Bài 12: Đời sống kinh tế, văn hóa

Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của
cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược?


Bài 12:

Đời sống kinh tế, văn hoá.

Tit 18 I/ Đời sèng kinh tÕ.

1. Sù chun biÕn cđa nỊn n«ng nghiƯp.
- Nông nghiệp là nền tảng.
- Ruộng đất thuộc quyền sở hữu của vua nhưng do nông dân
canh tác.
Em hÃy cho biết ngành
Ruộng kinh tế chủLý thuộc
đất thời yếu và
quan trọng nhÊt d­íi
qun së thêi Lý ? ai ?
h÷u cđa

Do ai canh t¸c ?


Năm 1038, mùa xuân, vua (Thái Tông)
ngự ra Bố Hải Khẩu ( thị xà Thái Bình) cày
ruộng tịch điền, sai hữu ti dọn cỏ đắp đàn.
Vua thân tế thần Nông, tế xong tự cầm cày.
Các quan tả hữu có người can rằng: Đó là
công việc của người nông phu, bệ hạ cần gì

làm thế . Vua đáp: Trẫm không tự mình cày
thì lấy gì làm xôi cúng, lấy gì cho thiên hạ noi
theo .
Theo em, việc cày ruộng tịch điền của nhà vua
có ý nghĩa như thế nào?



Quan sát hình 22, mô tả và nêu
hiểu biết về Đền Đô nơi thờ 8 vị
vua nhà Lý ?


Thảo luận nhóm
Em hÃy đọc sgk từ : Nhà Lý . triều Lý Anh
Tông. và thảo luận nhóm vào phiếu học tập:
1. Em hÃy nêu những biện pháp nhà Lý khuyến khích phát
triển sản xuất nông nghiệp?
2. Em có nhận xét gì về những biện pháp trên của nhà Lý?
3. Kết quả những biện pháp này là gì?
4. Theo em, nguyên nhân tại sao lại có kết quả như vËy?


đáp án
1. Biện pháp:
- Khai khẩn đất hoang
- Đào kênh mương, đắp đê phòng lụt.
- Ban lệnh cấm giết trâu bò
2. Nhận xét: Đó là những chính sách tiến bộ, có tác
dụng, ý nghĩa đối với sản xuất đặc biệt là trong

buổi đầu dựng nước.
3. Kết quả: Nông nghiệp phát triển, được mùa liên tục
4. Nguyên nhân: Nhà nước quan tâm, chăm lo và có
nhiều biện pháp khuyến khích phát triển sản xuất
nông nghiệp


Việc ban lệnh cấm giết trâu bò nhằm mục
đích gì? Theo em, điều luật này được ghi ở
bộ luật nào? Ban hành năm nào?
Mục đích bảo vệ sức kéo cho nông nghiệp
Điều luật này được ghi ở bộ Luật Hình thư,
ban hành năm 1042


2/Thủ công nghiệp và thương nghiệp
a/ Thủ công nghiệp:
Tháng 2 năm 1040, vua đà dạy cung nữ dệt được
gấm vóc. Th¸ng Êy xng chiÕu ph¸t hÕt gÊm vãc cđa
n­íc Tèng ở trong kho ra để may áo ban cho các
quan, từ ngũ phẩm trở lên thì áo bào bằng gấm, từ
cửu phẩm trở lên thì áo bào bằng vóc, để tỏ là vua
không dùng gấm vóc của nước Tống nữa.
(Đại Việt sử kí toàn thư)

Nội dungNêu một số nghề em biết nghề nào phát triển ?
đoạn in nghiêng cho thủ công
Qua việc làm trên của vua Lý, em nghĩ gì về hàng tơ lụa
cổ truyền của nước Vì sao vua Lý
của Đại Việt thời đó? ta mà

lại không em biết ?vãc cđa nhµ Tèng?
dïng gÊm


Gió đưa cành trúc la đà
Tiếng chuông Trấn Vũ, canh gà Thọ Xương
Mịt mù khói tỏa nghìn sương
Nhịp chày Yên Thái, mặt gương Tây Hồ
Câu ca dao trên nói đến nghề gì phát triển ở
kinh thành Thăng Long? Kể tên một số phố gắn
với sự phát triển của các nghề thủ công ở Thăng
Long thời Lý?


Đóa men ngọc thời Lý




Quan sát tranh, mô tả và nhận xét về
nghề làm ®åb­íc ph¸t n­íc tamíi cđa
Theo em, gèm cđa triĨn d­íi thời
Lý ?
thủ công nghiệp là gì?


2/Thủ công nghiệp và thương nghiệp
a/ Thủ công nghiệp:

- Nhiều ngành nghề thủ công phát triển

- Tạo ra nhiều sản phÈm míi, kÜ tht, chÊt l­ỵng cao


-Năm 1012, Lý Công Uẩn xin vua Tống cho thuyền
buôn thương nhân tới Ung Châu buôn bán. Vua Tống
bằng lòng cho buôn bán ở Quảng Châu, Khâm Châu.
-Nhà Lý cho phép các thương nhân nước ngoài buôn
bán ở một số địa điểm như ở hải đảo, biên giới, một số
địa phương nhất định để nhà nước dễ kiểm soát.

Những chi tiết này có ý nghĩa gì? Tại sao nhà
Lý chỉ cho người nước ngoài buôn bán ở hải
đảo, biên giới mà không cho họ tự do đi lại,
buôn bán ở nội địa?


Kỉ Tị ( 1149) mùa xuân, tháng 2, thuyền buôn ba
nước Trảo Oa( đảo Gia -va - In đô nê xi a), Lộ Lạc (vư
ơng quốc La -vô- Thái Lan), Xiêm La (Thái Lan) vào Hải
Đông( Quảng Ninh xin cư trú buôn bán, nhà Lý bèn cho
lập trang ở nơi hải đảo gọi là Vân Đồn để mua bán hàng
hóa quý, dâng tiến sản vật địa phương.
Giáp Thìn, năm 1184, người buôn các nước Xiêm
La và Tam Phật Tề ( Pa- Lem – bang ë phÝa t©y In - đô nê- xi- a) vào trấn Vân Đồn dâng vật báu để xin
buôn bán.
Qua đoạn tư liệu trên, theo em, việc thuyền buôn
nhiều nước vào trao đổi với Đại Việt đà phản ánh tình
hình thương nghiệp của nước ta thời ®ã nh­ thÕ nµo?

2/Thủ công nghiệp và thương nghiệp
a/ Thủ công nghiệp:
b/ Thương nghiệp
Buôn bán trong nước và ngoài nước được mở mang,
phát triển

Dựa vào sgk, những tư liệu vừa tìm hiểu,
em hÃy nêu những nét nổi bật
về thương nghiệp thời Lý?


Hướng dẫn hoạt động tiếp nối

Vì sao kinh tế nông
Em nghiệp, thủ công hệ giữa
hÃy nêu mối quan
nông nghiệp, thủ công nghiệp và
nghiệp Đại Việt lại
thương nghiệp ?
phát triển?


Nông nghiệp

Thủ công nghiệp

Thương nghiệp

Mối quan hệ mật thiết, nông nghiệp là nền tảng kinh tế
chủ yếu của Đại Việt, nông nghiệp phát triển, đời sống

nhân dân ổn định -> là cơ sở phát triển của thủ công
nghiệp -> thúc đẩy thương nghiệp phát triển .


Bài tập trắc nghiệm

Nhà Lý đà làm gì để phát triển sản xuất nông nghiệp, chọn ý
đúng trong các ý sau :
A. Ban hành luật cấm giết hại trâu bò để bảo vệ sức kéo cho nông nghiệp.
B. Vua Lý còn lấy một số đất công làm nơi thờ phụng, tế lễ hoặc phong
cấp cho con cháu những người có công, làm các đình chùa.
C. Khuyến khích khai khẩn đất hoang, tiến hành đào kênh mương, khai
ngòi, đồng thời cho đắp đê phòng ngập lụt.
D. Các vua Lý về các địa phương cày tịch điền.


Hướng dẫn học ở nhà.

Học bài cũ và đọc trước nội dung phần II.
Sưu tầm tranh ảnh về văn hoá thêi Lý.