Nâng cao hiệu quả xuất khẩu của hàng hoá Việt Nam.doc

Nâng cao hiệu quả xuất khẩu của hàng hoá Việt Nam

Phần mở đầu


Tính cho đến nay, Việt nam đã ký hiệp định thơng mại với trên 100 quốc
gia và vùng lãnh thổ.Theo kinh nghiệm của một số quốc gia đang phát triển cho
thấy việc mở rộng quan hệ thơng mại với các nớc không những sẽ tạo điều kiện
thuận lợi để các doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trờng thế giới, tăng
kim ngạch xuất khẩu, nhanh chóng tiếp cận đợc với một thị trờng rộng lớn, đa
dạng, có tiềm lực khoa học công nghệ mà còn giúp nền kinh tế Việt nam hội nhập
với nền kinh tế khu vực và thế giới nhanh chóng hơn và hiêụ quả hơn.
Vậy để các doanh nghiệp Việt nam (DNVN) có thể thâm nhập vào thị tr-
ờng thế giới. Trong chừng mực nào đó bài viết này sẽ góp phần giải quyết một
phần vấn đề trên.
Nội dung của bài viết bao gồm : Giới thiệu về thị trờng thế giới và biện
pháp nâng cao hiệu quả xuất khẩu hàng hoá của Việt nam.
Trong quá trình viết nếu có thiếu xót, em mong đợc sự góp ý của các thầy
cô. Em xin chân thành cảm ơn!
Vũ Minh Trang - Lớp 709
1
Nâng cao hiệu quả xuất khẩu của hàng hoá Việt Nam
I.Giới thiệu khái quát về thị trờng thế giới.
1. Văn hoá trong kinh doanh
Để có thể thành công trong quan hệ làm ăn với thế giới, các DNVN phải có
đợc một cái nhìn tổng thể về thị trờng.Đồng thời phải cố gắng nắm bắt những
điểm cơ bản trong văn hoá kinh doanh, thị hiếu của họ để thích nghi.
Trớc hết là thói quen luật pháp: hợp đồng đợc ký kết phải chặt chẽ, rõ ràng.
Chẳng hạn DN của các nớc phát triển thờng yêu cầu cầu đối tác đa ra bản báo cáo
tài chính hàng năm, đó đợc coi là văn bản tạo nên sự tin cậy đối với bạn hàng
(trong khi đó các DNVN thờng dấu, ít khi công bố điều này). Họ thờng bộc trực

thẳng thắn, chúng ta khi đi đàm phán với họ ký kết hợp đồng nên đa ra những ph-
ơng án rõ ràng, tránh nói vòng vo, kéo dài dễ gây tâm lý không tin cậy.
Bạn hàng thích kiểu ký kết hợp đồng trực tiếp ngay sau khi đàm phán.
Thông thờng trớc khi đàm phán, soạn hợp đồng trớc theo hớng có lợi cho họ và
những điều kiện bất lợi cho đối tác. Đàm phán xong, yêu cầu đối tác ký hợp đồng
luôn tức thì. Vì vậy, đòi hỏi chúng ta phải cảnh giác, xem xét kỹ lỡng và yêu cầu
họ chỉnh sửa lại cho phù hợp sau đó mới ký.
Trong quan hệ th tín TM, khi doanh nhân Mỹ phát đi một bức Fax, Email
thì đòi hỏi đối tác hồi âm càng sớm càng tốt (khoảng 3 ngày là thích hợp). Còn
chúng ta đôi khi ngại tốn kém hoặc phải hỏi ý kiến cấp này cấp nọ, qua nhiều tầng
nấc nên không đáp ứng lòng mong đợi của họ trong giao dịch TM. Một vấn
đề nữa là trong đàm phán, nếu ngời kinh doanh đi thơng lợng hợp đồng mà phải
thông qua phiên dịch thì khó gây cho họ một thiện cảm , tín nhiệm để làm ăn lâu
dài. Vì vậy, biết ngoại ngữ là một yêu cầu bức xúc khi làm ăn với doanh nhân nớc
ngoài.
Trên đây là một vài nét cơ bản trong văn hoá kinh doanh của các bạn hàng
nớc ngoài mà trong thời gian qua các DNVN rất hay vấp phải. Những việc tởng
chừng nh nhỏ nhặt vậy nhng đôi khi lại gây ra những thiệt hại rất lớn không chỉ về
lợi nhuận mà còn về vấn đề uy tín làm ăn về sau. Chú ý nắm bắt rút kinh nghiệm
sẽ giúp các DNVN có chỗ đứng vững hơn trong mắt các đối tác.
Vấn đề thứ hai là nắm bắt thị hiếu của khách hàng. Trớc hết phải thấy rằng
thị trờng thế giới là tiềm năng nhiều dân tộc chuộng mua sắm và tiêu dùng. Họ có
Vũ Minh Trang - Lớp 709
2
Nâng cao hiệu quả xuất khẩu của hàng hoá Việt Nam
tâm lý là càng mua sắm nhiều càng kích thích sản xuất và dịch vụ tăng trởng, do
đó nền kinh tế sẽ phát triển.
Ngày nay, hàng hoá dù chất lợng cao hay vừa đều có thể đợc bán trên thị tr-
ờng . Các nớc đang phát triển và Việt nam khi xuất hàng vào thị trờng cần phải
lấy yếu tố giá cả làm trọng, mẫu mã đa dạng và hợp thị hiếu.

Những đặc điểm riêng về địa lý và lịch sử đã hình thành nên một thị trờng
ngời tiêu dùng khổng lồ và đa dạng. Các nhóm ngời khác nhau vẫn sống theo văn
hoá tôn giáo của mình và theo thời gian hoà trộn, ảnh hởng lẫn nhau tạo sự khác
biệt trong thói quen. Cùng một số đồ vật nhng thời gian sử dụng của họ có thể chỉ
bằng một nửa thời gian sử dụng của ngời tiêu dùng các nớc khác.Với sự thay đổi
luôn nh vậy giá cả lại trở nên có vai trò rất quan trọng. Điều này giải thích tại sao
hàng hoá tiêu dùng từ một số nớc đang phát triển chất lợng kém hơn nhng vẫn có
chỗ đứng ở một số nớc phát triển vì giá bán thực sự cạnh tranh
Nói tóm lại, giá cả và chất lợng là những yếu tố u tiên đặc biệt trong thứ tự
cân nhắc quyết định mua hàng của ngời dân, thị hiếu của ngời dân rất đa dạng do
nhiều nền văn hoá khác nhau cùng tồn tại. Xác định rõ phân đoạn thị trờng mình
sẽ thâm nhập để xuất khẩu là chìa khoá đi đến thành công.
2 Đặc điểm và vài nét khác biệt của thị tr ờng thế giới .
Nh phần trên đã trình bày, thế giới là một thị trờng khổng lồ với sức mua
lớn, nhu cầu đa dạng.Tuy nhiên, để thành công, nhà xuất khẩu phải nắm chắc hệ
thống chính sách, luật lệ và thủ tục của chính quyền địa phơng liên quan đến tiếp
cận thị trờng.
Các nớc có nhiều quy định chặt chẽ và chi tiết trong buôn bán: các quy định
về kỹ thuật, chất lợng Vì thế khi ch a nắm rõ hệ thống các quy định, luật lệ các
nhà xuất khẩu thờng thấy rất khó làm ăn ở thị trờng này.
Tại đây , mậu dịch đợc thực hiện tự do không đòi hỏi giấy phép. Hàng hoá
nhập khẩu của các nớc chỉ cần theo đúng quy định: doanh nghiệp nhập khẩu hàng
hoá làm thủ tục đăng ký và nộp thuế. Chỉ có vài chủng loại hàng hoá phải có giấy
phép nhập khẩu đặc biệt nh vũ khí, chất phóng xạ
Luật pháp quy định các nhãn hiệu hàng hoá phải đợc đăng ký tại cục hải
quan . Dấu hiệu nớc sản xuất bắt buộc phải có đối với tất cả hàng hoá nhập khẩu
Vũ Minh Trang - Lớp 709
3
Nâng cao hiệu quả xuất khẩu của hàng hoá Việt Nam
vào các nớc này. Dấu hiệu này phải đợc viết bằng tiếng Anh và rõ ràng. Có thể ghi

MADE IN ; ASSEMBLE IN ; hoặc PRODUCT OF . Hàng hoá mang nhãn
hiệu giả hoặc sao chép, bắt chớc một nhãn hiệu đã đăng ký bản quyền của một
công ty trong nớc hoặc một công ty nớc ngoài đã đăng ký bản quyền đều bị cấm
nhập khẩu vào nớc đó. Bản sao đăng ký nhãn hiệu hàng hoá phải nộp cho cục hải
quan và đợc lu giữ theo quy định. Hàng nhập khẩu có nhãn hiệu giả hoặc sao chép
các thơng hiệu đã đăng ký mà không đợc phép của ngời có bản quyền sẽ bị bắt giữ
và tịch thu.
Tiêu chuẩn thơng phẩm đối với hàng hoá nhập khẩu đợc quy định rất chi
tiết và rõ ràng đối với từng nhóm hàng. Ví dụ, theo quy chế của Tổ chức nông
nghiệp và nông sản thì nông sản. thực phẩm, tân dợc phải đ ợc kiểm định, có
dấu, có ghi thời hạn sử dụng, một số loại trái cây phải bảo đảm kích cỡ; một số
mặt hàng điện tử, dân dụng phải đảm bảo tiêu chuẩn tiết kiệm điện năng; đồ chơi
trẻ em phải an toàn Trên bao bì của sản phẩm phải ghi rõ quy cách, h ớng dẫn sử
dụng
Hàng hoá nhập khẩu phải qua hải quan làm thủ tục . Nguyên tắc chung là
khi hàng đến thì các đại lý nhận hàng và đa vào kho hải quan, sau đó đại lý thông
báo cho chủ hàng đến làm thủ tục theo các bớc quy định ( xuất trình chứng từ,
kiểm tra và hoàn thành thủ tục). Các nhà xuất khẩu nớc ngoài khi muốn làm thủ
tục hải quan để xuất khẩu vào có thể thông qua ngời môi giới hoặc các công ty
vận tải. Thuế suất có sự khác biệt rất lớn giữa những nớc đợc hởng quy chế TM
bình thờng (NTR) với những nớc không đợc hởng (Non NTR), có hàng hoá có
thuế, có hàng không thuế. Một điều đáng chú ý là ở một số nớc có luật chống bán
phá giá và thuế đối kháng. Nếu hàng hoá bán vào thấp hơn giá quốc tế hoặc thấp
hơn giá thành thì ngời sản xuất ở nớc hàng hoá đợc nhập khẩu có thể kiện ra toà,
và nh vậy nớc bị kiện sẽ phải chịu thuế cao không phải chỉ đối với chính hàng hoá
bán phá giá mà còn đối với toàn bộ hàng hoá khác của nớc đó bán vào .
Hàng hoá bán tại thị thờng phải kèm theo dịch vụ sau bán hàng. Số lợng và
chất lợng của dịch vụ này là điểm mấu chốt cho sự tín nhiệm đối với ngời bán
hàng. Nếu một doanh nghiệp bị thua trong một vụ kiện về trách nhiệm sản phẩm
thì toàn bộ tài sản của doanh nghiệp đó sẽ bị tịch biên và đem bán theo phán

quyết, thậm chí những tín dụng th (L/C) đợc mở cho các nhà xuất khẩu khác
Vũ Minh Trang - Lớp 709
4
Nâng cao hiệu quả xuất khẩu của hàng hoá Việt Nam
không liên quan đến vụ kiện ở nớc thứ ba cũng sẽ bị tịch thu. Chỉ khi nào giải
quyết xong vụ kiện đó thì mới có thể trở lại kinh doanh tại thị trờng .
Đi đôi với những luật lệ và nguyên tắc về nhập khẩu hàng hoá,các nớc còn
sử dụng hạn ngạch để kiểm soát khối lợng hàng nhập khẩu trong một thời gian
nhất định. Phần lớn hạn ngạch do cục hải quan quản lý, bao gồm hạn ngạch thuế
quan và hạn ngạch phi thuế quan:
Hạn ngạch thuế quan quy định số lợng đối với hàng hoá nào đó khi nhập
khẩu vào thị trờng đợc hởng mức thuế quan thấp trong một thời gian nhất định,
nếu vợt quá sẽ bị đánh thuế cao.
Hạn ngạch phi thuế quan quy định số lợng hàng hoá đợc phép nhập khẩu
trong một thời gian xác định, nếu vợt quá sẽ không đợc phép nhập khẩu.
Có thể thấy rằng các nhà kinh doanh tại thị trờng thế giới phải chấp nhận
cạnh tranh rất gay gắt. Cái giá phải trả cho sự nhầm lẫn là rất lớn, ngời tiêu dùng
nôn nóng nhng lại mau chán vì thế nhà sản xuất phải sáng tạo và thay đổi nhanh
đối với sản phẩm của mình.
Có thể tiếp cận thị trờng thông qua một trong hai cách: bán hàng trực tiếp
cho ngời mua hoặc bán hàng thông qua đại lý. Lựa chọn cách nào là tuỳ thuộc mỗi
doanh nghiệp. Đa ra đợc và có quyết tâm thực hiện mục tiêu xuất khẩu của mình
là doanh nghiệp đã thành công bớc đầu trên con đờng tiến tới chinh phục thị trờng.
II.Triển vọng xuất khẩu hàng hoá của Việt nam.
Với điều kiện tự nhiên thuận lợi để nuôi trồng thuỷ sản (bờ biển dài, vùng
biển có năng lực tái sinh học cao, tơng đối sạch và nhiều cửa sông, lạch ), thuỷ
sản lại là một trong những mặt hàng đợc một số nớc khuyến khích nhập khẩu
(thuế suất 0%) và nhập khẩu lớn. Cho nên kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản sẽ có
những bớc tiến mạnh mẽ nếu đợc quy hoạch và đầu t hợp lý.
Cà phê, với lợi thế đợc miễn thuế nhập khẩu vào một số nớc, lại chiếm đợc

sự a chuộng của ngời tiêu dùng ở thị trờng này nên kim ngạch xuất khẩu trong
những năm qua đã tăng mạnh. Với việc chú ý hơn đến chất lợng hàng xuất khẩu
(giảm tỷ lệ hạt vỡ, đen ) kim ngạch xuất khẩu cà phê sẽ còn tăng hơn nữa.
Vũ Minh Trang - Lớp 709
5