Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp Nhà Máy Hóa Chất Đồng Nai

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (436.3 KB, 56 trang )

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐHQG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA: KỸ THUẬT HÓA HỌC
BỘ MÔN: HÓA VÔ CƠ

BÁO CÁO
THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
( tại Nhà máy Hóa chất Đồng Nai)

GVHD: Trần Thị Thanh Thúy
Sinh viên

MSSV

Trương Văn Trung

61204173

Huỳnh Quang Tiên

61203793

Đào Ngọc Hưng

61201485

1

LỜI CẢM ƠN
Một tháng thực tập tại nhà máy Hóa chất Đồng Nai từ ngày 20/6/2016
đến ngày 14/7/2016 đã kết thúc.

Trong thời gian thực tập tại nhà máy, chúng em đã được ti ếp xúc v ới môi
trường làm việc thực tế, giúp chúng em hiểu rõ hơn về quy trình s ản xuất axit
photphoric. Nhờ đó bổ sung thêm kiến thức mà chúng em đã được h ọc ở tr ường.
Ngoài ra, trong quá trình thực tập, chúng em còn rèn luy ện được tinh th ần k ỷ
luật trong công việc, học hỏi thêm những kinh nghiệm quý báu của các anh ch ị
trong nhà máy.
Trong suốt quá trình thực tập, chúng em đã được anh Lê Thành Đ ạt cùng
các cô, chú, anh, chị trong nhà máy hướng dẫn tận tình, đồng th ời tạo m ọi đi ều
kiện thuận lợi nhất cho việc học hỏi của chúng em tại nhà máy. Chúng em xin
chân thành cảm ơn ban lãnh đạo cùng toàn th ể cán b ộ công nhân viên nhà máy
đã giúp chúng em hoàn thành tốt đợt thực tập này.
Chúng em xin chân thành cảm ơn cô Trần Thị Thanh Thúy đã t ận tình ch ỉ
bảo, hướng dẫn chúng em làm bài báo cáo này.
Chúng em xin chúc các cô, chú, anh, chị và toàn thể công nhân viên trong
nhà máy thật nhiều sức khỏe và thành đạt. Kính chúc nhà máy ngày càng phát
triển và gặt hái nhiều thành công góp phần vào sự phát tri ển của đ ất n ước
trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Tp.Hồ Chí Minh, tháng 7 năm 2016
Nhóm sinh viên thực tập.

2

Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Độc lập- tự do- hạnh phúc
*********
NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................
Nhà máy Hóa chất Đồng Nai, ngày… tháng ….năm 2016

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................

3

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................

Công ty cổ phần Photpho

Nhà máy Hóa chất Tân

Xưởng Nghiên cứu - Thực

Hòa

Nai

Đồng

Việt Nam

Bình 2

Nghiệm

Sơ đồ tổ chức của công ty Hóa chất cơ bản Miền Nam
•

Nhà máy được thành lập trước năm 1975, do những nhà tư s ản giàu có người
Hoa lập nên. Khi đó:

-

Nhà máy có tên gọi là: nhà máy hoá chất Đồng Nai.
Sản phẩm chính của nhà máy: Natri Sunfat (Na2SO4) và Amoni Clorua (NH4Cl).
Sản phẩm được tiêu thụ chủ yếu bởi thị trường trong nước.

•

Sau năm 1975, đất nước được giải phóng, quyền quản lý trực ti ếp nhà máy
không phải là các nhà tư sản người Hoa. Nhà máy được ti ếp qu ản b ởi Ủy ban

•
•

Quân quản thuộc Thành phố Biên Hoà.
Năm 1976, nhà máy được giao lại cho Tổng cục Hoá Chất.
Ngày 21/07/1976, công ty Hóa chất cơ bản Miền Nam được thành lập và nhà

•

máy chính thức trở thành một thành viên của công ty.
Năm 1990, nhà máy xóa bỏ chế độ bao cấp. Từ chỗ phát tri ển vững mạnh, thu
nhiều lợi nhuận, nay nhà máy gặp nhiều khó khăn: giá nguyên li ệu tăng, trong
khi NatriSunfat nhập từ Trung Quốc giá quá rẻ. Do đó, khả năng c ạnh tranh c ủa
nhà máy kém, ảnh hưởng đến cả việc sản xuất Amoni Clorua. Vì vậy, việc sản
xuất của nhà máy bị chậm lại.

5

•

Từ năm 1992 đến năm 1995, song song với việc tiếp tục s ản xuất Natri Sunfat,
nhà máy bắt đầu chuyển hướng sản xuất muối (muối xay, muối tinh, muối bột

•

dùng trong thực phẩm và trong thức ăn gia súc)
Từ năm 1995 đến năm 1999, nhà máy ngừng sản xuất NatriSunfat mà chuy ển

•

hẳn sang sản xuất muối.
Nắm bắt được nhu cầu to lớn của Axit Photphoric ở trong và ngoài nước. Năm
1999, nhà máy cử cán bộ sang Trung Quốc và liên h ệ v ới nhà máy s ản xu ất Axit

•

Photphoric Đức Giang, nay là Cty cổ phần Hóa chất Đức Giang để học tập.
Năm 2000, dây chuyền sản xuất muối chuyển về Thủ Đức và nhà máy chính
thức đi vào hoạt động dây chuyền sản xuất Axit Photphoric 85% năng su ất

•

2.500 tấn/năm.
Ban đầu, nhà máy chỉ sản xuất Axit Photphoric kỹ thuật. Th ị tr ường chủ y ếu

•

trong nước và Đài Loan.
Tháng 4/2001, nhà máy cải tiến và nâng công suất từ 2.500 tấn/năm lên 7.000

•

tấn/năm. Lượng xuất khẩu đi Đài Loan đạt 2.000 tấn/năm.

Từ năm 2002, nhà máy tiếp tục lắp đặt dây chuyền sản xuất thử nghiệm Axit
Photphoric thực phẩm và các sản phẩm muối gốc photphat đ ể làm phân bón vi

•

lượng trong nông nghiệp.
Năm 2006, nhà máy đưa dây chuyền sản xuất axit H 3PO4 thực phẩm với công

•

suất 3000 tấn/năm vào sản xuất.
Tháng 06/2006, nhà máy đầu tư và đưa dây chuyền tinh chế KCl theo ph ương
pháp hòa tan nóng - kết tinh lạnh vào sản xuất thay thế cho dây chuy ền công
nghệ hòa tan nóng – kết tinh nóng, nâng cao hi ệu qu ả s ản xu ất, ch ất l ượng s ản

•

phẩm ổn định, đảm bảo môi trường.
Cuối năm 2007, nhà máy áp dụng hệ thống quản lý chất l ượng theo tiêu chu ẩn
ISO 9001:2000 và nhận chứng chỉ ISO 9001:2000 vào năm 2008 để đảm bảo
cung cấp cho thị trường những sản phẩm có chất lượng tốt, ổn định, nâng cao

•

khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Năm 2009, Nhà máy áp dụng hệ thống quản lý an toàn, sức khoẻ nghề nghi ệp

•

theo tiêu chuẩn OHSAS 18001:2007.

Năm 2010, nhà máy áp dụng hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO
14001:2004 và nhận chứng chỉ ISO 9001:2008 vào đầu năm 2011.

6

2. ĐỊA ĐIỂM XÂY DỰNG,SƠ ĐỒ BỐ TRÍ MẶT BẰNG
2.1 Địa điểm xây dựng:
-

Toạ độ địa lý:10054’31,08” độ vĩ Bắc và 106051’0,88” độ kinh Đông.
Nằm trong quy hoạch của Khu Công Nghiệp Biên Hòa 1, thuộc phường An

-

Bình, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.
Cách TP. HCM khoảng 30 km theo hướng xa l ộ Hà N ội + Qu ốc l ộ 1 và cách Trung
tâm thành phố Biên Hoà khoảng 5km theo hướng quốc l ộ 1 + đ ường Ph ạm Văn
Thuận. Vị trí nhà máy trong KCN tiếp giáp với các doanh nghi ệp khác theo các
hướng sau:

+
+
+
+

Phía Tây Nam: giáp Nhà máy Bê tông Biên Hòa.
Phía Tây Bắc: giáp Nhà máy Điện tử Biên Hòa.
Phía Đông Bắc: giáp Xí nghiệp Việt Thái.
Phía Đông Nam: giáp đường số 1 - KCN Biên Hòa.

2.2 Tình trạng giao thông

7

- Vị trí nhà máy giáp đường khu công nghiệp, đường nhựa rộng rãi, có k ẻ
vạch phân luồng giao thông trong nhà máy, đường rộng, thoáng mát đảm bảo
cho xe chữa cháy đi vào thuận tiện.
- Người đi bộ: đi bên trong vạch sơn vàng, qua đường tại v ạch s ơn tr ắng,
chú ý quan sát xe ở vạch sơn vàng đan xen kẽ. Ôtô, t ải, xe thô s ơ: t ốc đ ộ 5 km/h,
đi đúng làn đường đúng chiều, dừng đỗ xe đúng nơi quy định.
2.3

Sơ đồ bố trí mặt bằng nhà máy:
2.2.1 Sơ đồ mặt bằng: (Phụ lục)
2.2.2 Diện tích xây dựng:

+
+
+
+
+
+
+
+
+
-

Tổng diện tích mặt bằng:10358 m2.

Diện tích xây dựng: 4900 m2, trong đó:
Khối nhà văn phòng: 1 100 m2
Sản xuất axit H3PO4 kỹ thuật: 260 m2
Sản xuất axit H3PO4 thực phẩm: 500 m2
Sản xuất sản phẩm hoá (KCl, MAP, DAP, MKP…): 490 m2
Xử lý nước thải: 192 m2
Bảo trì cơ điện: 386 m2
Kho photpho: 300 m2
Kho nguyên liệu: 600 m2
Kho thành phẩm: 640 m2
Diện tích cây xanh, thảm cỏ: 1555m2
3. TÔ CHỨC NHÂN SỰ.
3.1.
Sơ đồ tổ chức nhân sự

GIÁM ĐỐC

P. GIÁM ĐỐC

Phòng
kế toán
Cơ
điện

Phòng
kỹ thuật
KCS

Axit

Sản
phẩm
hóa

Phòng Kế hoạch 8
Kinh doanh
Kho

Tổ lái

Phòng hành chính
- Tổ chức
Bảo
vệ

Nhà
ăn

Y tế

Ban An toàn –
Môi trường

3.2 Tổ chức ca
-

Tổng số nhân lực: 72 người, làm 3 ca (8 giờ/ca).
Dây chuyền axit H3PO4 kỹ thuật vận hành 24/24, 4 kíp, cách 2 ngày đ ổi ca (3

người/ca/ngày).
4. CÁC LOẠI SẢN PHẨM CỦA NHA MÁY:
- Nhà máy sản xuất các nhóm sản phẩm chính là axit H3PO4 (kỹ thu ật và th ực
phẩm), các muối gốc PO43- và một số sản phẩm phụ khác.
• Axit H3PO4: H3PO4 85%
+ Kỹ thuật : được sản xuất từ nguyên liệu photpho vàng theo phương pháp
nhiệt.
Dùng trong sản xuất phân bón, xử lý nước, xử lý bề mặt kim loại, s ản xuất các
sản phẩm gốc photphat,...

+ Thực phẩm: được sản xuất từ axit photphoric kỹ thuật. Dùng trong sản xuất
hương vị trong nước ngọt, sản xuất dược phẩm, sản xuất các sản phẩm gốc
photphat,...

•

Các loại muối gốc PO43- :
+ M.A.P (mono amoni photphat ; (NH4)H2PO4): được sản xuất từ axit photphoric
kỹ thuật và dd amoniac. Dùng làm men vi sinh trong s ản xu ất b ột ng ọt, men
bánh mì, dùng làm phân bón vi lượng…
+ M.K.P (mono kali photphat; KH2PO4): sản xuất từ axit phosphoric kỹ thuật và
kali cacbonnat. Ứng dụng tương tự M.A.P

9

+ D.A.P (di amoni photphat; (NH4)2HPO4) ; Natri Hydrophotphat; Natri photphat:
sản xuất từ axit H3PO4 kỹ thuật và NaOH, được dùng làm phân bón trong s ản
xuất nông nghiệp.
•

Muối Clorua (Cl-):
+ Canxi clorua (CaCl.2H2O): dùng làm chất tải nhiệt trong kỹ thu ật lạnh, ph ụ gia
cho các ngành công nghiệp khác… Được sản xuất từ CaCO3 phản ứng v ới axit
HCl , sau đó kết tinh lại đạt % tiêu chuẩn.
+ Kali Clorua tinh (KCl): sản xuất từ KCL thô. Dùng trong dược ph ẩm, d ầu khí,
v.v…
5. CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG SỬ DỤNG
5.1.
Điện năng.

Sử dụng điện năng từ điện lưới quốc gia, một trạm hạ thế công suất 285

-

kVA và một máy phát điện dự phòng công suất 110 kVA.
Trung bình hàng tháng nhà máy sử dụng 100 000 – 110 000 kwh, trong đó:
Sản xuất axit kỹ thuật 70 000 kwh.
Sản xuất axit thực phẩm 20 000 kwh.
Sản xuất các sản phẩm hóa 10 000 kwh.
Bảo trì, sửa chữa 4 000 kwh.
Sinh hoạt, ánh sáng 2 000 kwh.
5.2.
Hơi nước
Sử dụng một lò hơi công suất 2 tấn hơi/giờ cung cấp hơi cho các thi ết bị.
Lò hơi hoạt động khoảng 4 – 6 gi ờ trong một ca s ản xu ất và đ ược thi ết l ập ch ế
độ tự động: áp suất hơi lớn hơn 4,0 kg/cm 2 ngắt hoạt động, áp suất hơi nhỏ hơn

-

1,6 kg/cm2 lò hơi tái hoạt động để luôn duy trì đủ hơi phục vụ sản xuất.
Nước cấp vào lò hơi là nước vô khoáng.
Trung bình mỗi ngày lò hơi đốt hết 250 lít dầu FO.
5.3.
Khí nén.
2 máy nén khí: 1 máy hiệu BOTARINI, 1máy hiệu ASLAS COPCO.
Sử dụng không khí thường làm khí nén.
5.4.
Nguồn cấp nước.
Sử dụng nguồn nước do nhà máy nước Đồng Nai cung cấp. Trung bình mỗi
ngày nhà máy sử dụng 120 m3 nước thủy cục. Trong đó, khoảng 15 m 3 nước
được qua thiết bị trao đổi ion loại bỏ các ion Ca 2+, Mg2+, Cl-, SO42-… trở thành
nước vô khoáng.

10

-

6. AN TOAN LAO ĐỘNG.
- Chấp hành tự giác về nội quy an toàn và phòng hộ lao động.
Công nhân phải qua đào tạo về kỹ thuật an toàn và ki ểm tra đ ạt tiêu chu ẩn v ề

-

quy trình an toàn thì mới được thao tác độc lập tại phân xưởng sản xuất.
Trước khi vào ca và trong ca sản xuất, cần phải mặc đầy đủ quần áo và d ụng c ụ

-

bảo hộ lao động.
Khu vực có photpho không được để lửa trần, không phát sinh tia l ửa, không hút
thuốc, không để tiếp xúc chất dễ cháy, không khí, bề mặt nóng, chất oxi hóa,

-

halogen, sunfua và kiềm mạnh.
Thùng chứa hoặc đường ống dẫn photpho lỏng bị rò rỉ thì cần dùng vòi nước
lạnh cắt ngọn lửa, sau đó chờ photpho đông cứng đảm bảo an toàn m ới đ ược x ử

-

lý.
Axit photphoric là chất ăn da mạnh, kích thích mắt, màng nhầy, mô và da. Vì v ậy

-

phải trang bị cá nhân cẩn thận, không hút thuốc, ăn uống trong kho axit.
Axit photphoric tiếp xúc với kim loại sinh ra khí hydro là khí d ễ cháy n ổ, do đó
nếu có sự cố cháy xảy ra, nhân viên chữa cháy cần phải mang mặt n ạ th ở oxi,

-

không để nước chữa cháy có axit chảy vào hệ thống nước mặt, nước ngầm.
Vật chứa phải chịu được tác dụng ăn mòn của axit và phải kín khí, không v ỡ và
không chứa đầy quá quy định. Phải để xa nguồn nhiệt, nguồn gây cháy nổ, tránh

-

ánh sang trực tiếp và không để lẫn với thực phẩm và đồ uống.

Nơi chứa phải photpho và axit phải an toàn, thông thoáng, phải có ph ương ti ện

-

xử lý khi có sự cố rò rỉ và cháy nổ.
Da người hoặc quần áo bị bắn photpho hay axit cần lập tức dùng nước rửa s ạch
(nước ấm từ 50oC - 60oC), kiểm tra đã sạch photpho chưa bằng cách vào vào
bóng tối, nếu không có ánh sáng lân tinh phát ra thì ch ứng t ỏ đã s ạch photpho.
Sau khi đã rửa bằng nước thì dùng dung dịch CuSO 4 để rửa lại lần cuối giúp vết

-

thương chóng lành.
Sau mỗi ca vận hành cần súc miệng bằng dung dịch NaHCO3 1%
Trong quá trình sản xuất axit photphoric có sinh ra P 2O5 là một chất độc ăn mòn
với mắt, da. Do đó, hạn chế tối đa bụi mù hóa chất, sử dụng bảo h ộ cá nhân
đúng quy định và phải có thông gió hút khí độc khi thao tác với P 2O5.
7. PHÒNG CHÁY CHỮA CHÁY.

-

Hệ thống nước trong nhà máy: nhà máy sử dụng nguồn nước của nhà máy cấp
nước Đồng Nai, trong nhà máy có một bể nước dùng cho chữa cháy v ới dung tích
100m3 (đường ống 100)
11

-

Nguồn có khả năng cháy nổ trong nhà máy:

+ Kho chứa nguyên liệu photpho vàng có sức chứa 200 tấn d ễ b ốc cháy khi g ặp

không khí.
+ Bồn chứa NH3 với thể tích 22 m3
+ Bồn chứa dầu FO với thể tích 25 m3
+ Hệ thống gas đốt dùng sấy sản phẩm.
-

Tổ chức lực lượng PCCC:

+ Lực lượng PCCC là đội nghiệp vụ bán chuyên trách thuộc lực lượng x ử lý tình

huống khẩn cấp trong nhà máy.
+ Chỉ huy lực lượng PCCC gồm 3 người (1 cán bộ phòng tổ chức, 1 cán b ộ phòng kỹ
thuật và 1 đội trưởng PCCC)
+ Tổ thông tin báo cháy: tổ bảo vệ gồm 6 người được phân công trực 24/24.
+ Thực hiện chữa cháy gồm tất cả mọi người trong nhà máy, nòng c ốt là t ổ PCCC
được học tập nghiệp vụ PCCC căn bản (được bố trí đều trong các phân xưởng)
và đội xử lý tình huống khẩn cấp trong nhà máy.
+ Số đội viên PCCC tối thiểu trong ca làm vi ệc hành chính là 10 người, có th ể huy
động trên 20 người, trong ca chiều, đêm là 7 người, có thể huy động thêm.
+ Tổ cứu thương: phân công trong các ca sản xuất và tổ bảo vệ mỗi ca 2 người.
-

Các phương tiện PCCC trong nhà máy:

+ Bể chứa nước 100 m3
+ 3 trụ nước.
+ 1 bơm nước điện công suất 20 Hp, 1 bơm nước điện công su ất 45 kw và 1 b ơm

nước hoạt động bằng xăng.
+ Máy phát điện.
+ Hệ thống ống chữa cháy cấp nước từ bể qua bơm dẫn quanh kho photpho.
+ Hệ thống báo khói tự động trong kho photpho, kho nguyên li ệu, kho thành ph ẩm
và trong các nhà văn phòng.
+ Còi báo động khẩn cấp, lăng, vòi, chạc ba, vòi phun n ước, ống m ềm d ẫn n ước
chữa cháy cùng với nhiều bình chữa cháy và bình CO2 các loại. Ngoài ra còn có cát
khô, mặt nạ thở oxi, quần áo chịu nhiệt, bao tay nhựa, thang tre
- Nguyên tắc chữa cháy khi có sự cố:
+ Báo động toàn đơn vị, báo cho lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp thành ph ố.
+ Cắt các cầu dao điện, cứu người bị nạn, tri ển khai bảo vệ các vị trí tr ọng đi ểm.
+ Sử dụng các phương tiện chữa cháy hiện có.
- Nhà máy có một điểm Safe point gần cổng ra vào
8.

XỬ LÝ KHÍ – NƯỚC THẢI.
12

Xử lý khí thải.
Lò hơi: Nhà máy luôn kiểm tra định kỳ chất lượng dầu FO (< 2,5 % S) nh ập vào
8.1.

-

và giám sát chế độ đốt tại nguồn thải đảm bảo hoạt động đúng ch ế đ ộ, gi ảm
thiểu lượng bụi, SO2, NOx, CO,… có trong khí thải. Dòng khí thải được xử lý bằng
thiết bị rửa khí có lớp đệm. Thiết bị có tiết diện ngang hình tròn, trên tấm l ưới
-

có lớp vật liệu đệm bằng các vòng rachig, công suất xử lý là 2000 m 3/giờ.
Dây chuyền sản xuất axit photphoric kỹ thuật: nhà máy trang b ị h ệ th ống tháp
tách giọt và tháp tách mù để thu hồi triệt để lượng P 2O5 và H3PO4, ngoài ra còn

-

trang bị thêm một tháp rửa khí bằng soda để xử lý đột xuất.
Xưởng sản xuất được bố trí cao ráo, thông thoáng. Khu v ực kho nguyên li ệu và

-

thành phẩm được bố trí lưới hở, có mái che.
Khu tiếp nhận nguyên liệu, kho chứa nguyên liệu, giao nh ận s ản ph ẩm được b ố
trí cuối hướng gió, có tường chắn cách ly, khoảng cách các công trình b ố trí h ợp

-

lý và đúng quy định.
Phủ kín các bãi trống bằng cỏ và cây xanh, trồng cây bao bọc nhà máy đ ặc bi ệt là
các loại cây xanh có tán cao để tăng khả năng thanh l ọc khí đ ộc và đi ều hòa khí
hậu.

-

Xử lý nước thải.
Nước thải sinh hoạt được xử lý trong bể tự hoại cục bộ, thu gom độc lập v ới

-

nước mưa và nước thải sản xuất
Nước thải sinh hoạt được tách thành 2 phần: nước từ nhà vệ sinh xử lý qua hầm

8.2.

tự hoại, cặn lắng trong hầm được hút định kỳ, nước tắm rửa của công nhân x ử
lý sơ bộ qua các ống lắng, tách rác, sau đó nhập chung v ới n ước th ải s ản xu ất
qua hệ thống xử lý của nhà máy, sau đó được dẫn vào hệ th ống x ử lý t ập trung
của KCN Biên Hòa II.

-

Nước thải sản xuất được xử lý theo sơ đồ sau:
Dung dịch
Ca(OH)2

Nước thải
gốc PO43-

Hồ
xử lý

Dung dịch
H2SO4
Thiết bị
Hố lắng
13
lắng
cặn bùnHệ thống xử lý
tách thu

tập trung KCN
hồi
Biên Hòa II PO 34

Thiết
bị
Sân phơi
trung
cặn bùn
hòa

Nước
thải
chứa
gốc Cl-

+

Hồ lắng
cặn bùn

Quy trình công nghệ xử lý nước thải trên:
Nước thải từ hai phân xưởng sản xuất axit photphoric và sản xuất KCl là loại
nước thải sinh ra từ hệ thống nước rửa thiết bị, nước bảo vệ bề mặt photpho,
nước rửa cột trao đổi ion, nước giải nhiệt. Thành phần bao gồm PO 43-, Cl- và một

số kim loại nặng khác, nước thải này được dẫn bằng ống riêng đến khu xử lý
+ Trung hòa nhiều bậc, lắng loại bỏ cặn, chất kết tủa, xử lý ph ần trong đ ạt yêu
cầu trước khi đưa vào hệ thống xử lý tập trung của KCN

+ Nước thải từ gốc PO43- được trung hòa bằng dung dịch Ca(OH) 2, nâng pH lên 12
sẽ tạo kết tủa dưới dạng Ca 3(PO4)2, các cặn kết tủa sẽ được tách ra khỏi nước.
Phần nước trong được đưa sang thiết bị trung hòa, ki ểm tra và cho th ải ra c ống
chung
+ Nước thải từ gốc Cl- được xử lý lắng lọc và bơm lên thiết bị trung hòa, pha chung
với phần nước trong tại thiết bị trung hòa lần cuối của khâu xử lý PO 43-, kiểm tra
nước thải đạt pH = 6 - 8,5 và các nồng độ khác đạt chất lượng trước khi th ải vào
+
+
+
+

hệ thống nước thải tập trung của KCN
Bùn cặn lắng được thu gom, khử nước và xử lý.
Biện pháp khắc phục khi có sự cố về chất lượng:
Dùng dung dịch Ca(OH)2 trung hòa nếu pH < 6
Dùng dung dịch H2SO4 trung hòa nếu pH > 8,5
Nếu hàm lượng PO43- vượt quá tiêu chuẩn cho phép, tiếp tục sục dung dịch

Ca(OH)2 cho đến pH đạt yêu cầu (pH = 12).
+ Nếu hàm lượng Cl- vượt quá tiêu chuẩn cho phép, ta tăng tỷ lệ nước sau xử lý
của công đoạn xử lý PO43- lên.
+ Nước thải sau qua trình xử lý đạt tiêu chuẩn ti ếp nhận c ủa Sonadezi, sẽ đ ược
dẫn vào hệ thống xử lý tập trung của KCN Biên Hòa II. Phần cặn bùn đ ược thu

14

gom và tập trung cùng chất thải rắn trong quá trình s ản xu ất đ ể mang đi x ử lý
đúng quy định.

15

PHẦN 2: NGUYÊN LIỆU SẢN XUẤT
1. CÁC LOẠI NGUYÊN LIỆU ĐANG SỬ DỤNG:
1.1 Nguyên liệu chính

Photpho vàng
Tính chất vật lí:
Tỉ trọng photpho vàng rắn (20°C):

1,83 g/cm3

Tỉ trọng photpho vàng lỏng (60°C):

1,73 g/cm3

Nhiệt dung riêng photpho vàng rắn:

0,202 kcal/kg.°C

Nhiệt dung riêng photpho vàng lỏng: 0,205 kcal/kg.°C
Điểm sôi của photpho vàng:

280°C

Điểm bắt cháy:

34°C

Điểm ngưng tụ (điểm sương):

180°C

Tính chất hóa học:
Photpho là nguyên tố khi ở trạng thái rắn có màu vàng sáp, mùi t ỏi, trong không
khí dễ bị bốc cháy. Ở nhiệt độ cao, photpho vàng bốc cháy mãnh li ệt. Ở nhi ệt đ ộ
thấp hơn, khoảng 30°C, photpho vàng bốc cháy âm ỉ. Photpho vàng tan trong
dung môi hữu cơ nhưng lại hầu như không tan trong n ước nên đi ược bảo qu ản
bằng cách ngâm vào nước để tránh tiếp xúc với không khí bên ngoài.

a. Nơi cung cấp

Trước đây nhà máy nhập photpho từ Trung Quốc với giá từ 2000-3000 USD/
tấn, nguồn cung cấp không ổn định.
Hiện nay đã có nhà máy ở Lào Cai khai thác quặng Apatit Ca 3(PO4)2 sản xuất
photpho theo phương pháp trộn quặng với than và nung trong lò điện:
2Ca3(PO4)2 + 10C + SiO4 6CaSiO4 + 10CO + P4
b. Yêu cầu chất lượng của photpho vàng
Hàm lượng P4:
≥ 99,9%
Cặn không tan:
CS2≤ 0,1%
Hàm lượng As:
≤ 80-200 ppm
Màu sắc:
màu vàng sáp sáng
16

Các nguyên liệu phụ
Natri hidroxit
Hàm lượng: 32% trọng lượng
Tính chất hóa lí:
1.2.
1.2.1

Trạng thái vật lí

Lỏng

Màu sắc

Không màu

Khối lượng riêng

1,35 kg/dm3

Mùi đặc trưng

Không mùi

Nhiệt độ sôi

118 °C

Nhiệt độ nóng chảy

5°C

Độ hòa tan trong nước

Hoàn toàn

Áp suất hơi

1,5 mmHg (20°C)

Tính chất

Là một base mạnh

Acid sunfuric (H2SO4)
Hàm lượng 98% trọng lượng
Tính chất vật lí
1.2.2

Trạng thái vật lí

Lỏng dạng dầu

Độ pH dung dịch

Acid mạnh

Màu sắc

Không màu

Khối lượng riêng

1,84 kg/dm3

Mùi đặc trưng

Không mùi

Nhiệt độ sôi

338°C

Áp suất hơi

< 0,3 mmHg (20°C)

Nhiệt độ nóng chảy

10°C

Độ hòa tan trong nước

trộn lẫn

Là một chất hút ẩm mạnh
1.2.3

Kali cacbonat (K2CO3)
17

Hàm lượng 98% trọng lượng
Tính chất vật lí
Trạng thái vật lí

tinh thể hay bột

Màu sắc

trắng

Khối lượng riêng

2,29 kg/dm3

Mùi đặc trưng

không mùi

Nhiệt độ nóng chảy

891°C

Độ tan trong nước

112/100 ml

Amoniac NH3
Hàm lượng 99% trọng lượng

Tính chất vật lí
1.2.4

Trạng thái vật lí

khí hóa lỏng

Màu sắc

không màu

Khối lượng riêng

0,682 kg/dm3

Mùi đặc trưng

mùi xốc

Nhiệt độ sôi

-33°C

Độ tan trong nước

44,9g/100ml (26°C)

Nhiệt độ nóng chảy

-78°C

Hydro peroxit H2O2
Hàm lượng 50% trọng lượng
Tính chất vật lí
1.2.5

Trạng thái vật lí

dung dịch loãng

Độ pH dung dịch

1−3

Màu sắc

không màu

Khối lượng riêng

1,19 kg/dm3

Mùi đặc trưng

không mùi

Nhiệt độ sôi

114°C

Áp suất

18,3
(30°C−50%)

Nhiệt độ nóng chảy

-52°C

Độ hòa tan trong nước

trộn lẫn được
18

mmHg

Natri sunfit Na2S
Hàm lượng 60% trọng lượng
1.2.6

Tính chất vật lí

2. KIỂM

LÍ
-

Trạng thái vật lí

Rắn

Độ pH dung dịch

kiềm

Màu sắc

màu của tạp chất

TRA VA SỬ

Khối lượng riêng

1,86 kg/dm3

NGUYÊN

Mùi đặc trưng
LIỆU
Nguyên liệu Phân hủy

mùi hôi khó chịu
920-950°C

sau

được

> 480°C

về sẽ được

tan được trong nước

nhà

nhập Nhiệt độ tự cháy

lưu giữ trong Độ tan

khi
kho

riêng biệt.
+ P4 (vàng): người công nhân điều khiển xe nâng vận chuyển vào kho và được
bảo quản để tránh tiếp xúc trược tiếp với ánh nắng và nhiệt độ cao.
+ Các nguyên liệu phụ khác như KCl,CaCl2,K2CO3 vận chuyển vào trong kho
dưới dạng bao tải chứa, còn NH4OH sẽ được công nhân bơm tr ực ti ếp vào b ồn
-

chứa.
Nhắm mục đích kiểm tra tính chất của nguyên liệu có đảm bảo thì phòng KCS

-

sẽ lấy mẫu phân tích cho kết quả chính xác về chất l ượng sản phẩm.
Nguyên liệu sử dụng cho các qui trình trong nhà máy sẽ đ ược đưa tr ực ti ếp vào

-

trong qui trình nên không cần phải qua xử lí nguyên liệu.
3. Khả năng thay thê nguyên liệu
Hiện tại nguồn nguyên liệu photpho do chính công ty Phosphot vàng Lào Cai
cùng thuộc tập đoàn Hóa Chất Cơ Bản cung cấp với chất lượng đảm b ảo và ổn
định. Với nguyên liệu photpho có sẳn thì việc sản xuất trở nên thuận lợi.

19

PHẦN 3. QUI TRÌNH CÔNG NGHỆ
Gồm 3 nhóm qui trình sản xuất chính, sản xuất H3PO4 85% kỹ thuật, sản xuất
H3PO4 thực phẩm, và cuối cùng là các loại sản phẩm gốc phốt phát (PO 43-), KCl
tinh, CaCl2.2H2O, vì thời gian thực tập có hạn nên ở đây nhóm chỉ được tìm hi ểu
về qui trình sản xuất H3PO4 kỹ thuật.
1. QUI TRÌNH SẢN XUẤT ACID PHOSPHORIC KỸ THUẬT (H 3PO4 85%)
- Nguyên tắc chung: Hóa lỏng Phospho sau đó đưa vào tháp đ ốt và h ấp th ụ P2O5,
một phần khí thừa được lọc tách mù tạo thành acid hoàn lưu l ại tháp h ấp th ụ
để nâng cao nồng độ, cuối cùng tạo thành H3PO4 85%.
*Sơ đồ tổng quát:

Khí thừa

Lọc tách mù muø

Khí sạch

Không khí
P4
Hóa lỏng

Tháp đốt và hấp thụ

20

Acid thành phẩm
H3PO4 85%

Sơ đồ khối qui trình công nghệ: ( phụ lục)

21

1.1 Sơ đồ qui trình công nghệ- bố trí thiêt bị: (phụ lục)
1.1.1 Thuyêt minh qui trình:
-

Nguyên liệu Phospho vàng ở dạng đóng rắn nguyên khối, được chứa trong các
thùng phuy 200kg, phía trên có lớp nước bảo vệ (ngăn cản sự ti ếp xúc của
phospho với không khí), vận chuy ển đến nới nơi cung cấp nguyên li ệu b ằng xe

-

nâng do người công nhân điều khiển.
Bơm axit tuần hoàn,bơm nước giải nhiệt, quạt giải nhiệt , máy nén khí cho l ần
vận hành đầu tiên được khỏi động trước để cho quá trình ổn định, ống d ẫn h ơi
được cấp vào thùng hóa lỏng 2 để gia nhiệt vỏ áo. Trong su ốt quá trình v ận
hành các loại bơm, quạt đều được dự phòng và luôn chuẩn bị s ẵn sàng khi có h ư

-

hỏng xảy ra.
Hơi nước được được cấp cho thùng hóa lỏng P được dẫn từ lò hơi đun b ằng d ầu
FO, nước giải nhiệt cho tháp đốt- hấp thụ và thiết bị trao đổi nhi ệt được c ấp t ừ

-

hệ thống cooling tower.
Dùng palang điện nâng thùng phuy đặt vào thùng hóa l ỏng 2 đ ể hóa l ỏng
phosphor bằng hơi nước gia nhiệt bên ngoài vỏ áo (60 – 65) 0C. Phospho lỏng sau
đó sẽ được đưa vào thùng 2B để lắng cặn, sau đó ch ảy sang tùng 2A đ ể ổn đ ịnh

-

lưu lượng.
Dùng bơm phosphor để bơm phosphor lỏng từ thùng tinh ch ế 2A lên thùng nén
3 để nén phosphor lỏng. Thuyền xuyên kiểm tra mức phosphor trong thùng nén

-

3 bắng ống thủy lắp ở bên ngoài thùng.
Không khí nén lần 1 có áp suất 0,8 – 1 kg/cm 2 cấp vào thùng số 3 để nén
Phospho lỏng được bơm lên từ thùng 2A vào béc phun trên đỉnh tháp đốt- h ấp
thụ số 5. Tại đây phospho lỏng được dòng khí nén (p= 2,8- 3,2)kg/cm 2 lần 2 ở
súngphun, phun dưới dạng sương mù, nhờ các rãnh xoáy bên trong béc phun đi
vào buồng đốt kết hợp với không khí được cấp vào đỉnh tháp b ốc cháy t ạo P 2O5

-

ở nhiệt độ khoảng (1650 – 2760)0C.
Khí P2O5 được hấp thụ bởi dòng axit tuần hoàn H 3PO4 80% của bồn 19 qua phân
phối vành khăn hình răn cưa chảy màng xuống thành tháp và axits phun s ương
giữa tháp số 5. Thu được axit H3PO4 ở đáy tháp cùng với một lượng lớn mù axit
(có một lượng P2O5 chưa hấp thụ và P dư chưa cháy hết), do đó cách một khoảng
22

thời gian xác định ở cuối tháp đầu đường ống để dẫn vào ventury s ố 6 người
-

công nhân cho một lượng H2O2 (đậm đặc) vào để oxi hóa P dư tạo thành P2O5.
Axit H3PO4 đi ra từ đáy tháp 5 có nhiệt độ 80 0C sẽ được bơm tuần hoàn 11 qua
thiết bị trao đổi nhiệt 12 để hạ nhiệt độ xuống (40- 45) 0C rồi đưa về bộ chia
axit. Tại đây axit sẽ được phân phối theo 4 đường ống:
+ Đường ống 1 : dẫn axit lên thùng cao vị 19 để hoà tr ộn v ới axit 35% được l ấy
từ thùng axit loãng 13 (thu được từ tháp tách gi ọt s ố 7 và tháp tách mù s ố 8) do
bơm axit loãng 14 cấp để duy trì nồng độ 80% ở thùng cao v ị, sau đó axit này sẽ
được chảy màng vào tháp 5 để hấp thụ P 2O5 sinh ra sau khi đốt photpho ở trên
đỉnh tháp. Tạo thành axit 85% đi theo đường ống số 4.
+ Đường ống 2 : được dẫn qua bec phun, phun tuần hoàn vào giữa tháp h ấp th ụ
số 5 để hấp thụ P2O5 nâng cao nồng độ axit đầu ra ở đáy tháp. Đ ồng th ời gi ải
nhiệt cho dòng khí và axit ra khỏi tháp.
+ Đường ống 3 : phun tuần hoàn axit vào ống dẫn mù axit và khí P 2O5 ra khỏi
tháp 5 để tiếp tục hấp thụ thêm một lượng mù axit và P 2O5 đồng thời kéo các
giọt H3PO4 bị lôi cuốn theo dòng khí trở lại tháp, hỗn hợp khí còn l ại đi vào
ventury 6.
+ Đường ống số 4: đạt nồng độ 85%, nhiệt độ khoảng 60 – 70 0C, được bơm
tuần hoàn qua thiết bị trao đổi nhiệt 12A,B để hạ nhiệt độ xu ống còn 45 – 50 0C,
tiếp tục dẫn qua bộ phận lọc 16A,B để loại bỏ tạp chất, sau đó đưa vào thùng

chữa axit thành phầm 17A,B cuối cùng bơm axit thành phẩm qua b ộ ph ận l ọc

-

16C,D đến bồn chứa axit.
Mù axit và P2O5 chưa được hấp thụ từ đáy tháp đốt – hấp thụ 5 qua Ventury 6.
Ống ventury có cấu tạo eo thắt, giảm từ đường kính 250 mm xu ống còn 90 mm,
vận tốc khí qua ventury tăng giảm đột ngột, khi ến cho các hạt l ỏng nh ỏ va vào
nhau tạo thành các hạt lỏng lớn hơn, ngưng tụ xuống đáy.

-

Đồng thời, tại ventury, hỗn hợp mù sẽ được hấp thụ bởi những gi ọt axit 35%
phun vào ventury từ thùng 13, làm tăng khả năng va chạm tạo gi ọt l ớn h ơn
nhằm hấp thụ một phần P2O5 rồi chảy vào tháp tách giọt 7 cùng với lượng mù
dư chưa được hấp thụ.

23

-

Ở tháp tách giọt số 7, dòng nước vô khoáng và dòng axit loãng H 3PO4 35% được
đưa vào ở phần trên của đỉnh tháp. Lượng lỏng này được đưa từ trên xuống, h ỗn
hợp khí và các giọt lỏng đi từ dưới lên qua các lớp đệm. Các gi ọt nhỏ tách ra kh ỏi
dòng khí đi vào dòng lỏng và dòng lỏng ti ếp tục hấp th ụ một phần P 2O5. Lượng
axit lỏng ngưng tụ trong tháp chảy về thùng axit loãng số 13.

-

Khí và mù axit không được hấp thụ tiếp tục đi vào tháp tách mù s ố 8. Tháp 8 có
một cột lọc, lõi bằng poli propylene (pp) , giữ lại mù axit, đồng th ời vẫn có th ể
hấp thu được một lượng nhỏ P2O5 . Lượng axit 35% thu được đưa vào thùng số
13.

-

Khí thừa khỏi tháp tách mù số 8 sẽ qua quạt hút 9 r ồi đi ra ngoài không khí.
Trước đây, chưa cải tiến dây chuyền công nghệ nên khí qua quạt 9 được đưa vào
thiết bị xử lý khí thải bằng soda để hấp thu hết P 2O5 còn lại, khí còn lại sẽ đưa ra
ngoài bằng ống khói. Hiện nay, dây chuyền công nghệ đã được cải ti ến, đặc bi ệt
là tháp tách giọt số 7 và tháp tách mù s ố 8 nên khí qua qu ạt 9 sẽ đ ược phóng
không ngay mà không cần qua dung dịch soda xử lý.

-

Axit loãng trong thùng chứa số 13 được bơm 14 bơm một phần đ ể phun s ương
vào ống ventury 6, tháp tách giọt số 7, một phần lên thùng cao v ị 19 đ ể pha
loãng.

-

Từ thùng chứa sản phẩm 17, axit qua bơm 18 và hệ l ọc đưa lên thùng ch ứa cao
vị để đi đến bộ phận đóng can xuất sản phẩm; hoặc qua b ơm cấp trực ti ếp vào
xe giao khách hàng.
Nhiệt phản ứng Q được làm nguội bằng nước lạnh, và nước được làm mát

-

khi tuần hoàn trở lại qua hệ thống cooling tower.

Quá trình hoạt động liên tục trong một khoảng thời gian xác định.

1.1.2

Thông số kỹ thuật trong quá trình vận hành:

* Năng suất đốt phospho
24

90 - 150 Kg/h
* Áp lực không khí lần 1

max

3 Kg/cm2
* Nhiệt nước làm lạnh đỉnh tháp

350C

* Nhiệt độ axit tuần hoàn sau TĐN

40 - 45 0C
130 - 1600C

* Nhiệt độ tháp đốt

max 800C

* Nhiệt độ khí ra khỏi tháp

* Áp suất hỗn hợp khí ra tháp

-50 mm H2O

* Áp lực của quạt hút

-550-600 mm H2O

* Nồng độ axit tuần hoàn vào tháp 5

80 % H3 PO4

* Áp lực thùng nén 3

0,8 Kg/Cm2

* Nồng độ axit loãng tuần hoàn 13

35% H3 PO4
85 % H3 PO4

* Nồng độ axit sản phẩm
1.1.3

Thiêt bị trong qui trình sản xuất
Số

Stt

Tên thiết bị

Mã hiệu

1

Palăng điện

1

1

2

1

2

3
4

Thùng

hóa

lỏng photpho
Bơm photpho
lỏng
Thùng

chứa- 2B

lượng

Đặc tính kỹ thuật, vật liệu chế tạo
Trọng tải 500kg; Chiều cao nâng 6m
Thiết

bị

2

vỏ-Thép

CT3-

2264x1548x1372mm

2

Q=2m3/h; H=25mH2O; P=3KW; SS316

1

Thiết
25

bị

2

vỏ-Thép

CT3-

Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp Nhà Máy Hóa Chất Đồng Nai

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về