18 đề 18 (soạn bởi thảo 10) image marked

ĐỀ MINH HỌA CHUẨN
2020 THEO HƯỚNG TINH
GIẢN BỘ GIÁO DỤC

ĐỀ THI THỬ THPT QUỐC GIA NĂM 2020
ĐỀ SỐ 18 – (THẢO 10)
Môn thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề

PHẦN I: ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích dưới đây:
Mấy tuần qua, gia đình chúng tôi thực hiện những thay đổi lớn, nhỏ: sắp xếp lại công việc
cơ quan lẫn việc nhà, chăm con, hủy các buổi gặp mặt và nói không với việc chạy bộ chốn
đông người. Sự thay đổi tưởng chừng bất đắc dĩ này lại mang đến khoảng thời gian sống "đậm
đà" hơn, vì người thân, vì cộng đồng.
Ở nhà, sống khác, "sống khác" không đến nỗi tệ như tôi từng nghĩ. Nói cách khác, khi sống
chung với dịch bệnh, tạm gạt bỏ những nỗi sợ hãi, vẫn tìm thấy nhiều niềm vui. Hằng ngày
gần gũi bên gia đình mới thấy từ trước đến nay mình dành thời gian ít ỏi như thế nào cho tổ
ấm của mình! Thực tế bây giờ chúng ta đang "trở lại nhà của chính mình" và hãy xem điều bất
đắc dĩ này là cơ hội. Với riêng tôi, những ngày "cách ly" khỏi những cuộc vui hào nhoáng bên
ngoài, chăm làm việc nhà hơn và nhận ra những điều thú vị. Ví dụ như cảm nhận vị ngon của
cơm chiên siêu tiết kiệm, giặt đồ, lau nhà hay ngắm nhìn con cái mình ngủ cũng thú vị - những
điều bấy lâu nay mình chối từ vì bận rộn (hoặc không để tâm đến).
Ở nhà, nếu không tìm kiếm được một niềm vui thực sự sẽ dễ rơi vào tình trạng thèm lướt
"phây", web, game, rồi rơi vào vòng luẩn quẩn chán nản. Bạn thử hình dung hình ảnh ở nhà
mỗi người ôm một chiếc điện thoại và hậu quả của 15 ngày sau đó? Chắc không lấy gì làm vui
vẻ! Chúng ta vẫn đọc báo, lướt "phây", xem phim nhưng hạn chế thời gian lại, để tránh tình
trạng bị cuốn vào vòng xoáy sợ hãi hoặc hô hào quá mức của đám đông. Lên mạng nhiều quá
trong thời gian này có thể khiến chúng ta lún sâu vào một dịch bệnh tinh thần khác, có khi còn
nguy hiểm hơn COVID-19.
Tôi rất tâm đắc một lời khuyên của một chuyên gia rằng thời dịch bệnh chúng ta thận

trọng nhưng hãy tử tế. Thận trọng chính là hạn chế tập trung, không xem thường dịch bệnh.
Còn tử tế thì rất nhiều cách, có thể đóng góp giúp đỡ người khác bằng cách này cách khác,
nhưng gần nhất "hâm nóng tình thân" (với đồng nghiệp, bạn bè, người thân…) bằng những sự
sẻ chia, hỏi thăm, chuyện trò qua mạng để cùng giải tỏa những căng thẳng, bức xúc vốn dễ
dồn nén trong mùa dịch bệnh này.
(Trích Tìm niềm vui giữa mùa dịch bệnh – tuoitre.vn)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.
Câu 2. Theo tác giả, khi “ở nhà, sống khác” chúng ta có thể tìm thấy niềm vui gì?


Câu 3. Anh chị hiểu như thế nào là “sống khác”?
Câu 4. Thông điệp nào có ý nghĩa nhất với anh/chị? Vì sao?
PHẦN II: LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Qua đoạn trích phần Đọc hiểu, anh (chị) hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày
suy nghĩ về việc làm thế nào để tìm niềm vui trong cuộc sống.
Câu 2 (5,0 điểm)
Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ sau:
Những đường Việt Bắc của ta
Đêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng, bạn cùng mũ nan.
Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Đèn pha bật sáng như ngày mai lên.
Tin vui chiến thắng trăm miền
Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên vui về
Vui từ Đồng Tháp, An Khê

Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng…
(Trích Việt Bắc – Tố Hữu)

ĐỊNH HƯỚNG RA ĐỀ:
- Mức độ: Trung bình
- Nhận xét: Đề đảm bảo kiến thức cơ bản, và không có kiến thức trong nội dung tinh
giản mà Bộ mới công bố ngày 31.3.2020. Đề không khó, vừa sức với học sinh, học sinh
trung bình không khó để đạt mức điểm 5 - 6; học sinh khá đạt 7 - 8. Tuy nhiên để đạt mức
điểm 9-10 đòi hỏi học sinh phải phát huy được tư duy phản biện, các trình bày vấn đề nghị
luận sắc bén, thể hiện quan điểm cá nhân mang tính sáng tạo.
Phần Đọc hiểu trong đề thi minh hoạ THPT quốc gia năm 2020 sử dụng ngữ liệu nằm
ngoài sách giáo khoa, gồm một đoạn trích dẫn cho trước và 4 câu hỏi. Đặc biệt ở câu 3, câu
4 đòi hỏi người làm bài phải hiểu sâu sắc đoạn văn, câu trích dẫn thì bài làm mới hay, hiểu
đúng vấn đề mà đoạn trích truyền tải.
Ở câu nghị luận văn học, nội dung câu hỏi nằm ở phần kiến thức chương trình lớp 12,
không ra vào phần nội dung tinh giản của Bộ GDĐT.


PHẦN
I

CÂU
1
2

3

HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
NỘI DUNG
ĐỌC HIỂU

Nghị luận
Theo tác giả, khi ở nhà, sống khác chúng ta có thể tìm
thấy:
+ Nhiều niềm vui bên gia đình
+ Nhận ra những điều thú vị. Ví dụ như cảm nhận vị ngon
của cơm chiên siêu tiết kiệm, giặt đồ, lau nhà hay ngắm nhìn
con cái mình ngủ cũng thú vị
HS dựa vào văn bản đưa ra ý hiểu của bản thân:
- Sống khác là thay đổi cách sống/ thói quen thường
ngày của chúng ta
- Sắp xếp lại công việc cơ quan và gia đình, giành thời
gian nhiều hơn cho người thân
- Sống vì cộng đồng vì người thân hơn.

ĐIỂM
3,0
0,5
0,5

1,0


4

II
1

- HS rút ra thông điệp theo quan điểm của mình và có lí
giải hợp lí.
- Có thể tham khảo một số thông điệp sau:

+ Mỗi người hãy tự tạo niềm vui trong cuộc sống
+ Niềm vui ở chính ngôi và những người thân của chúng
ta
+ Hãy giành thời gian cho những người thân yêu của
mình
LÀM VĂN
Hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ
về việc làm thế nào để tìm niềm vui trong cuộc sống
Yêu cầu chung
- Câu này kiểm tra năng lực viết đoạn nghị luận xã hội, đòi
hỏi thí sinh phải huy động những hiểu biết về đời sống xã
hội, kĩ năng tạo lập văn bản và khả năng bày tỏ thái độ và
chính kiến của mình để làm bài.
-Thí sinh có thể làm bài theo nhiều cách khác nhau nhưng
phải có lí lẽ và căn cứ xác đáng; được tự do bày tỏ chủ kiến
của mình nhưng phải có thái độ chân thành, nghiêm túc,
phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội.
Yêu cầu cụ thể
Hình thức:
Viết đúng 01 đoạn văn, khoảng 200 từ.
Trình bày mạch lạc, rõ ràng, không mắc lỗi chính tả,
dùng từ, đặt câu,...
Nội dung vấn đề cần nghị luận là làm thế nào để tìm niềm
vui trong cuộc sống
a. Giải thích:
- Niềm vui là những điều mang lại cảm xúc vui vẻ,
hạnh phúc, hân hoan, sung sướng cho con người trong cuộc
sống.
- Niềm vui không hẳn là những điều to tát, lớn lao mà
có thể chỉ là những điều nhỏ bé, giản dị, quen thuộc.

b. Bàn luận:
- Niềm vui chính ở ngay bên cạnh chúng ta, không cần
phải đặc biệt truy cầu.
- Làm những việc tốt, mang lại niềm vui cho người
khác cũng là cách tạo niềm vui cho bản thân
- Làm điều mình yêu thích và đam mê

7,0
2,0

0,25

0,5

1,0


2

a
b

- Sống cuộc sống đơn giản, chúng ta sẽ dễ dàng cảm
nhận được niềm vui luôn ở quanh ta. Một tách chè xanh,
hoặc một ly cà phê, đặt ở trên bàn, tâm tình của bạn khoan
khoái dễ chịu vô cùng. Bạn có thể đọc lướt sách báo của
ngày hôm nay, đọc những câu chuyện thú vị trên đường
phố… Hoặc là chọn lấy một quyển tạp chí, quyển tiểu
thuyết mà bạn yêu thích, có được cảm giác thư thái nhẹ
nhõm và niềm vui đặc biệt từ trong mỗi hàng chữ…

c. Bài học nhận thức và hành động:
- Mỗi người có cách khác nhau để tạo ra niềm vui cho
bản thân.
- Liên hệ:
Cảm nhận về đoạn đêm hành quân trong bài thơ Việt
Băc – Tố Hữu
Yêu cầu chung:
- Câu này kiểm tra năng lực viết bài nghị luận văn học,
đòi hỏi thí sinh phải huy động kiến thức về tác phẩm văn
học, lí luận văn học, kĩ năng tạo lập văn bản và khả năng
cảm thụ văn chương để làm bài.. .
- Thí sinh có thể cảm nhận và kiến giải theo nhiều cách
khác nhau nhưng phải có lí lẽ và căn cứ xác đáng, không
được thoát li văn bản tác phẩm.
Yêu cầu cụ thể
Đầy đủ bố cục 3 phần
Khái quát về tác giả, tác phẩm
 Tác giả:
- Tố Hữu là một trong nhà lá cờ đầu của nền văn nghệ
cách mạng Việt Nam.
- Đường đời, đường thơ Tố Hữu luôn song hành cùng
con đường cách mạng của cả dân tộc.
- Phong cách thơ ông chính là sự hòa quyện giữa nội
dung trữ tình chính trị, khuynh hướng sử thi và cảm hứng
lãng mạn và nghệ thuật biểu hiện đậm đà tính dân tộc
 Tác phẩm:
- Bài thơ được sáng tác tháng 10 năm 1954. Đây là khúc
giao thời của lịch sử: cuộc kháng chiến chống Pháp đã kết
thúc thắng lợi, hòa bình được lập lại ở miền Bắc, các cơ
quan trung ương của Đảng và Chính phủ rời chiến khu Việt

Bắc để trở về Hà Nội.

0,25

5,0

0.25
0,5


c

d

Khái quát đoạn trích:
0,5
- Nhà thơ đã tập trung thể hiện không khí hào hùng
trong giai đoạn thứ ba của cuộc kháng chiến khi sức ta đã
mạnh, người ta đã đông. Theo dòng hồi tưởng, nhà thơ dẫn
dắt người đọc vào khung cảnh Việt Bắc chiến đấu với
không gian là núi rừng rộng lớn, với những hoạt động tấp
nập, những hình ảnh, những âm thanh sôi nổi, dồn dập làm
náo nức lòng người. Ánh sáng cách mạng đã xua tan vẻ âm
u, hiu hắt của núi rừng, đồng thời khơi dậy sức sống mạnh
mẽ của thiên nhiên và con người Việt Bắc.
- Đoạn thơ mang dáng vẻ một sử thi hiện đại, tràn đầy
âm hưởng anh hùng ca. Giọng điệu dìu dặt, du dương ở
những đoạn thơ trước đến đây đã chuyển thành giọng điệu
dồn dập, rắn rỏi và phấn khích
Cảm nhận đoạn trích

0,5
 Câu 1, 2
-Những đường Việt Bắc: là những đường anh bộ đội
hành quân ra trận.
-Cụm từ “của ta” thể hiện sự tự hào, khát khao được
đứng lên, được làm chủ quê hương mình, đất nước mình.
-Tác giả liên tục sử dụng các từ láy như “đêm đêm” “rầm
rập” kết hợp với phụ âm rung và thủ pháp nghệ thuật so
sánh -> Tác giả tái hiện lại âm hưởng hào hùng của cả một
dân tộc hành quân ra trận.
-Câu thơ trên miêu tả về âm thanh thì câu thơ dưới lại mô
tả phần nhiều về hình ảnh.
* Câu 3, 4:
0.75
- Câu 3:
+ “Điệp điệp”, “trùng trùng” vốn dĩ là những từ láy để
mô tả núi hoặc sóng. -> Đó là vẻ đẹp của người dân Việt
Nam hành quân ra trận, người người lớp lớp đông đảo như
sóng cuộn điệp điệp trùng trùng.
+ Đã từng bước vào trang văn của Chủ tịch Hồ Chí Minh
“mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng, làn sóng ấy lại vô cùng sôi
nổi, nó lướt qua mọi khó khăn thử thách, nó nhấn chìm cả
bọn bán nước và bè lũ cướp nước”.
- Câu 4: Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan”
+ Nếu như ta hiểu theo nghĩa tường minh thì “Ánh sao” ở
đây là ánh sao của bầu trời Việt Bắc phản chiếu vào nòng


súng thép của anh bộ đội vào trận đánh quân thù.
+ Hiểu theo nghĩa hàm ẩn, thì đây là lí tưởng cách mạng,

là Đảng là Bác Hồ soi đường chỉ lối cho anh bộ đội vào trận
đánh quân thù.
+ “Bạn cùng mũ nan” đó là những chiếc mũ đồng bào
dân tộc miền cao gửi tặng cho người lính để vượt qua bao
nắng mưa dãi dầu.
-> Ba sự vật: ánh sao, mũi súng, mũ nan hợp thành một
hình tượng khỏe khoắn, vững chãi về mặt tạo hình, phản
ánh tính chất chính nghĩa của cuộc kháng chiến cũng như
tinh thần lạc quan, tin tưởng vào chiến thắng tất yếu của
quân dân ta.
0,5
 Câu 5, 6:
-Nghệ thuật đảo ngữ “đỏ đuốc”, là vẻ đẹp lực lượng hậu
phương vững chắc của anh bộ đội, là những đoàn dân công
quang gánh, xe thồ, ngày đêm tải đạn ra tiền tuyến. Và cũng
chỉ có trong những bảo tàng lịch sử Việt Nam ta mới nhận
thấy, có chiếc xe đạp mà có thể chở được 2 3 tạ đạn lên
chiến trường.
- Thơ ca của nhà thơ Tố Hữu hướng bắt đầu luôn luôn là
hiện tại đến tương lai, từ bóng tối đến ánh sáng -> đồng
điệu với thơ ca của Bác Hồ.
- Cách nói thậm xưng bước chân nát đá diễn tả rất ấn
tượng sức mạnh đạp bằng mọi gian khó của những đoàn
người trên đường ra hỏa tuyến. Những bước chân dồn dập
ấy đã làm cho núi rừng bừng thức, khắc họa vẻ đẹp của
những con người Việt Nam bước ta từ trang sử vẻ vang của
dân tộc. Đó là vẻ đẹp của những con người đẹp từ gót chân
đến mái tóc, đẹp từ như trong chân lí sinh ra.
0,5
 Câu 7, 8:

- Hình ảnh thơ bắt nguồn từ cảm xúc hiện thực: những
đoàn xe ô tô tiếp lương tải đạn ra chiến trường. Ánh đèn
pha như muốn xé tan màn đêm dày đặc cảu núi rừng.
 Từ cảm xúc hiện thực, ca ngợi sức mạnh của quân đội
ta
- Hình ảnh thơ mang ý nghĩa ẩn dụ:
+ Nghìn đêm: những năm tháng đau thương nô lệ dưới
ách thống trị của thực dân Pháp
+ Đèn pha: biểu tượng cho tương lai tươi sáng, cho độc


e

G
h

lập tự do của dân tộc.
 Ý thơ mang niềm lạc quan, tin tưởng mãnh liệt,
mang âm hưởng cách mạng khỏe khoắn, dựng lên bức tựng
đài đất nước “từ máu lửa, rũ bùn đứng dậy sáng lòa”.
0,5

Bốn câu cuối:
Điệp từ “vui” được lặp lại 4 lần, thể hiện tiếng reo
vui của hàng triệu trái tim con người Việt Nam.
Nghệ thuật liệt kê các địa danh “Hòa Bình” “Tây
Bắc” “Điện Biên”, Đồng Tháp, An Khê…

Mỗi địa danh đều ghi tên những chiến công, chiến
thắng sau còn giòn giã hơn chiến thắng trước. Chế Lan Viên

nhận xét về nghệ thuật gọi tên địa danh trong thơ TH “đó là
tiếng lòng yêu say đắm đất nước”.

Bởi vậy mà ta nhận thấy đó là vẻ đẹp của Việt Bắc,
đó là lí do người ta nói rằng: Việt Bắc của Tố Hữu không
chỉ thuyết phục người đọc ở một bản tình ca mà ở đó còn là
bản hùng ca bi hùng bi tráng về cảnh ra quân, là những giai
điệu tự hào trong thơ ca Việt Nam.
Nhận xét:
0,5
- Đoạn thơ trên giàu chất sử thi, thể hiện rất rõ khả
năng tạo dựng những bức tranh hoành tráng về lịch sử cách
mạng của Tố Hữu bằng ngôn ngữ thơ ca.
- Đọc đoạn thơ, chúng ta tưởng như đang được sống
lại trong không khí sục sôi của một thời lửa đạn không thể
nào quên – cái thời của những sự kiện lớn lao và những
niềm vui, niềm tin tưởng, tự hào.
- Đoạn thơ đã cho thấy: Việt bắc không chỉ là khúc
hùng ca mà còn là một bản tình ca.
- Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo qui tắc chính tả, 0,25
dùng từ, đặt câu
- Sáng tạo: có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ 0,25
sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận

MA TRẬN
PHẦN
Đọc hiểu

CÂU
1

Nhận biết
x

CẤP ĐỘ NHẬN THỨC
Thông hiểu Vận dụng
Vận dụng cao


Làm văn

2
3
4
1
2

x
x
x
x
x