slide thuyết trình thực trạng quản lý rủi ro trong hoạt động thanh toán quốc tế của ngân hàng thương mại cổ phần công thương việt nam năm 2019

Drag your picture here and Send to back

ĐỀ TÀI
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ CỦA NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM NĂM 2019


Phần 1. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO
HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN XUẤT NHẬP KHẨU
TẠI VietinBank.


Thông tin chung về VietinBank

Lịch sử hình thành

GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC
VỀ VIETINBANK
Thông tin khái quát

Ngành nghề kinh doanh


Lịch sử hình thành

Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam, tên

Ngân hàng được cổ phần hóa và đổi tên thành

giao dịch quốc tế là Vietnam Joint Stock Commercial

Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương

Bank for Industry and Trade (gọi tắt là VietinBank) là

Việt Nam ngày 03/07/2009 theo Giấy phép thành

ngân hàng thương mại cổ phần

lập và hoạt động số 142/GP-NHNN


Thông tin khái quát

5

Tên giao dịch tiếng Việt:

Tên giao dịch quốc tế: VIETNAM

Giấy phép thành lập và hoạt động:

Vốn điều lệ: 37.234.045.560.000 đồng

NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN

JOINT STOCK COMMERCIAL BANK

số 142/GP-NHNN do Ngân hàng Nhà

Vốn chủ sở hữu: 67.455.517.000.000

CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM

FOR INDUSTRY AND TRADE

nước cấp ngày 03/07/2009

đồng (tại thời điểm 31/12/2018)


Ngành nghề kinh doanh

Hoạt động chính của Ngân hàng là thực hiện các

Thanh toán giữa các tổ chức và cá nhân

Thực hiện các giao dịch ngoại tệ, các dịch vụ

giao dịch ngân hàng bao gồm huy động và

tài trợ thương mại quốc tế, chiết khấu thương

nhận tiền gửi ngắn hạn

phiếu, trái phiếu và giấy tờ có giá khác


Hoạt động thanh toán xuất nhập
khẩu tại VietinBank
Dành cho DN xuất khẩu

GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC
VỀ VIETINBANK

Dành cho DN nhập khẩu

Chuyển tiền ngoại tệ

Bảo lãnh

Tài trợ thương mại nội địa

VietinBank Trade Portal


NGUYÊN NHÂN RỦI RO HOẠT

Nguyên nhân khách
quan

ĐỘNG THANH TOÁN XUẤT NHẬP
KHẨU TẠI VIETINBANK

Nguyên nhân chủ
quan


Nguyên nhân khách quan

Nhà NK cũng như nhà XK Việt Nam thường có vị thế không cao

Việc gia tăng kiểm soát chặt chẽ hàng thủy sản XK từ Việt Nam của

trong quan hệ mua bán

các thị trường tiêu thụ lớn như Nhật Bản, EU hoặc sự tăng giá xăng
dầu

Tình hình thế giới diễn biến phức tạp và không lường trước
như dịch bệnh, chiến tranh, bạo động, khủng bố

Mức độ hội nhập thế giới ngày càng tăng
cao


Nguyên nhân chủ quan

10



VietinBank với hoạt động thanh toán XNK khá lớn, việc xử lý chứng từ mỗi ngày khá nhiều, đa dạng và phức tạp.



Nhà nhập khẩu là khách hàng của VietinBank còn một số hạn chế về hiểu biết nghiệp vụ và kinh nghiệm thực tiễn



Cán bộ tín dụng nhận hồ sơ mở L/C nhập khẩu đối với trường hợp cam kết mở L/C bằng vốn vay VietinBank cần có kiến thức

về xuất nhập khẩu



Trong điều kiện cạnh tranh như hiện nay, đa số các ngân hàng phục vụ vì lợi ích khách hàng của họ rất nhiều



Hiện nay, theo quy định của VietinBank, tất cả L/C của các chi nhánh sau khi mở phải chuyển tới Hội sở VietinBank để kiểm
tra và phê duyệt.

Trong thanh toán NK


Nguyên nhân chủ quan



Một số hạn chế về hiểu biết nghiệp vụ và kinh nghiệm thực tiễn khi:

•
•

Đề nghị chuyển sang hình thức nhờ thu khi thấy bộ chứng từ có sai sót;
Chấp nhận L/C với những điều khoản khó thực hiện như thời hạn xuất trình quá ngắn



Việc kiểm tra chứng từ của VietinBank do nhà xuất khẩu xuất trình còn nhiều thiếu sót



Ngân hàng đối tác bất chấp uy tín của mình, vì bảo vệ lợi ích khách hàng mà họ phục vụ đã từ chối thanh toán bộ chứng từ
với những lỗi không xác đáng



Chính sách chưa phù hợp với thực tiễn, hệ thống kiểm tra, kiểm soát nội bộ còn yếu kém
.

Trong thanh toán XK

11


Quản trị rủi ro trong thanh toán xuất nhập khẩu
được thực hiện theo chuẩn mực quốc tế

Tuân thủ chặt chẽ quy trình

QUẢN LÝ RỦI RO TRONG HOẠT

nghiệp vụ

ĐỘNG THANH TOÁN XUẤT NHẬP
KHẨU TẠI VIETINBANK

Tuyển dụng đào tạo đội ngũ nhân
lực chất lượng

Phát triển sức mạnh công nghệ tin
học

Những biện pháp khác


Quản trị rủi ro trong thanh toán xuất nhập khẩu được thực hiện theo chuẩn
mực quốc tế

Chi nhánh và các đơn vị
Kiểm toán

trụ sở chính quản lý
theo nghiệp vụ

Các đơn vị

nội bộ

thuộc khối
quản lý rủi ro

Quản trị rủi ro trong hoạt động ngân hàng nói chung và trong hoạt động thanh toán xuất nhập khẩu nói riêng luôn được VietinBank thực hiện theo một
chuẩn mực quốc tế. Hoạt động này được triển khai theo mô hình 3 vòng kiểm soát về quản trị rủi ro


Tuân thủ chặt chẽ quy trình nghiệp vụ

Phương thức thư tín dụng

Phương thức nhờ thu

Kiểm tra ngay xem số lượng chứng từ được gửi đến có
đúng với số lượng chứng từ quy định

Khi sử dụng phương thức D/A vào ngày đáo hạn thanh
toán, nếu bộ chứng từ thiếu chứng từ vận tải gốc thì người
nhập khẩu phải xuất trình tờ khai hải quan

Áp dụng nghiêm ngặt các thủ tục,

Đối với những bộ chứng từ chưa có

Đối với mặt hàng xăng dầu, thanh

quy trình nghiệp vụ

chứng từ vận tải gốc, thông báo

toán chỉ dựa trên cam kết bồi

ngay cho người nhập khẩu biết

hoàn của người thụ hưởng mà

và đánh điện cho ngân hàng

không dựa trên chứng từ gốc

Trong trường hợp sử dụng phương thức D/P, VietinBank còn

nước ngoài trong vòng 5 ngày làm

có những biện pháp khác như ký quỹ hoặc cho vay để

việc

đảm bảo việc thanh toán


Phát triển sức mạnh công nghệ tin học
Nâng cao công tác điều hành quản lý cũng như tăng cường trao đổi thông tin trong nội bộ

Chú trọng việc phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng phòng ban, đảm bảo hệ thống trao đổi thông tin
giữa các phòng với Ban lãnh đạo

Tuyển dụng, đào tạo đội ngũ nhân lực chất

Những biện pháp khác

lượng

Từng bước bổ sung, hoàn chỉnh và nâng cao quy chế phòng ngừa rủi ro toàn diện trong nghiệp vụ
thanh toán quốc tế
Ngân hàng luôn theo đuổi phương hướng trẻ hóa nhân lực
Với những doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, ngân hàng tiếp tục thắt chặt mối quan hệ làm ăn

Thường xuyên được tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng

Đẩy mạnh cho vay xuất nhập khẩu kết hợp chặt chẽ với việc kiểm tra, rà soát hoạt động các doanh

nghiệp đang có quan hệ với mình

Tăng cường lực lượng cán bộ làm công tác phòng ngừa rủi ro
Thường xuyên theo dõi các quy định của nhà nước để đưa ra những điều chỉnh kịp thời


Phần 2. CÁC GIẢI PHÁP NHẰM QUẢN LÝ RỦI RO TRONG
CÁC PHƯƠNG THỨC TTQT TẠI NHTMCPCTVN.


Định hướng chung

ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA
NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG VIỆT
NAM

Định hướng năm
2019


18

Định hướng chung

Tầm nhìn

Giá trị cốt lõi

Trở thành một Tập đoàn tài chính ngân hàng dẫn đầu Việt

Bao gồm 6 giá trị cốt lõi: Hướng về khách hàng; Sự hoàn hảo;

Nam, ngang tầm khu vực, hiện đại, đa năng, hiệu quả cao

Chuyên nghiệp, hiện đại
Trung thực, chính trực; Sự tôn trọng; Bảo vệ và phát triển thương
hiệu; Trách nhiệm với cộng đồng

Sứ mệnh

Triết lý hoạt động

Là ngân hàng số 1 của hệ thống ngân hàng Việt Nam, cung

Triết lý hoạt động bao gồm 3 ý chính: An toàn, hiệu quả;

cấp sản phẩm dịch vụ tài chính ngân hàng hiện đại, tiện

Trung thành, tận tụy; Thành công của khách hàng là sự thành

ích, tiêu chuẩn quốc tế

công của VietinBank


Cải thiện mạnh mẽ hiệu quả, duy trì tốc độ tăng trưởng hợp lý gắn với quản lý tốt chất
lượng tăng trưởng

Đẩy mạnh thu hồi nợ

Cải thiện NIM, quản trị

xấu, nợ xử lý rủi ro, nợ

tốt chi phí vốn và chi phí

bán VAMC, nâng cao

hoạt động

chất lượng tài sản

Cải thiện mạnh mẽ hiệu
quả, duy trì tốc độ tăng

Cải thiện mạnh mẽ chất

Tiếp tục thực hiện đồng

trưởng hợp lý gắn với quản

lượng dịch vụ, phát triển

bộ các biện pháp nhằm

lý

đa dạng sản phẩm dịch vụ

tăng năng lực tài chính,

hiện đại.

tăng vốn tự có,

tốt

trưởng

chất

lượng

tăng


Các giải pháp để quản lý rủi ro trong

CÁC GIẢI PHÁP CƠ BẢN NHẰM

phương thức chuyển tiền

QUẢN LÝ RỦI RO CÁC PHƯƠNG
THỨC TTQT CHỦ YẾU TẠI
NHTMCPCTVN

Các giải pháp để quản lý rủi ro trong
phương thức nhờ thu

Các giải pháp quản lý rủi ro trong phương

pháp tín dụng chứng từ


Các giải pháp để quản lý rủi ro trong phương thức chuyển
tiền

Xem xét tài trợ cho khách hàng xuất khẩu đã được cấp hạn mức tín dụng
thanh tóan XNK, có hợp đồng xuất khẩu thanh tóan theo phương thức này và
có tài sản đảm bảo, có kinh nghiệm

Tư vấn cho khách hàng là nhà xuất khẩu một cách rõ ràng


•
•
•
•
•

•

Các đối tác có sự tin tưởng nhất định đối với đối phương hoặc có sự tìm hiểu kỹ lưỡng về đối phương
Tham vấn ngân hàng về lịch sử kinh doanh của đối tác
Lựa chọn hãng tàu có uy tín khi vận chuyển
Các ngân hàng tham gia phải là những ngân hàng lớn , có uy tín tại các lãnh thổ của các bên tham gia
...

Rủi ro liên quan đến người yêu cầu và cách quản lý

•

Rủi ro từ trách nhiệm của Ngân hàng phát hành với Người yêu cầu

•
•
•

Rủi ro từ việc cấp tín dụng nhập khẩu cho doanh nghiệp.

Cách hạn chế rủi ro

•
•
•

Rủi ro từ khả năng thanh toán của doanh nghiệp nhập khẩu

Thẩm định tài chính doanh nghiệp
Định giá hàng tháng Khoản phải thu luân chuyển căn cứ vào tổng hợp chi tiết phát sinh tài khoản 131

Rủi ro liên quan đến người thụ hưởng và cách quản lý

•
•
•

Bộ chứng từ không phù hợp nhưng bên thụ hưởng vẫn yêu cầu ngân hàng tiến hành thanh toán:
Chứng từ không phù hợp nhưng ngân hàng vẫn tiến hành thanh toán do kiểm tra không kỹ
Bộ chứng từ phù hợp nhưng nghi ngờ có dấu hiệu gian lận thương mại

Thực trạng tại VietinBank

CÁC GIẢI PHÁP ĐỒNG BỘ NHẰM
QUẢN LÝ RỦI RO CÁC PHƯƠNG
THỨC TTQT TẠI NHTMCPCTVN

Kiến nghị

Giải pháp hỗ trợ từ Ngân hàng Nhà nước

23


Thực trạng tại Vietinbank
Các giải pháp nâng cao doanh số thanh toán quốc tế đi đôi với tiêu chí an toàn.

UPAS L/C

Tài trợ xuất khẩu nông sản Mỹ

Thư tín dụng trả chậm có giá trị thanh toán trả ngay đã được triển khai hơn 6

Doanh nghiệp nhập khẩu có cơ hội được tài trợ nhập khẩu lãi suất ưu đãi theo chương trình hỗ trợ

năm

xuất khẩu nông sản Mỹ GSM-102 và US Eximbank

Lợi thế UPAS L/C:

Lợi ích sản phẩm

•
•

Có thời hạn trả chậm
Mức phí dịch vụ cạnh tranh

Trong suốt thời gian triển khai, VietinBank đã không ngừng cải tiến sản phẩm để

•
•
•

Dễ dàng tiếp cận được nguồn tín dụng giá thấp;
Được thanh toán trả chậm tối đa 360 ngày
Yên tâm về uy tín của các nhà xuất khẩu

đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao của khách hàng

Tài trợ chuỗi cung cấp
Tài trợ dài hạn ECA
VietinBank tài trợ dài hạn cho khách hàng nhập khẩu dựa trên bảo lãnh, bảo

Dựa trên việc cam kết thanh toán các khoản phải trả từ phía Bên mua.
Lợi ích sản phẩm
Đối với bên mua:

hiểm

Lợi ích sản phẩm

•

Khách hàng nhập khẩu được tiếp cận với món vay tài trợ dài hạn
có thể lên đến 10 năm,

•
•

Hạn mức lớn lên đến hàng trăm triệu USD,
Lãi suất cạnh tranh, hợp lý

•
•
•

Đáp ứng được nhu cầu mua trả chậm;
Được tài trợ trong trường hợp không có khả năng thanh toán
Tiết kiệm chi phí quản lí và theo dõi

Đối với bên bán

•
•
•

Được tài trợ vốn lưu động;
Giảm thời gian thu hồi tiền bán hàng;
Giảm/Loại trừ nguy cơ không thanh toán từ phía Bên NK

Thực trạng tại Vietinbank

25

Xây dựng mô hình quản lí rủi ro mới trong thanh toán quốc tế

Triển khai Basel II ở VietinBank: Hơn 3 năm thực hiện thí điểm

Một trong những thành công về phát triển giải pháp quản trị rủi ro

Hiệp ước vốn theo chuẩn mực Basel II, năm 2018

tại VietinBank là xây dựng Hệ thống Quản lý Hồ sơ rủi ro (Risk
profile)

Công tác quản trị rủi ro không ngừng được tăng cường

Nền tảng quan trọng nhất để quản trị rủi ro thành công là bảo đảm
nguồn nhân lực chất lượng

Tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt
động kiểm tra kiểm soát

Ngoài chủ động nâng cao năng lực quản trị rủi ro, VietinBank luôn
sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm về QLRR