Kể chuyện bằng thành ngữ, bằng một dấu thanh, bằng một chữ cái

KỂ CHUYỆN BẰNG THÀNH NGỮ, BẰNG MỘT DẤU THANH, BẰNG MỘT
CHỮ CÁI
1. Câu chuyện thứ nhất: Chuyện kể không dấu
THĂM QUÊ
Thi xong xuôi, sau dăm hôm, hai anh em Thanh, Loan theo cha vô quê
chơi thăm ông.
Quê hương thân yêu, nơi cha sinh ra, nơi cha ra đi, nơi cha luôn không
quên, chưa khi nguôi ngoai. Theo như cha cho hay, quê hương khi xưa tuy
không đông vui như hôm nay nhưng luôn xanh tươi bao nương khoai nương
ngô. Nhân dân thi đua tăng gia nên luôn no nê.
Thăm quê hôm nay, hay tin Thanh, Loan do chăm ngoan, vươn lên cao
trong năm qua nên ông vui hơn. Ông đưa đi thăm danh lam chung quanh thôn.
Như cha ông, hai anh em thêm yêu quê hương, mong sao mai sau chung tay xây
quê hương thêm vui hơn, thêm văn minh.
2. Câu chuyện thứ hai: Chuyện kể toàn dấu huyền
CHIỀU HÈ
Chiều hè, ngày tàn, người người thường lùa đàn bò về nhà. Đường về
làng mùa này tràn trề toàn màu vàng. Nhiều người cày đồng cùng về, cười đùa
ồn ào. Giờ này bà ngồi chờ ngoài đầu làng.
Mùa hè về làng cùng bà, cùng dì làm đồng thì còn gì bằng. Chiều hàng
ngày, chừng đàn gà vào chuồng là đoàn người ngoài đồng về. Ngày rồi ngày làm
nhiều thành nghiền, mình cùng vài người làng vừa làm vừa hò, vừa đùa, vừa
cười bò.
Chiều chiều, vừa cầm chừng đàn bò, vừa vồ cào cào, vừa nhìn đàn cò là là
về triền đồi mà lòng cồn cào. Nhiều người còn cùng trèo vào vườn, trèo hồng bì
rồi về cùng nhồm nhoàm.
Hè về cùng bà cùng dì, cùng người làng làm đồng, cùng lùa bò, cùng nhào
vào nhiều trò đùa, tình người càng dồi dào, nồng nàn.
3. Câu chuyện thứ ba: Chuyện kể toàn dấu huyền
HÈ NÀY HÙNG VỀ HOÀ BÌNH
Hè này , Hùng về nhà bà gần Hoà Bình. Nhà bà nằm kề liền đồi rừng.

Rừng vùng này toàn vầu, loà xoà trùm bầu trời. Gần rừng là vùng đầm lầy,
nhiều rùa và kì đà. Bờ đầm gồ ghề trồng toàn dừa, từng chùm, từng chùm tròn
tròn, nhìn mà thèm!
Từ ngoài đường vào nhà bà là vườn xoài, vườn hồng, rồi chuồng bò…
Xoài nhà bà mùa này vàng đầy cành, toàn là xoài cùi mềm và nhiều đường ,
càng xài càng thòm thèm. Chuồng bò nhà bà làm bằng vầu. Chiều chiều, đàn bò
từ từ về chuồng, nhìn lừ đừ và hiền lành. Đầu vườn hồng là chuồng gà. Đàn gà
nhà bà phần nhiều là gà Mường, lùn lè tè, toàn mình màu vàng chì, nhìn kì kì
là!...Ngoài xoài và hồng , nhà bà còn trồng nhiều chà là, bầu, hành, cà, gừng,
riềng, thìa là và mùi tàu…
Đầu hồi nhà bà trồng giàn bầu. Trầu bò lều nghều đầy giàn, loằng ngoằng
bò vào tường nhà. Vào kì trầu vàng, bà dành vào làn, dùng dần hàng ngày. Bà
nghiền trầu từ hồi về nhà chồng, ngày càng nghiền nhiều. Người bà nhìn gầy
gò, còng còng mà hồng hào.
Nhà bà gần vùng đồng bào Mường. Đồng bào vùng này thường trồng chè
ngoài vườn đồi. Chè trồng thành từng vành tròn tròn, bề ngoài nhìn vào nhầm
thành tầng tầng nhà lầu .
Chiều chiều Hùng thường chàng màng ngoài hàng dừa gần bờ đầm nhìn
kì đà vờn mồi. Ồ nhìn mà buồn cười! Kì đà hình thù kềnh càng, mình xù xì, đầu
toàn bùn, lầm lì trườn vào gần bờ …
Ngày hè dù dài mà vèo vèo… dần dà gần ngày về rồi! Tuần này, Hùng về
nhà mình. Hùng bồi hồi, buồn rầu, dùng dà dùng dằng hoài… Hùng thì thầm: “
Giờ Hùng về, Hùng chào bà”. Bà phều phào: “ Ừ! Bà chào Hùng nhà bà, chờ kì
nào nhàn, Hùng vè bà mừng. Bà dành nhiều quà phần Hùng từ giờ”.
4. Câu chuyện thứ tư: Chuyện kể toàn dấu sắc
SUÝT CHẾT ĐUỐI
Sáng ấy gió mát, nắng lấp lánh, mấy chú chích lách chách dưới tán lá. Tớ
vác khúc chuối lớn tới mép nước tắm táp. Cái Lý kéo vó tép, thấy thế nói:
- Sát mép đó có cái dấu, các bác mới lấy đất “Hoắm” lắm- Xuống đó chết
đuối đấy.

Tớ hấm hứ:
- Đấy cứ nói thế! Có chuối, tớ cứ tắm mát lắm.
Xuống nước tớ ấp chuối lướt khoái quá, tớ nháy nháy, té nước cái Lý. Tới
lúc khúc chuối cứ chúc xuống, tớ luống cuống, mất chuối tớ chới với, uống mấy
miếng nước, tớ hốt quá, chết mất chết mất, tớ cố hếch mắt thấy khó quá.
Cái Lý thấy thế hét tướng:
- Có…có…có đứa chết đuối! Cứu với! Cứu với!
Có chú Thắng thấy tiếng hét phóng tới, xuống túm tóc tớ kéo tớ thoát
chết. Đến tối tớ đến cái Lý, bối rối nói:
- Lý tốt quá, nếu sáng vắng Lý chắc tớ chết đuối.
Lý mắng tớ:
- Nhớ chớ có tắm chốn nước xoáy lúc vắng, chết đuối chắc chắn … nhớ
nhé!
- Nhớ, nhớ,nhớ! Tớ hứa.
5. Câu chuyện thứ năm: Kể chuyện toàn dấu sắc.
TỚ CHÉN QUÁ MỨC
Sáng sáng thấy đói, tớ bước xuống phố, chén bún cá, bánh cuốn. Xế xế đói
ngấu nghiến, tớ chén chín chiếc bánh trứng, bốn cái bánh ú với ít chuối chín. Tối
chén tiếp mấy cái trứng với bốn cốc nước yến, ít bắp nướng với mít chín.
Suốt mấy tháng tớ cứ chén thế. Thấy tớ chén quá mức, Phú nháy mắt với
tớ: “Chén ít, khéo khéo béo múp míp, xấu lắm đấy!”. Tớ quắc mắt hét Phú rắc
rối, Phú chúm chím: “Đến lúc đó mới tiếc!”. Tớ liếc Phú, cứ chén tới tấp.
Đến tháng chín, đến lớp mới biết. Lớp tớ cứ xúm xít: “Ối! Ối! Béo quá!
Bước khéo léo, nứt đất!”.
Tớ hốt qúa, mếu máo kéo Phú. Phú nói: “Nếu muốn hết béo, tới Phú!”.
Sáng sớm, tớ vác thúng bánh ít tới Phú “Đút lót”. Phú phán “Nếu muốn
hết béo, bớt bớt chén nhé. Sáng sáng chớ biếng nhác: hít đất, đánh bóng, giúp
má xách nước”.
Suốt mấy tháng quyết chí, tớ bớt múp míp, hết biếng nhác. Má tớ chúm chím
nói: “Tốt! Tốt! Cố nhé!”.

6. Chuyện kể thứ sáu: Kể chuyện toàn dấu sắc.
ĐÁ BÓNG
Chiến chán giúp bố bán bánh. Chiến cứ thế lấy trái bóng đá. Chiến đến kéo
Thắng, xách bóng đến cuối phố đá. Chiến đá bóng khiến mấy chú bé sắp té.
Thấy thế, Chiến thích quá, cứ đá đến mức đá trúng cái kính của bác Chí. Cái
kính cứ thế nứt toác. Chiến luống cuống phát khóc. Mếu máo, Chiến nói: “Cháu
trót phá phách quá!”. Bác Chí nói: “Cấm đá bóng cuối phố đấy nhé!”. Chiến
thấy thế, hối lắm, Chiến quyết bán bánh giúp bố.
7. Chuyện kể thứ bảy: Kể chuyện toàn dấu sắc.
XUỐNG PHỐ
Sáng sớm, Tí với Bống xuống phố, phố sáng rất mát. Tí nói với Bống ghé chú
thím, ghé bác. Xế xế, chúng tới quán đánh chén. Tí đói quá, chén hết bát lớn
bánh cuốn chấm nước mắm. Bống “Tém” hết mấy cái bánh tráng. Chúng nhấm
nháp mấy kí táo, cóc.
Tới tối, má nấu dưới bếp, Tí với Bống thấy nóng nóng, nhức trán, nói với
má, má lấy thuốc, Tí với Bống uống, hết nóng, hết nhức. Lúc ấy, má mới nói:
- Xuống phố ghé chú thím, ghé bác bá, chớ má cấm quán xá. Khéo đến
lúc…
Tí, Bống cúi xuống nói:
- Tí vói Bống hối lắm. Má cứ mắng.
Tí, Bống hứa:
- Chớ quán xá.
Má nói:
- Tí, Bống rất khá, má hứa, thứ sáu má tráng bánh cuốn.
Thấy thế, chúng hét: Má rất tốt! Má rất tốt!
8. Câu chuyện thứ tám: Kể chuyện toàn dấu sắc.
SÚNG BẮN NƯỚC
Tí tới chốn phố xá thấy có bán súng bắn nước, cứ hút nước giếng bắn nước toé
vút vút. Tí khoái lắm.
Đến tối Tí rón rén nắn túi áo bố móc ví đến quán bác Béo cuối xóm sắm

cái súng bắn nước mới cóng sáng loáng. Đến lớp thấy mấy đứa lúi húi quét lớp,
Tí ghếch súng bắn. “Pắc! Pắc!” nước bắn ướt tóc, trúng mắt mấy đứa, có đứa
rấm rứt khóc. Tí thích thú bắn tiếp nước tung toé khắp lớp, ướt sách cái Lí, cái
Cúc. Chúng tức lắm đến mách bố Tí. Bố Tí cáu gắt, mắng Tí:
- Tí móc ví bố sắm súng bắn nước, bắn trúng mắt, ướt sách các bé gái thế
rất đáng trách, đáng đánh…
Bố Tí đét mấy cái quắn đít, cấm Tí bắn súng nước. Tí thấy xấu, thấy hối
Tí vứt súng xuống hố, lấy đất lấp kín. Tí hứa trước bố cố gắng tấn tới, với
súng bắn nước Tí dứt khoát…chấm dứt.
9. Câu chuyện thứ chín: Kể chuyện toàn dấu sắc.
BÁC THUÝ
Tớ có đến bốn bác gái. Các bác rất quý tớ. Tớ thích nhất bác Thuý. Sáng sáng,
bác bán bánh cuốn cuối phố. Tớ tới suốt, lúc thích, chén tuốt tám cái. Tối, bác
đến, tớ bắt bác bế. Bác vuốt má tớ nói: “Cháu gái! Lớn thế cứ bắt bác bế, xấu!
Xấu lắm!”. Bố tớ nói: “Cái Tít xóm dưới nó biết đánh cốc chén, quét rác, tắm bé
Bống đấy!”. Bác tớ tiếp: “Cháu thấy đấy. Nó kém cháu thế, nó biết giúp bố.
Cháu cứ bắt bác bế, thế có đúng?”. Tớ cúi xuống, lí nhí: “Cháu biết, cháu ứ
đúng, cháu hứa cháu ứ bắt bác bế. Bác nói với cháu cách đánh ấm chén, quét rác
bác nhé !”. Bác vuốt tóc tớ: “Tốt lắm! Cháu cứ cố gắng thế nhé! Nếu cháu cố
gắng tốt, bác hứa bác có báo “Biếu” cháu, cháu thích chứ?”. Tớ tít mắt: “Cháu
thích! Cháu thích!”. Lúc tớ muốn viết báo, bác khuyến khích chúc tớ viết tốt.
Tới lớp bốn các số báo có tớ viết lắm lắm. Chính bác tiếp sức tớ. Tớ quý bác
lắm. Tớ muốn nói với bác tớ: “Có bác, có báo, cháu hết ước muốn”.
10. Câu chuyện thứ mười: Kể chuyện toàn dấu sắc.
THÁNG TÁM
Tháng tám, tháng rất nóng. Nắng chói rất gắt. Nắng tháng tám rám trái, đúng
quá.
Tháng tám, chúng tớ rất khoái tắm, khoái mót lúa, bắt cá, bắt dế. Sáng
sáng, chúng tớ kéo xuống cuối xóm tắm, tiếp đó xuống mót lúa, khoái nhất,
xúm xít một góc tát cá. Lúc nước sắp hết, các chú cá chép, cá chuối, cá diếc, xé

nước lách vút vút tứ phía, chúng tớ cứ thế tóm. Bắt hết cá, tớ khoét đất bắt ếch.
Các chú ếch béo múp, rất thích mắt, nếu bán rất trúng giá, khá đắt.
Góc bắt dế mới náo nức, mấy đứa vác gáo múc nước dốc xuống hố, các
chú dế tắc nước, bí quá cứ lấp ló ngó ngó, vút, chúng nó phóng tới muốn thoát.
Tớ “Ối, ối, nó đấy , tóm,…tóm…tóm”. Mấy đứa thét toáng, lấy gáo úp tới tấp,
sáu phút tóm tới sáu chú dế.
Khoái lắm, khoái bắt cá, bắt dế, có thích các thứ đó đến mấy, chúng tớ với
mấy tướng xóm dưới cứ bố trí tới lớp, cố gắng với nhóm hết mức. Quyết chí thế,
chắc tháng chín tới chúng tớ khá lắm.
11. Câu chuyện thứ mười một: Kể chuyện toàn chữ C & CH.
CHUYỆN CU CHIẾN
Cu Chiến, con chú Chất cô Chi, cháu cụ Chính Cát. Chú Chất chuyên cày cấy,
cô Chi chuyên canh cửi, cụ Chính Cát chuyên chài cá, chăm chút cây cảnh. Chú
Chất cô Chi chỉ có cái Cam (Chị của Chiến) cùng cu Chiến. Cái Cam cần cù
chăm chỉ, chân chất, chiều chiều chỉ chăm chăm chén cam chua, chanh chua.
Cu Chiến chẳng chịu chuyên cần, chạy chơi cả chiều. Cậu chỉ chăm chú
câu cá, cần câu có cả chùm, cước chứa chật cặp. Cậu chỉ chăm chăm chén cơm
cá, canh cua, cà chua, cá chép, cá chuối. Cậu chuyên chơi châu chấu, cào cào, cà
cuống, cá chọi. Cậu chẳng chuộng chôm chôm, chỉ chuộng cam chanh.
Cu Chiến cấm ca cấm cảu, chất cha chất chưởng, chuyên cãi cọ các cô các
chú, chuyên châm chọc các cô các cậu cùng chơi… Chú Chất cô Chi chê cười
Chất chuyện cau có, cà chớn. Cu Chiến cam chịu, cụ Chính Cát chê Chiến chỉ
chăm chén, chẳng cần cù chăm chỉ. Chiến cũng chịu cứng.
Cậu chẳng ca cẩm cũng chẳng chán chường. Cậu cố công cải chính! Cậu
canh cánh chăm chú cố chữa…càng chữa càng cứng cỏi, càng chữa càng chững
chạc, càng chuẩn!
12. Câu chuyện thứ mười hai: Kể chuyện toàn chữ C & CH.
CÂU CÁ
Chiều chiều, Chi cùng Cúc chộp châu chấu, chọn các con châu chấu con.
Chi, Cúc cùng chơi câu cá cạnh cây cầu chỗ có cối che. Chúng cùng cài châu

chấu cho cần câu.
Chốc chốc, cần câu của Chi có cá cắn câu. Chi có chín chú cá chép. Còn
Cúc càng câu cá, càng chẳng có con cá chi cắn câu cả. Chi cười cười: “Cúc chưa
cắt càng châu chấu, cá chẳng cắn câu”.
Cúc cấm cảu: “Cậu câu cừ chứ Cúc chắc chắn chịu!”.
- Chớ chán, chờ Chi chút, Chi chỉ cho Cúc cách câu.
Cúc chăm chỉ câu, cuối cùng, cũng có chú cá cắn câu.
- Có cá cắn câu, có cá cắn câu!
Cúc cười. Cuối cùng chúng có chín chục con. Cúc, Chi cùng cười chúm chím.
Chúng cùng cất cao câu ca.
13. Câu chuyện thứ mười ba: Kể chuyện toàn chữ H.
HÙNG MẠNH
Hồ Huy Hùng học hội hoạ. Hùng hay hợm hĩnh, hỗn hào, hâm hâm…Hồ Hoàng
Hồng Hạnh học hát. Hạnh hay hát hò, hiền hoà, hiếu học.
Hùng hơi hư: hay huênh hoang hoạnh hoẹ, hay hùng hổ hung hăng, hay
hứa hẹn hão huyền. Hạnh hiền hậu, hóm hỉnh, hay hài hước, ham học giỏi. Hoá
học, hình học, hàng hải…Hạnh hiểu biết.
Hùng “Hổng” hát hò hú họa, hoạ hoằn ho he hỏi han, hãn hữu hồ hởi hoan
hỉ, hay hầm hầm, hằn học. Hạnh hay hát, hào hứng, hăm hở hát (Hay hát hơn
hát hay).
Hùng “Hổng” hám hoa hám hội hè…Hay hái hoa hồng, hoa huệ, hoa
hiên, hoa hoè…Hương hoa, hình hoa hút hồn Hạnh hoài.
Họp hành Hạnh hăm hở, hào hứng. Hùng hầm hè, hậm hức, hích hông
Hạnh huỳnh huỵch. Hạnh “Hu, hu, hu, …”. Hoàn hồn, Hạnh hì hì: “Hổng hề
hấn! Hội hè sẽ hay”. Hùng hối hận…hòng hoà hoãn .
Hôm hành hương Hưng Hà, Hải Hậu, hanh hao hiu hắt….Hùng hở họng
hở hầu, hậu hoạ: Hùng ho hùng hục, họng há hốc, hổn ha hổn hển. Hạnh hốt
hoảng hô hoán, hớt ha hớt hải hà hơi hô hấp! Hú hồn.
Hoan hô Hạnh hiền hậu, hiền hoà, ham học hỏi, hay hò hát. Hùng hãy học
hỏi Hạnh, học hoài hẳn hoàn hảo hơn.

14. Câu chuyện thứ mười bốn: Kể chuyện toàn chữ T.
TÈO TAI TIẾNG
Tính tình Trần Tèo thất thường tựa thời tiết. Tèo tinh tướng, tiêu tiền tung toé.
Tèo thích trêu trò tốt, tập trung toàn tâm trí tới truyện trinh thám.
Thấy tính trò Tèo thế, tam trò trai tai tiếng trong trường tiến tới tỉ tê, tán
tụng tôn Tèo thành thần tượng. Tèo thinh thích, tưởng ta tài thật, tự tôn: Trần
Tèo, toán trưởng, tụ tập thành “Tứ tử” thì thà thì thụt trong trò trèo tường, trốn