Tải bản đầy đủ (.pdf) (22 trang)

Bài toán Euler và bài toán Hamiton

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (503.12 KB, 22 trang )


Chu
.
o
.
ng 5
B`ai to´an Euler v`a b`ai to´an Hamilton
L´y thuyˆe
´
t d¯ˆo
`
thi
.
ph´at triˆe
˙’
n bˇa
´
t nguˆo
`
n t`u
.
nh˜u
.
ng b`ai to´an cˆo
˙’
d¯iˆe
˙’
n, trong sˆo
´
d¯´o b`ai to´an Euler
v`a b`ai to´an Hamilton t`ım h`anh tr`ınh d¯i qua mˆo


˜
i ca
.
nh d¯´ung mˆo
.
t lˆa
`
n v`a qua mˆo
˜
i d¯ı
˙’
nh d¯´ung
mˆo
.
t lˆa
`
n tu
.
o
.
ng ´u
.
ng d¯´ong vai tr`o quan tro
.
ng.
Hai b`ai to´an n`ay c´o liˆen quan d¯ˆe
´
n nh˜u
.
ng ´u

.
ng du
.
ng: c´ac b`ai to´an t`ım h`anh tr`ınh tˆo
´
t
nhˆa
´
t (ngu
.
`o
.
i d¯u
.
a thu
.
Trung Hoa, ngu
.
`o
.
i ch`ao h`ang), tu
.
.
d¯ˆo
.
ng ho´a thiˆe
´
t kˆe
´
bˇa

`
ng m´ay t´ınh,
lˆa
.
p li
.
ch, vˆan vˆan.
Mˇa
.
c d`u hai b`ai to´an n`ay d¯u
.
o
.
.
c ph´at biˆe
˙’
u rˆa
´
t giˆo
´
ng nhau, nhu
.
ng m´u
.
c d¯ˆo
.
kh´o trong
viˆe
.
c gia

˙’
i quyˆe
´
t ch´ung l`a rˆa
´
t kh´ac nhau.
Ch´ung ta s˜e ch´u
.
ng minh rˇa
`
ng trong d¯ˆo
`
thi
.
vˆo hu
.
´o
.
ng, tˆo
`
n ta
.
i thuˆa
.
t to´an d¯a th´u
.
c t`ım
h`anh tr`ınh Euler v`a b`ai to´an ngu
.
`o

.
i d¯u
.
a thu
.
Trung Hoa c´o thˆe
˙’
d¯u
.
a vˆe
`
t`ım cˇa
.
p gh´ep ho`an
ha
˙’
o c´o tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng nho
˙’
nhˆa
´
t [30] (c˜ung xem Phˆa
`
n 7.5). C´ac thuˆa

.
t to´an n`ay s˜e d¯u
.
o
.
.
c tr`ınh
b`ay trong c´ac Phˆa
`
n 5.1 v`a 5.2.
Mˇa
.
t kh´ac, vˆa
´
n d¯ˆe
`
tˆo
`
n ta
.
i chu tr`ınh hay ma
.
ch Hamilton l`a nh˜u
.
ng b`ai to´an khˆong d¯a
th´u
.
c khˆong d¯u
.
o

.
.
c d¯ˆe
`
cˆa
.
p o
.
˙’
d¯ˆay. Ba
.
n d¯o
.
c quan tˆam c´o thˆe
˙’
xem, chˇa
˙’
ng ha
.
n [30]. Ch´ung ta
chı
˙’
tr`ınh b`ay trong Phˆa
`
n 5.3 nh˜u
.
ng kˆe
´
t qua
˙’

ch´ınh liˆen quan d¯ˆe
´
n su
.
.
tˆo
`
n ta
.
i cu
˙’
a c´ac chu tr`ınh
hay ma
.
ch Hamilton. Khi c´o d¯iˆe
`
u kiˆe
.
n, c´ac ch´u
.
ng minh c´o t´ınh kiˆe
´
n thiˆe
´
t thuˆa
.
t to´an hoˇa
.
c
c´o thˆe

˙’
d¯ˆe
`
xuˆa
´
t nh˜u
.
ng phu
.
o
.
ng ph´ap heuristic.
5.1 B`ai to´an Euler
D
-
i
.
nh ngh˜ıa 5.1.1 Gia
˙’
su
.
˙’
G = (V, E) l`a d¯ˆo
`
thi
.
vˆo hu
.
´o
.

ng (d¯o
.
n hoˇa
.
c d¯a d¯ˆo
`
thi
.
). Dˆay chuyˆe
`
n
127

Euler l`a dˆay chuyˆe
`
n ch´u
.
a tˆa
´
t ca
˙’
c´ac ca
.
nh cu
˙’
a d¯ˆo
`
thi
.
, mˆo

˜
i ca
.
nh d¯´ung mˆo
.
t lˆa
`
n. Chu tr`ınh
Euler l`a dˆay chuyˆe
`
n Euler m`a d¯ı
˙’
nh d¯ˆa
`
u tr`ung v´o
.
i d¯ı
˙’
nh cuˆo
´
i.
V´ı du
.
5.1.2 (B`ai to´an Euler) C´ach d¯ˆay khoa
˙’
ng ba trˇam nˇam, nhiˆe
`
u ngu
.
`o

.
i dˆan th`anh phˆo
´
K¨onigsberg cu
˙’
a nu
.
´o
.
c Nga (sau n`ay l`a th`anh phˆo
´
Kaliningrat) d¯˜a t`u
.
ng thˇa
´
c mˇa
´
c vˆa
´
n d¯ˆe
`
nhu
.
sau: Th`anh phˆo
´
c´o sˆong Pregel cha
˙’
y qua, gi˜u
.
a sˆong c´o c`u lao Kneiphof, v`a c´o 7 chiˆe

´
c cˆa
`
u
bˇa
´
c qua sˆong nhu
.
trˆen H`ınh 5.1(a); c´o thˆe
˙’
d¯i da
.
o qua khˇa
´
p c´ac cˆa
`
u nhu
.
ng mˆo
˜
i cˆa
`
u chı
˙’
d¯i
mˆo
.
t lˆa
`
n thˆoi khˆong? Nˆe

´
u ta coi mˆo
˜
i khu vu
.
.
c a, b, c, d cu
˙’
a th`anh phˆo
´
nhu
.
mˆo
.
t d¯ı
˙’
nh, mˆo
˜
i cˆa
`
u
qua la
.
i hai khu vu
.
.
c nhu
.
mˆo
.

t ca
.
nh nˆo
´
i hai d¯ı
˙’
nh, th`ı ba
˙’
n d¯ˆo
`
th`anh phˆo
´
K¨onigsberg l`a mˆo
.
t
d¯ˆo
`
thi
.
(H`ınh 5.1(b)). Thˇa
´
c mˇa
´
c cu
˙’
a ngu
.
`o
.
i dˆan th`anh phˆo

´
ch´ınh l`a: c´o thˆe
˙’
v˜e d¯u
.
o
.
.
c d¯ˆo
`
thi
.
bˇa
`
ng mˆo
.
t n´et b´ut liˆe
`
n hay khˆong? N´oi c´ach kh´ac: tˆo
`
n ta
.
i chu tr`ınh Euler?
Nh`a to´an ho
.
c L. Euler (1707-1783) l`a ngu
.
`o
.
i d¯ˆa

`
u tiˆen d¯˜a ch´u
.
ng minh b`ai to´an khˆong
c´o l`o
.
i gia
˙’
i (nˇam 1736, xem [22], [23]), v`a v`ı vˆa
.
y b`ai to´an thu
.
`o
.
ng d¯u
.
o
.
.
c go
.
i l`a b`ai to´an Euler
vˆe
`
c´ac cˆa
`
u o
.
˙’
K¨onigsberg.

a
b
c
d
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
.
..
.
.
.
.
.
.
.
..
..
..
..
..
...
...............
..
..
..
.

..
..
..
..
..
.
.
..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
.
.
.
.
.
..

..
.
..
..
..
...
...............
..
..
..
..
..
..
..
..
.
.
.
..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.................................................................................

.................................................................................
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
...........................................................................................................
...........................................................................................................
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
.....
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.......
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
(a)
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.................................................................................................................................................................
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
a
b
c
d
(b)
H`ınh 5.1: (a) Ba
˙’
n d¯ˆo
`
cu
˙’
a th`anh phˆo
´
K¨onigsberg. (b) D
-
ˆo
`
thi
.
tu
.

o
.
ng d¯u
.
o
.
ng.
D
-
i
.
nh l´y 5.1.3 [Euler] D
-
a d¯ˆo
`
thi
.
vˆo hu
.
´o
.
ng liˆen thˆong G = (V, E) c´o dˆay chuyˆe
`
n Euler nˆe
´
u
v`a chı
˙’
nˆe
´

u sˆo
´
c´ac d¯ı
˙’
nh bˆa
.
c le
˙’
bˇa
`
ng 0 hoˇa
.
c 2.
Ch´u
.
ng minh. Tru
.
´o
.
c hˆe
´
t ch´u ´y rˇa
`
ng d¯ˆo
`
thi
.
khˆong liˆen thˆong khˆong thˆe
˙’
ch´u

.
a dˆay chuyˆe
`
n
hoˇa
.
c chu tr`ınh Euler.
Bˆay gi`o
.
ta ch´u
.
ng minh d¯iˆe
`
u kiˆe
.
n cˆa
`
n. Nˆe
´
u µ l`a dˆay chuyˆe
`
n Euler, th`ı chı
˙’
c´o hai d¯ı
˙’
nh
d¯ˆa
`
u v`a cuˆo
´

i c´o bˆa
.
c le
˙’
. Nˆe
´
u ngo`ai ra, hai d¯ı
˙’
nh n`ay tr`ung nhau (chu tr`ınh Euler) th`ı khˆong
c´o d¯ı
˙’
nh bˆa
.
c le
˙’
.
128

Kˆe
´
tiˆe
´
p ta ch´u
.
ng minh d¯iˆe
`
u kiˆe
.
n d¯u
˙’

bˇa
`
ng quy na
.
p theo sˆo
´
ca
.
nh m cu
˙’
a G. Hiˆe
˙’
n nhiˆen
d¯i
.
nh l´y d¯´ung nˆe
´
u m = 1. Gia
˙’
su
.
˙’
d¯i
.
nh l´y d¯´ung cho mo
.
i d¯ˆo
`
thi
.

liˆen thˆong m ca
.
nh. Nˆe
´
u G c´o
hai d¯ı
˙’
nh bˆa
.
c le
˙’
, gia
˙’
su
.
˙’
c´ac d¯ı
˙’
nh n`ay l`a a v`a b (nˆe
´
u tˆa
´
t ca
˙’
c´ac d¯ı
˙’
nh cu
˙’
a G c´o bˆa
.

c chˇa
˜
n, cho
.
n
d¯ı
˙’
nh a bˆa
´
t k`y v`a lˆa
´
y b = a). K´y hiˆe
.
u µ l`a dˆay chuyˆe
`
n m`a ta d¯i trˆen d¯ˆo
`
thi
.
G xuˆa
´
t ph´at t`u
.
a
theo hu
.
´o
.
ng tu`y ´y, d¯i qua mˆo
˜

i ca
.
nh d¯´ung mˆo
.
t lˆa
`
n. Nˆe
´
u ta
.
i th`o
.
i d¯iˆe
˙’
m n`ao d¯´o ta o
.
˙’
d¯ı
˙’
nh x = b
ngh˜ıa l`a ta d¯˜a su
.
˙’
du
.
ng mˆo
.
t sˆo
´
le

˙’
ca
.
nh liˆen thuˆo
.
c v´o
.
i x nˆen c´o thˆe
˙’
d¯i theo ca
.
nh kh´ac chu
.
a
d¯u
.
o
.
.
c su
.
˙’
du
.
ng. Nˆe
´
u ta khˆong thˆe
˙’
d¯i d¯u
.

o
.
.
c n˜u
.
a, ngh˜ıa l`a d¯ang o
.
˙’
d¯ı
˙’
nh b. Nˆe
´
u tˆa
´
t ca
˙’
c´ac ca
.
nh
d¯˜a d¯u
.
o
.
.
c su
.
˙’
du
.
ng, µ l`a mˆo

.
t dˆay chuyˆe
`
n Euler v`a d¯i
.
nh l´y d¯´ung. Trong tru
.
`o
.
ng ho
.
.
p ngu
.
o
.
.
c
la
.
i, d¯ˆo
`
thi
.
con G

d¯u
.
o
.

.
c x´ac d¯i
.
nh bo
.
˙’
i c´ac ca
.
nh chu
.
a d¯u
.
o
.
.
c su
.
˙’
du
.
ng chı
˙’
c´o nh˜u
.
ng d¯ı
˙’
nh bˆa
.
c
chˇa

˜
n. K´y hiˆe
.
u G

1
, G

2
, . . . , G

p
l`a c´ac th`anh phˆa
`
n liˆen thˆong cu
˙’
a G

ch´u
.
a ´ıt nhˆa
´
t mˆo
.
t ca
.
nh.
Khi d¯´o c´ac d¯ˆo
`
thi

.
G

i
c´o sˆo
´
ca
.
nh ´ıt ho
.
n m v`a do d¯´o theo gia
˙’
thiˆe
´
t quy na
.
p, ch´ung ch´u
.
a mˆo
.
t
chu tr`ınh Euler µ
i
. V`ı G liˆen thˆong, dˆay chuyˆe
`
n µ c´o chung v´o
.
i c´ac d¯ˆo
`
thi

.
G

1
, G

2
, . . . , G

p
c´ac
d¯ı
˙’
nh theo th´u
.
tu
.
.
i
1
, i
2
, . . . , i
p
. Khi d¯´o h`anh tr`ınh: xuˆa
´
t ph´at t`u
.
a d¯i trˆen µ d¯ˆe
´

n d¯ı
˙’
nh i
1
, d¯i
do
.
c theo chu tr`ınh µ
1
t`u
.
i
1
vˆe
`
i
1
, d¯i trˆen µ d¯ˆe
´
n d¯ı
˙’
nh i
2
d¯i do
.
c theo chu tr`ınh µ
2
t`u
.
i

2
vˆe
`
i
2
,
v`a vˆan vˆan, l`a mˆo
.
t dˆay chuyˆe
`
n Euler xuˆa
´
t ph´at t`u
.
a v`a kˆe
´
t th´uc ta
.
i b. D
-
i
.
nh l´y d¯u
.
o
.
.
c ch´u
.
ng

minh. 
D
-
ˆo
`
thi
.
thoa
˙’
c´ac d¯iˆe
`
u kiˆe
.
n cu
˙’
a D
-
i
.
nh l´y Euler go
.
i l`a d¯ˆo
`
thi
.
Euler.
5.1.1 Thuˆa
.
t to´an t`ım dˆay chuyˆe
`

n Euler
C´ach ch´u
.
ng minh D
-
i
.
nh l´y Euler 5.1.3 cho ta mˆo
.
t thuˆa
.
t to´an xˆay du
.
.
ng dˆay chuyˆe
`
n Euler
trong mˆo
.
t d¯ˆo
`
thi
.
Euler.
1. Xˆay du
.
.
ng mˆo
.
t dˆay chuyˆe

`
n d¯o
.
n gia
˙’
n µ xuˆa
´
t ph´at t`u
.
s.
2. Nˆe
´
u tˆa
´
t ca
˙’
c´ac ca
.
nh cu
˙’
a G d¯˜a d¯u
.
o
.
.
c su
.
˙’
du
.

ng th`ı d`u
.
ng v`a ta c´o µ l`a dˆay chuyˆe
`
n Euler.
Ngu
.
o
.
.
c la
.
i sang Bu
.
´o
.
c 3.
3. K´y hiˆe
.
u G
1
l`a d¯ˆo
`
thi
.
con cu
˙’
a G gˆo
`
m c´ac ca

.
nh chu
.
a d¯u
.
o
.
.
c su
.
˙’
du
.
ng. Cho
.
n d¯ı
˙’
nh c cu
˙’
a G
1
nˇa
`
m trˆen dˆay chuyˆe
`
n µ. Xˆay du
.
.
ng chu tr`ınh d¯o
.

n gia
˙’
n µ
1
trong d¯ˆo
`
thi
.
G
1
xuˆa
´
t ph´at
t`u
.
d¯ı
˙’
nh c.
4. Mo
.
˙’
rˆo
.
ng dˆay chuyˆe
`
n µ bˇa
`
ng c´ach gˇa
´
n thˆem chu tr`ınh µ

1
ta
.
i d¯ı
˙’
nh c (t´u
.
c l`a d˜ay c´ac
ca
.
nh cu
˙’
a µ
1
d¯u
.
o
.
.
c ch`en v`ao d˜ay c´ac ca
.
nh cu
˙’
a µ).
5. Thay G bo
.
˙’
i G
1
v`a lˇa

.
p la
.
i bu
.
´o
.
c 2.
V´ı du
.
5.1.4 D
-
ˆo
`
thi
.
trong H`ınh 5.2 c´o mˆo
.
t chu tr`ınh Euler
(v
1
, e
1
, v
2
, e
2
, v
3
, e

3
, v
2
, e
4
, v
3
, e
15
, v
4
, e
14
, v
5
, e
13
, v
4
, e
12
, v
6
, e
11
,
129

e
1

e
2
e
3
e
4
e
5
e
6
e
7
e
8
e
9
e
10
e
11
e
12
e
13
e
14
e
15
e
16

e
17
v
1
v
2
v
6
v
3
v
7
v
8
v
5
v
4
.......................................................................................................................................................................................................................
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
..
.......
..
..
..
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
...
.........
..
.
.
.

..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
..
....
....
.
.
.
.
..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
.......
..
..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
H`ınh 5.2: Mˆo
.
t v´ı du
.
vˆe
`
d¯ˆo
`
thi
.
Euler.

v
5
, e
16
, v
3
, e
17
, v
7
, e
10
, v
6
, e
9
, v
8
, e
8
, v
7
, e
5
, v
1
, e
7
, v
8

, e
6
, v
1
).
Mˆo
.
t dˆay chuyˆe
`
n hay chu tr`ınh Euler c´o thˆe
˙’
d¯u
.
o
.
.
c x´ac d¯i
.
nh bo
.
˙’
i mˆo
.
t danh s´ach c´o th´u
.
tu
.
.
c´ac d¯ı
˙’

nh cu
˙’
a G ch´u
.
a trong n´o. Chˇa
˙’
ng ha
.
n, ta c´o thˆe
˙’
su
.
˙’
du
.
ng mˆo
.
t cˆa
´
u tr´uc danh s´ach
liˆen kˆe
´
t
typedef struct PathNode *PathPtr;
struct PathNode
{
byte Vertex;
PathPtr Next;
};
d¯ˆe

˙’
d¯´anh dˆa
´
u c´ac d¯ı
˙’
nh liˆen tiˆe
´
p trˆen dˆay chuyˆe
`
n, trong d¯´o V ertex l`a sˆo
´
hiˆe
.
u d¯ı
˙’
nh trˆen dˆay
chuyˆe
`
n; v`a con tro
˙’
Next chı
˙’
n´ut kˆe
´
tiˆe
´
p ch´u
.
a sˆo
´

hiˆe
.
u cu
˙’
a d¯ı
˙’
nh kˆe
`
V ertex trˆen dˆay chuyˆe
`
n.
Dˆe
˜
thˆa
´
y rˇa
`
ng, danh s´ach n`ay c´o sˆo
´
n´ut bˇa
`
ng (m + 1).
T`u
.
d¯ˆay vˆe
`
sau ta s˜e gia
˙’
thiˆe
´

t G d¯u
.
o
.
.
c cho bo
.
˙’
i ma
˙’
ng c´ac danh s´ach kˆe
`
V out[] (c´o
tro
.
ng sˆo
´
), trong d¯´o v´o
.
i mˆo
˜
i d¯ı
˙’
nh v
i
∈ V, V out[i] l`a danh s´ach c´ac d¯ı
˙’
nh liˆen thuˆo
.
c d¯ı

˙’
nh v
i
v`a tru
.
`o
.
ng d¯ˆo
.
d`ai Length o
.
˙’
n´ut th´u
.
j (tu
.
o
.
ng ´u
.
ng d¯ı
˙’
nh v
j
) l`a sˆo
´
ca
.
nh liˆen thuˆo
.

c v´o
.
i d¯ı
˙’
nh
v
i
. Trong qu´a tr`ınh thu
.
.
c hiˆe
.
n thuˆa
.
t to´an, mˆo
˜
i khi d¯i qua ca
.
nh (v
i
, v
j
) n`ao d¯´o, ta gia
˙’
m d¯ˆo
.
130

d`ai Length mˆo
.

t d¯o
.
n vi
.
o
.
˙’
n´ut th´u
.
j trong danh s´ach V out[i] d¯ˆe
˙’
d¯´anh dˆa
´
u ca
.
nh d¯˜a d¯u
.
o
.
.
c su
.
˙’
du
.
ng.
V`ı mˆo
˜
i ca
.

nh cu
˙’
a d¯ˆo
`
thi
.
d¯u
.
o
.
.
c kiˆe
˙’
m tra nhiˆe
`
u nhˆa
´
t hai lˆa
`
n nˆen d¯ˆo
.
ph´u
.
c ta
.
p cu
˙’
a thuˆa
.
t

to´an l`a O(m).
5.2 B`ai to´an ngu
.
`o
.
i d¯u
.
a thu
.
Trung Hoa
X´et d¯ˆo
`
thi
.
vˆo hu
.
´o
.
ng liˆen thˆong G := (V, E) c´o tro
.
ng sˆo
´
(t´u
.
c l`a mˆo
˜
i ca
.
nh e ∈ E ta g´an mˆo
.

t
sˆo
´
w(e) go
.
i l`a tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng cu
˙’
a ca
.
nh e).
B`ai to´an ngu
.
`o
.
i d¯u
.
a thu
.
Trung Hoa (khˆong d¯u
.
o
.
.

c d¯i
.
nh hu
.
´o
.
ng) ph´at biˆe
˙’
u rˇa
`
ng t`ım mˆo
.
t
dˆay chuyˆe
`
n gi˜u
.
a hai d¯ı
˙’
nh cho tru
.
´o
.
c a, b ∈ V su
.
˙’
du
.
ng mˆo
˜

i ca
.
nh cu
˙’
a G ´ıt nhˆa
´
t mˆo
.
t lˆa
`
n v`a c´o
d¯ˆo
.
d`ai nho
˙’
nhˆa
´
t (xem [44]).
Nhiˆe
`
u b`ai to´an vˆe
`
h`anh tr`ınh (ngu
.
`o
.
i d¯u
.
a thu
.

, ngu
.
`o
.
i giao s˜u
.
a, ngu
.
`o
.
i ch`ao h`ang, v.v)
c´o thˆe
˙’
ph´at biˆe
˙’
u o
.
˙’
da
.
ng n`ay. Trong tru
.
`o
.
ng ho
.
.
p d¯ˆo
`
thi

.
c´o hu
.
´o
.
ng, trong d¯´o mˆo
˜
i cung cu
˙’
a G
cˆa
`
n d¯u
.
o
.
.
c su
.
˙’
du
.
ng ´ıt nhˆa
´
t mˆo
.
t lˆa
`
n, b`ai to´an c´o thˆe
˙’

d¯u
.
a vˆe
`
b`ai to´an luˆo
`
ng v´o
.
i chi ph´ı nho
˙’
nhˆa
´
t (b`ai tˆa
.
p).
T`u
.
d¯ˆay vˆe
`
sau ch´ung ta chı
˙’
x´et d¯ˆo
`
thi
.
vˆo hu
.
´o
.
ng. Khˆong mˆa

´
t t´ınh tˆo
˙’
ng qu´at c´o thˆe
˙’
gia
˙’
thiˆe
´
t d¯ı
˙’
nh xuˆa
´
t ph´at a v`a d¯ı
˙’
nh kˆe
´
t th´uc b trˆen dˆay chuyˆe
`
n l`a tr`ung nhau. Trong tru
.
`o
.
ng
ho
.
.
p ngu
.
o

.
.
c la
.
i, ta chı
˙’
cˆa
`
n thˆem mˆo
.
t ca
.
nh (a, b) v´o
.
i d¯ˆo
.
d`ai bˇa
`
ng khˆong. V´o
.
i mˆo
˜
i chu tr`ınh
c´o d¯ˆo
.
d`ai nho
˙’
nhˆa
´
t trˆen d¯ˆo

`
thi
.
m´o
.
i n`ay, tˆo
`
n ta
.
i mˆo
.
t dˆay chuyˆe
`
n trˆen G c´o c`ung d¯ˆo
.
d`ai v`a
do d¯´o l`a nho
˙’
nhˆa
´
t.
Nˆe
´
u G l`a d¯ˆo
`
thi
.
Euler th`ı tˆo
`
n ta

.
i mˆo
.
t chu tr`ınh Euler d¯i qua mˆo
˜
i ca
.
nh d¯´ung mˆo
.
t lˆa
`
n
v`a v`ı vˆa
.
y l`a mˆo
.
t nghiˆe
.
m tˆo
´
i u
.
u cu
˙’
a b`ai to´an.
N´oi chung, G khˆong pha
˙’
i l`a d¯ˆo
`
thi

.
Euler, nˆen tˆo
`
n ta
.
i mˆo
.
t sˆo
´
c´ac d¯ı
˙’
nh bˆa
.
c le
˙’
. K´y hiˆe
.
u
V
1
l`a tˆa
.
p c´ac d¯ı
˙’
nh cu
˙’
a G c´o bˆa
.
c le
˙’

. Dˆe
˜
thˆa
´
y rˇa
`
ng sˆo
´
phˆa
`
n tu
.
˙’
cu
˙’
a tˆa
.
p V
1
l`a mˆo
.
t sˆo
´
chˇa
˜
n. Khi
d¯´o b`ai to´an ngu
.
`o
.

i d¯u
.
a thu
.
Trung Hoa d¯u
.
a vˆe
`
viˆe
.
c thˆem mˆo
.
t sˆo
´
ca
.
nh v`ao G d¯ˆe
˙’
tro
.
˙’
th`anh
d¯ˆo
`
thi
.
Euler v`a c`ung l´uc, cu
.
.
c tiˆe

˙’
u ho´a tˆo
˙’
ng c´ac tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng cu
˙’
a c´ac ca
.
nh d¯u
.
o
.
.
c thˆem v`ao.
Ch´ung ta khˆong thˆem mˆo
.
t ca
.
nh e

= (v
i
, v
j

) tr`u
.
khi d¯˜a tˆo
`
n ta
.
i mˆo
.
t ca
.
nh e = (v
i
, v
j
)
trong G v`a g´an tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng cu
˙’
a ca
.
nh e

l`a w(e


) := w(e). Ca
.
nh e

go
.
i l`a ba
˙’
n sao cu
˙’
a e.
X´et mˆo
.
t l`o
.
i gia
˙’
i tˆo
´
i u
.
u cu
˙’
a b`ai to´an v`a d¯ˇa
.
t E

l`a tˆa
.
p c´ac ca

.
nh d¯u
.
o
.
.
c thˆem v`ao G. K´y
hiˆe
.
u G

= (V, E + E

) l`a d¯ˆo
`
thi
.
Euler nhˆa
.
n d¯u
.
o
.
.
c.
131

Bˆo
˙’
d¯ˆe

`
5.2.1 Gia
˙’
su
.
˙’
v
i
l`a mˆo
.
t d¯ı
˙’
nh bˆa
.
c le
˙’
trong G. Khi d¯´o tˆa
.
p E

ch´u
.
a mˆo
.
t dˆay chuyˆe
`
n
so
.
cˆa

´
p nˆo
´
i d¯ı
˙’
nh v
i
v´o
.
i mˆo
.
t d¯ı
˙’
nh v
j
= v
i
c´o bˆa
.
c le
˙’
trong G.
Ch´u
.
ng minh. V´o
.
i mo
.
i d¯ı
˙’

nh v
k
∈ V
1
ta c´o d
G
(v
k
) ≡ 1 (mod 2) v`a d
G

(v
k
) ≡ 0 (mod 2); ngo`ai
ra, theo c´ach xˆay du
.
.
ng d
G

(v
k
) ≥ d
G
(v
k
). Do d¯´o tˆo
`
n ta
.

i ´ıt nhˆa
´
t mˆo
.
t ca
.
nh e
1
∈ E

liˆen thuˆo
.
c
d¯ı
˙’
nh v
i
.
K´y hiˆe
.
u v
i
1
l`a d¯ı
˙’
nh kh´ac v
i
m`a ca
.
nh e

1
liˆen thuˆo
.
c. Nˆe
´
u d
G
(v
i
1
) ≡ 1 (mod 2) th`ı bˆo
˙’
d¯ˆe
`
d¯u
.
o
.
.
c ch´u
.
ng minh v´o
.
i v
j
= v
i
1
. Ngu
.

o
.
.
c la
.
i, nˆe
´
u d
G
(v
i
1
) ≡ 0 (mod 2) th`ı d
G

(v
i
1
) ≥ d
G
(v
i
1
) + 2
v`a tˆo
`
n ta
.
i ca
.

nh e
2
∈ E

, e
2
= e
1
, liˆen thuˆo
.
c d¯ı
˙’
nh v
i
1
. K´y hiˆe
.
u v
i
2
l`a d¯ı
˙’
nh kh´ac v
i
1
m`a ca
.
nh
e
2

liˆen thuˆo
.
c. Nˆe
´
u d
G
(v
i
2
) ≡ 1 (mod 2) th`ı bˆo
˙’
d¯ˆe
`
d¯u
.
o
.
.
c ch´u
.
ng minh v´o
.
i v
j
= v
i
2
. Ngu
.
o

.
.
c la
.
i,
tˆo
`
n ta
.
i ca
.
nh e
3
∈ E

, e
3
= e
2
, liˆen thuˆo
.
c d¯ı
˙’
nh v
i
2
, v`a vˆan vˆan.
Do d¯´o ta xˆay du
.
.

ng d¯u
.
o
.
.
c mˆo
.
t dˆay chuyˆe
`
n so
.
cˆa
´
p d`ai nhˆa
´
t c´o thˆe
˙’
(v
i
, e
1
, v
i
1
, e
2
, v
i
2
, . . . , e

p
, v
i
p
).
Nˆe
´
u d
G
(v
i
p
) ≡ 1 (mod 2) th`ı bˆo
˙’
d¯ˆe
`
d¯u
.
o
.
.
c ch´u
.
ng minh v´o
.
i v
j
= v
i
p

. Ngu
.
o
.
.
c la
.
i, tˆo
`
n ta
.
i ca
.
nh
e
p+1
∈ E

, e
p
= e
p+1
, liˆen thuˆo
.
c d¯ı
˙’
nh v
i
p
v`a v

i
p+1
. Trong tru
.
`o
.
ng ho
.
.
p n`ay, tˆo
`
n ta
.
i chı
˙’
sˆo
´
q, 1 ≤ q ≤ p, sao cho v
i
q
≡ v
i
p+1
v`a ta c´o mˆo
.
t chu tr`ınh xuˆa
´
t hiˆe
.
n. Loa

.
i bo
˙’
tˆa
´
t ca
˙’
c´ac ca
.
nh
trong chu tr`ınh n`ay ta d¯u
.
o
.
.
c mˆo
.
t d¯ˆo
`
thi
.
con G

cu
˙’
a G

sao cho n´o vˆa
˜
n l`a d¯ˆo

`
thi
.
Euler v`a
ho
.
n n˜u
.
a
d
G

(v
k
) ≥ d
G
(v
k
),
v´o
.
i mo
.
i d¯ı
˙’
nh v
k
∈ V.
Lˇa
.

p la
.
i c´ach xˆay du
.
.
ng dˆay chuyˆe
`
n trˆen, xuˆa
´
t ph´at t`u
.
d¯ı
˙’
nh v
i
q
chı
˙’
su
.
˙’
du
.
ng c´ac ca
.
nh
cu
˙’
a G


.
Do sˆo
´
c´ac ca
.
nh trong E

l`a h˜u
.
u ha
.
n, nˆen sau mˆo
.
t sˆo
´
h˜u
.
u ha
.
n bu
.
´o
.
c ta d¯u
.
o
.
.
c mˆo
.

t d¯ı
˙’
nh
v
i
p
sao cho d
G
(v
i
p
) ≡ 1 (mod 2) v`a bˆo
˙’
d¯ˆe
`
d¯u
.
o
.
.
c ch´u
.
ng minh v´o
.
i v
j
= v
i
p
. 

Bˆo
˙’
d¯ˆe
`
5.2.2 Gia
˙’
su
.
˙’
v
i
v`a v
j
l`a hai d¯ı
˙’
nh thoa
˙’
m˜an c´ac d¯iˆe
`
u kiˆe
.
n cu
˙’
a Bˆo
˙’
d¯ˆe
`
5.2.1 v`a k´y
hiˆe
.

u dˆay chuyˆe
`
n tu
.
o
.
ng ´u
.
ng l`a
µ

:= {e

1
, e

2
, . . . , e

p
}
trong d¯´o e

k
∈ E

, k = 1, 2, . . . , p. C´ac ca
.
nh e


1
, e

2
, . . . , e

p
l`a c´ac ba
˙’
n sao cu
˙’
a c´ac ca
.
nh
e
1
, e
2
, . . . , e
p
trong G v`a x´et dˆay chuyˆe
`
n µ := {e
1
, e
2
, . . . , e
p
} trong G. Khi d¯´o µ l`a dˆay
chuyˆe

`
n (trong G) c´o tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng nho
˙’
nhˆa
´
t nˆo
´
i d¯ı
˙’
nh v
i
v´o
.
i d¯ı
˙’
nh v
j
.
Ch´u
.
ng minh. Nˆe
´
u tˆo

`
n ta
.
i mˆo
.
t dˆay chuyˆe
`
n ¯µ = {¯e
1
, ¯e
2
, . . . , ¯e
q
} nˆo
´
i d¯ı
˙’
nh v
i
v´o
.
i d¯ı
˙’
nh v
j
trong
G c´o d¯ˆo
.
d`ai nho
˙’

ho
.
n th`ı bˇa
`
ng c´ach loa
.
i c´ac ca
.
nh e

1
, e

2
, . . . , e

p
kho
˙’
i G

v`a thˆem c´ac ba
˙’
n sao
132

¯e

1
, ¯e


2
, . . . , ¯e

q
cu
˙’
a ¯e
1
, ¯e
2
, . . . , ¯e
q
ta nhˆa
.
n d¯u
.
o
.
.
c mˆo
.
t d¯ˆo
`
thi
.
Euler m´o
.
i c´o tˆo
˙’

ng tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng nho
˙’
ho
.
n, mˆau thuˆa
˜
n. 
Bˆay gi`o
.
x´et d¯ˆo
`
thi
.
d¯ˆa
`
y d¯u
˙’
K(V
1
) trˆen tˆa
.
p c´ac d¯ı
˙’

nh V
1
trong d¯´o c´ac ca
.
nh thˆem v`ao
(v
i
, v
j
) c´o tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng w
ij
bˇa
`
ng d¯ˆo
.
d`ai cu
˙’
a dˆay chuyˆe
`
n nho
˙’
nhˆa
´

t trong G gi˜u
.
a hai d¯ı
˙’
nh v
i
v`a v
j
. Khi d¯´o mˆo
˜
i ca
.
nh cu
˙’
a K(V
1
) tu
.
o
.
ng ´u
.
ng v´o
.
i mˆo
.
t dˆay chuyˆe
`
n trong G. V`ı w(e) ≥ 0 v´o
.

i
mo
.
i ca
.
nh e ∈ E nˆen w
ij
c´o thˆe
˙’
d¯u
.
o
.
.
c x´ac d¯i
.
nh bˇa
`
ng thuˆa
.
t to´an t`ım d¯u
.
`o
.
ng d¯i ngˇa
´
n nhˆa
´
t,
chˇa

˙’
ng ha
.
n Floyd (xem 3.3.2) hay Dantzig [16].
D
-
i
.
nh l´y 5.2.3 Tˆo
`
n ta
.
i tu
.
o
.
ng ´u
.
ng mˆo
.
t-mˆo
.
t gi˜u
.
a l`o
.
i gia
˙’
i tˆo
´

i u
.
u cu
˙’
a b`ai to´an ngu
.
`o
.
i d¯u
.
a
thu
.
Trung Hoa v´o
.
i mˆo
.
t cˇa
.
p gh´ep ho`an ha
˙’
o c´o tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng nho
˙’

nhˆa
´
t trong d¯ˆo
`
thi
.
K(V
1
).
Ch´u
.
ng minh. X´et mˆo
.
t l`o
.
i gia
˙’
i tˆo
´
i u
.
u cu
˙’
a b`ai to´an ngu
.
`o
.
i d¯u
.
a thu

.
Trung Hoa v`a d¯ˇa
.
t E

l`a
tˆa
.
p c´ac ca
.
nh thˆem v`ao G. Theo Bˆo
˙’
d¯ˆe
`
5.2.1 ta c´o thˆe
˙’
thiˆe
´
t lˆa
.
p tu
.
o
.
ng ´u
.
ng v´o
.
i mˆo
˜

i d¯ı
˙’
nh
v
i
∈ V
1
v´o
.
i mˆo
.
t d¯ı
˙’
nh v
j
∈ V
1
bˇa
`
ng mˆo
.
t dˆay chuyˆe
`
n so
.
cˆa
´
p µ
ij
m`a c´ac ca

.
nh thuˆo
.
c E

. Theo
Bˆo
˙’
d¯ˆe
`
5.2.2, µ
ij
c´o d¯ˆo
.
d`ai nho
˙’
nhˆa
´
t. Trong d¯ˆo
`
thi
.
K(V
1
) c´ac dˆay chuyˆe
`
n µ
ij
tu
.

o
.
ng ´u
.
ng ca
.
nh
(v
i
, v
j
). Do d¯´o tˆa
´
t ca
˙’
c´ac d¯ı
˙’
nh cu
˙’
a V
1
d¯u
.
o
.
.
c kˆe
´
t ho
.

.
p, hai v´o
.
i hai, v`a c´ac ca
.
nh (v
i
, v
j
) tu
.
o
.
ng
´u
.
ng dˆay chuyˆe
`
n µ
ij
cu
˙’
a G

, ta
.
o th`anh mˆo
.
t cˇa
.

p gh´ep ho`an ha
˙’
o K cu
˙’
a d¯ˆo
`
thi
.
K(V
1
). (Trong
d¯ˆo
`
thi
.
d¯ˆa
`
y d¯u
˙’
v´o
.
i sˆo
´
chˇa
˜
n d¯ı
˙’
nh luˆon luˆon tˆo
`
n ta

.
i mˆo
.
t cˇa
.
p gh´ep ho`an ha
˙’
o; xem Phˆa
`
n 7.5).
V`ı tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng cu
˙’
a cˇa
.
p gh´ep ho`an ha
˙’
o K bˇa
`
ng tˆo
˙’
ng c´ac tro
.
ng lu

.
o
.
.
ng cu
˙’
a c´ac ca
.
nh cu
˙’
a E

nˆen l`o
.
i gia
˙’
i cu
˙’
a b`ai to´an ngu
.
`o
.
i d¯u
.
a thu
.
Trung Hoa l`a tˆo
´
i u
.

u nˆe
´
u v`a chı
˙’
nˆe
´
u K l`a mˆo
.
t cˇa
.
p
gh´ep ho`an ha
˙’
o v´o
.
i tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng nho
˙’
nhˆa
´
t. Ta c´o d¯iˆe
`
u pha
˙’

i ch´u
.
ng minh. 
Do d¯´o nghiˆe
.
m cu
˙’
a b`ai to´an ngu
.
`o
.
i d¯u
.
a thu
.
Trung Hoa d¯u
.
a vˆe
`
b`ai to´an t`ım mˆo
.
t cˇa
.
p
gh´ep ho`an ha
˙’
o c´o tro
.
ng lu
.

o
.
.
ng nho
˙’
nhˆa
´
t cu
˙’
a d¯ˆo
`
thi
.
d¯ˆa
`
y d¯u
˙’
K
n
. Viˆe
.
c x´ac d¯i
.
nh nghiˆe
.
m cu
˙’
a
b`ai to´an sau l`a mˆo
.

t thuˆa
.
t to´an kh´a ph´u
.
c ta
.
p v`a do d¯´o s˜e khˆong d¯u
.
o
.
.
c tr`ınh b`ay o
.
˙’
d¯ˆay. Ba
.
n
d¯o
.
c quan tˆam c´o thˆe
˙’
tham kha
˙’
o c´ac t`ai liˆe
.
u [14], [30].
Nhˆa
.
n x´et 5.2.4 Nˆe
´

u tˆo
`
n ta
.
i ca
.
nh e trong G sao cho w(e) < 0 th`ı b`ai to´an khˆong c´o nghiˆe
.
m
tˆo
´
i u
.
u: Thˆa
.
t vˆa
.
y, bˇa
`
ng c´ach thˆem mˆo
.
t tˆa
.
p E

h˜u
.
u ha
.
n c´ac ba

˙’
n sao cu
˙’
a c´ac ca
.
nh cu
˙’
a G ta
c´o thˆe
˙’
thˆem ca
.
nh e mˆo
.
t sˆo
´
chˇa
˜
n lˆa
`
n d¯u
˙’
l´o
.
n, v`a do d¯´o nhˆa
.
n d¯u
.
o
.

.
c mˆo
.
t d¯ˆo
`
thi
.
Euler v´o
.
i d¯ˆo
.
d`ai nho
˙’
tu`y ´y. Vˆa
.
y gia
˙’
thiˆe
´
t c´ac ca
.
nh c´o tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng khˆong ˆam l`a khˆong mˆa
´

t t´ınh tˆo
˙’
ng
qu´at d¯ˆe
˙’
loa
.
i tr`u
.
tru
.
`o
.
ng ho
.
.
p tˆa
`
m thu
.
`o
.
ng n`ay.
V´ı du
.
5.2.5 X´et d¯ˆo
`
thi
.
trong H`ınh 5.3 v´o

.
i c´ac sˆo
´
trˆen c´ac ca
.
nh l`a tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng ca
.
nh. Ta
cˆa
`
n t`ım mˆo
.
t chu tr`ınh qua mˆo
˜
i ca
.
nh ´ıt nhˆa
´
t mˆo
.
t lˆa
`
n v`a c´o d¯ˆo

.
d`ai nho
˙’
nhˆa
´
t.
Tˆo
˙’
ng c´ac tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng c´ac ca
.
nh cu
˙’
a G bˇa
`
ng 31. V`ı G khˆong l`a d¯ˆo
`
thi
.
Euler nˆen d¯ˆo
.
d`ai
cu
˙’

a chu tr`ınh cˆa
`
n t`ım s˜e l´o
.
n ho
.
n 31.
133

7
..................................................................................................................................................................................
3
..................................................................................................................................................................................
3
..................................................................................................................................................................................
2
...........................................................................................................
3
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
2
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
2
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
4
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
4
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
1
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.

5

1

6

4

7

2

3
H`ınh 5.3:
Tˆa
.
p c´ac d¯ı
˙’
nh bˆa
.
c le
˙’
l`a V
1
= {1, 2, 3, 4}. Theo thuˆa
.
t to´an t`ım d¯u
.

`o
.
ng d¯i ngˇa
´
n nhˆa
´
t (xem
Chu
.
o
.
ng 3), ta t`ım tˆa
´
t ca
˙’
c´ac dˆay chuyˆe
`
n c´o d¯ˆo
.
d`ai nho
˙’
nhˆa
´
t gi˜u
.
a c´ac cˇa
.
p d¯ı
˙’
nh cu

˙’
a V
1
trong
G. Ta nhˆa
.
n d¯u
.
o
.
.
c m`a trˆa
.
n d¯ˆo
.
d`ai d¯u
.
`o
.
ng d¯i ngˇa
´
n nhˆa
´
t:





1 2 3 4

1 0 4 5 7
2 4 0 2 5
3 5 2 0 3
4 7 5 3 0





.
Tiˆe
´
p d¯ˆe
´
n ta xˆay du
.
.
ng d¯ˆo
`
thi
.
d¯ˆa
`
y d¯u
˙’
K(V
1
) trong d¯´o tro
.
ng lu

.
o
.
.
ng ca
.
nh (v
i
, v
j
) l`a d¯ˆo
.
d`ai cu
˙’
a dˆay chuyˆe
`
n ngˇa
´
n nhˆa
´
t gi˜u
.
a v
i
v`a v
j
(xem H`ınh 5.4).
3
..................................................................................................................................................................................
4

..................................................................................................................................................................................
7
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

2
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
5

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
5
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

4

1

3


2
H`ınh 5.4: D
-
ˆo
`
thi
.
d¯ˆa
`
y d¯u
˙’
K(V
1
).
Cˇa
.
p gh´ep ho`an ha
˙’
o v´o
.
i tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng nho
˙’
nhˆa

´
t trˆen K(V
1
) gˆo
`
m c´ac ca
.
nh (1, 2) v`a (3, 4)
(tro
.
ng lu
.
o
.
.
ng bˇa
`
ng 4 + 3 = 7). C´ac dˆay chuyˆe
`
n tu
.
o
.
ng ´u
.
ng l`a {1, 7, 2} v`a {3, 4}.
Nghiˆe
.
m tˆo
´

i u
.
u cu
˙’
a b`ai to´an nhˆa
.
n d¯u
.
o
.
.
c bˇa
`
ng c´ach thˆem v`ao d¯ˆo
`
thi
.
ban d¯ˆa
`
u c´ac ca
.
nh
(1, 7), (7, 2) v`a (3, 4). D
-
ˆo
`
thi
.
G


nhˆa
.
n d¯u
.
o
.
.
c l`a d¯ˆo
`
thi
.
Euler (H`ınh 5.5).
134

×