Trong tÕ bµo
Ngoµi tÕ bµo
TiÕt 16- Bµi 18 – vËn chuyÓn c¸c chÊt
qua mµng sinh chÊt.
GV: ®µo thoan-qx3
VËn chuyÓn thô ®éng c¸c chÊt qua kªnh pr«tªin
i. Vận chuyển thụ động
1.Hiện tượng khuếch tán và thẩm thấu:
Thế nào là khuếch tán?thẩm thấu?
-Sự khuếch tán: Chất từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp
(cùng chiều građien nồng độ)
-
Sự thẩm thấu: là sự khuếch tán của dung môi.
2.Vận chuyển thụ động các chất qua màng:
a.Khái niệm:
?Vận chuyển thụ động là gì?
Trả lời: Là phương thức vận chuyển các chất qua màng từ
nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp hoặc nơi có áp suất cao
đến nơi có áp suất thấp và không tiêu tốn năng lượng.
b.Các phương thức:
b.Các phương thức:
-Khuếch tán: Là sự vận chuyển các chất tan qua màng từ nơi có
-Khuếch tán: Là sự vận chuyển các chất tan qua màng từ nơi có
nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp(cùng chiều građien nồng
nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp(cùng chiều građien nồng
độ)
độ)
-Thẩm thấu :Là sự khuếch tán của dung môi qua màng.
-Thẩm thấu :Là sự khuếch tán của dung môi qua màng.
?Các con đường khuếch tán.
?Các con đường khuếch tán.
TL: -Qua lớp kép photpholipit.
TL: -Qua lớp kép photpholipit.
-Qua kênh Prôtêin xuyên màng.
-Qua kênh Prôtêin xuyên màng.
c.Cơ chế vận chuyển:
c.Cơ chế vận chuyển:
-Cùng chiều Građien.
-Cùng chiều Građien.
-Không tiêu tốn năng lượng.
-Không tiêu tốn năng lượng.
d.Khái niệm về môi trường chứa tế bào:
d.Khái niệm về môi trường chứa tế bào:
C1: Nång ®é chÊt tan trong dung dÞch
C2: Nång ®é chÊt tan trong tÕ bµo
C1 < c2
C1 > c2
C1 = c2
Dung dÞch u tr¬ng so víi dÞch bµo
DÞch bµo nhîc tr¬ng so víi dung dÞch.
Dung dÞch nhîc tr¬ng so víi dÞch bµo
DÞch bµo u tr¬ng so víi dung dÞch.
DÞch tÕ bµo ®¼ng tr¬ng so víi dung dÞch
Co nguyªn sinh – cho tÕ bµo vµo dung dÞch u tr¬ng
Ph¶n co nguyªn sinh – cho tÕ bµo vµo dung dÞch nhîc tr¬ng
T¹i sao röa rau sèng, cho
nhiÒu muèi th× rau nhanh
hÐo?
ChÎ rau muèng nÕu
kh«ng ng©m vµo níc
th× sîi rau th¼ng, nÕu
ng©m vµo níc th× sîi
rau muèng cong lªn.
Gi¶i thÝch hiÖn tîng.
-
ở một loài tảo biển, nồng độ iôt trong tế bào tảo cao gấp 1000 lần
nồng độ iôt trong nước biển, nhưng iôt vẫn được vận chuyển từ
nước biển qua màng vào trong tế bào tảo.
- Tại ống thận, nồng độ glucôzơ trong nước tiểu thấp hơn trong máu
nhưng glucôzơ trong nước tiểu vẫn được thu hồi về máu.
Tóm tắt:
nồng độ Glucozơ tong máu: 1,2g/l.
.................................................................... Màng TB ống thận.
nồng độ Glucozơ trong nước tiểu: < 1,2g/l
Ví dụ: