Nghiên cứu ảnh hưởng của một số biện pháp kỹ thuật đến sinh trưởng, phát triển và chất lượng hoa cúc đại đóa trồng chậu tại hà nội

0
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
-------------------------------------

TRƯƠNG THỊ MAI

NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA MỘT SỐ
BIỆN PHÁP KỸ THUẬT ĐẾN SINH TRƯỞNG,
PHÁT TRIỂN VÀ CHẤT LƯỢNG HOA CÚC
ĐẠI ĐOÁ TRỒNG CHẬU TẠI HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ
KHOA HỌC CÂY TRỒNG

Thái Nguyên -2019


0
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
--------------------------------------

TRƯƠNG THỊ MAI

NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA MỘT SỐ
BIỆN PHÁP KỸ THUẬT ĐẾN SINH TRƯỞNG,
PHÁT TRIỂN VÀ CHẤT LƯỢNG HOA CÚC
ĐẠI ĐOÁ TRỒNG CHẬU TẠI HÀ NỘI
Ngành : Khoa học cây trồng
Mã số ngành: 8.62.01.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ
KHOA HỌC CÂY TRỒNG
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Thúy Hà

Thái Nguyên -2019


i
LỜI CAM ĐOAN

- Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là
trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.
- Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đã
được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ
nguồn gốc.
Tác giả luận văn

Trương Thị Mai

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




ii
LỜI CẢM ƠN
Tác giả xin bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới:
- Ban giám hiệu Trường đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã cho tôi cơ
hội tham gia khoá đào tạo thạc sỹ khoá K25C Khoa học cây trồng.

- PGS-TS Nguyễn Thuý Hà đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo cặn kẽ cho
tác giả trong suốt quá trình hoàn thành luận văn này.
- Tập thể các thầy giáo, cô giáo khoa Nông học, phòng quản lý đào tạo
sau Đại học, đã trực tiếp đóng góp nhiều ý kiến quý báu về chuyên môn cho
tác giả hoàn thành luận văn.
- Cám ơn bạn bè và người thân đã động giúp đỡ tôi trong quá trình học
tập và hoàn thành luận văn.
Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, Ngày

tháng

năm 2019

Tác giả luận văn

Trương Thị Mai

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




3

MỤC LỤC
LỜI

CAM

ĐOAN

...........................................................................................................i LỜI CẢM ƠN
................................................................................................................ii MỤC LỤC
.....................................................................................................................iii

DANH

MỤC TỪ VIẾT TẮT ....................................................................................viii MỞ
ĐẦU........................................................................................................................1
1.Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................. 1
2.Mục đích và yêu cầu ...................................................................................... 2
2.1. Mục đích..................................................................................................... 2
2.2. Yêu cầu....................................................................................................... 3
3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ...................................................... 3
3.1. Ý nghĩa khoa học ....................................................................................... 3
3.2. Ý nghĩa thực tiễn ........................................................................................ 3
CHƯƠNG
I.
TỔNG
CỨU......................................5

QUAN

TÀI

LIỆU

NGHIÊN

1.1. Cơ sở khoa học của đề tài .......................................................................... 5
1.1.1. Cơ sở khoa học của việc nghiên cứu thời điểm trồng............................. 5
1.1.2. Cơ sở khoa học của việc nghiên cứu kỹ thuật bấm ngọn ....................... 5
1.2. Tình hình sản xuất hoa cúc trên thế giới và ở Việt Nam ........................... 6
1.2.1. Tình hình sản xuất hoa cúc trên thế giới ................................................. 6
1.2.2. Tình hình sản xuất hoa cúc tại Việt Nam.............................................. 11
1.3. Kết quả nghiên cứu về cây hoa cúc trên thế giới và Việt Nam ............... 14
1.3.1.
Tính
hình
nghiên
......................................................14
1.3.2.
Tình
hình
nghiên
Nam.....................................................15

cứu

hoa
cứu

cúc
hoa

trên
cúc

thế

giới

tại

Việt

CHƯƠNG II. VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN
CỨU............................................................................................................19
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




4

2.1. Đối tượngvà phạm vinghiên cứu.............................................................. 19
2.1.1.
Đối
tượng
........................................................................................19

nghiên

2.1.2
Phạm
vi
cứu:............................................................................................19

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

cứu
nghiên




5

2.2.
Nội
dung
và
phương
cứu.................................................................19

pháp

nghiên

2.2.1. Nội dung nghiên cứu ............................................................................. 19
2.2.2. Phương pháp bố trí thí nghiệm.............................................................. 20
2.3.Cácchỉtiêuvàphươngpháptheodõi.............................................................. 21
2.3.1.Chỉtiêutheodõi........................................................................................ 21
2.3.2. Phương pháp theo dõi ........................................................................... 23
2.3.3. Các biện pháp kỹ thuật áp dụng ............................................................ 24
2.4. Phương pháp phân tích và xử lý số liệu ...................................................
25
CHƯƠNG III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
.........................26

3.1. Nghiên cứu ảnh hưởng của thời điểm trồng đến sự sinh trưởng, phát triển
và chất lượng củahoa cúc Đại Đoá trồng chậu vụ Đông Xuân 2018 – 2019 tại
Hà Nội ............................................................................................................. 26
3.1.1. Tỷ lệ sống của cây hoa cúc Đại Đoá trong thí nghiệm .........................
26
3.1.2. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến các thời kỳ sinh trưởng, phát triển
củahoa cúc Đại Đoá trồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội27
3.1.3. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến động thái tăng trưởng chiều cao cây
hoa cúc Đại Đoá trồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội
............ 29
3.1.4. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến động thái ra lá của hoa cúc Đại Đoá
trồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội ................................ 31
3.1.5. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến năng suất, chất lượng hoa cúc Đại
Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội.......................... 32
3.1.6. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến tình hình sâu hại của hoa cúc Đại
Đoá trồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội......................... 34
3.1.8. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến tần suất xuất hiện sâu hại của hoa
cúc Đại Đoá trồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội ........... 35
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




6

3.1.8. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến tỷ lệ và mức độ bệnh hại của hoa
cúc
Đại Đoá trồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội.................. 36

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

7

3.1.9. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến hiệu quả kinh tế của hoa cúc Đại
Đoá trồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội......................... 36
3.2.Nghiên cứu ảnh hưởng của thời điểm bấm ngọn đến sinh trưởng, phát
triển, chất lượng hoa cúc Đại Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 –
2019

tại

Hà

Nội

........................................................................................................ 38
3.2.2. Ảnh hưởng của thời điểm bấm ngọn đến thời gian sinh trưởng của hoa
cúc Đại Đoá trồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội ........... 41
3.2.3. Ảnh hưởng của thời điểm bấm ngọn đến số lượng và chất lượng hoa của
hoa cúc Đại Đoá trồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội
............ 42
3.2.6.Ảnh hưởng của thời điểm bấm ngọn đến tỷ lệ và mức độ bệnh hại của
hoa cúc Đại Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội ..... 46
3.2.7. Hiệu quả kinh tế của thời điểm bấm ngọn của hoa cúc Đại Đoátrồng
chậu

vụ

Đông

Xuân

năm

2018

–

2019

tại

Hà

Nội

.................................................. 47
KẾT
LUẬN
VÀ
NGHỊ.......................................................................................49

ĐỀ

1. Kết luận ....................................................................................................... 49
2. Đề nghị ........................................................................................................ 49
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 50

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




8

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1. Thị phần các quốc gia xuất khẩu hoa cắt cành, hoa trang trí năm
2016
........................................................................................................................... 7
Bảng 1.2. Doanh thu hoa cắt cành của Hà Lan từng tháng và doanh thu 3 năm
2015-2017.......................................................................................................... 7
Bảng 1.3. Giá trị xuất nhập khẩu hoa cúc hàng năm của một số nước trên thế
giới................................................................................................................... 11
Bảng 1.4 Tình hình nhập khẩu hoa, cây cảnh trước dịp Tết năm 2018 so với
cùng kỳ năm
trước.......................................................................................................... 13
Bảng 1.5. Kim ngạch xuất khẩu hoa tươi 8 tháng đầu năm 2008 và 2009 ..... 13
2.3.1.1. Chỉ tiêu về sinh trưởng....................................................................... 21
2.3.1.2. Chỉ tiêu về năng suất .......................................................................... 22
2.3.1.3. Chỉ tiêu về chất lượng ........................................................................ 22
2.3.1.4. Hạch toán thu, chi .............................................................................. 23
Bảng 3.1.Tỷ lệ sống của hoa cây hoa cúc Đại Đoá trong thí nghiệm............. 26
Bảng 3.2. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến các thời kỳ sinh trưởng, phát
triển củahoa cúc Đại Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm .............................. 27
Bảng 3.3. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến động thái tăng trưởng chiều cao
cây hoa cúc Đại Đoá trồng chậu vụ Đông Xuân năm..................................... 29
2018 – 2019 tại Hà Nội ................................................................................... 29

Bảng 3.4.Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến động thái ra lá của hoa cúc Đại
Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội.......................... 31
Bảng 3.5. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến năng suất, chất lượng hoa cúc
Đại Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội................... 32
Bảng 3.6. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến mật độ sâu hại của hoa cúc Đại
Đoá trồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội......................... 34
Bảng 3.7. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến tần suất xuất hiện sâu hại của
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




9

hoa cúc Đại Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội ..... 35

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




vii
Bảng 3.8. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến tỷ lệ và mức độ bệnh hại của
hoa
cúc Đại Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội ............ 36
Bảng 3.9. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến hiệu quả kinh tế của hoa cúc Đại
Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội.......................... 38
Bảng 3.10. Ảnh hưởng của thời điểm bấm ngọn đến một số chỉ tiêu sinh
trưởng của hoa cúc Đại Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà
Nội39

Bảng 3.11. Ảnh hưởng của thời điểm bấm ngọn đến thời gian sinh trưởng của
hoa
cúc Đại Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội................
41
Bảng 3.12. Ảnh hưởng của thời điểm bấm ngọn đến số lượng và chất lượng hoa
cúc
Đại Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội........................
42
Bảng 3.13. Ảnh hưởng của thời điểm bấm ngọn đến mật độ sâu hại của hoa
cúc
Đại Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội................... 45
Bảng 3.14. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến tần suất xuất hiện sâu hại của
hoa cúc Đại Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà Nội ..... 46
Bảng 3.15. Ảnh hưởng của thời điểm bấm ngọn đến tỷ lệ và mức độ bệnh hại
của hoa cúc Đại Đoátrồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà
Nội............. 46
Bảng 3.16. Hiệu quả kinh tế của thời điểm bấm ngọncủa hoa cúc Đại Đoá
trồng chậu vụ Đông Xuân năm 2018 – 2019 tại Hà
Nội.......................................... 47

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




viii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
C1

Cấp 1

C2

Cấp 2

Cs

Cộng sự

CT

Công thức

Đ/k

Đường kính

đ/c

Đối chứng

ĐVT

Đơn vị tính

FAO

Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc

MĐSH

Mật độ sâu hại

TC

Thân chính

BVTV

Bảo vệ thực vật

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




1

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




2

MỞ ĐẦU
1.Tính cấp thiết của đề tài
Hoa là một sản phẩm đặc biệt khác với các loại sản phẩm khác vì hoa
mang một giá trị tinh thần không thể thiếu được đối với con người. Mỗi loài
hoa đều gắn liền với tình cảm của con người và nó mang sắc thái riêng cho

từng vùng, từng dân tộc.
Việt Nam có truyền thống chơi hoa từ lâu đời. Với khí hậu đa dạng, đất
đai màu mỡ, phần lớn dân sống bằng nghề sản xuất nông nghiệp nên rất thuận
lợi cho nghề trồng hoa phát triển. Thực tế những năm gần đây diện tích và sản
lượng hoa ở Việt Nam đã tăng lên nhanh chóng, đặc biệt là các sản phẩm hoa
trồng thảm, trồng chậu cũng gia tăng, đóng một vai trò quan trọng đối với môi
trường cảnh quan và là một phần không thể thiếu được trong trang trí vườn
cảnh, công viên, các trục đường giao thông, các công trình kiến trúc.
Hoa trồng thảm, trồng chậu phục vụ trang trí đã xuất hiện ở nước ta từ
xa xưa nhưng số lượng và chủng loại hoa còn nghèo nàn dẫn đến chất lượng
hoa chưa đảm bảo, thiếu sức hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước.
Nguyên nhân của tình trạng này là do chúng ta chưa quan tâm đầu tư nhiều
Trong các loài hoa cắt, cúc là một loài hoa phổ biến và quan trọng trên
thế giới, được trồng rộng rãi ở hầu hết các nước như: Hà Lan, Nhật Bản,
Trung Quốc, Đức, Pháp.
Hiện nay, hoa cúc được trồng phổ biến khắp nơi. Hoa cúc có mặt ở
các vườn hoa công viên trong phòng khách, bàn làm việc, trong các lễ hội,
sinh nhật, đám cưới, … Hoa cúc là một loại hoa có màu sắc phong phú, hình
dáng đa dạng. Đặc biệt hoa cúc có đặc tính khi tàn héo cánh hoa không rụng
như một số hoa khác, do đó được người chơi hoa rất ưa thích. Người Việt
Nam đã coi hoa cúc là một trong bốn cây tượng trưng cho bốn mùa (Tùng,
Trúc, Cúc, Mai).Hoa cúc đa dạng về chủng loại và màu sắc với hương thơm

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




dịu mát, dễ dàng bảo quản và vận chuyển tiêu thụ nơi xa, đặc biệt có độ bền
hoa cắt lâu nên đã hấp dẫn các nhà sản xuất và kinh doanh hoa. Do đó, trong

cơ cấu và chủng loại hoa thì hoa cúc luôn là một trong những loại hoa đứng
vị trí hàng đầu.
Hà Nội là thành phố đang phát triển nên nhu cầu về xây dựng các công
viên, vườn sinh thái, trang trí ở các khu dân cư, hộ gia đình ngày càng cao vì
vậy nhu cầu sử dụng hoa trồng thảm, trồng chậu là rất lớn. Trong đó, hoa cúc
Đại Đoá là loài hoa cúc được trồng khá phổ biến ở nước ta, cũng như Hà Nội
và có thể trồng được quanh năm và cũng rất thích hợp cho việc sử dụng để
trồng chậu. Tuy nhiên việc sản xuấthoa cúcĐại Đoá trồng chậu, Hà Nội không
được tập trung, chưa đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, theo điều tra 90%
hoa chậu được nhập từ Đà Lạt hoặc từ Hưng Yên.
Việc sản xuấthoa cúcĐại Đoátrồng chậu còn gặp rất nhiều hạn chế về
năng suất và chất lượng hoa. Kỹ thuật canh tác áp dụng cho hoa cúcĐại Đoá
phần lớn là tự phát, qua kinh nghiệm hoặc học hỏi lẫn nhau mà chưa có các
nghiên cứu một cách có hệ thống nên dẫn đến chưa phát huy được hết tiềm
năng về năng suất và chất lượng của giống.
Xuất phát từ nhu cầu thực tế trên, tôi tiến hành nghiên cứu đề tài:
“Nghiên cứu ảnh hưởng của một số biện pháp kỹ thuật đến sinh trưởng,
phát triển và chất lượng hoa cúc Đại Đoá trồng chậu tại Hà Nội” nhằm hoàn
thiện quy trình kỹ thuật cho hoa trồng chậu, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của
người Hà Nội đồng thời khắc phục những nhược điểm từ việc đưa cây trồng từ
đất lên chậu và góp phần phát triển nghề trồng hoa chậu tại Hà Nội.
2.Mục đích và yêu cầu
2.1. Mục đích
Lựa chọn được biện pháp kỹ thuật phù hợp nhằm nâng cao năng suất,
chất lượng và hiệu quả kinh tế hoa cúc trồng chậu tại Hà Nội.


2.2. Yêu cầu
- Xác định thời điểm trồng thích hợp cho sự sinh trưởng, phát triển và
chất lượng hoa cúc Đại Đoá trong chậu.

- Xác định thời điểm bấm ngọn thích hợp cho sự sinh trưởng, phát triển
và chất lượng hoa cúc Đại Đoátrồng chậu.
- Tính hiệu quả kinh tế của thời điểm trồng, thời điểm bấm ngọn đối với
hoa cúc Đại Đoá trồng chậu.
3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
3.1. Ý nghĩa khoa học
- Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ cung cấp các dẫn liệu khoa học về
ảnh hưởng của thời vụ và thời gian bấm ngọn đến sinh trưởng, phát triển và
chất lượng giống hoa nghiên cứu trồng chậu phục vụ trang trí tại Hà Nội.
- Kết quả nghiên cứu làm tài liệu tham khảo trong giảng dạy và nghiên
cứu về hoa trồng chậu.
3.2. Ý nghĩa thực tiễn
- Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần vào việc xây dựng quy trình
kỹ thuật trồng hoa trong chậu phục vụ trang trí tại Hà Nội cũng như các thành
phố khác.
- Các kết quả nghiên cứu cũng giúp cán bộ kỹ thuật và công nhân trong
đơn vị sản xuất lựa chọn được những biện pháp canh tác phù hợp với nhu cầu
sử dụng của mình khi trồng cây và hướng tăng năng suất, chất lượng, tận dụng
được các nguyên vật liệu hiện có làm giá thể góp phần tăng thu nhập cho
người lao động. Mặt khác các kết quả nghiên cứu sẽ giúp cho các cán bộ kỹ
thuật bố trí lịch sản xuất phù hợp khi có kế hoạch.


4

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

5

CHƯƠNG I
TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU
1.1. Cơ sở khoa học của đề tài
1.1.1. Cơ sở khoa học của việc nghiên cứu thời điểm trồng
Hoa cúc là cây trồng ngày ngắn, sự sinh trưởng và phát triển của cây
chịu tác động rất lớn dưới tác dụng đồng thời của ánh sáng (quang chu kỳ) và
nhiệt độ. Cây hoa cúc dưới tác động của ánh sáng ngày dài sẽ không thể ra
hoa được, hoặc những nụ mới được phân hoá thành cũng dừng lại tạo thành
hình đầu lá liễu.Chỉ trong điều kiện tác động của ánh sáng ngày ngắn thì cây
hoa cúc mới có thể phân hoá mầm hoa, sau đó tạo thành hoa. Các giống cúc
khác nhau lúc phân hóa mầm hoa cũng yêu cầu độ dài chiếu sáng khác nhau,
do vậy trong sản xuất cần hiểu rõ các phản ứng của các giống cúc với độ dài
chiếu sáng trong ngày để xác định thời điểm trồng cho phù hợp, cũng như có
các biện pháp kỹ thuật tác động phù hợp như: chiếu sáng bổ sung hay che bớt
ánh sáng, ngắt ngọn,…để trồng sớm hoặc muộn hơn thời điểmchính đại trà,
hay để điều khiển cho hoa ra vào đúng các dịp lễ tết, hội hè.
1.1.2. Cơ sở khoa học của việc nghiên cứu kỹ thuật bấm ngọn
Cơ quan chính tổng hợp Auxin trong cây là chồi non. Từ đó nó được
vận chuyển phân cực khá nghiêm ngặt xuống các cơ quan phía dưới theo
hướng gốc. Ngoài ra, các cơ quan còn non đang sinh trưởng cũng có khả năng
tổng hợp một lượng nhỏ Auxin như lá non, quả non, phôi hạt. Sự tồn tại chồi
ngọn đã sản sinh ra lượng lớn Auxin và vận chuyển xuống phía dưới làm ức
chế chồi bên sinh trưởng. Bấm ngọn, hàm lượng Auxin giảm xuống và các
chồi bên được kích thích sinh trưởng.
Vitamin Tamaki cho biết Auxin chủ yếu sản sinh trong nụ, chồi non. Nó
là một chất ức chế tăng trưởng chồi nách. Khi các chồi ngọn được loại bỏ, tác
dụng ức chế bất hoạt, tăng cường sự phát triển của chồi bên thành cành mới.
Vì

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




6

vậy ngắt ngọn là biện pháp quan trọng để kích thích chồi bên sinh trưởng. Kết
quả nghiên cứu còn cho thấy, ngoài việc hạn chế ảnh hưởng của Auxin thì
chồi bên còn được hoạt hóa, sinh trưởng là do tác động của nguồn cung cấp
Cytokinin từ rễ.
Trong kỹ thuật trồng hoa cúc trong chậu nếu muốn chậu hoa cúc có
nhiều cành, nhánh thì phải tiến hành bấm ngọn sau một thời gian trồng nhất
định.
Do đó ngắt ngọn sẽ ảnh hưởng đến tới số cành các cấp trên thân cây và
cũng ảnh hưởng tới số nụ, hoa, đường kính hoa trên cây.
1.2. Tình hình sản xuất hoa cúc trên thế giới và ở Việt Nam
1.2.1. Tình hình sản xuất hoa cúc trên thế giới
Sản xuất hoa đã mang lại lợi ích to lớn cho nền kinh tế các nước trồng
hoa trên thế giới. Diện tích trồng hoa trên thế giới ngày càng mở rộng và
không ngừng tăng lên. Theo thống kê vào năm 2015, trên thế giới có trên 4
triệu ha hoa, cây cảnh. Trong sản xuất và tiêu thụ hoa, cây cảnh, thị trường
lớn nhất là ở châu Âu mà đứng đầu là Hà Lan, Columbia, Kenya, Zimbabwe,
Ecuador, Ân Độ, Mexico, Trung Quốc, Malaysia. Trong đó ngành công
nghiệp hoa cắt cành trên thế giới đạt giá trị 40 tỷ USD.
Năm giá thành hoa cắt cành năm 2017 giảm đáng kể so với năm 2016
nhưng không quá thấp so với mức giá trung bình trong 5 năm qua. Điều này
xảy ra do sản lượng các loại hoa cắt cành như hoa đồng tiền, hoa ly, hoa cúc
năm 2016 bị sụt giảm nghiêm trọng, dẫn đến giá thành hoa cắt cành năm 2016
cao hơn trung bình các năm.

Về tình hình xuất khẩu, nhìn chung giá trị xuất khẩu hoa cắt cành, hoa
bó toàn cầu giảm trung bình -7,3% kể từ năm 2012, đây là năm các lô hàng
hoa cắt cành đạt được giá trị 8,3 tỷ USD. Trong giai đoạn 2015-2016, hằng
năm giá trị xuất khẩu hoa cắt cành toàn cầu đã giảm -4,6%.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




7

Trong số các châu lục, các nước Châu Âu có giá trị xuất khẩu hoa cắt
cành cao nhất trong năm 2016 với các lô hàng lên đến 4 tỷ đô la Mỹ, chiếm
52,3% giá trị xuất khẩu hoa toàn cầu. Các nước Châu Mỹ Latin (trừ Mexico)
và Caribea chiếm 28,4%, tiếp theo là các nước châu Phi ở mức 10,5%, các nhà
cung cấp ở châu Á là 7% và Bắc Mỹ là 1,5%.
Bảng 1.1. Thị phần các quốc gia xuất khẩu hoa cắt cành, hoa trang trí
năm 2016
Giá trị xuất
khẩu (%)
Malayxia
1,4
Trung Quốc
1,4
Kenya
8,8
Ecuador
10,4
Colombia
17

Hà Lan
45,8
Các nước khác
15,2
Nguồn: Tạp chí Việt Nam Hương Sắc

STT

Tên các nước

1
2
3
4
5
6
7

Ghi chú

Qua bảng số liệu ta thấy Hà Lan luôn là trung tâm của thị trường hoa
thế giới. Sản lượng hoa xuất khẩu của Hà Lan chiếm gần 50% sản lượng hoa
cắt cành trên toàn thế giới.
Bảng 1.2. Doanh thu hoa cắt cành của Hà Lan từng tháng và doanh thu
3 năm 2015-2017
ĐVT: Tỷ USD
Tháng
1
2
3

4
5
6
7

2015
250
410
460
400
460
380
260

Năm
2016
280
460
450
370
480
370
290

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

2017
270
480
480

410
490
330
270



8

8
9
10
11
12

250
260
270
290
280
300
280
290
380
320
Nguồn: Tạp chí Việt Nam Hương Sắc

270
310
310

320
410

Nhìn chung, doanh thu hoa cắt cành các tháng trong năm 2017 đều cao
hơn so với cùng kì các năm trước. Điều này cho thấy những dấu hiệu tăng
trưởng tích cực của ngành sản xuất hoa cắt cành Hà Lan sau thời kỳ bị suy
giảm trước sự trỗi dậy mạnh mẽ của các nền sản xuất hoa mới nổi.
Các vị trí tiếp sau Hà Lan về giá trị sản lượng hoa cắt cành xuất khẩu
thuộc về năm nền sản xuất hoa mới nổi lên gồm: Colombia, Kenya, Ecuador ,
Trung Quốc và Malaysia. Năm nền sản xuất hoa này chiếm đến 40% tổng sản
lượng hoa cắt cành xuất khẩu toàn cầu. Trong những năm gần đây, với những
bước tiến vượt bậc về nông nghiệp công nghệ cao, Colombia đã trở thành
nước xuất khẩu hoa cúc lớn nhất và xuất khẩu hoa cẩm chướng đứng thứ hai
trên thế
giới
Trong số các quốc gia trên thế giới, các nước xuất khẩu hoa cắt cành,
hoa bó phát triển nhanh nhất kể từ năm 2012 là: Lithuania (tăng 447,5%), Anh
(tăng
87,3%), Kenya (49%) và Tây Ban Nha (tăng 47,3%).
Các nước có giá trị xuất khẩu hoa giảm là Bỉ (giảm 63,9%), Hà Lan
(giảm
14,3%), Malaysia (giảm 13,6%) và Thái Lan (giảm 7,5%).
Vào năm 2018, tình hình sản xuất hoa, cây cảnh trên thế giới được
Michiel de Haan của công ty xuất khẩu Royal Lemkes, Hà Lan dự đoán rằng
xuất khẩu hoa sẽ tiếp tục tăng với tốc độ tương tự trong năm tới. Ông cho biết
"Hầu hết các nước châu Âu đã hồi phục sau cuộc khủng hoảng tài chính. Và
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

9

sắc hoa sẽ lại phủ xanh khắp nơi, đặc biệt là ở Hà Lan và ở Scandinavia, đây
sẽ là những quốc gia tiên phong đưa ngành công nghiệp hoa toàn cầu tiếp tục
phát

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




1
0

triển. Và điều này có thể sẽ dẫn đến tình trạng thiếu hụt sản lượng hoa, cây
cảnh trong năm tới".
Hà Lan là một trong những nước lớn nhất thế giới về xuất khẩu hoa, cây
cảnh nói chung và xuất khẩu cúc nói riêng. Diện tích trồng cúc của Hà Lan
chiếm 30% tổng diện tích trồng hoa tươi. Hàng năm, Hà Lan đã sản xuất hàng
trăm triệu hoa cúc cắt cành và hoa chậu phục vụ cho thị trường tiêu thụ rộng
lớn gồm trên 80 nước trên thế giới. Tiếp sau là các nước: Nhật Bản, Côlômbia,
Trung Quốc… Năm 2006, có 4 nước sản xuất hoa cúc trên thế giới đạt sản
lượng cao nhất là Hà Lan đứng đầu với sản lượng 1,5 tỷ cành, Côlômbia là
900 triệu cành, Mê-hi-cô và I-ta-li-a đạt 300 triệu cành (Erik Van
Berkum,
2007)[45].
Nhật Bản hiện đang dẫn đầu tại châu Á về sản xuất và tiêu thụ hoa
cúc, hàng năm Nhật Bản tiêu thụ khoảng gần 4.000 triệu Euro để phục vụ nhu
cầu hoa trong nước (Jo Wijnands, 2005)[49]. Người dân Nhật Bản ưa thích

hoa cúc và cúc trở thành là loài hoa quan trọng nhất tại Nhật Bản chiếm tới
36% sản phẩm nông nghiệp, mỗi năm Nhật Bản sản xuất khoảng hơn hai
trăm triệu cành hoa phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Diện tích
trồng hoa cúc chiếm 2/3 tổng diện tích trồng hoa. Năm 2008 diện tích trồng
hoa ở Nhật Bản là 16.800 ha, giá trị sản lượng đạt 2.599 triệu USD
(Takahiro Ando, 2009)[73]. Tuy vậy Nhật Bản vẫn phải nhập một lượng lớn
hoa cúc từ Hà Lan và một số nước khác trên thế giới như Trung Quốc, Đài
Loan, Ma-lai-xi-a, Thái Lan, Cô-lôm-bi-a…
Ở Trung Quốc, cúc là 1 trong 10 loài hoa cắt quan trọng sau hồng và
cẩm chướng chiếm khoảng 20% tổng số hoa cắt trên thị trường bán buôn ở
Bắc Kinh và Côn Minh. Vùng sản xuất hoa cúc chính là Quảng Đông, Thượng
Hải, Bắc Kinh bao gồm các giống ra hoa mùa Hè, Thu, Đông sớm và Xuân
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




muộn với loại cúc đơn, màu

1
được1

ưa chuộng nhất là vàng, trắng, đỏ

(Nguyễn Thị Kim

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN