canh ngay xuan

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hương

BÀI CŨ
Câu1: Nhận định nào nói đầy đủ nhất về nghệ thuật tả người
của Nguyễn Du trong đoạn trích “ Chị em Thuý Kiều”.
a. Sử dụng nhiều biện pháp tu từ và biện pháp lí tưởng hoá nhân
vật.
b. Sử dụng các hình ảnh ước lệ, tượng trưng.
c. Sử dụng điển cố và phương pháp đòn bẩy.
d. Cả a-b-c đều đúng.*
Câu 2: Đọc thuộc lòng đoạn trích “ Chị em Thuý Kiều”. Nêu nội
dung chính của văn bản?
d
Ca ngợi vẻ đẹp, tài năng của con người và dự cảm về kiếp người
tài hoa bạc mệnh là biểu hiện của cảm hứng nhân văn ở Nguyễn
Du.

TIẾT 28 – Văn bản: CẢNH NGÀY XUÂN
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
I. Vị trí đoạn trích :
Xác định vị trí đoạn
trích?
- Đoạn trích nằm ở phần đầu
của truyện ( Từ câu 39 – 56)
sau đoạn tả tài sắc chị em
Thuý Kiều.
- Nội dung: Tả cảnh mùa
xuân, cảnh lễ hội, cảnh du
xuân của chị em Thuý Kiều.
- Nằm phần đầu truyện

- 18 câu, từ câu39-56.
II. Đọc, tìm hiểu chú thích :
Đây là vb được viết theo
thể lục bát tả cảnh mùa
xuân nên khi đọc giọng
đọc say sưa, nhẹ nhàng,
uyển chuyển. Chú ý ngắt
nhịp phù hợp, đặc biệt 6
câu cuối cần đọc giọng
chậm, sâu lắng, hơi buồn.
III. Tìm hiểu văn bản:
Đoạn thơ có kết cấu mấy
phần? Nội dung chính
mỗi phần?
3 phần:
- P1: 4 câu đầu -> Khung cảnh
ngày xuân.
- P2: 8 câu tiếp -> Cảnh lễ hội
trong tiết thanh minh.
- P3: Còn lại->Cảnh chị em
Thuý Kiều du xuân trở về.
Từ đó em có nhận xét gì
về trình tự miêu tả của
tác giả trong văn bản
này ?
- Trình tự thời gian: Sáng-> chiều
- Trình tự miêu tả: Từ khái quát->
cụ thể ( Từ khung cảnh mùa
xuân-> lễ hội và con người).
1.Khung cảnh mùa xuân :

Hai câu thơ đầu tác giả
miêu tả khung cảnh mùa
xuân như thế nào?
Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi
Ngày xuân đã qua đi nhanh
như con thoi, đã qua tháng
giêng, tháng 2, bây giờ đã là
tháng 3.
Hãy chỉ rõ và phân tích
những chi tiết gợi lên đặc
điểm riêng của mùa xuân?
Cỏ non xanh rợn chân trời
Cảnh lê trắng điểm một vài bông hoa
-> cảnh tượng mùa xuân tháng ba
được gợi lên với hình ảnh bầu trời
trong sáng, mặt đất tươi xanh đầy
sức sống, không gian yên ả, thanh
bình
? Trong đoạn thơ tác giả
đã sử dụng những biện
pháp nghệ thuật nào?
Bức tranh xuân hiện lên
với những vẻ đẹp nào
nổi bật ?
Cỏ non xanh rợn chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa
->Bút pháp gợi tả, liên tưởng.
=> Bức tranh xuân đẹp, khoáng đãng,
giàu sức sống.

2. Cảnh lễ hội trong tiết Thanh minh:
TIẾT 28 – Văn bản: CẢNH NGÀY XUÂN
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
? Trong đoạn thơ,
những lễ hội nào được
nhắc đến?
Em hình dung được những
gì về về lễ tảo mộ và hội
đạp thanh trong tiết thanh
minh trước đây?
- Lễ tảo mộ: người thân đi
dọn dẹp sửa sang phần
mộ cho người đã khuất
- Hội Đạp Thanh: Chơi
xuân ở chốn đồng quê.
Cảnh lễ hội được tác giả
gợi tả qua những hình ảnh,
chi tiết nào?
- Gần xa nô nức Yến Anh.
- Chị em…bộ hành chơi xuân.
- dập dìu tài tử giai nhân
- Thoi vàng vó rắc, tro tiền gió bay.
Khi miêu tả cảnh lễ hội tác
giả đã sử dụng những biện
pháp nghệ thuật nào ?
- Dùng những từ loại:
đt,tt,dt.
- Biện pháp tu từ: so sánh.
- Cách ngắt nhịp: Biến đổi

ở 2 câu lục ( 2/4, 4/2 ngổn
ngang )
-> Dùng những từ loại, biện pháp gợi tả.
Cảnh lễ hội được hiện ra như
thế nào ?
=>Tấp nập, đông vui, rộn ràng , náo nhiệt.
Ngày xuân ở nước ta rất
nhiều lễ hội , hãy kể tên
một số lễ hội mùa xuân
mà em biết ?
Ngày xuân bên cạnh đi du xuân,
người ta còn sắm lễ vật đi tảo mộ
nhớ đến người đã khuất . Vậy khi
đọc 2 câu thơ
Ngổn ngang gò đống kéo lên
Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy
bay.
gợi cho em suy nghĩ gì ?
- Giữa cảnh du xuân là cảnh người
đi tảo mộ. 2 câu thơ gợi lên hình
ảnh một vùng mộ địa. Không khí
buồn
->Câu thơ ẩn chứa nỗi buồn kín
đáo nhanh như gió cuốn thoi vàng,
tro tiền gió bay nhẹ giữa trời xuân
3 . Cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về :
Cảnh vật, không khí mùa
xuân ở 6 câu thơ có gì
giống và khác 4 câu thơ
đầu ?

* Giống:
Vẫn cảnh xuân, khí xuân,vẫn con
người du xuân, ánh nắng xuân…
* Khác:
- Thời gian về chiều “ tà,tà “”
-Cảnh vật xuân buồn
-Con người: Thơ thẩn-> Buồn, tiết
nuối.
Cảnh chị em Thuý Kiều du
xuân trở về được tác giả
diễn tả qua chi tiết thời gian
và không gian nào điển
hình?
- Tà tà bóng ngả về tây
- Chị em thơ thẩn dan tay ra về
- Nao nao dòng nước uốn quanh..
Những từ ngữ nào cho
thấy tâm trạng của con
người đã phủ lên cảnh
vật?
Từ láy gợi cảm tà tà, thanh
thanh, nao nao, đã bộc lộ tâm
trạng con người. Đó là cảm
giác bâng khuâng xao xuyến
về một ngày xuân đang còn mà
như linh cảm về điều chảng
lành sắp xảy ra.
-> Từ láy, từ gợi hình=> Tâm trạng buồn, cảnh
thưa thớt, sự nuối tiếc.
Cảnh xuân ở 6 câu cuối không còn

sức sống như 4 câu thơ đầu mà bắt
đầu lặng xuống, nhạt dần.Anh nắng
nhạt, cảnh vật chuẩn bị chìm vào
bóng đêm con người thơ thẩn tiếc
nuối ngày xuân đã qua->Đến đây tâm
trạng đã nhuốm lên cảnh vật. Đây
cũng dự báo những điều không lành
sẽ xẩy ra.Và sau đây Kiều sẽ gặp
nấm mồ Đạm Tiên, gặp Kim Trọng,
khởi đầu giấc mộng tiền đường đeo
đẳng suốt 15 năm lưu lạc của Nàng
IV. Tổng kết :

TIẾT 28 – Văn bản: CẢNH NGÀY XUÂN
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
I. Vị trí đoạn trích :
II. Đọc, tìm hiểu chú thích :
III. Tìm hiểu văn bản:
1.Khung cảnh mùa xuân :
2. Cảnh lễ hội trong tiết Thanh minh:
3 . Cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về :
IV. Tổng kết :
Nêu những biện pháp nghệ
thuật mà tác giả đã sử dụng
trong đoạn trích ?
1. Nghệ thuật :
- Bút pháp miêu tả đặc sắc.
- Sử dụng từ ngữ giàu chất tạo hình.
- Kết hợp miêu tả ngoại cảnh với nội tâm
nhân vật.

Em cảm nhận được điều gì từ
đoạn trích trên ?
2 . Nội dung :
- Bức tranh thiên nhiên vào mùa xuân.
- Cảnh con người trong lễ hội mùa xuân.