041_Xây dựng công cụ biên soạn bài giảng tuân theo chuẩn SCORM

- 22 -
XÂY DỰNG CÔNG CỤ BIÊN SOẠN BÀI GIẢNG
TUÂN THEO CHUẨN SCORM

Nguyễn Thị Ngọc Điệp-MSV: 0121853
Nguyễn Thị Bình Giang-MSV: 0122262
Email:



Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Việt Hà


1. Giới thiệu
e-Learning là chữ viết tắt của Electronic
Learning - học tập điện tử. Đó là một hình
thức học tập được phân phối và quản lí thông
qua các phương tiện điện tử, các ứng dụng
công nghệ. Một xu hướng phát triển e-
Learning hiện nay đang được chú trọng là xây
dựng các nội dung học tập có thể tái sử dụng
được, bền vững với sự phát triển của công
nghệ
, khả chuyển giữa các hệ thống khác nhau
và tăng hiệu quả kinh tế. Do đó, các chuẩn và
các đặc tả ra đời phục vụ cho việc xây dựng
các nội dung học tập như vậy. SCORM là một
chuẩn được đưa ra bởi ADL (Advanced
Distribute Learning) -một tổ chức của Bộ quốc
phòng Mỹ. Chuẩn này đang được chú ý nhiều
nhất và có khá nhiều sản phẩm tuân theo

chuẩn SCORM.
Trên cơ sở
nghiên cứu về chuẩn SCORM,
chúng tôi sẽ xây dựng một bộ công cụ biên
soạn bài giảng tuân theo chuẩn này. Với bộ
công cụ này, người dùng chính là người giáo
viên, có thể tạo, cập nhật và đóng gói một
khóa học dễ dàng, thân thiện mà họ không cần
biết các chi tiết kĩ thuật phức tạp bên trong.
Gói nội dung có thể tái sử dụng được trên bất
kì hệ e-Learning nào tương thích với SCORM.

2. Chuẩn SCORM và đóng gói nội dung
SCORM là chữ viết tắt của Sharable
Content Reference Model – Mô hình tham
chiếu nội dung có thể chia sẻ được. SCORM
được coi là sự kết tinh trí tuệ của cả cộng đồng
e-Learning trong nhiều năm qua. Nó là một
mô hình tham khảo của nhiều chuẩn kĩ thuật,
nhiều đặc tả và các hướng dẫn có liên quan,
được đưa ra bởi các tổ chức khác nhau, dùng
để đáp ứng các yêu cầu ở mức cao của nội
dung học tập. Tư t
ưởng chung của SCORM là
tạo ra các đối tượng học có thể chia sẻ và tái
sử dụng.
Về cơ bản, chuẩn SCORM bao gồm 3
thành phần: Mô hình tích hợp nội dung-CAM,
Môi trường chạy SCORM-RTE, Sắp xếp và
điều hướng-SN.

Mô hình tích hợp nội dung xác định cách
thức đóng gói nội dung sao cho nó có thể sử
dụng được trong nhiều hệ LMS (hệ quản trị
học) khác nhau. Mô hình tích hợp nội dung
được chia thành 3 phần: Mô hình nội dung,
Meta-data và Đóng gói nội dung.
Mô hình nội dung định nghĩa một mô hình
hợp lí cho việc phân chia nội dung học thành
các đơn vị có kích thước tùy ý, phục vụ cho
mục đích tái sử dụng. Các đơn vị này được gọi
là các Asset và SCO.
Meta-data cung cấp một quy tắc đặt tên
chung để mô tả các tài nguyên học. Mô tả các
tài nguyên bằng meta-data sẽ giúp cho việc
tìm kiếm chúng một cách hệ thống và dễ dàng.

Đóng gói nội dung
có cốt lõi là một file

imsmanifest.xml.
File imsmanifest.xml gồm có 4 phần chính:

Meta-data: Ghi các thông tin cụ thể về gói
nội dung.
Organizations: Mô tả cấu trúc nội dung
chính của gói. Nó gần như một bảng mục lục.
Nó tham chiếu tới các tài nguyên và các file
manifest con khác.
Resourses: Bao gồm các mô tả tham chiếu
tới các file khác được đóng cùng trong gói

hoặc các file khác ở ngoài (ví dụ các địa chỉ
web).
- 23 -
Sub-manifest: Mô tả toàn bộ các gói được
gộp vào bên trong gói chính. Mỗi sub-
manifest cũng có cấu trúc gồm: meta-data,
organization, resourses, sub-manifest. Mỗi
sub-manifest có thể chứa các sub-manifest
khác.
Đặc tả này cho phép gộp nhiều khóa học,
các thành phần cao cấp khác từ các bài học
đơn lẻ, các chủ đề, và các đối tượng học tập
mức thấp. Đồng thời nó cũng cung cấp kĩ
thuật gộp file manifest và các file vật lí khác
thành một gói vật lí. Các định dạng file được
khuyến cáo để
ghép các file riêng rẽ là ZIP,
JAR, CAB.
3. Xây dựng công cụ biên soạn bài giảng
tuân theo chuẩn SCORM
Chúng tôi đề xuất xây dựng một công cụ
biên soạn bài giảng tuân theo chuẩn SCORM.
Công cụ được xây dựng dựa trên nền Web, sử
dụng ngôn ngữ lập trình PHP.
Bộ công cụ sẽ đảm bảo được những chức
năng sau:
Hỗ trợ việc tạo cấu trúc bài giảng theo ý
muốn: Khi tạo mới một bài giảng, người dùng
có thể tự xây dựng cấu trúc bài giảng, hoặc
xây dựng dự

a trên các template có sẵn. Trên
cơ sở các template này, người dùng có thể
chỉnh sửa lại cho phù hợp.
Hỗ trợ việc cập nhật, chỉnh sửa các gói nội
dung. Với các gói nội dung tuân theo chuẩn
SCORM, công cụ sẽ phân tích file đặc tả cấu
trúc imsmanifest.xml, từ đó có thể hiển thị lại
cấu trúc của gói nội dung. Sau khi hiển thị,
công cụ cho phép người dùng có thể chỉnh sửa
cấu trúc, cập nhật các tài nguyên của gói nộ
i
dung.
Hỗ trợ việc đóng gói và lưu trữ bài giảng:
Sau khi đã xây dựng được cấu trúc cho gói nội
dung, thông tin về đặc tả cấu trúc này sẽ được
lưu trữ trên file imsmanifest.xml, ngoài ra
công cụ còn sinh ra các file hỗ trợ .xsd chứa
thông tin về XML Schema, các file này định
dạng cấu trúc của file imsmanifest. Sau đó,
dựa vào đặc tả trong file imsmanifest, công cụ
sẽ tham chiếu đến các file tài nguyên để đưa
vào gói nội dung. Cuối cùng, nội dung sẽ được
đ
óng gói dưới dạng một gói zip. Gói nội dung
có thể được lưu trữ tại một cơ sở dữ liệu tập
trung trên server, hoặc có thể lưu trữ tại các
máy cá nhân của người dùng.
4. Thực nghiệm
Công cụ đã xây dựng được các gói nội
dung bao gồm các thành phần cơ bản như sau:

-File đặc tả cấu trúc gói nội dung có tên là
imsmanifest.xml.
-Các file XML Schema (.xsd).
-Các file tài nguyên mà gói nội dung tham
chiếu tới.
Chúng tôi đã sử dụng Reload Editor - một
phần mềm mã nguồn mở - để test tính tuân
theo chuẩn của gói nội dung được tạo ra. Kết
quả cho thấy, gói nội dung có thể được hiển
thị lại bằng Reload. Điều này đã chứ
ng tỏ
rằng, gói nội dung mà công cụ tạo ra có thể tái
sử dụng trên bất kì hệ LMS nào tuân theo
chuẩn SCORM.
5. Kết luận
Trên đây chúng tôi đã đưa ra mô hình một
bộ công cụ biên soạn bài giảng tuân theo
chuẩn SCORM, hiện nay vẫn đang trong quá
trình xây dựng và phát triển. Bước đầu, công
cụ mới đảm bảo được các chức năng tạo, cập
nhật, đóng gói nội dung, trong tương lai, công
cụ sẽ được bổ sung thêm nhiều chức năng mới
như hỗ trợ thêm các template, tích hợp các
ứng dụng hỗ trợ việc tạ
o bài giảng trực tiếp,
tạo ra các nội dung hỗ trợ việc sắp xếp và điều
hướng,…..

Tài liệu tham khảo

[1] Carnegie Mellon University (2003). “Best
Practices Guide for Content Developers”.
1
st
-ed.
[2] www.adlnet.org, SCORM Specification