Bộ giáo dục và đào tạo
Vụ giáo dục trung học
Tập huấn
Hướng dẫn Thực hiện chuẩn kiến thức kỹ
năng của ctgdpt thông qua một số phương
pháp và kỹ thuật dạy học tích cực
Môn: lịch sử
Đà nẵng, ngày 23-25/7/2010
HOẠT ĐỘNG 1
Lý do ban hành tài liệu Hướng dẫn thực hiện chuẩn
kiến thức, kĩ năng của chương trình GDPT (KT-KN
1. Mục tiêu:
Học viên biết được nguyên nhân phải tập huấn hướng dẫn
thực hiện chuẩn KT-KN
-HV có được tài liệu chứa đựng chuấn KT-KN của chương
trình; khai thác trong dạy học; cách thức đạt được mục tiêu
dạy học; không bị lệ thuộc hoàn toàn vào SGK.
-Thống nhất được mục tiêu dạy học; giúp cho công tác chỉ
đạo định hướng, kiểm tra, đánh giá thống nhất.
2. Kết quả mong đợi:
-HV biết được tập huấn hướng dẫn thực hiện KT-KN
-Dựa vào chuẩn KT-KN để xác định mục tiêu của bài
học.Thống nhất trên phạm vi cả nước, giảm lệ thuộc vào SGK
khi giảng dạy.
- HV hiểu rõ mục tiêu của đợt tập huấn
.Tổ chức thực hiện
- GV chia lớp thành 4 nhóm tổ chức hướng dẫn học viên làm việc
theo nhóm trả lời câu hỏi :
+ Các thày cô có biết Chương trình GDPT và chuẩn kiến
thức kĩ năng của trương trình GDPT không? Hãy cho biết cấu trúc
tài liệu đó?
+ Các thày cô sử dụng chương trình GDPT như thế nào
trong dạy và học?
+ Thày cô sử dụng SGK như thế nào trong dạy học? Nội
dung kiến thức có quá tải không?
+Hãy cho biết mối quan hệ giữa chương trình GDPT với
SGK, SGV và bài soạn của các thày cô?
+ Nội dung bài giảng trên lớp của thày cô dựa vào đâu :
Chương GDPT, SGK, SGV?
Thụng tin ph n h i
- Trong thực tế dạy học mấy năm gần đây nhiều GV coi
SGK là pháp lệnh, cố dạy làm sao cho hết nội dung SGK, không
giám bỏ bất kì nội dung nào của SGK dẫn đến tình trạng quá tải
trong dạy học bộ môn Lịch sử, HS không hứng thú học tập.
- Chương trình GDPT đã được bam hành và triển khai đến
tất cả các trường và giáo viên phổ thông. Tuy nhiên, nhiều giao
viên vẫn cất kín cuốn chương trình GDPT không sử hoặc sử dụng
không có hiệu quả.
- Tình trạng dạy ôm đồm, quá tải trong các giờ học Lịch sử
ở trường phổ thông đang diễn ra.
- Trong quá trình dạy học nhiều giáo viên trong tổ bộ môn
chưa thống nhất trong việc dạy như thế nào? Dạy những nội dung
gì? Rèn luyện những kĩ năng gì đối với học sinh...dẫn đến tình
trạng chưa thống nhất với nhau về kiến thức và kĩ năng trong từng
mục, bài, chương của lớp học, cấp học.
Trong kiểm tra đánh giá học sinh giáo viên chưa thống
nhất trong việc kiểm tra nội dung kiến thức về khối lư
ợng cung như mức độ kiến thức của các đơn vị kiến
thức, kĩ năng.
- Trong dự giờ giáo viên của các cấp quản lý giáo
dục cũng chưa thống nhất trong tiêu chí đánh giá giáo
viên về kiến thức, kĩ năng của giờ dạy.
- Tất cả những nguyên nhân trên sớm cần có hư
ớng dẫn chương trình GDPT để giải quyết những bất
cập nêu trên.
- Việc biên soạn tài liệu hướng dẫn thực hiện
chuẩn kiến thức kĩ năng của chương trình GDPT sẽ góp
phần khắc phục những bất cập trên.
HO T Đ NG 2Ạ Ộ
Tìm hiểu cấu trúc của tài liệu Hướng dẫn thực
hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng của chương trình
giáo dục phổ thông
1. Mục tiêu:
-HV hiểu được cấu trúc của tài liệu từ đó tạo
điều kiện cho việc sử dụng tư liệu được tốt hơn
- Biết được mối quan hệ giữa các đơn vị kiến
thức
2. Kết quả mong đợi:
-HV hiểu được cấu trúc của tư liệu
-Xây dựng được sơ đồ cấu trúc của tư liệu
3. Tài liệu cần:
-Tài liệu Hướng dẫn thực hiện chuẩn KT-KN môn Lịch
sử (một lớp cụ thể)
4. Tổ chức thực hiện
HV đọc toàn bộ tài liệu, làm việc theo nhóm hoặc cá
nhân (có trao đổi) để trả lời các câu hỏi GV yêu cầu :
-Tài liệu hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ
năng gồm mấy phần?
- Cấu trúc như thế nào?
- Nội dung tài liệu viết dựa trên cơ sở nào?
- Sö dông kÜ thuËt lµm viÖc nhãm ®Ó thùc hiÖn ho¹t
®éng
Thông tin phản hồi
Tài liệu hướng dẫn chuẩn kiến thức, kĩ năng của chương
trình giáo dục phổ thông Có cấu trúc như sau:
1.Lời giới thiệu tài liệu
2.Phần thứ nhất: Giới thiệu chung về chuẩn kiến
thức, kĩ năng của chương trình giáo dục phổ thông bao gồm:
-Giới thiệu chung về chuẩn: khái niệm về chuẩn,
những yêu cầu cơ bản của chuẩn
-Chuẩn kiến thức, kĩ năng của chương trình GDPT:
Chuẩn kiến thức của chương trình môn học, chuẩn kiến thức
của một đơn vị kiến thức, những đặc điểm của chuẩn.
3.Các mức độ về chuẩn kiến thức, kĩ năng : Về
kiến thức, về kĩ năng
4. Chuẩn kiến thức, kĩ năng của chương trình GDPT vừa là căn cứ,
vừa là mục tiêu của giảng dạy, học tập, kiểm tra, đánh giá.
-Chuẩn kiến thức kĩ năng là căn cứ:
+Biên soạn SGK, tài liệu hướng dẫn dạy học, đánh giá , đổi mới
pPDH, đổi mới kiểm tra đánh giá.
+Chỉ đạo quản lý, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện dạy học,
kiểm tra đánh giá, sinh hoạt chuyên môn, đào tạo bồi dưỡng giáo viên,
cán bộ quản lý.
+Xác định mục của mỗi giờ học, mục tiêu của quá trình dạy học,
bảo đảm chất lượng giáo dục.
+Xác định mục tiêu kiểm tra đánh giá đối với từng bài kiểm tra,
bài thi; đánh giá kết quả giáo dục từng môn học, lớp học, cấp học.
-Nêu những yêu cầu khi biên soạn tài liệu hướng dẫn thực hiện
chuẩn kiến thức, kĩ năng.
-Nêu yêu cầu khi dạy học cần bám sát chuẩn kiến thức , kĩ năng:
yêu cầu chung, yêu cầu đối với cán bộ quản lý các cơ sở giáo dục.
-Yêu cầu về kiểm tra đánh giá trên cơ sở dựa vào hướng dẫn
chuẩn kiến thức, kĩ năng .
HOẠT ĐỘNG 3
Tìm hiểu nội dung, hướng dẫn dạy học theo chuẩn kiến
thức kĩ năng
1. Mục tiêu:
- Học viên nắm và hiểu được nội dung của toàn bộ hướng
dẫn thực hiện chuẩn kiến thức kĩ năng của chương trình GDPT.
-Biết được các loại bài, các bài khó
2. Kết quả mong đợi:
-Hiểu được nội dung của tài liệu hướng dẫn thực hiện chuẩn
kiến thức, kĩ năng của chương trình GDPT
- Biết cách sử dụng chuẩn KT-KN kết hợp với chương trình
và SGK (thông qua các chủ đề KT-KN biết tách nội dung chủ đề
cho phù hợp với bài dạy và tiết dạy, soạn bài, lên lớp, kiểm tra
đánh giá,…Biết sử dụng SGK để minh họa cho mục tiêu của
chuấn KT-KN)
-Thấy được sự cần thiết phải dạy học theo Chương trình và
Hướng dẫn chuẩn KT-KN.
Thời
gian
Hoạt động của người hướng dẫn Hoạt động của người
tham gia
Ghi chú
Hướng dẫn nhiệm vụ cần thực
hiện: đọc một số chủ đề trong tài
liệu HD dạy học theo chuẩn KT-
KN so sánh với Chương trình và
SGK rút ra nhận xét.
Hướng dẫn cách sử dụng tài liệu
kết hợp với sử dụng SGK
Những lưu ý khi sử dụng tài liệu.
Lưu ý khi dạy các bài thực hành
Đọc hướng dẫn, đặt câu
hỏi nếu thấy cần thiết
Giám sát các nhóm thực hiện
nhiệm vụ
Làm việc theo nhóm, thực
hiện các nội dung theo
hướng dẫn
Tập trung toàn lớp. Hướng dẫn, nêu
vấn đề, trao đổi thảo luận toàn lớp
Nêu câu hỏi thắc mắc
Trả lời các vấn đề người
hướng dẫn nêu ra
Chốt lại các điểm chính của hoạt
động, về nội dung, về kĩ thuật,
hướng dẫn sử dụng.
Ghi chép, đặt câu hỏi
90
/
5. Tổ chức thực hiện
GV yêu cầu HS đọc chương trình GDPT; tài liệu hướng
dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng của chương trình
GDPT; SGK, SGV nêu những yêu cầu sau:
- Nội dung tài liệu hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến
thức, kĩ năng của chương trình GDPT dựa trên cơ sở nào?
- Sự giống và khác nhau giữa chương trình GDPT; tài
liệu hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng của
chương trình GDPT; SGK, SGV.
- Nêu những nội dung của tài liệu hướng dẫn thực
hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng của chương trình GDPT.
-HV Làm việc theo nhóm, thực hiện các nội dung theo
hướng dẫn của GV
THÔNG TIN PHẢN HỒI
Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành bộ tài liệu Hướng dẫn thực
hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng bộ môn Lịch sử, cần tập trung vào một
số vấn đề như sau:
Sử dụng Chuẩn kiến thức, kĩ năng trong dạy học bộ môn Lịch sử
Khi sử dụng tài liệu Hướng dẫn thực hiện Chuẩn kiến thức, kĩ
năng bộ môn Lịch sử để dạy học giáo viên cần thực hiện theo yêu
cầu sau:
- Căn cứ vào tài liệu Hướng dẫn thực hiện Chuẩn kiến thức, kĩ
năng để xác định mục tiêu bài học, Giáo viên đối chiếu giữa tài liệu
Hướng dẫn Chuẩn kiến thức kĩ năng với SGK để xác định bài, mục
kiến thức nào là kiến thức cơ bản, kiến thức nào là kiến thức trọng
tâm, đồng thời xác định những kĩ năng cần hình thành cho học sinh.
Ví như khi dạy nội dung về Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời năm
1930,
- Bám sát Chuẩn kiến thức, kĩ năng để thiết kế bài giảng nhằm
đạt được các yêu cầu cơ bản, tối thiểu về kiến thức, kĩ năng. Không
quá tải và quá lệ thuộc hoàn toàn vào SGK, không cố dạy hết toàn
bộ nội dung SGK; việc khai thác sâu kiến thức trong SGK phải phù
hợp với khả năng tiếp thu của học sinh. Chẳng hạn, khi dạy nội dung
Phong trào dân chủ 1936-1939.
- Dựa trên cơ sở yêu cầu về kiến thức, kĩ năng trong hướng dẫn
thực hiện chuẩn kiến thức kĩ năng giáo viên vận dụng sáng tạo, linh
hoạt các phương pháp, kĩ thuật dạy học nhằm phát huy tính tích
cực, chủ động, sáng tạo, tự giác học tập của học sinh. Cần chú
trọng rèn luyện phương pháp tư duy, năng lực tự học, tự nghiên
cứu, tạo niền vui, hứng khởi nhu cầu hành động và thái độ tự tin
trong học tập cho học sinh.
- Trong tổ chức các hoạt động học tập trên lớp giáo viên cần linh
hoạt hơn, tổ chức các hoạt động học tập phù hợp với đối tượng học
sinh của mình. Tùy theo trình độ nhận thức của HS, điều kiện dạy học
khác nhau để dạy học linh hoạt, hoặc bám sát chuẩn tối thiểu (hướng
dẫn) hoặc dạy ở mức độ cao hơn nhưng vẫn nằm trong chương trình.
Như GV tổ chức các hoạt động cá nhân, nhóm, làm việc cả lớp để
nắm vững nội dung, sự kiện lịch sử.
- Với tài liệu Hướng dẫn thực hiện Chuẩn kiến thức, kĩ năng, giáo
viên hoàn toàn có thể thoát ly sách giáo khoa, thậm chí sử dụng
những nguồn tài liệu khác phục vụ việc giảng dạy, chỉ cần không đi
chệch ra ngoài chương trình. Giáo dục căn cứ vào Chuẩn kiến thức,
kỹ năng để đặt ra yêu cầu cụ thể đối với HS trong quá trình học tập.
- Thiết kế và hướng dẫn HS trao đổi, trả lời các câu hỏi, bài tập
nhằm nắm vững, hiểu được những yêu về kiến thức, kĩ năng qua đó
phát triển tư duy và rèn luyện các kĩ năng thực hành của học sinh như
lập bảng thống kê các sự kiện, nhân vật lịch sử, vẽ sơ đồ, biểu đồ,
sưu tầm tư liệu lịch sử, viết và trình bày báo cáo kết quả.
- Đa dạng hoá các hình thức tổ chức dạy học nhằm tạo sự
hứng thú cho HS đối với học tập bộ môn lịch sử như dạy học trên
lớp, dạy học tại thực địa, dạy học bảo tàng, tổ chức các hoạt động
ngoại khoá, chuyên đề…qua đó giúp HS nắm vững và hiểu sâu
sắc chuẩn kiến thức, kĩ năng của Chương trình Giáo dục phổ
thông.
- Dạy học theo hướng dẫn Chuẩn kiến thức, kĩ năng cần chú
trọng rèn luyện các kĩ năng, năng lực hành động, vận dụng các
kiến thức lịch sử, các qui luật bài học lịch sử vào thực tiễn cuộc
sống đòi hỏi.
- Trong việc dạy học theo Chuẩn kiến thức, kĩ năng cần chú
trọng việc sử dụng hiệu quả các thiết bị dạy học, giáo viên, học
sinh tích cực làm đồ dùng, thiết bị dạy học; đồng thời ứng dụng
công nghệ thông tin trong dạy học một cách hợp lí.
- Tuy nhiên, cần lưu ý rằng dạy học bám sát Chuẩn tối
thiểu không có nghĩa là cắt xén, lược bỏ kiến thức trong
Chương trình. Giữa các đối tượng HS khác nhau chỉ áp dụng
nội dung dạy học khác nhau về mức độ.