SKKN một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở lớp 5 6 tuổi tại trường mầm non

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (188.6 KB, 37 trang )

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

SÁNG KIẾN CẢI TIẾN KỶ THUẬT
Đề tài: “Mộộ̣t số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm ở lớp 5 – 6 tuổi tạộ̣i trường mầm non”

Quảng Bình, tháng 9 năm 2018
1

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

SÁNG KIẾN CẢI TIẾN KỶ THUẬT
Đề tài: “Mộộ̣t số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm ở lớp 5 – 6 tuổi tạộ̣i trường mầm non”

Họ và tên: Hoàà̀ng Thu Hằng
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị: Trường MN Cam Thủy

Quảng Bình, tháng 9 năm 2018

2

I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong hệ thống giáá́o dụụ̣c thì giáá́o dụụ̣c mầm non làà̀ bậc họụ̣c đầu tiên trong hệ thống giáá́o
dụụ̣c quốc dân, làà̀ nền tảng đầu tiên củủ̉a ngàà̀nh Giáá́o dụụ̣c đàà̀o tạo. Chất lượng chăm sóc,

giáá́o dụụ̣c trẻ ở trườà̀ng mầm non tốt có táá́c dụụ̣ng rất lớn đến chất lượng giáá́o dụụ̣c ở bậc
họụ̣c tiếp theo.
Giáá́o dụụ̣c mầm non có mụụ̣c tiêu, nhiệm vụụ̣ quan trọụ̣ng nhằm giáá́o dụụ̣c toàà̀n diện cho trẻ
về thể chất, tình cảm, đạo đứá́c, thẩm mỹ, trí tuệ làà̀ cơ sở để hình thàà̀nh nên nhân cáá́ch con
ngườà̀i vàà̀ chuẩn bịụ̣ những tiền đề cần thiết cho trẻ bước vàà̀o trườà̀ng tiểu họụ̣c được tốt.
Như Báá́c Hồ kính yêu đã nói: “ Giáo dục mầm non tốt sẽ mở đầu cho một nền giáo dục
tốt”. Trườà̀ng mầm non có nhiệm vụụ̣ chăm sóc, nuôi dưỡng, giáá́o dụụ̣c cáá́c cháá́u, bồi dưỡng
cho cáá́c cháá́u trở thàà̀nh ngườà̀i công dân có ích.
Thấy rõ tầm quan trọụ̣ng củủ̉a bậc họụ̣c mầm non, những năm gần đây Bộ Giáá́o Dụụ̣c vàà̀ Đàà̀o
Tạo luôn chú trọụ̣ng việc nâng cao chất lượng giáá́o dụụ̣c vàà̀ coi chất lượng chăm sóc giáá́o dụụ̣c
trẻ làà̀ một trong những vấn đề quan tâm hàà̀ng đầu đối với bậc họụ̣c mầm non. Đối mới
chương trình giáá́o dụụ̣c mầm non làà̀ đổi mới về nội dung, hình thứá́c, nâng cao phương pháá́p
giảng dạy họụ̣c theo hướng pháá́t huy tính tích cực, chủủ̉ động củủ̉a họụ̣c sinh trong hoạt động họụ̣c
tập màà̀ phương pháá́p dạy họụ̣c làà̀ cáá́ch thứá́c hoạt động củủ̉a giáá́o viên trong việc tổ chứá́c hoạt
động họụ̣c tập nhằm giúp họụ̣c sinh chủủ̉ động đạt cáá́c mụụ̣c tiêu dạy họụ̣c.

Làà̀ một giáá́o viên mầm non tôi luôn suy nghĩ làà̀m thế nàà̀o để nâng cao chất lượng chăm
sóc, giáá́o dụụ̣c trẻ được tốt. Bởi chất lượng giáá́o dụụ̣c quyết địụ̣nh sự hình thàà̀nh vàà̀ pháá́t triển
nhân cáá́ch con ngườà̀i. Có thể nói nhân cáá́ch con ngườà̀i trong tương lai như thế nàà̀o phụụ̣
thuộc lớn vàà̀o sự giáá́o dụụ̣c củủ̉a trẻ trong trườà̀ng mầm non.
Từ khi xuất hiện tổ chứá́c nhàà̀ trườà̀ng với những lớp họụ̣c có nhiều họụ̣c sinh cùng lứá́a
tuổi vàà̀ trình độ tương đối đồng đều thì giáá́o viên khó có điều kiện chăm lo cho từng họụ̣c
sinh, giảng dạy cặn kẽ cho từng em. Giáá́o viên quan tâm trước hết đến việc hoàà̀n thàà̀nh
tráá́ch nhiệm củủ̉a mình làà̀ truyền đạt cho hết nội dung quy địụ̣nh trong chương trình, cố
gắng làà̀m cho mọụ̣i họụ̣c sinh hiểu vàà̀ nhớ những lờà̀i cô giảng. Cũng từ đó hình thàà̀nh kiểu
3

họụ̣c thụụ̣ động, thiên về ghi nhớ, ít chịụ̣u suy nghĩ. Để khắc phụụ̣c tình trạng đó, ngườà̀i ta
thấy cần pháá́t huy tính tích cực chủủ̉ động họụ̣c tập củủ̉a họụ̣c sinh, quan tâm đến nhu cầu khả

năng củủ̉a mỗi cáá́ nhân trẻ trong tập thể lớp. Cáá́c phương pháá́p “dạy họụ̣c tích cực”, “lấy
ngườà̀i họụ̣c làà̀m trung tâm” đã ra đờà̀i trong bối cảnh đó. Nhìn theo quan điểm lịụ̣ch sử, thì
đây làà̀ sự trả lại vịụ̣ trí vốn có từ thủủ̉a ban đầu cho ngườà̀i họụ̣c. Trong quáá́ trình giáá́o dụụ̣c dạy họụ̣c, ngườà̀i họụ̣c vừa làà̀ đối tượng vừa làà̀ chủủ̉ thể. Thông qua quáá́ trình dạy họụ̣c dưới sự
chỉ đạo củủ̉a Giáá́o viên, ngườà̀i họụ̣c phải tích cực chủủ̉ động cải biến chính mình, không ai
làà̀m thay cho mình được.
Ở lứá́a tuổi Mầm non: Hoạt động chủủ̉ đạo củủ̉a trẻ “Chơi mà học, học bằng chơi”
thông qua cáá́c hoạt động đa dạng phong phú màà̀ trẻ lĩnh hội kiến thứá́c trong cuộc sống
xung quanh trẻ.
Tùy thuộc vàà̀o từng lứá́a tuổi, kinh nghiệm sống củủ̉a từng đứá́a trẻ vàà̀ điều kiện thực tế ở
lớp màà̀ giáá́o viên lựa chọụ̣n chủủ̉ đề, đề tàà̀i cho phù hợp, pháá́t huy tính tích cực ở từng đứá́a
trẻ qua cáá́c hoạt động nhằm giáá́o dụụ̣c trẻ pháá́t triển toàà̀n diện.
Chương trình giáá́o dụụ̣c mầm non mới làà̀ lấy trẻ làà̀m trung tâm, tạo điều kiện cho mỗi
đứá́a trẻ được hoạt động tích cực phù hợp với sự pháá́t triển củủ̉a bản thân trẻ, đáá́p ứá́ng tối đa
nhu cầu vàà̀ hứá́ng thú củủ̉a trẻ trong quáá́ trình giáá́o dụụ̣c. Tổ chứá́c cáá́c hoạt động cho trẻ theo
hướng lấy trẻ làà̀m trung tâm làà̀ một nhiệm vụụ̣ hết sứá́c quan trọụ̣ng trong việc thực hiện
chương trình giáá́o dụụ̣c mầm non một cáá́ch hiệu quả, đảm bảo chất lượng vàà̀ sự pháá́t triển
toàà̀n diện phù hợp với từng cáá́ nhân trẻ, đạt được mụụ̣c tiêu giáá́o dụụ̣c đã đề ra. Thực hiện
điều trên đã góp phần nâng cao chất lượng tổ chứá́c cáá́c hoạt động cho trẻ trong nhàà̀
trườà̀ng, nâng cao kết quả dạy họụ̣c cho giáá́o viên vàà̀ phù hợp với trẻ tuổi mầm non theo
yêu cầu pháá́t triển củủ̉a ngàà̀nh họụ̣c mầm non, củủ̉a Bộ Giáá́o vàà̀ Đàà̀o tạo qui địụ̣nh vàà̀ cũng
theo xu hướng pháá́t triển chung củủ̉a trẻ mầm non trên toàà̀n thế giới.
Thực tế cho thấy việc tổ chứá́c cáá́c hoạt động theo hướng lấy trẻ làà̀m trung tâm đã
tạo ra một không gian mở cho trẻ, khuyến khích trẻ pháá́t triển tư duy vàà̀ phương pháá́p giải
quyết vấn đề. Nếu trẻ được tạo nhiều cơ hội tự tham gia trải nghiệm kháá́m pháá́, thì như
vậy trẻ đã có thể được pháá́t triển tư duy sáá́ng tạo,
4

giúp trẻ có nhiều cơ hội pháá́t triển

ngôn ngữ, tình cảm xã hội, pháá́t triển thẩm mỹ, thể chất, pháá́t triển nhận thứá́c. Những lợi
ích đó có liên hệ trực tiếp với phương pháá́p dạy củủ̉a cáá́c giáá́o viên, đó chính làà̀ cáá́ch tổ
chứá́c cáá́c hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làà̀m trung tâm.
Vàà̀ tôi đã mạnh dạn chọụ̣n đề tàà̀i “Một số biện pháá́p nâng cao chất lượng giáá́o dục lấy trẻ
làm trung tâm ở lớp 5-6 tuổi tại trường mầm non” để làà̀m đề tàà̀i nghiên cứá́u.
2. Điểm mới đề tài, sang kiến, giải phap
- Trẻ được tự trải nghiệm, tự kháá́m pháá́ bằng cáá́c giáá́c quan, tạo cho trẻ có cơ hội họụ̣c
bằng nhiều cáá́ch kháá́c nhau qua đó pháá́t huy được tính tích cực củủ̉a trẻ. Mọụ̣i hoạt động
đều hướng tới từng trẻ để tạo cơ hội cho trẻ được họụ̣c tập trong điều kiện cụụ̣ thể nhằm hỗ
trợ trẻ pháá́t triển ở tất cả cáá́c lĩnh vực.
- Bản thân hiểu sâu hơn về đổi mới phương pháá́p vàà̀ thực sự mang lại hiệu quả cao
cho mỗi giáá́o viên trong quáá́ trình tổ chứá́c thực hiện cáá́c hoạt động giáá́o dụụ̣c trẻ, giúp mỗi
giáá́o viên chủủ̉ động, mạnh dạn, tích cực, sáá́ng tạo hơn trong qua trình tổ chứá́c hoạt động
chung.
- Giáá́o viên khai tháá́c hết cáá́c nguyên vật liệu cần có ở địụ̣a phương nhằm tạo điều kiện
cho trẻ hoạt động kích thích tư duy cho trẻ đạt hiệu quả cao.
3. Phạộ̣m vi áp dụng đề tài, sang kiến, giải phap
Đề tàà̀i củủ̉a tôi tập trung nghiên cứá́u cáá́c biện pháá́p hay, tổ chứá́c thực hiện có hiệu quả
nhằm nâng cao chất lượng giáá́o dụụ̣c lấy trẻ làà̀m trung tâm ở lớp 5-6 tuổi tại trườà̀ng mầm
non.
II. PHẦN NỘộ̣I DUNG
1. Thựộ̣c trạộ̣ng
a. Thuậộ̣n lợi:
- Bậc họụ̣c mầm non đang pháá́t động hội thi xây dựng môi trườà̀ng giáá́o dụụ̣c lấy trẻ làà̀m
trung tâm cấp trườà̀ng, cấp huyện vàà̀ cấp tỉnh. Vàà̀ đặc biệt làà̀ năm họụ̣c nàà̀y xây dựng hội thi
cả môi trườà̀ng bên ngoàà̀i vàà̀ cả môi trườà̀ng bên trong lớp.

5

- Bên cạnh đó được sự quan tâm củủ̉a Ban Giáá́m hiệu nhàà̀ trườà̀ng đầu tư về cơ sở vật
chất trang thiết bịụ̣ phụụ̣c vụụ̣ cho công táá́c tổ chứá́c cáá́c hoạt động lấy trẻ làà̀m trung tâm vàà̀
chỉ đạo đến toàà̀n bộ cáá́n bộ, giáá́o viên vàà̀ cáá́c nhóm lớp.
- Năm họụ̣c vừa qua tôi được nhàà̀ trườà̀ng phân công dạy lớp Mẫu giáá́o 5- 6 tuổi với
tổng số làà̀ 31 cháá́u, 100% trẻ đều được họụ̣c qua lớp 4- 5 tuổi. 100% trẻ pháá́t triển cân đối
nhanh nhẹn, khoẻ mạnh vàà̀ rất hàà̀o hứá́ng, sôi nổi với cáá́c hoạt động do cô tổ chứá́c, lĩnh hội
nhanh cáá́c kiến thứá́c cô giáá́o truyền đạt.
- Đa số cáá́c cháá́u luôn năng động, khoẻ mạnh vàà̀ hứá́ng thú họụ̣c , thích vui chơi thích
tìm hiểu kháá́m pháá́ những gì mới lạ xung quanh trẻ. Có môi trườà̀ng lớp họụ̣c sạch sẽ, gọụ̣n
gàà̀ng, lớp họụ̣c được xây dựng theo môi trườà̀ng giáá́o dụụ̣c lấy trẻ làà̀m trung tâm giúp trẻ
hoạt động một cáá́ch tích cực vàà̀ sáá́ng tạo hơn.
- Phụụ̣ huynh luôn quan tâm đến trẻ, tích cực tham gia vàà̀o cáá́c hoạt động củủ̉a nhàà̀
trườà̀ng, củủ̉a nhóm lớp, tổ chứá́c.
- Bản thân có trình độ chuyên môn đại họụ̣c, có hơn 10 năm kinh nghiệm trong nghề,
được tham gia lớp tập huấn về nội dung lấy trẻ làà̀m trung tâm. Vàà̀ tham gia cáá́c buổi bồi
dưỡng chuyên môn tại trườà̀ng, tại cụụ̣m vàà̀ tại Phòng. Ngoàà̀i ra tôi còn được dự những tiết
thực hàà̀nh rất sinh động áá́p dụụ̣ng phương pháá́p dạy họụ̣c lấy trẻ làà̀m trung tâm màà̀ tôi nghĩ
đó chính làà̀ động lực để tôi thay đổi cáá́ch nhìn, cáá́ch nghĩ về vai trò củủ̉a bản thân trong
hoạt động dạy họụ̣c.
- Thườà̀ng xuyên tích cực nghiên cứá́u tham khảo một số tàà̀i liệu vàà̀ cũng tìm hiểu về
phương pháá́p dạy họụ̣c lấy trẻ làà̀m trung tâm.
- Giáá́o viên luôn luôn dựa trên nhu cầu hứá́ng thú củủ̉a từng trẻ để giúp mọụ̣i trẻ thàà̀nh
công vàà̀ tiến bộ, tạo nhiều cơ hội cho trẻ họụ̣c bằng chơi chơi màà̀ họụ̣c bằng nhiều cáá́ch
kháá́c nhau gồm cả hoạt động vui chơi.
- Bản thân luôn tìm tòi họụ̣c hỏi để xây dựng môi trườà̀ng lớp họụ̣c từ bên trong đến bên
ngoàà̀i, chính môi trườà̀ng lớp họụ̣c làà̀ bầu không khí giao tiếp giữ cô vàà̀ trẻ nó được tạo ra
qua quáá́ trình tương táá́c.

6

- Được ban giáá́m hiệu nhàà̀ trườà̀ng luôn tạo điều kiện tham gia góp ý để tôi có cơ hội
nâng cao về trình độ chuyên môn cũng như phương pháá́p giảng dạy, kĩ năng sư phạm củủ̉a
bản thân .
- Phụụ̣ huynh phối hợp với nhàà̀ trườà̀ng để có những biện pháá́p chăm sóc giáá́o dụụ̣c trẻ tốt
hơn.
b. Khó khăn
- Bên cạnh những thuận lợi thì cũng có không ít khó khăn làà̀m ảnh hưởng đến việc tổ
cáá́c hoạt động giáá́o dụụ̣c lấy trẻ làà̀m trung tâm.
- Địụ̣a bàà̀n sống phần lớn trẻ làà̀ con em củủ̉a nông dân, điều kiện khó khăn về mọụ̣i mặt.
Cáá́c em ít được va chạm, giao tiếp nên cáá́c em trở nên nhút nháá́t vàà̀ tự ti khi trao đổi hay
trò chuyện với ngườà̀i lạ.
- Sự quan tâm củủ̉a gia đình dàà̀nh cho cáá́c cháá́u làà̀ không đồng đều, 100% phụụ̣ huynh làà̀
nông thôn, một số phụụ̣ huynh đi làà̀m ăn xa, cháá́u ở với ông bàà̀, thờà̀i gian phụụ̣ huynh quan
tâm đến trẻ còn ít, không dàà̀nh nhiều thờà̀i gian cho trẻ. Nên việc quan tâm chăm sóc con
em củủ̉a một bộ phận phụụ̣ huynh họụ̣c sinh chưa đáá́p ứá́ng với nhu cầu giáá́o dụụ̣c ngàà̀y càà̀ng
cao hiện nay. Nhu cầu về kinh tế, mưu sinh được quan tâm nhiều hơn nhu cầu họụ̣c tập.
Phụụ̣ huynh họụ̣c sinh chưa nắm rõ quan điểm giáá́o dụụ̣c hiện nay, tháá́i độ hợp táá́c giáá́o dụụ̣c
trẻ chưa rõ ràà̀ng, chưa thống nhất với nhàà̀ trườà̀ng. Giáá́o dụụ̣c trẻ ở gia đình mang tính áá́p
đặt vàà̀ thiếu làà̀m gương tốt cho trẻ noi theo.
- Khi áá́p dụụ̣ng lấy trẻ làà̀m trung tâm một số cháá́u chưa thích ứá́ng với sự thay đổi củủ̉a
chương trình, cáá́c cháá́u vẫn còn có cáá́ch họụ̣c cũ.
- Đối với giáá́o viên: Kinh nghiệm còn hạn chế vàà̀ chưa đồng đều, nhiều giáá́o viên trẻ
họụ̣c lí thuyết thì nhanh nhưng khi đi qua thực hàà̀nh thì còn lúng túng vàà̀ chưa tự tin. Có
một số giáá́o viên lớn tuổi có kinh nghiệm nhưng lại khi áá́p dụụ̣ng phương pháá́p “Lấy trẻ
làà̀m trung tâm” vẫn còn hạn chế. Có một số giáá́o viên còn mơ hồ chưa biết đổi mới
phương pháá́p dạy họụ̣c hiện đại để khai tháá́c pháá́t triển năng lực trên trẻ, khả năng xây
dựng kế hoạch áá́p dụụ̣ng quan điểm lấy trẻ làà̀m trung tâm còn vụụ̣ng về.
- Cáá́c hoạt động mẫu cho tất cả cáá́c giáá́o viên tham gia họụ̣c hỏi còn ít.
7

- Một số phụụ̣ huynh thiếu hiểu biết nên quáá́ trình phối hợp với giáá́o viên vàà̀ nhàà̀ trườà̀ng
gặp nhiều khó khăn trong công táá́c chăm sóc vàà̀ giáá́o dụụ̣c trẻ. Đây cũng làà̀ một trong
những nguyên nhân làà̀m ảnh hưởng tới kĩ năng củủ̉a cáá́c cháá́u.
- Mặc dù nhàà̀ trườà̀ng đã hỗ trợ vàà̀ đầu tư, tuy nhiên đồ dùng phụụ̣c vụụ̣ tổ chứá́c cáá́c trò
chơi vàà̀ môi trườà̀ng chơi cho cáá́c cháá́u vẫn còn hạn chế.
- Cha mẹ chưa có thói quen cho trẻ tự phụụ̣c vụụ̣, vàà̀ chưa hình thàà̀nh ở trẻ cáá́c kỹ năng
sống nên trẻ đang còn thụụ̣ động, ít có kỹ năng tự phụụ̣c vụụ̣, cáá́c kỹ năng sống còn mơ hồ.
2. Điều tra thựộ̣c tiễn
Từ những khó khăn trên tôi tiến hàà̀nh khảo sáá́t một số khả năng trên trẻ xem trẻ đã đạt
được đến mứá́c độ nàà̀o vàà̀ kết quả như sau:

KN/
SL

Tăng cường phát
triển cảả̉m xúế́c

Giao tiếế́p tích cựộ̣c

31
cháá́u

Đạt
(%)

Đạt
(%)

19/31=
61,3%

Chưa đạt
(%)
12/31=
38,7%

Chưa đạt
(%)

20/31=
64,5%

11/31 =
35,5%

Tăng cường vậộ̣n độộ̣ng
Đạt
(%)
21/31=
67,7%

Chưa đạt
(%)
10/31=
32,3%

Qua kết quả cho thấy cáá́c kĩ năng trẻ hoạt động còn hạn chế rất nhiều đối với nhu
cầu hiện nay. Từ thực tế khảo sáá́t tôi thấy cần phải thay đổi cáá́ch nghĩ, cáá́ch nhìn nhận về

phương pháá́p dạy họụ̣c “ lấy trẻ làà̀m trung tâm”. Làà̀m thế nàà̀o để trẻ lớp tôi luôn mạnh dạn
tự tin nói lên những điều mình nghĩ, mình biết vàà̀ giúp trẻ tích cực hơn khi tham gia cáá́c
hoạt động. Từ những suy nghĩ đó tôi mạnh dạn nghiên cứá́u vàà̀ áá́p dụụ̣ng phương pháá́p “
dạy họụ̣c lấy trẻ làà̀m trung tâm” vàà̀o công táá́c chăm sóc giáá́o dụụ̣c trẻ trong trườà̀ng mầm non
vàà̀ tại lớp 5-6 tuổi tôi đang giảng dạy.
3. Các biện pháp thựộ̣c hiện
Trong quáá́ trình nghiên cứá́u đề tàà̀i vàà̀ qua thực tế giảng dạy tại trườà̀ng tôi đã thực
hiện cáá́c biện pháá́p chung để giải quyết vấn đề như sau:
Biện pháá́p 1: Tự học, tự bồi dưỡng nâng cao nhận thức và phương pháá́p về “
giáá́o dục dạy học lấy trẻ làm trung tâm”.

8

Chất lượng chuyên môn phụụ̣ thuộc rất lớn vàà̀o bản thân mỗi giáá́o viên do đó yếu tố
con ngườà̀i đóng vai trò quyết địụ̣nh màà̀ cáá́c văn kiện củủ̉a Đảng vàà̀ Nhàà̀ nước đều nêu rõ
trong chỉ thịụ̣ 40/CT/TW ngàà̀y 15/6/2004 củủ̉a Ban bí thư TW Đảng về việc xây dựng, nâng
cao chất lượng đội ngũ nhàà̀ giáá́o vàà̀ cáá́n bộ quản lý giáá́o dụụ̣c. Ngườà̀i thầy cần giỏi về
chuyên môn, đồng thờà̀i lại phải tốt về nhân cáá́ch mới thực hiện được nhiệm vụụ̣ củủ̉a mình,
thực sự làà̀ những “kỹ sư tâm hồn”.
Do vậy việc bồi dưỡng về nhận thứá́c vàà̀ chuyên môn củủ̉a bản thân mỗi giáá́o viên làà̀
một việc làà̀m vô cùng cần thiết giúp giáá́o viên có nhận thứá́c đúng đắn trang bịụ̣ cho giáá́o
viên những hiểu biết, cáá́c kiến thứá́c về chuyên môn giúp giáá́o viên chủủ̉ động, tự tin trong
quáá́ trình tổ chứá́c cáá́c hoạt động chăm sóc giáá́o dụụ̣c trẻ.
Từ nhận thứá́c về ý nghĩa củủ̉a việc tự họụ̣c tự bồi dưỡng, nên bản thân tôi luôn tham
gia đầy đủủ̉ cáá́c buổi bồi dưỡng chuyên môn do Phòng GD&ĐT tổ chứá́c, cáá́c buổi sinh
hoạt chuyên môn tại nhàà̀ trườà̀ng, lắng nghe vàà̀ ghi chép một cáá́ch nghiêm túc, mạnh dạn
trao đổi với giảng viên, CBQL cáá́c trườà̀ng những vấn đề còn chưa rõ, chưa hiểu, những
vấn đề màà̀ tôi quan tâm về đổi mới phương pháá́p giảng dạy.
Xáá́c địụ̣nh tự họụ̣c, tự nghiên cứá́u tàà̀i liệu cũng làà̀ một việc làà̀m không thể thiếu được

trong việc nâng cao nghiệp vụụ̣ củủ̉a giáá́o viên nên tôi đã tìm kiếm những tàà̀i liệu, sáá́ch vở
về đổi mới phương pháá́p giảng dạy, lấy trẻ làà̀m trung tâm, kỹ năng nghiệp vụụ̣ củủ̉a giáá́o
viên vàà̀ tự đọụ̣c, tự nghiên cứá́u để rút ra được những vấn đề cần thiết đối với giáá́o viên
trong việc đổi mới phương pháá́p giảng dạy.
Từ những năm họụ̣c trước đến nay tôi luôn coi trọụ̣ng đề cao công táá́c bồi dưỡng, tự
bồi dưỡng vàà̀ nhất làà̀ vàà̀o năm họụ̣c 2016 – 2017, toàà̀n ngàà̀nh giáá́o dụụ̣c đã thực hiện chương
trình bồi dưỡng thườà̀ng xuyên, bản thân tôi đã đăng ký tự bồi dưỡng 4 mô đun trong đó
có mô đun 20 “ Phương pháá́p dạy họụ̣c tích cực” để nghiên cứá́u vàà̀ tự họụ̣c bổ sung những
phần kiến thứá́c còn thiếu hụụ̣t cho bản thân.
Dự giờà̀ thao giảng có vai trò cực kỳ quan trọụ̣ng trong việc bồi dưỡng vàà̀ tự bồi dưỡng
củủ̉a mỗi giáá́o viên, qua dự giờà̀ thao giảng cả ngườà̀i dạy vàà̀ ngườà̀i dự đều rút ra được những
kinh nghiệm về chuyên môn cho mình. Để giúp bản thân hiểu sâu sắc vấn đề đổi
9

mới phương pháá́p vàà̀ đối chiếu giữa kiến thứá́c sáá́ch vở với thực tiễn tôi đã mạnh dạn xây
dựng một số hoạt động vàà̀ đăng ký dạy thao giảng để CBQL nhàà̀ trườà̀ng vàà̀ đồng nghiệp
dự giờà̀, thông qua cáá́c tiết mẫu, tôi được nghe đồng nghiệp thảo luận, góp ý rút kinh
nghiệm, được nghe cáá́c đồng chí CBQL phân tích cụụ̣ thể cáá́c tiết dạy đó làà̀: tiết dạy đã đổi
mới chưa? đổi mới ở chỗ nàà̀o? đã lấy trẻ làà̀m trung tâm chưa, có gì kháá́c so với cáá́ch dạy
kháá́c vàà̀ tiết dạy đó thực sự mang lại hiệu quả chưa?... Từ đó rút ra được những kinh
nghiệm cho bản thân trong việc đổi mới phương pháá́p giảng dạy vàà̀ việc vận dụụ̣ng lấy trẻ
làà̀m trung tâm vàà̀o quáá́ trình giảng dạy.
Biện pháá́p 2: Xây dựng kế hoạch giáá́o dục lấy trẻ làm trung tâm.
Với phương châm giáá́o dụụ̣c “lấy trẻ làà̀m trung tâm” pháá́t huy trí tưởng tượng, óc
sáá́ng tạo phù hợp với từng nội dung củủ̉a bàà̀i màà̀ trẻ không cảm thấy bịụ̣ áá́p đặt một cáá́ch gò
bó. Để đạt được mụụ̣c đích đặt ra, hoạt động việc một cáá́ch khoa họụ̣c, hiệu quả đòi hỏi
chúng ta phải xây dựng kế hoạch, báá́m vàà̀o kế hoạch để thực hiện đúng tiến độ, đúng nội
dung vàà̀ điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp tình hình thực tế trên trẻ nhằm mụụ̣c mang lại
hiệu quả cao trong hoạt động. Xây dựng kế hoạch làà̀ một biện pháá́p quan trọụ̣ng trong quáá́

trình thực hiện những việc cần làà̀m củủ̉a ngườà̀i giáá́o viên. Việc lập kế hoạch giáá́o dụụ̣c giúp
cho giáá́o viên thực hiện mụụ̣c tiêu giáá́o dụụ̣c đầy đủủ̉, có hệ thống, giúp giáá́o viên dự kiến
trước nội dung, thờà̀i gian để tổ chứá́c cáá́c hoạt động một cáá́ch hiệu quả.
Kế hoạch làà̀ cơ sở để thống nhất mọụ̣i hoạt động. Giáá́o viên phải hình dung được rõ
ràà̀ng công việc sắp phải làà̀m vàà̀ hoàà̀n toàà̀n chủủ̉ động công việc trong nhóm, lớp, đồng thờà̀i
đưa cáá́c hoạt động vàà̀o nề nếp.
Giáá́o viên cần lập kế hoạch thực hiện lấy trẻ làà̀m trung tâm để xáá́c địụ̣nh cáá́c nội dung
phù hợp nhất đối với trẻ trong nhóm lớp mình. Qua đó, tôi có điều kiện quan tâm đến trẻ
hơn, biết những mặt mạnh, tiến bộ củủ̉a trẻ để có những táá́c động phù hợp.
Để xây dựng được kế hoạch giáá́o dụụ̣c lấy trẻ làà̀m trung tâm trước hết cần hiểu rõ:
* Kếế́ hoạộ̣ch giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là:
- Kế hoạch giáá́o dụụ̣c căn cứá́ vàà̀o trẻ nghĩa làà̀ căn cứá́ khả năng, nhu cầu họụ̣c tập, kinh
nghiệm sống củủ̉a trẻ để xáá́c địụ̣nh mụụ̣c tiêu, cụụ̣ thể nội dung.
10

- Tổ chứá́c hoạt động luôn đặt trẻ vàà̀o trung tâm củủ̉a quáá́ trình giáá́o dụụ̣c, có nghĩa làà̀
tạo mọụ̣i cơ hội cho trẻ được tham gia vàà̀o cáá́c hoạt động:
+ Trải nghiệm: trẻ được họụ̣c qua thực tế, qua việc làà̀m, qua kháá́m pháá́ tìm tòi
+ Giao tiếp: Chia sẻ với bạn vàà̀ họụ̣c từ mọụ̣i ngườà̀i.
+ Suy ngẫm: suy nghĩ vàà̀ vận dụụ̣ng những điều đã lĩnh hội được vàà̀o việc giải quyết
cáá́c tình huống.
+ Trao đổi: diễn đạt, chia sẻ suy nghĩ vàà̀ mong muốn. Giáá́o viên chỉ làà̀ ngườà̀i tạo cơ
hội, hướng dẫn, gợi mở giúp trẻ được chiếm lĩnh kiến thứá́c.
Tôi cũng tự đặt ra câu hỏi vì sao phải giáá́o dụụ̣c lấy trẻ làà̀m trung tâm? Bởi vì:
- Trẻ em vừa làà̀ đối tượng củủ̉a hoạt động
- Trẻ em vừa làà̀ chủủ̉ thể củủ̉a hoạt động
- Khi trẻ được tham gia trải nghiệm, giao tiếp, chia sẻ => hoạt động giáá́o dụụ̣c có hiệu
quả nhất
- Con ngườà̀i thích kháá́m pháá́ những điều mới lạ => nên dạy cáá́i trẻ cần, điều màà̀ trẻ

thích. Vì vậy xây dựng kế hoạch phải hướng vàà̀o trẻ, lấy trẻ làà̀m trung tâm.
Giáá́o dụụ̣c lấy trẻ làà̀m trung tâm được xem như một quan điểm dạy họụ̣c chi phối cả
mụụ̣c tiêu, nội dung, phương pháá́p, hình thứá́c tổ chứá́c vàà̀ cả quan điểm dạy họụ̣c. Do vậy, để
xây dựng được kế hoạch giáá́o dụụ̣c lấy trẻ làà̀m trung tâm một cáá́ch hiệu quả, tôi đã quan
tâm vàà̀ thực hiện cáá́c việc làà̀m sau:
* Xáá́c định mục tiêu:
- Xây dựng kế hoạch lấy trẻ làà̀m trung tâm được thể hiện ngay từ việc xáá́c địụ̣nh mụụ̣c
tiêu vàà̀ cáá́ch viết mụụ̣c tiêu. Vì vậy khi xáá́c địụ̣nh mụụ̣c tiêu trong kế hoạch bản thân tôi đã
căn cứá́ vàà̀o những yếu tố sau:
+ Khả năng tiếp thu kiến thứá́c, nhu cầu họụ̣c tập kháá́m pháá́, sở thích củủ̉a từng trẻ trong
lớp tôi phụụ̣ tráá́ch, để có được những kết quả trên tôi đã lựa chọụ̣n từ việc theo dõi, quan sáá́t
trẻ hàà̀ng ngàà̀y, hằng tuần, hằng tháá́ng…
+ Nội dung giáá́o dụụ̣c cho từng độ tuổi (trong chương trình giáá́o dụụ̣c mầm non) Ngoàà̀i
ra, tôi căn cứá́ vàà̀o khả năng, hứá́ng thú củủ̉a trẻ,; điều kiện nhóm lớp; nhu cầu, mong muốn
11

củủ̉a cha mẹ trẻ muốn trẻ có những kiến thứá́c, kỹ năng nàà̀o để phù hợp với điều kiện sống
củủ̉a trẻ trong cộng đồng để xáá́c địụ̣nh mụụ̣c tiêu phù hợp khả năng, kinh nghiệm sống củủ̉a
trẻ, đáá́p ứá́ng được yêu cầu củủ̉a chương trình, phù hợp vói vùng miền, với trườà̀ng lớp củủ̉a
tôi.
- Việc lựa chọụ̣n mụụ̣c tiêu tôi luôn hướng vàà̀o trẻ, nghĩa làà̀ trẻ sẽ làà̀m được gì? sẽ như
thế nàà̀o? sau một năm họụ̣c (kế hoạch năm), sau 1 tháá́ng (kế hoạch tháá́ng) vàà̀ sau một tuần,
ngàà̀y (kế hoạch giáá́o dụụ̣c tuần, ngàà̀y). Do đó mụụ̣c tiêu giáá́o dụụ̣c nhất làà̀ mụụ̣c tiêu cho một
bàà̀i (một nội dung) giáá́o viên đặt ra cần cụụ̣ thể, đo được, đạt được, thực tế vàà̀ có giới hạn
về thờà̀i gian để có thể dễ dàà̀ng xáá́c địụ̣nh trong một khoảng thờà̀i gian nhất địụ̣nh mụụ̣c tiêu đã
đạt được chưa. Để làà̀m được điều đó, ngườà̀i giáá́o viên phải biết suy nghỉ, tìm tòi vàà̀ nhận
rõ tính cáá́ch củủ̉a từng trẻ trong lớp để đưa ra những mụụ̣c tiêu từng lĩnh vực giảng dạy phải
phù hợp với đặc điểm củủ̉a trẻ vàà̀ phù hợp với lớp mình phụụ̣ tráá́ch.
* Lựa chọn nội dung giáá́o dục:

- Khi mụụ̣c tiêu giáá́o dụụ̣c đã được xáá́c địụ̣nh tôi dựa vàà̀o mụụ̣c tiêu để cụụ̣ thể hóa nội
dung củủ̉a từng lĩnh vực cho từng độ tuổi quy địụ̣nh trong chương trình vì nội dung giáá́o
dụụ̣c trong chương trình làà̀ những vấn đề cốt lõi, cơ bản. Ví dụụ̣ nội dung trong lĩnh vực
pháá́t triển nhận thứá́c - phần kháá́m pháá́ khoa họụ̣c: đặc điểm, công dụụ̣ng vàà̀ cáá́ch sử dụụ̣ng đồ
dùng, đồ chơi; so sáá́nh sự kháá́c nhau, giống nhau củủ̉a 2,3 đồ dùng, đồ chơi; đặc điểm
công dụụ̣ng một số phương tiện giao thông ... dựa vàà̀o mụụ̣c tiêu giáá́o viên cụụ̣ thể nội dung:
đặc điểm, công dụụ̣ng vàà̀ cáá́ch sử dụụ̣ng đồ dùng hay đồ chơi nàà̀o? So sáá́nh sự kháá́c nhau vàà̀
giống nhau thì phải xáá́c địụ̣nh so sáá́nh đồ dùng/đồ chơi nàà̀o với nhau? Đặc điểm, công
dụụ̣ng củủ̉a phương tiện giao thông nàà̀o? xe máá́y hay ô tô.
- Những nội dung giáá́o dụụ̣c trong kế hoạch làà̀ những nội dung cụụ̣ thể, trẻ muốn biết,
gẫn gũi với trẻ, phù hợp với vùng, miền.
- Mụụ̣c tiêu vàà̀ nội dung liên quan với nhau do đó có mụụ̣c tiêu thì phải có nội dung.
Một mụụ̣c tiêu có thể có 2-3 nội dung.
* Lựa chọn hoạt động giáá́o dục.

12

- Theo Chương trình giáá́o dụụ̣c mầm non, hoạt động giáá́o dụụ̣c gồm: Hoạt động chơi,
hoạt động họụ̣c, hoạt động ăn, ngủủ̉, vệ sinh cáá́ nhân, hoạt động lao động.
- Tổ chứá́c cáá́c hoạt động giáá́o dụụ̣c lấy trẻ làà̀m trung tâm thì :
+ Ngườà̀i giáá́o viên làà̀ ngườà̀i hướng dẫn, khuyến kích, gợi mở, hỗ trợ vàà̀ tạo cơ hội
nhiều nhất cho trẻ được hoạt động, được trao đổi chia sẻ trình bàà̀y ý kiến củủ̉a mình. Đồng
thờà̀i giáá́o viên phải quan sáá́t để đáá́p ứá́ng nhu cầu ham hiểu biết, tìm tòi, kháá́m pháá́ qua
những câu hỏi thắc mắc củủ̉a trẻ.
+ Trẻ luôn tích cực, chủủ̉ động tham gia cáá́c hoạt động, thích làà̀m việc theo cặp, theo
nhóm.
+ Phương pháá́p, đồ dùng sử dụụ̣ng, hình thứá́c tổ chứá́c phù hợp, đúng lúc, đúng chỗ để
kích thích sự tìm tòi, pháá́m pháá́ củủ̉a trẻ. Chú trọụ̣ng cho trẻ được trải nghiệm, giao tiếp vàà̀
trình báá́y ý kiến.

Giáá́o viên nên chú trọụ̣ng, quan tâm đến hệ thống câu hỏi dàà̀nh cho trẻ trong mọụ̣i hoạt
động.
Có hai dạng câu hỏi chính: Câu hỏi đóng vàà̀ câu hỏi mở:
+ Loại câu hỏi đóng: câu trả lờà̀i làà̀ có hoặc không hoặc chỉ có một câu trả lờà̀i đúng
duy nhất. Chứá́c năng củủ̉a loại câu hỏi nàà̀y thườà̀ng dùng để đáá́nh giáá́ ở mứá́c độ ghi nhớ
thông tin, đòi hỏi tư duy rất ít. Loại câu hỏi nàà̀y thườà̀ng dùng trong phần kết luận hoặc
giới thiệu bàà̀i để kiểm tra xem trẻ đã hiểu nhiệm vụụ̣ vàà̀ hướng dẫn cần làà̀m trong phần
pháá́t triển bàà̀i
+ Câu hỏi mở làà̀ loại câu hỏi có nhiều đáá́p áá́n cho trả lờà̀i. Câu hỏi nàà̀y đòi hỏi tư duy
nhiều thườà̀ng dùng trong phần giới thiệu vàà̀ pháá́t triển bàà̀i
Câu hỏi tốt tạo ra một tháá́ch thứá́c về trí tuệ, tìm kiếm hiểu biết vàà̀ tạo hứá́ng thú cho
trẻ.
Để có được câu hỏi tốt bản thân tôi đã làà̀m như sau: Chú ý đến mụụ̣c đích củủ̉a câu
hỏi: hỏi để làà̀m gì? Để hướng dẫn, gợi mở hay để kiểm tra, đáá́nh giáá́ mứá́c độ hiểu, hỏi cáá́i
gì? Câu hỏi phải phù hợp với trình độ, khả năng để trẻ có thể trả lờà̀i được vàà̀ cố gắng để

13

trả lờà̀i. Câu hỏi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phứá́c tạp. Phân bổ câu hỏi cho tất cả cáá́c
đối tượng trẻ: trẻ nhút nháá́t đến trẻ tích cực.
- Đặt ít câu hỏi hơn, nhưng câu hỏi phải khiến trẻ suy nghĩ, không hỏi tràà̀n lan.
- Dàà̀nh thờà̀i gian để trẻ suy nghĩ trả lờà̀i.
- Không nên vội đáá́nh giáá́, hãy động viên, khuyến khích để nhận được câu trả lờà̀i tốt
hơn từ trẻ.
- Khuyến khích trẻ đặt câu hỏi.
- Trân trọụ̣ng câu hỏi vàà̀ câu trả lờà̀i củủ̉a trẻ.
Ví dụụ̣ 1 số câu hỏi mở kích thích trẻ suy nghĩ:
* Con nghĩ thể nàà̀o?
* Làà̀m sao con biết?

* Tại sao con lại nghĩ như vậy?
* Nếu.. thì sao? Nếu không… thì sao?
* Theo con thì điều gì/cáá́i gì sẽ xảy ra tiếp theo?
Nói tóm lại khi xây dựng kế hoạch lấy trẻ làà̀m trung tâm làà̀ việc tôi đặt ra cáá́c câu hỏi
vàà̀ tìm lờà̀i giải đáá́p để có một kế hoạch hoàà̀n chỉnh phù hợp với trẻ.
1. Hiện tại trình độ củủ̉a trẻ như thế nàà̀o? Khảo sáá́t, tìm hiểu trẻ.
2. Trẻ cần họụ̣c gì tiếp theo? Chọụ̣n mụụ̣c tiêu.
3. Trẻ cần làà̀m gì để đạt những mụụ̣c tiêu, yêu cầu nàà̀y? Dự kiến cáá́c công việc / hoạt
động cụụ̣ thể củủ̉a trẻ cho trẻ trải nghiệm nhằm vàà̀o cáá́c mụụ̣c tiêu đã đặt ra.
4. Những họụ̣c liệu nàà̀o được dùng để thực hiện kế hoạch nàà̀y? Chọụ̣n họụ̣c liệu, chuẩn
bịụ̣ đồ dùng, đồ chơi cho trẻ vàà̀ cô.
- Trước khi xây dựng kế hoạch tôi tìm hiểu, nghiên cứá́u kỹ cáá́c tàà̀i liệu có liên quan
đến chuyên đề lấy trẻ làà̀m trung tâm. Kế hoạch phải thể hiện mụụ̣c tiêu giáá́o dụụ̣c, phạm vi
vàà̀ mứá́c độ, áá́p dụụ̣ng nội dung giáá́o dụụ̣c trẻ, cáá́c phương pháá́p, cáá́c hình thứá́c tổ chứá́c hoạt
động giáá́o dụụ̣c phù hợp với trẻ.
- Để xây dựng được kế hoạch chuyên đề tôi phải dựa vàà̀o đặc điểm tâm sinh lý củủ̉a
trẻ vàà̀ tình hình thực tế ở lớp, ở trườà̀ng. Khi xây dựng kế hoạch không nhấn mạnh vàà̀o
14

việc cung cấp cho trẻ những kiến thứá́c, kỹ năng đơn lẻ màà̀ theo hướng tích hợp, coi trọụ̣ng
việc hình thàà̀nh vàà̀ pháá́t triển cáá́c năng lực, kỹ năng sống cho trẻ.
Khi xây dựộ̣ng kếế́ hoạộ̣ch giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cần đảả̉m bảả̉o các nguyên
tắc:
+ Mỗi trẻ đều được hỗ trợ để pháá́t triển tất cả cáá́c lĩnh vực: Thể chất, vận động, tình
cảm vàà̀ quan hệ xã hội, ngôn ngữ vàà̀ giao tiếp, nhân thứá́c, thẫm mỹ;
+ Họụ̣c thông qua chơi vàà̀ bằng nhiều cáá́ch kháá́c nhau;
+ Hoạt động tích cực bằng nhiều hoạt động kháá́c nhau như bắt chước, tìm tòi, kháá́m
pháá́, trải nghiệm, thực hàà̀nh, sáá́ng tạo, hợp táá́c, chia sẻ ý tưởng, giải quyết vấn đề,…;
- Tổ chứá́c hoạt động luôn đặt trẻ vàà̀o trung tâm củủ̉a quáá́ trình giáá́o dụụ̣c, có nghĩa làà̀

tạo mọụ̣i cơ hội cho trẻ được tham gia vàà̀o cáá́c hoạt động:
+ Trải nghiệm: Trẻ được họụ̣c qua thực tế, qua việc làà̀m, qua kháá́m pháá́ tìm tòi
+ Giao tiếp: Chia sẻ với bạn vàà̀ họụ̣c từ mọụ̣i ngườà̀i
+ Suy ngẫm: Suy nghĩ vàà̀ vận dụụ̣ng những điều đã lĩnh hội được vàà̀o việc giải quyết
cáá́c tình huống.
+ Trao đổi: Diễn đạt vàà̀ chia sẻ suy nghĩ vàà̀ mong muốn
- Giáá́o viên chỉ làà̀ ngườà̀i tạo cơ hội, hướng dẫn, gợi mở giúp trẻ được chiếm lĩnh
kiến, khi xây dựng kế hoạch giáá́o viên cần:
+ Dựa trên nhu cầu, hứá́ng thú, khả năng vàà̀ thế mạnh củủ̉a từng trẻ. Xây dựng kế
hoạch giáá́o dụụ̣c phù hợp với trẻ củủ̉a lớp mình
+ Tin tưởng rằng mỗi trẻ đều có thể thàà̀nh công vàà̀ tiến bộ;
+ Tạo cơ hội cho trẻ họụ̣c bằng nhiều cáá́ch kháá́c nhau gồm cả hoạt động vui chơi, vì
vui chơi cung cấp cho trẻ nhiều cơ hội để họụ̣c tập như kháá́m pháá́, sáá́ng tạo, đóng vai,
tưởng tượng vàà̀ tương táá́c với bạn bè;
+ Xây dựng kế hoạch giáá́o dụụ̣c trên cơ sở những gì trẻ đã biết vàà̀ có thể làà̀m; kế
hoạch giáá́o dụụ̣c phải phản áá́nh được mứá́c độ pháá́t triển củủ̉a từng cáá́ nhân trẻ;
+ Giáá́o viên nên có một loạt cáá́c kế hoạch hoạt động trong từng góc hoạt động như:
Góc xây dựng, góc sáá́ch truyện, góc đóng vai, góc tạo hình, góc chơi đồ chơi vàà̀ xếp
15

hình…Chọụ̣n đồ dùng vàà̀ trang thiết bịụ̣ phù hợp nhất cho góc hoạt động vàà̀ cáá́c hoạt động
màà̀ giáá́o viên muốn thực hiện ở trong mỗi góc.
Biện pháá́p 3: Xây dựng môi trường giáá́o dục lấy trẻ làm trung tâm.
Làà̀ một giáá́o viên tôi luôn coi trọụ̣ng vấn đề “phương pháá́p dạy họụ̣c lấy trẻ làà̀m trung
tâm ”. Đối với tôi để xây dựng được kế hoạch lấy trẻ làà̀m trung tâm trước hết phải chú
trọụ̣ng xây dựng môi trườà̀ng họụ̣c tập củủ̉a trẻ, vàà̀ lập kế hoạch giáá́o dụụ̣c trẻ . Về Môi trườà̀ng
giáá́o dụụ̣c thì có môi trườà̀ng xã hội, môi trườà̀ng trong lớp vàà̀ môi trườà̀ng ngoàà̀i lớp.
a. Môi trường xã hộộ̣i
Môi trườà̀ng xã hội chính làà̀ bầu không khí giao tiếp giữa cô vàà̀ trẻ, giữa trẻ với trẻ vàà̀

giữa trẻ với những ngườà̀i xung quanh. Môi trườà̀ng nàà̀y vừa mang tính chất sư phạm vừa
mang tính chất gia đình.
Những điều giáá́o viên nên làà̀m để tạo bầu không khí, mối quan hệ tình cảm thân thiết,
môi trườà̀ng giao tiếp hòa đồng, cởi mở với trẻ:
+ Nói năng nhẹ nhàà̀ng.
+ Tạo sự tin cậy, mong muốn chia sẻ: lắng nghe trẻ, gọụ̣i tên trẻ, khi nói chuyện thì ngồi
ngang tầm với trẻ vàà̀ nhìn vàà̀o mắt trẻ
+ Đáá́p ứá́ng những nhu cầu vàà̀ câu hỏi củủ̉a trẻ, biết an ủủ̉i trẻ vàà̀ giúp trẻ giải quyết vấn đề 1
cáá́ch xây dựng. Tôn trọụ̣ng tình cảm vàà̀ ý kiến củủ̉a trẻ: Không gò bó, áá́p đặt, địụ̣nh kiến với
trẻ
+ Chấp nhận sự kháá́c biệt củủ̉a trẻ. Đáá́nh giáá́ sự tiến bộ củủ̉a trẻ so với bản thân
+ Kiên nhẫn với trẻ. Chờà̀ đợi trẻ. Tráá́nh thúc ép trẻ. Khuyến khích trẻ bộc lộ cảm xúc, ý
nghĩ vàà̀ tự tin diễn đạt bằng lờà̀i nói.
+ Tìm hiểu những gì xảy ra chứá́ không chỉ ngăn cấm. Chỉ cấm đoáá́n những việc có thể
gây nguy hại đến trẻ.
+ Đưa ra những lờà̀i khuyến khích, những gợi ý để giúp trẻ có thể tự tìm ra cáá́ch giải quyết
được vấn đề củủ̉a bản thân

16

+ Tổ chứá́c cáá́c hoạt động tập thể. Khuyến khích tinh thần cộng táá́c, trẻ cùng nhau hoạt
động vàà̀ giúp đỡ lẫn nhau. Cho trẻ cơ hội tự phụụ̣c vụụ̣ vàà̀ giúp đỡ ngườà̀i kháá́c tùy theo khả
năng. Gợi ý để trẻ mở rộng mối quan hệ qua lại
+ Động viên sự lạc quan, tự tin vàà̀o bản thân ” Chẳng có gì khó”, ” nhất địụ̣nh làà̀m được”,
” Lần sau sẽ tốt hơn”...
+ Mọụ̣i cử chỉ, lờà̀i nói, việc làà̀m củủ̉a cô giáá́o vàà̀ ngườà̀i lớn phải luôn mẫu mực để trẻ noi
theo
+ Mối quan hệ giữa trẻ với trẻ làà̀ quan hệ bạn bè cùng họụ̣c cùng chơi, đoàà̀n kết, hợp táá́c,
chia sẻ, đồng cảm, họụ̣c hỏi lẫn nhau. Giáá́o viên cần nhạy cảm để tận dụụ̣ng cáá́c mối quan

hệ giữa trẻ với trẻ để giáá́o dụụ̣c trẻ
+ Gọụ̣i trẻ bằng con. Chỉ có cấp họụ̣c mầm non mới có tiếng gọụ̣i thân thiết như mẹ con
trong gia đình. Dù giáá́o viên có “giàà̀” hay “trẻ” cũng đều gọụ̣i cáá́c cháá́u bằng con
+ Có sự thống nhất giữa trườà̀ng mầm non, gia đình vàà̀ cộng đồng xã hội trong việc chăm
sóc, giáá́o dụụ̣c trẻ.
b. Môi trường giáo dục trong lớp và ngoài lớp học: Cơ sở vật chất làà̀ một yếu tố quan
trọụ̣ng, ảnh hưởng trực tiếp đến phương pháá́p dạy họụ̣c lấy trẻ làà̀m trung tâm . Muốn thực
hiện được phương pháá́p dạy họụ̣c lấy trẻ làà̀m trung tâm trước hết cần xây dựng được môi
trườà̀ng môi trườà̀ng giáá́o dụụ̣c trong lớp họụ̣c vàà̀ môi trườà̀ng giáá́o dụụ̣c ngoàà̀i lớp họụ̣c. +Về
môi trường giáá́o dục trong lớp học: Giáá́o viên phải tạo môi trườà̀ng họụ̣c tập rộng rãi,
thoáá́ng máá́t cho trẻ. Sắp xếp bàà̀n ghế, tủủ̉ giáá́ đồ dùng đồ chơi vàà̀ cáá́c phương tiện cho trẻ
vui chơi, họụ̣c tập, sinh hoạt, không làà̀m hạn chế hoạt động củủ̉a trẻ, không làà̀m cho trẻ có
cảm giáá́c gò bó, chật chội trong mọụ̣i hoạt động. việc săp xếp đồ dùng đồ chơi cần phải
đảm bảo an toàà̀n cho trẻ, tráá́nh trườà̀ng hợp lớp họụ̣c chật chội sắp xếp không khoa họụ̣c sẽ
làà̀m cho trẻ dễ vấp ngã. Ngoàà̀i việc sắp xếp đồ dùng đồ chơi cho trẻ giáá́o viên cần chú ý
trang trí lớp họụ̣c phù hợp hấp dẫn trẻ , kích thích trẻ hăng háá́i tìm hiểu kháá́m pháá́ hơn.
Việc trang trí cần phải thay đổi theo tuần, theo chủủ̉ đề để thu hút sự chú ý củủ̉a trẻ.
Ví dụụ̣: chủủ̉ đề thực vật giáá́o viên có thể trang trí hình ảnh một số loại hoa, một số loại
cây…Hoặc chủủ̉ đề động vật cô có thể trang trí hình ảnh cáá́c con vật nuôi, động vật sống
17

trong rừng, trang trí theo chủủ̉ đề nháá́nh. Việc trang trí như vậy khi nhìn vàà̀o trẻ sẽ biết
được chủủ̉ đề mình đang họụ̣c, vàà̀ cũng có thể kích thích trí tưởng tượng củủ̉a trẻ.
Ở trong lớp, thườà̀ng tạo cáá́c khu vực, cáá́c góc hoạt động như góc xây dựng, góc phân
vai, tạo hình, sáá́ch, kháá́m pháá́, âm nhạc vàà̀ vận động, Bé tập làà̀m nội trợ, máá́y vi tính...
Góc hoạt động làà̀ nơi trẻ có thể tự chơi theo ý thích cáá́ nhân, phù hợp chủủ̉ đề, theo từng
đôi hoặc nhóm nhỏ, nhóm lớn cùng sở thích. Ở đó, trẻ họụ̣c cáá́ch tự quyết địụ̣nh, chia sẻ vàà̀
cộng táá́c với nhau. Trẻ được thực hàà̀nh, tích lũy kinh nghiệm phong phú, mở rộng trí
tưởng tượng vàà̀ có cơ hội để bộc lộ khả năng. Vịụ̣ trí vàà̀ đồ dùng cần trang bịụ̣ cho cáá́c góc

chơi được gợi ý như sau:
+ Khu vựộ̣c đóng vai
* Vịụ̣ trí: Ở 1 góc phòng, không gian đủủ̉ để có thể chia thàà̀nh 1 số khoảng nhỏ
* Trang bịụ̣ đồ dùng đồ chơi: Tùy theo chủủ̉ đề cho trẻ sử dụụ̣ng để táá́i hiện đặc trưng, thuộc
tính củủ̉a một đối tượng nàà̀o đó trong cuộc sống.
+ Gia đình: đồ dùng ăn uống ( chén, đũa, muỗng, ly...), bộ đồ trang điểm ( gương, lược,
dây cột tóc...), bếp vàà̀ đồ làà̀m bếp ( nồi niêu xoong, chảo..) giườà̀ng, gối, búp bê, thú nhồi
bông, điện thoại kiềm, búa, quần áá́o, giàà̀y dép, mũ, nón, thau, khăn, chai, lọụ̣, hộp...
+ Bệnh viện: Quần áá́o báá́c sĩ, ống nghe, dụụ̣ng cụụ̣ y tế, tủủ̉ thuốc, giấy bút, bàà̀n ghế, giườà̀ng
bệnh nhân
+ Cửa hàà̀ng báá́ch hóa: Bàà̀n báá́n hàà̀ng, giáá́ trưng bàà̀y, đồ để đựng, đóng gói hàà̀ng hóa, cáá́c
loại thực phẩm vàà̀ đồ chơi bằng nhựa, sáá́ch báá́o tạp chí, mũ bảo hiểm, giỏ, cân, thước đo,
bảng giáá́, tiền giấy...
+ Khu vựộ̣c góc xây dựộ̣ng, lắp ghép
* Vịụ̣ trí: Ở nơi không cản trở lối đi lại, không gian đủủ̉ rộng cho trẻ xếp cáá́c hình khối
* Trang bịụ̣ đồ dùng, đồ chơi: Giáá́, kệ mở, nhiều khối kích thước, hình, chất liệu kháá́c
nhau, cáá́c đồ chơi hình ngườà̀i, con vật, thảm có, cây hoa, xe có báá́nh để đẩy, toa xe chở
hàà̀ng, xe cút kít, ô tô, xe đạp, bộ đồ chơi giao thông, tranh xây dựng, bìa cáá́t tông kích cỡ
kháá́c nhau, dải băng cáá́c loại, cáá́c bộ xếp hình, lắp ghép đa dạng về hình dáá́ng, kích thước
vàà̀ hướng dẫn lắp ráá́p, vật liệu để xâu xỏ ( khuy áá́o, hột hạt, ống chỉ, lõi cuộn giấy, càà̀nh
18

que), gắn nối, cột dây, đan, bện, thắt, xếp lồng vàà̀o nhau, xếp chồng lên nhau sỏi, đáá́ cuội,
hộp đựng, hồ dáá́n, bút màà̀u.....
+ Khu vựộ̣c góc tạộ̣o hình
* Vịụ̣ trí: Ở vịụ̣ trí cố địụ̣nh trong phòng, nơi có đủủ̉ áá́nh sáá́ng chiếu vàà̀o
* Trang bịụ̣ đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu:Bàà̀n ghế, giáá́ đựng, giáá́ treo, giáá́
vẽ, rổ, khay, bảng, tranh ảnh nghệ thuật, họụ̣a báá́o, lịụ̣ch, áá́p phích, quảng cáá́o, đồ mỹ nghệ,
dân gian, mẫu mô hình, giấy cáá́c loại, bìa, hộp cáá́t tông, bút vẽ, sáá́p màà̀u, đất nặn, kéo, vải

vụụ̣n, hộp đựng, phấn, thước, màà̀u vẽ, hồ, đất nặn, áá́o choàà̀ng, nguyên vật liệu thiên
nhiên( que, hột hạt, sỏi đáá́, láá́ khô, rơm rạ, vỏ sò, ốc, nắp chai...), phế liệu ( miếng xốp,
giấy gói hàà̀ng, giấy báá́o, giấy bìa, chai, lọụ̣, hộp nhựa, hộp báá́nh, lon coca...)
+ Khu vựộ̣c góc sách truyện, thư viện
* Vịụ̣ trí: Nơi yên tĩnh, tráá́nh lối đi lại, có áá́nh sáá́ng tốt
* Trang bịụ̣ đồ dùng, đồ chơi vàà̀ nguyên vật liệu:
Bàà̀n, ghế, giáá́ sáá́ch, cáá́c loại tranh ảnh sáá́ch, truyện, họụ̣a báá́o, tạp chí, album, keo dáá́n, tẩy,
bút, kéo, hồ, cáá́c con rối, cáá́c thẻ tên
+ Khu vựộ̣c góc âm nhạộ̣c và vậộ̣n độộ̣ng
* Vịụ̣ trí: xa góc yên tĩnh, đủủ̉ rộng để trẻ vận động
* Trang bịụ̣: Cáá́c dụụ̣ng cụụ̣ âm nhạc, đầu video, đầu đĩa, máá́y cassette, đĩa CD, VCD,
DVD, đàà̀n organ, tập bàà̀i háá́t, cáá́c trò chơi, điệu múa, trang phụụ̣c biểu diễn ( quần áá́o,
khăn, mũ, nón, vòng, quạt hoa...), những con rối
+ Khu vựộ̣c góc nộộ̣i trợ
* Vịụ̣ trí: Có thể trong phạm vi khu vực góc đóng vai
* Trang bịụ̣: Bộ đồ dùng, đồ chơi cho hoạt động : “Bé tập làà̀m nội trợ”, đồ dùng pha
nước uống, thau, hộp, ly, chậu,rổ ráá́...
+ Khu vựộ̣c góc máy vi tính
* Vịụ̣ trí: Có thể trong phạm vi khu vực góc sáá́ch, truyện, thư viện
* Trang bịụ̣: Bộ máá́y vi tính, bàà̀n ghế, Đĩa CD, DVD, VCD, cáá́c phần mềm giáá́o dụụ̣c
mầm non
19

+ Góc khám phá thiên nhiên, khoa
học * Vịụ̣ trí: Hàà̀nh lang hoặc ngoàà̀i sân
* Trang bịụ̣: Giáá́, kệ, khay, lọụ̣ đựng có nắp, cáá́c loại hoa, cây cảnh không độc hại, cây trồng
ngắn ngàà̀y, hộp đựng cáá́t vàà̀ bộ đồ chơi với cáá́t, hột hạt, thau chứá́a nước vàà̀ cáá́c đồ chơi để
thả vàà̀o nước, áá́o choàà̀ng, khăn lau, chổi xẻng, khuôn, tranh ảnh, que, sỏi đáá́, gỗ, hộp,
lưới, hồ cáá́...

Học liệu và các phương tiện trong góc hoạộ̣t độộ̣ng hợp lý:
+ Sắp đặt thuận tiện cho trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ cất
+ Mang tính mở, không cố địụ̣nh trẻ phải sử dụụ̣ng theo cáá́ch nàà̀o cho đúng
+ Nguyên vật liệu tự nhiên vàà̀ phế liệu
+ Phản áá́nh rõ sự kháá́c biệt văn hóa (mang màà̀u sắc vùng miền, địụ̣a
phương) + Đảm bảo rằng trẻ có thể thể hiện cáá́c ý tưởng vàà̀ không bịụ̣ gò bó.
+ Mỗi góc chơi đều được xáá́c địụ̣nh rõ ràà̀ng với giới hạn bởi lối đi giữa cáá́c góc.
Ngoàà̀i ra, cáá́c thiết bịụ̣ phụụ̣c vụụ̣ sinh hoạt kháá́c trong phòng họụ̣c cũng làà̀ yếu tố quan
trọụ̣ng ảnh hưởng trực tiếp đến sứá́c khoẻ vàà̀ tinh thần củủ̉a trẻ, đó làà̀ hệ thống điện, nước
phụụ̣c vụụ̣ sinh hoạt hàà̀ng ngàà̀y. Về hệ thống điện cũng làà̀ yếu tố để nhiều trườà̀ng quan tâm,
như điện thắp sáá́ng cần sử dụụ̣ng số lượng bóng điện vàà̀ sử dụụ̣ng chủủ̉ng loại bóng điện để
mùa đông đủủ̉ áá́nh sáá́ng vàà̀ đảm bảo an toàà̀n cho trẻ. Về mùa hè cần phải đảm bảo phồng
họụ̣c thoáá́ng náá́t cho trẻ. Hệ thống cấp thoáá́t nước trong mỗi phòng họụ̣c thuận tiện vàà̀ an
toàà̀n cũng làà̀ yếu quan trọụ̣ng tạo cho cho trẻ có sứá́c khoẻ tốt. Thiết kế, lắp đặt hệ thống
cấp thoáá́t nước luôn phải đảm bảo để phòng họụ̣c không bịụ̣ thấm nước trên tườà̀ng phòng
họụ̣c hoặc tườà̀ng phòng vệ sinh, không đọụ̣ng nước dưới nền trũng, không tạo nên mùi hôi
khai, ẩm mốc, không tạo sự rò rỉ đườà̀ng ống, không phải dùng hệ thống hứá́ng nước dự trữ
không an toàà̀n ở nhóm lớp vàà̀ phải luôn đủủ̉ nước cho sinh hoạt củủ̉a trẻ trong ngàà̀y...
c. Môi trường giáo dục ngoài lớp học:
Môi trườà̀ng ngoàà̀i lớp họụ̣c làà̀ yếu tố góp phần tích cực trong cáá́c hoạt động nâng cao
chất lượng chăm sóc giáá́o dụụ̣c toàà̀n diện trẻ. Nhiều trườà̀ng mầm non đã tập trung xây
dựng môi trườà̀ng giáá́o dụụ̣c ngoàà̀i lớp họụ̣c an toàà̀n, đẹp, hấp dẫn trẻ. Hầu hết cáá́c nhàà̀
20

trườà̀ng đều quan tâm, mong muốn đạt được đó làà̀ diện tích đất trong nhàà̀ trườà̀ng, diện tích
sân vườà̀n vàà̀ diện tích cáá́c khu vực bổ trợ cho hoạt động ngoàà̀i trờà̀i củủ̉a trẻ. Có diện tích
đất đủủ̉ rộng nhàà̀ trườà̀ng có thể bố trí cáá́c khu vực cho trẻ hoạt động vui chơi, sinh hoạt,
họụ̣c tập ngoàà̀i trờà̀i một cáá́ch khoa họụ̣c vàà̀ phù hợp hơn. Những yêu cầu về môi trườà̀ng
ngoàà̀i lớp họụ̣c được cáá́n bộ giáá́o viên nghiên cứá́u, tìm hiểu như bố trí diện tích sân tập thể

dụụ̣c cho trẻ toàà̀n trườà̀ng vàà̀ khu chơi thể thao (cột bóng rổ, thang leo...); khu vực chơi với
đồ chơi ngoàà̀i trờà̀i (cầu trượt, đu quay, đu bay, bập bênh, nhàà̀ bóng...); khu vực chơi “giao
thông”; khu vực chơi với đất, cáá́t, nước, đáá́, sỏi...; khu vực trẻ trồng rau, trồng cây vàà̀
chăm sóc cây cối, con vật nuôi; khu chơi với cáá́c nhân vật cổ tích, hay còn gọụ̣i làà̀ “ vườà̀n
cổ tích”; khu “sân khấu ngoàà̀i trờà̀i”, nơi đặt giáá́ vẽ; khu trồng cỏ, trồng hoa, trồng cây
cảnh, cây ăn quả, cây bóng máá́t trên sân trườà̀ng; khu tạo cảnh đồng cỏ, đồi, núi, vòi phun
nước...; hệ thống đườà̀ng đi lối lại trên sân; độ cao củủ̉a hệ thống tườà̀ng bao, độ rộng củủ̉a
cổng vàà̀ biển trườà̀ng; khu đặt bảng tuyên truyền, hộp thư cha mẹ... Đặc biệt, với yếu tố
thờà̀i tiết khí hậu nắng nóng nhiều, sân chơi củủ̉a trẻ rất cần có cây xanh bóng máá́t, hệ
thống máá́i tôn máá́i láá́ góp phần tạo bóng máá́t cho sân chơi củủ̉a trẻ nhưng không thể thay
thế cho hệ thống cây bóng máá́t được, việc trồng cáá́c cây bóng máá́t vẫn phải được chú
trọụ̣ng.
Vấn đề sử dụụ̣ng cơ sở vật chất trong lớp học vàà̀ sử dụụ̣ng cơ sở vật chất ngoài lớp học ở
trườà̀ng mầm non một cáá́ch có hiệu quả để trẻ mầm non ở trườà̀ng được an toàà̀n, thuận lợi,
phù hợp, đáá́p ứá́ng yêu cầu giáá́o dụụ̣c pháá́t triển thể chất, nhận thứá́c, tình cảm, thẩm mỹ cho
trẻ làà̀ nội dung giáá́o viên mầm non luôn phải nghiên cứá́u hàà̀ng ngàà̀y trong quáá́ trình chăm
sóc giáá́o dụụ̣c trẻ . Ngườà̀i giáá́o viên nhóm lớp phải luôn luôn sáá́ng tạo trong việc tận dụụ̣ng
môi trườà̀ng, trang trí nó, làà̀m đẹp nó, làà̀m mới nó mỗi ngàà̀y để có sự đổi mới trong nội
dung cho trẻ kháá́m pháá́. Ví dụụ̣: Cũng làà̀ vườà̀n cây cảnh, hôm nay giáá́o viên hướng dẫn trẻ
tưới nước cho cây với những dụụ̣ng cụụ̣ vừa sứá́c với trẻ, ngàà̀y mai giáá́o viên lại hướng dẫn
trẻ nhìn ngắm quan sáá́t, pháá́t hiện cây có gì mới so với hôm qua, khuyến khich trẻ trang
trí cho vườà̀n cây đẹp hơn, mới lạ hơn với những đồ dùng do cô chuẩn bịụ̣ vàà̀ trẻ lựa chọụ̣n...
Như vậy, việc sử dụụ̣ng môi trườà̀ng xung quanh vàà̀o chăm sóc giáá́o dụụ̣c trẻ gắn liền với kế
21

hoạch giáá́o dụụ̣c củủ̉a từng giáá́o viên nhóm lớp. Mứá́c độ sử dụụ̣ng sáá́ng tạo đến đâu lại đòi
hỏi ngườà̀i lập kế hoạch phải nghiên cứá́u kỹ, ngườà̀i duyệt kế hoạch phải gợi ý rộng để
có sự đa dạng trong cáá́c hoạt động sử dụụ̣ng môi trườà̀ng trong vàà̀ ngoàà̀i lớp họụ̣c.
Xây dựng môi trườà̀ng trong lớp họụ̣c vàà̀ ngoàà̀i lớp họụ̣c ở trườà̀ng mầm non làà̀ một

việc làà̀m khó có thể nói làà̀ hoàà̀n toàà̀n hoàà̀n thiện dù ở bất kỳ chi tiết nàà̀o, bởi nó đòi hỏi sự
thay đổi, sự mới mẻ mỗi ngàà̀y củủ̉a môi trườà̀ng để có thể táá́c động đến trẻ, thu hút trẻ, kích
thích sự hứá́ng thú kháá́m pháá́ hoạt động củủ̉a trẻ, dẫn đến sự tích cực trong nhận thứá́c vàà̀ tư
duy linh hoạt củủ̉a trẻ.
Trẻ làà̀ trung tâm củủ̉a mọụ̣i hoạt động giáá́o dụụ̣c trẻ trong nhàà̀ trườà̀ng, vì vậy mọụ̣i sự
bổ sung xây dựng môi trườà̀ng cơ sở vật chất cho trẻ hoạt động đều phải đề cập tới sự vừa
sứá́c, sự phù hợp với trẻ. Sân chơi củủ̉a ngườà̀i lớn có thể có bậc, có gờà̀ cạnh cao nhưng sân
chơi củủ̉a trẻ phải nhẵn, không có gờà̀ cạnh để khi chạy nhảy tráá́nh cho trẻ không bịụ̣ vấp
ngã; vv...
Chính vì thế, khi tạo dựng môi trườà̀ng họụ̣c tập cho trẻ, ngườà̀i giáá́o viên luôn phải
quan tâm tới cáá́c chi tiết tạo nên sự an toàà̀n cho trẻ, gắn với cáá́c nội dung chăm sóc giáá́o
dụụ̣c vừa sứá́c với trẻ. Môi trườà̀ng trong vàà̀ ngoàà̀i lớp họụ̣c được cáá́c nhàà̀ trườà̀ng dần dần bổ
sung, tạo dựng để có sự sạch sẽ, đa dạng, phong phú, đẹp mắt, an toàà̀n, để trẻ thấy thích
thú khi đến trườà̀ng. Môi trườà̀ng đó còn được giáá́o viên tôn tạo hàà̀ng ngàà̀y để mỗi ngàà̀y
đều có sự mới lạ hấp dẫn với trẻ. Để thực hiện tốt phương pháá́p giáá́o dụụ̣c lấy trẻ làà̀m trung
tâm giáá́o viên cần chú vấn đề xây dựng môi trườà̀ng giáá́o dụụ̣c trong vàà̀ ngoàà̀i lớp họụ̣c.
Sử dụụ̣ng môi trườà̀ng giáá́o dụụ̣c một cáá́ch hợp lý. Nếu phòng họụ̣c quáá́ nhỏ có thể tổ chứá́c
nhiều hoạt động ngoàà̀i trờà̀i thậm chí làà̀ cả trò chơi đóng vai với trẻ cùng khối, cùng
trườà̀ng. Chia trẻ thàà̀nh cáá́c nhóm vàà̀ quan sáá́t theo dõi chúng. Phân công nhiệm vụụ̣ vàà̀ phối
hợp giữa cáá́c giáá́o viên phụụ̣ tráá́ch lớp. Sắp xếp gọụ̣n lại trong lớp để có khoảng không gian
rộng cho trẻ chơi.
Tự làà̀m thí nghiệm xem vật nàà̀o chìm, vật nàà̀o nổi vàà̀ tại sao lại như vậy rồi cho cô biết
kết quả nhé. (Trẻ được khuyến khích tích cực tham gia vàà̀o trò chơi, tìm tòi, kháá́m pháá́,
trải nghiệm bằng cáá́c giáá́c quan)
22

Biện pháá́p 4: Tổ chức cáá́c hoạt động giáá́o dục lấy trẻ làm trung tâm
Muốn tổ chứá́c cáá́c hoạt động cho trẻ theo quan điểm lấy trẻ làà̀m trung tâm có hiệu
quả thì trước hết chúng ta phải đổi mới phương pháá́p giảng dạy. Đổi mới phương pháá́p

giảng dạy làà̀ quáá́ trình phối hợp linh hoạt vàà̀ hợp lý những kinh nghiệm, thàà̀nh tựu sử
dụụ̣ng, điều kiện cơ sở vật chất vàà̀ cải tiến cáá́c phương pháá́p dạy họụ̣c củủ̉a đội ngũ giáá́o viên.
Đổỉ mới phương pháá́p nhằm tích cực hoáá́ cáá́c hoạt động dạy vàà̀ họụ̣c, khuyến khích giáá́o
viên chủủ̉ động, sáá́ng tạo, dạy họụ̣c tập trung vàà̀o trẻ, lấy trẻ làà̀m trung tâm để pháá́t triển mọụ̣i
khả năng củủ̉a trẻ, tổ chứá́c hướng dẫn trẻ họụ̣c tập bằng cáá́ch tự pháá́t hiện khả năng củủ̉a
mình vàà̀ có niềm tin trong lao động, họụ̣c tập.
Với những hiểu biết củủ̉a bản thân về đổi mới phương pháá́p giảng dạy tôi đã tự đặt ra
những yêu cầu khi tổ chứá́c một giờà̀ hoạt động như sau:
*Đối với giáo viên.
-Nghiên cứá́u kỹ bàà̀i soạn vàà̀ phân tích sư phạm bàà̀i dạy cụụ̣ thể làà̀:
- Soạn kế hoạch giáá́o dụụ̣c, xáá́c địụ̣nh trọụ̣ng tâm kiến thứá́c, kỹ năng bàà̀i họụ̣c vàà̀ cáá́c hình
thứá́c tổ chứá́c hoạt động trong tiết dạy
- Chuẩn bịụ̣ hệ thống câu hỏi, những nội dung khó, mụụ̣c đích giải quyết ở lớp. Dự
kiến những tình huống ở trẻ vàà̀ cáá́ch khắc phụụ̣c.
- Chọụ̣n hình thứá́c tổ chứá́c tiết họụ̣c phù hợp với điều kiện CSVC củủ̉a lớp phù hợp với
đề tàà̀i dạy vàà̀ lĩnh vực đã chọụ̣n.
- Để tổ chứá́c một tiết dạy phải tuỳ nội dung vàà̀ mụụ̣c đích cụụ̣ thể củủ̉a bàà̀i dạy để xáá́c
địụ̣nh cáá́ch tổ chứá́c hoạt động cho trẻ làà̀m thế nàà̀o để có kết quả cao nhất.
VD: Nếu mụụ̣c đích củủ̉a bàà̀i dạy chủủ̉ yếu rèn kỹ năng thì coi trọụ̣ng cáá́ch họụ̣c cáá́ nhân
củủ̉a trẻ.
Tôi thực hiện việc đổi mới phương pháá́p lấy trẻ làà̀m trung tâm không có nghĩa làà̀ tôi
loại bỏ hoàà̀n toàà̀n phương pháá́p cũ màà̀ về cơ bản vẫn phải tuân thủủ̉ cáá́c bước trong suốt
tiến trình củủ̉a tiết họụ̣c, vẫn phải dựa trên cơ sở phương pháá́p dạy đặc trưng cáá́c bộ môn.
Đổi mới phương pháá́p làà̀ cáá́ch họụ̣c “ Lấy trẻ làm trung tâm” dựa trên sự hiểu biết, hứá́ng
thú nhu cầu củủ̉a trẻ màà̀ ta đưa ra nội dung bàà̀i dạy, kiến thứá́c sao cho phù hợp với trẻ.
23

Hình thứá́c tổ chứá́c tiết họụ̣c đa dạng, phong phú tuỳ vàà̀o sự sáá́ng tạo củủ̉a giáá́o viên để tiết
họụ̣c trở lên nhẹ nhàà̀ng, không gò bó, áá́p đặt trẻ theo đúng tính chất: “ Học mà chơi, chơi

mà học” củủ̉a trẻ mầm non.
* Đối với trẻ.
Tôi khuyến khích trẻ mạnh dạn tham gia cáá́c hoạt động cùng cô, giúp trẻ tự tin trong
giao tiếp, tạo sự gần gũi giữa cô vàà̀ trẻ, tạo tâm thế thoải máá́i cho trẻ khi bước vàà̀o giờà̀
hoạt động. Giúp trẻ chủủ̉ động, tích cực trong quáá́ trình chiếm lĩnh tri thứá́c, tạo cơ hội cho
tất cả cáá́c trẻ đều được tham gia vàà̀o quáá́ trình nhận thứá́c, tìm tòi, kháá́m pháá́ tri thứá́c, trẻ
được thể hiện sự hiểu biết, suy nghĩ củủ̉a trẻ thông qua cáá́c hoạt động cụụ̣ thể.
Chơi chính làà̀ phương thứá́c, con đườà̀ng trẻ họụ̣c tập, làà̀ cáá́ch đáá́p ứá́ng nhu cầu kháá́m
pháá́ vàà̀ sáá́ng tạo tự nhiên củủ̉a trẻ. Chơi tạo cho trẻ kĩ năng tư duy vàà̀ kĩ năng xã hội như kĩ
năng giải quyết vấn đề, kiên nhẫn giao tiếp, hợp táá́c với ngườà̀i kháá́c…
- Trong suốt quáá́ trình chơi trẻ được trao đổi, chia sẽ, ý tưởng củủ̉a mình với bạn.
Được tự do lựa chọụ̣n nhiều cáá́c hoạt động từ nhiều góc chơi kháá́c nhau. Được pháá́t huy
khả năng cáá́ nhân củủ̉a mình.
- Tinh thần chơi giúp đầu óc củủ̉a trẻ sảng khoáá́i, chủủ̉ động tích cực kháá́m pháá́ vàà̀ pháá́t
triển về ngôn ngữ, toáá́n, khoa họụ̣c, giúp trẻ hiểu biết về những gì con ngườà̀i có thể làà̀m
được vàà̀ nên làà̀m cùng nhau. Chơi giúp trẻ hiểu được những điều trẻ trải nghiệm, thể hiện
được bản thân, xây dựng mối quan hệ với ngườà̀i kháá́c. Giúp trẻ pháá́t triển thể chất, tình
cảm, xã hội, ngôn ngữ, giao tiếp, thế giới tự nhiên vàà̀ xã hội , khoa họụ̣c nghệ thuật trong
cùng một thờà̀i điểm. Chơi giúp trẻ làà̀ những điều màà̀ trẻ không thể làà̀m được trong cuộc
sống thực.
“Họụ̣c bằng chơi, chơi màà̀ họụ̣c” đó chính làà̀ cáá́ch trẻ lĩnh hội, trải nghiệm trong suốt
quáá́ trình màà̀ trẻ tham gia cáá́c trò chơi khi đến lớp vàà̀ nó được thông qua cáá́c hoạt động
trong ngàà̀y ở trườà̀ng mầm non.
* Phát triển giao tiếế́p tích cựộ̣c: thông qua cáá́c giờà̀ kể chuyện, trẻ tham gia kể chuyện
vàà̀ đóng kịụ̣ch.
* Tăng cường phát triển cảả̉m xúế́c: thông qua cáá́c hoạt động giáá́o dụụ̣c âm nhạc.
24

* Tăng cường vậộ̣n độộ̣ng: thông qua cáá́c hoạt động pháá́t triển thể chất, trò chơi vận

động.
Trườà̀ng mầm non nơi tôi công táá́c làà̀ trườà̀ng mầm non đạt chuẩn quốc gia làà̀ ngôi
trườà̀ng luôn đi đầu trong công táá́c thi đua dạy tốt, chăm sóc, giáá́o dụụ̣c trẻ tốt củủ̉a huyện Lệ
Thủủ̉y vàà̀ đã đạt nhiều thàà̀nh tích xuất sắc chất lượng giáá́o dụụ̣c không ngừng được nâng
cao. Trong cáá́c nội dung giáá́o dụụ̣c thì giáá́o dụụ̣c thể chất làà̀ một trong những nhiệm vụụ̣ trọụ̣ng
tâm củủ̉a giáá́o dụụ̣c mầm non vàà̀ có ảnh hưởng rất lớn đến sự pháá́t triển sự tích cực củủ̉a trẻ
nên được cáá́c trườà̀ng quan tâm, lưu ý. Tôi cũng tận dụụ̣ng khu vận động ngoàà̀i trờà̀i với cáá́c
trò chơi liên hoàà̀n như: đi trên đườà̀ng gồ ghề, ném bóng vàà̀o rổ, di chuyển mình trên cao,
cử tạ, bò chui qua cổng, leo núi, nhảy dây… Khi trẻ vận động, gân, cơ, khớp cùng phối
hợp vận động vàà̀ pháá́t triển. Do đó vận động có ý nghĩa đối với sự pháá́t triển thể lực vàà̀
giúp cho hệ thần kinh củủ̉a trẻ pháá́t triển. Lớp tôi làà̀ một trong 10 lớp củủ̉a trườà̀ng thực hiện
mô hình vận dụụ̣ng những đồ dùng thể chất vàà̀ khu thể chất để pháá́t triển vận động cho trẻ.
Chính vì vậy tôi luôn mong muốn mang lại cho cáá́c cháá́u một môi trườà̀ng giáá́o dụụ̣c tốt
nhất, giúp cáá́c cháá́u mạnh dạn tự tin trong giao tiếp, biết quan tâm chia sẻ, có một sứá́c
khỏe tốt vàà̀ thể hiện hết khả năng cuả mình thông qua việc tổ chứá́c lễ hội vàà̀ cáá́c hoạt
động ngoại khóa. Đây cũng chính làà̀ một trong những phương pháá́p dạy họụ̣c lấy trẻ làà̀m
trung tâm đạt hiệu quả cao màà̀ chính tôi đã áá́p dụụ̣ng.
*Lồng ghép các hoạộ̣t độộ̣ng giảả̉i trí khác:
Thông qua cáá́c giờà̀ hoạt động thể dụụ̣c sáá́ng, cáá́c giờà̀ ngoại khóa…tôi thườà̀ng cho trẻ
tiếp xúc với cáá́c làà̀n điệu hò khoan Lệ Thủủ̉y để trẻ cảm thụụ̣ được cáá́i hay, cáá́i sâu lắng củủ̉a
những làà̀n điệu hò khoan. Trẻ biết háá́t, biết hò, biết xố…giúp cho trẻ có tình cảm với hò
khoan Lệ Thủủ̉y vàà̀ trẻ sẽ làà̀ lớp ngườà̀i bảo tồn những làà̀n điệu hò khoan Lệ Thủủ̉y. Trẻ được
pháá́t huy tốt tính tích cực tự giáá́c mỗi khi nghe hò khoan thì trẻ sẽ tự hò, tự xố… nhiều
khi trẻ tự nhận biết một số làà̀n điệu hò khoan trong đó.
Bên cạnh cho trẻ tiếp xúc với hò khoan, tôi cũng đưa những điệu nhảy cha cha cha
năng động, vui nhộn vàà̀o sau cáá́c buổi thể dụụ̣c sáá́ng, tạo cho trẻ sự vui tươi hứá́ng khởi, rèn
luyện sự dẻo dai cho trẻ. Chỉ cần mở nhạc làà̀ trẻ có thể kết hợp với bạn nhảy cáá́c điệu cha
25

SKKN một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở lớp 5 6 tuổi tại trường mầm non

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về