MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM XÂY DỰNG THÀNH CÔNG MÔ HÌNH CÔNG TY BHTH Ở VIỆT NAM

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM XÂY DỰNG THÀNH CÔNG MÔ
HÌNH CÔNG TY BHTH Ở VIỆT NAM
I. CÁC ĐIỀU KIỆN DẪN ĐẾN SỰ THÀNH CÔNG CỦA CÁC CÔNG
TY BHTH
Theo đánh giá của các nhà kinh tế, lịch sử cho thấy các công ty bảo hiểm
tương hỗ có thể tồn tại và phát triển thành công là do các điều kiện tiên quyết sau:
1) Tính đồng nhất về nhu cầu, mối quan tâm của các thành viên:
Các tổ chức bảo hiểm tương hỗ thường khai thác chỉ một loại nghiệp vụ bảo
hiểm chứ không đa dạng hóa như các công ty bảo hiểm cổ phần. Tính đồng nhất
này cũng tạo điều kiện cho các tổ chức bảo hiểm tương hỗ có được sự kiểm soát
hữu hiệu hơn của các thành viên, đặc biệt là khắc phục được hiện tượng rủi ro đạo
đức và lựa chọn bất lợi.
2) Giải quyết tốt hơn tính bất tương xứng thông tin:
Bên mua bảo hiểm thường khác biệt nhau rất nhiều về mức độ rủi ro họ gặp
phải và bản thân họ thường nhận biết (có thông tin) về rủi ro đó tốt hơn so với công
ty bảo hiểm. Đối với các công ty bảo hiểm tương hỗ, do bên mua bảo hiểm đồng
thời là chủ sở hữu cho nên việc giải quyết tính bất tương xứng về thông tin của các
tổ chức bảo hiểm tương hỗ tốt hơn hẳn so với các công ty bảo hiểm cổ phần.
3) Môi trường cạnh tranh ít khốc liệt hơn trong giai đoạn phát triển ban
đầu:
1
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Do tập trung vào khai thác khách hàng trong cùng một khu vực địa lý, ngành
nghề. Bên cạnh phương châm tăng số lượng hợp đồng bảo hiểm để đa dạng hóa rủi
ro, các công ty bảo hiểm tương hỗ cũng tránh khai thác các hợp đồng từ phía khách
hàng nằm ngoài ngành nghề của mình.
4) Ưu thế về tăng cường giám sát, đề phòng hạn chế tổn thất:
Với sự đồng nhất giữa chủ sở hữu và bên mua bảo hiểm, hỡnh thức bảo hiểm
tương hỗ khắc phục được mâu thuẫn trong giám sát, đề phòng hạn chế rủi ro.

5) Rủi ro đạo đức và lựa chọn bất lợi:
Bảo hiểm tương hỗ có ưu điểm mạnh trong việc hạn chế được vấn đề rủi ro
đạo đức và các lựa chọn bất lợi, đặc biệt là đối với các tổ chức tương hỗ có quy mô
nhỏ khi mà các thành viên có sự hiểu biết nhất định về nhau.
6) Khả năng chịu rủi ro của ngành:
Thực tiễn cho thấy các công ty bảo hiểm tương hỗ có khả năng chịu rủi ro
của ngành tốt hơn so với các công ty bảo hiểm cổ phần. Đối với các ngành nghề có
tính bất ổn cao, các công ty bảo hiểm cổ phần thường áp một mức phí bảo hiểm rất
cao nhưng các công ty bảo hiểm tương hỗ với tính chất tương hỗ của mình luôn có
lợi thế so với các công ty bảo hiểm cổ phần trong việc giảm phí, chia sẻ rủi ro vì
bên mua bảo hiểm cũng đồng thời là chủ sở hữu.
Mặc dù trong vòng 20 năm qua, xu hướng phi tương hỗ hóa (chuyển đổi
công ty bảo hiểm tương hỗ thành công ty bảo hiểm cổ phần) là khá phổ biến trên
thế giới, đặc biệt là trong lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ, vẫn có xu hướng thành lập
các công ty bảo hiểm tương hỗ, đặc biệt là bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp. Tại
Anh và Mỹ, hàng loạt các công ty bảo hiểm tương hỗ mới được thành lập trong các
lĩnh vực như tư vấn pháp lý, hành nghề luật sư, kiến trúc sư, hiệp hội nhà ở... do
2
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
các loại hình bảo hiểm này không được cung cấp bởi các doanh nghiệp bảo hiểm cổ
phần hoặc được cung cấp với mức phí rất cao và mức trách nhiệm bị hạn chế đáng
kể. Các nhà nghiên cứu cho rằng ngay trong điều kiện hiện nay, khi mức tổn thất
chung của một ngành không dự đoán được do các quy định về mức trách nhiệm
thay đổi đáng kể, (đặc biệt là sau vụ thảm họa tòa tháp đôi 11/9/2001), hình thức
bảo hiểm tương hỗ có xu hướng hình thành và phát triển mạnh.
Lịch sử phát triển của các công ty bảo hiểm trên thế giới đã cho thấy rằng,
lợi ích của hình thức bảo hiểm tương hỗ mang lại cho bên mua bảo hiểm không chỉ
là quyền lợi hưởng lợi nhuận của công ty mà còn là chất lượng dịch vụ cao. Các
công ty bảo hiểm tương hỗ luôn được coi là hoạt động vì quyền lợi của bên mua

bảo hiểm là trên hết.
So với hình thức bảo hiểm cổ phần với 2 nguồn vốn hoạt động chủ yếu là
vốn hiện vật và vốn con người, hình thức bảo hiểm tương hỗ còn có thêm nguồn
vốn xã hội. Các mối quan hệ xã hội, niềm tin và sự đồng cảm là nguồn vốn xã hội
quan trọng giúp cho các công ty bảo hiểm tương hỗ hình thành và phát triển phục
vụ đúng phương châm tương trợ, tương hỗ của mình.
II. CÁC GIẢI PHÁP NHẰM XÂY DỰNG THÀNH CÔNG MÔ HÌNH
CÔNG TY BHTH Ở VIỆT NAM.
2.1. Các giải pháp vĩ mô:
- Về cơ chế chính sách: việc đề xuất mụ hỡnh của tổ chức bảo hiểm như trên sẽ
tạo tiền đề quan trọng trong việc xõy dựng một khung phỏp lý hoàn chỉnh điều tiết
toàn bộ hoạt động của tổ chức bảo hiểm tương hỗ. Ngoài các cơ chế chớnh sỏch về
thành lập, tổ chức và quản lý được xây dựng theo tinh thần trên, thiết nghĩ bảo
hiểm tương hỗ là một loại hỡnh doanh nghiệp đặc thù và lần đầu tiên được nghiên
3
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
cứu, triển khai áp dụng ở Việt Nam nên các quy định về tài chính, khả năng thanh
toỏn và quản lý giỏm sỏt cần được chú trọng hơn.
Mặc dù được xem là doanh nghiệp bảo hiểm và phải có nghĩa vụ đối với ngân
sách nhà nước (đóng thuế), song xuất phát từ bản chất và mục tiêu hoạt động của tổ
chức bảo hiểm tương hỗ là tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau. Do vậy, đối với một số lĩnh
vực có khó khăn về việc triển khai hoạt động bảo hiểm tương hỗ, những lĩnh vực
mà nhà nước ưu tiên phát triển như bảo hiểm nụng nghiệp,... thỡ cần cú chớnh sỏch
ưu đói về thuế phự hợp để khuyến khích loại hỡnh này phỏt triển.
- Về quản lý nhà nước:
Do bảo hiểm tương hỗ là một loại hỡnh doanh nghiệp bảo hiểm mới, lần đầu
tiên được xõy dựng và ỏp dụng ở Việt Nam, cú thể núi rằng, chỳng ta cũn yếu và
thiếu kinh nghiệm trong việc tổ chức thành lập, quản lý và giỏm sỏt loại hỡnh
doanh nghiệp này. Để nâng cao hiệu quả hoạt động và cụng tỏc quản lý giỏm sỏt

của nhà nước đối với tổ chức bảo hiểm tương hỗ, chúng ta cần phải:
Thứ nhất, tiếp tục củng cố tổ chức, bộ máy cơ quan quản lý nhà nước về
kinh doanh bảo hiểm. Trong thời gian qua, tốc độ phát triển của thị trường bảo
hiểm đó tăng trưởng một cách nhanh chóng trong khi đó cơ quan quản lý nhà nước
về kinh doanh bảo hiểm cũng đó cú nhiều bước phát triển về quy mô và thẩm
quyền, song trước việc thực hiện các cam kết hội nhập song phương và đa phương,
nhất là việc Việt Nam sẽ gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới, việc đáp ứng các
nguyên tắc và chuẩn mực quốc tế về bảo hiểm sẽ tạo ra thách thức không nhỏ đối
với chúng ta. Hơn thế nữa, việc xuất hiện thờm một loại hỡnh doanh nghiệp bảo
hiểm mới (bảo hiểm tương hỗ) sẽ càng làm tăng thêm áp lực đối với cơ quan quản
lý. Do vậy, chỳng ta cần phải tiếp tục củng cố cơ quan quản lý nhà nước đối với
hoạt động kinh doanh bảo hiểm theo hướng mở rộng quy mô phù hợp với quy mô
4
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
phát triển của thị trường, đồng thời đảm bảo quản lý theo loại hỡnh nghiệp vụ bảo
hiểm nhõn thọ, phi nhõn thọ, tương hỗ, môi giới và đại lý, quan hệ quốc tế….
Thứ hai, đào tạo nâng cao trỡnh độ cho các cán bộ quản lý nhà nước về kinh
doanh bảo hiểm để đáp ứng cỏc yờu cầu ngày càng cao của mở cửa và hội nhập.
Cựng với việc xuất hiện nhiều loại hỡnh nghiệp vụ, sản phẩm mới, trong đó có bảo
hiểm tương hỗ thỡ cỏc cỏn bộ quản lý nhà nước cần phải tiếp tục được đào tạo, học
hỏi kinh nghiệm quản lý giỏm sỏt hoạt động của thị trường bảo hiểm nói chung và
tổ chức bảo hiểm tương hỗ núi riờng. Vỡ vậy cấp thiết phải nõng cao trỡnh độ
chuyên môn nghiệp vụ về hoạt động kinh doanh bảo hiểm chú trọng đến bồi dưỡng
các kiến thức về đánh giá rủi ro, định phí, trích lập dự phũng nghiệp vụ, kiến thức
về quản lý đầu tư, kiến thức kinh doanh quốc tế…
Thứ ba, tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống các chỉ tiêu đánh giá hiệu
quả hoạt động của doanh nghiệp, khả năng thanh toán,... các văn bản pháp luật về
giám sát từ xa và kiểm tra tại chỗ các doanh nghiệp bảo hiểm, giảm thiểu các can
thiệp hành chính, phải phù hợp với yêu cầu và thực tiễn kinh doanh bảo hiểm của

nước ta và các nguyên tắc chuẩn mực quốc tế, bảo đảm cho ngành bảo hiểm Việt
Nam hoạt động an toàn đồng thời đảm bảo cho các chủ thể tham gia thị trường phát
triển tối đa khả năng của mỡnh, qua đó góp phần đảm bảo cho thị trường bảo hiểm
Việt Nam phát triển lành mạnh, an toàn và hiệu quả..
2.2. Các giải pháp vi mô:
Để thành công dưới hỡnh thức cụng ty BHTH, ban lónh đạo công ty phải tranh
thủ những đặc thù của loại hỡnh doanh nghiệp này, cụ thể:
5
5