Bài giảng Tổng quan lập kế hoạch

TỔNG QUAN
LẬP KẾ HOẠCH

1


MỤC TIÊU HỌC TẬP
1- Trình bày được khái niệm về KH & lập KH
2- Mô tả được các cách lập kế hoạch
3- Mô tả được các bước lập kế hoạch

2


TẠI SAO PHẢI LẬP KH?
• Kế hoạch vừa là chức năng vừa là công cụ của
hoạt động quản lí.
• Để quản lý tốt phải lập kế hoạch tốt
• Đối với nhà quản lí, khả năng lập kế hoạch
chính là yếu tố quan trọng nhất phản ánh trình
độ năng lực, nó quyết định xem người quản lý
đó có khả năng thực hiện được vai trò quản lý
hay không.
3


CHU TRÌNH QUẢN LÝ

LẬP KẾ HOẠCH

TỔ CHỨC THỰC HIỆN

ĐÁNH GIÁ

4


Kế hoạch là gì?
• Kế hoạch là sự sắp xếp, bố trí các hoạt
động nhằm làm một việc gì đó đã được
tính toán và cân nhắc trước.
• Một kế hoạch thường gồm 2 phần:
– Một kết quả mà người ta mong đợi đạt tới
– Một chương trình hành động được hoạch
định trước nhằm đạt được kết quả nói trên

5


Lập kế hoạch là gì?
Lập kế hoạch là quá trình quyết định xem
phải làm như thế nào để trong một thời gian
nhất định đạt được mục tiêu/ những điều
mong muốn đặt ra.

6


Các cách lập kế hoạch
1. Lập kế hoạch theo chỉ tiêu trên giao (Top
down)

2. Lập kế hoạch theo định hướng vấn đề
(Bottom up)

7


Lập kế hoạch theo chỉ tiêu
trên giao (Top down)
• Căn cứ:
Thông tin, số liệu đã có (ví dụ kết quả thực
hiện kỳ trước
Nguyện vọng “chủ quan” muốn đạt trong kỳ kế
hoạch

• Đặt ra mức độ cung cấp dịch vụ trước khi
biết nhu cầu
• Còn được gọi là lập kế hoạch dựa theo kinh
nghiệm
Ví dụ: Cứ 5000 người dân phải có một trạm y tế
8


Lập kế hoạch theo định
hướng vấn đề (Bottom up)
Căn cứ:
 Vấn đề thực tiễn
 Nhu cầu và khả năng thực tế
 Sự tham gia của nhiều bên liên quan (ví dụ chính
quyền, nhân viên y tế, cộng đồng…)

Đặt ra mức độ cung cấp dịch vụ theo nhu cầu
và khả năng thực tế
Còn được gọi là lập kế hoạch theo nhu cầu

9


CÁC LOẠI KẾ HOẠCH Y TẾ

Có nhiều cách phân loại kế hoạch
Ví dụ:
-Triển khai kế hoạch của cấp trên.
-Lập kế hoạch dựa trên cơ sở xác
định ưu tiên.

10


Câu hỏi thảo luận
Hãy mô tả các bước LKH cụ thể tại đơn
vị nơi anh/chị công tác ?

11


Các câu hỏi của nhà quản lý thường gặp?
Chúng ta đang
ở đâu?

Đánh giá tình

hình

Chúng ta muốn
Đến đâu?

Đặt mục tiêu

Làm thế nào
Để đến được nơi
Chúng ta định đến

Phân tích
Lựa chọn GP
Viết KH HĐ

Làm thế nào chúng
Ta biết được đã đến
Nơi chúng ta định đến ?

Đánh giá

12


QUI TRÌNH LẬP KẾ HOẠCH
1. Thu thập thông tin để đánh giá tình hình
2. Xác định vấn đề ưu tiên

3. Xây dựng mục tiêu
4. Phân tích vấn đề tìm nguyên nhân gốc rễ

5. Lựa chọn giải pháp

6. Viết kế hoạch hoạt động

13


Bước 1: Thu thập thông tin
Trả lời câu hỏi: “Chúng

ta đang ở đâu ?”

Mục đích: Thu thập được thông tin để đánh giá tình hình
hiện tại
Phương pháp:
- Hồi cứu các tài liệu sẵn có
- Quan sát
- Phỏng vấn sâu
- Thảo luận nhóm
…
14


Thảo luận
• Anh/chị hãy liệt kê các loại thông tin và
phương pháp thu thập khi xây dựng kế
hoạch năm tại đơn vị anh/chị công tác?

15

Bước 2: Xác định vấn đề ưu tiên

Xác định ưu tiên
(WHO, BPRS, PEARL…)

Thu hẹp DMục
(Biểu quyết)

Liệt kê các vấn đề
(PP. Động não,
điều tra, số liệu sẵn có…)
16


C©u hái???

• T¹i sao ph¶i x¸c ®Þnh u tiªn?


VẤN ĐỀ
CỦA BỆNH VIỆN


Lý do Phải XĐƯT
Có quá nhiều VĐề cần giải
quyết:
VĐề cũ cha giải quyết đợc
Nhiều VĐề mới phát sinh
Nguồn lực khan hiếm:

Sử dụng không hợp lý
Chi phí cho can thiệp ngày
càng tăng


Chấm điểm cho các yếu tố
Yếu tố A: Phạm vi VĐề (điểm từ 1-10): Dựa vào tỷ lệ hay số
lợng bị ảnh hởng trực tiếp của vấn đề. Tỷ lệ càng cao thì thang
điểm càng cao.
Yếu tố B: Mức độ nghiêm trọng VĐề (điểm từ 1-10): nhóm
xác định các tính chất của vấn đề, ví dụ:

Tính cấp bách
- Hậu quả
- Thiệt hại KT (cá nhân, huyện, tỉnh, quốc gia)
- Tác động đến quần thể
-

Yếu tố C: Hiệu quả can thiệp (điểm từ 1-10): là yếu tố quan
trọng nhất, căn cứ vào so sánh giữa chi phí và kết quả đạt đợc


Vd. chÊm theo thang ®iÓm CB
Vấn đề

A

B

C

(A+2B)xC

Thời gian chờ đợi của bệnh
nhân BHYT lâu

8

7

8

176

Giao tiếp của ĐDV chưa tốt

6

7

7

140

Cơ cấu nhân lực chưa hợp lý

5

6

7

119

Chăm sóc toàn diện chưa đảm
bảo

7

6

7

133


Bước 3. Xây dựng mục tiêu
Tiêu chuẩn viết mục tiêu?
•
•
•
•
•

Đặc thù
Đo lường được
Thích hợp
Thực thi
Thời gian

2Đ + 3T

•
•
•
•
•

Specific
Measurable
Appropriate
Relevant
Time bound

SMART
22


Bước 4: Phân tích vấn đề
Mục đích: Phân tích vấn đề tìm nguyên nhân gốc
rễ
Phương pháp:
- Cây vấn đề
- Sơ đồ khung xương cá

23


Cây vấn đề
Tỷ lệ nhân viên Y tế tại bệnh viện Phụ sản tuân thủ vệ sinh

bàn tay đúng quy trình thấp ( 60%) tháng 12/2007

Nhân viên mới thiếu kiến
thức vệ sinh bàn tay

Thiếu
kiến thức

Kiểm tra chưa
thường xuyên

24/35

Thói quen
không rửa tay

Một số vị trí rửa
tay chưa hợp lý

Thiếu thời
gian rửa tay

Thiết kế cũ

Bệnh nhân
đông

Do Khoa
không dự trù

Thiếu
NVYT

Thiếu phòng
làm việc

Sợ không
Quản lý được

Không chịu
thực hiện

Chưa có chế
tài thưởng,
phạt hợp lý

Thiếu khăn
Lau tay

Quy định QL khăn
lau chưa phù hợp


Bước 4. Xây dựng mục tiêu
Mục đích: Viết được mục tiêu đúng
và đủ theo tiêu chuẩn SMART
•
•
•
•

•

Đặc thù
Đo lường được
Thích hợp
Thực thi
Thời gian

2Đ + 3T

•
•
•
•
•

Specific
Measurable
Appropriate
Relevant
Time bound

SMART
25