỆN YÊN KHÁNH ”

Môn: Tiếng Anh
Tên tác giả: Trần Văn Lý
Giáo viên môn Tiếng Anh
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

Yên Khánh, tháng 5 năm 2018


MỤC LỤC
Mục lục

Trang

I. TÊN CƠ SỞ ĐƯỢC YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN.

1

II. TÁC GIẢ

1

III.TÊN SÁNG KIẾN, LĨNH VỰC ÁP DỤNG

1

IV. NỘI DUNG SÁNG KIẾN

1

A. ĐẶT VẤN ĐỀ

1

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ (MÔ TẢ NỘI DUNG SÁNG KIẾN)

3

1. Giải pháp cũ thường làm

3

1. 1. Cung cấp từ vựng

3

1.2. Nhưng kĩ thuật, hoạt động luyện tập, ghi nhớ và kiểm tra từ vựng.

4

2. Giải pháp mới cải tiến

6

2.1. Nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng trên lớp.

6

2.1.1. Cung cấp từ vựng.

5

2.1.2. Nâng cao hiệu quả việc luyện tập và ghi nhớ từ vựng.

6

2.1.3 Kiểm tra từ vựng

8

2.2. Nâng cao hiệu quả học từ vựng thông qua việc tạo môi trường

19

ngôn ngữ.
2.3 Nâng cao hiệu quả việc học sinh tự học và ghi nhớ từ vựng ở nhà.

19

V. HIỆU QUẢ KINH TẾ VÀ XÃ HỘI DỰ KIẾN ĐẠT ĐƯỢC

19

1. Hiệu quả kinh tế

19

2. Hiệu quả xã hội

20

VI. ĐIỀU KIỆN VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG
VII. KẾT LUẬN


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh

Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

I.TÊN CƠ SỞ ĐƯỢC YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN:
Phòng giáo dục và đào tạo huyện Yên Khánh
II. TÁC GIẢ SÁNG KIẾN:
Họ và tên: Trần Văn Lý

Ngày sinh: 09/12/1984

Chức vụ: Giáo viên – Tổ 4-5
Trình độ: Đại học
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Khánh Nhạc A xã Khánh Nhạc, huyện
Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình
Điện thoại: 0985780993 – Email:
Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: 100%
III. TÊN SÁNG KIẾN, LĨNH VỰC ÁP DỤNG
1.Tên sáng kiến:
“Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh”
2. Lĩnh vực áp dụng: Giảng dạy môn tiếng Anh ở trường Tiểu học
3. Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ năm học 2016 – 2017
4. Đơn vị áp dụng sáng kiến:
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, xã Khánh Nhạc, huyện Yên Khánh, tỉnh
Ninh Bình
IV. NỘI DUNG SÁNG KIẾN.
A. ĐẶT VẤN ĐỀ.
1. Lý do chọn đề tài.
Đất nước ta đang trong thời kỳ đổi mới và hội nhập, cùng với việc trau dồi
tiếng mẹ đẻ (Tiếng Việt) thì học ngoại ngữ nói chung, Tiếng Anh nói riêng đã trở
thành nhu cầu cần thiết của thế hệ trẻ Việt Nam. Được sự quan tâm của Đảng và nhà

nước, việc học ngoại ngữ được tiến hành ở tất cả các cấp học và từng bước đạt hiệu
quả với Đề án “ Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục Quốc dân giai đoạn
2008 – 2020”. Ở trường Tiểu học Khánh Nhạc A việc dạy và học ngoại ngữ (Tiếng
Anh) được nhà trường nghiêm túc thực hiện, chất lượng ngày một nâng cao. Tuy
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

1


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

nhiên so với yêu cầu thực tế, chất lượng dạy học môn Tiếng Anh ở trường Tiểu học
Khánh Nhạc A nói riêng và các trường tiểu học nói chung còn nhiều hạn chế cần
khắc phục, đặc biệt là việc dạy – học từ vựng.
Từ vựng là một công cụ, phương tiện quan trọng nhất trong việc học
Tiếng Anh. Ở bất kỳ một kỹ năng nào của việc học ngoại ngữ đều phải sử dụng
đến từ vựng. Vì vậy, từ vựng Tiếng Anh là nguồn vốn, là công cụ chính cho
người học. Trong thực tế, việc dạy học từ vựng cho học sinh tiểu học gặp nhiều
khó khăn, do khả năng ghi nhớ của các em còn hạn chế; mặt khác đặc điểm nhận
thức của học sinh tiểu học chủ yếu là trực quan, sự tập trung chú ý kém, dễ bị
phân tán,… Do đó, giáo viên rất vất vả trong việc tạo cho học sinh hứng thú say
mê môn học nói chung, học từ vựng nói riêng. Làm thế nào để thu hút học sinh
đến với môn học, giúp các em ghi nhớ và sử dụng tốt từ vựng là băn khoăn, trăn
trở của mỗi giáo viên dạy Tiếng Anh. Vì vậy, tôi mạnh dạn lựa chọn tìm tòi, áp
dụng “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy – học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.” nhằm tìm ra những
phương pháp dạy học giúp học sinh tích cực tham gia học tập, dễ dàng tiếp thu
và ghi nhớ từ vựng, góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Tiếng Anh và
các môn học khác.

2. Mục đích nghiên cứu.
Trên cơ sở lý luận về phương pháp dạy học ngoại ngữ, sáng kiến đề xuất một
số phương pháp chủ yếu trong dạy học từ vựng nhằm nâng cao chất lượng dạy học
Tiếng Anh ở Trường Tiểu học Khánh Nhạc A hiện nay nói riêng và trong giáo dục
Tiểu học nói chung.
3. Phạm vi nghiên cứu.
Những phương pháp dạy học từ vựng Tiếng Anh ở Trường Tiểu học Khánh
Nhạc A hiện nay và một số năm trước đây.
4. Đối tượng nghiên cứu.
Những phương pháp dạy học từ vựng Tiếng Anh ở Trường Tiểu học
Khánh Nhạc A.
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

2


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

5. Phương pháp nghiên cứu.
Sáng kiến sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau:
- Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Sưu tầm, đọc các tài liệu liên
quan đến vấn đề nghiên cứu (các Văn kiện của Đảng, Nhà nước và của ngành,
tài liệu bồi dưỡng thường xuyên giáo viên tiểu học...).
- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Điều tra, phân tích, so sánh,
phân tích, tổng hợp, thống kê,....
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
1. Giải pháp cũ thường làm.
Dạy từ vựng chỉ là một phần của tiết học tuy nhiên nó đóng vai trò cực kỳ
quan trọng trong sự thành công của cả tiết học bởi vì việc thực hành mẫu câu,

rèn kỹ năng giao tiếp có lưu loát, trôi chảy, thuận lợi hay không tùy thuộc vào
việc học sinh có đọc được từ mới, nắm được nghĩa và cách sử dụng vốn từ vựng
hay không. Vậy nên giáo viên phải có những phương pháp giảng dạy phù hợp
cho từng tiết dạy. Làm sao để mỗi khi giới thiệu và kiểm tra từ vựng các em cảm
thấy hào hứng nhưng vẫn đem lại hiệu quả.
Thông thường học từ vựng thường diễn ra theo kiểu : Giáo viên đọc bài
rồi liệt kê ra những từ (theo giáo viên) chưa từng xuất hiện trong quá trình dạy
học gọi là từ mới ( new words ) sau đó giáo viên ghi tất cả những từ mới đó lên
bảng, giải thích nghĩa bằng Tiếng Việt rồi cho học sinh đọc một số lần. Yêu cầu
các em học thuộc lòng từ mới để kiểm tra trong tiết học sau. Đôi khi cũng có sử
dụng thêm một vài phương pháp dạy từ vựng khác theo cách truyền thống như
chỉ đưa ra một vài vật thật rồi giới thiệu từ, nghĩa của từ, cách phát âm, ...
Dưới đây là một vài phương pháp thường làm:
1.1. Cung cấp từ vựng.
Những kĩ thuật cung cấp từ vựng thường áp dụng:
a. Cung cấp từ vựng trực tiếp
Đây là phương pháp truyền thống, giáo viên cung cấp viết tất cả từ mới có
trong bài học lên bảng và viết nghĩa của từ, đọc và cho học sinh đọc theo.
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

3


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

Example: - Pink: màu hồng

- Red: màu đỏ

- Blue: màu xanh lam

- .....................

b. Đưa ra từ đồng nghĩa
Phương pháp này chỉ áp dụng được với một số ít đơn vị bài học. Giáo viên gợi
ý cho học sinh đoán từ nhờ những từ đồng nghĩa mà học sinh đã được học.
Example:
truck = van

autumn = fall

football = soccer

difficult=hard

c. Đưa ra từ trái nghĩa
Example:
in front of

good

hot

strong

young

behind

bad

cold

weak

old

d. Sử dụng đồ vật thật
Giáo viên có thể chỉ vào các đồ vật thật có sẵn ở trong lớp và giới thiệu : a
book, a pen , a ruler, a fan, a desk, a chair, ...
Sau đó giáo viên yêu cầu học sinh nhìn vào đồ vật và đoán nghĩa của từ. Phương
pháp này cho các em hứng thú học tập và sự tập trung cao vì các từ giáo viên giới
thiệu là những đồ vật rất gần gũi với các em hằng ngày và dễ đoán nghĩa đối với các
em. Đồ vật thật có thể ở xung quanh lớp hoặc giáo viên có thể chuẩn bị ở nhà.
e. Dịch nghĩa
Dịch là thủ thuật dạy nhanh nhất, dễ nhất song rất đơn điệu. Dịch giúp giáo
viên khi dạy nhiều từ một lúc hoặc từ trừu tượng để tiết kiệm thời gian.
1.2. Nhưng kĩ thuật, hoạt động luyện tập, ghi nhớ và kiểm tra từ vựng.
Những hoạt động thường làm để luyện tập và kiểm tra từ vựng thường được áp
dụng như cho học sinh đọc lại nhiều lần (đọc đồng thanh, đọc cá nhân) và gọi học
sinh đọc lại để kiểm tra hoặc có thể sử dụng một vài kĩ thuật đơn giản như rub out
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

4


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

and remember, matching, ... Giáo viên sử dụng đều đặn những phương pháp này
trong các tiết học sẽ làm cho hoạt đọng trở nên đơn điệu nhàm chán, học sinh ghi
nhớ từ vựng một cách bị động và hời hợt.
* Những phương pháp trên có những ưu điểm sau:
- Giáo viên không mất nhiều thời gian chuẩn bị và giới thiệu hoạt động vì học
sinh quen với những cách làm này.
- Mọi giáo viên đều có thể áp dụng được.
- Giáo viên không mất thời gian quản lý, bao quát và ổn định lớp.
- Có thể tận dụng tranh ảnh, những đồ dùng dạy học có sẵn.
*Những phương pháp trên bộc lộ một số hạn chế như: Áp dụng phương
pháp cung cấp từ vựng theo cách cũ một cách đều đặn, máy móc sẽ khiến:
- Hoạt động học tập diễn ra đơn điệu, học sinh tiếp thu từ mới một cách thụ
động động, áp lực, căng thẳng và trở nên chán nản, thiếu tập trung.
- Học sinh khó nhớ từ và nhanh quên dẫn đến các em có vốn từ không phong
phú, lúng túng, thiếu tự tin trong giao tiếp.
- Học sinh ít có cơ hội vận động, luyện tập thực hành phát âm. Chủ yếu tập
mới trung ghi nhớ nghĩa và cách sử dụng từ.
Những hạn chế trên đã ảnh hưởng đến chất lượng dạy học Tiếng Anh. Qua điều tra
khảo sát chất lượng học sinh ở lớp 4A Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, sau một tiết học (sử
dụng những phương pháp trên cung cấp và dạy các em 10 từ, cụm từ về các hoạt động hàng
ngày: go to school, brush my teeth,...) thu được kết quả như sau:
* Bảng thống kê số liệu điều tra ban đầu:
- Về chất lượng ghi nhớ và thuộc từ vựng.
Số lượng từ ghi nhớ
Lớp

Dưới 5 từ

5-8 từ

9-10 từ

4A(34 hs)

6 em (17,6%)

15 em (44,1%)

13 em (38,3%)

- Về mức độ hứng thú đối với hoạt động và tiết học. (Điều tra bằng phiếu
kín lấy ý kiến nhận xét của học sinh sau tiết học).
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

5


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

Không thích

Bình thường

Thích

8 em (23,5%)

16 em (47,1%)

10 em (29,4%)

Kết quả trên cho thấy, những phương pháp cũ thường làm có những ưu điểm
nhưng cũng bộc lộ nhiều hạn chế, chưa gây được hứng thú học tập cho học sinh và
nhất thiết cần có phương pháp mới cải tiến.
2. Giải pháp mới cải tiến
Từ vựng là một trong ba thành tố tạo thành hệ thống kiến thức ngôn ngữ và
đóng vai trò là phương tiện, điều kiện hình thành và phát triển kỹ năng giao tiếp. Như
vậy, học từ vựng là một trong những phần quan trọng nhất khi học ngoại ngữ, nếu
muốn giỏi Tiếng Anh thì dù ở bất kỳ kỹ năng nào : nghe, nói, đọc, viết đều cần có
vốn từ. Muốn vậy, giáo viên cần phải tổ chức hoạt động học tập nói chung, việc học
từ mới nói riêng sao cho nhẹ nhàng hấp dẫn, tạo không khí vui tươi, thoải mái khiến
các em “Học mà vui, vui mà học”. Để tạo hứng thú học tập cho học sinh, giúp các em
say mê học tập, trau dồi được vốn từ phong phú, nắm vững cấu trúc câu, cách sử
dụng từ và mạnh dạn tự tin khi giao tiếp bằng Tiếng Anh. Để đảm bảo và nâng cao
hiệu quả việc dạy-học từ vựng giáo viên cần nắm vững và tuân theo một số nguyên
tắc dạy tiếng Anh cho học sinh tiểu học như:
- Chơi hơn dạy

- Nghe - nói nhiều hơn đọc - viết:

- Hoạt động, hình ảnh hơn lý thuyết

- Bắt chước hơn ngữ pháp

- Học cụ hơn giáo trình

- Vui hơn cho điểm

Trên cơ sở đó, giáo viên cần có những phương pháp để nâng cao hiệu quả

của việc dạy-học từ vựng.
2.1. Nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng trên lớp.
Từ việc nắm bắt được tâm lý học sinh tiểu học, giáo viên cần luôn thay đổi và
sử dụng đa dạng các phương pháp giới thiệu, cung cấp từ vựng một cách đa dạng, tự
nhiên và cuốn hút. Bên cạnh những phương pháp truyền thống nêu trên, chúng ta còn
nhiều phương pháp, kỹ thuật và hoạt động khác nhằm tạo hứng thú trong việc cung
cấp, luyện tập thực hành nhằm giúp học sinh ghi nhớ từ vựng một cách hiệu quả hơn
trong lớp học.
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

6


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

2.1.1. Cung cấp từ vựng.
Có nhiều kỹ thuật dạy từ vựng, tùy vào từng chủ điểm, từng bài học và từng từ
cần cung cấp giáo viên nên chọn kỹ thuật giới thiệu từ hợp lý. Một từ có thể áp dụng
nhiều kỹ thuật khác nhau và giáo viên cũng nên áp dụng linh hoạt nhiều kỹ thuật để
giới thiệu các từ vựng trong bài học. Dưới đây là một số kỹ thuật tôi thường áp dụng.
a. Sử dụng giáo cụ trực quan để dạy từ vựng (real objects)
Đây là cách giáo viên có thể sử dụng những đồ vật thật có sẵn trong lớp hoặc
đã chuẩn bị ở nhà để giới thiệu từ. Các đồ dùng trực quan khá dễ dàng chuẩn bị
nhưng lại mang lại hiệu quả rất cao khi giới thiệu từ. Có rất nhiều chủ đề có thể sử
dụng kỹ thuật này.
Ví dụ: School things: a pen/ a book/..., ; Toys: a robot/ a car/ a ship/...
b. Sử dụng hình ảnh/vẽ tranh (visial aids)
Đây là cách giúp học sinh dễ dàng đoán nghĩa của từ mới, nhớ từ thông qua
tranh ảnh. Giáo viên có thể sử dụng những hình ảnh có sẵn liên quan đến chủ đề bài

học hoặc vẽ tranh cho học sinh quan sát nhằm giới thiệu nghĩa của từ nhằm giúp học
sinh luyện tập ghi nhớ từ. Đây cũng là những phương tiện dạy học rất tích cực và thu
hút học sinh.

Farmer

teacher

c. Dùng hành động, cử chỉ điệu bộ (Miming/ Guesture/TPR)
Sử dụng hành động hay cử chỉ điệu bộ cũng là kỹ thuật rất phổ biến và hiệu
quả khi giới thiệu từ vựng. Kỹ thuật này dễ áp dụng và không mất thời gian chuẩn bị
nhưng lại rất cuốn hút học sinh.
Ví dụ: Sử dụng nét mặt: happy/ sad/ angry…
Sử dụng điệu bộ: cold/ hot/ swim/ sing/…
d. Đưa tình huống / Giải thích (situation / explaination)
Dùng tình huống thực trong lớp hoặc giải thích để học sinh hiểu được từ.
Ví dụ: Today is my birthday. I am happy.
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

5


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

e. Đưa ra ví dụ (example)
Giáo viên đưa ra ví dụ có chứa từ cần dạy để học sinh đoán nghĩa của từ.
Ví dụ: Apple, ornage, banana…are fruits/ Football, badminton,…are sports
Trên đây là một số kỹ thuật giới thiệu từ mới tại lớp. Giáo viên nên lựa chọn
sử dụng một cách phù hợp và linh hoạt nhằm thu hút học sinh, mang lại hiệu quả cao

nhất.
2.1.2. Nâng cao hiệu quả việc luyện tập và ghi nhớ từ vựng.
a. Luyện từ vựng qua bài hát, chant, kịch, truyện,...
Qua những bài hát, bài chant có sẵn trong sách giáo khoa hoặc giáo viên có thể
sử dụng những giai điệu quen thuộc để sáng tác những bài hát, bài chant đơn giản
nhằm giúp học sinh ghi nhớ từ vựng, cách phát âm, ngữ điệu,... Có thể sử dụng vào
chủ yếu hoạt động khởi động hoặc củng cố nhằm gây sự thu hút, hứng thú cho học
sinh một cách rất hiệu quả.
Với phương pháp này giáo viên cần đầu tư thời gian để tìm trên các trang mạng
những bài hát, chant, những video clip phù hợp với nội dung bài học, phù hợp với
tâm sinh lý lứa tuổi các em.
Ưu điểm: Sử dụng video clip, các bài hát, bài chant phù hợp với tâm sinh lý
lứa tuổi và đặc điểm nhận thức của học sinh tiểu học. Lôi cuốn hấp dẫn các em tham
gia học tập. Phương pháp này giúp các em ghi nhớ từ và cách sử dụng từ một cách tự
nhiên, thoải mái. Lớp học rất sôi nổi và phát huy sự sáng tạo của học sinh cũng như
giúp các em ghi nhớ từ vựng sâu hơn.
Example 1: This is the way we go to school.
This is the way we go to school,

This is the way we brush my teeth,

Go to school, go to school.

Brush my teeth, brush my teeth

This is the way we go to school.

This is the way we brush my teeth.

So early in the morning.

So early in the morning.

(Học sinh có thể thay thế các cụm hoạt động khác vào để sáng tác các bài hát mới).
Giáo viên cũng có thể gợi ý giúp học sinh sử dụng mẫu câu và từ vựng mới học
để sáng tác các bài hát mới dựa vào những giai điệu bài hát quen thuộc.
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

6


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

Example 2: When will Sports Day be? - (Unit 10-grade5).
When will Sports Day be?

It will be in November.

It will be in September

On Teachers’ Day.

On Saturday.

When will the music festival be?

When will the singing /(singing)

It will be in June, in June.

On Children’s Day.

contest be?

(Gợi ý học sinh dựa vào giai điệu bài hát “ Không dám đâu”).
b. Luyện tập từ vựng bằng TPR
Đây là phương pháp vận động, TPR là một loại hình học từ vựng mà các em
rất thích nhẹ nhàng, thu hút, dễ tiếp thu. Các em có thể TPR theo bài hát, chant (xem
video clip và làm theo các hoạt động). Hoặc giáo viên vừa đọc từ vừa diễn tả từ đó
bằng hành động, các em nói và làm theo.
Trong chương trình Tiếng Anh dành cho học sinh tiểu học, có rất nhiều từ và
cụm từ chúng ta có thể luyện tập thông qua hình thức TPR giúp các tiết học Tiếng
Anh trở lên sôi nổi hấp dẫn.
Example:
- Sử dụng hành động.
wash your hand

brush your teeth

Ưu điểm: Đây là cách sử dụng phổ biến, có thể áp dụng trong tất cả các tiết
dạy. Dễ dàng thực hiện, sôi nổi và đặc biệt gây hứng thú cho học sinh. Sử dụng
phương pháp này học sinh được vận động và ghi nhớ từ vựng sâu hơn. Giáo viên
không mất nhiều thời gian chuẩn bị.
c. Vẽ tranh, tô màu.
Giáo viên có thể hướng dẫn học sinh vẽ những hình đơn giản để học sinh có
thể nhớ từ lâu hơn. Với cách học này học sinh rất dễ học, dễ nhớ và rất hứng thú.

a cat

a fish

Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

a plane
5


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

d. Trò chơi
Trò chơi không phải lúc nào cũng là một loại hình giải trí . Thực ra nó có thể sử
dụng để củng cố từ vựng đã giới thiệu trong bài học theo một phương pháp hấp dẫn
học sinh một cách có tổ chức và vui vẻ. Vì vậy giáo viên cần phải biết vận dụng các
trò chơi trong các bài dạy để cho học sinh vừa học vừa chơi để bài học được diễn ra
nhẹ nhàng, bớt căng thẳng. Tuy nhiên tuỳ vào bài cụ thể mà giáo viên có thể chọn ra
trò chơi phù hợp với mục đích của bài học. Trò chơi có thể sử dụng trong hoat động
khởi động để học sinh nhớ lại từ vựng hay sử dụng trong các hoạt động luyện tập giúp
các em ghi nhớ từ. Dưới đây là một số trò chơi minh họa thường sử dụng trong các
hoạt động dạy học từ vựng trong lớp học.
Network
Example:
Fish
Noodles

Pork

Chicken

FOOD

……

bread

Beef

Bingo
Example:
badminton

volleyball

tennis

football

basketball

table tennis

Words chain: Học sinh nói theo chủ điểm hoặc nói lại các từ đã học trong tiết
học trước.
Pupil 1 : headache.

Pupil 3 : backache.

Pupil 2 : toothache.

Pupil 4 : earache.

Slap the board.
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

9


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

- Mục đích giúp cho học sinh ôn lại từ và nhớ từ. Trò chơi này cũng có thể
giúp giáo viên kiểm tra và ôn vừa cách phát âm vừa ngữ nghĩa của từ cho học sinh và
phù hợp với các tiết có nhiều từ và từ mang nhiều nghĩa trừu tượng. Ngoài ra còn dễ
thực hiện trong hầu hết các tiết dạy tạo không khí lớp sôi động và hứng thú.

Các trò chơi trên truyền hình như: “Chiếc nón kỳ diệu” hay “ Ai là triệu phú”....
Who’s a millionaire.

Trò chơi trên internet: “ Lái xe an toàn” (Safe driving).

Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

17


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

2.1.3 Kiểm tra từ vựng
Kiểm tra từ vựng là bước không thể thiếu trong qua trình dạy từ vựng cho trẻ

em. Giáo viên không nên hỏi các em câu hỏi ‘‘Các em đã nhớ chưa ?’’ vì các em sẽ
trả lời là nắm được, nhưng đó có thể là những học sinh tốt, còn học sinh chưa nắm
được có thể các em sẽ không trả lời. Vì vậy giáo viên phải kiểm tra việc nắm từ vựng
của học sinh băng các hoạt động cụ thể, nhưng những hoat động giáo viên đưa ra phải
đa dạng và thu hút học sinh và cũng đảm bảo tính nhẹ nhàng, học sinh chủ động tham
gia. Đây cũng là một kĩ thuật rất quan trọng giúp học sinh tự nhận biết khả năng ghi
nhớ của mình. Có rất nhiều hình thức giáo viên có thể sử dụng để kiểm tra từ vựng,
dưới đây là một số hoạt động minh họa cho việc kiểm tra từ vựng của học sinh.
a. Kiểm tra từ vựng qua các hoạt động củng cố nhận biết đọc, viết.
Match words with pictures.

1. sing

2. play the guitar 3. play table tennis 4. play voleyball

5. play the piano

Look and write words.

1. cktrus

.......................

2.

lanpes

………………

Look and read. Put a tick (V) or a cross (X) in the box.

1. skip.

v
2. dance

x

Look and read.Write Yes or No.

1. Teacher’s Day

2. Christmas

Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

3. Halloween
18


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

....Yes.....

.....No.....

.......No.........

b. Kiểm tra từ vựng qua các hoạt động nghe.

Listen and match

C

B

A
1

2

E

D

3

4

5

Listen and tick (✓) (1point)

1. A.

B.

Listen and draw the line.

1

Listen and colour.

D

C

B

A

2

3

4

1. a black dog

3. a white cat

2. a yellow robot

4. a blue paper boat

Đây là hình thức kiểm tra chủ yếu kĩ năng nghe của học sinh và giúp các em
củng cố khả năng phát âm. Dựa vào các hình thức kiểm tra từ vựng trên giáo viên có

Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

19

Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

thể phân loại được mức độ nhận thức của học sinh, đó cũng là một trong những tư
liệu giúp giáo viên đánh giá lại phương pháp giảng dạy của mình.
2.2. Nâng cao hiệu quả học từ vựng thông qua việc tạo môi trường ngôn ngữ.
Đối với việc học ngoại ngữ, môi trường học rất quan trọng, Các hình ảnh trực
quan luôn được học sinh quan tâm đặc biệt. Hình ảnh trực quan giúp các em hứng thú
tiếp nhận kiến thức một cách rất tự nhiên. Các em chủ động quan sát và học. Các em
vừa được xem, được chơi và học thậm chí các em không biết đó là mình đang học.
Các em được ôn lại và bổ sung từ vựng cũng như những kiến thức đã học. Vì thế đây
là hình thức mang lại môi trường học tiếng Anh rất hiệu quả.
a. Trang trí phòng học, trưng bày sản phẩm.
Giáo viên và học sinh cùng trang trí phòng học theo chủ điểm bài học, chủ
điểm các ngày đặc biệt như các ngày lễ. Học sinh vẽ tranh, viết các từ vào tranh để
trưng bày. Khi tham gia hoạt động này các em sẽ được ôn luyện củng cố vốn từ.
Giáo viên thường xuyên tổ chức, khuyến khích học sinh làm việc cá nhân, làm
việc nhóm để hoàn thành các projects và trình bày trước lớp để các em thi đua tìm ra
sản phẩm tiêu biểu nhất trưng bày ở phòng học hoặc góc học tập của lớp mình.

Trang trí lớp học cho Trung Thu và Lễ Giáng Sinh
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

20


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

Thông qua hoạt động nêu trên giáo viên có thể phát huy được tất cả điểm mạnh
của học sinh. Các em có cơ hội được thể hiện mình, hoạt động này lôi cuốn được
đông đảo học sinh tham gia một cách chủ động và tích cực, chính vì thế hiệu quả của
việc học từ vựng được nâng cao.
b. Tạo môi trường Tiếng Anh ngoài lớp học.
Ngoài phòng học Tiếng Anh học sinh cũng được tiếp xúc với môi trường Tiếng Anh
ngoài lớp học như hành lang, cầu thang, thư viện cầu thang, thư viện xanh, hàng cây
biết nói,… Đây cũng là những hình thức tạo cho học sinh có được môi trường ngôn
ngữ hiệu quả và tiện lợi. Học sinh được tiếp xúc với môi trường ngay từ cổng trường,
học sinh được tiếp xúc với tiếng Anh ngay khi ra chơi và khi đang chơi.

Hàng cây biết nói ở khu vực sân trường

Khuôn viên hành lang, tường được vẽ (treo tranh) theo chủ điểm
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

21


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

¬

Khu vực cầu thang, thư viện thân thiện
Các hình thức trên không chỉ giúp học sinh ôn tập kiến thức mà còn tạo điều
kiện cho các em hình thành phát triển những năng lực, phẩm chất cần thiết.
c. Tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp.
Các hoạt động ngoài giờ lên lớp bằng tiếng Anh như sinh hoạt câu lạc bộ tiếng

Anh, múa hát sân trường, trò chơi dân gian, đóng kịch, kể chuyện, đọc thơ, vè, diễn
thời trang,…Đây là những hoạt động không chỉ thu hút được số lượng đông đảo học
sinh tham gia, mà còn mang lại hiệu quả rất cao, có tác dụng rất tích cực đến thái độ
của các em đối với tiếng Anh. Học sinh không những có cơ hội bổ sung, ôn tập, ghi
nhớ từ vựng mà còn giúp các em mạnh dạn, tự tin hơn trong giao tiếp, các em có cơ
hội học hỏi, giao lưu với bạn bè, có cơ hội được thể hiện mình,…

Sinh hoạt câu lạc bộ tiếng Anh
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

22


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

Hoạt động giao lưu tiếng Anh toàn trường
2.3 Nâng cao hiệu quả việc học sinh tự học và ghi nhớ từ vựng ở nhà.
Các hoạt động nêu ở phần trên chủ yếu giúp học sinh ghi nhớ từ vựng trên lớp
(short memory) nhưng để các em ghi nhớ sâu (long memory) và sử dụng các từ đã
học để giao tiếp thì giáo viên phải khuyến khích và hướng dẫn học sinh tự liên hệ,
học, ôn tập và ghi nhớ từ vựng ở nhà thông qua phần homelink.
- Khuyến khích học sinh làm việc cá nhân hay theo nhóm thực hiện các
projects như: cắt ,vẽ, tô màu, gấp hình tạo thành project về các chủ đề quen thuộc (the
zoo, the family, food and drink, school things,…)
- Khuyến khích học sinh gắn tên những vật dụng khu vực học tập, trong nhà,
…bằng tiếng Anh.
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

23

Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

- Khuyến khích học sinh sử dụng những từ vựng đã học để sáng tác thơ, chant,
bài hát bằng tiếng Anh, hoặc viết ra các câu chuyện sinh động dựa vào các từ vựng
mà các em đã được học .
- Khuyến khích học sinh nghe các bài hát, xem phim hoạt hình, đọc các câu
truyện ngắn, truyện tranh bằng tiếng Anh dành cho thiếu nhi.
- Khuyến khích học sinh sử dụng những từ vựng đã học để tổ chức các trò chơi
với bạn bè.
- Khuyến khích học sinh học, ôn tập từ vựng thông qua các slogans, posters,
manu, …được viết bằng tiếng Anh xung quanh khu vực mình học tập, sinh sống,
khuyến khích học sinh trau dồi từ vựng mọi lúc, mọi nơi.
Đó là một số hình thức khuyến khích học sinh ôn tập và ghi nhớ từ vựng nhằm
giúp các em yêu thích và có hứng thú tự học từ vựng một cách tự nhiên và hiệu quả.
III. HIỆU QUẢ KINH TẾ VÀ XÃ HỘI CỦA SÁNG KIẾN
1. Hiệu quả kinh tế:
Việc vận dụng những phương pháp này có nhiều lợi ích về kinh tế:
- Phát huy tối đa những trang thiết bị sẵn có trong phòng học tiếng Anh;
- Tiết kiệm thời gian.
- Tạo được hứng thú học tập cho học sinh, giúp các em phát huy được những
năng lực phẩm chất cần thiết.
2. Hiệu quả xã hội:
Việc áp dụng những phương pháp này giúp học sinh nhanh thuộc từ, nhớ lâu
có vốn từ vựng phong phú, sử dụng chính xác, hiểu biết rộng hơn về môi trường xung
quanh, tự tin trong giao tiếp và trong cuộc sống.
Các em có thêm một sân chơi trí tuệ, lành mạnh phát huy được sự sáng tạo,
chủ động trong học tập, từ đó phát triển năng lực, phẩm chất, rèn luyện được các kĩ

năng sống và giao tiếp tốt hơn.
IV. ĐIỀU KIỆN VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG.
1. Điều kiện áp dụng

Để sáng kiến trên đi vào thực tiễn có hiệu quả, cần một số điều kiện sau:
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

24


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

* Về cơ sở vật chất nhà trường:
Có phòng Tiếng Anh rộng rãi, đủ không gian cho học sinh hoạt động và có đầy
đủ những trang thiết bị, đồ dùng dạy và học như: Máy chiếu, máy tính kết nối
internet, loa, đài, bảng từ, tranh ảnh, bàn ghế đạt tiêu chuẩn dễ dàng di chuyển để
thuận lợi cho việc hoạt động nhóm, tập thể, ... Ngoài ra có thể cho học sinh hoạt động
ở những nơi không gian rộng rãi khác như sân trường, sân thể dục,...
* Đội ngũ giáo viên:
- Nhiệt tình, yêu nghề, yêu học sinh, năng lực chuyên môn vững vàng, biết sử
dụng phối hợp sử linh hoạt các phương pháp dạy học.
- Có trình độ công nghệ thông tin và biết khai thác thông tin tài liệu dạy, học;
- Tích cực học hỏi, tìm tòi sáng tạo để sáng tác được những bài hát ngắn,
những trò chơi mới, ...
2. Khả năng áp dụng.
Sau khi áp dụng những phương pháp mới trên trong tiết dạy khác tại lớp 4A và
qua lần khảo sát lần 2 cho kết quả tiến bộ vượt trội.
* Bảng thống kê số liệu điều tra sau khi áp dụng phương pháp mới này:
- Về chất lượng ghi nhớ và thuộc từ vựng

Số lượng từ ghi nhớ
Lớp

Dưới 5 từ

5-8 từ

9-10 từ

4A(34 hs)

3 em (8,8%)

14 em (41,2%)

17 em (50%)

- Về mức độ hứng thú đối với hoạt động và tiết học ( Điều tra bằng phiếu
kín lấy ý kiến nhận xét của học sinh sau tiết học).
Không thích

Bình thường

Thích

2 em (6%)

12 em (35,2%)

20 em (58,8%)

Kết quả qua bảng thống kê điều tra cho thấy việc học và ghi nhớ từ vựng có sự
tiến bộ rõ rệt với phương pháp cũ.
Phương pháp này đã được áp dụng trong Trường Tiểu học Khánh Nhạc A năm
học 2017-2018 đạt hiệu quả cao, sẽ có khả năng áp dụng đối với học sinh các trường
tiểu học trong toàn huyện cũng như đối với tất cả những học sinh ở bậc tiểu học.
Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

25


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

- Giáo viên có thể áp dụng để giảng dạy cho học sinh hoặc chính học sinh cũng
có thể sử dụng để tự học, chơi trong lớp hoặc trong những giờ giải lao ngoài sân
trường, ở nhà,....
V. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.
1. Kết luận.
Có thể nói, dạy từ vựng là một nội dung quan trọng, góp phần quyết định kết
quả dạy học Tiếng Anh. Dạy tốt từ vựng Tiếng Anh giúp học sinh có vốn từ phong
phú, bổ sung tốt cho các kĩ năng nghe, nói, đọc, viết. Khi có vốn từ các em sẽ thực
hành lựa chọn sắp xếp thành câu, diễn đạt ý rõ ràng, đúng ngữ pháp. Từ đó, học sinh
sẽ mạnh dạn, tự tin khi giao tiếp. Để có một tiết dạy từ vựng thành công, giáo viên
phải xác định rõ nội dung chính, nắm rõ mục tiêu bài học, để từ đó lựa chọn phương
pháp, hình thức tổ chức dạy học phù hợp, hiệu quả. Trong suốt giờ học cần tạo được
không khí vui vẻ, thoải mái, thân thiện giữa thầy với trò giữa trò với nhau, đảm bảo
phát huy được sự tích cực chủ động học tập của học sinh. Nói chung giáo viên phải
lôi cuốn, thu hút học sinh tham gia các hoạt động do thầy tổ chức, từng bước hướng
dẫn các em tự tổ chức một số hoạt động học tập đơn giản. Ngôn ngữ của thầy phải

ngắn gọn dễ hiểu, hoạt động dạy học phải phong phú….Để làm được điều đó, đòi hỏi
giáo viên cần thường xuyên trau dồi chuyên môn nghiệp vụ học hỏi đồng nghiệp về
phương pháp dạy học nói chung, dạy từ vựng nói riêng. Đồng thời, tích cực tự bồi
dưỡng để nắm vững đặc điểm tâm lí, nhận thức của học sinh từng độ tuổi và tăng
cường sử dụng, thiết bị đồ dùng dạy học. …
Tóm lại, muốn nâng cao chất lượng dạy học Tiếng Anh đầu tiên phải nâng cao chất
lượng dạy học từ vựng. Có nhiều phương pháp dạy học từ vựng khác nhau nhưng nếu áp
dụng các biện pháp dạy – học từ vựng một cách đa dạng, hợp lý sẽ góp phần nâng cao
hiệu quả dạy – học từ vựng nói riêng cũng như chất lượng dạy học môn Tiếng Anh nói
chung nhằm đáp ứng yêu cầu của xã hội.
2. Đề xuất, kiến nghị.
2.1. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Yên Khánh.

Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

26


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy-học từ vựng cho học sinh
Trường Tiểu học Khánh Nhạc A, huyện Yên Khánh.

Tạo điều kiện để các trường có đủ giáo viên biên chế dạy Tiếng Anh; thường
xuyên tổ chức cho giáo viên tham quan học hỏi tích lũy kinh nghiệm.
2.2. Đối với Đảng ủy, Ủy ban nhân dân xã Khánh Nhạc.
Tạo điều kiện để nhà trường có cơ sở vật chất và kinh phí đảm bảo tổ chức tốt
các hoạt động dạy học nói chung, dạy học môn Tiếng Anh nói riêng.
Khánh Nhạc, ngày 02 tháng 5 năm 2018
Xác nhận của cơ quan, đơn vị

Người viết

Trần Văn Lý

Người thực hiện: Trần Văn Lý – Trường Tiểu học Khánh Nhạc A

27