MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM GÓP PHẦN HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH CÔNG NGHIỆP VIỆT NAM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM GÓP PHẦN HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH
CÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
I. BỐI CẢNH MỚI VÀ SỰ TÁC ĐỘNG TỚI CHÍNH SÁCH CÔNG
NGHIỆP CỦA VIỆT NAM
1. Các nhân tố nước ngoài
1.1. Xu thế toàn cầu hoá và khu vực hóa
Toàn cầu hoá và khu vực là xu thế khách quan ngày càng tác động mạnh,
thậm chí chi phối sự phát triển kinh tế của nhà nước. Xu thế này được thể hiện
rõ thông qua việc quốc tế hoá thương mại, vốn và sản xuất.
Sự chuyển dịch của các nguồn vốn:
+ Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đến các nước đang phát triển có
sự suy giảm do cuộc khủng hoảng kinh tế khu vực, từ năm 1999 có xu thế phục
hồi song cạnh tranh thu hút FDI trên thế giới và khu vực diễn ra ngày càng gay
gắt.
Trong thời gian qua, toàn cầu hoá và tự do hoá đã tạo điều kiện cho các
dòng vốn FDI đến với các nền kinh tế đang phát triển. Nếu năm 1991, tỷ lệ vốn
FDI đến các nước đang phát triển chỉ chiếm 25% tổng vốn FDI trên toàn thế giới
thì đến năm 1998 là 42 %. Hiện nay, 3/4 vốn FDI trên thế giới là đầu tư lẫn nhau
giữa các nước đang phát triển do có sự liên kết giữa các công ty đa quốc gia của
Mỹ - Nhật Bản - Tây Âu, 2/3 số vốn FDI còn lại bị thu hút vào các thị trường
đầu tư lớn như Trung Quốc, Nga, Thái Lan, Mexico… còn các nước có thu nhập
thấp chỉ tiếp nhận được khoảng 7% của số FDI còn lại, bằng 1/10 của các nước
có thị trường đầu tư lớn. Hàn Quốc và các nước ASEAN đã và đang cải thiện
môi trường thu hút đầu tư FDI nhằm phục hồi và phát triển kinh tế. Chính điều
này tạo nên sự cạnh tranh và thách thức to lớn đối với Việt Nam, đặc biệt là khi
Việt Nam đang bị đánh giá là mất dần tính cạnh tranh và có độ rủi ro cao hơn
các nước trong khu vực về môi trường đầu tư. Vì vậy, CSCN phải được định
hướng trên cơ sở bảo đảm việc thu hút và sử dụng nguồn vốn FDI này đạt hiệu
quả cao đi đôi với việc tiếp tục thu hút các nguồn vốn khác.
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay

+ Dũng vn h tr chớnh thc vi cỏc iu kin u ói (ODA) n cỏc
nc ang phỏt trin cú xu th gim dn.
Trc khng hong kinh t Chõu nm 1997, dũng ODA ca cỏc
nc phỏt trin cho cỏc nc ang phỏt trin l khỏ ln, khong 40 50 t USD
mt nm. Tuy nhiờn, t sau khng hong thỡ dũng vn ODA cú xu hng gim
do cỏc nc phỏt trin khụng cú cỏi nhỡn kh quan lm v cỏc nc ang phỏt
trin nh M, EU, Nht Bn cng ang cú nhng vn ni b.
- Quc t hoỏ thng mi v sn xut.
Quc t hoỏ trong thng mi ó lm cho kim ngch thng mi hng
hoỏ tng trung bỡnh 6%/ nm trong khi sn xut hng hoỏ ca ton th gii ch
tng 3,7%. Mc m ca ca cc nc phỏt trin tớnh theo t trng ca giỏ tr
trao i ngoi thng so vi GDP cng tng t 16,6% nm 1985 lờn 24,1%nm
1997.
Tuy nhiờn, quỏ trỡnh t do hoỏ tng mi cng t ra cho cỏc quc gia
vn ct gim thu v hng ro phi thu quan. iu ny cú ngha l cỏc doanh
nghip trong nc s khụng cũn nhn s tr giỳp ca Chớnh ph thụng qua cỏc
chớnh sỏch bo h, v nu doanh nghip khụng cú sc cnh tranh thỡ s khụng
tn ti c. i vi Vit Nam, vic tham gia vo Khu vc mu dch t do
ASEAN (AFTA), tr thnh thnh viờn ca Din n hp tỏc kinh t Chõu -
Thỏi Bỡnh Dng (APEC), ký kt Hip nh thng mi Vit M ó em n
nhiu c hi cng nh thỏch thc mi cho phỏt trin kinh t v cụng nghip Vit
Nam.
n thi im thc hin AFTA vo nm 2006, Vit Nam phi xoỏ b cỏc
hng ro phi quan thu v gim thu sut khu ca hu ht cỏc mt hng xung
cũn 0 5%. iu ny cú th dn n vic hng lot cỏc doanh nghip trong cỏc
ngnh cụng nghip cú kh nng phi úng ca do khụng cú kh nng cnh tranh
vi cỏc doanh nghip t cỏc nc trong khu vc. Mt khỏc, vi mong mun gia
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
22
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam

Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
nhp T chc Thng mi th gii (WTO) vo nm 2005, Vit Nam cng s
phi ng u vi nhiu thỏch thc hn. Khi tham gia vo cỏc t chc thng
mi ca th gii v khu vc, Vit Nam s khụng cũn c ỏp dng chớnh sỏch
bo h vi cỏc sn phm ca mỡnh, ng thi phi ng u vi nhng hng
ro phi thu quan m cỏc nc phỏt trin ỏp dng. Nhng hng ro phi thu
quan ú cú th l vn v s hu trớ tu, vn v mụi trng i vi cỏc sn
phm, vn v vic bỏn phỏ giỏ theo lut ca cỏc nc nh M,EUVic
tranh chp, xung t quanh cỏi tờn catfish (cỏ ba sa, cỏ tra) v sau ú l v kin
Vit Nam bỏn phỏ giỏ cỏ tra, cỏ ba sa ca M hin nay ch l mt trong nhng vớ
d cho thy mt trỏi ca quỏ trỡnh ton cu hoỏ, khu vc hoỏ cng nh cỏc thỏch
thc m Vit Nam s gp phi trong quỏ trỡnh phỏt trin kinh t phự hp vi xu
hng ny. Chớnh vỡ vy, Vit Nam cn nhanh chúng a ra cỏc CSCN nhm
tng cng kh nng cnh tranh cho cỏc ngnh v cỏc doanh nghip ca mỡnh.
Chớnh sỏch ny mt mt phi ỏp ng c cỏc nhu cu ca quỏ trỡnh quc t
hoỏ thng mi v sn xut, mt khỏc phi m bo tn dng ti a cỏc li ớch
do quỏ trỡnh ú mang li.
Bờn cnh ú, xu th ton cu hoỏ, khu vc hoỏ cũn dn n s phõn cụng
li lao ng trờn ton th gii, theo chiu hng l cỏc nc cụng nghip phỏt
trin s chim gi quyn c tụn sn xut v lm ch cỏc sn phm cụng ngh
k thut cao, cỏc nc ang phỏt trin s sn xut cỏc mt hng chim nhiu lao
ng, giỏ tr thp, tn nguyờn liu. Tuy nhiờn, xu hng ny cng em li li th
cho nhng nc bit tn dng c hi ny thc hin phõn cụng lao ng theo
hng chuyờn mụn hoỏ cao, nht l i vi nhng nc phỏt trin. Nu mt
nc ang phỏt trin bit i tt ún u, tn dng c khoa hc k thut tiờn
tin vo sn xut thỡ cú th nc ú s sn xut c nhng mt hng cú hm
lng khoa hc cao, v chim c v trớ trờn th trng th gii.
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
33
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam

Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
1.1.2. Tỏc ng ca cuc cỏch mng khoa hc cụng ngh trờn th gii
Cui th k XX, u th k XXI, cỏch mng khoa hc cụng ngh cú
nhng bc nhy vt khú lng. Trong nhng iu kin ú, vic phỏt trin kinh
t xó hi ca t nc cn phi c trin khai theo t duy mi, phự hp vi
giai on mi.Vit Nam cú nhng li th so sỏnh v ngun ti nguyờn thiờn
nhiờn v di do v ngun nhõn lc, k c tim nng v trớ tu. Vỡ vy, nu Vit
Nam thỳc y nhng ngnh cụng nghip phỏt huy c nhng li th ny thỡ cú
th tip nhn c nhng thnh tu khoa hc v cụng ngh, nõng cao hiu qu
v tớnh cnh tranh ca nn kinh t, ch ng to ra nhng li th mi trong quỏ
trỡnh hi nhp quc t vn lờn t trỡnh phỏt trin cao hn trong khu vc
v th gii.
1.13. Nhng bin i mụi trng v yờu cu phỏt trin bn vng ton cu.
Trờn trỏi t hng nm cú khong 20 triu ha rng nhit i b chỏy tri,
8,5 triu ha t b xúi mũn, ra trụi gn 2 t tn t trng. Hng nm cú khong
10% t trng trt b sa mc hoỏ v khong 25% na ang b e do. Theo c
tớnh, cho ti nm 2010 mc ụ nhim mụi trng cú th s tng lờn gp 10 ln
so vi hin nay. Tớnh trung bỡnh trong 10 nm, nu tng sn phm quc ni ca
cỏc nc Chõu tng lờn 2 ln thỡ mc ụ nhim mụi trng tng lờn 5 ln,
khụng loi tr Vit Nam. Chớnh vỡ vy, cỏc quc gia khụng th ch y mnh
tng trng kinh t, phỏt trin cụng nghip m khụng tớnh n cỏc yờu cu bo
v mụi trng. Núi mt cỏch khỏc, hin nay chớnh sỏch phỏt trin kinh t núi
chung v CSCN núi riờng cn phi chỳ trng n phỏt trin bn vng hn na.
iu ny cng ó dn n vic cỏc nc phỏt trin a ra cỏc tiờu chun v mụi
trng cho cỏc hng hoỏ nhp khu t nc khỏc, v tiờu chun ny cũn c
coi l mt trong nhng hng ro phi thu quan i vi cỏc nc ang phỏt trin
trong vic xut khu hng hoỏ.
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
44
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam

Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
Vi mc tng GDP ca nn kinh t Vờt Nam nh hin nay, khong t 7 -
8%/ nm, nu khụng cú nhng bin phỏp bo v mụi trng thỡ mc ụ nhim
mụi trng vo 2020 cú th gp 4 5 ln mc hin nay v tc gia tng ụ
nhim o bng ch s ụ nhim tng ng vi mc tng trng kinh t thc t s
ln gp 2 ln so vi mc cho phộp. Do ú, vic la chn CSCN ca Vit
Nam cn tớnh n vic bo v mụi trng v chi phớ cho s ụ nhim mụi trng.
2. Cỏc nhõn t trong nc
Hin nay, quỏ trỡnh phỏt trin nn kinh t ca Vit Nam vn th hin hai
c trng c bn l chuyn i v ang phỏt trin, tuy nhiờn quỏ trỡnh ny
ó cú nhng s thay i mnh m to ra bi cnh mi cho s phỏt trin.
Sau 15 nm i mi, nn kinh t Vit Nam ó cú s bin i ỏng k c
v cht v lng. S bin i v lng cú th thy rừ qua cỏc ch tiờu kinh t t
c trong thi gian qua nh tc tng trng GDP trung bỡnh hng nm l
trờn 7%, t l lm phỏt thp mc mt con s, mc thõm ht ngõn sỏch thp v
t l tớch lu, u t tng lờn gp hai ln, kim ngch xut nhp khu tng trung
bỡnh 20%/nm, c cu kinh t thay i theo hng chỳ trng vo cỏc ngnh
cụng nghip v dch v.
Bờn cnh nhng bin i v lng, nn kinh t cng bin i v cht: th
ch kinh t k hoch hoỏ tp trung quan liờu bao cp ó c thay th bng th
ch ca nn kinh t th trng nh hng xó hi ch ngha, tớnh cht t cp, t
tỳc v khộp kớn trong nn kinh t v trong i sng xó hi ó c thay th bng
xu hng m ca v ch ng hi nhp quc t, kt hp ni lc v ngoi lc
thnh sc mnh tng hp. (Cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ Vit Nam: phỏc
tho l trỡnh Trn ỡnh Thiờn NXB Chớnh tr Quc gia - 2002)
Tuy nhiờn, nn kinh t Vit Nam vn cha thoỏt khi tỡnh trng kộm phỏt
trin, nn kinh t vn ang gia giai on chuyn i sang nn kinh t th
trng. Vit Nam vn l mt trong nhng nc cú mc thu nhp bỡnh quõn u
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
55

Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
ngi thp nht trờn th gii (400 USD nm 2002), hiu qu ca nn kinh t cũn
thp. Cỏc th ch quan trng nh h thng phỏp lý, ngõn hng, cỏc th trng
vn, lao ngcũn cha phỏt trin y , mụi trng kinh doanh v cnh
tranh kộm hp dn, khụng cnh tranh quc t, cht lng u t thp
Trc bi cnh kinh t mi, cú th phỏt trin c nn kinh t - xó hi,
Vit Nam cn phi y mnh hn na cụng cuc cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ,
y mnh ci cỏch, phỏt trin th trng v hi nhp nn kinh t th gii. Chớnh
sỏch cụng nghip ca Vit Nam cn phi c iu chnh gúp phn thc hin
hiu qu cỏc nhim v núi trờn.
II. PHNG HNG MI CA CSCN VIT NAM
1. Quan im phỏt trin cụng nghip.
Theo quan im, ng li ca ng v Nh nc cựng vi B Cụng
nghip trong Chớnh sỏch thng mi, chớnh sỏch cụng nghip ó nờu rừ:
Cụng nghip phi c phỏt trin phự hp vi cỏc quan im:
- Phỏt trin cụng nghip vi nhp cao, bn vng, hiu qu lm ng lc
thỳc y kinh t xó hi, c bit trong giai on y mnh cụng nghip hoỏ, hin
i hoỏ t nc t nay n nm 2020.
- Phỏt trin cụng nghip trờn c s phỏt huy li th so sỏnh ca tng loi
sn phm tng a phng nhm nõng cao kh nng cnh tranh ca sn phm
v doanh nghip, thụng qua phỏt huy cao ni lc v ht sc tranh th hp tỏc
quc t.
- Kt hp hi ho gia phỏt trin cụng nghip hng v xut khu v thay
th nhp khu cú hiu qu, cú nhng bin phỏp bo h hp lý, cú thi gian
bo m cụng nghip phỏt trin vi kh nng cnh tranh cao, tin ti xoỏ b
ranh gii gia hng xut khu v hng thay th nhp khu.
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
66
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam

Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
- Khuyn khớch mi thnh phn kinh t tham gia phỏt trin sn xut cụng
nghip theo c ch th trng m, cú s qun lý v iu tit ca Nh nc.
Khuyn khớch phỏt trin cỏc doanh nghip va v nh, to ra s phõn cụng
chuyờn mụn hoỏ v hp tỏc húa trong sn xut cụng nghip. Trong giai u cụng
nghip húa, hin i hoỏ phi tp trung sc ca cụng nghip quc doanh vo
mt s ngnh, mt s lnh vc ch o.
- y nhanh quỏ trỡnh cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ trong bn thõn ngnh
cụng nghip theo hng i thng vo hin i, rỳt ngn khong cỏch vi cỏc
nc trong khu vc.
- Phỏt trin cụng nghip phự hp vi yờu cu cng c quc phũng v an
ninh. Tn dng cụng nghip quc phũng phc v cho mc tiờu kinh t v ngc
li, cú th huy ng lc lng kinh t phc v cho quc phũng.
- Phỏt trin cụng nghip gn vi quy hoch tng th ụ th v bo v mụi
trng sinh thỏi, phỏt trin cụng nghip nụng thụn, m bo gi gỡn giỏ tr cỏc di
sn thiờn nhiờn, cỏc cụng trỡnh vn húa cú giỏ tr ca dõn tc.
- La chn cỏc ngnh cụng nghip u tiờn, phự hp vi nh hng chung
v li th ca tng vựng, tng a phng, phỏt huy th mnh ca nụng nghip
tp trung cho cụng nghip ch bin, cụng nghip s dng nhiu lao ng v
cụng nghip sn xut hng xut khu, la chn bc i thớch hp vi cỏc ngnh
cụng nghip thuc lnh vc c khớ, in t, cụng ngh thụng tin, hoỏ cht, hoỏ
du, luyn kim.
i vi vic phỏt trin cụng nghip theo vựng lónh th, cỏc quan im
phỏt trin l:
- u tiờn phỏt trin cụng nghip cỏc khu vc kộm phỏt trin, vựng sõu,
vựng xa lm ng lc phỏt trin kinh t - xó hi, gúp phn xoỏ úi gim
nghốo, nõng cao dõn trớ v phỏt trin vn hoỏ, xó hi a phng trờn c s
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
77
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam

Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
phỏt huy ti a li th so sỏnh ca tng vựng, tng a phng v chớnh sỏch u
ói hp lý ca Chớnh ph.
- i vi nhng vựng kinh t trng im, phỏt trin cụng nghip theo
hng chuyn dn sang cỏc ngnh cụng nghip vi cụng nghip k thut cao,
cụng nghip cú giỏ tr gia tng cao lụi kộo cỏc vựng khỏc phỏt trin theo.
- Chuyn dn cỏc ngnh cụng nghip s dng nhiu lao ng, cụng
nghip ch bin nụng lõm hi sn v cỏc vựng nguyờn liu v vựng nụng thụn,
min nỳi nhm y nhanh quỏ trỡnh cụng nghip hoỏ nụng thụn.
2. Quan im v chớnh sỏch cụng nghip
Trong Chớnh sỏch thng mi, chớnh sỏch cụng nghip do ng, Nh
nc cựng B cụng nghip a ra cng nờu rừ cỏc quan im v chớnh sỏch
cụng nghip ca Vit Nam nh sau:
- Cỏc chớnh sỏch cụng nghip phi nhm phỏt trin cụng nghip v thc
hin cỏc mc tiờu kinh t v mụ. Cỏc chớnh sỏch ny va phi m bo cho tng
trng kinh t cao va m bo nõng mt bng kinh t v ng u thc
hin cụng bng xó hi, s phỏt trin n nh v bn vng.
- Cỏc chớnh sỏch cụng nghip a ra phi mang tớnh khỏch quan, cú cn
c khoa hc, da vo iu kin v yờu cu thc t ca t nc v quc t.
Chớnh sỏch cụng nghip cng nh cỏc chớnh sỏch kinh t v mụ khỏc phi da
vo nng lc ni sinh cng nh cỏc yu t ngun lc bờn ngoi v phự hp vi
nng ca Nh nc. S can thip ca Nh nc vo nn kinh t thụng qua cỏc
chớnh sỏch kinh t cú th gp phi tht bi vỡ nhiu lý do trong ú cú lý do v
kh nng iu hnh v qun lý ca Chớnh ph khụng ỏp ng c yờu cu phỏt
trin ca nn kinh t th trng. Tuy nhiờn trong bi cnh mi, Nh nc khụng
th khụng can thip m s can thip ú phi nhm to iu kin cho th trng
hot ng nhiu hn da trờn vic tng cng nng lc ca Nh nc bng cỏch
a ra v thc hin chớnh sỏch cụng nghip mt cỏch trng im v cú la chn.
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
88

Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
- Cỏc chớnh sỏch cụng nghip phi nhm y nhanh quỏ trỡnh phỏt trin
kinh t th trng, ng thi phi lm rừ v phỏt huy li th so sỏnh ca cỏc
ngnh cụng nghip, trờn c s ú nhanh chúng to ra v tng cng li th cnh
tranh ca ngnh cụng nghip trờn th trng quc t. Nh nc khụng nờn can
thip quỏ mc vo th trng, nu nhng gỡ m th trng cú th lm c thỡ
Nh nc nờn th trng t iu tit. Nh nc cn duy trỡ tớnh cnh tranh
gia cỏc ngnh, gia cỏc doanh nghip trờn th trng ni a v quc t ngay c
khi Nh nc u tiờn phỏt trin mt s ngnh nht nh. Chớnh sỏch cụng nghip
phi c thc hin tng bc mt phự hp vi cỏc li th so sỏnh. Nu hin
ti, li th so sỏnh ca Vit Nam ch l cỏc ngnh s dng nhiu ti nguyờn
khoỏng sn hay lao ng thỡ vic tp trung cỏc ngnh cụng nghip cụng ngh
cao s khụng em li hiu qu, vỡ vy, cú th ch phỏt trin mt s ngnh cụng
nghip cụng ngh cao lm bn p cho vic hỡnh thnh v phỏt trin cỏc
ngnh cụng ngh k thut cao khỏc trong tng lai.
- Chớnh sỏch cụng nghip ly con ngi lm ch th thc hin v i
tng phc v ca mỡnh. Chớnh sỏch cụng nghip khụng cú mc ớch t thõn,
khụng phi phỏt trin cú trỡnh cụng nghip cao, hay mt c cu cụng
nghip tt m nhm vo mc tiờu nõng cao cht lng cuc sng ca ngi dõn
Vit Nam.
3. Cỏc gii phỏp nhm hon thin chớnh sỏch cụng nghip
3.1. Xỏc nh cỏc ngnh cụng nghip u tiờn trong giai on mi.
Vic la chn cỏc ngnh cụng nghip u tiờn l nhm khai thỏc tt ni
lc, tham gia cú hiu qu vo phõn cụng lao ng, hp tỏc quc t ỏp ng
c cỏc mc tiờu nõng cao hiu qu kinh t - xó hi, phỏt trin cú trng im
vi tc cao v bn vng, m bo cụng bng xó hi, gi vng an ninh quc
phũng, bo v mụi trng sinh thỏi v hi nhp vng chc, cú hiu qu.
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
99

Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
Vi mc tiờu ú, vic la chn cỏc ngnh cụng nghip u tiờn phi c
xem xột trong bi cnh kinh t v cụng nghip núi chung cng nh da vo tng
giai on phỏt trin c th ca t nc v bi cnh quc t.
Cỏc ngnh cụng nghip thng c chia ra lm ba th h , v da vo ú
cú th thc hin vic la chn cng nh chuyn i c cu v to ra chớnh sỏch
phỏt trin tho ỏng cho tng ngnh.
3.1.1. Cỏc ngnh cụng nghip th h th nht
Cỏc sn phm ca cỏc ngnh cụng nghip th h th nht thuc dng
nguyờn vt liu nh du, go, c phờ v hi snõy l nhng mt hng cụng
nghip xut khu ch lc ca Vit Nam hin nay. Cỏc sn phm ny u l
nhng sn phm thuc dng s ch, cha ch bin sõu. Nhng ngnh ny s
dng nhiu ti nguyờn v lao ng, cn ớt vn nờn d xõy dng. Tuy nhiờn, cỏc
ngnh ny cú ớt s sỏng to v giỏ tr gia tng thp. Cỏc nc ó v ang thc
hin quỏ trỡnh cụng nghip hoỏ u phi tri qua giai on phỏt trin cỏc ngnh
cụng nghip th h th nht vỡ vic xut khu sn phm ca cỏc ngnh ny cú
th to ra ngun thu ngoi t phỏt trin cụng nghip, to ra nhiu vic lm;
ngha l to ra nhng khi ng cho quỏ trỡnh cụng nghip hoỏ t nc. c
bit, i vi nhng ngnh sn xut theo hp ng gia cụng ch bin cũn to ra
nhu cu phỏt trin cho cỏc ngnh cụng nghip tip theo nu nh cụng nghip
nc ngoi c chuyn giao v cú kh nng tip nhn cỏc cụng ngh ú.
Vit Nam ang trong giai on u ca quỏ trỡnh Vit Nam hoỏ, vi mt
xut phỏt im thp thỡ vic u tiờn phỏt trin nhng ngnh cụng nghip th h
th nht ny l mt iu khụng th ph nhn. Vi ngun ti nguyờn tng i
a dng v ngun lao ng ln, t nay n nm 2010, Vit Nam cn phỏt trin
cỏc ngnh cụng nghip ch bin nụng lõm hi sn, khai thỏc khoỏng sn (nht l
khai thỏc than, du thụ v khớ t nhiờn, qung kim loi)...
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
1010

Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
3.1.2. Cỏc ngnh cụng nghip th hai
L nhng ngnh cụng nghip yờu cu cụng ngh cao hn nh cụng
nghip dt, c khớ ch to, in tCỏc sn phm ca cỏc ngnh ny cú
chớnh xỏc, cú cht lng cao v to ra giỏ tr gia tng cao hn sn phm ca cỏc
ngnh cụng nghip th h th nht. Cỏc ngnh ny c xõy dng trờn c s v
cú mi liờn kt vi cỏc ngnh cụng nghip th h th nht ó cú. Cỏc ngnh
cụng nghip th h th hai cú nhiu tỏc ng i vi nn kinh t, c bit l mt
s ngnh nh c khớ, in t cũn cú tỏc ng lan to, nõng cao nng sut lao
ng ca nhiu ngnh cụng nghip v kinh t khỏc.
Hin nay, Vit Nam ang kt hp phỏt trin cỏc ngnh cụng nghip th h
th nht vi cỏc ngnh cụng nghip th h th hai, tuy nhiờn vn ch yu da
vo cỏc ngnh cụng nghip th h th nht. Trong tng lai gn t nay n nm
2010 thỡ vic chuyn dn sang cỏc ngnh cụng nghip th h th hai cn phi
c u tiờn hn na vỡ cỏc ngnh ny s phỏt huy c li th tng i v
ngun nhõn lc cú cht lng trong cỏc cụng vic ũi hi k nng cao. Mt
khỏc, vic xõy dng v phỏt trin cỏc ngnh cụng nghip th h th hai ny s
giỳp nn kinh t ca t nc i phú c vi cỏc tỏc ng t bờn ngoi cng
nh tng cng kh nng thu hỳt v tip nhn chuyn giao cụng ngh.
3.1.3. Cỏc ngnh cụng nghip th h th ba
L cỏc ngnh sn xut ra nguyờn vt liu nh cụng nghip hoỏ cht quy
mụ ln, cụng nghip luyn kimNhng ngnh ny ũi hi vn u t ln, hm
lng cụng ngh cao. Cỏc loi nguyờn liu do cỏc ngnh ny sn xut ra s cú
nhu cu ln v s lng v ngy cng cao v cht lng mt khi nn kinh t ca
t nc phỏt trin n mt mc nht nh. Cỏc loi nguyờn liu ny s cú
mt phn thay th cho cỏc nguyờn liu truyn thng ngy cng cn kit do s
khai thỏc ca con ngi.
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
1111