SKKN sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình thang trong trương trình toán học 5 nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo của học sinh

Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

A/ Đặt vấn đề:
lí do chọn đề tài:
Dạy - học là hai hoạt động có quan hệ hữu cơ với
nhau, đó là hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động
học của học sinh. Cả hai hoạt động này đợc tiến hành
nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục.
Dạy học là một quá trình, dới tác động chủ đạo
của giáo viên, ngời học tự giác học, tích cực, độc lập
nắm vững những tri thức và những kĩ năng, kĩ xảo
tơng ứng, phát triển năng lức hoạt động trí tuệ, đặc
biệt là năng lực t duy, đồng thời hình thành đợc
những phẩm chất hoạt động trí tuệ, trên cơ sở đó
hình thành và phát triển thế giới quan khoa học,
những phẩm chất đạo đức của ngời công dân, ngời
lao động.
Thông qua hoạt động dạy và học, với các vai trò
của giáo viên và học sinh trong quá trình dạy học, giáo
viên và học sinh là các nhân tố trung tâm. Trong đó
giáo viên là ngời giữ vai trò chủ đạo, ngời tổ chức ,
điều khiển quá trình dạy học, còn học sinh là ngời
chủ động trong quá trình lĩnh hội những tri thức mới.
Giáo viên đóng vai trò là chủ thể tác động của quá


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5

nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

trình dạy học, học sinh vừa là khách thể vừa là chủ
của quá trình dạy học. Là khách thể nhận thức,

học sinh chịu sự tác động của giáo viên trong quá
trình tiếp thu, lĩnh hội tri thức; là chủ thể của quá
trình nhận thức, học sinh tiếp thu, lĩnh hội tri thức
một cách linh hoạt, chủ động, sáng tạo.
Hoạt động học của học sinh chính là hoạt động
nhận thức. Hoạt động này chỉ có hiệu quả khi học
sinh tích cực hoạt động học tập, chủ động, tự giác với
một động cơ nhận thức đúng đắn.
Kết quả học tập của học sinh là thớc đo kết quả
hoạt động dạy
của giáo viên và hoạt động học của học sinh. Trong
quá trình dạy học, điểm tập trung là bản thân ngời
học chứ không phải là ngời dạy, tức là hoạt động dạy
học cần dựa trên nhu cầu, hứng thú, thói quen và năng
lực của ngời học ở các lứa tuổi khác nhau.
Trong dạy học nói chung và dạy học môn Toán 5
nói riêng, cần thực sự coi trọng quá trình học của học
sinh, tức là coi trọng việc hình thành, phát triển kĩ
năng tự học, chủ động tìm ra kiến thức, đáp ứng yêu


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập

của học sinh

cầu của thời đại bùng nổ thông tin, tiếp cận kho tàng
tri thức ngày càng phong phú của nhân loại.
Để đạt đợc mục đích trên, giáo viên dạy lớp 5 phải
nắm đợc một số đặc điểm của nội dung dạy học
Toán lớp 5 đó là: Môn Toán lớp 5 là môn học thống nhất
tích hợp các nội dung giáo dục toán học và các nội
dung giáo dục khác, với hình học là nội dung trọng
tâm, là hạt nhận của môn Toán lớp 5.
Nói hình học là nội dung trọng tâm của môn toán lớp
5 vì :
+ Hình học góp phần chủ yếu vào việc hình
thành và phát triển kĩ năng tính toán, một trong
những kĩ năng cơ bản của ngời lao động trong giai
đoạn hội nhập hiện nay.
+ Thời lợng dạy học hình học 30/175 tiết, chiếm
17,1% tổng thời lợng dạy học toán lớp 5.
Phát huy các kết quả của đổi mới phơng pháp
dạy học Toán 5 cần tiếp tục đẩy mạnh đổi mới phơng
pháp theo định hớng chung là dạy học Toán trên cơ sở
giáo viên tổ chức và hớng dẫn, học sinh tham gia vào
các hoạt động học tập một cách tích cực, chủ động,
sáng tạo, khuyến khích học sinh tự phát hiện và giải
quyết vấn đề của bài học để vận dụng rồi chiếm


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập

của học sinh

lĩnh kiến thức mới góp phần tạo lập hứng thú và tự tin
trong học tập toán của các đối tợng học sinh.
B/ nội dung:
I/ cơ sở lí luận:
1. Vị trí môn Toán ở Tiểu học:
Mục tiêu của dạy học Toán ở bậc Tiểu học nhằm
giúp học sinh có những kiến thức cơ bản ban đầu
về số học, các số tự nhiên, phân số, số thập phân,
các đại lợng thông dụng, một số yếu tố hình học và
thống kê đơn giản. Hình thành các kĩ năng tính, đo
lờng, giải bài toán có nhiều ứng dụng kiến thức trong
đời sống. Góp phần bớc đầu phát triển năng lực t
duy, khả năng suy luận hợp lý và diễn đạt đúng (nói
và viết), cách phát hiện và cách giải quyết các vấv
đề đơn giản, gần gũi trong cuộc sống, kích thích
trí tởng tợng, gây hứng thú học tập, góp phần bớc
đầu hình thành phơng pháp tự học và làm việc có
kế hoạch, khoa học, chủ động, linh hoạt, sáng tạo.
2. Tính tích cực trong học tập:
Tính tích cực là một phẩm chất vốn có của con
ngời trong đời sống xã hội. Con ngời không chỉ hởng
thụ những gì sẵn có trong thiên nhiên mà còn chủ
động sản xuất ra những của cải vật chất cần thiết


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập

của học sinh

cho sự sống, sự tồn tại và phát triển của xã hội loài ngời. Từ đây, con ngời bộc lộ năng lực sáng tạo, khả
năng khám phá, tạo ra các nền văn minh ở mỗi thời
đại, chủ động cải tiến môi trờng tự nhiên cũng nh môi
trờng xã hội.
Tính tích cực đợc biểu hiện trong hoạt động của
mỗi ngời
2. Mục đích của đổi mới phơng pháp dạy
học:

Mục đích của đổi mới phơng pháp là làm thế
nào để học sinh phải thực sự tích cực, chủ động tự
giác, luôn trăn trở, tìm tòi, sáng tạo trong quá trình
lĩnh hội tri thức và lĩnh hội cả cách thức để có tri
thức ấy nhằm phát triển và hoàn thiện nhân cách của
mình. Dạy học về diện tích các hình trong chơng
trình Toán 5 cũng cần đạt đợc mục đích trên.
Khi đổi mới mục tiêu và nội dung dạy học, những
phơng pháp đã và đang sử dụng sẽ không đáp ứng với
yêu cầu đào tạo nếu không có sự đổi mới về cách
thức tiến hành phơng pháp.


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

Đổi mới phơng pháp không phải là thay thế các

phơng pháp dạy học cũ bằng một loạt phơng pháp dạy
học mới. Đổi mới phơng pháp là cách thức tiến hành
các phơng pháp, đổi mới các phơng tiện

và hình

thức triển khai phơng pháp trên cơ sở khai thác triệt
để u điểm các phơng pháp cũ và vận dụng linh hoạt
một số phơng pháp mới nhằm phát huy tối đa tính
tích cực chủ động sáng tạo của ngời học.
3. Nội dung về dạy học diện tích các hình ở
lớp 5:
- Hình tam giác - Diện tích hình tam giác.
- Hình thang - Diện tích hình thang.
- Hình tròn, đờng tròn - Chu vi, diện tích hình
tròn.
- Hình hộp chữ nhật- Hình lập phơng.
- Diện tích xung quanh và diện tích toàn phần
của hình hộp chữ nhật và hình lập phơng.
- Tính diện tích của một số hình bằng cách chia
hình đã cho thành các hình đã biết cách tính diện
tích.
II/ Cơ sở thực tiễn:
Trong nội dung chơng trình môn Toán ở bậc
Trung học, học sinh đợc làm quen với nhiều loại Toán,


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập

của học sinh

với nhiều kĩ thuật tính và giải khác nhau, trong đó
mạch nội dung về diện tích là kiến thức khó và rất
quan trọng.
Cái khó của bài học này là hình thành quy tắc
tính và rèn luyện kĩ năng thực hành tính. Do đó
trong quá trình dạy học, học sinh còn lúng túng trong
việc áp dụng từ quy tắc tính vào bài toán cụ thể với
các dạng khác nhau.
Dạy học sinh về diện tích trong chơng trình
toán lớp 5 có những đặc điểm khó vì nó đòi hỏi
năng lực tổ chức tiếp cận tri thức và rèn luyện kĩ
năng một cách linh hoạt, sáng tạo của học sinh trên lớp
sao cho phát huy đợc tính tích cực trong học tập của
học sinh.
Thực tiễn qua dự giờ, khi dạy học về diện tích,
hiện tợng giáo viên áp đặt kiến thức, bắt học sinh ghi
nhớ máy móc về kĩ thuật tính, ghi nhớ quy tắc. Kĩ
năng vận dụng, kĩ năng tính toán của học sinh phần
nào vẫn cha đáp ứng đợc yêu cầu.
III/ Thực trạng và tình hình:
1. Thực trạng:


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

- Thực trạng dạy học nội dung về diện tích các
hình trong chơng trình Toán 5 năm học qua và năm
học 2009 - 2010 ở trờng TH số 2 Kiến Giang:

+ Giáo viên đẫ chú ý giáo dục tính tích cực tự
giác và tạo điều kiện cho học sinh cố gắng vơn tới
nhng vẫn cha đồng đều, chỉ tập trung ở một số đối
tợng.
+ Giáo viên đã kết hợp một cách nhuần nhuyễn và
sáng tạo các PPDH khác nhau, nhng khi dạy học phần
này vẫn cha kết hợp đợc hoặc kết hợp cha nhuần
nhuyễn dẫn đến hiệu quả cha cao.
+ Phần nào đã biến yêu cầu của dạy học thành
nhu cầu nhận thức của ngời học, song các tình huống
nhận thức mà giáo viên đa ra đôi lúc cha thật hợp lí
và thiếu tính sáng tạo.
+ Về phát triển khả năng tự học của học sinh, khi
dạy nội dung trên, giáo viên đã chú ý song vẫn cha đa
ra đợc biện pháp hợp lí để giúp học sinh xây dựng
biện pháp tự học, tăng cờng các hoạt động tự tìm
kiếm tri thức hay ứng dụng tri thức vào cuộc sống.


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

+ Dạy học về diện tích các hình trong chơng
trình Toán lớp 5 hầu hết giáo viên đã chú ý kết hợp

hoạt động cá nhân với hoạt động nhóm và phát huy
khả năng của cá nhân, tuy vậy vẫn còn mang tính
hình thức, hiệu quả các hoạt động cha cao.
+ Các tiết dạy đã chú trọng kĩ năng thực hành,
song biện pháp tổ chức thực hành thiếu linh hoạt,
nhiều khi lúng túng hoặc rập khuôn máy móc.
+ Sử dụng thiết bị dạy học trong thiết kế bài dạy
và lập kế hoạch bài học còn nhiều vấn đề cần phải
điều chỉnh và định hớng cụ thể hơn vì giáo viên sử
dụng thiết bị dạy học, học sinh sử dụng dụng cụ học
toán còn lúng túng.

+ Trong kiểm tra và đánh giá kết quả học tập
của học sinh đã đợc chú trong nhng việc tổ chức
đánh giá và tự đánh giá vẫn còn lúng túng.
2. Kết quả đánh giá thông qua dự giờ và sử
dụng phiếu điều tra giáo viên trực tiếp dạy lớp
5:
* Về nhận thức:


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

+ Tìm hiểu về nội dung diện tích các hình
trong chơng trình SGK Toán 5 và nội dung chơng
trình trong phạm vi Toán 5:
Số ngời đợc lấy ý kiến: 2

Số ngời có nhận thức tốt: 1 đ/c - đạt 50%
+ Điều tra nhận thức về những định hớng về
đổi mới phơng pháp dạy học về diện tích các hình
nói chung và vận dụng vào việc đổi mới phơng pháp
dạy học phần kiến thức trong chơng trình toán lớp 5:
Số ngời đợc lấy ý kiến: 2
Số ngời có nhận thức tốt: 1
Số còn lại nhận thức cha đầy đủ.
+ Điều tra qua dự giờ giáo viên dạy nội dung về
diện tích các hình ở lớp 5 năm học 2009-2010:
Số tiết đã dự giờ: 9 tiết/2 giáo viên
Xếp loại tốt: 3 tiết đạt 33,3%
Xếp loại khá: 4 tiết đạt 44,4%
Xếp loại trung bình: 2 tiết đạt 22.2%
Cha đạt yêu cầu: 1 tiết đạt 11,1%
+ Điều tra học sinh lớp 5 qua khảo sát chất lợng
học nội dung về diện tích các hình:
Số học sinh dự khảo sát: 67 học sinh
Đạt điểm 9-10: 13 em chiếm 19,4 %


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

Đạt điểm 7-8: 32 em chiếm 47,7%
Đạt điểm 5-6 : 18 em chiếm 26,9 %
Đạt điểm dới 5: 4 em chiếm 6%
Các số liệu điều tra trên cho thấy cần có những

giải pháp tích cực trong việc đổi mới cách dạy và
đổi mới cách học nhằm nâng cao chất lợng dạy học
về diện tích các hình trong chơng trình Toán lớp 5
góp phần nâng cao chất lợng dạy học môn toán.
IV/ Các giải pháp cụ thể:
1. Tập trung chuẩn bị tốt bài dạy:
- Tìm hiểu sách giáo khảo Toán 5, sách tham
khảo và một số tài liệu có liên quan để xác định
mục tiêu dạy cho từng bài học, tiết học.
- Xác định nội dung trọng tâm và mức độ dạy
học nội dung trọng tâm của tiết học theo chuẩn kiến
thức và kĩ năng của Toán 5.
- Các hoạt động học tập chủ yếu của học sinh và
các phơng pháp, phơng tiện tổ chức dạy để giúp học
sinh đạt đợc mục tiêu của bài học theo năng lực từng
đối tợng học sinh.
- Tự lập đợc kế hoạch môn Toán nói chung và kế
hoạch dạy học phần diện tích nói riêng. Cái cốt lõi là


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

kế hoạch từng bài phải ngắn gọn, cụ thể và trọng
tâm định rõ việc làm của thầy và trò.
- Xác định rõ đồ dùng dạy học và hình thức, thời
điểm, thời gian sử dụng của giáo viên và học sinh.
- Đặc biệt chú ý hoạt động của thầy và trò trong

tiết học đó. Chọn và sử dụng các hình thức tổ chức
dạy học nh thế nào để vừa nhẹ nhàng, vừa mang lại
hiệu quả.
- Thiết kế bài dạy phải định rõ những kiến thức,
những hoạt động và đồng thời định đợc thời gian
của những công việc để hoàn thành mục tiêu.
- Trong quá trình thiết kế bài dạy giáo viên cần lu
ý đúng mức đến hệ thống câu hỏi. Câu hỏi phải có
nội dung rõ ràng, dễ hiểu, phù hợp với trình độ học
sinh, Câu hỏi phải liên quan đến nội dung bài học,
tránh những câu hỏi không ăn nhập với nội dung và
tiến trình bài học. Cần có những câu hỏi ở những
mức độ nhận thức khác nhau. Câu hỏi yêu cầu học
sinh hệ thống hóa, khái quát hóa kiến thức. Câu hỏi
yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức đã học. Các câu
hỏi trên yêu cầu phải sắp xếp từ dễ đến khó.


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

Ví dụ: Thiết kế bài dạy diện tích hình
thang
I, Mục tiêu:
- Hình thành công thức tính diện tích hình thang.
- Nhớ và vận dụng công thức tính diện tích hình
thang để giải các bài tập có liên quan.
- Giáo dục học sinh tính cẩn thận, tìm tòi, sáng tạo

trong học hình học.

II, Đồ dùng dạy học:
- Bộ đồ dùng Toán 5 (giáo viên và học sinh).
- Bìa ghi sẵn BT1 của tiết trớc.
- Phiếu học tập khổ to ghi sẵn BT2 (4 phiếu- 4
nhóm)
- Máy chiếu đa năng.
III, Các hoạt động dạy họcchủ yếu:

Kiến thức
Thời gian

Hoạt động
Hoạt động của giáo viên

của học
sinh

1. Bài cũ:

- GV đính bài tập 1 ghi sẵn ở

(3- 4)

phiếu lên bảng.Gọi 1 H thực
hiện bài tập, cả lớp theo dõi.

-

H

thực


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

Gọi H nhận xét bài làm của hiện.
bạn.
GV

nhận

xét

chung,

ghi

điểm.
- 1 H nêu, lớp
Gọi 1 H nêu quy tắc tính diện nhận xét.
2. Bài mới:

tích hình tam giác.

a/Hình

thành

* Giới thiệu bài- Ghi đề bài

công thức

Lấy

hộp

đồ dùng.
- Thực hiện

tính diện * Y/c H chọn hình thang theo y/c.
tích hình

trong hộp đồ dùng.
- Theo dõi.

thang:
(15-16)

- GV thực hiện chọn hình
thang, đính lên bảng lớp, viết kí hiệu (hình thang nguyên).

nghe,

GV: Cô chia đôi cạnh BC, M là dõi.
trung điểm của cạnh BC. Nối
AM, cắt rời hình tam giác

ABM. Ta có hình tứ giác
AMCD.
A

B

Lắng
theo


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh
M

D

H

C

- GV đính hình tứ giácAMCD
và đính tiếp hình tam giác - Theo dõi.
ABM lên bảng. Y/c H chọn hai
hình

(tứ

giác

và

tam

giác)ghép thành hình thang
nh giáo viên vừa thao tác.

-

GVy/c H từ hình thang này hình
hãy ghép thành hình tam giác.
giác

A

M
(A)
K
C
H
- GV theo dõi, nhận xét.
(B)
D

- GV thực hiện trên bảng lớp,
ghi kí hiệu-gọi tên hình tam
giác vừa tạo
thành.
GV: Em có nhận xét gì về

Ghép
tam


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

diện tích
hình thang ABCD và diện
tích hình tam giác ADK?
(Diện tích bằng nhau)
GV: Em hãy so sánh chiều cao - 1-2 H trả
của hai hình?

lời

(chiều cao bằng nhau)
GV: Em hãy nêu cách tính
diện

tích

hình

tam

giác

ADK?
( Diện tích hình tam giác ADK =

DK AH
2

)

đoạn thẳng nào?
(DK là tổng của DC và CK)
GV trình chiếu: diện tích
hình tam giác
DK AH
2

suy

nghĩ,

trả

lời.

GV: Mà DK là tổng của hai

ADK là:

HS

Mà

DK AH ( DC CK ) AH ( DC AB) AH


2
2
2

-1-2 HS trả
lời


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

- GV : CK cũng là đoạn thẳng - HS trả lời.
nào?
( GV trình chiếu tiếp)
- GV: DK là gì của hình
thang?

- Trả lời.

(DK là đáy lớn)
- GV: Còn AB? (AB là đáy bé)

-

Học

sinh

- Vậy ai có thể nêu đợc cách nêu
tính diện tích hình thang
ABCD?
- GV trình chiếu: Vậy diện
tích hình

thang ABCD =

( DC AB) AH
2

- GV: Dựa vào công thức vừa

-

1-2

học

sinh nêu

lập em nào có thể nêu đợc
cách tính diện tích hình
thang
- GV nhận xét

- Yêu cầu học sinh lấy SGK
Cho vài học sinh đọc quy
tắc, đồng thời GV vẽ hình

-

Học

lấy SGK

sinh


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

lên bảng
b

b/

Thực

hành
Bài 1: ( 6)

h
a

- GV trình chiếu: Nếu gọi S - Học sinh:
là diện tích hình thang; a, b
là độ dài các cạnh đáy; h là
chiều cao; em hãy nêu
công thức tính diện tích

S

(a b) h
2

- Một số học
sinh

nhắc

lại công thức

hình thang

- GV trình chiếu: S
Bài 2 ( 5-6)

(a b) h
2

( S là diện tích; a, b là độ dài
các cạch đáy; h là chiều cao)
- Gọi 1 học sinh đọc yêu cầu - Học sinh; a

bài tập - GV trình chiếu yêu là 12 cm, b
cầu và phần a)

là 8 cm, h là

- GV: Em vận dụng trực tiếp 5 cm
công thức tính diện tích - Thực hiện
hình thang để làm bài tập 1

theo y/c.


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

- GV trình chiếu: a)

S

(a b) h
2

- GV: Độ dài hai đáy lần lợt là
bao nhiêu?
(chỉ vào hình), chiều cao là
bao nhiêu?
- GV trình chiếu các số liệu
lên hình thang

- GV: Em thay số liệu vào
công thức
- GV ghi bài tập học sinh vừa
nêu
* Yêu cầu học sinh lên làm bài
tiếp bài tập 2 trên giấy nháp

-

Học

làm
trên

- Học sinh hoạt động nhóm
+ Lu ý học sinh: phần b) là
hình thang vuông
- GV: hình thang vuông có
đặc điểm gì?

giấy

nháp
- 1 học sinh
làm ở bảng
lớp
- Nhóm 6

-HS:
- Đối chiếu, chữa bài

sinh

Có

1

cạnh

bên

vuông

góc

với 2 đáy
- Chiều cao
chính
cạnh

là
bên


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

vuông

góc

với 2 đáy
- GV: Em nào có nhận xét gì
Bài 3 (8- về
10)

chiều

cao

của

hình

vuông?
-

Học

sinh

- GV: Khi hoạt động nhóm, nhận nhiệm
nhóm trởng cần lu ý cho các vụ
bạn nêu đợc, chỉ đợc độ dài cạnh đáy và chiều cao

Học

sinh

làm bài

- GV giao nhiệm vụ cho hai
nhóm
- GV chốt thời gian
- GV đính 2 bài đại diện lên
bảng

- Đáy lớn =

- Gọi học sinh nhận xét (chữa 110m,
bài a trớc)

đáy

bé

=

90,2m,
- GV chốt

chiều cao =

* Gọi học sinh đọc yêu cầu TBC

của

bài tập

đáy lớn và

- GV: Bài toán cho biết gì?

đáy bé.
- Tính diện


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

tích

thửa

ruộng
-

Đáy

đáy
- GV: Bài toán yêu gì?

lớn,
bé,

chiều cao

- GV: Muốn tính đợc diện
tích thửa ruộng hình thang
này ta phải biết những yếu - Lấy đáy lớn
tố nào?
- GV:
3.
cố,
dò

cộng

đáy

Chiều cao của hình bé chia 2

Củng thang này là bao nhiêu?

-

Học

sinh

dặn - GV: Làm thế nào để tính làm vở
đợc chiều cao? ( Ghi tóm tắt)

- 1 học sinh
làm

- Yêu cầu học sinh làm vở
- 1 Học sinh làm bảng phụ
- Đối chiếu, chữa bài tập
Bài giải
Chiều cao của hình thang là:
(110 + 90,2 ) : 2 = 100,1 (m)
Diện tích thửa ruộng hình

phụ

bảng


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

thang là:
(110 +90,2) X 100,1 : 2 =
10020,01 (m2)

-

Học

sinh

trả lời
Đáp số: -

10020,01 m2

sinh

nêu

- GV: Chúng ta vừa học xong bài gì?

Học

Học

sinh

trả lời

- GV: Ai có thể nêu lại công
thức tính diện tích hình
thang

-

Học

sinh

- GV: Muốn tính diện tích lắng nghe
hình thang ta làm thế nào?
- (GV đọc bài thơ tính diện

tích hình thang)

2. Nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng và
phơng tiện dạy học trong dạy diện tích các
hình:
Thật vậy, các phơng tiện dạy học hỗ trợ không nhỏ
đến hiệu quả khi sử dụng phơng pháp dạy học tiểu
học. Điều này phụ thuộc nhiều vào cơ sở vật chất và
các đồ dùng dạy học ở mỗi nhà trờng. Giáo viên cần


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

chú ý sử dụng tối đa các phơng tiện dạy học hiện có
để giờ học đạt hiệu quả cao về chất lợng. Đồ dùng
trực quan luôn
gắn liền với phơng pháp dạy học ở tiểu học. Để nâng
cao hiệu quả sử dụng đồ dùng và phơng tiện dạy học
trong dạy diện tích các hình trrong chơng trình Toán
5, GV cần lu ý những vấn đề sau;
- Giáo viên cần khai thác triệt để bộ đồ dùng dạy
học dùng cho toán 5. Nghiên cứu và sử dụng tối đa
hiệu quả bộ đồ dùng dành cho giáo viên và học sinh.
Qua các tiết thao giảng, sinh hoạt chuyên môn, giáo
viên cùng nhau trao đổi, vận dụng các hình thức tổ
chức dạy học phù hợp với hoạt động sử dụng đồ dùng
Toán 5.

- Vận dụng công nghệ thông tin vào soạn giảng
một cách nhạy bén, linh động, song không quá lạm
dụng trong các tiết lên lớp; qua sử dụng đồ dùng, hình
thành cho học sinh kĩ năng tự học, phát huy tính sáng
tạo, tìm tòi qua việc sử dụng đồ dùng.
3. Nâng cao hiệu quả, chất lợng các hình
thức hoạt động học tập trên lớp:
Chọn và tổ chức các hình thức học tập trên lớp
phù hợp với điều kiện và phơng tiện dạy học là một
trong những giải pháp thực hiện nhằm phát huy tính


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

tích cực sáng tạo của học sinh trong học tập; ngoài ra,
khi các hình thức tổ chức dạy học thay đổi sẽ kéo
theo
sự thay đổi của các phơng pháp dạy học . Nếu nh
hình thức tổ chức dạy học chủ yếu hiện nay là hình
thức lớp-bài, gắn liền với hình thức này giáo viên thờng sử dụng các phơng pháp dạy học khác nhau trong
giờ lên lớp nh thuyết trình, trực quan, vấn đáp, thực
hành, nêu vấn đề, kiểm tra.....thì khi hình thức dạy
học thay đổi, nh thảo luận nhóm, tự học cá nhân lúc
đó phơng pháp dạy học phù hợp là luyện tập, làm việc
độc lập với sách.
Hình thức tổ chức thờng đợc sử dụng khi dạy về
diện tích các hình trong chơng trình Toán 5 là

hình thức tổ chức dạy học theo nhóm:
* Hình thức tổ chức dạy học theo nhóm:
- Dạy học theo nhóm là hình thức dạy học đặt
học sinh vào môi trờng học tập tích cực, trong đó học
sinh đợc khuyến khích thảo luận và hớng dẫn làm
việc hợp tác với nhau.
- Hoạt động nhóm là hoạt động tích cực đem lại
cho học sinh cơ hội đợc sử dụng các kiến thức và kĩ
năng mà các em đợc lĩnh hội và rèn luyện, hoạt động


Sáng kiến cải tiến việc dạy học diện tích các hình
trong chơng trình Toán5
nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập
của học sinh

nhóm giúp các em luyện và phát triển năng lực làm
việc.
- Dạy học theo nhóm giáo viên sẽ có dịp tập trung
các kinh nghiệm và sự sáng tạo của học sinh trong học
tập.
Để tổ chức có hiệu quả hoạt động nhóm trong dạy
học về diện tích các hình ở chơng trình Toán lớp 5,
giáo viên cần căn cứ vào nội dung kiến thức của bài
để chọn số lợng học sinh trong một nhóm.
Ví dụ: Khi dạy bài Diện tích hình tam giác

+ Giáo viên cho học sinh hoạt động theo nhóm 4
để thực hiện thao tác cắt ghép hình tam giác thành
hình chữ nhật.

+ Học sinh dựa theo cách tính diện tích hình
chữ nhật để hình thành cách tính diện tích hình
tam giác.
Sau khi hoạt động nhóm, giáo viên gọi đại diện
nhóm trình bày kết quả, lớp nhận xét bổ sung để
rút ra cách tính diện tích hình tam giác.
4. Tăng cờng rèn luyện kĩ năng thực hành
tính và giải toán cho học sinh: