SKKN các biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp

ỦY BAN NHÂN DÂN GIA LÂM
TRƯỜNG MẦM NON QUANG TRUNG
=====o0o=====

SÁNG KIẾN KINH NGIỆM
ĐỀ TÀI: “CÁC PHƯƠNG PHÁP DẠY TRẺ TỰ KỶ
PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ VÀ KHẢ NĂNG GIAO TIẾP”

Tên tác giả : Lê Thị Thu Thủy
Lĩnh vực : Giáo dục mẫu giáo
Cấp học
: Mầm non

NĂM HỌC: 2018-2019


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
MỤC LỤC
I. ĐẶT VẤN ĐỀ............................................................................................................0
II/GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.............................................................................................3
1. Cơ sở lý luận.............................................................................................................. 3
2. Cơ sở thực tiễn...........................................................................................................4
2.1. Thuận lợi................................................................................................................. 5
2.2 Khó khăn.................................................................................................................. 5
3.2. Biện pháp 2: Lên kế hoạch giáo dục, theo dõi, đánh giá sự tiến bộ của trẻ khuyết
tật................................................................................................................................... 7
3.3 . Biện pháp 3: Dạy trẻ tự kỷ học cách nghe............................................................10
3.4. Biện pháp 4: Dạy trẻ tự kỷ nhìn mặt đối mặt........................................................11
3.5. Biện pháp 5. Dạy trẻ bắt chước việc tạo ra các âm thanh......................................12
3.6. Biện pháp 6.Giúp trẻ hiểu các cử chỉ và rèn luyện cử động các chi......................12
3.7. Biện pháp 7: Tổ chức cho trẻ khuyết tật tham gia vào các hoạt động mọi lúc, mọi

nơi................................................................................................................................ 15
3.8 Biện pháp 8: Tuyên dương những hành vi tốt........................................................17
3.9. Biện pháp 9: Kết hợp với cha mẹ học sinh............................................................17
4.Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm........................................................................17
4.1: Đối với giáo viên..................................................................................................17
4.2:Đối với trẻ.............................................................................................................. 18
4.3: Đối với phụ huynh................................................................................................18
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................................19
1 . Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm........................................................................19
2. Việc áp dụng và khả nãng phát triển sáng kiến kinh nghiệm...................................19
3. Bài học kinh nghiệm................................................................................................19
4. Đề xuất..................................................................................................................... 20
4.1 Đối với ngành giáo dục..........................................................................................20
4.2 Đối với nhà trường.................................................................................................20
4.3 Đối với giáo viên...................................................................................................20


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn biết ngủ biết học hành là ngoan
Vâng đã là trẻ em các em được quyền học tập vui chơi tuy nhiên đó là
những trẻ em bình thường cịn những trẻ có kiếm khuyết về tự kỷ thì sao?
Hiện nay trẻ mắc hội chứng tự kỷ đang ngày càng gia tăng. Cả nước hiện
có hàng chục nghìn trẻ mắc chứng tự kỷ. và số trẻ được chẩn đoán tự kỷ đang
tăng mạnh hàng năm . Đây là thách thức với xã hội nói chung và ngành giáo dục
đặc biệt nói riêng.
Chúng ta biết rằng ,người khuyết tật và trẻ khuyết tật là một bộ phận dân
cư trong xã hội,từ lâu Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách
quan tâm chăm lo cho người khuyết tật nói chung và trẻ em khuyết tật nói riêng,

đã có những định hướng về giáo dục trẻ khuyết tật, được cụ thể hóa qua các văn
bản sau:
Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992, điều 59
quy định : “Nhà nước và xã hội tạo điều kiện cho trẻ tàn tật được học văn hóa và
học nghề phù hợp”.
Luật Bảo vệ, chăm sóc trẻ em năm 1991 và sửa đổi năm 2004 đã ghi cụ
thể điều 34,35,39 đã đề cập đến việc nhà nước và xã hội tạo điều kiện cho trẻ có
hồn cảnh khó khăn và trẻ khuyết tật được bảo vệ, chăm sóc và giáo dục.
Pháp lệnh Người tàn tật năm 1998, điều 16:
+ Việc học tập của trẻ em tàn tật được tổ chức, thực hiện bằng các hình
thức học tập hịa nhập…
+ Học sinh tàn tật có năng khiếu được ưu tiên tiếp nhận vào học tại các
trường năng khiếu tương ứng.
- Luật Giáo dục năm 1998:
+ Điều 10, mục 2: mọi công dân trong độ tuổi quy định đều có quyền và
nghĩa vụ học tập để đạt trình độ giáo dục phổ thông.
+ Điều 58: Nhà nước thành lập và khuyến khích các tổ chức cá nhân
thành lập trường, lớp dành cho người tàn tật nhằm giúp các đối tượng này phục
hồi chức năng, học văn hóa, học nghề, hòa nhập với cộng đồng.
Giáo dục trẻ khuyết tật là một trong những nhiệm vụ của ngành Giáo dục và
đào tạo. Giáo dục trẻ khuyết tật là nhiệm vụ quan trọng và đầy tính nhân văn của
ngành giáo dục.
Đặc biệt Luật trẻ em 1016 , Chiến lược phát triển giáo dục năm 2010 của
Bộ Giáo dục và đào tạo đã nêu rõ:” Tạo cơ hội cho trẻ khuyết tật được học tập ở
một trong các loại hình trường lớp, lớp hòa nhập, bán hòa nhập hoặc chuyên biệt


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
đạt tỷ lệ 50% vào năm 2005 là 70% vào năm 2010”. Để nhấn mạnh sự phức tạp,
nghiêm trọng của chứng tự kỷ và tác động của nó

đối với cộng đồng nên năm 2007 Liên hiệp quốc đã chọn ngày 02/4 là “Ngày thế
giới nhận biết về chúng tự kỷ”. Và hàng năm đều có những chiến dịch của người
khuyết tật.
Tuy nhiên, cho đến nay có rất ít trường dạy dỗ trẻ tự kỷ theo đúng tiêu chí
đạt chuẩn quốc tế. Rõ ràng, xây dựng mơ hình hịa nhập hay chun biệt để
chăm sóc và giáo dục trẻ tự kỉ cũng đều cần sự phối hợp chặt chẽ và có hiệu quả
của các chuyên gia y tế, tâm lý, giáo dục… Quan trọng hơn, đó là sự chung tay
sẻ chia của cả cộng đồng xã hội để những gia đình có trẻ tự kỉ khơng cảm thấy
đơn độc trên hành trình giúp trẻ hịa nhập với cuộc sống.
Ở thị trấn Trâu Quỳ nơi tôi sinh sống nhiều gia đình có trẻ tự kỷ chưa
được gia đình và xã hội quan tâm đúng mực dẫn đến trẻ chậm phát triển cả về
ngôn ngữ và giao tiếp với mọi người xung quanh. Do vậy, việc tìm ra : “Các
Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp”.
là một điều quan trọng thiết yếu. Đó cũng là tâm nguyện của chúng tơi (những
giáo viên đứng lớp có cháu tự kỷ), bằng mọi cách giúp trẻ tự kỷ từng bước tiến
bộ , nói được bằng chính ngơn ngữ bình thường và giao tiếp tốt với xã hội.


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
II/GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận
Tự kỷ là một loại khuyết tật phát triển suốt đời do rối loạn của hệ thần
kinh gây ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ. Tự kỷ có thể xảy ra khơng phân
biệt giới tính, chủng tộc, giàu nghèo và địa vị xã hội. Tự kỷ được thể hiện ra
ngoài bằng các khiếm khuyết về tương tác xã hội, giao tiếp ngôn ngữ và phi
ngôn ngữ, hành vi, sở thích và hoạt động mang tính hạn hẹp, lặp đi lặp lại.
(Theo chuyên trang tự kỷ của Liên hiệp quốc).
Khi cuộc sống ngày càng phát triển với những khả năng giao tiếp ảo ngày
càng phổ biến thì dường như con người càng có xu hướng sống biệt lập và ít
giao tiếp với cộng đồng. Ảnh hưởng của lối sống công nghiệp cùng với sự phát

triển của internet dường như làm cho bệnh tự kỷ có xu hướng phát triển. Trẻ em
là đối tượng dễ mắc căn bệnh này. Nguyên nhân gây bệnh tự kỷ là một rối loạn ở
não đi kèm với một loạt những vấn đề về phát triển, chủ yếu là về giao tiếp và
tương tác với xã hội. Bệnh hay gặp ở các bé trai gấp 4 lần các bé gái.
- Tự kỷ là căn bệnh của thời đại mà nạn nhân chính là trẻ em. Q trình
điều trị bệnh ít tốn kém nhưng mất khá nhiều thời gian.
- Hầu hết các trẻ tự kỷ đều có suy kém về mặt nhận thức ở tất cả các lĩnh
vực, trẻ tự kỷ mất ngôn ngữ và kỹ năng xã hội.
Trẻ tự kỷ thường có các dấu hiệu rối loạn ngơn ngữ như khơng nói lời nào,
lặp lại lời nói, đảo ngược câu, nói khơng đúng ngữ cảnh, không tiếp xúc mắt, gọi
không quay lại, không biểu lộ tình cảm, khơng tự khởi xướng lời nói, thường có
biểu hiện rập khn, xoay vịng, nhón gót, nhìn cận, bịt tai, chơi một mình
Trẻ tự kỷ rất hạn chế trong vấn đề giao tiếp xã hội. Khi giao tiếp thì trẻ tự
kỷ khơng giao tiếp bằng mắt, khơng có những giao tiếp "không lời" bằng những
cử chỉ cơ thể. Tình cảm rất hạn chế ngay cả với bố mẹ và người thân trong gia
đình. Khơng chia sẻ cảm xúc buồn vui, không quan tâm đến những hoạt động
xung quanh trẻ.
Trong lớp học, trẻ tự ỷ thường lầm lì, ít nói, cơ giáo hỏi khơng trả lời, ít
biểu hiện cảm xúc, khơng giơ tay phát biểu ý kiến. Khơng thích hoạt động theo
nhóm, và khơng thiết lập được quan hệ với bạn cùng tuổi. Nếu trẻ phát triển lời
nói, thường lời nói cũng sẽ có bất thường. Trẻ khơng hiểu lời người khác và
cũng không biểu đạt được ý nghĩ của mình nên hay nói những câu, từ vơ nghĩa
hoặc khơng ăn nhập với hồn cảnh. Trẻ có thể nhại lại lời nói của người khác
một cách chính xác, nhưng thường ít hoặc chẳng hiểu được ý nghĩa của chúng.
Trẻ tự kỷ có những sở thích, thói quen kỳ lạ nên trẻ thường ứng xử không
đúng với những chuẩn mực xã hội thông thường. Khi người lớn thấy vậy và


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
ngăn chặn hành vi bất thường đó sẽ làm trẻ rất khó chịu và có những hành vi nổi

cáu, la hét, đánh lại người khác. Đồng thời do trẻ tự kỷ gặp khó khăn về ngơn
ngữ, khơng biểu đạt được những ý nghĩ của mình ra ngồi nên người lớn khơng
hiểu trẻ và những nhu cầu của trẻ. Vì vậy, sự khó chịu của trẻ xuất hiện khá
thường xuyên so với trẻ bình thường.
Trẻ tự kỷ có thể đặt tên riêng cho đồ vật theo cách của mình, hoặc dùng
những từ riêng mà người khác không thể hiểu được. Nhưng trẻ không biết sử
dụng hoặc sử dụng không đúng các giới từ, liên từ và đại từ.
Vì vậy, mỗi một trẻ tự kỷ khác nhau sẽ được tiến hành các phương pháp
giáo dục khác nhau. Giáo dục trẻ tự kỷ là cung cấp cho trẻ những hiểu biết ban
đầu về cuộc sống xung quanh áp dụng các biện pháp giúp trẻ hòa nhập trong lớp
học, đồng thời áp dụng các phương pháp can thiệp hành vi khơng phù hợp. Từ
đó, trẻ tự kỷ biết sống tích cực, có kỹ năng giao tiếp xã hội, phát triển ngôn ngữ,
điều chỉnh hành vi phù hợp.
Nội dung giáo dục trẻ tự kỷ trong trường mầm non:
- Giáo dục trẻ tham gia vào các bài tập thể dục sáng, thể dục tiết học với
các vận động cơ bản theo chủ đề cùng bạn, có sự giúp đỡ của cơ.
- Giáo dục trẻ nhận biết và có 1 số hiểu biết cơ bản về thế giới xung quanh
qua các chủ đề.
- Giúp trẻ giao tiếp, hỗ trợ trẻ giao tiếp bằng hành động kết hợp nói từ, câu
ngắn, khơng nên cưỡng bắt trẻ phải nói bằng được.
- Hình thành ở trẻ ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân (ăn uống vệ sinh: rửa tay
trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, thực hiện ăn chín, uống sơi…).
- Hình thành ở trẻ kỹ năng điều chỉnh hành vi, các kỹ năng liên quan đến
xúc cảm, tình cảm và tâm lý của trẻ xảy ra trong các thời điểm trong ngày.
2. Cơ sở thực tiễn
- Với diện tích hơn 1 nghìn m2 gồm 10 phịng học tồn trường có 360
cháu với 11 lớp, trong đó 9 lớp mẫu giáo và 2 nhóm nhà trẻ.
- Trường mầm non Quang Trung nằm trên địa bàn thị trấn Trâu Quỳ huyện
Gia Lâm thành phố Hà Nội
Trường mầm non nơi tôi công tác luôn được sự quan tâm của các cấp lãnh

đạo..
- Năm học 2018 - 2019 tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công phụ
trách lớp mẫu giáo lớn 5-6 tuổi A4 Lớp có 02 cơ giáo, bản thân 2 cơ đã tốt
nghiệp cao đảng sư phạm mầm non và cả 2 đều đang theo học lớp Đại học Sư
phạm Mầm non.


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
- Lớp mẫu giáo lớn A4 trường mầm non Quang Trung có tổng số 30 cháu,
trong đó có 12 cháu gái và 18 cháu trai, có 1 cháu trai mắc bệnh tự kỷ: Cháu
Phạm Khơi Nguyên .Với tình hình thực trạng như trên trong quá trình thực hiện
đề tài, tơi đã gặp một số thuận lợi và khó khăn như sau:
2.1. Thuận lợi
- Bản thân tơi là một giáo viên ln nhiệt tình tâm huyết với nghề, ham học
hỏi, trau dồi kiến thức, có trình độ nghiệp vụ, chuyên môn vững vàng.
- Lớp học sạch sẽ ,thoáng mát, Nhà trường đầu tư đồ dùng đồ chơi, trang
thiết bị tương đối đầy đủ cho cả cô và trẻ để phục vụ cho các hoạt động chăm
sóc giáo dục trẻ.
- Hầu hết phụ huynh làm nghề kinh doanh, buôn bán, giáo viên ... Phụ
huynh của lớp rất nhiệt tình, quan tâm đến cơng tác chăm sóc - giáo dục trẻ;
hiểu, thông cảm và chia sẻ với các hoạt động của cháu tự kỷ tại lớp .
- Được sự quan tâm của phòng giáo dục đào tạo huyện Gia Lâm luôn tổ
chức các lớp tập huấn để giáo viên năng cao trình độ sư phạm. Đặc biệt là lớp
tập huấn, kiến tập chuyên đề giáo dục trẻ tự kỷ.
- Được ban giám hiệu tạo mọi điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất cũng
như chuyên môn.
- Đối với trẻ tự kỷ:
+ Phụ huynh cháu Khôi Nguyên cũng đã tạo điều kiện cho con đi học thêm
ở lớp rành riêng cho trẻ khuyết tật và có sự phối hợp cùng giáo viên để giáo dục
cho trẻ ở nhà nên gặp nhiều thuận lợi.

2.2 Khó khăn
- Gia đình trẻ ln mang mặc cảm khi có con bị khuyết tật.
- Bản thân cháu Khôi Nguyên mắc tự kỷ thể nặng hầu như khơng nói được
và trong sinh hoạt hàng ngày hầu như cần có sự giúp đỡ của người lớn.
- Việc kết hợp giữa nhà trường với Trung tâm hổ trợ và gia đình trẻ khuyết
cịn khó khăn.
- Các chế độ hổ trợ, bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên chăm sóc và
giáo dục trẻ khuyết tật hịa nhập hầu như khơng có.
- Bản thân tơi khơng được theo học chuyên ngành Giáo dục đặc biệt nên
chưa có được nhiều kinh nghiệm về giáo dục trẻ tự kỷ học hòa nhập trong mơi
trường giáo dục bình thường.
- Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy, chăm sóc giáo dục
trẻ được đầu tư đầy đủ, nhưng nhiều khi vẫn chưa đáp ứng đủ theo yêu cầu và
điều kiện cho việc chăm sóc, giáo dục chuyên biệt trẻ tự kỷ. Bên cạnh đó các tài


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
liệu về giáo dục trẻ tự kỷ học hịa nhập với mơi trường giáo dục bình thường cịn
ít, nên giáo viên chúng tơi có ít tài liệu để tham khảo và học tập.
- Đối với trẻ tự kỷ:
+ Kỹ năng nhận thức: Chưa có khả năng phối hợp tay, mắt, Chưa biết cầm
bút vẽ, tô màu…
+ Khó khăn khi tham gia với các trẻ khác
+ Cười khơng đúng lúc, đúng cách.
+ Thích chơi một mình, có phong cách lạ: Múa tay, Ngồi một chỗ....
+ Giảm tập trung, không phản ứng với phương pháp giáo dục truyền thống.
+ Khơng phản ứng với lời nói của người khác
+ Trẻ tự kỷ có vẻ lơ đãng, khơng lắng nghe. Vốn từ và giao tiếp xã hội của
trẻ còn rất hạn chế.
+ Trẻ tự kỷ khó tiếp thu ngơn ngữ.

+ Khó khăn trong việc bày tỏ nhu cầu: Trẻ chưa có ngơn ngữ nói, khóc la
hét khi khơng được đáp ứng nhu cầu.
+ Kỹ năng vận động thô và vận động tinh không phát triển đồng đều.
Xuất phát từ những đặc điểm tình hình của lớp và của trường cùng với
những thuận lợi và khó khăn đã nêu, tơi ln suy nghĩ và trăn trở cần có những
biện pháp giáo dục trẻ tự kỷ học hịa nhập. Chính vì vậy tôi đã mạnh dạn đưa ra:
“Các phương pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp”.
3.Biện Pháp thực hiện
Để dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp tốt, tôi đã vận dụng
những phương pháp sau đây:
3.1 Biện pháp 1: Khảo sát, đánh giá trẻ
* Để nắm được khả năng nhận thức, kỹ năng khi tham gia các hoạt động
của trẻ: kỹ năng vận động thô, kỹ năng nhận thức, kỹ năng giao tiếp xã hội, kỹ
năng điều chỉnh hành vi của trẻ tự kỷ thì ngay từ đầu năm học (tháng 9/2018) tôi
phải tiến hành đánh giá trẻ. Từ đó tơi xây dựng được những kế hoạch cụ thể để
giáo dục trẻ trong năm học và tìm ra những phương pháp, biện pháp phù hợp
nhất lồng ghép tích hợp giáo dục trẻ tự kỷ học hòa nhập.
* Cách làm: Từ tuần 1 tháng 9 năm 2018, tôi và các giáo viên cùng lớp đã
tiến hành đánh giá mức độ nhận thức của trẻ tự kỷ, xây dựng hệ thống các câu
hỏi, đặt ra các tình huống, tổ chức một số hoạt động quan sát, lao động, dạo
chơi, tham quan, trải nghiệm cho trẻ tự kỷ tham gia. Thông qua kết quả của các
hoạt động đó, giáo viên đã đánh giá được mức độ nhận thức những kỹ năng cơ
bản của trẻ tự kỷ, kết quả đánh giá được ghi vào bảng đánh giá riêng của trẻ
(Phụ lục 1 kèm theo)


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
* Kết quả đạt được: Kết quả sau khi tiến hành khảo sát, đánh giá cháu
Phạm Khôi Nguyên .(trẻ tự kỷ):
KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ TỰ KỶ CỦA TRẺ

Các tiêu
Lời nói/ngơn
Kỹ năng
Sức khỏe/thể
chí đánh
ngữ/
Nhận thức
xã hội
chất/hành vi
giá
giao tiếp
Mức độ
Không
Khôn
Khôn
Khôn
Đạt
đạt
Đạt g đạt Đạt g đạt Đạt
g đạt
Đánh giá
x
x
x
x
Căn cứ vào kết quả khảo sát đánh giá trẻ như trên tôi nhận thấy cháu Khôi
Nguyên lớp tôi mắc các rối loạn ở thể tự kỷ năng về ngơn ngữ và thể chất cháu
hầu như khơng nói được đi lại và các nhu cầu cá nhân luôn cần sự giúp đỡ của
cô.. Tôi đã thông báo kết quả đánh giá này tới phụ huynh của cháu, góp ý với gia
đình cho con đến cơ sở y tế uy tín, chất lượng để khám, chuẩn đốn chính xác

căn bện của cháu; từ đó phối hợp với gia đình để có biện pháp chăm sóc - giáo
dục phù hợp với trẻ. Từ kết quả khảo sát đó tơi đã tiếp tục đề ra các biện pháp
tiếp theo như.
3.2. Biện pháp 2: Lên kế hoạch giáo dục, theo dõi, đánh giá sự tiến bộ của
trẻ khuyết tật
Trong quá trình chăm sóc – giáo dục tơi thường xun lên kế hoạch giáo
dục , theo dõi sự tiến bộ của trẻ, đưa ra những tiêu chí cụ thể để đánh giá.
– Lên kế hoạch giáo dục theo từng tháng, tuần, đề ra nội dung giáo dục và
biện pháp giáo dục cụ thể .Sau mỗi tháng có nhận xét và trao đổi với phụ huynh
để đề ra những kế hoạch cụ thể cho tháng tiếp theo.
– Có sổ nhật ký theo dõi từng ngày qua các hoạt động.
– Lập bảng theo dõi kết quả phát triển trí tuệ, thể chất báo cáo cho BGH.
Bảng theo dõi phải đánh giá chính xác q trình phát triển của trẻ. Thường
xuyên quan sát theo dõi trẻ ở mọi lúc mọi nơi, trong mọi hoạt động. Khi quan
sát phải hiểu rõ là mình quan sát những nội dung nào, phải ghi chép đầy đủ từng
nội dung , hiện tượng xảy ra trong hoạt động hàng ngày của trẻ.
- Xây dựng nhật ký theo dõi, đánh giá theo từng tuần:
Lập kế hoạch giáo dục cá nhân của từng tuần từng tháng của trẻ khuyết tật


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
Ví dụ: KẾ HOẠCH GIÁO DỤC THÁNG 9 NĂM 2018
Lĩn
Ngày can thiệp
Đồ dùng/ Biện Pháp thực
5/9 10/ 13/ 18/
h
Mục Tiêu
hiện
9

9
9
vực
Phát - Bước đầu trẻ ĐD:Vạch kẻ trên sàn, đường
triển giữ được
hẹp
vận thăng bằng khi BP: Giáo viên , phụ huynh
động đi theo cô,
làm mẫu kết hợp lời nói thật
hoặc đi trong
chậm để trẻ thực hiện, ln
+
+
đường hẹp.
khuyến khích động viên và hỗ
trợ trẻ kịp thời để trẻ tự tin..
Giáo viên tổ chức các hoạt
động theo hướng tăng dần.
- Bước đầu trẻ ĐD: Thìa
biết cầm thìa. BP: Giáo viên , phụ huynh
làm mẫu kết hợp lời nói thật
chậm để trẻ thực hiện, ln
khuyến khích động viên và hỗ
trợ trẻ kịp thời để trẻ tự tin..
Phát Bước đầu biết DĐ: Sách vở, dép..
triển nhìn vào các
BP: Giáo viên , phụ huynh vừa
nhận đối tượng khi gọi tên vừa chỉ vào đồ vật để
thức cơ gọi tên
trẻ nhìn theo và kết hợp lời

nói thật chậm để trẻ thực hiện,
ln khuyến khích động viên
và hỗ trợ trẻ kịp thời để trẻ tự
tin..
Bước đầu biết DĐ: Sách vở, dép..
chỉ tay vào đối BP: Giáo viên , phụ huynh vừa
tượng khi cơ
gọi tên vừa chỉ vào đồ vật để
gọi tên
trẻ nhìn theo và kết hợp lời
nói thật chậm để trẻ thực hiện,
ln khuyến khích động viên
và hỗ trợ trẻ kịp thời để trẻ tự
tin
Phát Biết quay đầu DĐ:
+
+
+
triển về phía phát ra BP: Giáo viên , phụ huynh tạo
ngôn âm thanh
ra các âm thanh sau đó hướng

26/
9

++

+

+

+

++


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
ngữ

trẻ về nơi phát ra âm thanh ,
ln khuyến khích động viên
và hỗ trợ trẻ kịp thời để trẻ tự
tin
Biết hướng
DĐ: Sách, vở
mắt vào đồ
BP: Giáo viên , phụ huynh vừa
dùng khi cô
gọi tên chỉ vào đồ vật vừa
nói tên đồ
phát âm: sách, vở kết hợp lời
dùng.
nói thật chậm để trẻ thực hiện,
ln khuyến khích động viên
và hỗ trợ trẻ kịp thời để trẻ tự
tin
Phát Bước đầu biết DD: Đồ trẻ thích và khơng
triển nhìn mắt vào
thích
tình đồ vật mà

BP: Giáo viên phụ huynh đưa
cảm mình thích
2 đồ vật ra cho trẻ và nói thích
xã
cái nào kết hợp lời nói chậm
hội
để trẻ thực hiện, ln khuyến
khích động viên và hỗ trợ trẻ
kịp thời để trẻ tự tin
Bước đầu biết Khi trẻ làm làm sai s, đúng cơ
nếu làm sai,
vừa nói vừa thể hiện khn
đúng thì cô sẽ mặt, thái độ : buồn, vui để
buồn, vui
dần hình thành phản sạ khi
làm sai 1 việc gì đó trẻ sẽ nhìn
xem cơ phản ứng thế nào.
Phát Bước đầu cô
ĐD: Bút màu, tranh tô màu
triển hướng dẫn bắt BP: Cô cho trẻ cầm bút và bắt
thẩm tay trẻ để trẻ
tay trẻ Cô vừa bắt tay cho trẻ
mỹ
cầm bút
cầm bút nói chậm để trẻ thực
hiện, ln khuyến khích động
viên và hỗ trợ trẻ kịp thời để
trẻ tự tin

-

-

-

-

-

-

-

+

+

++

-

-

-

-

+

Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
Nhận xét của giáo viên và định hướng giai đoạn tiếp theo:
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
Ý kiến của gia đình trẻ:
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
....................................................................................
Hà Nội ngày......... tháng......... năm 2018
Phụ huynh

Giáo viên dạy trẻ

Hàng tuần giáo viên đánh giá sự phát triển của trẻ
Tốt:++
Chưa rõ dệt: +
Chưa đạt: Sau mỗi tháng tôi trao đổi với phụ huynh về sự phát triển của trẻ trong
tháng những mặt làm được và những mặt chưa làm được để có kế hoạch giáo
dục trẻ trong những tháng tiếp theo.

3.3 . Biện pháp 3: Dạy trẻ tự kỷ học cách nghe
Trong những giờ học buổi chiều tôi sử dụng phịng n tĩnh, giảm các tác
động mơi trường. Dùng các dấu hiệu gia tăng sự chú ý của trẻ như chạm vào tai
để nghe, chạm vào má để nhìn.Sử dụng tên trẻ để mở đầu, ví dụ "Nguyên nghe
nào".
Cho trẻ nghe các âm thanh, cường độ khác nhau.Dùng âm nhạc và các tác
động để tương tác với trẻ.Giúp trẻ ngồi n, nghe, nhìn trong khoảng thời gian
ngắn có thể bằng cách sử dụng đồ chơi, trị chơi trẻ thích.Sử dụng băng đĩa nhạc


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
kích thích âm thanh nơi trẻ. Cho trẻ nghe tiếng kêu các con vật gần gũi như: Chó
,mèo, gà...khuyến khích trẻ bắt chước tiếng kêu của con vật đó.
Sử dụng âm nhạc và các động tác để giúp bạn giao lưu với trẻ, hát với trẻ.
Tạo ra các bài hát về những điều mà bạn và trẻ thường cùng làm và sử dụng các
nhịp điệu quen thuộc như “ đây là cách chúng ta…” hãy khuyến khích trẻ phối
hợp, như lắc lư đúng nhịp của âm nhạc.
- Tôi sử dụng các bài hát và nhịp điệu có tính chất hành động đơn giản hát
và vận động cho Khôi Nguyên nghe nhiều lần khi đã quen và có thể vận động
theo một vài lời trong bài hát .Tôi hát 1 đoạn và cố tạo ra sự tạm ngưng ở đoạn
trẻ thích thú nhất để trẻ có thể có sự phản ứng ví dụ như bài “ Một con vịt, cả
nhà thương nhau...
- Bên cạnh đó tơi động viên trẻ ngồi yên, và nhìn, nghe trong các giai
đoạn ngắn ( lúc đầu rất ngắn sau dài dần). Tôi luôn động viên trẻ khi trẻ bắt
đầu ,bắt chước điều tơi nói. điều này tốn khá nhiều thời gian và tơi tin rằng mọt
ngày nào đó trẻ tự nói được những từ ngữ đơn giản...
3.4. Biện pháp 4: Dạy trẻ tự kỷ nhìn mặt đối mặt
Tơi ngồi ngang tầm với trẻ và nói “ Hãy nhìn cơ” và nếu trẻ chưa chú ý
tôi sẽ sờ nhẹ vào má và nhẹ nhàng xoay người trẻ nhìn vào cơ và gọi tên trẻ “
Ngun nhìn cơ này”

với trẻ, hoặc trị chơi chi chi chành chành, chơi ú òa, chơi đuổi bắt, chơi
tập tầm vơng... khuyến khích trẻ nhìn và đưa tay ra tìm vật dấu trong tay cơ...
Tạo sự khác biệt cho trẻ chú ý như đội mũ chú hề,hoặc mũ các con vật,
mỉm cười với trẻ khi trẻ nhìn.Cần vỗ nhẹ vào trẻ để thu hút sự chú ý của trẻ.
khi tơi nói, nếu tơi thấy rằng trẻ nhìn mình tơi trả lời cùng với nụ cười thân
thiện hoặc nói chuyện với trẻ, thay đổi một cách tự nhiên và cố gắng hiểu được
cái nhìn của trẻ và lặp lại.
Tơi luôn cố gắng giao tiếp bằng mắt khi chơi với trẻ để trẻ thấy được sự
thân thiện quan tâm của cơ để từ đó ln tạo tâm thế thoải mái cho trẻ.
- Thỉnh thoảng tơi chơi trị đuổi bắt hoặc chơi trị chạy, dừng lại với câu
nói: chuẩn bị, sẵn sàng; rồi ra hiệu’’chạy’’ khuyến khích trẻ nhìn mình và chạy
theo mình
- Tơi ln gần gũi vỗ về nhẹ vào tay, lưng, vai của trẻ một cách nhẹ
nhàng để thu hút sự chú ý của trẻ. Từ những việc làm tuy rất nhỏ nhặt ấy tôi đã
tạo được niềm tin nơi trẻ để trẻ có thể thoải thể hiện những điều mà trẻ thích và
cũng kích thích sự chú ý của trẻ và luôn tạo cho trẻ cảm giác gần gũi khi đến lớp


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
3.5. Biện pháp 5. Dạy trẻ bắt chước việc tạo ra các âm thanh
- Để giúp trẻ biết cách lấy hơi, hãy chơi các trò chơi như thổi bong bóng,
thổi bóng bay hoặc các mảnh giấy nhỏ. Hãy sử dụng các nhạc cụ, nếu trẻ không
sẵn sàng bắt chước bạn, hãy quan sát xem trẻ có nhìn bạn khơng. Hãy xem trẻ có
cố gắng làm điều bạn đã làm khi bạn khơng nhìn bé. - Hãy khuyến khích hoạt
động của mơi trẻ. Nếu trẻ cảm thấy vui thích khi nhìn vào gương, hoặc ngồi trên
đùi bạn và ngồi đối mặt với bạn, hãy khuyến khích trẻ phát hiện môi và mặt của
bạn bằng cách va chạm hoặc quan sát. Hãy biến đổi khuôn mặt của bạn, thay đổi
hình dạng mơi của bạn. Hãy thè lưỡi ra và thụt lưỡi vào và quan sát xem trẻ có
bắt chước bạn hay khơng.Hay tổ chức một số trị chơi giúp phát trẻ sử dụng
khẩu hình miệng và lưỡi. Khi trẻ đã tiến bộ cô lại đưa ra các bài tập khó hơn nữa

phát âm tên các con vật mà trẻ thích như: Cá, gà....
Một số trị chơi giúp trẻ bắt chước tạo ra âm thanh
Trò chơi 1: Gọi gà
Mục đích:
- Rèn luyện cơ mơi, cơ hàm dưới
Cách chơi:
- Giáo viên nêu: Khi cho gà ăn, ta thường gọi gà lại gần bằng cách nào?
- Cô làm mẫu tiếng gọi gà cho trẻ xem: pập, pập (hai môi ngậm chặt, dùng hơi
bập ra tạo thành tiếng pập, pập)
- Yêu cầu Khô Nguyên thực hiện lại cách gọi gà.
- Khi nghe cô đếm 1, 2, 3 bắt đầu bạn Khôi Nguyên cùng thực hiện. Giáo viên
quan sát và sửa lỗi cho con nếu có.
3.6. Biện pháp 6.Giúp trẻ hiểu các cử chỉ và rèn luyện cử động các chi.
- Tôi làm cùng một cử chỉ và cố gắng nhấn mạnh trong cùng một tình
huống nhiều lần. Ví dụ, khi đã thu hút được sự chú ý của trẻ và sau đó đặt một
chiếc ghế của trẻ trước khi trẻ ngồi xuống vào bữa ăn và nói “Con hãy ngồi
xuống” đồng thời với việc chỉ tay vào chiếc ghế và cứ như vậy tạo thành thói
quen.
- Khi trẻ có vẻ đã nghe theo mệnh lệnh vào bữa ăn, bắt đầu sử dụng chúng
vào các thời gian khác nữa và vào các vị trí khác khi bạn muốn trẻ ngồi xuống.
- Tơi giới thiệu các cử chỉ vào các công việc hàng ngày. Ví dụ, “gật đầu” khi
muốn nói “con lại đây”… Dần dần sử dụng các cử chỉ này vào các thời điểm
khác nhau và vị trí khác. Tơi ln dạy trẻ từng cử chỉ mới, từng lần một theo
cách như trên.
- Tôi luôn giúp trẻ tuân theo một sự chỉ trỏ bằng cách chỉ cho bé những
vật mà bé đã sẵn sàng nhìn vào trong khi tơi nói về vật đó.Ví dụ như tơi chỉ một


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
vật gần ánh mắt của trẻ và cố gắng để trẻ nhìn vào vật đó. Chạm vào vật đó và

dịch chuyển vật đó theo tầm nhìn của trẻ.
- Tơi đã sử dụng các trị chơi xếp hình nếu trẻ thích, hãy chỉ ra các mảnh
xếp hình sắp tới phải được dặt vào đâu hoặc mảnh nào sau đó sẽ cần sử dụng.
Và sử dụng các câu như “ở chỗ này”, “ở trong này”, “cái này”, “vào đây”…
trong khi tay tơi đang chỉ.
- Bên cạnh đó tôi làm thật nhiều các hành động với trẻ để trẻ phải tác rời
ngón tay trỏ, ví dụ bật và tắt các nút, vẽ trên cát ,vẽ trên không hoặc đưa một cái
gì đó mà trẻ thích cho trẻ cầm. Tơi cịn tổ chức các trị chơi kết hợp với lời ca
như “ Nhện giăng tơ”, nu na nu nống, giấy tay, ngón chân nhúc nhích, ,cua bị...
để luyện hoạt động của của các ngón tay, ngón chân, bàn tay, bàn chân cho trẻ.
Ví dụ: Trị chơi “ Nhện giăng tơ”
Lời hát
Hành động
Nhện giăng tơ, giăng tơ, giăng tơ
2 ngón tay trái và tay trỏ bên trái và
Ta cùng nhau bắt đầu
bên phải đan vào nhau làm chú nhệ
Gặp trời mưa to mưa to
giăng tơ.
Ơi nhà đâu mất rồi.
Trị chơi “Giấu tay”
Mục đích: Luyện vận động của các ngón tay cầm bút. Phát triển khả năng giao
tiếp.
Cách chơi: Vừa làm động tác vừa đọc đồng dao (một bé trai đứng đối diện 1 bé
gái)
Này cô bé, này cậu bé (chỉ tay về phía người đối diện)
Những ngón tay ở đâu rồi? (tay người này giấu trên vai người kia)
Chúng ngồi trên đồi cao lắm (những ngón tay gãi vào vai người đối điện)
Chúng ngắm mặt trời buổi chiều (2 bàn tay của hai bạn chơi vẫn tiếp tục gãi nhẹ
vào vai nhau)

Oi là la ối là la (2 bàn tay của hai bạn chơi đập vài cái vào nhau).
Trò chơi “Ngón chân nhúc nhích”
Mục đích: Phát triển các cơ nhỏ của bàn chân, bàn tay, phối hợp cử động tay và
chân.
Cách chơi: Vừa đọc đồng giao vừa làm động tác:
Một ngón chân nhúc nhíc này (cầm ngón chân và lắc nhẹ theo nhịp thơ);
Hai ngón chân nhúc nhíc này(cầm ngón chân nữa và lắc nhẹ theo nhịp thơ);
Ba ngón chân nhúc nhíc khiến ta vui rồi(cầm ngón chân nữa và lắc nhẹ theo
nhịp thơ);
Lần chơi lại thay ngón chân bằng ngón tay.


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
Trị chơi “Cua bị”
Mục đích: Luyện vận động của các ngón tay trong cả hai bàn tay.
Cách chơi: Ngồi tự do hoặc ngồi vòng tròn. Hai ngón cái móc vào nhau, những
ngón cịn lại xịe ra hai hướng như tám cái chân cua. Vừa đọc đồng giao vừa
chuyển động cả hai bàn tay theo chiều dọc hoặc chiều ngang của mặt phẳng
trước mặt. Các ngón tay làm chân cua phải co duỗi liên tục như cua đang bò.
Con cua tám cẳng hai càng
Chẳng đi mà lại bò ngang cả ngày.
Lúc đầu chuyển động của bàn tay chậm về sau đọc đồng dao nhanh hơn và
chuyển động cũng nhanh hơn.
Trị chơi “Tay đâu”
Mục đích: Luyện vận động của các ngón tay cầm bút. Phát triển khả năng giao
tiếp.
Cách chơi: Vừa làm động tác vừa đọc đồng dao
Này cậu bé, này cậu bé
Những ngón tay ở đâu rồi? (tay người này giấu trên vai người kia)
Chúng ngồi trên đồi cao lắm (những ngón tay gãi vào vai người đối điện)

Chúng ngắm mặt trời buổi chiều (2 bàn tay của hai bạn chơi vẫn tiếp tục gãi nhẹ
vào vai nhau)
Oi là la ối là la (2 bàn tay của hai bạn chơi đập vài cái vào nhau).
-Trò chơi “cắp cua”
Mục đích: Luyện vận động các ngón tay
Cách chơi: Đan các ngón tay lại với nhau, đưa 2 ngón trỏ ra, dùng 2 ngón trỏ để
gắp viên sỏi bỏ vào rổ, ai gắp được nhiều sỏi hơn sẽ chiến thắng
Trị chơi “hoa nở hoa tàn”
Mục đích: Luyện cơ bàn tay, cổ tay
Cách chơi: Vừa nói vừa làm động tác theo: giao hạt, gieo hạt (giả vờ dùng tay
gieo hạt), hạt nảy mầm (chụm 2 bàn tay lại với nhau và khẽ rung rung nhẹ tay),
hạt lớn lên thành cây (vẫn chụm 2 tay và đưa lên cao hơn), 1 nụ (chụm các ngón
tay của 1 bà tay lại và đưa ra), 2 nụ (chụm các ngón tay của bàn tay còn lại đưa
ra), 1 hoa (xòe tay ra), 2 hoa (xòe tay còn lại ra), hoa đung đưa trong gió (khẽ
đưa nhẹ hai tay qua lại), gió thổi mạnh (đưa tay mạnh), hoa tàn ( cụp 2 cổ tay
xuống dưới)
Trị chơi “bắn bi”
Mục đích: trị chơi luyện tay cầm bút cho bé
Cách chơi: cho bé dùng ngón tay búng các viên bi để dụng vào nhau, hoặc
cho bé búng các viên bi vào khung thành


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
Các bài viết tham khảo khác:
- Tơi kích thích trẻ để trẻ có thể vừa cử động các ngón tay vừa dùng ánh
mắt nhìn theo đồ vật mà trẻ chú ý bằng cách đưa ra hai loại đồ ăn, hai loại đồ
uống hay hai loại đồ chơi. Khi trẻ với loại trẻ thích, thì đặt loại khác xuống. Và
hãy làm như cách trên, “dí” ngón tay của trẻ về đồ vật mà trẻ thích để trẻ có thể
chạm nó và nói cho trẻ tên của vật mà trẻ đã chọn. Tôi làm những việc này rất
nhiều lần với các tình huống khác nhau. - Trong bất cứ trị chơi nào tơi tiến

hành với trẻ, tơi cố gắng chơi lần lượt để trẻ nhìn thấy mình đang chỉ trỏ và học
cách hiểu các ý nghĩa trong hành động của đó. Khi đã dạy trẻ chọn đồ vật bằng
cách chỉ vào đồ vật , tôi luôn thể hiện các hình thức khác, đặc biệt “hãy
nhìn…”. Hãy chỉ các vật cho trẻ với sự nhấn mạnh mỗi khi có cơ hội. Bắt đầu
bằng việc chạm vào các vật mà tơi muốn trẻ nhìn. Sau đó sử dụng các “điểm ở
xa”, ví dụ một hình ảnh ngộ nghĩnh dán trên tường, một chiếc ơ tơ đang đi ngồi
đường....
3.7. Biện pháp 7: Tổ chức cho trẻ khuyết tật tham gia vào các hoạt động
mọi lúc, mọi nơi
Song song với nhiệm vụ xây dựng môi trường thân thiện để trẻ khuyết tật
hịa nhập thì việc dạy trẻ mọi lúc mọi nơi là việc làm hết sức cần thiết . Đối với
trẻ khuyết tật thì khả năng nhận thức, diễn đạt những ý nghĩ, mong muốn của trẻ
rất hạn chế . Vì thế cơ giáo phải thường xun quan tâm chăm sóc,trị chuyên,
giúp đỡ trẻ ở mọi lúc mọi nơi, trong mọi hoạt động như: vào giờ đón trả trẻ, giờ
chơi tơi thường trị chuyện với cháu, xoa bóp cơ tay cho cháu…
Việc giáo dục trẻ khuyết tật phải thực hiện một cách thường xuyên , phải
kiên trì , nhẫn nại, thường xuyên nhắc nhỡ giáo dục trẻ trong trường, trong lớp
phải yêu thương , giúp đỡ bạn lúc khó khăn, thấy bạn bị ngã phải đỡ bạn đứng
dậy, thấy bạn buồn, bạn khơng khỏe thì phải quan tâm hỏi thăm ( Sao bạn buồn
thế? hay bạn đau chỗ nào?…),cùng chơi với bạn…Đây cũng là cơ hội tốt để giáo
dục tình cảm, lòng nhân ái, nhân cách sống và kỹ năng sống cho trẻ Mầm Non.
Để tổ chức cho trẻ khuyết tật tham gia vào các hoạt động vui chơi, học tập
giúp trẻ phát triển khả năng tư duy sáng tạo là một yêu cầu hết sức quan trọng. Để
thực hiện được vấn đề này địi hỏi người giáo viên phải có kiến thức sâu sắc về
các cơ sở khoa học và phương pháp chăm sóc – giáo dục trẻ, phải có kỹ năng, kỷ
xảo nghề nghiệp. Cô giáo phải linh hoạt, nhạy bén, sáng tạo, chu đáo và tỷ mỷ để
phát hiện những khả năng tiềm ẩn và đáp ứng kịp thời những nhu cầu đòi hỏi của
trẻ. Tạo cho trẻ sự tự tin, mạnh dạn hòa nhập tham gia hoạt động với các bạn.
* Ví dụ : Bé Khơi Ngun khuyết tật cả về ngôn ngữ lẫn thể chất. Trong
các hoạt động vui chơi, các trò chơi vận động, hoặc trong các giờ học tôi

Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
thường xuyên chú ý, quan tâm đến trẻ , nhắc nhỡ các bạn trong lớp giúp đỡ bạn
khi chơi, không chạy nhảy xô đẩy làm ngã bạn. Khi xuống sân tập thể dục tôi
luôn bên cạnh Nguyên động viên con đi vững vàng khi có gặp khó khăn tơi có
thể dìu dắt em ...Tơi ln là chỗ dựa cho trẻ dìu dắt trẻ mỗi khi trẻ tham gia hoạt
động tạo niềm tin và sự an tồn cho trẻ.
Trong giờ tập tơ số, chữ cái , giờ chơi tự do, giờ học tạo hình, giờ chơi
góc....vì tay trẻ bị co quắp lại cho nên rất khó khăn trong các vận động tinh. Tôi
luôn nhắc nhỡ các cháu giúp đỡ bạn , giáo dục cho các cháu ln có tình cảm
u thương bạn. Trong khi thực hiện cơ ln quan tâm giúp đỡ động viên ,
khuyến khích để trẻ tích cực hoạt động hồn thành bài của mình.
Biên cạnh những giị học gị bó tơi ln động viên các bạn trong lớp chơi
cùng bạn gọi bạn vào nhóm chơi Trẻ tự kỷ gặp khiếm khuyết nghiêm trọng về
giao tiếp và tương tác xã hội , phương pháp nhóm giúp trẻ hịa nhập cùng các
bạn cùng trang lứa với mục đích giúp trẻ phát triển khả năng giao tiếp và có sự
tương tác với các bạn trong lớp.Thơng qua hoạt động theo nhóm , trẻ hiểu
những cách ứng xử và quy định của nhóm . Hoạt động của các thành viên trong
nhóm chính là những nhân tố kích thích trẻ nhận thức bắc chước , các hành vi
những lời nói tác động đến trẻ lơi kéo trẻ tham gia cùng các bạn. Tình trạng tự
kỷ sẽ được cải thiện khi trẻ tự kỷ dần chơi, tương tác với các thành viên khác
trong nhóm
Trong các hoạt động cơ thường xuyên động viên, khuyến khích, gợi mở
kích thích trẻ khuyết tật tích cực tham gia hoạt động, hoạt động vừa sức không ỷ
lại vào người khác.
* Hiện nay việc ứng dụng CNTT trong Trường Mầm non là một phương
tiện giáo dục vơ cùng tiện lợi và hữu ích. Tơi thường xun truy cập mạng
Internet tìm hiểu thơng tin giáo dục hịa nhập trẻ khuyết tật , tìm tịi những hình
ảnh tư liệu giáo dục, thiết kế những trò chơi trong bài giảng powerpoint để trẻ

tiếp cận CNTT và đặc biệt là trẻ khuyết tật rất hứng thú tham gia.
Ví dụ: Tơi thiết kế những trị : Ai tinh mắt thế, trị chơi Ai đốn giỏi, hoặc
trị chơi Ai đúng – Ai sai …nhằm mục đích mở rộng cho trẻ hiểu biết về thế giới
xung quanh , nhận biết đoán tên những đồ dùng trong gia đình, những con vật,
các loại rau quả và các trò chơi chữ cái , trò chơi với tốn … trong khi thiết kế
tơi tạo những hiệu ứng âm thanh, lời nói như: Bạn tài quá, bạn giỏi quá , đúng
rồi xin chúc mừng bạn.. hoặc : sai rồi bạn chọn lại đi…..
Việc ứng dụng các trị chơi chữ cái, tốn, trị chơi câu đố trong Phần mềm Vui
học mầm Non giúp trẻ tư duy nhanh nhẹn, thông minh hơn . Trẻ rất hứng thú


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
tham gia và đặt biệt là khả năng nhận biết, chú ý, ghi nhớ của trẻ khuyết tật tiến
bộ rõ rệt.
3.8 Biện pháp 8: Tuyên dương những hành vi tốt
Tuyên dương có thể mang lại những tiến bộ đối với trẻ tự kỷ, vì vậy tơi
ln khuyến khích tun dương trẻ khi trẻ làm được các hành động dù rất nhỏ
như :Bê ghế về bàn, ngồi lên ghế học bài, uống hết 1 hộp sữa . Tôi tuyên dương
trẻ khi chúng biết cách ứng xử hay học được 1 kĩ năng mới và nên chỉ ra một
cách cụ thể hành vi nào của trẻ đang được khen.Bên cạnh việc tun dương tơi
có thể dùng những phần qùa nho nhỏ để thưởng cho trẻ như thưởng cho 1 cái
kẹo, hoặc một món đồ chơi mà trẻ thích.Tơi tin rằng bằng những điều nhỏ nhặt
ấy nhưng giúp trẻ tự tin hơn, mở lòng hơn, hòa nhập hơn với các bạn với cô
giáo. Khi được sự động viên khuyến khích của các bạn trẻ tiếp tục phát huy
những điều tốt đã làm được.
3.9. Biện pháp 9: Kết hợp với cha mẹ học sinh
Xây dựng và phát triển mối quan hệ giữa trẻ với gia đình (đặc biệt là với
mẹ), quan hệ giữa trẻ với giáo viên, với bạn bè và môi trường xung quanh để
thiết lập mối quan hệ tương tác xã hội.
Tôi mạnh dạn trao đổi với phụ huynh rằng trường học, bác sĩ tâm lí chỉ là

nơi cung cấp cho bố mẹ những kiến thức, hỗ trợ và giám sát chương trình chăm
sóc, giáo dục và trị liệu tại gia đình. Trao đổi với cha mẹ trẻ về những tiến bộ
của trẻ khi ở trường, lúc về nhà, những điều chưa khắc phục được và bàn bạc,
tìm ra phương pháp có lợi nhất cho sự phát triển của con.
Hòa nhập xã hội đối với trẻ tự kỉ là điều cần thiết và là nền tảng vững
chắc cho sự phát triển và giáo dục đối với trẻ trong tương lai của trẻ. Chúng ta
cần thiết phải nhìn nhận trẻ tự kỉ là một đứa trẻ bình thường và hồn tồn có thể
thay đổi tiến bộ được.Để giáo dục trẻ tự kỉ có thể hịa đồng được với cuộc sống
xã hội là cả một quá trình tác động lâu dài. Và giáo dục giúp trẻ hịa nhập khơng
phải là việc đơn giản chính vì vậy cần phải có sự tác động kiên trì, tâm huyết từ
thầy cơ, bạn bè, cha mẹ và những người thân xung quanh trẻ.
4.Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
4.1: Đối với giáo viên
Qua một năm học thực hiện các biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn
ngữ và khả năng giao tiếp cho bạn Khôi Nguyên tôi thu được một số kết quả như
sau:
- Tơi thấy mình gần gũi hơn với trẻ, thân thiện hơn với trẻ. Tôi thấy được
sự tiến bộ ở từng tuần từng tháng của trẻ ngày một tốt hơn .


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
- Thấy được vai trò quan trọng của mình đối với trẻ trong mọi hoạt động.
Tuy chỉ là một phần rất nhỏ trong mọi hoạt động của trẻ nhưng là một phần
không thể thiếu.
- Qua việc dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp cho bạn
Khơi Ngun cịn giúp cho tôi hiểu sâu hơn nữa về tâm sinh lý của những trẻ
mắc bện tự kỷ từ đó tơi có những biện pháp khác nhau để giúp các con ngày
càng tiến bộ trong việc phát triển ngôn ngữ giao tiếp cũng như hịa nhập với các
bạn trong và ngồi lớp học. Tơi cùng thấy mình cần phải ý thức hơn nữa về việc
trau đồi kiến thức về giáo dục hòa nhập trẻ tự kỷ cũng như tuyên truyền cho

cộng đông xung quanh về tầm quan trọng của việc giúp trẻ tự kỷ hòa nhập với
xã hội.
4.2:Đối với trẻ
+ Bản thân cháu Khơi Ngun đã có sự tiến bộ như bắt đầu biết phát âm
những từ ngữ đơn giản như: bà, cá, mẹ cơ, tơ,cơm.....
+ Ngồi ra trẻ cịn biết chơi cùng các bạn trong lớp biết làm một số công
việc đợn giản như tự xúc cơm, tự biết đi vệ sinh, ự biết lấy ghế vào chỗ ngồi, tự
biết ngồi cầm bút tô màu....Tuy là những hành động đơn giản nhưng sự tiến bộ
của con mang lại một niềm vui nềm hi vọng lớn cho cơ và gia đình trẻ.
+ Trẻ còn rất hào hứng tham gia các hoạt động phù hợp với khả năng của
mình như tơ màu, tơ số,.
4.3: Đối với phụ huynh
+ Bản phụ huynh bạn Khôi Nguyên cũng tâm sự với tôi sau một năm học
họ cũng cảm thấy được sự thay đổi của con rất rõ rệt và họ rất phấn khởi tin
rằng con mình có thể tiến bộ hơn nữa và ngày càng hòa nhập với xã hội. Họ
khơng cịn phải lo lắng, mặc cảm khi thấy con mình bị tự kỷ. Họ ln tham khảo
và kết hợp với các cô về các phương pháp dạy con không những chỉ để phát
triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp mà họ còn tham khảo cùng với các cô giúp
con phát triển về mặt nhận thức .....


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1 . Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm
– Nếu trẻ bị khuyết tật không được can thiệp sớm, không được giáo dục
hịa nhập trong mơi trường bình thường thì khả năng phát triển kém, có thể sẽ
mất đi cơ hội hịa nhập với xã hội,với cộng đồng. Vì thế việc nghiên cứu đưa ra
các biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp có ý nghĩa
rất lớn trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ trong trường mầm non.
+ Giúp cho giáo viên có thêm kiến thức về giáo dục hịa nhập trẻ khuyết

tật, khơi dậy tình cảm của mọi người đối với những trẻ kém may mắn.
+ Giáo dục cho trẻ kỹ năng sống, lịng nhân ái, tình thương u bạn bè giữa
những trẻ bình thường và trẻ bị khuyết tật nhằm phát triển nhân cách cho trẻ.
+ Giúp cho trẻ khuyết tật phát triển ngôn ngữ khả năng giao tiếp ,mạnh
dạn, tự tin, tạo tâm thế vui vẻ, thích đến trường.
+ Phát huy những thế mạnh của trẻ khuyết tật và hạn chế những khiếm
khuyết cho trẻ, giúp trẻ phát triển đầy đủ cả thể chất và tinh thần, tạo cơ hội phát
triển toàn diện để sau này trở thành những người con có ích cho gia đình và cho
xã hội.
2. Việc áp dụng và khả nãng phát triển sáng kiến kinh nghiệm
Qua sáng kiến kinh nghiệm của tôi với đề tài các biện pháp dạy trẻ tự kỷ
phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp” đã được BGH thống nhất tổ chức lên
chuyên đề cho tất cả giáo viên cùng tham dự, rút kinh nghiệm đóng góp ý kiến
xây dựng để cùng thực hiện tốt chuyên đề này.
3. Bài học kinh nghiệm
– Để Giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật tốt phải có sự phối hợp chặt chẽ
giữa gia đình , nhà trường và xã hội. Đặc biệt là trạm y tế phải thường xuyên
theo dõi.
– Nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ để có biện pháp giáo dục phù hợp.
– Giáo viên phải tạo môi trường tốt cho trẻ hoạt động.
– Phải thường xuyên học hỏi, tìm tịi nghiên cứu đưa ra những biện pháp
giáo dục phù hợp, xử lý tình huống kịp thời..
– Giáo viên phải thường xuyên gần gũi, động viên, khuyến khích, tạo điều
kiện để trẻ hòa nhập vui chơi với bạn bè.
– Thường xuyên giáo dục các cháu trong trường, lớp thể hiện tình cảm
yêu thương, giúp đỡ bạn, giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
– Thường xuyên quan tâm theo dõi các hoạt động của trẻ khuyết tật, nhận
xét đánh giá sự phát triển của trẻ.

Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
– Giáo viên phải thật sự là người mẹ hiền, bằng tình thương bao la của
người mẹ, bằng những kinh nghiệm, những kỹ năng sư phạm , sự linh hoạt nhạy
bén trong phương pháp giáo dục và quan tâm chăm sóc giáo dục trẻ mọi lúc mọi
nơi, trong mọi hoạt động.
4. Đề xuất
4.1 Đối với ngành giáo dục.
- Tổ chức bồi dường thường xuyên cho các giáo viên Mầm non về kiến
thức giáo dục trẻ tự kỷ để giúp giáo viên nắm bắt, tiếp cận những vấn đề đổi
mới.
- Tổ chức các nội dung thi dạy để các giáo viên có điều kiện phát huy trao
đổi, rút kinh nghiệm về khả năng tổ chức cũng như sử dụng các biện pháp dạy
học phù hợp.
Bổ sung hỗ trợ tài liệu mới trong và ngoài nước để giáo viên được học
hỏi, tiếp cận những cái mới về giáo dục trẻ khuyết tật.
4.2 Đối với nhà trường.
- Thường xuyên theo dõi, đôn đốc nhắc nhở, dự giờ rút kinh nghiệm,
hướng dẫn cho giáo viên các biện pháp giáo dục dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn
ngữ và khả năng giao tiếp
- Tạo điều kiện cho giáo viên tham quan, học hỏi dự giờ những tiết dạy
mẫu, dạy giỏi về vấn đề hòa nhập trẻ khuyết tật để nâng cao trình độ.
- Khuyến khích giáo viên viết sáng kiến kinh nghiệm để giáo viên trong
trường học hỏi lẫn nhau.
- Cần trang bị đầy đủ vật chất, đồ dùng dạy học cho cơ và trẻ.
4.3 Đối với giáo viên.
- Tích cực học tập, học hỏi để nâng cao trình độ tay nghề.
- Chịu khó sưu tầm, nghiên cứu để tìm những hình thức tổ chức cũng như
các biện pháp dạy học phù hợp nhất
- Kết hợp với phụ huynh để có biện pháp giáo dục trẻ một cách tốt nhất ở
gia đình và nhà trường.

Trên đây là một số biện pháp tôi dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả
năng giao tiếp . tôi rất mong được sự đóng góp ý kiến của các cấp lãnh đạo, của
Ban giám hiệu và các bạn đồng nghiệp để tơi có thêm kinh nghiệm trong việc
trong việc giúp trẻ có những tiến bộ cao nhất về phát triển ngôn ngữ và khả năng
gia tiếp giúp trẻ tự kỷ ngày một hòa nhập với xã hội.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
Trâu quỳ ngày 20 tháng 3 năm 2019
IV/CÁC HÌNH ẢNH SỬ DỤNG TRONG SÁNG KIẾN


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
Biện pháp 4: Dạy trẻ tự kỷ nhìn mặt đối mặt

Bạn Khơi Ngun cùng cơ nhận biết vật mà mình thích

Bạn Khơi Ngun cùng cơ chơi trị Tập tầm vơng
Biện pháp 5. Dạy trẻ bắt chước việc tạo ra các âm thanh

Bạn Khôi Nguyên cùng cô phát âm từ “ cá”


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp
Biện pháp 6.Giúp trẻ hiểu các cử chỉ

Khơi Ngun cùng bạn chơi trị chơi: Nu na nu nống
Biện pháp 7: Tổ chức cho trẻ khuyết tật tham gia vào các hoạt động mọi
lúc, mọi nơi

Cháu Khôi Nguyên đang chơi tự do cùng các bạn

Cháu Khôi Nguyên trong giờ tập tô số


Các Biện pháp dạy trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp

Cháu Nguyên đọc thơ cùng các bạn

Cháu Nguyên bê ghế về bàn học cùng các bạn

Cháu Khôi Nguyên đang cùng các bạn cắt dán hoa