Bài 10 tiết 2 nền dân chủ xã hội chủ nghĩa

Bài 10: NỀN DÂN CHỦ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA (Tiết 2)
I.Mục tiêu bài học
1. Về kiến thức
- Nêu được nội dung cơ bản củ dân chủ trong lĩnh vực văn hóa, xã hội ở
nước ta hiện nay.
- Nêu được 2 hình thức cơ bản của dân chủ là dân chủ trực tiếp và dân chủ
gián tiếp.
2. Về kỹ năng
Biết thưc hiện quyền làm chủ của mình trong lĩnh vực văn hóa- xã hội
phù hợp với lứa tuổi.
3. Về thái độ
Tích cực tham gia các hoạt động thể hiện tính dân chủ phù hợp với lứa tuổi,
phê phán các hành vi, luận điệu xuyên tạc, chống lại nền dân chủ xã hội chủ
nghĩa.
4. Năng lực hướng tới
- Năng lực giải quyết vấn đề
- Năng lực hợp tác
- Năng lực tư duy
- Năng lực xử lí thông tin
- Năng lực tìm kiếm
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Của giáo viên
sách giáo khoa GDCD 11, giáo án, tài liêu thiết kế điện tử,….
2. Của học sinh
Sách giáo khoa GDCD 11
III. Các phương pháp kĩ thuật dạy học có thể sử dụng:
Có thể kết hợp các phương pháp như: thuyết trình, đàm thoại, nêu vấn đề, dự án,
thao luận nhóm,…
IV. Tiến hành dạy học
1. Hoạt động khởi động
Ở tiết trước chúng ta đã tìm hiểu về bản chất của nền dân chủ và xây dựng

dân chủ trên lĩnh vực chính trị kinh tế, chính trị. Vậy trên lĩnh vực văn hóa, xã
hội dân chủ được hoàn thiện như thế nào? Và nước ta có những loại hình thức
dân chủ nào? Đó là nội dung của tiết học tiếp theo của Bài 10: Nền dân chủ xã
hội chủ nghĩa ( Tiết 2).


2. Hoạt động hình thành kiến thức:
Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Nội dung bài học
Hoạt động 1: thảo luận nhóm để tìm hiểu: “ Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ
nghĩa ở nước ta”.
*GV: Tiết trước chúng ta đã thảo luận
BÀI 10: NỀN DÂN CHỦ XÃ HỘI
nhóm để tìm hiểu dân chủ trên lĩnh vực CHỦ NGHĨA ( TIẾT 2).
văn hóa, xã hội nên hôm nay cô chỉ
1. Bản chất của nền dân chủ xã hội chủ
chốt lại nội dung và đưa ra ví dụ.
nghĩa
Chúng ta qua phần c.
2. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ
*GV: Dân tộc ta có nền văn hóa tiên
nghĩa ở nước ta.
tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. đó là tinh a. Nội dung cơ bản của dân chủ trong lĩnh
thần tự lực, tự cường yêu nước nồng
vực chính trị.
nàn mà Đảng và Nhà nước ta ra sức
b. Nội dung cơ bản của dân chủ trong lĩnh
phát huy.
vực văn hóa.
*GV: Vậy theo các em, văn hóa là gì?
*HSTL

*GV: Có rất nhiều quan niệm về văn
hóa, theo Chủ tịch Hồ Chí Minh: “ Văn
hóa là toàn bộ những giá trị vật chất và
tinh thần do con người sáng tạo ra”.
*GV: Dân chủ trong lĩnh vực văn hóa
là thực hiện quyền làm chủ của mình
trong lĩnh vực văn hóa.
*GV: Vậy dân chủ trong lĩnh vực văn
hóa thể hiện bởi những quyền nào?
*HSTL
*GVKL và lấy ví dụ:
- Quyền được tham gia vào đời sống
- Quyền được tham gia vào đời sống
văn hóa.
văn hóa. ( chiếu sile)
*GV: Vậy ở nhà trường các em đã
tham gia các hoạt động văn hóa nào?
*HSTL
*GVBS: Được tham gia các hoạt động
văn nghệ, thể dục thể thao, các hội thi
học đường,..
- Quyền được hưởng các lợi ích từ sáng
- Được hưởng các lợi ích từ sáng tác
tác văn hóa, nghệ thuật của chính mình.
văn hóa, nghệ thuật của chính
VD: Bạn Mai Như Quỳnh ( 1996mình.
Quảng Bình). Xuất bản quyển tiểu
thuyết “ Thừa nhận đi cậu yêu tôi phải
không”, với dung lượng 450 trang xuất

bản 4/2013.
( Chiếu sile).
- Quyền sáng tác, phê bình văn học
nghệ thuật.
VD: Các em có quyền phê phán những
nội dung không đúng với tác phẩm văn
học hoặc phê bình những ca sĩ ăn mặc
gợi, không đúng với thuần phong mĩ
tục.
*GV: Ngoài việc thực hiện những
quyền trên thì công dân còn có nghĩa
vụ gì?
*HSTL
*GVKL
*GV chuyển ý: vậy dân chủ trên lĩnh
vực xã hội thể hiện như thế nào ta qua
phần d.
*GV: Trên lĩnh vực xã hội dân chủ
được thể hiện bởi những quyền nào?
*HSTL
*GVKL và cho ví dụ
- Quyền lao động
VD: công dân 15 tuổi trở lên có quyền
được kí hợp với những công việc nhẹ
nhàng.
- Bình đẳng nam- nữ
VD: Trong lớp ta nam nữ đều bình
đẳng như nhau, không phân biệt đối
xử,…

- Được hưởng an toàn xã hội và
bảo hiểm xã hội.
- Hưởng chế độ bảo vệ sức khỏe
VD: Mua bảo hiểm y tế để bảo vệ
quyền lợi cho mình.
- Đảm bảo về mặt vật chất khi
không còn khả năng lao đông.
VD: Thăm và tặng quà các thương ,
bệnh binh vào dịp tết, 1/5,…( chiếu
sile)
- Bình đẳng về nghĩa vụ và quyền
lợi, về cống hiến và hưởng thụ.

- Quyền được sáng tác, phê bình văn
học nghệ thuật.

 Nghĩa vụ: tôn trọng, giữ gìn,
phát huy những giá trị văn hóa
của dân tộc ta.

d. nội dung cơ bản của dân chủ trong lĩnh
vực xã hội.

- Quyền lao động.

- Bình đẳng nam- nữ.

- Được hưởng an toàn xã hội và bảo
hiểm xã hội.
- Được hưởng chế độ bảo vệ sức

khỏe.
- Đảm bảo về mặt vật chất và tinh
thần khi không còn khả năng lao
động.
- Bình đẳng về nghĩa vụ và quyền
lợi, về cống hiến và hưởng thụ.


*GV: Ngoài thực hiện những quyền
trên công dân còn có nghĩa vụ gì?
*HSTL
*GVKL:

Nghĩa vụ: Tham gia vào các phong trào
xã hội ở địa phương, cơ quan, trường học,
…

*GV chuyển ý: những nội dung trên
cho ta thấy được công dân có quyền
làm chủ trên tất cả các lĩnh vực của
đời sống xã hội. Và dân chủ được thể
hiện qua những hình thức nào ta qua
phần 3.
Hoạt động 2: Thuyết trình, đàm thoại để tìm hiểu về: “ Những hình thức cơ
bản của dân chủ”.
*GV: Cho tình huống:
3. Những hình thức cơ bản của dân
Trong cuộc họp của thôn A bàn
chủ.
về kế hoạc xây cầu qua sông, ông Tâm

đã không tham gia vi ông cho rằng: “
Mấy kế hoạch xây cầu thì những người
cấp trên quyết định 1 cái là xong cần gì
1 phiếu đồng ý của những người dân
lao động như mình, có bỏ phiếu hay
không cũng không có kết quả gì.”
Em có nhận xét gì về suy ngĩ của ông
Tâm?
*HSTL
*GVBS: Suy ngĩ của ông Tâm là sai, vì
thôn A đang cần ý kiến của mọi người
thì ông Tâm nên phối hợp để thực hiện
quyền dân chủ của mình và để cấp trên
hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.
*GV: Vậy thôn A đang thực hiện hình
thức dân chủ nào?
*HSTL
a. Dân chủ trực tiếp
*GV: Vậy dân chủ trực tiếp là gì? Ta
tìm hiểu phần a.
*GV: Các em nghiên cứu sách giáo
khoa và cho cô biết khái niệm dân chủ
• Khái niệm:
trực tiếp là gì?
Dân chủ trực tiếp là hình thức dân chủ
*HSTL
với những quy chế, thiết chế để nhân dân
*GVKL
thảo luận, biểu quyết, tham gia trực tiếp
quyết định công việc của cộng đồng, của

Nhà nước.


*GV: Các hình thức của dân chủ trực
tiếp:

*GV: Vậy dân chủ trực tiếp có những
hạn chế gì?
*HSTL
*GVBS: Dân chủ trực tiếp nằm trong
phạm vi hẹp, phải phụ thuộc vào trình
độ nhận thức của người dân.
*GV : Dân chủ gián tiếp có những nội
dung gì ta qua phần b.
*GV lấy ví dụ: Ở lớp nếu bàn ghế hoặc
TV hỏng thì ai là người thay mặt các
em kiến nghị lên nhà trường?
*HSTL
*GV: Việc thay mặt kiến nghị ấy mang
tính chất trực tiếp hay gián tiếp?
*HSTL
*GV: Vậy dân chủ gián tiếp là gì?

*GV: Dân chủ gián tiếp có hạn chế là
nguyện vọng, ý kiến của người dân
không được phản ánh trực tiếp mà phải
thông qua người đại diện, nhiều khi
phụ thuộc vào năng lực, phẩm chất của
người đại diện.
*GV: Hai hình thức này có mối quan

hệ với nhau không? Vì sao?
*HSTL
*GVKL
*GV tổng kết: Đó là nội dung của bài
học hôm nay. Qua bài học này các em
sẽ có những kiến thức cơ bản về dân
chủ. Cô hi vọng các em sẽ thực hiện tốt
quyền làm chủ của mình.

*Các hình thức:
- Trưng cầu ý dân.
- sửa đổi hiến pháp hiện hành
- nhân dân tự quản, xây dựng và thực
hiện các quy ước, hưởng ước phù hợp với
pháp luật.

b. Dân chủ gián tiếp
*Khái niệm

Dân chủ gián tiếp là hình thức dân
chủ thông qua những quy chế, thiết
chế để nhân dân bầu ra những người
đại diện thay mặt mình quyết định các
công việc chung của cộng đồng, của
Nhà nước.

 Hai hình thức có mối quan hệ
chặt chẽ với nhau.

3. Hoạt động luyện tập:
Câu 1: Em hãy chỉ ra các hình thức dân chủ trong các tình huống:
a.
b.
c.
d.

Bầu cử Quốc hội
Lớp trưởng kiến nghị cơ sở vật chất lên nhà trường.
Viết bài gửi đăng báo
Tham gia câu lạc bộ Toán học

Câu 2: Dân chủ tực tiếp là nhân dân tham gia quyết định công việc của ai?
a.
b.
c.
d.

Công chức
Nhà nước
Cá nhân
Nhân dân

Đáp án: b
4. Hoạt động vân dụng, mở rộng.
V. Hướng dẫn hoạt động tự học
Về làm bài tập 4, 5 6 sách giáo khoa trang 90 và học bài cũ, chuẩn bị bài
mới.