Hội chứng tăng giảm vỏ thượng thận

HÄÜI CHỈÏNG GIM
HOẢT PHỌ GIẠP

1


I. ÂËNH NGHÉA
Gäưm nhỉỵng triãûu chỉïng LS v CLS
xy ra hồûc do tuún phọ giạp:
- khäng tiãút â lỉåüng hormon phọ
giạp (PTH) cọ hoảt tênh sinh hc
(thỉåìng gàûp nháút)
- hồûc do PTH khäng tảo âỉåüc âạp
ỉïng sinh hc åí mä âêch (êt gàûp
hån). Gim hoảt phọ giạp bao gäưm
cạc räúi loản chuøn họa trong âọ
hả calci mạu v tàng phosphate maïu
2


Gim hoảt phọ giạp = suy phọ giạp (SPG)
gáy ra nhỉỵng triãûu chỉïng tàng hỉng pháún åí
tháưn kinh-cå (cạc dáúu hiãûu Tetani) v gim
calci mạu.
NGUN NHÁN
1. Do tai biãún âiãưu trë  thỉåìng gàûp nháút:
pháùu thtû tuún giạp (K, Basedow, bỉåïu
giạp âån)  càõt phi phọ giạp.
Xy ra såïm v thoạng qua ngay trong vng 1 –
2 ngy.
2. SPG vọ cn

Hióỳm gỷp. Bóỷnh mừc phaới coù tờnh caùch gia
õỗnh; bãûnh tỉû miãùn.
Cọ khi kãút håüp våïi cạc bãûnh tỉû miãùn khaïc.
3


3. SPG chu sinh
SPG báøm sinh, vénh viãùn  häüi chỉïng Di
George.
4. SPG cå nàng
- SPG thoạng qua åí tr så sinh.
- SPG thoaïng qua sau pháùu thuáût caïc tuyãún
cáûn giạp bë tàng hoảt.
- SPG do thiãúu hủt magie.
5. SPG gi (pseudohypoparathyroidism: PHP)
L räúi loản di truưn, do khäng nhảy caớm
cuớa caùc thuỷ thóứ vồùi PTH. Coù tờnh chỏỳt
gia õỗnh.
4


LÁM SNG
Biãøu hiãûn lám sng ca hả calci
mạu:
- Cáúp tênh do hả calci mạu  kêch thêch
TK - cå (tetani, dë cm, âäüng kinh, häüi
chỉïng no)
- Mản tênh: do làõng âng calci åí täø
chỉïc mãưm (âủc thy tinh thãø, calci
họa nhán xạm trung ỉång ).

Biãøu hiãûn LS liãn quan âãún mỉïc âäüû
thiãúu calci-ion họa; cn ty thüc
vo diãùn biãún cáúp hay mản tênh ca
thiãúu calci.
5


Cån Tetani xy ra khi calci huút tỉång
gim cáúp tênh. Cáưn theo di cạc
triãûu chỉïng nghi ngåì cån Tetani hån
l chồỡ õồỹi kóỳt quaớ calci huyóỳt
tổồng.
1.Cồn Tetani õióứn hỗnh :
Dóự biãút, bàõt âáưu bàịng cm giạc dë
cm  cạc cån co cỉïng, thỉåìng âäúi
xỉïng v åí ngn chi.
- Dë cm: tã cọng, cm giạc kiãún b
åí quanh miãûng, lỉng cạc ngọn tay
v âäi khi åí cạc ngọn chán.
6


- Cån co cỉïng:
+ Chi trãn : cạc ngọn co qõp nhỉ ” bn tay bn tay
âåỵ â” bn tay do co cỉïng cạc cå liãn âäút.
+ Chi dỉåïi: dùi cạc cå åí càóng chán, bn
chán.
+ Miãûng : co cỉïng cå vng quanh miãûng  mäi
dáøu ra nhỉ mm cạ .
+ Thán: co cå lm cho thán cọ tỉ thãú ỉåỵn cong.

Sỉû co cỉïng cạc cå khäng âau nhỉng lm bãûnh
nhán ráút khọ chëu, lo làõng, v v mäư häi.
Thåìi gian co cå êt khi kẹo di v âàûc biãût
khi ráút nhanh nãúu âỉåüc tiãm calci ténh
mảch.
7


- Co cå trån ca näüi tảng  co thàõt
thanh qun (tr så sinh), co thàõt phãú
qun, cå honh, dả dy v män vë.
- Tàng thäng khê: bạo âäüng cån Tetani
bãûnh nhán thỉåìng thåí nhanh v gia
tàng mäüt säú lỉåüng epinephrine 
gim CO2 v kiãưm mạu.
- Triãûu chỉïng vãư giao cm: lo áu, nhëp
tim nhanh, âäø mäư häi, tại.
8


- Co giáût: Thỉåìng gàûp åí ngỉåìi tr, êt
khi âån âäüc thỉåìng km våïi co thàõt.
Ph gai thë v tàng aïp näüi soü do
giaím calci huyãút phäúi håüp våïi caïc
cån co giáût giäúng bãûnh cnh lám
sng ca u no.
- Tháưn kinh: dáúu ngoải thạp, häüi
chỉïng Parkinson (suy phọ giạp mản),
âäi khi âäüng kinh ton thãø hay khu trụ.
- Cạc biãøu hiãûn tám tháưn: âi tỉì häüi

chỉïng tráưm cm âãún kêch âäüng.
9


2. Dáúu hả calci mạu tiãưm tng.
Âäi khi l triãûu chỉïng täưn tải giỉỵa
cạc cån, nhỉng cng cọ thãø l trióỷu
chổùng duy nhỏỳt cuớa SPG. Bỗnh
thổồỡng khọng xaớy ra, phaới nhåì mäüt
säú nghiãûm phạp sau :
- Nghiãûm phạp Chvostek
G vo âiãøm giỉỵa dại tai v mẹp 
giáût khọe mäi trãn (type I); giáût khọe
mäi trãn v cạnh mi (type II); giáût
ton bäü nỉía bãn màût (type III).
Dáúu type I (+) ồớ 25% ngổồỡi bỗnh thổồỡng.
10


-Nghiãûm
phạp
Trousseau
Cọ dáúu hiãûu “ bn tay bn tay
âåỵ â” bn tay khi büc garä
åí cạnh tay hồûc
bàng ẹp bàịng mạy
âo huút ạp trong 3
phụt.
Nhàịm phạt hiãûn såïm
chỉïng gim calci huút

 lm 2 nghiãûm phạp
trãn åí nhỉỵng bãûnh
nhán bë pháøu thût åí
vng cäø trỉåïc âọ.

11


- Test thåí cäú gàõng v sáu .
Thåí sáu v gàõng sỉïc trong vng 3
phụt s gáy cån Tetani ton thãø.
Test ny lm cho cạc nghiãûm phạp
Chvostek v Trousseau nhảy hồn.
Khoaớng 10% ngổồỡi bỗnh thổồỡng coù thóứ
coù caùc dỏỳu Chvostek v Trousseau.
3. Cạc biãøu hiãûn mản tênh ca hả
calci mạu
Da khä, trọc da; mọng tay (chán) cọ
vảch, dãù gy, tọc khä, dãù rủng;
hng men ràng; âủc thy tinh thãø …
12


CÁÛN LÁM SNG.
- Calci huút tỉång gim
Calci mạu <80mg/L (1,87-2mmol/L), calci
ion hoạ cng gim. Calci ion họa
(Ca++) quan trng.
- Phospho mạu tàng trãn 45mg/L
(1,44mmol/L) do tàng tại háúp thu åí

äúng tháûn.
- Calci niãûu gim
- PTH tháúp, cọ khi khäng âo âæåüc
- Test Ellsworth-Howard: phosphat niãûu
khäng tàng sau khi tiãm PTH.
13


CHÁØN ÂOẠN
1. Cháøn âoạn xạc âënh
- Dỉûa vo tiãưn sỉí, bãûnh sỉí v
âiãưu trë trỉåïc âọ cạc bãûnh tuún
giạp v phoù giaùp.
- Cồn tetanie õióứn hỗnh hay tióửm
taỡng .
- Kóỳt qu thàm d sinh hc .
- Âạp ỉïng cạc triãûu chỉïng trãn sau
khi xỉí dủng thúc calci.
14


2. Cháøn âoạn ngun nhán :
Cáưn dỉûa vo bãûnh sỉí, thàm khạm
lám sng v âäi khi cáưn dỉûa vo
mäüt säú thàm d giụp cháøn âoạn
ngun nhán nhỉ: âënh lỉåüng PTH
huút tỉång; âënh lỉåüng vitamine D,
magnesium mạu; test Ellsworth
Howard.
15