Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện kế toán lưu chuyển hàng hoá và xác định kết quả tiêu thụ ở Chi nhánh Công ty ĐIện máy TP

Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện kế toán lưu chuyển hàng hoá và xác
định kết quả tiêu thụ ở Chi nhánh Công ty ĐIện máy TP. HCM
I. ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC KẾ TOÁN LƯU CHUYỂN HÀNG HOÁ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ
TIÊU THỤ Ở CHI NHÁNH CTY ĐIỆN MÁY TP.HCM.
1. Nhận xét chung.
Chi nhánh Công ty điện máy TP. Hồ Chí Minh ra đời và hoạt động từ năm 1996 trong nền kinh tế thị
trường có sự quản lý của Nhà nước. Chi nhánh có những điều kiện thuận lợi là không phải chịu ảnh hưởng
của cơ chế tập trung quan liêu bao cấp kìm hãm ràng buộc do đó có điều kiện tiếp cận với những quy luật
của cơ chế thị trường và đã vận dụng nó một cách linh hoạt vào hoạt động kinh doanh.
Nền kinh tế luôn vận động và phát triển đặc biệt là trong nền kinh tế thị trường những biến động
càng trở nên mạnh mẽ. Do đó bên cạnh những thuận lợi Chi nhánh cũng đã phải đương đầu với không ít
những khó khăn. Chi nhánh đã phải cạnh tranh quyết liệt với các công ty kinh doanh cùng ngành, mà đa
phần là các công ty liên doanh với tên tuổi của các hãng lớn đầy kinh nghiệm và tiềm lực tài chính. Mặc dù
vậy, với tiềm năng sẵn có của mình cộng với sự năng động linh hoạt của tập thể cán bộ công nhân viên, Chi
nhánh đã đạt được một số thành tựu lớn trong kinh doanh.
Kết quả đó đã được thể hiện qua số liệu phản ánh tình hìnhh kinh doanh của Chi nhánh trong những
năm qua. Doanh thu tiêu thụ tăng lên đáng kể, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với Nhà nước, mức thu nhập của
cán bộ công nhân viên trong Chi nhánh ngày càng được cải thiện.
Chi nhánh cũng đã xây dựng cho mình một mạng lưới tiêu thụ rộng khắp trong cả nước. Trên cơ sở
các phương thức tiêu thụ phù hợp với từng khách hàng, từng thị trường, Chi nhánh còn có một đội ngũ nhân
viên năng nổ nhiệt tình có trình độ chuyên môn cao đã đảm bảo cho Chi nhánh có được sự phục vụ tốt nhất
cho nhu cầu của khách hàng và là nhà cung cấp đáng tin cậy.
Về bộ máy quản lý chung toàn Chi nhánh được bố trí rất phù hợp theo hình thức tổ chức quản lý trực
tuyến tham mưu đứng đầu là Giám đốc Chi nhánh. Hình thức này giúp cho công việc quản lý của Chi nhánh
trong điều kiện phạm vi hoạt động của Chi nhánh lớn, quy mô kinh doanh mở rộng với nhiều cửa hàng và
siêu thị. Các phòng ban nghiệp vụ cũng được bố trí hợp lý thực hiện đúng chức năng của mình.
Song song với những mặt đã làm được hiện nay Chi nhánh vẫn còn tồn tại một số hạn chế như sau:
- Công tác nhập khẩu chưa thực sự có hiệu quả, công ty còn phải mua hàng với giá cao, từ đó giảm
khả năng cạnh tranh, chủ yếu là cạnh tranh về giá cả.
- Hiện nay trong thị trường cạnh tranh gay gắt, việc thu hút khách hàng và tạo niềm tin của khách
hàng làm cho họ trở thành khách hàng truyền thống của Chi nhánh là vấn đề cần được quan tâm, xem xét.

Việc áp dụng các chính sách giảm giá và chiết khấu là rất cần thiết trong hoạt động kinh doanh và phù hợp
với thông lệ trong kinh doanh thương mại. Tuy nhiên, tại Chi nhánh chính sách chiết khấu chưa được thực hiện và
chính sách giảm giá đạt hiệu quả chưa cao. Đó là một bất lợi lớn cho Chi nhánh trong điều kiện cạnh tranh như hiện
nay.
2. Nhận xét về kế toán lưu chuyển hàng hoá và xác định kết quả
tiêu thụ ở Chi nhánh công ty Điện máy TP . Hồ Chí Minh
1.3. Nhận xét chung về công tác kế toán.
Bộ máy kế toán của Chi nhánh hiện nay được tổ chức phù hợp với yêu cầu của Chi nhánh và phù hợp
với chuyên môn của mỗi người. Chi nhánh đã trang bị máy vi tính riêng cho bộ phận kế toán và để nâng cao
trình độ cho đội ngũ nhân viên kế toán Chi nhánh đã tổ chức cho họ theo học các lớp nâng cao chuyên môn.
Hiện nay phòng kế toán của văn phòng Chi nhánh có 5 người mỗi nhân viên kế toán phải kiêm nhiệm nhiều
nhiệm vụ khác nhau, đó là một sự cố gắng lớn của các cán bộ kế toán trong Chi nhánh.
Chi nhánh áp dụng mô hình tổ chức công tác kế toán vừa tập trung vừa phân tán là phù hợp với quy
mô và địa bàn hoạt động của công ty
Qua thời gian thực tập tại Chi nhánh, đi sâu tìm hiểu về phần hành kế toán mua bán hàng và xác định
kết quả kinh doanh, tôi xin đưa ra một số nhận xét như sau:
Về hạch toán ban đầu: Nhìn chung các chứng từ kế toán chi nhánh sử dụng đều theo đúng chế độ
chứng từ mà Nhà nước quy định. Tuy nhiên vệc luân chuyển chứng từ giữa các cửa hàng còn chậm và chỉ
được thực hiện vào cuối tháng nên việc cung cấp thông tin kinh tế cho từng bộ phận liên quan chưa được
nhanh chóng.
Về hạch toán tổng hợp và hạch toán chi tiết. Việc sử dụng các tài khoản phản ánh các nghiệp vụ kinh
tế phát sinh nhìn chung đã thực hiện đúng quy định của Nhà nước. Ngoài các tài khoản tổng hợp, kế toán chi
nhánh đã mở các tài khoản chi tiết để tiện cho việc theo dõi các nghiệp vụ kinh tế diễn ra ở Chi nhánh.
1.4. Nhận xét về kế toán lưu chuyển hàng hoá và xác định kết quả tiêu thụ:
Kế toán lưu chuyển hàng hoá và xác định kết quả tiêu thụ của Chi nhánh đã được xác định phù hợp
với chế độ kế toán hiện hành. Kế toán đã ghi sổ, phản ánh đầy đủ chính xác các nghiệp vụ kinh tế phát sinh.
Nhưng bên cạnh đó kế toán LCHH và xác đinh kết quả tiêu thụ vẫn còn có một số tồn tại cần khắc phục.
Thứ nhất: Doanh thu bán hàng của Chi nhánh bao gồm cả doanh thu thuần và doanh thu từ hoa
hồng uỷ thác xuất nhập khẩu. Chi nhánh nên tách riêng tiền hoa hồng được hưởng với doanh thu bán hàng
để có thể xác định chính xác chênh lệch giá mua bán, bởi vì thu nhập từ hoa hồng uỷ thác xuất nhập khẩu

của Chi nhánh xảy ra thường xuyên.
Thứ hai: Công tác ghi sổ.
- Ở sổ Cái các TK không có số dư như TK 511, 5113, 512 kế toán lại phản ánh có số dư là không hợp lý
và cách tính số dư cuối tháng lại không thống nhất trên từng sổ Cái.
- Sổ cái TK 512 kế toán ghi số dư cuối tháng là doanh thu của từng tháng, nhưng ở sổ Cái TK 511 và
TK 5113 số dư cuối tháng là doanh thu lũy kế. Đi sâu tìm hiểu điều này là do Chi nhánh xác định lợi nhuận
theo từng quý, nhưng lại xác định doanh thu theo từng tháng. Do đó đòi hỏi phải xác định được số doanh
thu luỹ kế của từng quý để xác định được lợi nhuận của quý đó.
- Ở cột TK ghi Có của các sổ Cái, kế toán chưa ghi rõ căn cứ vào nhật ký chứng từ nào để ghi vào sổ
Cái, điều này sẽ rất khó khăn cho việc kiểm tra ngược quá trình hạch toán.
Thứ ba: Chi nhánh chưa phân biệt rạch ròi giữa chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp,
việc hạch toán các khoản chi phí này diễn ra lẫn lỗn ảnh hưởng đến công tác quản lý chi phí kinh doanh . Chi
nhánh hạch toán các khoản: chi phí thăm hỏi người ốm, phúng viếng đám ma, chi phí cử cán bộ đi học bồi
dưỡng kiến thức… vào chi phí bán hàng:
Nợ TK 6418: Chi phí bán hàng khác
Có TK 111: Tiền mặt
Việc hạch toán như trên là chưa chính xác vì các khoản chi trên không liên quan đến hoạt động kinh
doanh của Chi nhánh mà phải được trích từ các quỹ của Chi nhánh. Do đó làm tăng chi phí bán hàng và giảm
lợi nhuận của hoạt động kinh doanh.
Thứ tư: Tình trạng công nợ lớn ở chi nhánh dẫn đến việc luân chuyển vốn chậm làm giảm hiệu quả
kinh doanh.
II. MỘT SỐ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT NHẰM HOÀN THIỆN KẾ TOÁN LƯU CHUYỂN
HÀNG HOÁ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ TIÊU THỤ VỚI VIỆC NÂNG CAO HIỆU QUẢ
KINH DOANH CHI NHÁNH CÔNG TY ĐIỆN MÁY TP. HCM.
1. Sự cần thiết phải hoàn thiện:
Việc chuyển nền kinh tế từ tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường có sự điều tiết của
Nhà nước đã khiến các doanh nghiệp kinh doanh thương mại gặp không ít khó khăn từ mở rộng mặt hàng
kinh doanh đến tìm nguồn hàng và hoạch định chiến lược tiêu thụ sao cho hợp lý và có hiệu quả nhất.
Sự thành bại của doanh nghiệp phụ thuộc rất nhiều vào công tác kế toán bởi công tác kế toán có
chính xác, kịp thời thì nhà quản lý mới có số liệu để năm bắt tình hình doanh nghiệp mà có kế hoạch hợp lý

cho kỳ sau.
Ngoài ra, các báo cáo kế toán của doanh nghiệp sẽ cung cấp thông tin cho các nhà đầu tư quan tâm về
triển vọng phát triển của doanh nghiệp để có quyết định đầu tư đúng đắn.Chính từ những lí do đó, việc hoàn
thiện và đổi mới công tác kế toán là rất cần thiết.
Trong kinh doanh thương mại, khâu bán hàng được coi là một khâu quyết định của việc luân chuyển
vốn kinh doanh của doanh nghiệp. Trong kinh doanh thương mại, vốn luân chuyển hàng hoá thường chiếm
tỷ trọng lớn trong tổng số vốn của doanh nghiệp chính vì thế qúa trình luân chuyển vốn kinh doanh của
doanh nghiệp phải được theo dõi chặt chẽ, thường xuyên, liên tục. Hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và
xác định kết quả tiêu thụ yêu cầu phải phù hợp với đặc điểm thực tế khách quan của doanh nghiệp, dựa theo
đúng chế độ chính sách của Nhà nước để đảm bảo cung cấp thông tin chính xác, kịp thời mà lại tiết kiệm chi
phí, mang lại hiệu quả cao cho doanh nghiệp.
2. Phương hướng hoàn thiện kế toán lưu chuyển hàng hoá và xác định kết quả tiêu thụ tại Chi
nhánh .
Trong thời gian thực tập tại Chi nhánh Công ty điện máy TP. HCM đi sâu tìm hiểu về phần hành hạch
toán lưu chuyển hàng hoá và xác định kết quả tiêu thụ, tôi nhận thấy công tác hạch toán ở Chi nhánh còn
nhiều tồn tại cần được khắc phục.
Trên cở sở những yêu cầu của việc hoàn thiện và thực trạng của công tác kế toán lưu chuyển hàng
hoá và xác định kết quả tiêu thụ tại Chi nhánh tôi xin mạnh dạn đưa ra một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn
thiện công tác kế toán như sau:
2.1 Hoàn thiện công tác hạch toán ban đầu:
Hạch toán ban đầu là việc theo dõi ghi chép hệ thống các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong quá trình
hoạt động của Chi nhánh, làm cơ sở để hạch toán tổng hợp và hạch toán chi tiết.
Đối với kế toán thu nhập và phân phối thu nhập thì những thông tin ban đầu thường là những thông
tin về doanh thu bán hàng, thu nhập hoạt động tài chính hay bất thường và các thông tin liên quan đến quá
trình phân phối thu nhập như việc nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, phân phối lợi nhuận các quỹ
Chi nhánh nên phân công cụ thể và quy định rõ trách nhiệm của từng người trong việc ghi nhận thông
tin của từng loại nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh vào chứng từ ban đầu cho phù hợp.
Phòng kế toán có trách nhiệm hướng dẫn việc ghi chép ban đầu của tất cả các bộ phận trong Chi
nhánh và trách nhiệm xây dựng các chương trình luân chuyển chứng từ thích hợp đối với từng loại chứng
từ ban đầu.

Với nội dung của công tác hạch toán ban đầu và những thông tin kinh tế phát sinh trong kế toán thu
nhập và phân phối thu nhập, kế toán phải xây dựng hệ thống chứng từ phản ánh những thông tin đó .
Chứng từ kế toán là phương tiện chứng minh tính hợp pháp của nghiệp vụ kinh tế, đồng thời nó còn
là phương tiện phục vụ cho nhu cầu quản lý. Chứng từ phải được lập theo đúng quy định, ghi chép đầy đủ,
kịp thời đúng với sự thực của nghiệp vụ kinh tế phát sinh.
Đặc điểm của kế toán lưu chuyển hàng hoá và xác định kết quả tiêu thụ là tập hợp số liệu kế toán của
các nghiệp vụ trước: kế toán bán hàng, kế toán chi phí kinh doanh, hay các hoạt động khác.. khi phát sinh các
nghiệp vụ này kế toán vừa sử dụng những thông tin về thu nhập trên các chứng từ gốc vừa sử dụng các
chứng từ đã lập.
Chứng từ kế toán phải được lập đầy đủ số liên quy định, phải được ghi chép rõ ràng trung thực, đầy
đủ các yếu tố. Kế toán trưởng và giám đốc tuyệt đối không được ký tên vào chứng từ trắng, chủ tài khoản
không được ký séc trắng.
Sau khi đã lập chứng từ, kế toán phải xây dựng quy trình luân chuyển chứng từ cho phù hợp. Luân
chuyển chứng từ là quá trình vận động của chứng từ từ khâu lập đến khâu đưa vào lưu trữ. Quá trình này
nếu hợp lý sẽ cung cấp thông tin kinh tế cho Chi nhánh một cách kịp thời, chính xác đáp ứng được yêu cầu
quản lý.
2.2. Vận dụng hợp lý hệ thống tài khoản kế toán
Phương pháp chứng từ kế toán mới chỉ cung cấp những thông tin mang tính chất rời rạc về các
nghiệp vụ kinh tế phát sinh, như vậy mới chỉ đáp ứng một phần yêu cầu quản lý. Trong đó công tác hạch toán
kế toán nói chung và công tác hạch toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh nói riêng đòi hỏi những
thông tin mang tính chất tổng hợp. Với yêu cầu đó, kế toán không chỉ dừng lại ở khâu hạch toán ban đầu mà
phải tiếp tục tiến hành hạch toán tổng hợp.
Hạch toán tổng hợp là việc ghi chép phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh một cách tổng hợp trên
cơ sở các chứng từ cung cấp từ khâu hạch toán ban đầu tạo ra các thông tin tổng hợp trong quá trình quản
lý.
Tổ chức hợp lý hệ thống tài khoản kế toán là khâu không thể thiếu được trong quá trình hạch toán.
Tài khoản kế toán được sử dụng để phản ánh, kiểm tra, giám sát từng đối tượng kế toán cụ thể trong Chi
nhánh và được mở theo đối tượng kế toán có nội dung riêng biệt .
Việc phản ánh và theo dõi các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trên các tài khoản tổng hợp vẫn chưa đủ.
Trong quá trình kinh doanh việc hạch toán chi tiết kết quả kinh doanh theo từng nhóm hàng, mặt hàng,

từng hợp đồng là rất cần thiết giúp cho cán bộ quản lý Chi nhánh biết được kết quả kinh doanh cụ thể của
từng nhóm hàng, từng mặt hàng. Từ đó giúp Chi nhánh có những phương án kinh doanh mới.
Để theo dõi chi tiết thu nhập hay doanh thu của từng nhóm hàng mặt hàng, từng hợp đồng kinh tế kế
toán phải xây dựng một hệ thống tài khoản chi tiết để phản ánh bằng cách mở các tài khoản cấp 3 cấp 4 và
được lập thật chi tiết và khoa học.
Chi nhánh sử dụng TK 5111 để xác định doanh thu bán hàng hoá nhưng cũng có thể mở chi tiết theo
từng nhóm hàng, mặt hàng từng hợp đồng kinh doanh bằng cách mở thêm các TK cấp 3 cấp 4 như:
5111.1 Doanh thu bán hàng điện máy
5111.2 Doanh thu bán hàng điện gia dụng
Với tài khoản 911 kế toán có thể mở chi tiết cho từng loại hoạt động hoạt động bán hàng, hoạt động
tài chính, hoạt động khác. Trong đó lại được theo dõi chi tiết theo từng loại hàng hoá từng nhóm hàng, mặt
hàng hoặc từng đối tác.
2.3. Sổ sách kế toán
Trong quá trình kinh doanh của Chi nhánh, các hoạt động kinh tế tài chính diễn ra rất đa dạng, phong
phú và được phản ánh đầy đủ kịp thời, trung thực và chính xác vào các bảng chứng từ kế toán. Tuy nhiên
những thông tin trên chứng từ chỉ là thông tin riêng biệt về từng hoạt động, các thông tin này phải được
phân loại và phản ánh một cách có hệ thống vào các tài khoản kế toán trong tờ sổ kế toán phù hợp.
Hiện nay, vấn đề sổ sách kế toán cũng vẫn còn nhiều tồn tại cần lưu ý. Thực trạng phổ biến trong việc
thực hiện chế độ sổ sách kế toán là công tác ghi sổ còn rườm rà, phức tạp, mở và ghi chép sổ kế toán không
đúng với nguyên tắc và phương pháp kế toán, dẫn đến số liệu kế toán nhiều khi không đầy đủ, chính xác và
trung thực. Do đó :
Chi nhánh nên áp dụng mộ hệ thống sổ đơn giản gọn nhẹ tiện lợi trong công việc ghi chép, đảm bảo
cung cấp được những thông tin tổng hợp và chi tiết về các chỉ tiêu kinh tế như doanh thu thuần, thu nhập
hoạt động tài chính, thuế thu nhập doanh nghiệp, lợi nhuận ròng v.v..
Chi nhánh nên chuyển đổi phương thức ghi sổ từ Nhật ký chứng từ sang nhật ký chung để có thể sử
dụng máy vi tính trong công việc hạch toán, giảm được khối lượng ghi chép.
2.4. Nâng cao hiệu quả kinh doanh bằng việc nâng cao thu nhập:
Như chúng ta đã biết, doanh thu bán hàng là một trong những nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến lợi
nhuận của chi nhánh, nâng cao doanh thu bán hàng là biện pháp quan trọng nhất để nâng cao kết quả kinh
doanh. Để nâng cao doanh thu Chi nhánh nên thực hiện những biện pháp cụ thể sau:

* Tổ chức tốt công tác mua hàng.
“ Bán tốt phải bắt đầu từ mua tốt” để đáp ứng nhu cầu khách hàng và nhằm tiêu thụ hàng hoá một
cách thuận tiện thì trước tiên Chi nhánh phải thực hiện tốt công tác thu mua hàng hoá
Ở nước ta hiện nay, các doanh nghiệp kinh doanh trong nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần với
chính sách mở cửa nền kinh tế tất yếu phải có hợp tác, có cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.
Điều đó dẫn đến một mặt hàng kinh doanh có thể nhiều nguồn cung cấp với giá cả khác nhau và uy tín của
từng hàng hoá đó cũng không giống nhau. Do đó, để có thể phục vụ tốt nhất nhu cầu của khách hàng, đòi hỏi
Chi nhánh phải có sự khôn khéo trong việc lựa chọn nguồn cung cấp lý tưởng. Chẳng hạn nguồn cung cấp ổn
định có chất lượng hàng hoá tốt vận chuyển gần, giá mua vào hợp lý để có giá bán phù hợp, tiêu thụ nhanh
và chi phí lưu thông thấp từ đó sẽ làm làm tăng doanh thu. Chi nhánh cũng nên mua hàng ở nhiều nguồn
khác nhau để tránh sự rủi ro trong kinh doanh nhưng nên tận dụng một nguồn hàng chính để tận dụng sự
ưu đãi của nhà cung cấp. Chi nhánh hiện không chỉ kinh doanh hàng điện máy mà còn có một siêu thị tự chọn.
Chi nhánh cần thường xuyên bổ sung các loại hàng hoá có chất lượng cao để chào bán với khách hàng, tạo cảm giác
tin tưởng với khách hàng khi nghĩ vào siêu thị chắc chắn sẽ có thứ mình cần.
* Đẩy mạnh quá trình bán hàng
Đây là một phương hướng quan trọng để tăng lợi nhuận cho Chi nhánh. Để đẩy mạnh tốc độ tiêu thụ
hàng hoá thì ngoài việc tổ chức tốt công tác mua hàng, doanh nghiệp cần phải tổ chức tốt công tác
marketing, nâng cao chất lượng phục vụ, tích cực nghiên cứu đối thủ cạnh tranh để chọn đúng mặt hàng
kinh doanh mà thị trường cần, đào tạo nhân viên bán hàng có trình độ nghiệp vụ cao.