ĐỀ TÀI: DÙNG THANH SỐ DẠY TOÁN LỚP 3

ĐỀ TÀI

Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

1

Trương Quốc Tấn


Thông thường, khi dạy các bảng nhân, bảng chia,
người ta thường dùng các tấm bìa có chấm trịn để hình
thành các phép tính.

6 được lấy 1 lần, ta viết:
6x1=6
6 được lấy 2 lần, ta có:
6 x 2 = 6 + 6 = 12
Vậy:

6 x 2 = 12

Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

2

Trương Quốc Tấn


6 được lấy 3 lần, ta có:
6 x 3 = 6 + 6 + 6 = 18
Vậy:

6 x 3 = 18

Tương tự với các bảng nhân 2, 3, 4, 5 ở lớp 2
và bảng nhân 7, 8, 9 ở lớp 3 cũng được thực hiện
như vậy.
Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

3

Trương Quốc Tấn


Với phép chia, đồ dùng dạy học vẫn là các tấm
bìa có chấm trịn, cách lập các phép tính chia từ phép
tính nhân:
GV hỏi: mỗi tấm bìa có 6 chấm trịn. Hỏi
3 tấm bìa như thế có tất cả bao nhiêu
chấm tròn ?
6 x 3 = 18
GV hỏi: Trên tất cả các tấm bìa có 18
chấm trịn, biết mỗi tấm có 6 chấm trịn.
Hỏi tất cả có bao nhiêu tấm bìa ?
18 : 6 = 3
Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

4

Trương Quốc Tấn

6 x 3 = 18
18 : 6 = 3

Tiến hành tương tự với phép tính khác để lập
bảng chia có số chia là 6.
Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

5

Trương Quốc Tấn


Việc sử dụng các tấm bìa để lập các bảng
nhân, bảng chia như trên thì khơng có gì đáng bàn
thêm. Điều tơi muốn nói là các tấm bìa đó khó để sử
dụng cho việc “Vận dụng để giải bài toán liên quan
(có phép nhân / chia vừa học)”
Trong đề tài này, tơi muốn thay các tấm bìa đó
bằng tấm bìa khác để sử dụng cho nhiều bài dạy đó là
thanh số. Với thanh số này, GV có thể sử dụng để
lập các phép tính nhân (hoặc chia), hướng dẫn học
sinh giải toán. Thanh số này cũng rất tiện lợi cho việc
hướng dẫn học sinh tìm một phần mấy của một số.
Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

6

Trương Quốc Tấn

GIỚI THIỆU CÁC THANH SỐ

Thanh 6

Thanh 7

Thanh 8

Thanh 9

Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

7

Trương Quốc Tấn


I - DẠY BÀI BẢNG NHÂN 6
Thanh 6

6 được lấy 1 lần, ta viết:
6x1=6

Thanh 6
Thanh 6

6 được lấy 2 lần, ta có:
6 x 2 = 6 + 6 = 12
Vậy: 6 x 2 = 12

Thanh 6
Thanh 6
Thanh 6

6 được lấy 3 lần, ta có:
6 x 2 = 6 + 6 + 6 = 12
Vậy: 6 x 3 = 18

Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

8

Trương Quốc Tấn


Bài tốn 2/19: Một thùng có 6l dầu. Hỏi 5 thùng
như thế có tất cả bao nhiêu lít dầu ?
(Tiết “bảng nhân 6” -Toán 3 – trang 19)

Ta dùng thanh 6 để hướng dẫn học sinh giải tốn
6l
Thanh 5

? lít dầu
Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

9

Trương Quốc Tấn

II - DẠY BÀI BẢNG CHIA 6
Thanh 6

6x1=6
6:6=1

Thanh 6
Thanh 6

6 x 2 = 12
12 : 6 = 2

Thanh 6
Thanh 6

6 x 3 = 18
18 : 6 = 3

Thanh 6

Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

Trương Quốc Tấn
10


Bài toán 3/24: Một sợi dây đồng dài 48cm được
cắt thành 6 đoạn bằng nhau. Hỏi mỗi đoạn dài mấy

xăng-ti-mét ?
(Tiết “bảng chia 6” -Toán 3 – trang 19)

Ta dùng thanh 6 để hướng dẫn học sinh giải toán
? cm
Thanh 6

48 cm
Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

Trương Quốc Tấn
11


III - VẬN DỤNG THANH SỐ ĐỂ GIẢI TOÁN
Đề bài: “Tìm một trong các phần bằng nhau của một số”
Mục tiêu (theo chuẩn KTKN)
+ Biết cách tìm một trong các phần bằng nhau của một số
+ Vận dụng được để giải bài tốn có lời văn
Bài tốn:

Chị có 12 cái kẹo, chị cho em 1/3 số kẹo đó.
Hỏi chị cho em mấy cái kẹo ?

Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

Trương Quốc Tấn
12

GV sử dụng thanh số (thanh 3) để hướng dẫn học sinh
Nhận xét: Chia 12 cái kẹo thành 3 phần bằng nhau
Mỗi phần đó là 1/3 số kẹo
12 cái kẹo

? cái kẹo
(?) Chị có tất cả bao nhiêu cái kẹo ?
(?) Muốn lấy được 1/3 của 12 cái kẹo ta làm như thế nào ?
(ta chia 12 cái kẹo thành 3 phần bằng nhau, sau đó lấy đi một phần)
(?) Vậy muốn tìm 1/3 của 12 cái kẹo ta làm như thế nào ?
Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

Trương Quốc Tấn
13


GV hỏi thêm: Nếu chị cho em 1/2 số kẹo thì em được
mấy cái kẹo ?
GV sử dụng thanh số (thanh 2) để hướng dẫn học sinh

12 cái kẹo

? cái kẹo
(?) Muốn tìm 1/2 của 12 cái kẹo ta làm như thế nào ?
Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

Trương Quốc Tấn
14

(?) Nếu chị cho em 1/4 số kẹo thì em được mấy cái kẹo ?
GV sử dụng thanh số (thanh 4) để hướng dẫn học sinh
12 cái kẹo

? cái kẹo
(?) Muốn tìm 1/2 của 12 cái kẹo ta làm như thế nào ?

Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

Trương Quốc Tấn
15


Từ đó, GV hỏi:
Muốn tìm một phần mấy của một số, ta làm như thế nào ?
Phần luyện tập - thực hành: GV sử dụng thanh 5 để hướng
dẫn HS giải bài tập 2/26
Một cửa hàng có 40 m vải xanh và đã bán được 1/5 số vải
đó. Hỏi cửa hàng đó bán được mấy mét vải xanh ?
40 m
Thanh 5

?m
Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

Trương Quốc Tấn
16


IV – DÙNG THANH 10 ĐỂ ĐIỀN SỐ THÍCH HỢP VÀO Ơ TRỐNG

Thanh 10

Đếm thêm 7 rồi viết số thích hợp vào ô trống (BT 3/31):

Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

Trương Quốc Tấn
17


Tháng 8 năm 2010DẠY BẢNG NHÂN, CHIA, TÌM MỘT PHẦN MẤY

Trương Quốc Tấn
18