skkn kỹ năng

Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lý do chọn đề tài:
Cùng với những tiến bộ của xã hội, thế hệ trẻ nói chung và trẻ mầm non
nói riêng ngày nay may mắn được sống và phát triển trong những điều kiện ngày
một tốt hơn về chính trị, kinh tế, giáo dục, văn hóa xã hội. Bên cạnh đó, nhà
trường cũng đã cung cấp một lượng kiến thức lớn và chuyên sâu để làm nền tảng
tri thức phục vụ cho quá trình phấn đấu vươn lên của mỗi cá nhân trong học tập
và lao động. Điều này đã đóng góp một phần quan trọng trong việc giúp thế hệ
trẻ có thể dễ dàng tiếp cận được với những cơ hội để phát triển cho bản thân.
Tuy nhiên, đó chỉ là điều kiện cần chứ chưa thực sự đủ để một cá nhân có thể
vững vàng bước vào đời, đặc biệt là đối với trẻ mầm non, khi cuộc sống trong
mắt trẻ luôn vô vàn lạ lẫm. Vấn đề đặt ra là với một giai đoạn phát triển có nhiều
thử thách và cơ hội như vậy, bằng cách nào trẻ mầm non có thể chủ động tiếp
cận các vấn đề và giải quyết các vấn đề đó hợp lý? Kỹ năng sống chính là chìa
khoá để giải đáp, giúp trẻ giải quyết các vấn đề trên.
Bộ giáo dục và đào tạo đã khẳng định giáo dục kĩ năng sống cho trẻ em là
rất quan trọng và rất cần thiết nhằm góp phần đào tạo “con người mới” với đầy
đủ các mặt “đức, trí, thể, mĩ; nhân, lễ, nghĩa, trí, tín”. Có như vậy mới trở thành
công dân có ích cho xã hội.
Đối với trẻ mầm non đặc điểm tâm sinh lí đang trong giai đoạn phát triên,
trẻ hoàn toàn chưa có kỹ năng trước một sự vật hiện tượng cụ thể, nó khiến trẻ
có những suy nghĩ và hành động trực quan cảm tính. Bên cạnh đó, môi trường
tiếp xúc mở rộng từ gia đình ra đến trường mầm non sẽ mang lại nhiều mối quan
hệ mới. Do đó, đòi hỏi trẻ phải có những phương thức tiếp cận phù hợp và thích
ứng với các vấn đề xã hội mới nảy sinh. Nhưng trên thực tế, không phải vấn đề
nào cũng có thể dễ dàng giải quyết và không phải cá nhân trẻ nào cũng có đủ
khả năng để có thể xử lý các tình huống xảy ra.
Dạy kỹ năng sống cho trẻ là truyền cho trẻ những kinh nghiệm sống của
người lớn. Nhằm giúp trẻ có những kỹ năng đương đầu với những khó khăn

trong cuộc sống. Trẻ biết vận dụng, biến những kiến thức của mình để giải quyết
những khó khăn trong cuộc sống cho phù hợp. Muốn vậy, người lớn phải tạo
cho trẻ có môi trường để trải nghiệm, thực hành.
Nhưng trên thực tế, trong xã hội hiện nay các gia đình thường chú trọng
đến việc học kiến thức của trẻ mà không chú ý đến phát triển các kỹ năng cho
trẻ. Luôn nuông chiều, làm hộ trẻ khiến trẻ ỷ lại, ích kỷ, khiến trẻ luôn thờ ơ,
không quan tâm đến người khác và chỉ biết sống hưởng thụ. Chắc hẳn không ai
muốn thế hệ con em mình sau này sẽ như thế. Bởi vậy người lớn cần lựa chọn
1/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

những kỹ năng phù hợp để cung cấp và rèn luyện cho con trẻ, trong số đó không
thể không nhắc đến kỹ năng thực hành cuộc sống.
Tuy nhiên, ở mỗi độ tuổi khác nhau, kỹ năng thực hành cuộc sống của trẻ
cũng khác nhau. Với trẻ 5 – 6 tuổi, đây là giai đoạn cuối trẻ học ở trường mẫu
giáo và cũng là giai đoạn chuẩn bị chuyển giao sang môi trường học tập mới –
trường tiểu học, khả năng nhận thức và hành động của trẻ đã phát triển hơn so
với giai đoạn trước, do đó cần phải có những biện pháp giáo dục kỹ năng thực
hành cuộc sống 1 cách cụ thể, khoa học nhằm phát triển toàn diện nhất nhân
cách của trẻ, làm cơ sở - tiền đề hoàn thiện cho các kỹ năng sau này. Bản thân là
một giáo viên, tôi đã đầu tư nghiên cứu chương trình tài liệu và kịp thời đưa ra
những biện pháp cho phù hợp để cung cấp và giáo dục kỹ năng thực hành cuộc
sống cho trẻ có hiệu quả hơn.
Vì vậy, tôi đã lựa chọn đề tài : “Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng
thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao”
II. Mục đích viết sáng kiến kinh nghiệm
- Giúp trẻ trở nên năng động hơn, tự tin hơn, tạo tiền đề để trẻ phát triển theo
hướng tích cực trong tương lai

- Giúp trẻ nâng cao tính tự giác, tự lập, trẻ còn tạo dựng được tinh thần tập thể,
biết quan tâm giúp đỡ những người xung quanh.
- Góp phần giáo dục nhân cách cho trẻ, tạo cho trẻ có đời sống văn hóa lành
mạnh, giúp trẻ phát triển 1 cách toàn diện “Đức - Trí - Thể - Mỹ”.
III. Đối tượng nghiên cứu:
- Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt
hiệu quả cao.
IV. Đối tượng khảo sát thực nghiệm:
- Đối tượng nghiên cứu: Trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi lớp 5TA2 của trường mầm non.
V. Phương pháp nghiên cứu:
Dựa vào mục đích, nhiệm vụ giáo dục và phát triển của hoạt động, đặc
điểm nhận thức , xúc cảm, tình cảm và khả năng hoạt động của trẻ mầm non mà
tôi đã sử dụng một số phương pháp sau:
a. Phương pháp nghiên cứu lý luận:
- Tham khảo các sách, báo, tài liệu có liên quan đến đề tài nghiên cứu để xây
dựng cơ sở lý luận cho đề tài.
- Tham khảo thông tin qua mạng internet các nội dung có liên quan đến việc dạy
cho trẻ kỹ năng thực hành cuộc sống.
b. Phương pháp trực quan, minh họa:
- Là phương pháp đặc thù của giáo dục mầm non, phương pháp này gắn liền với
việc sử dụng các phương tiện trực quan như: đồ chơi, tranh ảnh, những vật thật,
2/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

… làm mẫu kèm với lời nói và cử chỉ để cho trẻ quan sát, nói, làm theo với mục
đích rèn luyện sự nhạy cảm của các giác quan của bé.
c. Phương pháp dùng từ (giảng giải, chỉ dẫn...):
- Phương pháp dùng từ là sử dụng lời nói giảng giải nội dung, chỉ dẫn hành

động… để trẻ hiểu và lĩnh hội kiến thức một cách tốt nhất.
d. Phương pháp thực hành, trò chơi, luyện tập:
- Phương pháp thực hành là sử dụng hành động, các thao tác với đồ vật, đồ chơi
và các dụng cụ đơn giản phù hợp với mục đích cũng như nội dung muốn
giáo dục.
- Sử dụng các trò chơi thích hợp để kích thích trẻ hoạt động và mở rộng hiểu biết
về những gì xung quanh bé, điều này tốt cho sự phát triển về lời nói, sự tư duy
của trẻ.
- Luyện tập là giáo viên cho trẻ thực hiện lặp lại nhiều lần các câu nói, những
động tác, cử chỉ, điệu bộ phù hợp với nội dung giáo dục.
e. Phương pháp đánh giá nêu gương:
Phương pháp đánh giá nêu gương là người lớn tỏ thái độ đồng tình, khích lệ
những việc làm, những lời nói, hành vi tốt của trẻ. Ở lứa tuổi trẻ nhỏ khen, nêu
gương, khích lệ trẻ làm được những việc tốt là chủ yếu, đồng thời phải hướng
dẫn, chỉ những điều chưa tốt cho trẻ hiểu và tiếp thu, phải thực hiện nhẹ nhàng
tránh những cử chỉ thô bạo như la mắng, nói những lời thô tục như vậy trẻ sẽ
học theo những điều xấu.
VI. Phạm vi nghiên cứu:
- Đề tài được nghiên cứu: Từ tháng 9 năm 2016 đến tháng 3 năm 2017.

3/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

B. NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN:
“Những đứa trẻ thành công không chỉ học hoàn toàn trong sách vở, mà
còn cần học kiến thức thực tế ngoài đời và kỹ năng tự chăm sóc bản thân”.
Giáo dục kỹ năng sống nói chung và kỹ năng tự phục vụ nói riêng cho trẻ

em không chỉ là nhiệm vụ của bố mẹ, người thân mà còn là nhiệm vụ của nhà
trường và toàn xã hội. Làm sao để trẻ lớn lên trở thành người tự lập, tự chủ trong
mọi tình huống. Đó là cái đích mà người lớn chúng ta hướng tới.
Trong những năm gần đây, xã hội và dư luận đã dành sự chú ý nhiều hơn
về vấn đề giáo dục kỹ năng sống cho trẻ, đồng thời cũng là một trong những yêu
cầu quan trọng mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đề ra.
Năm học 2008-2009, Bộ Giáo dục - Đào tạo đã phát động phong trào
“Xây dựng trường học thân thiện - học sinh tích cực”, với yêu cầu tăng cường sự
tham gia một cách hứng thú của học sinh trong các hoạt động giáo dục trong nhà
trường và tại cộng đồng với thái độ tự giác, chủ động và ý thức sáng tạo. Trong
năm nội dung thực hiện có nội dung rèn luyện kỹ năng sống, đặc biệt là hình
thành kỹ năng tự phục vụ cho học sinh.
Ngày 25/8/2015 Bộ Giáo dục và đào tạo ra chỉ thị số 3131/CT-BGDĐT
về nhiệm vụ trọng tâm năm học 2015 – 2016 của giáo dục mầm non, giáo dục
phổ thông và giáo dục thường xuyên, trong đó có nêu nhiệm vụ “Chú trọng giáo
dục hình thành các thói quen phù hợp với độ tuổi của trẻ, với yêu cầu của xã hội
hiện đại và truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc”.
Trong năm học 2015–2016, Sở Giáo dục và đào tạo Hà Nội đưa nội dung
giáo dục kỹ năng tự phục vụ là một nội dung quan trọng trong chương trình giáo
dục mầm non. Theo đó, trẻ cần nắm được 31 kỹ năng tự phục vụ cơ bản nhất.
Như vậy có thể thấy rằng, kỹ năng tự phục vụ hay chính là kỹ năng thực
hành cuộc sống là cần thiết và quan trọng với trẻ mầm non, muốn cho cây phát
triển khỏe mạnh cần có bộ rễ vững chắc, muốn cho trẻ nên người thì ngay từ khi
còn ở lứa tuổi mầm non cần phải giáo dục những kỹ năng cơ bản cần thiết nhất.
Do đó, giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ chính là cái gốc căn bản
không chỉ giúp trẻ với mục đích tự làm những việc có ích cho bản thân, để bảo
vệ sức khỏe, mà còn nhằm giáo dục hình thành phát triển toàn diện nhân cách trẻ
- tạo ra những “con người mới” có ích cho xã hội.
II. KHẢO SÁT THỰC TẾ
1. Thực trạng khi chưa thực hiện

Theo chủ trương kế hoạch hóa gia đình: Mỗi gia đình chỉ có từ 1 đến 2 con
để nuôi dạy con tốt. Chính vì vậy các bậc làm cha, làm mẹ có điều kiện để quan
tâm tới con em mình nhiều hơn, họ luôn muốn con mình được sống trong một
4/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

môi trường tốt nhất. Với suy nghĩ đó, trong những năm gần một bộ phận không
nhỏ các gia đình đã và đang bao bọc con cái của mình trong cái “kén” của sự
nuông chiều.
Ở trường cũng như ở nhà, trẻ hầu như hoàn toàn thiếu sự sáng tạo, luôn ỷ
lại, phụ thuộc vào người lớn; mỗi khi gặp các tình huống trong thực tế thì lúng
túng không biết xử lý thế nào... Thậm chí phụ huynh có con học ở lớp 5-6 tuổi
đã từng phàn nàn với cô giáo chủ nhiệm rằng: Ở lớp các cháu có thể tự ăn và ăn
rất tốt và tự thực hiện một số việc làm cá nhân đơn giản nhưng khi về đến nhà
thì cháu không chịu làm gì, chỉ mải chơi và xem tivi; đến bữa không chịu ngồi
vào bàn ăn, trong khi ăn còn phải chờ đợi mẹ xúc cơm cho... Nói cách khác đối
với trẻ chỉ có ăn, chơi và trông chờ người làm hộ. Thiết nghĩ “Hiền dữ đâu phải
là tính sẵn, phần nhiều do giáo dục mà nên” là một giáo viên tôi nhận thức rõ
được tầm quan trọng của việc lựa chọn, giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống
cho trẻ và từ đó, đưa ra một số biện pháp rèn kỹ năng thực hành cuộc sống cho
trẻ 5- 6 tuổi.
Năm học 2016 – 2017, tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 5 tuổi
A2. Lớp có 57 học sinh trong đó 31 học sinh nam, 26 học sinh nữ
Tôi nhận thấy lớp có những thuận lợi và khó khăn sau:
a. Thuận lợi:
- 100% trẻ trong lớp đều học qua lớp 4 - 5 tuổi và ở bán trú 100%.
- Trường đạt chuẩn Quốc Gia mức độ I, được kiểm định chất lượng giáo dục đạt
mức độ II, được đảm bảo mỗi nhóm lớp có 3 giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn

giảng dạy.
- Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm, bồi dưỡng cho giáo viên về chuyên
môn cũng như mọi mặt trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
- Năm học 2016 – 2017 là năm thứ hai liên tiếp thực hiện nội dung giáo dục kỹ
năng thực hành cuộc sống cho trẻ trong trường mầm non.
- Cô giáo yêu nghề và yêu quý trẻ, tận tình với công việc.
- Môi trường trong và ngoài lớp sạch đẹp tạo điều kiện cho trẻ hoạt động.
- Đa số các bậc phụ huynh trẻ, có hiểu biết, quan tâm đến việc học tập của các con.
b. Khó khăn:
* Về phía giáo viên:
- Vốn kiến thức hiểu biết về rèn kỹ năng sống cho trẻ ở lứa lứa tuổi mầm non
còn hạn chế.
- Chưa chú trọng đến việc rèn kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ, còn gò ép,
rèn kỹ năng theo kiểu lý thuyết, giáo điều.

5/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

- Chưa lựa chọn được nội dung rèn kỹ năng thực hành cuộc sống cho phù hợp
với trẻ, nội dung rèn kỹ năng còn nghèo nàn, đơn giản.
- Chưa thu hút, lôi cuốn được trẻ vào các hoạt động rèn kỹ năng.
* Về phía trẻ.
- Khả năng nhận thức và vốn kỹ năng thực hành cuộc sống của từng trẻ khác
nhau, không đồng đều.
- Trẻ chưa tích cực tham gia vào các hoạt động rèn kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng
thực hành cuộc sống cho bản thân.
* Về phía phụ huynh.
- Phụ huynh chưa thực sự quan tâm, coi trọng việc rèn kỹ năng tự phục vụ, kỹ

năng thực hành cuộc sống cho con em mình.
- Chưa chú ý kết hợp với giáo viên chủ nhiệm trong việc rèn kỹ năng thực hành
cuộc sống cho trẻ.
2. Số liệu điều tra trước khi thực hiện.
Nắm được tình hình của lớp, tôi tiến hành khảo sảt trên trẻ trên các tiêu chí
và kết quả thu được như sau:
Số
STT
Nội dung khảo sát
Tỷ lệ (%)
lượng
Kỹ năng tự vệ sinh cá nhân của trẻ trong
1
44
77,1
lớp
Kỹ năng sử dụng đồ dùng cá nhân, đồ
2
43
75,4
dùng học tập đúng cách của trẻ trong lớp.
Ý thức tự giác tham gia một số công việc
3
42
73,6
trực nhật cùng cô và bạn của trẻ.
Kỹ năng thực hiện 1 số kỹ năng thực hành
4
trong cuộc sống cần đạt ở cuối độ tuổi của
41

71,9
trẻ trong lớp.
Sự hứng thú của trẻ khi tham gia vào các
5
hoạt động giáo dục kỹ năng thực hành
45
78,9
cuộc sống trên lớp.
Để khắc phục giải quyết thực trạng và một số hạn chế trên tôi đã áp dụng
một số biện pháp rèn kỹ năng kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 5 – 6 tuổi như sau.

II. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
6/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

1. Biện pháp 1: Xây dựng kế họach giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống
cho trẻ.
Hiểu được tầm quan trọng của việc dạy trẻ kỹ năng thực hành cuộc
sống, mà bản thân đây lại là năm thứ hai liên tiếp tôi nhận nhiệm vụ thực hiện
nội dung giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ trong trường mầm non.
Vì vậy tôi có thể hiểu rõ hơn kỹ năng sống cần dạy trẻ bao gồm những nội dung
gì, mục đích của việc dạy trẻ kỹ năng thực hành cuộc sống.Việc xác định được
các kỹ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi sẽ giúp bản thân tôi cũng như các giáo
viên khác lựa chọn đúng những nội dung trọng tâm dạy trẻ. Ngay đầu năm học
tôi đã lập ra các bước xây dựng được kế hoạch giáo dục kỹ năng thực hành cuộc
sống cho trẻ một cách cụ thể như sau:
Bước 1: Nghiên cứu và bán sát văn bản hướng dẫn chỉ đạo nội dung giáo
dục kỹ năng thực hành cuộc sống của trường và tổ chuyên môn.

Căn cứ vào chỉ dạo, định hướng của nhà trường, tổ chuyên môn đã triển
khai dạy trẻ 31 kỹ năng tự phục vụ đến 100% các khối. Tôi đã bắt tay vào
nghiên cứu sắp xếp 31 kỹ năng này theo trình tự từ dễ đến khó và phân theo các
nhóm cụ thể:
Bước 2: Bổ sung thêm một số kỹ năng khác phù hợp với chủ đề trong tháng
và chủ đề sự kiện để dạy trẻ.
Sau khi nghiên cứu tài liệu và các văn bản chỉ đạo. Tôi nhận thấy việc
dạy trẻ 31 kỹ năng tự phục vụ này không thôi là chưa đủ, tôi đã tìm và bổ sung
thêm 1 số kỹ năng thực hành trong cuộc sống khác phù hợp với các chủ đề trong
tháng và chủ đề sự kiện để dạy trẻ 5-6 tuổi.
Bước 3: Xây dựng các nội dung theo từng tháng cụ thể.
Từ những kế hoạch, văn bản chỉ đạo của trường và tổ chuyên môn cùng
với vốn kiến thức của bản thân tôi đã cùng với chị em đồng nghiệp trong lớp xây
dựng kế hoạch giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ cẩn thận và chi tiết
trong cả một năm học, cụ thể như sau:

Với sự sắp xếp đó, bản thân tôi và giáo viên cùng lớp đã chủ động hơn
trong cách thực hiện kế hoạch đề ra. Đồng thời đã phối hợp được với nhau để
7/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

cùng thực hiện mục tiêu giáo dục chung. Hệ thống các kỹ năng tự phục được
chúng tôi sắp xếp vào các chủ đề dựa trên nguyên tắc đồng tâm phát triển từ dễ
đến khó, từ các kỹ năng sử dụng nhiều đến kỹ năng sử dụng ít hơn nhằm cung
cấp đến trẻ những kĩ năng tự phục vụ cần thiết nhất cho cuộc sống của trẻ, điều
đó khiến trẻ luôn thấy hứng thú và không cảm thấy quá nặng nề, quá khó khăn
với những kỹ năng mà cô dạy.
2. Biện pháp 2: Giáo viên tự học tập, bồi dưỡng một số kiến thức giáo dục

trẻ kỹ năng thực hành cuộc sống cũng như kỹ năng tự phục vụ đối với trẻ
mầm non.
Nhận thức rõ được vai trò và nhiệm vụ của bản thân đới với sự hình thành
kỹ năng sống nói chung và kỹ năng tự phục vụ nói riêng cho trẻ, bản thân tôi
luôn cố gắng tìm tòi, trang bị cho bản thân những thông tin mới nhất, cập nhật
nhất, chính thống nhất về phương pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ.. Ngoài
việc thường xuyên tìm đọc thông tin trên báo, đài, tivi, tôi luôn tìm đọc và bổ
sung vào giá sách của mình những cuốn sách hay nói về giáo dục kỹ năng sống
ở lứa tuổi mầm non.
Bên cạnh đó, tôi thường truy cập những trang web (mammon.com;
lamchame.com; webtretho.com …) đây là những trang mạng luôn chia sẻ thông
tin, kinh nghiệm về cách rèn kỹ năng cho trẻ để có thêm hiểu biết từ đó cân nhắc
đưa ra những biện pháp, nội dung phù hợp khi rèn kỹ năng thực hành cuộc sống
cho trẻ.
Phải nói rằng việc tự nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân
là một việc quan trọng nhưng bên cạnh đó tôi con không ngừng học hỏi những
kinh nghiệm của chị em đồng nghiệp tham khảo những giáo án hay, những tiết
dạy thực hành kỹ năng cuộc sống hấp dẫn, để từ đó rút ra kinh nghiệm cho bản
thân và đưa ra những biện pháp dạy trẻ tốt nhất.
Mỗi tháng tôi thường lên một tiết dạy hoạt động kỹ năng thực hành cuộc
sống để mời chị em trong tổ chuyên môn, trong khối đến dự giờ và góp ý cho
tiết dạy, qua những giờ lên tiết như vậy tôi thấy bản thân tự tin, vững vàng hơn
rất nhiều khi đứng lớp dạy trẻ.
3. Biện pháp 3: Chuẩn bị tốt các điều kiện về môi trường, đồ dùng dạy học,
phương tiện tổ chức hoạt động.
Trẻ học ngôn ngữ và các kỹ năng quan trọng cơ bản của cuộc sống thông
qua tiếp nhận một cách vô thức từ môi trường xung quanh, do đó tạo ra một môi
trường học tập tốt cho trẻ là ưu tiên số một của chương trình dạy trẻ kỹ năng tự
phục vụ.
8/28

Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

Trong lớp tôi xây dựng riêng một góc tự phục vụ. Trẻ được thực hành các
kỹ năng trong giờ chơi, được ôn luyện củng cố và tái tạo lại những kiến thức về
kỹ năng đã được cô giáo dạy. Không những thế, tôi còn đưa 1 số kỹ năng xen kẽ
vào các góc chơi khác nhưng vẫn đảm bảo phù hợp nội dung chơi, đặc thù riêng
của góc. Lý do tôi muốn xen kẽ là vì trẻ đã được học, thực hành kỹ năng tại
góc riêng rồi, nay trẻ lại được ứng dụng thực tế vào các góc chơi khác, để phản
ánh rõ nét hơn cho trẻ thấy việc cần thiết của các kỹ năng này đối với cuộc
sống hàng ngày, để trẻ có không gian để thực hành thường xuyên các kỹ năng
tự phục.
VD: Để trẻ có thể thực hành nhiều hơn kĩ năng cắt dưa chuột, kĩ năng dùng đũa,
dao, kéo tôi đã cho trẻ thực hành thêm ở góc nấu ăn trong lớp. Còn với kĩ năng
cởi, mặc áo, treo áo lên móc, thì tôi đã gắn thêm móc treo quần áo ngay gần khu
vực tủ cất ba lô của trẻ. Hàng ngày, khi trẻ đến lớp, các bé có thể tập cởi và treo
áo ngay lên móc bên cạnh tủ. Khi chiều về, trẻ lại tự lấy áo và mặc áo. Với
những áo kéo khóa, trẻ còn được rèn thêm kỹ năng kéo khóa.
Năm học 2016-2017 lớp đã được nhà trường trang bị cho một số bộ đồ
dùng để dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ, nhưng với số cháu là 57 cháu/ lớp thì số đồ
dùng mà nhà trường trang bị là chưa đủ để cho trẻ hoạt động, chính vì vậy mà
giáo viên và học sinh trong lớp rất tích cực tạo ra những đồ dùng tự tạo nhằm
giúp trẻ có thể dễ dàng học tập và rèn các kĩ năng tự phục vụ.
VD: Để chuẩn bị cho hoạt động học kỹ năng cắt móng tay, tôi đã cho các
bé in hình bàn tay lên bìa cứng và cắt để cho bé sử dụng vào giờ học.
Để có thêm nhiều đồ dùng cho trẻ thực hành các kỹ năng tôi còn tạo ra
những quyển sách sử dụng chất liệu vải dạ bền, màu sắc đẹp đưa ra những hình
ảnh sống động giúp trẻ được rèn luyện các kĩ năng một cách dễ dàng, mỗi trang
sách là một bài học riêng với trẻ.

Những bộ sách như thế này cũng chính là “bộ học cụ Montessori” của
lớp. Do điều kiện nhà trường chưa thể trang bị các học cụ Montesssori chuẩn,
nên tôi đã tìm tòi và làm ra những bộ học cụ như thế này. Chúng vẫn đảm bảo
các nguyên tác như tính thẩm mỹ, khoa học, an toàn và hiệu quả với trẻ.
4. Biện pháp 4: Tổ chức hiệu quả các hoạt động giáo dục kỹ năng thực hành
cuộc sống trên lớp.
a. Tổ chức thực hiện các giờ hoạt động kỹ năng thực hành cuộc sống vào
các giờ hoạt động chiều cho trẻ.

9/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

Ngoài việc làm quen bài mới phục vụ cho giờ hoạt động hôm sau, ôn bài
của buổi sáng hay làm bù bài… Tôi luôn chủ động lên kế hoạch sắp xếp nội
dung rèn kỹ năng cho trẻ vào buổi chiều.
Theo kế hoạch đã lên từ trước cứ tuần đầu tiên của tháng tôi sẽ hướng dẫn trẻ
thực hiện kỹ năng mới. Dưới đây là một trong những giáo án hướng dẫn trẻ thực
hiện kỹ năng mới mà tôi đã thưc hiên.

Những giờ học kỹ năng mới trên lớp là những giờ học vô cùng thú vị đối
với trẻ, trẻ không những được xem cô thực hành mẫu kỹ năng mới mà còn được
tham gia thực hiện kỹ năng này cùng cô và các bạn.
Dạy trẻ kỹ năng mới không là chưa đủ, kĩ năng mới đó phải được củng cố
và ôn luyện thường xuyên thì trẻ sẽ hình thành các kĩ năng này một cách thuần
thục, nhanh nhạy. Nhưng làm thế nào để trẻ không chán khi cô cho thực hành ôn
luyện kỹ năng tự phục vụ? Việc đó lại đòi hỏi tính sáng tạo và khả năng thu hút
trẻ của từng giáo viên. Bản thân tôi, tôi chọn cách làm như sau:
Ví dụ: Ôn kỹ năng cách gấp quần áo cho trẻ

Để cuốn hút trẻ vào hoạt động cho trẻ, tôi mời trẻ tham gia chương trình
“con đã lớn khôn”. Trong chương trình, các bé sẽ được thể hiện cho cô và bố mẹ
biết chúng mình đã lớn và có thể tự làm được nhiều việc giúp đỡ bố mẹ.
Tôi tổ chức các phần chơi cho trẻ theo trình tự:
Cô chia trẻ làm 3 đội chơi
Phần chơi 1: Trẻ bật qua rãnh nhỏ tự chọn quần, áo của mình.
Phần chơi 2: Trổ tài gấp quần áo gọn gang.
Tôi hỏi trẻ: Ở nhà đã bạn nào tự gấp quần áo của mình chưa? Con gấp
quần, áo như thế nào? Rồi cô nhận xét, hướng dẫn gấp, kèm lời giải thích để trẻ
nắm được cách gấp quần, áo đơn giản và tổ chức cho 3 đội thi đua gấp xem bạn
đội nào gấp được quần, áo gọn gàng nhất.
Phần chơi 3: Cất gọn quần áo.
Tôi quan sát và cho trẻ tự kiểm tra chéo kết quả của nhau. Khen ngợi, động
viên trẻ kịp thời. Tôi đặt câu hỏi cho trẻ giải, thực hiện tiếp nhiệm vụ trong phần
chơi thứ 3 “theo các con, sau khi các con gập gọn quần áo rồi, chúng mình phải làm
gì?”.
Rồi yêu cầu trẻ cất gọn quần áo vào ba lô của mình và để đúng vào ngăn tủ.
b. Lồng ghép dạy trẻ kỹ năng thực hành cuộc sống vào các giờ hoạt động
khác.
* Lồng ghép dạy trẻ kỹ năng thực hành cuộc sống vào các giờ hoạt động học.
10/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

Ở trường mầm non, trẻ học mà chơi, chơi mà học. Một ngày ở trường trẻ
được cùng cô và bạn bè trải qua rất nhiều hoạt động khác nhau trong đó có hoạt
động học. Từ thứ 2 đến thứ 6, mỗi ngày trẻ sẽ được cung cấp một lượng kiến
thức nhất định thông qua hoạt động học của ngày hôm đó. Tuy nhiên, việc hình
thành kỹ năng cho trẻ không phải được thực hiện riêng lẻ trong chương trình, kế

hoạch chăm sóc, giáo dục mà được lồng ghép trong quá trình diễn ra hoạt động,
làm sao để kỹ năng sống được hình thành và củng cố ngày càng vững chắc. Việc
lồng ghép và rèn kỹ năng thông qua hoạt động học là một trong những hoạt
động như thế.
Theo tôi, kỹ năng thực hành cuộc sống không phải là những gì quá cao
siêu, phức tạp. Việc giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ em bao gồm
những nội dung hết sức đơn giản, gần gũi với trẻ em, là những kiến thức tối
thiểu để các em có thể tự lập… Và mục đích quan trọng nhất là giúp trẻ tự tin
hơn, tự lập hơn trong cuộc sống. Bởi vậy việc lồng ghép giáo dục trẻ kỹ thực
hành cuộc sống vào trong hoạt động học cũng rất nhẹ nhàng, tự nhiên.
Tôi thường lồng nội dung rèn kỹ năng thực hành cuộc sống vào phần giáo
dục trẻ trong bài dạy của mình.
Ví dụ 1: Trong hoạt động làm quen với văn học “Câu chuyện gấu con bị sâu
răng” tôi rèn kỹ năng tự vệ sinh răng miệng sạch sẽ cho trẻ.
Với nội dung giáo dục của câu truyện ý thức tự giữ gìn vệ sinh cá nhân (vệ
sinh răng miệng), để tránh việc rèn kỹ năng theo kiểu áp đặt, giáo điều, tôi đã sử
dụng những câu hỏi mở để trẻ tự suy nghĩ và trả lời.
- Thay vì câu hỏi: Để răng không bị sâu các con phải chăm chỉ đánh răng hàng
ngày các con nhớ chưa nào?
Tôi sử dụng câu hỏi:
-Theo các con để răng miệng sạch sẽ và không bị sâu như bạn gấu con thì chúng
ta cần làm gì?
- Bạn nào có thể nói về cách đánh răng mà con thường làm hàng ngày?
Tôi mời trẻ đứng dậy mô tả lại động tác đánh răng, nếu sai có thể sửa cho trẻ và
hướng dẫn trẻ đánh răng đúng cách ( Cô sử dụng bàn chải và mô hình hàm răng
thực hiện thao tác đánh răng cho trẻ quan sát) rồi cho cả lớp cùng tập đánh răng
trên nền những bài hát như: “Anh Tí sún”, “Bé tập chải răng” để giờ học thêm
thú vị hơn.
Một hoạt động lồng ghép đơn giản như vậy trong tiết làm quen với văn học,
ngoài việc cung cấp kiến thức vệ sinh răng miệng thì trẻ cũng được củng cố lại

cách tự đánh răng để bảo vệ sức khỏe răng miệng của mình.
Ví dụ 2: Đối với hoạt động tạo hình, toán, làm quen chữ cái.

11/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

Những môn học tuy khác nhau nhưng chúng đều có đặc điểm chung đó là
mỗi trẻ sẽ có 1 bộ đồ dùng riêng để trực tiếp tham gia vào hoạt động nhận thức.
Nếu cô giáo dành thời gian đi phát từng quyển sách, hộp bút, từng rổ thẻ số, thẻ
chữ ... cho mỗi trẻ chắc chắn thời gian cho hoạt động sẽ không đảm bảo. Vì vậy
ngay từ đầu năm học, tôi đã hướng dẫn trẻ cách tự lấy và cất đồ dùng học tập
của mình đúng nơi quy định.
Ban đầu, trẻ còn lúng túng, vội vàng khi thực hiện yêu cầu của cô. Vì thế
khi trẻ đi lấy và cất đồ dùng học tập, tôi luôn bên cạnh hướng dẫn trẻ thực hiện.
Yêu cầu đó được lặp đi lặp lại trong các hoạt động học khác, dần về sau tôi nhận
thấy trẻ đã thực hiện thành thạo và nhanh nhẹn việc lấy, cất đồ dùng học của bản
thân mình, các hoạt động học cũng vì thế mà diễn ra đúng tiến độ, trẻ được nhận
xét là có nếp.
Qua những lần yêu cầu trẻ thực hiện các hành động như thế trong mỗi
hoạt động học tôi thấy trẻ đã có kỹ năng làm những việc đơn giản để phục vụ
cho chính mình. Mục đích cung cấp kiến thức đồng thời cũng rèn kỹ năng được
tiến hành song song mang lại hiệu quả thiết thực.
Ví dụ 3: Đối với hoạt động khám phá
Với trẻ khám phá khoa học, xã hội luôn là một hành trình hấp dẫn và thú
vị về thế giới xung quanh đầy bí ẩn. Vì vậy, trong năm học này, tôi nghiên cứu
lựa chọn những tình huống bất trắc thường xảy ra, đưa ra những tình huống cụ
thể để dạy trẻ có kỹ năng ứng biến thực hành trong cuộc sống khi gặp tình
huống khó khăn, biết cách suy nghĩ và giải quyết .

Ví dụ với tình huống “Khi bé bị lạc mẹ trong siêu thị - bé sẽ làm gì ?
Tôi đã cho trẻ suy nghĩ, mỗi trẻ đưa ra một cách giải quyết của riêng trẻ. Lắng
nghe ý kiến của trẻ, cho trẻ suy nghĩ và trả lời theo ý kiến của mình, gợi mở cho
trẻ bằng các câu hỏi: Theo con làm như vậy có được không? Tại sao?
Sau đó, cô giúp trẻ rút ra phương án tối ưu nhất: Khi bị lạc mẹ, bé hãy bình tĩnh,
không khóc và chạy lung tung mà hãy đứng yên tại chỗ chờ. Vì bố, mẹ sẽ quay
lại chỗ đó để tìm bé. Hoặc bé có thể đến chỗ chú bảo vệ, cô bán hàng trong siêu
thị ở gần chỗ đó để nhờ gọi điện thoại, hoặc thông báo lên loa để tìm bố mẹ.
Tuyệt đối không đi theo người lạ dù người đó có hứa sẽ đưa về với bố mẹ. Vì có
thể đó sẽ là kẻ xấu lợi dụng cơ hội đó bắt cóc hoặc làm hại bé.
Trong thời gian gần đây, cháy nổ là hiểm hoạ luôn rình rập với tất cả mọi nhà.
Chính vì vậy, với trẻ mẫu giáo tuy trẻ còn nhỏ tuổi song tôi nghĩ rằng cũng cần
dạy cho trẻ một số kỹ năng ứng biến nếu chẳng may có điều đó xảy ra. Tôi đã
đưa tình huống: “ Nếu bé thấy có khói, hoặc cháy ở đâu đó bé sẽ phải làm thế
nào?”
Qua tình huống này tôi dạy trẻ: Khi thấy có khói hoặc cháy ở đâu, trước
hết bé phải chạy xa chỗ cháy. Hãy hét to để báo với người nhà và những người
xung quanh có thể nghe thấy. Nếu không có người ở nhà thì chạy báo cho hàng
12/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

xóm và luôn nhớ số điện thoại khẩn cấp của lực lượng phòng cháy chữa cháy là
114.
Từ những tình huống cụ thể mà rất dễ xảy ra đối với trẻ, bằng cách cho trẻ
thảo luận, yêu cầu trẻ suy nghĩ, vận dụng vốn hiểu biết của mình đã có để tìm
cách giải quyết vấn đề. Thông qua đó cô giúp trẻ tìm ra phương án tối ưu nhất,
đó cũng chính là kinh nghiệm mà ta cần dạy trẻ. Thông qua hoạt động đó cũng
giúp trẻ có sự tư duy logic, biết cách diễn đạt suy nghĩ của mình, và giúp trẻ có

thêm kinh nghiệm trong cuộc sống.
* Lồng ghép dạy trẻ kỹ năng thực hành cuộc sống vào các giờ hoạt động đón
trả trẻ và thể dục sáng.
Lồng ghép rèn kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ mầm non thông qua
hoạt động học là như vậy. Thế còn các hoạt động khác có lồng ghép được
không? Câu trả lời là có. Như đã nói ở trên, việc rèn kỹ năng sống nói chung và
kỹ năng tự phục vụ nói riêng không phải là hoạt động chuyên biệt, độc lập như
các hoạt động khác, bởi vậy muốn đạt được kết quả cao khi hướng trẻ đến kỹ
năng cần đạt được thì cô giáo cần lồng ghép việc rèn kỹ năng tự phục vụ ở mọi
lúc, mọi nơi, thông qua mọi hoạt động khác nhau.
- Trong giờ đón trả trẻ Tôi cùng các giáo viên khác trò chuyện với trẻ, giáo dục
trẻ kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tự cất giầy dép, ba lô đúng nơi quy định, ngoài ra
tôi còn dạy trẻ biết chào hỏi, biết nói lời xin lỗi, biết nói cảm ơn, không nói leo
khi người khác nói, không tự tiện lấy đồ và sử dụng đồ của người khác…
- Đến giờ thể dục sáng, tôi cũng để cho trẻ tập làm quen với việc tự đi lấy hoa
thể dục rồi về vị trí đứng của lớp mình. Với sự hướng dẫn, theo dõi của cô. Trẻ
hình thành ý thức tự lấy đồ dùng của mình rất nhanh và hứng thú tham gia tập
thể dục sáng.
* Lồng ghép dạy trẻ kỹ năng thực hành cuộc sống vào các giờ hoạt động hoạt
động góc:
Không giống như các bậc học khác, ở bậc học mầm non hoạt động vui chơi
đóng vai trò chủ đạo, trẻ học mà chơi, chơi mà học, bởi thế những đồ dùng phục
vụ cho hoạt động vui chơi mà giáo viên cần chuẩn bị rất nhiều. Nếu cứ mặc
nhiên cho trẻ chơi xong rồi để bừa bãi, không cất dọn thì ắt hẳn cô giáo sẽ không
tài nào cáng đáng được hết công việc của mình. Cho nên giáo viên là người
chuẩn bị đồ dùng, định hướng nội dung chơi, thì trẻ sẽ biết chọn đồ chơi và chơi
xong cất đúng nơi quy định.
Tôi hướng dẫn, gợi ý cho trẻ thu gom đồ chơi khi kết thúc giờ hoạt động góc hay
tự lau chùi kệ đồ chơi, xếp đồ dùng đồ chơi gọn gàng, ngăn nắp vào từng góc
riêng tạo cảm giác thích thú ở trẻ, trẻ luôn mong muốn được làm giúp cô, giúp

13/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

bạn. Nhờ vậy, qua mỗi lần tổ chức hoạt động vui chơi, trẻ chơi xong thu dọn đồ
chơi gọn gàng và ngăn nắp.
* Lồng ghép dạy trẻ kỹ năng thực hành cuộc sống vào các giờ hoạt động hoạt
động ngoài trời:
Hoạt động chơi, không bao giờ là nhàm chán đối với trẻ. Thông qua các trò
chơi, những giờ hoạt động góc trẻ học được rất nhiều điều thú vị mà không hề bị
áp đặt gò bó. Nắm bắt được tâm lý của trẻ và căn cứ và nội dung hoạt động của
chủ đề trong mỗi tháng tôi thường tổ chức 1 đến 2 buổi chơi rèn kỹ năng cho trẻ
(ngày thứ 5 của tuần 2 và tuần 4 trong tháng), buổi chơi này được tổ chức thay
cho hoạt động ngoài trời. Những buổi chơi được xây dựng nhằm đổi mới hình
thức truyển tải và rèn kỹ năng cho trẻ, qua đó lôi cuốn trẻ được trực tiếp trải
nghiệm và rút ra bài bọc cho bản thân.
- Ví dụ: Trong các giờ hoạt động ngoài trời, tôi tổ chức buổi chơi “rung chuông
vàng”, cô tổ chức cho 15 bạn thi và 10 bạn làm khán giả cứu trợ cho các bạn
trong vòng thi. Tôi đã chuẩn bị cho các bé rất nhiều câu hỏi về kỹ năng tự phục
vụ liên quan đến những kỹ năng mà cô đã dạy.
Sau phần thi thử tài với những câu hỏi, tại chính sân chơi các con thi nhau vẽ
tranh những công việc mình đã làm để thể hiện kỹ năng tự phục vụ bản thân.
Qua cuộc thi, các con không chỉ được nâng cao kiến thức về kỹ năng thực
hành cuộc sống mà còn là những tuyên truyền viên tích cực, kêu gọi các bạn
cùng tham gia để động tác trở nên nhanh nhẹn, chính xác hơn, ít bị lỗi hơn, trẻ
sẽ cảm thấy vui và tự tin hơn.
* Lồng ghép dạy trẻ kỹ năng thực hành cuộc sống vào các giờ hoạt động hoạt
động ăn trưa và ngủ trưa:
Sau khi trải qua những giờ học, giờ chơi thú vị, trẻ cần ăn trưa và ngủ trưa để bù

lại năng lượng đã tiêu hao vào các hoạt động trước đó. Nhiều phụ huynh đã phàn
nàn rằng việc cho con em họ ăn, ngủ đúng chế độ quả thật rất vất vả. Trẻ không
chịu ăn, lười ăn, không chịu ngủ là tình trạng phổ biến trong các gia đình hiện
nay. Vậy làm cách nào để các cô giáo ở trường mầm non có thể chăm sóc một số
lượng các cháu trong lớp mình mà vẫn đảm bảo cho trẻ ăn no, ngủ đủ giấc?
Đó chính là do cô đã rèn được kỹ năng tự phục vụ cho trẻ. Thay vì hò hét trẻ đi
rửa mặt, chân tay sạch sẽ để vào ăn cơm như các ông bố bà mẹ vẫn thường làm,
tôi tổ chức cho trẻ tự đi vệ sinh cá nhân theo nhóm dưới sự quan sát của cô. Đây
14/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

chính là khoảng thời gian trẻ nhớ và thực hiện lại các thao tác vệ mà cô đã
hướng dẫn.
Một điều đáng chú ý, để nâng cao kỹ năng tự phục vụ cho trẻ tôi đã dùng
biện pháp phân công trực nhật trong giờ ăn của trẻ. Hoạt động trực nhật ở trường
mầm non không giống với trực nhật ở các cấp học khác. Căn cứ vào khả năng
của trẻ. Tôi chia trẻ thành từng nhóm bàn ăn riêng, mỗi bàn sẽ tự biết phân công
các bạn ngồi trong nhóm lần lượt thay phiên nhau đến giờ ăn sẽ lên nhận đĩa
khăn, thìa và bưng khay cơm chia về bàn mình. Và thu dọn khay đựng cơm rơi,
đĩa khăn sau khi ăn xong. Để trẻ tự phân công nhau để đảm bảo tính công bằng
cho mỗi trẻ, như vậy bạn nào cũng được thực hiện công việc đó. Với vai trò là
người đại diện cho bàn mình, tôi thấy trẻ rất thích thú với công việc trực nhật đó,
điều này vừa rèn kỹ năng tự phục vụ đồng thời rèn luyện khả năng hoạt động
theo nhóm của trẻ.
5. Biện pháp 5: Làm tốt công tác tuyên dương, khen thưởng, nêu gương
cuối ngày và bình bầu bé ngoan cuối tuần.
Đối với tâm lý chung của trẻ mầm non, trẻ luôn thích được người lớn khen
ngợi đặc biệt là khi khen ngợi, khích lệ, tán thưởng trẻ có sự chứng kiến của bố

mẹ, bạn bè, cô giáo lại càng khắc sâu trong trẻ niềm phấn khởi, tự hào, tạo động
lực cho trẻ phấn đấu thi đua hơn. Nắm bắt được đặc điểm đó, những giờ nêu
gương cuối ngày, bình bầu bé ngoan cuối tuần, hay ngay những lúc trẻ làm được
việc tự phục vụ bản thân, giúp cô và các bạn... tất cả đều là những thời điểm tốt
để tôi nêu gương, khen ngợi khích lệ trẻ để trẻ cố gắng hơn, cũng như để trẻ
khác noi theo.
Vào giờ cắm cờ cuối ngày, bình bé ngoan, tôi thường tự cho trẻ nhận xét các bạn
trong tổ của mình: Con thấy bạn nào xứng đáng được cắm cờ? Vì sao? Rồi
hướng trẻ tới những tiêu chí mà cô đặt ra và việc mà trẻ đã tự làm, những việc
được giúp cô, giúp bạn, làm cho trẻ hiểu rõ được những việc mà trẻ cố gắng tự
làm đều được mọi người ghi nhận, từ đó nhân rộng mô hình cho các trẻ khác
thích thú muốn làm theo.
- Cô cần chú ý đến đúng lúc, kịp thời, kết hợp với phụ huynh để tác động tích
cực đến trẻ, giúp trẻ ý thức được những việc mình làm và cố gắng tốt hơn nữa.
6. Biện pháp 6: Phối kết hợp với phụ huynh học sinh để kỹ năng thực hành
cuộc sống của trẻ được củng cố, khắc sâu hơn.
Việc rèn kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ phải được củng cố liên tục,
mọi lúc mọi nơi, ở trường cũng như ở nhà. Trẻ không chỉ học cô mà còn học
15/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

chính những người thân nơi mà trẻ sống. Do vậy phối kết hợp giữa giáo viên
phụ trách lớp và gia đình là điều vô cùng cần thiết.
Ở lứa tuổi mầm non, sự tập trung ghi nhớ của trẻ chưa cao, mau nhớ và
cũng mau quên. Vì vậy để hình thành một kỹ năng phải qua quá trình rèn luyện
liên tục mọi lúc mọi nơi, ở lớp cũng như ở nhà. Có như vậy, kỹ năng mới sẽ
không bị phai mờ, kỹ năng đã có sẽ được củng cố khắc sâu hơn.
Ngoài ra tôi còn trú trọng cập nhật thường xuyên nội dung bảng tuyên truyền

- nơi mà phụ huynh có thể theo dõi được tình hình của con em mình, đặc biệt tôi
luôn nhắc phụ huynh chú ý đến những “Bảng thông báo những kỹ năng và chỉ
số được dạy trong tháng” và “Bảng đánh giá kỹ năng và chỉ số của trẻ trong
tháng” để biết được quá trình phát triển của con em mình ở mức độ nào từ đó có
biện pháp giáo dục kịp thời.

Đồng thời tham mưu với ban giám hiệu tổ chức cho phụ huynh tham dự
những buổi trò chuyện, chia sẻ về vấn đề rèn kỹ năng thực hành cuộc sống cho
trẻ hiện nay hiện nay. Để từ đó toàn thể phụ huynh thống nhất, kết hợp chặt chẽ
với nhà trường giáo dục trẻ phát triển một cách toàn diện nhất.
Cũng thông qua các buổi trò chuyện, chia sẻ này và hàng ngày trực tiếp gặp
gỡ phụ huynh tôi đã lên kế hoạch với nội dung tuyên truyền cụ thể để phụ huynh
hiểu về tầm quan trọng của hoạt động rèn kỹ năng thực hành cuộc sống trong
trường mầm non.
Ví dụ: Mỗi tháng trẻ học kỹ năng mới gì tôi lại ghi ở bảng tuyên truyền:
Tháng này trẻ được học kỹ năng mới gì? Cần đồ dùng gì? Yêu cầu phụ huynh
giúp đỡ, đóng góp các nguyên vật liệu để phục vụ cho việc làm đồ dùng, đồ chơi
giúp trẻ thực hiện kỹ năng đó.

16/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

Bảng tuyên truyền của lớp 5TA2
- Bằng hình thức tuyên truyền với phụ huynh như vậy sau một thời gian các
cháu lớp tôi đã tự giác, tự lập hơn trong các hoạt động. Đồ dùng đồ chơi, nguyên
vật liệu phụ huynh đóng góp ngày càng phong phú về chủng loại, mẫu mã, hình
dáng. Tạo cho trẻ niềm hứng thú, say mê, tìm tòi, sáng tạo khám phá thế giới
vạn vật qua đồ dùng đồ chơi. Việc tận dụng những nguyên vật liệu sẵn có không

những khuyến khích trẻ hoạt động một cách tích cực mà còn tiết kiệm được kinh
phí. Hơn nữa nó còn là một hình thức liên kết giữa gia đình và nhà trường một
cách tự nhiên.Từ đó chất lượng giáo dục nói chung và chất lượng qua hoạt động
kỹ năng thực hành cuộc sống nói riêng được nâng cao rõ rệt. Có được kết quả
như vậy là nhờ vào sự nỗ lực của bản thân giáo viên cũng như sự ủng hộ nhiệt
tình từ phía phụ huynh học sinh. Vì vậy công tác phối kết hợp với phụ huynh là
rất cần thiết và quan trọng.
Qua quá trình thực hiện các biện pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ, tôi đã
đạt được một số kết quả sau:

1. Về phía trẻ

STT

1

2
3

Tổng số trẻ 57 trẻ

Kỹ năng tự vệ sinh cá
nhân của trẻ trong lớp
Kỹ năng sử dụng đồ
dùng cá nhân, đồ dùng
học tập đúng cách của
trẻ trong lớp.
Ý thức tự giác tham gia

Trước khi áp

dụng biện pháp

Sau khi áp
dụng biện pháp

Số trẻ

%

Số trẻ

%

44

77,1

52

91,2

Đối
chứng
Tăng
(%)
14,1
12,3

43

75,4

50

87,7

42

73,6

51

89,4

17/28

15,8


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

4

5

một số công việc trực
nhật cùng cô và bạn của
trẻ.
Kỹ năng thực hiện 1 số
kỹ năng thực hành

trong cuộc sống cần đạt
ở cuối độ tuổi của trẻ
trong lớp.
Sự hứng thú của trẻ khi
tham gia vào các hoạt
động giáo dục kỹ năng
thực hành cuộc sống
trên lớp.

15,8
41

71,9

50

87,7

14
45

78,9

53

92,9

Trẻ tự tin, mạnh dạn và chủ động hơn trong các hoạt động đặc biệt là các hoạt
động tự phục vụ bản thân.
Trẻ tham gia hào hứng, tích cực trong hoạt động giáo dục kỹ năng thực hành

cuộc sống, vệ sinh cá nhân, trực nhật.
2. Về phía giáo viên
Nâng cao được nhận thức cho bản thân về việc giáo dục kỹ năng thực hành cuộc
sống cho trẻ, cũng như các kỹ năng khác
Lựa chọn và lồng ghép được nhiều kỹ năng mới vào các hoạt động phù hợp với
đặc điểm của trẻ.
3. Về phía phụ huynh
- Phụ huynh có hiểu biết về tầm quan trọng của việc rèn kỹ năng thực hành cuộc
sống cho trẻ.
- Đã kết hợp với giáo viên cùng thực hiện tốt việc củng cố, rèn kỹ năng cho trẻ.
- Thường xuyên quan tâm đến chất lượng của việc rèn kỹ năng thực hành cuộc
sống cho các cháu ở lớp.
C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ:
1. Kết luận:
Sau gần một năm thực hiện đề tài nghiên cứu, tôi nhận thấy rằng kết qủa
trên trẻ đạt được là khá khả quan. Tôi thấy được ở trẻ ban đầu đã hình thành tính
tự lập, tự chủ không ỷ lại vào người khác, biết giúp đỡ bạn bè và những người
xung quanh. Bản thân tôi thấy là một giáo viên tôi phải biết kết hợp đan xen các
hình thức cũng như lồng ghép trong phương pháp giảng dạy, biết tận dụng

18/28


Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng thực hành cuộc sống cho trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả cao.

những cái mới lạ vào các hoạt động dạy trẻ kỹ năng tự phục vụa để các cháu
hứng thú hơn trong hoạt động mà mình tổ chức.
2. Bài học kinh nghiệm:
Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài tôi tự rút ra cho mình những bài
học kinh nghiệm khi tiến hành rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ như sau:

- Giáo viên phải tìm hiểu kỹ năng tự phục vụ của từng trẻ ở mức độ nào để có
biện pháp rèn luyện cho phù hợp.
- Chú ý luôn bên cạnh hướng dẫn cho trẻ khi cần thiết, động viên, khích lệ trẻ
kịp thời.
- Xây dựng các buổi chơi rèn kỹ năng thường xuyên, nhằm đổi mới phương
truyền tải kỹ năng tới trẻ.
- Tạo cho trẻ có thói quen sinh hoạt đúng giờ giấc để các kỹ năng được thực hiện
một cách thường xuyên.
- Khuyến khích trẻ tự trải nghiệm, tự đưa ra những cách giải quyết tình huống
sao cho vận dụng tính tích cực của trẻ một cách hiệu quả nhất.
- Kết hợp với phụ huynh cùng rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ.
-Tạo tình cảm gần gũi giữa cô và cháu, nắm bắt tâm lý, trình độ và cá tính của
từng trẻ, kiên nhẫn và nhẹ nhàng giúp trẻ theo phương pháp “Chơi mà học, học
bằng chơi”.
3. Đề xuất, khuyến nghị:
- Để nâng cao kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 5- 6 tuổi cũng như phục vụ tốt cho các
hoạt dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ trên lớp, tôi đề nghị nhà trường mua sắm thêm
một số đồ dùng phục vụ cho quá trình dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ …
- Cần mở thêm các buổi chuyên đề thảo luận về dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ để
giáo viên học hỏi, đúc rút kinh nghiệm.
Trên đây là một số biện pháp tôi thấy khả quan khi thực hiện nhằm giúp
trẻ thực hiện tốt kỹ năng tự phục vụ, song tôi nghĩ rằng không thể tránh khỏi
những thiếu sót. Kính mong sự góp ý của quý vị để bản thân tôi học hỏi thêm
nhiều biện pháp hay và đưa vào ứng dụng trên trẻ để có được kết quả tốt hơn nữa.
Tôi xin chân thành cảm ơn !

19/28