T42: CTĐP: Trong rừng lòong boong. CKTKN

• Giáo án Ngữ văn 9
A. Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức: Nắm được nội dung nghệ thuật của một đoạn trích trong tác phẩm Truyện Lục
Vân Tiên:
- Sự đối lập giữa cái thiện- cái ác, thái độ tình cảm, lòng tin của tác giả đối với những người
lao động bình thường mà nhân hậu.
- Nghệ thuật sắp xếp tình tiết và nghệ thuật sử dụng ngôn từ trong đoạn trích.
2. Kĩ năng: Đọc hiểu một đoạn trích truyện thơ trong văn học trung đại.
- Nắm được sự việc trong đoạn trích.
- Phân tích để hiểu được sự đối lập thiện – ác và niềm tin của tác giả vào những điều tốt
đẹp trong cuộc đời.
3. Thái độ: GDHS yêu cái thiện ghét cái ác.
B. Chuẩn bị:+GV:-Sách giáo khoa, SGV, Sách CHKT-KN; Bảng phụ; Tóm tắt phần trước của
đoạn trích.- Tranh minh họa
+HS:-Soạn bài, đọc kĩ chú thích, vở ghi chép; Biết giới thiệu bài mới;Bảng phụ nhóm.
C.Tiến hành tổ chức các hoạt động dạy học:
HĐ1: Kiểm tra bài cũ:
- Đọc đoạn Lục Vân Tiên đánh cướp và phân tích hình ảnh Lục Vân Tiên đánh cướp? Cảm nhận
của em về nhân vật này?
HĐ2:Giới thiệu bài: Giới thiệu vị trí đoạn trích để dẫn vào bài.
HĐ3:Bài học:
B1: Tìm hiểu chung về đoạn trích:
MT:Nắm được xuất xứ, nội dung nghệ thuật
của một đoạn trích trong tác phẩm Truyện Lục
Vân Tiên.
- HS đọc chú thích 1/SGK 120
- GV mở rộng bổ sung
+ GV hướng dẫn HS đọc và tìm hiểu CT
- Gọi HS đọc- HS khác nhận xét
- GV đọc mẫu 1 đoạn.
H: Đoạn trích kể sự việc Lục Vân Tiên gặp nạn

như thế nào?
- Kể tóm tắt và tìm bố cục đoạn trích?
H: Em có nhận xét gì về kết cấu của đoạn
trích?
B2:HD HS đọc - hiểu văn bản:
B2.1:Hướng dẫn HS phân tích nhân vật
Trịnh Hâm.
MT: Thấy được lộ tâm địa gian ngoan, xảo
quyệt, bản chất bất nhân, bất nghĩa, độc ác của
Trịnh Hâm.
+ HS đọc lại đoạn đầu.
- GV giải thích cho HS về tình cảnh bi đát của
thầy trò VânTiên
H: Trịnh Hâm quyết tình hãm hại Vân Tiên vì
sao? (HS phát biểu- GV bình)
H: Hắn đã lên kế hoạch và hành động như thế
nào?
H: Phân tích hành động tàn bạo và tâm địa độc
ác của hắn với bạn?
I. Tìm hiểu chung:
1. Xuất xứ đoạn trích:
+ Vị trí: ở phần 2 của truyện.
2. Đọc và tìm hiểu chú thích:
3 Kể tóm tắt :
4. Bố cục: (2 phần) Kết cấu đối lập nhằm
thể hiện những bản chất khác nhau của nhân
vật, qua đó thể hiện niềm tin của tác giả vào
những điều tốt đẹp trong cuộc đời.
II. Đọc - hiểu văn bản:
1/Hành động và tâm địa của TrịnhHâm:

a.Động cơ của Trịnh Hâm:
-Đố kị, ganh ghét tài năng
-Lo cho đường tiến thân của mình
b.Kế hoạch:
-Phân tán thầy trò Vân Tiên (tội ác ngấm vào
máu)
c.Hành động:
- Lừa Vân Tiên xuống thuyền, hứa chở về quê.
- Lợi dụng đêm khuya vắngàđẩy Vân Tiên
xuống sông.
- Giả tiếng kêu trời.
=> Hành động bất nhân, bất nghĩa, hại người,…
* Hành động có toan tính, có âm mưu kế hoạch
sắp đặt kỹ lưỡng, chặt chẽ (8 dòng nhưng sắp
xếp tình tiết hợp lý, diễn biến hành động nhanh
gọn)=>bộc lộ tâm địa gian ngoan, xảo quyệt,
bản chất bất nhân, bất nghĩa, độc ác của Trịnh
Hâm.
Huỳnh Thị Điền
Tuần 9
Tiết 41
LỤC VÂN TIÊN GẶP NẠN
( Trích Truyện Lục Vân Tiên – Nguyễn Đình Chiểu )
S: 22/10/2010
G:25/10/2010
• Giáo án Ngữ văn 9
H: Em có nhận xét gì về đoạn thơ tự sự này?
H: Từ đó con người thật của Trịnh Hâm hiện
ra như thế nào?
H: Nếu biết Vân Tiên đã từng là bạn tin tưởng

Trịnh Hâm, em sẽ bình luật như thế nào về
nhân vật Trịnh Hâm?
H: Vì lòng ganh gắt đố kị, Trịnh Hâm đã hãm
hại bạn- Từ đó em suy nghĩ gì về lòng đố kị
ganh ghét của con người?
H:Thủ đoạn của Trịnh Hâm, làm em nhớ tới
nhân vật nổi tiếng thâm độc nào trong truyện
cổ nước ta?(Lí Thông)
H: Các nhân vật ấy điều gợi lên trong ta cảm
xúc gì?
B2.2:Hướng dẫn HS phân tích nhân vật
Ngư Ông:
MT: Thấy được tấm lòng bao dung, nhân ái,
hào hiệp của ông Ngư và cuộc sông trong sạch
của ông.
*HS đọc lại đoạn Lục Vân Tiên thoát nạn.
H:Vân Tiên đã được cứu thoát như thế nào?
H:Chú thích 6 (SGK) cho biết gì về chi tiết
giao long cứu người? àliên hệ: “con hổ có
nghĩa”
H: Cảnh Ngư Ông và cả gia đình cứu chữa
cho Vân Tiên được tác giả miêu tả như thế
nào? Nhịp thơ ra sao?
H:Việc này nói lên đức tính gì của người lao
động?
H: Sau khi Vân Tiên tỉnh dậy Ngư Ông đã nói
với chàng như thế nào?
H: Từ lời nói đó em cảm nhận được điều tốt
đẹp nào ở con người lao động này?
H:Để giữ Vân Tiên ở lại Ngư Ông đã bày tỏ

quan điểm sống và cuộc sống của ông như thế
nào? Cảm nhận của em về cuộc sống đó?
H:Qua tấm lòng và cuộc sống lao động phóng
khoáng của Ngư Ông tác giả muốn bày tỏ thiện
cảm nào đối với người lao động?
B3: Hướng dẫn tổng kết:
H:Trình bày những cảm nhận của em về giá trị
nghệ thuật và nội dung của đoạn trích?
B4: Luyện tập-củng cố:
- HS đọc CH luyện tập- HS độc lập làm việc
- GV hướng dẫn bổ sung
2.Nhân vật Ngư Ông:
a. Cảnh ông Ngư và gia đình cứu vớt Vân Tiên:
+ Hành động khẩn trương (không nề hà, tính
toán)àân cần, chu đáo, tận tình cứu chữa LVT.
+ Lòng nhân ái:
- Coi trọng tính mạng con người
- Sẵn sàng cứu giúp người khi gặp hoạn nạn
b Lời nói của Ngư Ông:
- Ngư rằng “Người ở cùng ta…ơn”
- Không vụ lợi
+ Trọng nhân nghĩa
+ Tấm lòng hào hiệp sẵn sàng cứu mạng.
⇒
Sự độ lượng, bao dung, nhân ái, không tính
toán.
c. Cuộc sống của Ngư Ông:
- Trong sạch, ngoài vòng danh lợi, tự do phóng
khoáng, bầu bạn với thiên nhiên đầy ắp niềm
vui… bởi vì lao động tự do làm chủ mình.

=>Một lối sống đáng mơ ước, thơ mộng và chân
thật - một cuộc sống trong sạch, tự do
phóng khoáng giữa thiên nhiên. Đó cũng là ước
mơ và quan niệm của Nguyễn Đình Chiểu.
III.Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
- Khắc họa các nhân vật đối lập thông qua lời
nói, cử chỉ, hành động.
- Sắp xếp tình tiết hợp lí.
- Sử dụng ngôn từ mộc mạc, giản dị, giàu chất
Nam Bộ.
2.Ý nghĩa: Với đoạn trích này, tác giả đã
làm nổi bật sự đối lập giữa thiện và cái ác, giữa
nhân cách cao cả và toan tính thấp hèn, qua đó
thể hiện niềm tin của tác giả vào những điều
bình dị mà tốt đẹp trong cuộc sống đời thường.
V.Luyện tập: Yếu tố giống truyện dân gian.
HĐ4:Củng cố: Luyện tập.
HĐ5: Hướng dẫn tự học: -Về nhà: Học thuộc đoạn thơ; nắm nội dung, nghệ thuật của
đoạn trích. Cảm nhận về 2 nhân vật đối lập trong đoạn trích.
-Chuẩn bị :" CTĐP phần văn:Trong rừng loòng boong(trích)" .
*RKN:
Huỳnh Thị Điền
• Giáo án Ngữ văn 9
Huỳnh Thị Điền
• Giáo án Ngữ văn 9
A. Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức :Cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên, sản vật và con người đất Quảng: những cánh rừng
loòng boong sai quả; những người chiến sĩ dũng cảm, nhân hậu.
2. Kĩ năng : Nhận ra chất Quảng Nam trong những trang viết đậm chất trữ tình.

3. Giáo dục:
- Hình thành sự quan tâm yêu mến đối với văn học địa phương.
- Bồi đắp tình yêu quê hương, tình yêu núi rừng thiên nhiên xứ Quảng, lòng tự hào về con người
và sản vật đất Quảng.
B. Chuẩn bị:
- GV: Tài liệu về Văn học địa phương - Cho HS chép hoặc Photo - soạn bài. Tranh ảnh về Hòn
Kẽm Đá Dừng (Phía tây Đại Lộc và Quế Sơn)
- HS: Chép hoặc Photo tài liệu về Văn học địa phương - Soạn đoạn trích"Trong rừng loòng
boong "
C. Tiến hành tổ chức các hoạt động dạy học:
HĐ1 :Bài cũ : Kiểm tra sự chuẩn bị của HS.
HĐ2: Giới thiệu bài: GV giới thiệu chung về Văn học địa phương Quảng Nam - Chương trình
văn học địa phương lớp 9.
HĐ3 :Bài học:
Huỳnh Thị Điền
Tuần 9
Tiết 42
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG:
"TRONG RỪNG LOÒNG BOONG"(Đoạn trích)
S :22/10/2010
G:25/10/2010
• Giáo án Ngữ văn 9
B1: Tìm hiểu chung.
- Cho HS đọc phần Chú thích chung.
+ GV cho một số HS trình bày thêm những
hiểu biết về tác giả, tác phẩm
+GV bổ sung thêm một số kiến thức về tác giả,
tác phẩm
- Cho HS đọc các chú thích đã dẫn trong tài
liệu.

B2: Tìm hiểu nội dung đoạn trích.
- GV cho HS đọc đoạn trích và tóm tắt .
@B2.1:MT:HD cho HS tìm hiểu vẻ đẹp của
cảnh rừng loòng boong.
H:Cảnh rừng loòng boong được tác giả miêu tả
bằng những từ ngữ, hình ảnh nào?("Từng giọt
mưa thon thon ...màu cánh gián...","những chùm
loòng boong như nắng...chợ hoa quả...","Sau
màn mưa láy pháy, một chiếc cầu vồng...Ánh
nắng lung linh...Tiếng con chim sơn ca hót
như...của khu rừng...")
H:Qua những từ ngữ, hình ảnh đó, em có nhận
xét gì về cảnh rừng loòng boong?
* Cho HS thảo luận - trình bày. GV bình và chốt
cho HS ghi.
H:Em có nhận xét gì về cách dùng từ của tác
giả? Từ đó cho ta thấy tình cảm, cảm xúc của
nhà thơ đối với những cánh rừng loòng boong
nói riêng và thiên nhiên cũng như quê hương
Quảng Nam nói chung như thế nào?
* GV chốt cho HS ghi ý chính.
@B2.2:MT: Cho HS tìm hiểu vẻ đẹp của nhân
vật Thận.
H:Nhân vật chính trong đoạn trích là ai? Ấn
tượng ban đầu của em về nhân vật đó như thế
nào?
H:Tìm những chi tiết có liên quan đến nhân vật
Thận. ("quãng đường bắc 14 ...không một bóng
người", "Tôi đã ăn hết...củ lớn rồi...","thỉnh
thoảng mới đi vào trong đường 14 tìm được ít

gạo và bắp",...)
H:Chi tiết nào làm em xúc động nhất?Vì sao?
H:Qua tất cả những chi tiết liên quan đến nhân
vật Thận, cho ta thấy anh là người như thế nào?
*HS thảo luận nhóm 4 và trình bày (chọn 2
nhóm) - GV bình thêm và chốt cho HS ghi ý
chính.
@B2.3:Cho HS tìm hiểu đặc điểm nổi bật
trong nghệ thuật của truyện.
H:Em có nhân xét gì về nghệ thuật kể chuyện
của tác giả?(Cách kể chuyện hấp dẫn - đoạn nhân
vật tôi ngơ ngác không tìm ra được "người" nói
I. Tìm hiểu chung:
1/Tác giả - tác phẩm: Chú thích chung.
2/ Lưu ý các chú thích có trong tài liệu.
II. Đọc - hiểu văn bản:
1/ Vẻ đẹp của cảnh rừng loòng boong và
tình cảm, thái độ của tác giả:
- Bức tranh rừng loòng boong vào mùa quả
chín đầy sắc màu, hình ảnh và ríu rít âm
thanh sự sống vui tươi.
- Cách dùng từ ngữ rất mới, rất lạ; hình ảnh
so sánh độc đáo, đầy cảm xúc trữ tình.
*Cảnh rừng loòng boong được miêu tả bằng
những nét bút tinh tế, qua cái nhìn ngập tràn
tình yêu mến, tự hào về vẻ đẹp của quê
hương và niềm yêu đời, yêu tha thiết cuộc
sống của tác giả.
2/ Vẻ đẹp của nhân vật Thận:(nhân vật
chính)

- Một mình trong khu rừng loòng boong
vắng vẻ.
- Trông coi, bảo vệ kho hàng - phần lớn là
đạn - cho cách mạng.
- Tự lo lương thực cho mình(chủ yêu là ăn
củ mài tự đào)
=> Có tinh thần trách nhiệm cao.
-Tập thể dục buổi sáng, kiểm tra kho hàng
từ sáng sớm, đặt bẫy cheo, nuôi cheo, đào củ
mài,...
-Yêu loài vật.
*Anh Thận không chỉ là một con người đầy
tinh thần trách nhiệm mà còn là một con
người có ý thức rèn luyện, siêng năng, cần
cù; có một tấm lòng yêu thương loài vật sâu
sắc; một người lính, người dân đất Quảng
giàu lòng yêu quê hương, đất nước, âm thầm
hi sinh cho sự nghiệp đánh giặc cứu nước,
dũng cảm, cần cù, nhân hậu.
Huỳnh Thị Điền