Hoàn thiện hoạt động Logistics của Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Bình Định

z

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
-----***-----

Hoàng Trần Hưng

HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG LOGISTICS CỦA CÔNG
TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU BÌNH ĐỊNH
CHUYÊN NGÀNH
Mã học viê

: Quản trị doanh nghiệp
: CH230834

THẠC SỸ KINH DOANH & QUẢN LÝ

Người hướng dẫn khoa học: TS Đào Thanh Tùng

Hà Nội, 2016


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu độc lập của tôi. Các số
liệu trong luận văn là trung thực. Kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung
thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.
Tác giả luận văn

Hoàng Trần Hưng

LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn này, tôi đã nhận
được sự hướng dẫn, giúp đỡ nhiệt tình của các thầy cô giáo, gia đình, bạn bè,
đồng nghiệp. Với tấm lòng trân trọng và biết ơn sâu sắc, tôi xin bày tỏ sự cảm
ơn chân thành đến cán bộ, công nhân viên tại Công ty Cổ phần Xuất nhập
khẩu Bình Định. Đặc biệt xin chân thành cảm ơn TS Đào Thanh Tùng đã
trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành
luận văn.
Cuối cùng, xin cám ơn gia đình, bạn bè đã quan tâm, chia sẻ và động
viên tôi hoàn thành bản luận văn này.
Tác giả luận văn
Hoàng Trần Hưng


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN..............................................................................................2
LỜI CẢM ƠN...................................................................................................3
MỤC LỤC.........................................................................................................4
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT............................................................................8
DANH MỤC SƠ ĐỒ VÀ BẢNG BIỂU............................................................9
PHẦN MỞ ĐẦU...............................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài.................................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu......................................................................................2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu..................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu...............................................................................2
5. Kết cấu luận văn............................................................................................3
CHƯƠNG 1.......................................................................................................4
TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ HOẠT ĐỘNG LOGISTICS TRONG
DOANH NGHIỆP.............................................................................................4

1.1. Tổng quan nghiên cứu về hoạt động logistics trong doanh nghiệp.............4
1.2. Đánh giá các nghiên cứu đã thực hiện về hoạt động logistics......................7
1.3. Hướng nghiên cứu của đề tài......................................................................8
CHƯƠNG 2.....................................................................................................10
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG LOGISTICS TRONG DOANH
NGHIỆP..........................................................................................................10
2.1. Khái niệm, đặc điểm và phân loại hoạt động Logistics.............................10
2.1.1. Khái niệm hoạt động Logistics..............................................................10
2.1.2. Đặc điểm của hoạt động Logistics.........................................................11
2.1.3. Phân loại hoạt động Logistics...............................................................16
2.2. Vai trò của hoạt động Logistics.................................................................19
2.3. Nội dung của hoạt động Logistics.............................................................22
2.3.1. Mua sắm nguyên vật liệu......................................................................22
2.3.2. Dịch vụ khách hàng...............................................................................23
2.3.3. Quản lý hoạt động dự trữ......................................................................25
2.3.4. Dịch vụ vận tải......................................................................................26
2.3.5. Hoạt động kho bãi.................................................................................28
2.4. Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng hoạt động logistics..................................29
2.4.1. Thời gian giao nhận hàng......................................................................30
2.4.2. Độ an toàn của hàng hoá.......................................................................31
2.4.3. Chi phí vận chuyển................................................................................31
2.4.4. Cách thức phục vụ.................................................................................32
2.4.5. Chất lượng kho bãi................................................................................32
2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của hoạt động Logistics.............33


2.5.1. Nhóm các yếu tố bên ngoài...................................................................33
2.5.1.1. Yếu tố chính trị, pháp luật................................................34
2.5.1.2. Yếu tố kinh tế...................................................................35
2.5.1.3. Yếu tố công nghệ..............................................................35

2.5.1.4. Yếu tố cơ sở hạ tầng và điều kiện tự nhiên......................36
2.5.1.5. Sự cạnh tranh trong ngành dịch vụ logistics....................36
2.5.1.6. Yếu tố khách hàng............................................................37
2.5.2. Nhóm các nhân tố bên trong doanh nghiệp...........................................37
2.5.2.1. Tiềm lực doanh nghiệp.....................................................37
2.5.2.2. Hệ thống thông tin............................................................38
2.5.2.3. Công tác nghiên cứu và phát triển....................................38
CHƯƠNG 3.....................................................................................................40
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG LOGISTICS CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN
XUẤT NHẬP KHẨU BÌNH ĐỊNH.................................................................40
3.1. Giới thiệu khái quát về Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Bình Định.....40
3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển............................................................40
3.1.2. Ngành nghề hoạt động của Công ty......................................................40
3.1.3. Cơ cấu tổ chức quản lý của Công ty.....................................................41
3.1.4. Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty giai đoạn 2013 – 2015.....44
3.2. Phân tích thực trạng hoạt động Logistics của công ty cổ phần xuất nhập
khẩu Bình Định...............................................................................................48
3.2.1. Các dịch vụ logistics hiện có.................................................................48
3.2.2. Quy trình kinh doanh dịch vụ logistics tại công ty...............................49
3.2.3. Cơ cấu thị trường của công ty...............................................................50
3.2.4. Kết quả hoạt động kinh doanh dịch vụ logistics của Công ty cổ phần
xuất nhập khẩu Bình Định...............................................................................52
3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động Logistics của Công ty..................55
3.3.1. Các nhân tố bên ngoài...........................................................................55
3.3.1.1. Điều kiện tự nhiên và hạ tầng kỹ thuật............................55
3.3.1.2. Hệ thống luật pháp phát triển logistics.............................58
3.3.1.3. Thực trạng phát triển công nghệ thông tin.......................59
3.3.1.4. Thực trạng môi trường cạnh tranh....................................59
3.3.2. Nhóm các yếu tố bên trong...................................................................60
3.3.2.1. Nguồn lực tài chính..........................................................60

3.3.2.2. Đặc điểm về nguồn nhân lực............................................61
3.3.2.3. Cơ sở vật chất kỹ thuật.....................................................61
3.4. Đánh giá chung về thực trạng hoạt động Logistics của công ty.................62
3.4.1. Ưu điểm.................................................................................................62


3.4.2. Những tồn tại và hạn chế.......................................................................63
3.4.3. Nguyên nhân của các hạn chế...............................................................65
CHƯƠNG 4.....................................................................................................67
CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG LOGISTICS CỦA CÔNG
TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU BÌNH ĐỊNH........................................67
4.1. Mục tiêu, phương hướng phát triển các dịch vụ Logistics của Công ty giai
đoạn 2016 - 2020..............................................................................................67
4.1.1. Xu thế phát triển của dịch vụ Logistics trong thời gian tới...................67
4.1.1.1. Xu thế toàn cầu hóa và tự do hóa thương mại dịch vụ nói
chung và dịch vụ Logistics nói riêng.......................................................67
4.1.1.2. Xu thế hình thành các doanh nghiệp chuyên môn hóa, các
tập đoàn chuyên kinh doanh dịch vụ Logistics.......................................68
4.1.1.3. Xu thế hợp tác khu vực và quốc tế trong việc phát triển
các dịch vụ Logistics...............................................................................70
4.1.2. Định hướng phát triển kinh doanh Logistics của công ty cổ phần xuất
nhập khẩu Bình Định giai đoạn 2016 - 2020..................................................71
4.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động Logistics của Công ty cổ
phần xuất nhập khẩu Bình Định.....................................................................73
4.2.1. Giải pháp về hoàn thiện bộ máy tổ chức...............................................73
4.2.1.1. Sự cần thiết của giải pháp................................................73
4.2.1.2. Nội dung của giải pháp....................................................73
4.2.1.3. Lợi ích của giải pháp........................................................74
4.2.2. Giải pháp về nguồn nhân lực.................................................................74
4.2.2.1. Sự cần thiết của giải pháp................................................75

4.2.2.2. Nội dung của giải pháp....................................................75
4.2.2.3. Lợi ích của giải pháp........................................................77
4.2.3. Giải pháp về vốn và phát triển cơ sở vật chất.......................................77
4.2.4. Giải pháp về công nghệ thông tin..........................................................78
4.2.4.1. Sự cần thiết của giải pháp................................................78
4.2.4.2. Nội dung của giải pháp....................................................78
4.2.4.3. Lợi ích của giải pháp........................................................78
4.2.5. Tăng cường hoạt động marketing..........................................................79
4.2.5.1. Sự cần thiết của giải pháp................................................79
4.2.5.2. Nội dung giải pháp...........................................................79
4.2.5.3. Lợi ích của giải pháp........................................................80
4.2.6. Các giải pháp khác................................................................................81


4.2.6.1. Đa dạng hóa các loại dịch vụ Logistics............................81
4.2.6.2. Đa dạng hóa các phương thức cung ứng dịch vụ Logistics
.................................................................................................................83
4.2.6.3. Nâng cao chất lượng của dịch vụ.....................................84
4.2.6.4. Tăng cường các liên kết trong hoạt động kinh doanh dịch
vụ Logistics.............................................................................................84
4.3. Một số kiến nghị để thực hiện các giải pháp.............................................85
4.3.1. Đối với Chính phủ.................................................................................85
4.3.2. Đối với các Hiệp hội.............................................................................87
KẾT LUẬN.....................................................................................................89
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................1


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

TỪ VIẾT TẮT

NỘI DUNG ĐẦY ĐỦ

BTC
CP
CTUBND
NXB
XNK
QĐ

Bộ tài chính
Cổ phần
Chủ tịch ủy ban nhân dân
Nhà xuất bản
Xuất nhập khẩu
Quyết định


DANH MỤC SƠ ĐỒ VÀ BẢNG BIỂU
LỜI CAM ĐOAN..............................................................................................2
LỜI CẢM ƠN...................................................................................................3
MỤC LỤC.........................................................................................................4
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT............................................................................8
DANH MỤC SƠ ĐỒ VÀ BẢNG BIỂU............................................................9
PHẦN MỞ ĐẦU...............................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài.................................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu......................................................................................2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu..................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu...............................................................................2
5. Kết cấu luận văn............................................................................................3

CHƯƠNG 1.......................................................................................................4
TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ HOẠT ĐỘNG LOGISTICS TRONG
DOANH NGHIỆP.............................................................................................4
1.1. Tổng quan nghiên cứu về hoạt động logistics trong doanh nghiệp.............4
1.2. Đánh giá các nghiên cứu đã thực hiện về hoạt động logistics......................7
1.3. Hướng nghiên cứu của đề tài......................................................................8
CHƯƠNG 2.....................................................................................................10
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG LOGISTICS TRONG DOANH
NGHIỆP..........................................................................................................10
2.1. Khái niệm, đặc điểm và phân loại hoạt động Logistics.............................10
2.1.1. Khái niệm hoạt động Logistics..............................................................10
2.1.2. Đặc điểm của hoạt động Logistics.........................................................11
2.1.3. Phân loại hoạt động Logistics...............................................................16
2.2. Vai trò của hoạt động Logistics.................................................................19
2.3. Nội dung của hoạt động Logistics.............................................................22
2.3.1. Mua sắm nguyên vật liệu......................................................................22
2.3.2. Dịch vụ khách hàng...............................................................................23
2.3.3. Quản lý hoạt động dự trữ......................................................................25
2.3.4. Dịch vụ vận tải......................................................................................26
2.3.5. Hoạt động kho bãi.................................................................................28
2.4. Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng hoạt động logistics..................................29
2.4.1. Thời gian giao nhận hàng......................................................................30
2.4.2. Độ an toàn của hàng hoá.......................................................................31
2.4.3. Chi phí vận chuyển................................................................................31
2.4.4. Cách thức phục vụ.................................................................................32
2.4.5. Chất lượng kho bãi................................................................................32


2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của hoạt động Logistics.............33
2.5.1. Nhóm các yếu tố bên ngoài...................................................................33

2.5.1.1. Yếu tố chính trị, pháp luật................................................34
2.5.1.2. Yếu tố kinh tế...................................................................35
2.5.1.3. Yếu tố công nghệ..............................................................35
2.5.1.4. Yếu tố cơ sở hạ tầng và điều kiện tự nhiên......................36
2.5.1.5. Sự cạnh tranh trong ngành dịch vụ logistics....................36
2.5.1.6. Yếu tố khách hàng............................................................37
2.5.2. Nhóm các nhân tố bên trong doanh nghiệp...........................................37
2.5.2.1. Tiềm lực doanh nghiệp.....................................................37
2.5.2.2. Hệ thống thông tin............................................................38
2.5.2.3. Công tác nghiên cứu và phát triển....................................38
CHƯƠNG 3.....................................................................................................40
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG LOGISTICS CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN
XUẤT NHẬP KHẨU BÌNH ĐỊNH.................................................................40
3.1. Giới thiệu khái quát về Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Bình Định.....40
3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển............................................................40
3.1.2. Ngành nghề hoạt động của Công ty......................................................40
3.1.3. Cơ cấu tổ chức quản lý của Công ty.....................................................41
3.1.4. Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty giai đoạn 2013 – 2015.....44
3.2. Phân tích thực trạng hoạt động Logistics của công ty cổ phần xuất nhập
khẩu Bình Định...............................................................................................48
3.2.1. Các dịch vụ logistics hiện có.................................................................48
3.2.2. Quy trình kinh doanh dịch vụ logistics tại công ty...............................49
3.2.3. Cơ cấu thị trường của công ty...............................................................50
3.2.4. Kết quả hoạt động kinh doanh dịch vụ logistics của Công ty cổ phần
xuất nhập khẩu Bình Định...............................................................................52
3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động Logistics của Công ty..................55
3.3.1. Các nhân tố bên ngoài...........................................................................55
3.3.1.1. Điều kiện tự nhiên và hạ tầng kỹ thuật............................55
3.3.1.2. Hệ thống luật pháp phát triển logistics.............................58
3.3.1.3. Thực trạng phát triển công nghệ thông tin.......................59

3.3.1.4. Thực trạng môi trường cạnh tranh....................................59
3.3.2. Nhóm các yếu tố bên trong...................................................................60
3.3.2.1. Nguồn lực tài chính..........................................................60
3.3.2.2. Đặc điểm về nguồn nhân lực............................................61
3.3.2.3. Cơ sở vật chất kỹ thuật.....................................................61
3.4. Đánh giá chung về thực trạng hoạt động Logistics của công ty.................62


3.4.1. Ưu điểm.................................................................................................62
3.4.2. Những tồn tại và hạn chế.......................................................................63
3.4.3. Nguyên nhân của các hạn chế...............................................................65
CHƯƠNG 4.....................................................................................................67
CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG LOGISTICS CỦA CÔNG
TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU BÌNH ĐỊNH........................................67
4.1. Mục tiêu, phương hướng phát triển các dịch vụ Logistics của Công ty giai
đoạn 2016 - 2020..............................................................................................67
4.1.1. Xu thế phát triển của dịch vụ Logistics trong thời gian tới...................67
4.1.1.1. Xu thế toàn cầu hóa và tự do hóa thương mại dịch vụ nói
chung và dịch vụ Logistics nói riêng.......................................................67
4.1.1.2. Xu thế hình thành các doanh nghiệp chuyên môn hóa, các
tập đoàn chuyên kinh doanh dịch vụ Logistics.......................................68
4.1.1.3. Xu thế hợp tác khu vực và quốc tế trong việc phát triển
các dịch vụ Logistics...............................................................................70
4.1.2. Định hướng phát triển kinh doanh Logistics của công ty cổ phần xuất
nhập khẩu Bình Định giai đoạn 2016 - 2020..................................................71
4.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động Logistics của Công ty cổ
phần xuất nhập khẩu Bình Định.....................................................................73
4.2.1. Giải pháp về hoàn thiện bộ máy tổ chức...............................................73
4.2.1.1. Sự cần thiết của giải pháp................................................73
4.2.1.2. Nội dung của giải pháp....................................................73

4.2.1.3. Lợi ích của giải pháp........................................................74
4.2.2. Giải pháp về nguồn nhân lực.................................................................74
4.2.2.1. Sự cần thiết của giải pháp................................................75
4.2.2.2. Nội dung của giải pháp....................................................75
4.2.2.3. Lợi ích của giải pháp........................................................77
4.2.3. Giải pháp về vốn và phát triển cơ sở vật chất.......................................77
4.2.4. Giải pháp về công nghệ thông tin..........................................................78
4.2.4.1. Sự cần thiết của giải pháp................................................78
4.2.4.2. Nội dung của giải pháp....................................................78
4.2.4.3. Lợi ích của giải pháp........................................................78
4.2.5. Tăng cường hoạt động marketing..........................................................79
4.2.5.1. Sự cần thiết của giải pháp................................................79
4.2.5.2. Nội dung giải pháp...........................................................79
4.2.5.3. Lợi ích của giải pháp........................................................80


4.2.6. Các giải pháp khác................................................................................81
4.2.6.1. Đa dạng hóa các loại dịch vụ Logistics............................81
4.2.6.2. Đa dạng hóa các phương thức cung ứng dịch vụ Logistics
.................................................................................................................83
4.2.6.3. Nâng cao chất lượng của dịch vụ.....................................84
4.2.6.4. Tăng cường các liên kết trong hoạt động kinh doanh dịch
vụ Logistics.............................................................................................84
4.3. Một số kiến nghị để thực hiện các giải pháp.............................................85
4.3.1. Đối với Chính phủ.................................................................................85
4.3.2. Đối với các Hiệp hội.............................................................................87
KẾT LUẬN.....................................................................................................89
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................1

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Cơ chế thị trường và xu hướng toàn cầu hoá nền kinh tế, đặc biệt trong
giai đoạn Việt Nam gia nhập AFTA, WTO,…Các hoạt động dịch vụ được coi
là một trong những yếu tố cạnh tranh của bất cứ một doanh nghiệp nào. Xu
hướng toàn cầu hoá nền kinh tế hàng hoá được chuyển đưa ra các quốc gia,
Logistics trở thành ngành có vai trò then chốt trong việc đưa sản phẩm đến
tay người tiêu dùng ở bất cứ nơi đâu. Mục đích của Logistics là cung cấp
hàng hoá, dịch vụ cho khách hàng với tổng chi phí là nhỏ nhất. Điều này liên
quan đến việc hạ giá thành sản phẩm, đáp ứng được yêu cầu của khách hàng,
nâng cao khả năng cạnh tranh cuỉa các doanh nghiệp. Qua đó chúng ta có thể
thấy được vai trò quan trọng của hoạt động Logistics trong hoạt động kinh tế
dịch vụ của nền kinh tế. Vì vậy, hoạt động này hiện nay cần có sự chú trọng
đầu tư, tìm cách nâng cao hiệu quả hoạt động hơn nữa để có thể cạnh tranh
với các Công ty Logistics của nước ngoài đang mở rộng hoạt động tại các
nước đang phát triển và ngay cả tại Việt Nam.
Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Bình Định là một trong những công ty
kinh doanh dịch vụ logistics có uy tín trên thị trường hiện nay.Tuy nhiên, hoạt
động kinh doanh dịch vụ logistics của công ty hiện vẫn còn nhiều hạn chế.
Khi thị trường Logistics ngày càng phát triển và cạnh tranh ngày càng gay gắt
thì con đường duy nhất để Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Bình Định có thể
đứng vững trên thị trường đó chính là phải đẩy mạnh kinh doanh dịch vụ
logistics. Chỉ có đẩy mạnh kinh doanh Công ty mới có thể cạnh tranh với các
doanh nghiệp khác, mới có khả năng chiếm lĩnh thị trường và hơn hết là để
tồn tại và có lợi nhuận. Nhận thấy tầm quan trọng của việc phát triển dịch vụ
Logistics trong thời gian tới đối với nền kinh tế quốc gia nói chung và Công

1

ty cổ phần xuất nhập khẩu Bình Định nói riêng, tôi chọn đề tài: “Hoàn thiện
hoạt động Logistics của Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Bình Định”, với
mong muốn tự hoàn thiện kiến thức của bản thân đồng thời đóng góp một
phần nhỏ cho sự phát triển của công ty.
2. Mục tiêu nghiên cứu
- Về lí luận: Hệ thống hóa cơ sở lí luận về hoạt động logistics trong
doanh nghiệp.
- Phân tích thực trạng hoạt động logistics của công ty cổ phần xuất
nhập khẩu Bình Định, từ đó tìm ra những điểm mạnh cần phát huy và những
hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế.
- Đưa ra các giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động logistics của công ty
cổ phần xuất nhập khẩu Bình Định trong thời gian tới.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu của luận văn: Hoạt động logistics của doanh
nghiệp.
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Về không gian: Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Bình Định
+ Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng giai đoạn 2013-2015 và đề xuất
giải pháp đến năm 2020.
4. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng các phương pháp sau để nghiên cứu:
- Nguồn dữ liệu sử dụng được sử dụng trong luận văn
Luận văn sử dụng cả nguồn dữ liệu thứ cấp và dữ liệu sơ cấp. Cụ thể:
+ Nguồn dữ liệu thứ cấp: Luận văn sử dụng nguồn dữ liệu từ các tài
liệu và thông tin nội bộ gồm tài liệu do Doanh nghiệp cung cấp. Nguồn dữ
liệu thu thập từ bên ngoài sử dụng trong luận văn bao gồm các nguồn từ
Internet, sách báo, tạp chí, các đề tài nghiên cứu khoa học có liên quan…
Nguồn dữ liệu thứ cấp được thu thập để đánh giá tình hình kinh doanh hiện tại
của doanh nghiệp. Dữ liệu thứ cấp cho phép so sánh ở mức độ nhất định tình
hình hoạt động của Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Bình Định với các đối

2


thủ cạnh tranh trên thị trường. Các kết quả khảo sát khách hàng trước đây của
công ty cũng giúp tác giả nhìn thấy phần nào thực trạng logistics tại doanh
nghiệp để tiếp tục tiềm hiểu trong giai đoạn nghiên cứu tiếp theo – thu thập
dữ liệu sơ cấp. Luận văn dự kiến sẽ được thu thập, thống kê phục vụ cho luận
văn từ nguồn nội bộ của công ty giai đoạn 2013- 2015 bao gồm: Báo cáo kết
quả kinh doanh từng năm giai đoạn 2013- 2015; Chiến lược phát triển của
công ty trong giai đoạn tiếp theo 2016- 2020; Báo cáo quản trị kho hàng, quản
lý hàng tồn kho;Báo cáo hoạt động vận tải giao nhận hàng hóa và các kênh
phân phối hàng hóa của công ty; Dữ liệu về cách thức quản lý hệ thống thông
tin hỗ trợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty.
+ Nguồn dữ liệu sơ cấp: Luận văn thu thập dữ liệu từ các khách hàng,
đối thủ cạnh tranh và nhân sự tại Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Bình Định
qua phỏng vấn trực tiếp: từ 5-10 người. Kết quả nghiên cứu sau khi thu thập
được là những cơ sở thông tin chính để tác giả đưa ra các đề xuất giải pháp
nhằm nâng cao sự thỏa mãn của khách hàng.
Phương pháp xử lý và phân tích dữ liệu:
Các dữ liệu sau khi thu thập sẽ được thống kế, tổng hợp và phân tích
dựa trên sự tham chiếu giữa lý luận và thực tiễn vấn đề nghiên cứu tại doanh
nghiệp.
Từ kết quả phân tích, luận văn đưa ra cái nhìn tổng quát về hoạt động
Logistics tại Công ty cổ phần XNK Bình Định.
Luận văn đề xuất một số kiến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động logistics
của công ty trên cơ sở những dự liệu tổng hợp, phân tích và có tham khảo ý
kiến của các trưởng phòng chuyên môn của công ty để những kiến nghị này
có tính khả thi.
5. Kết cấu luận văn

Ngoài phần mở đầu và kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục, mục lục,
luận văn kết cấu gồm 4 chương:
Chương 1: Tổng quan nghiên cứu về hoạt động logistics trong doanh

3


nghiệp.
Chương 2: Cơ sở lý luận về hoạt động logistics trong doanh nghiệp.
Chương 3: Thực trạng hoạt động logistics của Công ty cổ phần xuất
nhập khẩu Bình Định.
Chương 4: Các giải pháp hoàn thiện hoạt động logistics của Công ty cổ
phần xuất nhập khẩu Bình Định.

CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ HOẠT ĐỘNG LOGISTICS TRONG
DOANH NGHIỆP
1.1. Tổng quan nghiên cứu về hoạt động logistics trong doanh nghiệp
Thuật ngữ “logistics” xuất hiện một cách chính thức trong các văn bản
pháp luật ở Việt Nam vào năm 2005 ở Luật Thương mại (sửa đổi), nghĩa là
muộn hơn rất nhiều so với tiến trình phát triển của lĩnh vực này trên thế giới.
Trước thời điểm đó, có rất ít công trình nghiên cứu liên quan đến lĩnh
vực này được viết và xuất bản ở Việt Nam. Tuy nhiên, sau thời điểm đó, đã
xuất hiện một số lượng đáng kể các công trình liên quan đến logistics được
công bố. Các nghiên cứu trong nước liên quan đến logistics tiêu biểu có thể

4


kể đến như sau:

Cuốn sách đầu tiên chuyên sâu về logistics được công bố ở Việt Nam là
“Logistics – Những vấn đề cơ bản”, do GS. TS. Đoàn Thị Hồng Vân chủ biên,
xuất bản năm 2003 (Nhà xuất bản Lao động – xã hội). Trong cuốn sách này,
các tác giả tập trung vào giới thiệu những vấn đề lý luận cơ bản về logistics
như khái niệm, lịch sử hình thành và phát triển của logistics, phân loại
logistics, kinh nghiệm phát triển logistics của một số quốc gia trên thế giới…
3 năm sau đó, tác giả giới thiệu tiếp cuốn “Quản trị logistics” (Nhà xuất bản
Thống kê, 2006). Như tiêu đề thể hiện, cuốn sách tập trung vào những nội
dung của quản trị logistics như khái niệm quản trị logistics, các nội dung của
quản trị logistics như dịch vụ khách hàng, hệ thống thông tin, quản trị dự trữ,
quản trị vật tư, vận tải, kho bãi… Cả 2 cuốn sách chủ yếu tập trung vào các
vấn đề lý luận về logistics và quản trị logistics, các nội dung thực tiễn của
logistics là rất hạn chế, chủ yếu dừng ở mức giới thiệu nội dung thực tiễn
tương ứng (dịch vụ khách hàng, hệ thống thông tin, kho bãi…) của một số
doanh nghiệp Việt Nam.
Gần đây, Đại học Thương mại cũng giới thiệu giáo trình “Quản trị
logistics kinh doanh” do TS. Nguyễn Thông Thái và PGS. TS. An Thị Thanh
Nhàn chủ biên (Nhà xuất bản Thống kê, 2011). Giáo trình này dành chương
đầu tiên để giới thiệu tổng quan về quản trị logistics kinh doanh như khái
niệm và phân loại logistics, khái niệm và mục tiêu của quản trị logistics, mô
hình quản trị logistics, các quá trình và chức năng logistics cơ bản…chương
còn lại đi sâu vào nội dung quản trị logistics cụ thể như dịch vụ khách hàng,
quản trị dự trữ, quản trị vận chuyển, quản trị các hoạt động logistics hỗ trợ,
thực thi và kiểm soát logistics.
Có thể nói, các tài liệu trên đã giới thiệu nhiều quan điểm, khái niệm và
nội dung về logistics, nhưng đều lựa chọn giác độ tiếp cận để nghiên cứu là
giác độ vi mô.

5

Liên quan đến giác độ tiếp cận này còn có các luận án tiến sĩ, luận văn
thạc sĩ viết về hoạt động logistics nói chung và các khía cạnh nội dung của
logistics nói riêng trong khuôn khổ một doanh nghiệp cụ thể:
- Trần Anh Tuấn (2012), Luận văn Thạc sỹ, Đại học Đà Nẵng,
Marketing trực tiếp trong kinh doanh kho bãi tại Cảng Quy Nhơn. Về mặt lý
luận, luận văn đã nghiên cứu những vấn đề lý luận về marketing trực tiếp
trong doanh nghiệp. Về mặt thực tiễn, luận văn đánh giá thực trạng hoạt động
marketing trực tiếp trong kinh doanh kho bãi tại Công ty TNHH MTV Cảng
Quy Nhơn để tìm gia những tồn tại và nguyên nhân. Từ đó đề ra các giải pháp
hoàn thiện và công cụ marketing trực tiếp mới phù hợp với xu thế của thị
trường.
- Hồ Thị Bích Tuyền (2011), Luận văn tốt nghiệp, Đại học Kỹ thuật
Công nghệ TP. Hồ Chí Minh, Các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dịch
vụ khai thác cảng tại Cảng Long Bình. Về mặt lý luận, luận văn đã nghiên
cứu những vấn đề cơ bản của dịch vụ khai thác cảng biển. Về mặt thực tiễn,
luận văn đã đi vào nghiên cứu thực trạng dịch vụ khai thác cảng tại Cảng
Long Bình. Luận văn vận dụng hệ thống lý luận kết hợp phân tích thông tin từ
thực tiễn doanh nghiệp để đưa ra những giải pháp nâng cao chất lượng dịch
vụ khai thác cảng tại doanh nghiệp.
- Dương Trà My (2013), Luận văn thạc sỹ, Đại học Kinh tế quốc
dân,“Hoàn thiện quản trị chuỗi cung ứng tại công ty TNHH MTV đầu tư và
phát triển chè Nghệ An”. Về mặt lý luận, luận văn đã hệ thống hóa những vấn
đề cơ bản về quản trị chuỗi cung ứng gồm các khái niệm, quá trình phát triển
và các nội dung cơ bản của quản trị chuỗi cung ứng. Về mặt thực tiễn, luận
văn đi vào nghiên cứu thực trạng áp dụng mô hình quản trị chuỗi cung ứng
của công ty TNHH MTV Đầu tư và phát triển chè Nghệ An. Luận văn vận
dụng hệ thống lý luận kết hợp với phân tích thông tin từ thực tiễn, khả năng
điều kiện của doanh nghiệp, đã đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu

6


quả hoạt động của chuỗi cung ứng hàng hóa của công ty.
- Nguyễn Thị Hồng Đăng (2010), Luận văn thạc sỹ, Đại học Bách khoa
Thành phố Hồ Chí Minh,“Ứng dụng một số mô hình lý thuyết chuỗi cung ứng
trong việc cải thiện hiệu suất hoạt động chuỗi cung ứng của công ty Koda”.
Luận văn đã tập trung nghiên cứu lý thuyết về chuỗi cung ứng như cấu trúc,
chức năng hoạt động, cách thức quản lý chuỗi cung ứng, từ đó đi sâu nghiên
cứu hiệu suất hoạt động và những cách thức cải tiến hiệu suất hoạt động của
chuỗi cung ứng. Trong công trình nghiên cứu của mình, tác giả đi vào phân
tích, đánh giá một số mô hình điển hình trong chuỗi cung ứng đồng thời liên
hệ với tình hình thực tiễn ở Việt Nam. Từ đó, luận văn đưa ra các giải pháp có
tính khả thi áp dụng trong việc cải tiến hoạt động chuỗi cung ứng của công ty
Koda. Luận văn dừng lại ở phạm vi vận dụng lý thuyết vào thực tiễn hoạt
động quản trị chuỗi cung ứng của công ty Koda.
- Huỳnh Thị Thu Sương (2012), Luận án tiến sĩ kinh tế, Đại học Kinh
tế Thành phố Hồ Chí Minh,“Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến sự hợp
tác trong chuỗi cung ứng đồ gỗ, trường hợp nghiên cứu: Vùng Đông Nam
Bộ”.Công trình nghiên cứu này đã hệ thống hóa các lỹ luận chung về quản trị
chuỗi cung ứng, các nhân tố ảnh hưởng đến sự hợp tác trong chuỗi cung ứng
cũng như đưa ra các mô hình về chuỗi cung ứng và quản trị chuỗi cung ứng.
Luận án đi sâu vào nghiên cứu sự hợp tác trong chuỗi cung ứng gỗ và chỉ ra
mô hình hợp tác trong chuỗi cung ứng gỗ của Việt Nam bị chi phối bởi các
nhân tố nào. Phạm vi nghiên cứu của luận án là sự hợp tác trong chuỗi cung
ứng gỗ ở vùng Đông Nam Bộ.
1.2. Đánh giá các nghiên cứu đã thực hiện về hoạt động logistics
Đối với các nghiên cứu về logistics thuộc giác độ vi mô tại Việt Nam,
hầu hết các tác giả đều coi logistics là dòng vận động của nguyên vật
liệu/hàng hóa, thông tin và tài nguyên giữa các phần tử trong cùng một chuỗi

cung ứng thống nhất liên quan đến hoạt động của một doanh nghiệp. Một

7


chuỗi cung ứng là một nhóm gồm các tổ chức kết nối trực tiếp bằng một hay
nhiều dòng chảy xuôi hoặc ngược của sản phẩm, dịch vụ, tài chính và thông
tin từ một nhà cung ứng đến khách hàng. Cũng có thể coi chuỗi cung ứng là
tập hợp các quy trình, các chức năng và các hoạt động có mối quan hệ tương
hỗ, liên quan mật thiết đến nhau, bao gồm việc mua hàng và giải phóng hàng,
vận tải xuất nhập, nhận hàng, xử lý nguyên liệu, lưu kho và phân phối, kiểm
soát và quản lý tồn kho, lên kế hoạch cung cầu, xử lý đơn hàng, lên kế hoạch
sản xuất, vận tải đường biển, gia công hàng và dịch vụ khách hàng…
Các nghiên cứu kể trên đã hệ thống hóa cơ sở lý luận có liên quan đến
các lĩnh vực của hoạt động logistics, phân tích thực trạng và chỉ ra những tồn
tại để hoàn thiện các hoạt động đó tại đơn vị nghiên cứu.
Tuy nhiên, các nghiên cứu chỉ dừng ở việc phân tích tại một doanh
nghiệp cụ thể, mỗi một doanh nghiệp lại có những điểm khác biệt nhất định.
Đến nay hiện chưa có nghiên cứu nào về vấn đề logistics tại công ty cổ phần
xuất nhập khẩu Bình Định. Vì vậy, đề tài luận văn không trùng lặp với các
công trình đã công bố.
1.3. Hướng nghiên cứu của đề tài
Luận văn sẽ tiến hành hệ thống hóa và làm rõ cơ sở lý luận cơ bản về
logistics và dịch vụ logistics dưới giác độ vi mô trong một doanh nghiệp như:
khái niệm, vai trò của logistics, các loại hình logistics, các nhân tố ảnh hưởng
đến phát triển logistics và nội dung hoạt động logistics trên cơ sở kế thừa các
nghiên cứu trước đây và cập nhật những điểm mới phù hợp với thực tế.
Nghiên cứu và làm rõ thực trạng hoạt động logistics tại công ty cổ phần
xuất nhập khẩu Bình Định – một doanh nghiệp cụ thể hoạt động trong lĩnh
vực xuất nhập khẩu. Đồng thời tìm ra nguyên nhân ảnh hưởng đến hiệu quả

kinh doanh dịch vụ logistics tại công ty trong thời gian qua và những định
hướng trong tương lai.
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn hoạt động logistics tại công ty, luận văn

8


để ra các giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh dịch
vụ logistics tại công ty cổ phần xuất nhập khẩu Bình Định có tính khả thi và
phù hợp với môi trường kinh doanh hiện tại của doanh nghiệp.

9


CHƯƠNG 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG LOGISTICS TRONG DOANH
NGHIỆP
2.1. Khái niệm, đặc điểm và phân loại hoạt động Logistics
2.1.1. Khái niệm hoạt động Logistics
Logistics là một thuật ngữ quân sự đã có từ mấy trăm năm nay, thuật
ngữ này đầu tiên được sử dụng trong quân đội và mang nghĩa là “ hậu cần”
hoặc “ tiếp vận”. Cùng với sự phát triển kinh tế và xã hội, nhiều thập kỷ qua,
logistics được nghiên cứu sâu và áp dụng sang các lĩnh vực khác nhau như
sản xuất , kinh doanh. Thuật ngữ logistics ngày nay được hiểu với nghĩa quản
lý (Management) hệ thống phân phối vật chất của các đơn vị sản xuất kinh
doanh trong xã hội. Nhưng cho đến nay, trên thế giới chưa có một định nghĩa
nào đầy đủ về logistics hay hệ thống logistics.
Từ “Logistics” được giải nghĩa bằng tiếng Anh trong cuốn “Oxford
Advances Learners Dictionary of Current English, A.S Hornby. Fifth Edition,
Oxford University Press, 1995” như sau: Logistics có nghĩa là việc tổ chức

cung ứng và dịch vụ đối với một hoạt động phức hợp nào đó (Logistics – the
organization of supplies and services for any compex operation).
Theo hội đồng quản trị logistics Mỹ (The Council of Logistics
Management CLM in the USA - CLM) - 1998 : “Logistics là quá trình lên kế
hoạch, thực hiện và kiểm soát hiệu quả, tiết kiệm chi phí của dòng lưu chuyển
và lưu trữ nguyên vật liệu, hàng tồn, thành phẩm và các thông tin liên quan từ
điểm xuất xứ đến điểm tiêu thụ , nhằm mục đích thỏa mãn những yêu cầu của
khách hàng”. Theo khái niệm này Logistics như một lĩnh vực của quản lý.
Logistics được Ủy ban logistics của Mỹ định nghĩa như sau: “Logistics
là quá trình lập kế hoạch , chọn phương án tối ưu để thực hiện việc quản lý,
kiểm soát việc di chuyển và bảo quản có hiệu quả về chi phí và ngắn nhất về

10


thời gian đối với nguyên vật liệu, bán thành phẩm và thành phẩm, cũng như
các thông tin tương ứng từ giai đoạn tiền sản xuất cho đến khi hàng hóa đến
tay người tiêu dùng cuối cùng để đáp ứng yêu cầu của khách hàng. “
Luật Thương mại Việt Nam năm 2005 không đưa ra khái niệm
“logistics” mà đưa ra khái niệm “ dịch vụ logistics” như sau: “Dịch vụ
logistics là hoạt động thương mại, theo đó thương nhân tổ chức thực hiện một
hoặc nhiều công việc bao gồm nhận hàng, vận chuyển, lưu kho, lưu bãi, làm
thủ tục hải quan, các thủ tục giấy tờ khác, tư vấn khách hàng, đóng gói bao bì,
ghi ký mã hiệu, giao hàng hoặc các dịch vụ khác có liên quan đến hàng hoá
theo thoả thuận với khách hàng để hưởng thù lao.( Điều 233- Luật Thương
mại Việt Nam năm 2005),
Qua một số khái niệm trên đây, chúng ta thấy cho dù có sự khác nhau
về từ ngữ và cách diễn đạt, cách trình bày nhưng trong nội dung, tất cả đều
cho rằng logistics chính là hoạt động quản lý dòng lưu chuyển của nguyên vật
liệu từ khâu mua sắm , qua quá trình lưu kho, sản xuất ra sản phẩm và phân

phối tới tay người tiêu dùng.
Mục đích của logistics là giảm chi phí phát sinh hoặc sẽ phát sinh với
một thời gian ngắn nhất trong quá trình vận động của nguyên vật liệu phục vụ
sản xuất cũng như phân phối hàng hóa một cách kịp thời. Tóm lại, logistics là
nghệ thuật tổ chức sự vận động của hàng hóa, nguyên vật liệu từ khi mua
sắm, qua các quá trình lưu kho, sản xuất, phân phối cho đến khi đưa đến tay
người tiêu dùng.
2.1.2. Đặc điểm của hoạt động Logistics
Khi nghiên cứu về logistics, chúng ta có thể rút ra một số đặc điểm cơ
bản sau đây :
Thứ nhất, Logistics có thể coi là tổng hợp của các hoạt động của doanh
nghiệp trên các khía cạnh chính, đó là logistics sinh tồn, logistics hoạt động
và logistics hệ thống.

11


Logistics sinh tồn có liên quan tới các nhu cầu cơ bản của cuộc sống.
Tại bất kì thời điểm nào, trong bất cứ môi trường nào, logistics sinh tồn cũng
tương đối ổn định và có thể dự đoán được. Con người có thể nhận định được
về nhu cầu như : cần gì, cần bao nhiêu, khi nào cần và cần ở đâu…Logistics
sinh tồn là hoạt động cơ bản của các xã hội sơ khai và là thành phần thiết yếu
trong một xã hội công nghiệp hóa. Logistics sinh tồn cung cấp nền tảng cho
logistics hoạt động.
Logistics hoạt động mở rộng các nhu cầu cơ bản bằng cách liên kết các
hệ thống sản xuất các sản phẩm. Logistics liên kết các nguyên liệu thô doanh
nghiệp cần trong quá trình sản xuất, các dụng cụ sử dụng nguyên liệu đó trong
quá trình sản xuất và phân phối sản phẩm có được từ sản xuất. Khía cạnh này
của logistics cũng tương đối ổn định và có thể dự đoán được. Nhưng logistics
hoạt động lại không thể dự đoán được khi nào máy móc có sự cố, để sửa chữa

thì cần cái gì và thời gian sửa chữa… Như vậy, logistics hoạt động chỉ liên
quan tới sự vận động và lưu kho của nguyên liệu vào trong, qua và đi ra khỏi
doanh nghiệp và là nền tảng cho logistics hệ thống.
Logistics hệ thống liên kết các nguồn lực cần có trong việc giữ cho hệ
thống hoạt động. Những nguồn lực này bao gồm thiết bị , phụ tùng thay thế,
nhân sự và đào tạo, tài liệu kỹ thuật, các thiết bị kiểm tra, hỗ trợ và nhà
xưởng…Các yếu tố này không thể thiếu và phải được kết hợp chặt chẽ nếu
muốn duy trì sự hoạt động của một hệ thống sản xuất hay lưu thông.
Logistics sinh tồn, logistics hoạt động và logistics hệ thống không tách
rời nhau, quan hệ chặt chẽ với nhau, làm nền tảng cho nhau tạo thành một
chuỗi dây chuyền logistics. Chuỗi dây chuyền này được tiếp cận theo 2
hướng:
+ Chuỗi logistics theo trục ngang
Logistics

Logistics

Logistics

sinh tồn

hoạt động

hệ thống

12


Hình 2.1 : Mô hình tiếp cận logistics theo trục ngang
Theo cách tiếp cận chuỗi logistics theo trục ngang thì logistics sinh tồn

là nhân tố thứ nhất. Tại đó, toàn bộ thời gian được sử dụng cho một cuộc đấu
tranh sinh tồn không có điểm kết. Trong điều kiện này, các cá nhân không sở
hữu cả công cụ lẫn nhu cầu sản xuất ra thành phẩm để trao đổi với nhau. Cho
nên tất cả mọi nỗ lực được sử dụng để nhằm đảm bảo sự tồn tại của các cá
nhân. Trong điều kiện đó, logistics chỉ là sự tập trung các nguyên liệu cuộc
sống như lương thực, thực phẩm, quần áo, nơi cư trú để cung cấp cho sự tiếp
diễn của cuộc sống. Logistics sinh tồn hoạt động như là hoạt động độc lập,
tuy nhiên điều này chỉ là tạm thời. Bởi vì khi các điều kiện phát triển thì dễ
nhận thấy nhu cầu tăng cao hơn và phức tạp hơn.Nhu cầu này không còn đơn
giản và dễ nhận biết như trước nữa mà đã có sự biến động .Như vậy, logistics
hoạt động đã được hình thành. Logistics hoạt động không thể tồn tại độc lập
mà phải trên nền tảng logistics sinh tồn. Mọi việc đều phát triển và tiến tới
một trình độ cao hơn. Và quá trình chuyên môn hóa ngày càng sâu rộng hơn.
Vậy là chuỗi logistics hệ thống là hệ quả của logistics sinh tồn và logistics
hoạt động. Và nó không thể tồn tại độc lập với logistics sinh tồn và logistics
hệ thống.
+ Chuỗi logistics theo trục dọc
Ba khía cạnh logistics giờ đây được sắp xếp theo hình tháp, mỗi khía
cạnh của logistics được các khía cạnh khác ở cấp độ cao hơn hỗ trợ.

Logistics hệ thống
Logistics hoạt động
Logistics sinh tồn

Hình 2.2 : Mô hình logistics tiếp cận theo trục dọc
Ví dụ, một nhà máy thép đòi hỏi nguyên liệu thô ( quặng sắt) cho quá
trình sản xuất, thép tồn tại trong nhà máy dưới nhiều giai đoạn cho đến khi

13