Chiến lược phát triển nhân lực của tổng công ty dược việt nam

!"

#$%

& '( )

*

&


!"

#$%

& '( )

&

!"# $
PGS.TS Nguy n Th Nguyên H ng

* N m +,+,



i

L I CAM OAN

Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên

c u c a riêng tôi. Các s li u nêu trong lu n
án là trung th c. Nh ng k t lu n khoa h c c a
lu n án chưa t ng ư c ai công b trong b t
k công trình nào khác.

TÁC GI LU N ÁN

Tr nh Minh

c


ii

L I C M ƠN
Tác gi vô cùng bi t n Ban giám hi u Tr
Lãnh

o T ng công ty D

ng

i h c Th

ng m i,

c Vi t Nam. Tác gi c m n sâu s c ng

ih

ng

d n khoa h c: PGS.TS. Nguy n Th Bích Loan, PGS.TS. Nguy n Th Nguyên
H ng ã t n tình h

ng d n, giúp

, t o i u ki n và

ng viên trong su t

quá trình h c t p, nghiên c u và th c hi n lu n án. Tác gi chân thành c m n
t p th các th y, cô khoa qu n tr nhân l c và khoa qu n tr kinh doanh, Khoa
Sau

i h c Tr

ng

i h c Th

và h

ng d n trong su t th i gian tác gi nghiên c u t i tr

bày t lòng bi t n các b n bè
t n tình giúp

và

ng m i ã t o i u ki n thu n l i giúp
ng. Tác gi xin

ng nghi p và các thành viên trong gia ình ã

ng viên trong su t quá trình tác gi hoàn thành lu n án.
TÁC GI LU N ÁN

Tr nh Minh

c


iii

M CL C
Trang
Trang ph bìa
L i cam oan

i

L i c m ơn

ii

M cl c

iii

Danh m c các b ng

vii

Danh m c các hình

viii

Danh m c các

ix

M

Ch

th

1

U

ng 1: NH

NG LÝ LU N CƠ B N V CHI N LƯ C PHÁT

22

TRI N NHÂN L C C A DOANH NGHI P

1.1.

M t s khái ni m c b n

22

1.1.1. Nhân l c và nhân l c c a doanh nghi p

22

1.1.2. Chi n l c và chi n l c phát tri n nhân l c c a doanh nghi p

23

1.2.

N i dung chi n lư c phát tri n nhân l c doanh nghi p

1.2.1. M c tiêu chi n l

c phát tri n nhân l c

27
29

1.2.2. Chi n l

c thu hút và tuy n d ng nhân l c

29

1.2.3. Chi n l

c ãi ng nhân l c

31

1.2.4. Chi n l

c ào t o nhân l c

32

1.3.

Quy trình qu n tr chi n lư c phát tri n nhân l c

33

1.3.1. Xây d ng chi n l

c phát tri n nhân l c

33

1.3.2. Tri n khai chi n l

c phát tri n nhân l c

36

1.3.3.
1.4.

ánh giá chi n l
M t s y u t

c phát tri n nhân l c
nh hư ng

38

n chi n lư c phát tri n

39

nhân l c
1.4.1. Các y u t môi tr

ng bên ngoài

39

1.4.2. Các y u t môi tr

ng bên trong

42

1.4.3. Các y u t môi tr

ng nh h

nhân l c c a doanh nghi p

ng t i chi n l

c phát tri n

43


iv
1.5.

Chi n lư c phát tri n nhân l c c a m t s doanh
nghi p và bài h!c kinh nghi m v" hoàn thi n chi n
lư c phát tri n nhân l c c a doanh nghi p
1.5.1. M t s chi n l c phát tri n nhân l c c a doanh nghi p
1.5.2. Bài h c kinh nghi m rút ra

44
48

TH C TR#NG CHI N LƯ C PHÁT TRI N NHÂN

50

Ch

ng 2:

44

L C C A T$NG CÔNG TY DƯ C VI T NAM

2.1.
Gi%i thi u v" T&ng công ty Dư c Vi t Nam
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n T ng công ty D c
Vi t Nam
2.1.2. C c u t ch c và !c i m ho t ng
2.1.3. Các m c tiêu c a T ng công ty D c Vi t Nam
2.2.
Phân tích th c tr'ng v" chi n lư c phát tri n nhân l c
c a T&ng công ty Dư c Vi t Nam
2.2.1. Th c tr ng chi n l c tuy n d ng và thu hút nhân l c
2.2.2. Th c tr ng chi n l c ào t o nhân l c
2.2.3. Th c tr ng chi n l c ãi ng nhân l c
2.2.4. Phân tích tác ng các gi i pháp chi n l c phát tri n
nhân l c c a T ng công ty D c Vi t Nam
2.3.
Phân tích th c tr'ng v" gi i pháp th c hi n chi n lư c
phát tri n nhân l c c a T&ng công ty Dư c Vi t Nam
2.3.1. Phân tích th c tr ng v gi i pháp th c hi n chi n l c tuy n
d ng và thu hút nhân l c c a T ng công ty D c Vi t Nam

50
50

2.3.2. Phân tích th c tr ng v gi i pháp th c hi n chi n l c

ào t o nhân l c c a T ng công ty D c Vi t Nam
2.3.3. Phân tích th c tr ng v gi i pháp th c hi n chi n l c ãi
ng nhân l c c a T ng công ty D c Vi t Nam
2.4.
ánh giá k t qu c a công tác phát tri n nhân l c sau khi
th c hi n các gi i pháp chi n lư c phát tri n nhân l c
2.4.1. ánh giá k t qu c a công tác phát tri n nhân l c sau khi
th c hi n các gi i pháp chi n l c tuy n d ng và thu hút
nhân l c

93

54
57
63
63
65
67
68
83
83

98
101
101


v
2.4.2.

ánh giá k t qu c a công tác phát tri n nhân l c sau khi
th c hi n các gi i pháp chi n l

2.4.3.
2.5.

c ào t o nhân l c

ánh giá k t qu c a công tác phát tri n nhân l c sau khi
th c hi n các gi i pháp chi n l

105
111

c ãi ng nhân l c

ánh giá chung v" th c tr'ng chi n lư c phát tri n

112

nhân l c c a T&ng công ty Dư c Vi t Nam
2.5.1.

ánh giá v m c tiêu chi n l
T ng công ty D

c phát tri n nhân l c c a

112

c Vi t Nam

2.5.2.

ánh giá chi n l

c tuy n d ng và thu hút nhân l c

113

2.5.3.

ánh giá chi n l

c ào t o nhân l c

117

2.5.4.

ánh giá chi n l

c ãi ng nhân l c

119

Ch

ng 3:

GI I PHÁP HOÀN THI N CHI N LƯ C PHÁT

122

TRI N NHÂN L C C A T$NG CÔNG TY DƯ C
VI T NAM

3.1.

M(c tiêu chi n lư c c a T&ng công ty Dư c Vi t Nam

122

và phân tích SWOT nhân l c
3.1.1. T ng h p các m c tiêu c a T ng công ty D

c Vi t Nam

3.1.2. Phân tích SWOT nhân l c
3.2.

122
122

Hoàn thi n chi n lư c phát tri n nhân l c c a T&ng

134

công ty Dư c Vi t Nam
3.2.1. Hoàn thi n v m c tiêu chi n l

T ng công ty D

134

c phát tri n nhân l c c a

138

c Vi t Nam

3.2.2. Gi i pháp hoàn thi n chi n l
T ng công ty D

c phát tri n nhân l c c a

c Vi t Nam
156

K T LU N
DANH M C NH NG CÔNG TRÌNH
GI LIÊN QUAN

N

TÀI LU N ÁN

DANH M C TÀI LI U THAM KH O
PH L C

à CÔNG B) C A TÁC

vi

DANH M C CÁC B NG
Tên b ng
Trang
S hi u
b ng
1.1
Minh h a các y u t môi tr ng bên ngoài
41
1.2
Minh ho các y u t môi tr ng bên trong
43
2.1
Bi n ng nhân l c t i T ng công ty D c Vi t Nam
60
trong n"m n"m tr l i ây
2.2
T# l ngh$ vi c t i T ng công ty D c Vi t Nam
60
2.3
T# l cán b qu n lý t i T ng công ty D c Vi t Nam
63
2.4
ánh giá các nh h ng tuy n d ng và thu hút nhân l c
65
66
2.5

ánh giá tác ng c a các nh h ng trong công tác ào t o
2.6
ánh giá các nh h ng ãi ng nhân l c
67
2.7
Alpha m b o vi c làm lâu dài
73
2.8
Alpha t o c h i th"ng ti n i v i nhân l c trong doanh nghi p
74
2.9
Alpha xây d ng mô t công vi c chi ti t
74
2.10 Alpha trao quy n t ch
i v i nhân l c trong doanh nghi p
75
2.11 Alpha nhân l c nh n
c ph n h i chính xác v k t qu
75
làm vi c
2.12 Alpha chú tr ng ào t o nhân l c sau tuy n d ng
76
2.13 Alpha chi n l c ào t o nh%m phát huy tính sáng t o
77
2.14 Alpha xây d ng ãi ng tài chính d a trên k t qu kinh
77
doanh c a doanh nghi p và thành tích cá nhân
2.15 Alpha ng l c làm vi c
78
2.16 Phân tích t ng quan

79
2.17 Phân tích h i quy
80
2.18 C c u trình t i T ng công ty D c Vi t Nam
106
2.19 Ho t ng khoa h c quan tr ng c a T ng công ty
109
3.1
ROA m t s ngành ngh c a Vi t Nam
125
3.2
K t qu ho t ng tài chính c a T ng công ty D c Vi t Nam
130
3.3
K t qu ho t ng c a T ng công ty D c Vi t Nam
132
3.4
Phân tích SWOT v chi n l c phát tri n nhân l c t i 133
T ng công ty D c Vi t Nam
3.5
Nhu c u nhân l c c a T ng công ty D c Vi t Nam n 136
n"m 2030


vii

DANH M C CÁC HÌNH
S hi u

Tên hình

Trang

hình
1

Quy trình nghiên c u chi n l
T ng công ty D

c phát tri n nhân l c t i

16

c Vi t Nam

1.1

Ma tr n SWOT

34

1.2

Mô hình "Universalistic"

35

1.3

Mô hình "Contingent"

36

1.4

Quá trình tri n khai chi n l

2.1

S

2.2

C c u b máy nhân l c t i T ng công ty D

2.3

Mô hình nghiên c u h i quy

69

3.1

Quy trình xây d ng ph

153

c phát tri n trong doanh nghi p

c c u t ch c T ng công ty

37
54

c Vi t Nam

ng án ãi ng tài chính

55


viii

DANH M C CÁC * TH+
S hi u

Tên , th

Trang

, th
2.1

Bi n

ng doanh s và nhân l c c a T ng công ty D

c

61

Vi t Nam
2.2

K t qu phân tích v "N"ng l c

i ng& qu n tr "

84

2.3

K t qu phân tích v "N"ng l c

i ng& nhân viên"

85

2.4

K t qu phân tích v "L i ích

iv i

nh h

ng s' d ng

86

t khi g n bó lâu

86

nhân l c lâu dài"
2.5

K t qu phân tích v "C m giác thành
dài v i doanh nghi p"

2.6

K t qu phân tích v "C h i phát tri n ngh nghi p"

87

2.7

K t qu phân tích v "Quy ho ch nhân l c"

88

2.8

K t qu phân tích v "N i dung công vi c trong mô t

89

công vi c"
2.9

K t qu phân tích v "Quy n t ch trong công vi c"

91

2.10

K t qu phân tích v "M c

phù h p công vi c và n"ng l c"

91

2.11

K t qu phân tích v "Ph n h i chính xác v k t qu làm vi c"

92

2.12

K t qu phân tích v " óng góp c a ào t o t i T ng công

95

ty D

c Vi t Nam"

2.13

K t qu phân tích v "Khoá h c h p lý"

96

2.l4

K t qu phân tích v gi i pháp " (y m nh tính sáng t o"

97

c a T ng công ty D
2.15

c Vi t Nam

K t qu phân tích v "M c

chia s) ki n th c c a nhân

98

l c trong doanh nghi p"
2.16

K t qu phân tích v "Tr l

ng t

ng x ng v i n"ng l c"

99

2.17

K t qu phân tích v "K t c u ti n l

ng c a doanh nghi p"

100

2.18

K t qu phân tích v "M c l

3.1

K t qu phân tích v "N"ng l c th c hi n công vi c"

ng c b n"

101
123


1

M
1. Tính c p thi t c a

U

tài

Nghiên c u chi n lư c phát tri n nhân l c t i T ng công ty Dư c Vi t
Nam là m t nghiên c u có giá tr khoa h c và th c ti n

i v i công tác phát

tri n nhân l c c a doanh nghi p nghiên c u và. T m quan tr ng c a nghiên
c u th hi n

vai trò chi n lư c phát tri n nhân l c c a doanh nghi p ngành

dư c và yêu c u hoàn thi n chi n lư c phát tri n nhân l c c a T ng công ty
Dư c Vi t Nam nói riêng.
S n xu t và kinh doanh dư c ph m là m t l nh v c h t s c quan
tr ng. Bên c nh nhi m v

m b o s c kh e toàn dân thì dư c ph m còn là

l nh v c óng góp m t ph n không nh
v i s phát tri n c a

i v i t ng thu nh p qu c gia. Cùng

t nư c, ngành dư c Vi t Nam phát tri n theo c chi u

r ng và chi u sâu khi mà t ng chi tiêu cho s n ph m dư c và chi tiêu cho
dư c ph m bình quân trên

u ngư i c a Vi t Nam ti p t c gia t ng, ch t

lư ng thu c ngày càng ư c c i thi n và ã t ng bư c ư c th trư ng th
gi i ch p nh n. Cùng v i s phát tri n c a ngành dư c, s c nh tranh c a các
doanh nghi p ang ho t

ng và các doanh nghi p s tham gia th trư ng

trong th i gian t i ngày càng cao.

có ư c nh!ng s n ph m dư c ph m

ch t lư ng cao mang l i cu c s ng ngày càng t t "p cho ngư i dân, duy trì
n ng l c c nh tranh và nâng cao l i nhu n l i nhu n thì T ng công ty Dư c
Vi t Nam c n có ư c ngu#n nhân l c vư t tr i.
Qu n tr nhân l c, chi n lư c nhân l c nói chung và chi n lư c phát
tri n nhân l c nói riêng ngày càng tr nên quan tr ng

i v i các doanh

nghi p trên toàn th gi i và Vi t Nam không ph i là m t ngo i l . Nhân l c
ngày nay óng vai trò quan tr ng

i v i s thành công c a doanh nghi p, tr

thành ngu#n l c quan tr ng nh t quy t
nghi p. Cho

nh kh n ng thành b i c a doanh

n ngày này, dù doanh nghi p ho t

ng trong l nh v c nào thì


2

giá tr nh!ng s n ph m ho$c d ch v mà h mang
ph thu c vào

u

i ng% nhân l c trong doanh nghi p c a h . Trong công tác

qu n tr nhân l c hi n
ưa ra nh!ng

n cho khách hàng

i, chi n lư c phát tri n nhân l c c a doanh nghi p

nh hư ng t i ưu nh&m t i ưu hóa

doanh nghi p, giúp doanh nghi p có

i ng% nhân l c

l c phù h p, có s g'n k t và s(n sàng

i ng% nhân l c trong
v s lư ng, có n ng

m nh n các công vi c theo yêu c u

c a doanh nghi p.
Chi n lư c phát tri n nhân l c là b
nghi p ưa ra nh!ng

ph n chi n lư c c a doanh

nh hư ng nh&m nâng cao ch t lư ng nhân l c, nâng

cao hi u su t th c hi n công vi c c a nhân l c trong doanh nghi p. Chi n
lư c phát tri n nhân l c là m t b ph n c a chi n lư c nhân l c trong doanh
nghi p, cùng hư ng t i m c tiêu chung giúp doanh nghi p

t ư c l i th

trong c nh tranh (Jackson, S.E. and Schuler, R.S., 1995, Gary P. Pisano, 2012),
chi n lư c nhân l c ch) ra các phương hư ng t ng quát v công tác qu n tr
nhân l c giúp nh&m t i ưu công tác qu n tr ngu#n nhân l c c a doanh nghi p
nh&m giúp doanh nghi p

t ư c các m c tiêu ã

ra (Wright and McMahan,

1992; Patrick M. Wright et al, 1998). Chi n lư c phát tri n nhân l c t p trung
vào nh!ng

giúp

nh hư ng c th v công tác phát tri n ch t lư ng nhân l c nh&m

ng tác phát tri n nhân l c

n ng l c

i ng% nhân l c,

ng l c làm vi c c a

lư c phát tri n nhân l c hư ng
có ư c

t ư c các m c tiêu v s lư ng nhân l c,
i ng% nhân l c... Chi n

n m c ích quan tr ng là giúp doanh nghi p

i ng% nhân l c t t phù h p t i a v i yêu c u công vi c (Theresa

W. Welbourne, Alice O. Andrew, 1996).
Trong qu n tr nhân l c, chi n lư c phát tri n nhân l c t i doanh nghi p
là m t trong nh!ng n i dung quan tr ng. Chi n lư c phát tri n nhân l c góp
ph n quan tr ng
d ng

i v i thành công c a doanh nghi p c%ng thông qua t o

i ng% nhân l c có

ng l c làm vi c cao

n ng t o ra các s n ph m

ch t lư ng, nâng cao hi u su t… Chi n lư c phát tri n nhân l c t t óng vai


3

trò t o d ng các s n ph m/d ch v
su t ho t

áp ng yêu c u khách hàng,

m b o hi u

ng nhân l c mang l i l i ích cho doanh nghi p và các c

ông.

Chung quy l i, chi n lư c phát tri n nhân l c t t s giúp doanh nghi p gia
t ng l i nhu n và phát tri n b n v!ng.
T i T ng công ty Dư c Vi t Nam, công tác qu n tr nhân l c ã ngày
càng ư c chú tr ng trong nh!ng n m v a qua, tuy v y n i dung chi n lư c
phát tri n nhân l c c a doanh nghi p m i ch) là nh!ng n i dung r i r c trong
các

nh hư ng qu n tr c a doanh nghi p. V cơ b n, chi n lư c phát tri n

nhân l c c a T ng công ty Dư c Vi t Nam v+n còn nh!ng t#n t i

nh

hư ng chi n lư c phát tri n nhân l c và gi i pháp th c hi n chi n lư c phát
tri n nhân l c.
V chi n lư c phát tri n nhân l c, hi n T ng công ty Dư c Vi t Nam
chưa có v n b n chính th c. Các n i dung chi n lư c nhân l c, chi n lư c
phát tri n nhân l c m i ư c

c p dư i hình th c n i dung ph c a các

nh

hư ng kinh doanh c a doanh nghi p.
V gi i pháp th c hi n chi n lư c phát tri n nhân l c, do chưa có
chi n lư c phát tri n nhân l c hoàn ch)nh, T ng công ty Dư c Vi t Nam tri n
khai công tác phát tri n nhân l c theo yêu c u t i t ng th i i m, phương
th c này d+n

n s khác bi t l n khi tri n khai c%ng m t nhi m v t i các b

ph n khác nhau. Do chưa có nh!ng

nh hư ng chi n lư c v phát tri n nhân

l c trên toàn doanh nghi p, quá trình tri n khai công tác phát tri n nhân l c
còn thi u s g'n k t và chưa t o thành m t h th ng có s k t n i hoàn ch)nh.
ây có th xem là m t ph n nguyên nhân d+n

nhân l c còn nh!ng n i dung chưa
có th k

t k t qu cao, m t vài v n

n như chưa hút ư c m t s

th trư ng, nhân s sau tuy n d ng
v chuyên môn,

n k t qu công tác qu n tr

i tư ng lao

i n hình

ng khan hi m trên

m t s b ph n quan tr ng còn h n ch

i ng% nhân l c t i các doanh nghi p tuy ã ư c ào t o

nhưng v+n chưa th c s

áp ng ư c yêu c u công vi c, hi u su t s, d ng


4

nhân l c chưa cao, t- l b vi c c a ngư i lao

ng còn cao t i m t s doanh

nghi p thành viên…
Qua các v n

còn t#n t i

i v i chi n lư c phát tri n nhân l c c a

T ng công ty Dư c Vi t Nam, có th th y vi c nghiên c u nh&m hoàn thi n
chi n lư c phát tri n nhân l c toàn di n c a T ng công ty Dư c Vi t Nam là
nhi m v c n thi t.

ng trư c t m quan tr ng c a chi n lư c phát tri n nhân

l c, $c bi t là vai trò c a chi n lư c phát tri n nhân l c

i v i T ng công ty

Dư c Vi t Nam tác gi nh n th y c n ti n hành nghiên c u
s "Chi n l

c phát tri n nhân l c c a T ng công ty D

tài lu n án ti n

c Vi t Nam".

2. T ng quan tình hình nghiên c u

2.1. M t s công trình nghiên c u v chi n l

c phát tri n nhân l c

c a doanh nghi p
a) Các công trình nghiên c u t ng h p cơ s lý lu n chi n lư c phát
tri n nhân l c c a doanh nghi p
Armstrong và c ng s (2011) trong cu n sách "S tay v chi n lư c
nhân l c" (Armstrong’s Handbook of Strategic Human Resource Management)
do nhà xu t b n Kogan Page phát hành ã ưa ra cái nhìn t ng quát các n i
dung chi n lư c ph n nhân s nói chung và chi n lư c phát tri n nhân l c nói
riêng. Cu n s tay là s t ng h p cơ s lý lu n, ưa ra các

nh hư ng v

nghiên c u chi n lư c nhân l c - trong ó có chi n lư c phát tri n nhân l c.
Tác gi Thomas N Garavan (2007) trong bài báo "Chi n lư c phát
tri n nhân l c" (A strategic perspective on human resource development) ã
t ng h p ki n th c v các mô hình chi n lư c phát tri n nhân l c, $c trưng
c a chi n lư c phát tri n nhân l c và tri n khai chi n lư c phát tri n nhân l c
c a doanh nghi p.
Dư i góc nhìn ngu#n l c, n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p ư c
duy trì và phát tri n thông qua công tác phát tri n nhân l c c a doanh nghi p.
Công tác phát tri n nhân l c ưa ra các

nh hư ng v t o d ng ki n th c, k.


5

n ng phù h p v i yêu c u c a doanh nghi p, giúp doanh nghi p ph i h p
n ng l c, thu hút n ng l c m i, k t n i n ng l c bên trong và bên ngoài nh&m
m b o doanh nghi p t i ưu n ng l c c nh tranh.
Bài báo

c p t i hai vai trò c a chi n lư c phát tri n nhân l c bao

g#m: Th nh t, chi n lư c phát tri n nhân l c phát tri n n ng l c c t lõi
nh&m duy trì và nâng cao n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p; th hai,
chi n lư c phát tri n nhân l c giúp doanh nghi p giúp doanh nghi p s, d ng
t t n ng l c hi n có, phát tri n n ng l c áp ng yêu c u trong tương lai.
Bài báo

c pt ib nc p

quan trong khi ti n hành nghiên c u

chi n lư c phát tri n nhân l c bao g#m:
C p

m t ti n hành các nghiên c u v môi trư ng. / c p

này,

các n i dung nghiên c u bao g#m các y u t kinh t và chính tr , thay

i

công ngh , $c trưng th trư ng nhân l c, $c trưng v n hóa, lu t pháp qu c t .
C p

hai nghiên c u v chi n lư c, cơ c u, v n hóa và lãnh

doanh nghi p. Chi n lư c c a doanh nghi p tác

oc a

ng t i yêu c u và phương

th c th c hi n công tác phát tri n nhân l c c a doanh nghi p. Doanh nghi p
s, d ng chi n lư c giá thành th p có chi n lư c phát tri n t p trung vào ào
t o k. n ng nh&m nâng cao hi u su t ho t
tr ng vào các chương trình phát tri n

ng, các doanh nghi p này ít chú

i ng% qu n lý, các doanh nghi p này

c%ng có xu hư ng s, d ng chuyên gia nhân l c t bên ngoài. Doanh nghi p
áp d ng chi n lư c

i m i sáng t o c n thư ng xuyên t o s thay

i ng% nhân l c có n ng l c t o d ng s thay
l c t p trung t o ra nh!ng thay

i l n, phát tri n

i và c n

i, chi n lư c phát tri n nhân
i ng% qu n lý, hoàn thi n

l trình công danh, nâng cao ngu#n v n tri th c, doanh nghi p áp d ng chi n
lư c này c%ng chú tr ng vi c thu hút nhân l c ch t lư ng cao t bên ngoài.
V cơ c u t ch c c a doanh nghi p, trong nghiên c u chi n lư c phát
tri n nhân l c hai nhóm cơ c u chi n lư c ư c nghiên c u bao g#m doanh
nghi p n i

a và doanh nghi p a qu c gia. Doanh nghi p có cơ c u n i

a


6

có xu hư ng tuân th chi n lư c phát tri n nhân l c, doanh nghi p a qu c
gia thư ng có chi n lư c phát tri n nhân l c dành riêng cho t ng qu c gia nơi
doanh nghi p ho t
t im c

ng. N i dung cơ c u t ch c doanh nghi p c%ng

c p

phù h p gi!a các yêu c u c a chi n lư c phát tri n nhân l c c a

doanh nghi p và phương th c ti n hành công vi c c a doanh nghi p, theo ó
khi yêu c u chi n lư c phát tri n nhân l c có s khác bi t v i phương th c
ti n hành công vi c c a doanh nghi p, doanh nghi p c n t p trung vào ào t o

k. n ng, ào t o l i, trao quy n, phát tri n n ng l c

i ng% qu n lý.

V v n hóa. V n hóa nh hư ng t i các quy t

nh l a ch n chi n

lư c phát tri n nhân l c, giúp chi n lư c phát tri n nhân l c phù h p v i
chi n lư c và m c tiêu c a doanh nghi p, thúc

y không khi làm vi c tích

c c c a doanh nghi p.
V lãnh
quy t

o. Lãnh

o doanh nghi p óng vai trò quan tr ng trong

nh $c trưng v n hóa c a doanh nghi p và n i dung chi n lư c phát

tri n nhân l c. V n i dung chi n lư c phát tri n nhân l c, quy t
o có xu hư ng l a ch n các
cao n ng l c

nh lãnh

nh hư ng bao g#m t i ưu hóa l i nhu n, nâng

i ng% nhân l c, t o d ng m i quan h t t gi!a doanh nghi p

và nhân l c.
C p

ba là nghiên c u v công vi c và $c trưng nhân l c c a doanh

nghi p, theo ó doanh nghi p có $c trưng v công vi c và nhân l c s, d ng.
Do v y, chi n lư c phát tri n nhân l c c n phù h p v i $c trưng công vi c
và nhân l c c a doanh nghi p.
Cp

b n bao g#m nghiên c u v

$c trưng như nhu c u cá nhân, n ng l c

$c trưng nhân l c c a doanh nghi p.
i ng% nhân l c và l trình công

danh có nh hư ng l n t i chi n lư c phát tri n nhân l c c a doanh nghi p.
Bài báo ã t ng h p v vai trò c a phát tri n nhân l c, vai trò c a
chi n lư c phát tri n nhân l c, các c p
nhân l c. Bài báo ã h th ng hóa tương

nghiên c u chi n lư c phát tri n
i

y

cơ s lý lu n và

nh


7

hư ng tri n khai nghiên c u v chi n lư c phát tri n nhân l c trong c a
doanh nghi p.
Tung-Chun Huang (2001), trong bài báo "M i liên h gi!a chi n lư c
kinh doanh và chi n lư c c a doanh nghi p" (The effects of linkage between
business and human resource management strategies) ã ch) ra các gi i pháp
chi n lư c phát tri n nhân l c c n áp d ng

i v i ba nhóm chi n lư c kinh

doanh khác nhau. Th nh t là nhóm doanh nghi p l a ch n phương án chi n
lư c cung ng s n ph m giá r0, nhóm doanh nghi p này c n gi m thi u các
chi phí do v y thư ng áp d ng chi n lư c phát tri n nhân l c tuy n d ng t
ngu#n bên ngoài nh&m có ư c
nh n công vi c, tránh ph i
vi c ư c xác

i ng% lao

u tư vào ho t

ng có th ngay l p t c

m

ng ào t o nhân l c, mô t công

nh rõ ràng chi ti t, l trình công danh xác

nh c th , ánh

giá th c hi n công vi c chú tr ng vào ng'n h n và ánh giá cá nhân, tr công
lao

ng ư c xác

nh d a trên m c lương trên th trư ng lao

ng (công

b&ng bên ngoài), các kho n thư ng ít khi ư c áp d ng t i doanh nghi p,
công tác tuy n d ng nhân l c luôn hư ng
công vi c c a doanh nghi p, chi n lư c

n lao

ng có kh n ng th c hi n

m b o công vi c lâu dài c a doanh

nghi p không ư c ưu tiên. Th hai là nhóm doanh nghi p áp d ng chi n
lư c

i m i sáng t o c n chu n b

i phó v i nh!ng thay

i nhu c u

trên th trư ng và tri n khai quy trình công ngh m i. Nhân l c c a các doanh
nghi p áp d ng chi n lư c này c n sáng t o, có kh n ng ph i h p t t, có th
theo sát m c tiêu dài h n c a doanh nghi p, có kh n ng ch p nh n r i ro, có
kh n ng
ng% lao

i phó trư c nh!ng khó kh n và i u b t thư ng.

có ư c

i

ng áp ng yêu c u, chi n lư c phát tri n nhân l c c a doanh

nghi p ph i hư ng

n các n i dung quan tr ng sau: mô t công vi c khái

quát, chú tr ng k t h p nhóm, l trình công danh linh ho t, chú tr ng vào ào
t o và phát tri n, tr công lao

ng c n ư c thi t l p d a trên công b&ng bên

trong, ánh giá th c hi n công vi c hư ng

n ánh giá nhóm và m c tiêu dài


8

h n. Th ba là nhóm doanh nghi p áp d ng chi n lư c nâng cao ch t lư ng
s n ph m thư ng xuyên có nh!ng thay

i trong quy trình th c hi n công

vi c nh&m liên t c hoàn thi n ch t lư ng s n ph m. Chi n lư c này òi h i
nhân l c g'n bó cao v i doanh nghi p. Nhân l c c n có ph m ch t th t thà,
h ng thú

i v i các công vi c l$p i l$p l i, ph i h p ch$t ch v i #ng nghi p.

Bài báo ã ưa ra nh!ng

nh hư ng v xây d ng m c tiêu và phương th c

nghiên c u chi n lư c phát tri n nhân l c c a T ng công ty Dư c Vi t Nam.
b) Các công trình nghiên c u th c tr ng chi n lư c phát tri n nhân
l c c a doanh nghi p
Tác gi Mathew R. Allen (2006) trong lu n án ti n s c a trư ng
h c Cornell v i

i

tài "Qu n tr nhân l c chi n lư c và hi u su t doanh

nghi p: chúng ta h c ư c gì t các doanh nghi p nh ?" (Strategic human
resources management and firm performance: what can we learn from small
businesses?).

ã ưa ra phương pháp ánh giá chi n lư c nhân l c trong ó

có chi n lư c phát tri n nhân l c thông qua ánh giá k t qu th c hi n công
vi c c a doanh nghi p nh .
Ph m Quý Long (2006), trong Lu n án ti n s Kinh t "Qu n lý ngu#n
nhân l c

các doanh nghi p Nh t B n và m t s bài h c kinh nghi m v n

d ng cho Vi t Nam", b o v t i H c vi n Chính tr Qu c gia H# Chí Minh.
ã nghiên c u: Th nh t, nghiên c u cơ s lý lu n, ngu#n g c hình thành mô
hình qu n lý ngu#n nhân l c
c us v n

các doanh nghi p Nh t B n; th hai, nghiên

ng và ch) ra b n ch t c a ho t

ng qu n lý ngu#n nhân l c

các doanh nghi p Nh t B n; th ba, xây d ng các bài h c cho các nhà qu n lý
doanh nghi p Vi t Nam.
Lu n án s, d ng phương pháp nghiên c u t ng h p, phân tích tư li u,
logic l ch s,, so sánh

i chi u

làm rõ nh!ng n i dung cơ b n c a mô hình

Nh t B n c%ng như nh!ng khác bi t trong s chuy n
c a nó.

i theo các giai o n


9

K t qu nghiên c u: ch) rõ khái ni m, ngu#n g c hình thành và $c
trưng hóa các n i dung chính c a mô hình qu n lý ngu#n nhân l c
nghi p Nh t B n; ch) ra nh!ng thay

doanh

i trong n i dung qu n lý ngu#n nhân l c

t i các doanh nghi p Nh t B n; úc k t kinh nghi m qu n tr ngu#n nhân l c
c a Nh t B n

có th v n d ng trên th c t cho các doanh nghi p Vi t Nam.

Hoàng Xuân Hi p (2013), "Nâng cao ch t lư ng v n nhân l c c a các
doanh nghi p may Vi t Nam", Lu n án ti n s , Trư ng

i h c Kinh t qu c dân.

N i dung nghiên c u: Th nh t, làm rõ nh!ng khái ni m và lý lu n v

v n nhân l c, ch t lư ng v n nhân l c và các tiêu chí ánh giá ch t lư ng v n
nhân l c c a doanh nghi p may; Th hai, làm rõ ưu, như c i m c a v n
nhân l c c%ng như quá trình t o v n nhân l c c a các doanh nghi p may; th
ba, xây d ng các tiêu chí m i

ánh giá ch t lư ng v n nhân l c c a các

doanh nghi p may; th tư, ánh giá ch t lư ng v n c a các doanh nghi p
may; th n m,

xu t gi i pháp nâng cao ch t lư ng v n nhân l c c a các

doanh nghi p may
Phương pháp nghiên c u: Lu n án s, d ng phương pháp duy v t bi n
ch ng và duy v t l ch s, làm

nh hư ng cho nghiên c u. Các s li u ư c

thu th p trong lu n án thông qua i u tra kh o sát t i doanh nghi p. Trong
lu n án, tác gi s, d ng ch y u là các hàm th ng kê và phương pháp so sánh.
K t qu nghiên c u: phát tri n khái ni m v v n nhân l c; xây d ng 7 tiêu
chí m i trong ánh giá ngu#n v#n nhân l c; xác

nh sáu y u t

nh hư ng

n

ch t lư ng v n nhân l c c a các doanh nghi p d t may là: ào t o chính quy,

qu n tr doanh nghi p, nhu c u v n nhân l c c a doanh nghi p, nhân kh u h c,
hoàn c nh gia ình và chính sách c a chính ph . Áp d ng phương pháp ánh giá
ã xây d ng trong ánh giá th c t t i các doanh nghi p may và ưa ra nh!ng
xu t

nâng cao ch t lư ng v n nhân l c t i các doanh nghi p may.
Lu n án ti n s c a tác gi Chu

ình

ng (2014) v i

tài "Tái c u

trúc chi n lư c ngu#n nhân l c qu n tr c p cao t p oàn công nghi p tàu


10

th y Vi t Nam". Lu n án h th ng hóa nh!ng lý lu n cơ b n v tái c u trúc
chi n lư c ngu#n nhân l c qu n tr c p cao c a t p oàn kinh t nhà nư c;
xác l p mô hình, n i dung tái c u trúc chi n lư c ngu#n nhân l c qu n tr c p
cao c a t p oàn kinh t nhà nư c; các tiêu chí ánh giá và nh n di n các y u
t

nh hư ng

n tái c u trúc chi n lư c ngu#n nhân l c qu n tr c p cao c a

t p oàn kinh t nhà nư c.

Lu n án ti n s c a tác gi Nguy n Th Phong v i

tài "Phát tri n

nhân l c trong các doanh nghi p nhà nư c kinh doanh nông s n khu v c phía
nam", ã kh1ng

nh n i dung phát tri n ngu#n nhân l c bao g#m: h p lý hóa

quy mô, cơ c u ngu#n nhân l c và nâng cao ch t lư ng ngu#n nhân l c, trong
ó, phát tri n ngu#n nhân l c v ch t lư ng (th l c, trí l c và tâm l c) là n i
dung tr ng y u. Bi n pháp phát tri n ngu#n nhân l c là th c hi n t ng th các
chính sách thu hút, duy trì và ào t o mang tính ch t " u tư chi n lư c" cho
ngu#n l c con ngư i. Do ó, giáo d c, ào t o; tuy n d ng; b trí, s, d ng;
lương, phúc l i; ánh giá, th ng ti n ư c coi là các công c phát tri n ngu#n
nhân l c trong doanh nghi p.
Tác gi Yongchuan Bao cùng c ng s (2011) trong bài báo khoa h c
" ào t o bên ngoài, bi n
doanh nghi p công ngh

ng th trư ng và

i m i: b&ng ch ng t các

cao Trung Qu c" (External learning, market

dynamics, and radical innovation: Evidence from China's high-tech firms).
Bài báo t p trung ánh giá tác

ng c a công tác ào t o và phát tri n công

ngh t i phát tri n s n ph m m i. Các gi thuy t trong bài báo bao g#m H1:
ào t o k. thu t có nh hư ng tích c c t i phát tri n s n ph m m i, H2: ào
t o qu n lý có nh hư ng tích c c t i phát tri n s n ph m m i, H3a: phát tri n
công ngh gia t ng nh hư ng c a ào t o k. thu t t i phát tri n s n ph m
m i, H3b: phát tri n công ngh gia t ng nh hư ng c a ào t o qu n lý t i
phát tri n s n ph m m i. Bài báo thu th p s li u b&ng phương pháp i u tra
ph ng v n t 183 công ty công ngh cao. Các y u t nghiên c u ư c ánh


11

giá b&ng thang Likert 7. Nghiên c u s, d ng hierarchical regression

ki m

nh gi thuy t. K t qu nghiên c u cho th y: ào t o k. thu t và ào t o
qu n lý có nh hư ng tích c c t i phát tri n s n ph m m i; phát tri n công
ngh làm gi m nh hư ng c a ào t o k. thu t t i phát tri n s n ph m, nhưng
làm t ng nh hư ng c a ào t o qu n lý

i v i phát tri n s n ph m.

Pelin Vardarlier và c ng s (2013) trong bài báo "2nh hư ng c a các
chi n lư c phát tri n t i chính sách nhân l c" (Impacts of growth strategies on
human resources policies) ã nghiên c u nh hư ng qua l i gi!a chi n lư c
nhân l c, chi n lư c phát tri n nhân l c và các ngu#n l c c a doanh nghi p.
Parul Jhajharia và c ng s (2015) trong bài báo "
phù h p t i các ngân hàng 3n

m b o chi n lư c

" (Achieving strategic-fit in private banks a

study of indian banking sector) ã nghiên c u m i quan h gi!a chi n lư c
c a doanh nghi p, chi n lư c tuy n d ng nhân l c, chi n lư c ào t o, chi n
lư c ánh giá th c hi n công vi c, chi n lư c qu n lý n ng l c, chi n lư c
làm vi c nhóm, chi n lư c truy n thông, chi n lư c tr công và k t qu

t

ư c c a doanh nghi p.
Allison S. Gabriel và c ng s (2016) trong bài báo "C i thi n tâm lý
và ch t lư ng d ch v thông qua qu n tr nhân l c" (Enhancing emotional
performance and customer service through human resource practices: A
systems perspective) ã nghiên c u m i quan h gi!a các chi n lư c phát
tri n nhân l c và tâm lý nhân l c trong doanh nghi p.
Nouha Lahiani và c ng s (2016) trong bài báo "Phương pháp m i
nâng cao hi u su t làm vi c thông qua công tác qu n tr nhân l c" (A novel
improving method of industrial performance based on human resources
management) ã nghiên c u nh hư ng c a phương th c giao vi c
qu c a ho t

iv ik t

ng qu n tr nhân l c và k t qu th c hi n công vi c.

Tr n Quang Huy và c ng s (2016) trong bài báo "M i quan h gi!a
h c h i c a t ch c và k t qu ho t

ng trong các trư ng công l p c a Vi t


12

Nam" ã nghiên c u tác

ng c a h c t p trong t ch c t i k t qu chuyên

môn và k t qu tài chính

i v i các trư ng

i h c công l p t i Vi t Nam.

Y u t h c t p trong t ch c ư c nghiên c u v i b n n i dung là ti p nh n
tri th c, chia s0 thông tin, gi i ngh a thông tin và b nh c a t ch c. Y u t
ch u tác

ng (bi n ph thu c) bao g#m y u t k t qu chuyên môn và k t qu

tài chính.
Tr n Ki u Trang (2016) trong bài báo "M i quan h gi!a ho t

ng

ào t o và phát tri n nhân l c, ánh giá công b&ng và s g'n bó c a nhân viên
trong doanh nghi p nh và v a c a Vi t Nam", ã nghiên c u nh hư ng c a
ho t

ng ào t o và phát tri n nhân l c, công b&ng trong ánh giá th c hi n

công vi c

n s g'n bó c a nhân viên trong doanh nghi p nh và v a c a

Vi t Nam. Trong nghiên c u, tác gi

ã ánh giá nh hư ng c a ào t o, ánh

giá công b&ng, cơ h i th ng ti n t i cam k t g'n bó và nh y vi c c a nhân l c.
Trương
ng t i

ng l c làm vi c c a gi ng viên

Nam", ã xác
gi ng viên

c Thao (2017) trong bài báo "Các nhân t bên trong có tác
nh n m y u t bên trong tác

ng t i

Vi t

ng l c làm vi c c a

i h c bao g#m áp ng yêu c u ngh nghi p, lý tư ng và

hư ng ngh nghi p, h ng thú
t kh1ng

i h c ngoài công l p

nh

i v i vi c gi ng d y và nghiên c u khoa h c,

nh b n thân. Công trình nghiên c u ã ưa ra nh!ng g i ý

xác

nh các n i dung chi n lư c phát tri n nhân l c.
Nguy n Minh Tu n (2017) trong bài báo "Các y u t v n hóa t ch c
nh hư ng t i s g'n bó lâu dài c a gi ng viên trong trư ng
c u m t s trư ng

i h c: Nghiên

i h c tr c thu c b Công thương", ã ch) ra b y nhân t

nh hư ng t i s g'n bó lâu dài c a gi ng viên v i t ch c. B y y u t bao
g#m: t p trung vào sinh viên, thông tin,

nh hư ng gi ng viên, s

i m i,

làm vi c nhóm, ào t o và phát tri n, khen thư ng và công nh n.

Tác gi Joaquín Alegre cùng các c ng s (2011) trong bài báo khoa
h c "Qu n tr tri th c và

i m i hi u su t t i các doanh nghi p nh công


13

ngh cao" (Knowledge management and the innovation performance in a
high-tech SMEs industry), ã ánh giá tác

ng c a qu n tr tri th c

im i

và l i th c nh tranh t i các công ty công ngh sinh h c. Bài báo s, d ng hai
gi thuy t H1: tri n khai ho t
sáng t o và

ng qu n tr tri th c có tác

ng tích c c t i

i m i t i doanh nghi p, H2: n ng l c qu n tr tri th c là c u n i

gi!a công tác qu n tr tri th c và hi u su t sáng t o. Quá trình thu th p s li u
ư c s, d ng phương pháp i u tra b&ng b ng h i ư c v i thang likert 7 d a
trên công trình nghiên c u c a Churchill (1979) và DeVellis (1991).
kh o sát là giám
d ng

i tư ng

c R&D c a các doanh nghi p, Cronbach’s alpha ư c s,

ki m nh thang o và Hàm 42 ư c s, d ng

ánh giá s khác bi t.

Tác gi Andrew M. Hess cùng c ng s (2011) trong bài báo khoa h c
"Khi nào các ngu#n l c h!u ích? Nhà khoa h c tài n ng, chi n lư c phù h p,
i m i" (When are assets complementary? Star scientist, strategic alliance,
and inovation in the pharmaceutical inducsry Strategic Management Journal)
ng trên t p chí Strat. Mgmt. J, 32. Bài báo t p trung nghiên c u tác
gi!a kh n ng thu hút và gi! chân

ng

i ng% khoa h c danh ti ng, kh n ng h p

tác c a doanh nghi p t i k t qu phát tri n s n ph m và s l n trích d+n b n
quy n

i v i các doanh nghi p dư c. Nghiên c u ã thu th p s li u c a 108

doanh nghi p t n m 1974

n n m 2003. Phân tích regression correlations

nh&m ánh giá m i quan h gi!a các bi n: n ng l c

i ng% (s lư ng nhà

khoa h c danh ti ng - nhà khoa h c có s lư ng trích d+n cao), kh n ng h p
tác c a doanh nghi p t i s trích d+n (Citation-weighted patents) và s thu c
m i ư c s n xu t hàng n m.
Philmore A. Alleyne và c ng s (2008) trong bài báo khoa h c tri n
khai qu n tr nhân l c và chi n lư c nhân l c t i khách s n Barbado (The
practice of HRM and SHRM in the Barbados Hotel Secto) ã xây d ng 7 nhóm
n i dung kh o sát ánh giá chi n lư c nhân l c bao g#m các n i dung c a
chi n lư c phát tri n nhân l c.


14

Emin Babakus và c ng s (2003) trong bài báo khoa h c "Tác

ng

s tham gia c a cán b qu n lý t i ch t lư ng làm vi c c a nhân l c và hi n
su t làm vi c c a doanh nghi p" (The effect of management commitment to
service quality on employees’ affective and performance outcomes) ã xây
d ng mô hình nghiên c u v i hai
tr

c l p bao g#m m c

trao quy n và giá

i ng , hai bi n ph thu c bao g#m s g'n k t v i doanh nghi p và m c

hài lòng v i công vi c.
2.2. Kho ng tr ng tri th c
a) V cơ s lý lu n
Các công trình nghiên c u

trong và ngoài nư c có nhi u công trình

ã t ng h p h th ng hóa cơ s lý lu n v chi n lư c phát tri n nhân l c c a
doanh nghi p. Trong các công trình tác gi trích d+n trong lu n án, Armstrong
và c ng s (2011) ã t ng h p cơ s lý lu n, ưa ra các
c u chi n lư c nhân l c, trong trong nghiên c u

nh hư ng v nghiên

c p tương

i chi ti t v

chi n lư c phát tri n nhân l c; Thomas N Garavan (2007) h th ng hóa cơ s
lý lu n v chi n lư c phát tri n nhân l c trong c a doanh nghi p dư i tác
ng c a y u t môi trư ng…
Tuy v y, khi nhìn nh n t ng công trình nghiên c u riêng l0 có th th y
không có công trình nào cung c p

y

khung lý thuy t

ti n hành nghiên

c u v chi n lư c phát tri n nhân l c c a T ng công ty Dư c Vi t Nam. Ví
d , Armstrong và c ng s (2011) m i ch) ưa ra nh!ng

nh hư ng

m c

t ng quát v chi n lư c nhân l c và chi n lư c phát tri n nhân l c; Thomas N
Garavan (2007)

ba c p

trong nghiên c u chi n lư c phát tri n nhân l c

nhưng chưa ưa ra phương pháp c th trong nghiên c u

i v i t ng c p

.

Bên c nh ó, các gi i pháp chi n lư c phát tri n nhân l c công b
trong các công trình t ng h p cơ s lý lu n c a tác gi ngoài nư c có nh!ng
s khác bi t so v i các gi i pháp chi n lư c phát tri n nhân l c c a T ng
công ty Dư c Vi t Nam. Ví d , nhi u tác gi nư c ngoài

c p doanh nghi p