Quan điểm của Hồ Chí Minh về kinh tế đối ngoại - Ý nghĩa và định hướng vận dụng

Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

M CL C
L IM

U ................................................................................................................ 3

I. T T
NG H CHÍ MINH V S C N THI T C A QUAN H
I
NGO I VÀ KINH T
I NGO I ........................................................................... 5
II. N I DUNG CH Y U C A T T
NG H CHÍ MINH V KINH T
I
NGO I............................................................................................................................ 8
1. Nhi m v c a kinh t đ i ngo i ............................................................................ 8
2. Nguyên t c c b n trong vi c m r ng và nâng cao hi u qu kinh t đ i ngo i .. 9
2.1. Nguyên t c gi v ng đ c l p, t ch và đ nh h

ng xã h i ch ngh a ....... 9

2.2. Nguyên t c bình đ ng cùng có l i ............................................................... 9
2.3. Nguyên t c m m d o, linh ho t ................................................................... 9
2.4. Nguyên t c tôn tr ng đ c l p ch quy n và toàn v n lãnh th .................10
3. M t s đ i tác c n u tiên trong quan h kinh t đ i ngo i ................................10
4. T t ng H Chí Minh v vai trò c a ngo i l c, thu hút ngo i l c đ phát huy

n i l c, coi n i l c là chính, ngo i l c là quan tr ng ....................................................10
III. QUÁN TRI T T T
NG H CHÍ MINH TRONG PHÁT TRI N KINH
T
I NGO I...........................................................................................................12
1. X lý đúng đ n m i quan h gi a chính sách đ i ngo i nói chung v i chính sách
kinh t đ i ngo i nói riêng .............................................................................................12
2. M r ng quan h kinh t đ i ngo i là đ thu hút ngo i l c nh m phát huy n i
l c ..................................................................................................................................14
3. Gi v ng các nguyên t c m r ng và nâng cao hi u qu kinh t đ i ngo i .......15
IV. V N D NG T T
NG H CHÍ MINH V KINH T
I NGO I
TRONG TH I K QUÁ
LÊN CH NGH A XÃ H I N
C TA............16
1. S v n d ng t t ng H Chí Minh v kinh t đ i ngo i qua các k
ih ic a
ng ..............................................................................................................................16
1.1.

i h i l n th VI c a

ng .....................................................................16

1.2.

i h i l n th VII c a

ng ....................................................................17

1.3.

i h i l n th VIII c a

ng...................................................................18

1.4.

i h i l n th IX c a

ng .....................................................................19

1.5.

i h i l n th X c a

ng .......................................................................20
1


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

1.6.

i h i l n th XI c a

ng .....................................................................20

1.7.

i h i l n th XII c a

ng ....................................................................21

2. M r ng và nâng cao hi u qu kinh t đ i ngo i, ch đ ng h i nh p kinh t
qu c t ...........................................................................................................................21
K T LU N ..................................................................................................................27
TÀI LI U THAM KH O ..........................................................................................28

2


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

L IM

Ch t ch H Chí Minh là nhà yêu n

U

c v đ i, nhà ho t đ ng qu c t xu t s c,

chi n s tiên phong c a phong trào gi i phóng dân t c, s gi c a hoà bình và h u
ngh . Cu c đ i và s nghi p ho t đ ng cách m ng c a Ng
lu n, t t

i đư đ l i kho tàng lý

ng cách m ng và khoa h c vô giá cho dân t c Vi t Nam.

Trong hành trình 30 n m tìm đ
ba nhi u n i trên kh p th gi i, Ng

ng c u n

c, Ch t ch H Chí Minh đư bôn

i đư s ng và ho t đ ng trong phong trào gi i

phóng dân t c và công nhân qu c t , ti p nh n ch ngh a Mác – Lênin và qua tr i
nghi m th c ti n đ u tranh cách m ng, trong t t
h i nh p đư s m hình thành.
n

a ph

c dân ch và ti n b là m t t t

Cùng v i th i gian và tr
b ov đ tn

ng c a Ng

i, v n đ m c a,

ng hóa, đa d ng hóa, làm b n v i t t c các
ng xuyên su t trong t t

ng H Chí Minh.

c nh ng th thách kh c nghi t c a công cu c xây d ng và

c su t m y ch c n m, Ch t ch H Chí Minh luôn gi v ng quan đi m

nh t quán, x lý linh ho t, đúng đ n m i quan h gi a chính tr và kinh t trong chính
sách đ i ngo i.
Trong h th ng t t

ng H Chí Minh, t t

trong nh ng n i dung quan tr ng trong t t

ng v kinh t đ i ngo i là m t

ng c a Ng

i v kinh t , nó đ

c hình

thành trên c s k th a nh ng giá tr t t đ p c a truy n th ng dân t c, t s ti p thu

tinh hoa v n hoá nhân lo i, đ c bi t là v n d ng sáng t o ch ngh a Mác - Lênin,
3


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

thông qua quá trình kh o sát th c ti n trong n
đư tr thành đ

ng l i, ch tr

c và th gi i. Nh ng quan đi m đó

ng, chính sách đ i ngo i v kinh t c a

ng, đ

c

th c ti n cách m ng Vi t Nam ch ng minh tính đúng đ n c a nó trong cách m ng
gi i phóng dân t c và c trong giai đo n xây d ng ch ngh a xư h i.
Trong khuôn kh môn h c T t

ng H Chí Minh v kinh t , h c viên th c

hi n ti u lu n v i ch đ : “Quan đi m c a H Chí Minh v kinh t đ i ngo i. Ý

ngh a và đ nh h

ng v n d ng”. Thông qua đó, h c viên s đi sâu nghiên c u, ch

rõ quan đi m c a Ch t ch H Chí Minh trong l nh v c kinh t đ i ngo i và quá trình
v n d ng t t

ng đó c a Ng

i trong th c ti n n

4

c ta.


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

I. T

T
NG H CHÍ MINH V S
NGO I VÀ KINH T
I NGO I

C N THI T C A QUAN H

I

Theo Bác, th gi i là m t kh i th ng nh t các qu c gia có s h p tác, giúp đ
l n nhau. Mu n giành đ

c đ c l p dân t c, nh t đ nh ph i thi t l p nh ng m i quan

h v i th gi i bên ngoài. Vi t Nam luôn coi tr ng v n đ quan h v i các n

c,

không phân bi t đ i tác đó là ai, thi t l p quan h đ i ngo i, không b sót b t k ai
và ph i trên nguyên t c đ c l p ch quy n, không can thi p vào công vi c n i b c a
nhau vì l i ích chung cùng có l i.
Theo Ng

i, ngo i giao và kinh t có nh h

đ t quan h ngo i giao và th

ng l n nhau: “chúng tôi s n sàng

ng m i v i t t c các n

c”1. Bác luôn xác đ nh c n

thi t ph i thi t l p, m r ng quan h kinh t v i t t c các n

c trên c s tôn tr ng

l n nhau, bình đ ng cùng có l i.

Bác H th m Liên Xô n m 1955

T duy c a Bác v chính sách m c a, h i nh p đư đ
Ngay t n m 1919, Ng

c hình thành t r t s m.

i đư nh n đ nh: “Xét v nguyên t c, ti n b chung ph thu c

vào vi c phát tri n ch ngh a qu c t và v n minh ch có l i khi các quan h qu c t
1

H Chí Minh Toàn t p, Nxb Chính tr qu c gia, H, 2011, t p 10, tr.317
5


Ti u lu n T t

đ

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

ng”2.“Là phi lý n u ngh r ng hai dân t c láng gi ng nh

c m r ng và t ng c

dân t c An Nam và dân t c Nh t B n l i có th c t n t i bi t l p đ i v i nhau”3.
Khi tr l i nhà báo M Standley Harrison, H Chí Minh đư nói: “Vi t Nam s giao
d ch v i t t c các n

c nào trên th gi i mu n giao d ch v i Vi t Nam m t cách

th t thà”4.
T t

ng chi n l

nh t trong b c th Ng
“…

i v i các n

c kinh t m đ

c Ng

i đ c p t p trung, đ y đ và rõ ràng

i g i cho Liên h p qu c tháng 12/1946:
c dân ch , n

c Vi t Nam s n sàng th c thi chính sách m

c a và h p tác trong m i l nh v c.
a. N

c Vi t Nam dành s ti p nh n thu n l i cho đ u t c a các nhà t b n,

nhà k thu t n
b. N

c ngoài trong t t c các ngành k ngh c a mình.

c Vi t Nam s n sàng m r ng các c ng, sân bay và đ

ng sá giao thông

cho vi c buôn bán và quá c nh qu c t .
c. N

c Vi t Nam ch p thu n tham gia m i t ch c h p tác kinh t qu c t d

i

s lãnh đ o c a Liên h p qu c.
d. N

c Vi t Nam s n sàng ký k t v i các l c l

ng h i quân, l c quân trong

khuôn kh c a Liên h p qu c nh ng hi p đ nh an ninh đ c bi t và nh ng hi p

c

liên quan đ n vi c s d ng m t vài c n c h i quân và không quân.
… Chính sách m c a và h p tác nói trên, Chính ph Vi t Nam c ng giành cho
n

c Pháp trong Hi p đ nh ngày 6/3/1946. Nh ng nh ng ng
ông D

i đ i di n Pháp

ng đã tìm cách phá ho i…”5.

Chi n tranh l nh gi a hai phe sau Chi n tranh th gi i th hai không cho phép
Ng

i tri n khai nh ng ý t

ng đúng đ n hình thành Ng

i t r t s m này. T sau

Chi n tranh th gi i th hai, khi tình hình th gi i di n bi n ph c t p, th gi i chia

2

H
H
4H
5H
3

Chí Minh: Toàn t
Chí Minh: Toàn t
Chí Minh: Toàn t
Chí Minh: Toàn t

p, Nxb Chính tr
p, Nxb Chính tr
p, Nxb Chính tr
p, Nxb Chính tr

qu
qu
qu
qu

c gia, Hà N
c gia, Hà N
c gia, Hà N
c gia, Hà N
6

i, 1995, t.1, tr. 9-10
i, 1995, t.1, tr. 9-10
i, 1995, t.5, tr. 578
i, 1995, t.4, tr. 470


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

thành hai phe, H Chí Minh v n c g ng tìm cách m r ng quan h v i các n
ng h , giúp đ c a các n

v a t n d ng s

cđ

c b n cho s nghi p xây d ng CNXH

mi n B c đ ng th i đ xây d ng m t tr n nhân dân th gi i ng h Vi t Nam đ u
tranh th ng nh t n

c nhà.

H Chí Minh có cách x lý riêng v i t ng đ i tác tùy theo v trí đ a lý, quan h
chính tr , l ch s gi a Vi t Nam v i các đ i tác, đ t đó v ch ra chính sách đ i ngo i
làm c s co vi c m r ng quan h kinh t đ i ngo i.
Trong bài phát bi u chúc m ng n m m i nhân d p l m ng Trung
và Chính ph v th đô, H Chí Minh đư ch ra ph
v i các n

c b n bè XHCN, v i các n

ông Nam Á, v i n

c Pháp và các n

ng

ng

ng châm quan h c a n

c ta

c trong bán đ o ông D

ng, v i các n

c

c trong h th ng TBCN:

“Chúng ta đoàn k t ch t ch v i nhân dân các n
5 nguyên t c l n c a b n tuyên b Trung -

c b n. Chung ta s d a theo

n và Trung – Mi n (nay là Mianma) đ

gây quan h h u h o v i hai chính ph nhà vua Mi n và Lào. phát tri n quan h h u
h o v i các n
iv in

c ông – Nam Á.
c Pháp, chúng ta s c g ng l p l i m i quan h kinh t và v n hóa

trên nguyên t c bình đ ng và hai bên đ u có l i. Chúng ta đoàn k t v i nhân dân
Pháp và nhân dân yêu chu ng hòa bình trên th gi i”6.
N m 1946, sau khi n
ng

i đư nói: “

iv in

c ta giành đ

c đ c l p, trong chuy n th m n

c Pháp, chúng tôi ti p t c ch tr

đi u ki n bình đ ng tuy t đ i và cùng có l i, tr

c Pháp,

ng r ng trong nh ng

c h t là tin c y l n nhau và h p tác

th ng th n, chúng tôi có th thi t l p nh ng quan h đ c bi t v kinh t và v n hóa
v in

c Pháp”7.
V i các n

c TBCN khác trên th gi i, H Chí Minh c ng nhi u l n nh n m nh:

“Trong quan h v i các n

6
7

c khác, chính sách c a n

c Vi t Nam Dân ch C ng

H Chí Minh: Toàn t p, Nxb Chính tr qu c gia, Hà N i, 1995, t.7, tr. 430
H Chí Minh: Toàn t p, Nxb Chính tr Qu c gia, Hà N i, 1995, T.8, tr.58-59
7


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

hòa là rõ ràng và trong sáng: đó là m t chính sách hòa bình và quan h t t. Chính
sách đó d a trên 5 nguyên t c v đ i nêu trong các b n tuyên b chung Trung - n
và Trung – Mi n, t c là: tôn tr ng toàn v n lãnh th và ch quy n c a nhau, không
xâm ph m, không can thi p vào các công vi c n i b , bình d ng và hai bên cùng có
l i, chung s ng hòa bình”8.
H Chí Minh luôn có quan đi m đ c l p dù trong đi u ki n Chi n tranh l nh
gi a hai phe di n ra gay g t, luôn mong mu n Vi t Nam có quan h bình đ ng, cùng
có l i v i t t c các n

c, và mong mu n nh m i quan h , giúp đ c a bên ngoài

mà kinh t , v n hóa Vi t Nam có th đ
II. N I DUNG CH Y U C A T
I NGO I

c nâng cao.
T

NG H

CHÍ MINH V KINH T

1. Nhi m v c a kinh t đ i ngo i
Theo Ng
chi n l

i, nhi m v c a kinh t đ i ngo i bao g m b n nhi m v mang tính

c nh sau:

M t là, khai thác các ngu n l c trong và ngoài n

c nh m xây d ng và b o v

T qu c,
Hai là, nhi m v tr

c m t ph i đ u tranh giành đ c l p và th ng nh t đ t n

c,

đ c l p ch quy n là v n m nh s m t c a qu c gia, nó là m c tiêu bao trùm, m c
tiêu c a m i m c tiêu,
Ba là, m c a kinh t v a là nhu c u, v a là đi u ki n quan tr ng đ phát tri n
kinh t ,
B n là, t t

ng c a ng

i trong vi c l a ch n đ i t

ng đ m r ng quan h

h p tác qu c t v kinh t đó là t t c các dân t c trên th gi i đ u là b n, là đ i t
h p tác kinh t .

8

H Chí Minh: Toàn t p, Nxb Chính tr qu c gia, Hà N i, 1995, t.8, tr. 58
8

ng


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

2. Nguyên t c c b n trong vi c m r ng và nâng cao hi u qu kinh t đ i
ngo i
2.1. Nguyên t c gi v ng đ c l p, t ch và đ nh h

ng xã h i ch ngh a

ây là nguyên t c c b n nh t trong vi c phát tri n kinh t đ i ngo i c a Vi t
Nam. Chính sách đ i v i các n

c l n d a trên nguyên t c gi v ng đ c l p t ch ,

v a h p tác, v a đ u tranh và b o đ m l i ích chính đáng c a dân t c.

c l p, t

ch ph i đi đôi v i gi gìn b n s c dân t c.
Vi c m r ng quan h kinh t đ i ngo i nh m khai thác có hi u qu ngu n l c
qu c t ch y u v v n, công ngh , kinh nghi m qu n lý nh m phát huy l i th , t ng
s c c nh tranh, nâng cao hi u qu nh m th c hi n m c tiêu cao nh t là đ c l p dân
t c và ch ngh a xư h i. M i ho t đ ng trong l nh v c kinh t đ i ngo i đ u ph i
h

ng vào m c tiêu đó, tránh tình tr ng vì l i ích kinh t tr

d n đ n ch ch h

c m t, xa r i m c tiêu

ng xã h i ch ngh a.

2.2. Nguyên t c bình đ ng cùng có l i
Bác kh ng đ nh là nguyên t c quan tr ng, c s v ng ch c duy trì, m i quan h
gi a các bên. Bác luôn kh ng đ nh: các n

c đ u có th m r ng quan h h p tác

trên nguyên t c bình đ ng, tôn tr ng đ c l p ch quy n l n nhau và h p tác cùng có
l i.
Nguyên t c bình đ ng trong quan h quan tr ng tr

c h t ph i đ

vi c đ m b o l i ích kinh t , chính tr c a các bên quan h , tr

c th hi n

c h t là l i ích kinh

t . ây là nguyên t c c b n trong quan h qu c t . Suy cho cùng trong quan h qu c
t các bên tham gia c ng chính là nh m t i m c tiêu l i ích tr
Tuy nhiên, m c tiêu và ph

c m t ho c lâu dài.

ng th c th c hi n không gi ng nhau.

2.3. Nguyên t c m m d o, linh ho t
Ng

i luôn c n d n: “Ph i n m gi nguyên t c c ng r n v i sách l

d o”, “l c m m nh ng bu c ch t”
M m d o, linh ho t trong t p h p l c l

9

ng thêm b n, b t thù

cm m


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

2.4. Nguyên t c tôn tr ng đ c l p ch quy n và toàn v n lãnh th
Trong c ng đ ng qu c t , m i qu c gia v i t cách là qu c gia đ c l p đ u có
ch quy n v chính tr , kinh t , xã h i và đ a lý. Vì v y, trong quan h kinh t , các
bên quan h ph i tôn tr ng, đ ng th i trên c s tôn tr ng ch quy n không đ

c

phép can thi p vào công vi c n i b c a nhau. ó c ng chính là yêu c u c a nguyên
t c bình đ ng, cùng có l i.
u tranh cho hòa bình, cùng t n t i hòa bình tr thành m c tiêu ph n đ u c a
ph n l n các qu c gia, dân t c trên th gi i. Hòa bình c a m i qu c gia có đ

c trên

c s c a đ c l p t do và toàn v n lãnh th . Bác luôn coi tr ng chính sách đ i ngo i
đ c l p t ch , t l c, t c

ng nh ng không r i vào ch ngh a bi t l p, h p hòi.

3. M t s đ i tác c n u tiên trong quan h kinh t đ i ngo i
Theo quan đi m c a Bác, c n u tiên đ t m i quan h kinh t đ i ngo i v i m t
s đ i tác đ c bi t nh :
+

u tiên thi t l p quan h kinh t đ i ngo i v i Liên Xô và Trung Qu c

+ Chú tr ng thi t l p các quan h kinh t , th
+ C ng c quan h kinh t v i n
+

i v i các n

ng m i v i các n

c láng gi ng

c Pháp

c còn l i trong c ng đ ng th gi i, Bác luôn kh ng đ nh mu n

giao d ch v i t t c các n

c mu n giao d ch v i Vi t Nam m t cách th t thà.

4. T t ng H Chí Minh v vai trò c a ngo i l c, thu hút ngo i l c đ phát
huy n i l c, coi n i l c là chính, ngo i l c là quan tr ng
Ng

i kh ng đ nh, đ c l p ch quy n c a m i qu c gia không tách r i v i h p

tác kinh t qu c t . H p tác qu c t đ tranh th ngu n v n, khoa h c, công ngh , th
tr

ng nh m phát tri n kinh t . Phát huy s c m nh n i l c, t ng c

l n nhau vì l i ích chung c a m i dân t c.

10

ng s hi u bi t


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

Bác H ti p Ch t ch Trung Qu c Mao Tr ch ông

- H Chí Minh kiên trì quan đi m m r ng quan h v i các n
các n

c láng gi ng và các n

c có ch đ chính tr khác nhau.

- M c đích: nh m góp ph n duy trì s
đ nhân dân ta đ

c XHCN, v i

n đ nh trong khu v c và trên th gi i

c s ng trong không khí hòa bình, t do và thu hút m i ngu n l c

nh m phát tri n kinh t , nâng cao đ i s ng c a nhân dân ta.
Trên báo C u qu c ngày 23/10/1945, H Chí Minh đư nói rõ m c tiêu này: “Có
th r ng: chúng ta hoan nghênh nh ng ng

i Pháp mu n đem t b n vào x ta khai

thác nh ng ngu n nguyên li u ch a có ai khai thác, chúng ta s m i nh ng nhà
chuyên môn Pháp, c ng nh M , Nga hay tàu, đ n đây giúp vi c cho chúng ta trong
cu c ki n thi t qu c gia”9.
- Tuy nhiên, m c tiêu c b n c a vi c m r ng quan h kinh t v i các n

c

chính là đ có đi u ki n phát huy nh ng ti m n ng c a Vi t Nam. ó là quan đi m
thu hút ngo i l c đ phát huy n i l c c a Ng

9

i. ó là vì:

H Chí Minh: Toàn t p, Nxb Chính tr qu c gia, Hà N i, 1995, t.4, tr.74
11


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

M t là, t t

ng ch đ o c a H Chí Minh là t t

ng t l c cánh sinh d a vào

s c mình là chính. Theo Bác, phát huy s c m nh dân t c, coi đó là ngu n l c n i
sinh, gi vai trò quy t đ nh
Báo cáo v k t qu chuy n đi th m Liên Xô, Trung Qu c, Mông C Ch t ch
H Chí Minh nói rõ thêm: “C ng nh trong th i k kháng chi n, ph
ta hi n nay là: t l c cánh sinh là chính, vi c các n
Hai là, Ng

ng châm c a

c b n giúp ta là ph ”10.

i cho r ng vì s giúp đ c a b n dù có vô t và to l n bao nhiêu

c ng ch có h n.
“S giúp đ c a các n

c b n ch có h n. C n b n là ta ph i t l c cánh sinh,

c g ng s n xu t”11
III. QUÁN TRI T T
T
I NGO I
Quán tri t t t

T

NG H CHÍ MINH TRONG PHÁT TRI N KINH

ng c a H Chí Minh v kinh t đ i ngo i, c n chú ý các v n đ

sau đây:
1. X lỦ đúng đ n m i quan h gi a chính sách đ i ngo i nói chung v i chính
sách kinh t đ i ngo i nói riêng
ây là m i quan h bi n ch ng gi a chính tr và kinh t , do v y, chúng ta ph i
làm sao có s g n bó gi a công tác đ i ngo i v i xây d ng kinh t c a đ t n

c.

u

tiên và chú tr ng gi i quy t quan h đ i ngo i làm c s cho quan h kinh t đ i
ngo i.
Ng

i ch tr

ng m r ng quan h đ i ngo i theo th t

- Tr

c h t là các n

c XHCN anh em (khi còn phe XHCN).

- Sau đó là quan h v i lào và Campuchia, nh ng n
trong bán đ o ông D

10
11

u tiên sau đây:

c láng gi ng g n g i cùng

ng, có nhi u g n bó quan h t lâu.

H Chí Minh: Toàn t p, Nxb Chính tr qu c gia, Hà N i, 1995, t.8, tr. 30
H Chí Minh: Toàn t p, Nxb Chính tr qu c gia, Hà N i, 1995, t.8, tr.297
12

Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

- Th ba là quan h v i các n

c có v trí đ a lý g n g i và có đi u ki n g n

gi ng Vi t Nam (c v kinh t và v chính tr - m i thoát kh i ách áp b c c a ch
ngh a th c dân)

khu v c châu Á nh Trung Qu c, n

- Cu i cùng là các n

, Inđônêxia.

c dân ch khác, trong đó Ng

i đ c bi t chú ý đ n quan

h Vi t – Pháp xu t phát t quan h l ch s lâu đ i, đ c bi t gi a hai qu c gia.
i u c n rút ra

đây là chúng ta c n quán tri t quan đi m m r ng c a h u

ngh đ cùng các b n làm n trên tinh th n tin c y l n nhau, hai bên cùng có l i mà

H Chí Minh đư đ ra t r t s m và r t kiên trì theo đu i trong su t cu c đ i c a
Ng

i.
ng l i đ i ngo i là c s chính tr đ t đó xây d ng đ

ngo i. M i quan h gi a đ

ng l i đ i ngo i và đ

ng l i kinh t đ i

ng l i kinh t đ i ngo i là m i

quan h gi a chính tr v i kinh t . Vì th , chúng ta ph i làm sao có s g n bó gi a
công tác đ i ngo i v i vi c xây d ng kinh t c a đ t n
Th m nhu n t t
c a

ng c a H Chí Minh,

c.

i h i đ i bi u toàn qu c l n th X

ng đư nêu:
“Th c hi n nh t quán đ

ng l i đ i ngo i đ c l p t ch , hòa bình, h p tác và

phát tri n; chính sách đ i ngo i r ng m , đa ph

ng hóa, đa d ng hóa các quan h

qu c t . Ch đ ng và tích c c h i nh p kinh t qu c t … Vi t Nam là b n, đ i tác
tin c y c a các n

c trong c ng đ ng qu c t …”12.

"Phát tri n quan h v i t t c các n

c, các vùng lãnh th trên th gi i và các

t ch c qu c t theo nguyên t c: tôn tr ng đ c l p ch quy n và toàn v n lãnh th ,
không can thi p vào công vi c n i b c a nhau; không dùng v l c ho c đe do dùng
v l c; gi i quy t b t đ ng và tranh ch p thông qua th

ng l

ng hoà bình; tôn

tr ng l n nhau, bình đ ng và cùng có l i." 13

12
13

ng C ng s n Vi t Nam, V n ki n
ng C ng s n Vi t Nam, V n ki n

i h i l n th X c a

i h i l n th X c a
13

ng, tr.112
ng, tr.112 - 113


Ti u lu n T t

C

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

ng l nh xây d ng đ t n

c trong th i k quá đ lên ch ngh a xư h i (b

sung, phát tri n n m 2011) đư nh n m nh: Th c hi n nh t quán đ
đ c l p, t ch , hòa bình, h p tác và phát tri n; đa ph

ng l i đ i ngo i

ng hóa, đa d ng hóa quan h ,

ch đ ng và tích c c h i nh p qu c t ;… Vi t Nam là b n, đ i tác tin c y và thành
viên có trách nhi m trong c ng đ ng qu c t , góp ph n vào s nghi p hòa bình, đ c
l p dân t c, dân ch và ti n b xã h i trên th gi i. H p tác bình đ ng, cùng có l i
v i t t c các n

c không phân bi t ch đ chính tr - xã h i khác nhau trên c s

nh ng nguyên t c c b n c a Hi n ch

ng Liên h p qu c và lu t pháp qu c t .

2. M r ng quan h kinh t đ i ngo i là đ thu hút ngo i l c nh m phát huy
n il c
M c tiêu c b n nh t c a m r ng quan h kinh t đ i ngo i là thu hút ngo i
l c nh m phát tri n kinh t , nâng cao đ i s ng c a nhân dân Vi t Nam.
t t

th c hi n

ng c a H Chí Minh, c n gi i quy t các vi c sau đây:
M t là, c n t p trung và hoàn thi n môi tr

kinh t trong n

ng và chu n b nh ng đi u ki n

c cho vi c m c a n n kinh t trên các m t:

- Xây d ng h th ng k t c u h t ng
- ào t o ngu n nhân l c
- C i cách hành chính
Hai là, ph i ti p t c xây d ng môi tr

ng pháp lý phù h p v i hoàn c nh, đi u

ki n c a Vi t Nam, phù h p v i lu t pháp và thông l qu c t .
M t môi tr

ng pháp lý lành m nh s là nhân t h p d n đ u t n

c ngoài, b i

vì các nhà đ u t khi b v n vào kinh doanh không g p nh ng phi n hà, r c r i, thu
đ

c l i nhu n th a đáng và đ

c nhà n

c đ m b o l i ích h p pháp cho h . Cùng

v i vi c có m t b lu t hoàn ch nh, đ ng b , phù h p v i lu t pháp và thông l qu c
t , c n c i cách h th ng hành chính, ch ng quan liêu, tham nh ng… là nh ng vi c
c p bách đ thu hút v n đ u t t bên ngoài.
14


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

3. Gi v ng các nguyên t c m r ng và nâng cao hi u qu kinh t đ i ngo i

C n ph i gi v ng và t ng c

ng tính đ c l p, t ch v kinh t , chính tr . ó

là quan đi m có tính nguyên t c trong h i nh p qu c t , tr

c h t là quy t sách h i

nh p nh m khai thác t i đa các l i th , đ ng th i đ i phó, th ng v i các thách th c
trong h i nh p.
m r ng và nâng cao hi u qu kinh t đ i ngo i,

ng ta đư không ng ng

quán tri t nh ng nguyên t c c b n trong vi c m r ng và nâng cao hi u qu kinh t
đ i ngo i, g m:
- Nguyên t c bình đ ng:

quán tri t nguyên t c bình đ ng trong quan h qu c

t nói chung, quan h kinh t đ i ngo i nói riêng yêu c u ph i ti p t c đ u tranh giành
quy n bình đ ng th c s , đ ng th i t o ra nh ng ti n đ c n thi t đ duy trì s bình
đ ng đó.
- Nguyên t c cùng có l i: Ph i nâng cao trình đ hi u bi t v vi c xây d ng, ký
k t các đi u kho n quy đ nh quy n l i, ngh a v , trách nhi m c a các bên trong các
h p đ ng. Chính l i ích các bên trong quan h đ

c c th hóa trong các đi u kho n

đó.

- Nguyên t c tôn tr ng ch quy n và không can thi p vào công vi c n i b c a
m i qu c gia:

th c hi n nguyên t c này, đòi h i m i bên trong các quan h ph i

tôn tr ng các đi u kho n ký k t, không đ a ra nh ng đi u ki n ph
ích c a nhau, không đ

ng h i đ n l i

c dùng các bi n pháp có tính ch t can thi p vào n i b c a

các qu c gia, đ c bi t là không dùng các th đo n kinh t , k thu t, kích đ ng, can
thi p vào đ

ng l i chính tr c a các qu c gia, tôn tr ng quy n t l a ch n con đ

ng

phát tri n c a các qu c gia.
- Nguyên t c gi v ng đ c l p t ch và đ nh h
đ

ng XHCN: m i thành t u đ t

c đ u ph i ph c v nhân dân, thúc đ y công nghi p hóa, hi n đ i hóa, ph i đi u

tiêt thu nh p gi a các l nh v c, các vùng. Trong đi u ki n toàn c u hóa đang đ

c

đ y m nh, vi c ch đ ng h i nh p tranh th các ngu n l c bên ngoài là h t s c c n
15


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

thi t, song c n ph i đ cao vi c v a h p tác, v a đ u tranh đ đ m b o l i ích chính
đáng, gi v ng đ nh h

ng xã h i ch ngh a.

M t s gi i pháp ch y u nh m m r ng, nâng cao hi u qu kinh t đ i ngo i:
B ođ ms

n đ nh v môi tr

ng CT, KT- XH

Có chính sách thích h p đ i v i t ng
hình th c KT N
Có 5 gi i pháp
ch y u nh m
m r ng, nâng
cao hi u qu
KT N

Xây d ng, phát tri n k t c u h t ng s n xu t
và k t c u h t ng xư h i

T ng c

ng vai trò qu n lý nhà n

c đ i v i KT N

Xây d ng và tìm ki m đ i tác trong quan h KT N

IV. V N D NG T T
NG H CHÍ MINH V KINH T
I NGO I
TRONG TH I K QUÁ
LÊN CH NGH A XÃ H I N
C TA
1. S v n d ng t t
c a ng

ng H Chí Minh v kinh t đ i ngo i qua các k

ih i

Quá trình đ i m i, đ ng th i là quá trình t ng b c v n d ng t t ng kinh t
H Chí Minh trong l nh v c kinh t đ i ngo i c a ng ta thông qua các k
ih i
ng
1.1.

i h i l n th VI c a

ng

i h i l n th VI c a

ng đư kh ng đ nh:
16


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

“Nhi m v

n đ nh và phát tri n kinh t trong ch ng đ

ng đ u tiên c ng nh

s nghi p phát tri n khoa h c - k thu t và công nghi p hoá xã h i ch ngh a c a
n

c ta ti n hành nhanh hay ch m, đi u đó ph thu c m t ph n quan tr ng vào vi c

m r ng và nâng cao hi u qu kinh t đ i ngo i”14
Mu n k t h p s c m nh c a dân t c v i s c m nh c a th i đ i, n

tham gia s phân công lao đ ng qu c t ; tr

c ta ph i

c h t và ch y u là m r ng quan h

phân công, h p tác toàn di n v i Liên Xô, Lào và Campuchia, v i các n

c khác

trong c ng đ ng xã h i ch ngh a; đ ng th i tranh th m mang quan h kinh t và
khoa h c - k thu t v i các n

c th gi i th ba, các n

các t ch c qu c t và t nhân n

c công nghi p phát tri n,

c ngoài trên nguyên t c bình đ ng, cùng có l i.

Trong toàn b công tác kinh t đ i ngo i, khâu quan tr ng nh t là đ y m nh
xu t kh u đ đáp ng nhu c u nh p kh u.
1.2.

i h i l n th VII c a

ng

i h i l n th VII c a

ng đư nêu rõ ph

ng h

ng phát tri n kinh t đ i

ngo i:
“ a d ng hoá và đa ph

ng hoá quan h kinh t v i m i qu c gia, m i t ch c

kinh t trên nguyên t c tôn tr ng đ c l p, ch quy n, bình đ ng và cùng có l i. C ng
c và t ng c

ng v trí các th tr

ng quen thu c và v i các b n hàng truy n th ng,

tích c c thâm nh p, t o ch đ ng các th tr

ng m i, phát tri n các quan h m i”15

a d ng hoá và nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh t đ i ngo i. Huy đ ng ti m
n ng c a n n kinh t , phát huy l i th so sánh, v a đáp ng t t nhu c u s n xu t và
đ i s ng trong n

c, v a h

ng m nh v xu t kh u. Ti p t c coi tr ng các th tr

truy n th ng, đ ng th i nhanh chóng thâm nh p th tr
khu v c. C i ti n c c u xu t kh u theo h

ng m i, m r ng th tr

ng
ng

ng t ng t tr ng các m t hàng ch bi n,

ng C ng s n Vi t Nam (1986), V n ki n i h i i bi u toàn qu c l n th VI
ng công s n Vi t Nam (1991) V n ki n ng toàn t p, Nxb.: CTQG, Hà N i, 2007, t p 51
(6-12.1991), tr182.
14

15

17


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

gi m t tr ng xu t kh u nguyên li u, t o ra các s n ph m xu t kh u ch l c nh d u
m , nông s n, thu s n. S m t o đ

c m t s m t hàng gia công, l p ráp, ch bi n

có công ngh hi n đ i, có s c c nh tranh trong xu t kh u. Phát tri n du l ch, v n t i
hàng không, thông tin, b u đi n qu c t và các ho t đ ng d ch v thu ngo i t khác.
M r ng h p tác lao đ ng và chuyên gia. Phát tri n h p tác qu c t trên các l nh v c
tài chính, ngân hàng, b o hi m. Có chính sách thu hút t b n n
n
1.3.

c ta, tr

c h t vào l nh v c s n xu t, d

c ngoài đ u t vào

i nhi u hình th c.

i h i l n th VIII c a

ng

i h i l n th VIII c a

ng ti p t c kh ng đ nh t m quan tr ng c a kinh t

đ i ngo i:
“Ti p t c th c hi n đ

ng l i đ i ngo i đ c l p t ch , r ng m , đa ph

ng

hóa và đa d ng hóa các quan h đ i ngo i v i tinh th n Vi t Nam mu n là b n c a
t tc n

c trong c ng đ ng th gi i, ph n đ u vì hòa bình, đ c l p và phát tri n.

H p tác nhi u m t, song ph

ng và đa ph

ng v i các n

c, các t ch c qu c t và

khu v c trên nguyên t c tôn tr ng đ c l p, ch quy n, toàn v n lãnh th c a nhau,
không can thi p vào công vi c n i b c a nhau, bình đ ng, cùng có l i, gi i quy t
các v n đ t n t i và các tranh ch p b ng th

ng l

ng”16 .

M r ng và nâng cao hi u qu kinh t đ i ngo i, b ng cách:
M t là, đ y m nh xu t kh u, coi xu t kh u là h

ng u tiên và là tr ng đi m

c a kinh t đ i ngo i. T o thêm các m t hàng xu t kh u ch l c. Nâng s c c nh tranh
c a hàng xu t kh u trên th tr

ng. Gi m t tr ng s n ph m thô và s ch , t ng t

tr ng s n ph m ch bi n sâu và tinh trong hàng xu t kh u. T ng nhanh xu t kh u
d ch v . Nâng cao t tr ng ph n giá tr gia t ng trong giá tr hàng xu t kh u. Gi m
d n nh p siêu, u tiên vi c nh p kh u đ phát tri n s n xu t ph c v xu t kh u, h n

16

ng công s n Vi t Nam (1996) V n ki n

i h i đ i bi u toàn qu c l n th VIII. Tr.120, 121
18


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

ch nh p nh ng hàng tiêu dùng ch a thi t y u. Có chính sách b o h h p lý s n xu t
trong n

c.

Hai là, đi u ch nh c c u th tr

ng đ v a h i nh p khu v c v a h i nh p toàn

c u, x lý đúng đ n l i ích gi a ta v i các đ i tác.
Ba là, ch đ ng tham gia c ng đ ng th

ng m i th gi i, các di n đàn, các t

ch c, các đ nh ch qu c t m t cách có ch n l c, v i b

c đi thích h p.

B n là, vi c s d ng v n vay và thu hút v n đ u t tr c ti p c a n

c ngoài

ph i theo quy ho ch và k ho ch phát tri n ngành và vùng lãnh th , b o đ m th c
hi n các m c tiêu, nhi m v đư đ ra.
1.4.

i h i l n th IX c a

ng

i h i l n th IX c a

ng quán tri t:

“Th c hi n nh t quán đ

ng l i đ i ngo i đ c l p t ch , r ng m , đa ph

ng

hoá, đa d ng hoá các quan h qu c t . Vi t Nam s n sàng là b n, là đ i tác tin c y
c a các n

c trong c ng đ ng qu c t , ph n đ u vì hoà bình, đ c l p và phát tri n.

Nhi m v đ i ngo i là ti p t c gi v ng môi tr

ng hoà bình và t o các đi u

ki n qu c t thu n l i đ đ y m nh phát tri n kinh t - xã h i, công nghi p hoá, hi n
đ i hoá đ t n

c, xây d ng và b o v T qu c, b o đ m đ c l p và ch quy n qu c

gia, đ ng th i góp ph n tích c c vào cu c đ u tranh chung c a nhân dân th gi i vì
hoà bình, đ c l p dân t c, dân ch và ti n b xã h i
Ch đ ng h i nh p kinh t qu c t và khu v c theo tinh th n phát huy t i đa n i
l c, nâng cao hi u qu h p tác qu c t , b o đ m đ c l p t ch và đ nh h

ng xã h i

ch ngh a, b o v l i ích dân t c, an ninh qu c gia, gi gìn b n s c v n hoá dân t c,
b o v môi tr

ng. Chính ph cùng các b , ngành và các doanh nghi p kh n tr

ng

xây d ng và th c hi n k ho ch h i nh p kinh t qu c t v i l trình h p lý và ch

ng

trình hành đ ng c th , phát huy tính ch đ ng c a các c p, các ngành và các doanh
nghi p; đ y m nh chuy n d ch c c u kinh t và đ i m i c ch qu n lý kinh t - xã

19


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

h i, hoàn ch nh h th ng lu t pháp, nâng cao n ng l c c nh tranh c a các doanh
nghi p và n n kinh t ”17
1.5.

i h i l n th X c a
Trong V n ki n

ng

i h i l n th X,

“Th c hi n nh t quán đ

ng ta kh ng đ nh:

ng l i đ i ngo i đ c l p t ch , hoà bình, h p tác và

phát tri n; chính sách đ i ngo i r ng m , đa ph

ng hoá, đa d ng hoá các quan h

qu c t . Ch đ ng và tích c c h i nh p kinh t qu c t , đ ng th i m r ng h p tác
qu c t trên các l nh v c khác. Vi t Nam là b n, đ i tác tin c y c a các n

c trong

c ng đ ng qu c t , tham gia tích c c vào ti n trình h p tác qu c t và khu v c”18.
y m nh ho t đ ng kinh t đ i ngo i, h i nh p sâu h n và đ y đ h n v i các
th ch kinh t toàn c u, khu v c và song ph

ng, l y ph c v l i ích đ t n

c làm

m c tiêu cao nh t.
1.6.

i h i l n th XI c a
“Th c hi n nh t quán đ

phát tri n; đa ph

ng
ng l i đ i ngo i đ c l p, t ch , hoà bình, h p tác và

ng hoá, đa d ng hoá quan h , ch đ ng và tích c c h i nh p qu c

t ; là b n, đ i tác tin c y và thành viên có trách nhi m trong c ng đ ng qu c t ; vì
l i ích qu c gia, dân t c, vì m t n

c Vi t Nam xã h i ch ngh a giàu m nh. Nhi m

v c a công tác đ i ngo i là gi v ng môi tr

ng hoà bình, thu n l i cho đ y m nh

công nghi p hoá, hi n đ i hoá, b o v v ng ch c đ c l p, ch quy n, th ng nh t và
toàn v n lãnh th ; nâng cao v th c a đ t n

c; góp ph n tích c c vào cu c đ u tranh

vì hoà bình, đ c l p dân t c, dân ch và ti n b xã h i trên th gi i.
Nâng cao hi u qu các ho t đ ng đ i ngo i, ti p t c đ a các m i quan h qu c
t vào chi u sâu trên c s gi v ng đ c l p, t ch , phát huy t i đa n i l c, gi gìn
và phát huy b n s c dân t c; ch đ ng ng n ng a và gi m thi u tác đ ng tiêu c c c a

17

ng công s n Vi t Nam (2001) V n ki n

i h i đ i bi u toàn qu c l n th IX

18

ng công s n Vi t Nam (2006) V n ki n

i h i đ i bi u toàn qu c l n th X.tr112
20


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

quá trình h i nh p qu c t . Xúc ti n m nh th

ng m i và đ u t , m r ng th tr

ng,

khai thác hi u qu các c ch h p tác qu c t , các ngu n l c v v n, khoa h c – công
ngh , trình đ qu n lý tiên ti n. Tham gia các c ch h p tác chính tr , an ninh song
ph

ng và đa ph

ng vì l i ích qu c gia trên c s tôn tr ng các nguyên t c c b n

c a lu t pháp qu c t , Hi n ch

ng Liên h p qu c. Th c hi n t t công vi c t i các

t ch c qu c t , đ c bi t là Liên h p qu c. Tích c c h p tác cùng các n

c, các t

ch c khu v c và qu c t trong vi c đ i phó v i nh ng thách th c an ninh phi truy n
th ng, và nh t là tình tr ng bi n đ i khí h u; s n sàng đ i tho i v i các n

c, các t

ch c qu c t và khu v c có liên quan v v n đ dân ch , nhân quy n; ch đ ng, kiên
quy t đ u tranh, làm th t b i m i âm m u, hành đ ng can thi p vào công vi c n i
b , xâm ph m đ c l p, ch quy n, th ng nh t, toàn v n lãnh th , an ninh qu c gia và
n đ nh chính tr c a Vi t Nam”19
1.7.

i h i l n th XII c a
G n đây nh t,

ng

i h i l n th XII c a

ng nh n m nh:

“B o đ m l i ích t i cao c a qu c gia - dân t c, trên c s các nguyên t c c
b n c a pháp lu t qu c t , bình đ ng và cùng có l i, th c hi n nh t quán đ

ng l i

đ i ngo i đ c l p, t ch , hòa bình, h p tác và phát tri n; đa d ng hóa, đa ph

ng

hóa trong quan h đ i ngo i; ch đ ng và tích c c h i nh p qu c t ; là b n, là đ i
tác tin c y và thành viên có trách nhi m c a c ng đ ng qu c t . Trên c s v a h p
tác, v a đ u tranh, ho t đ ng đ i ngo i nh m ph c v m c tiêu gi v ng môi tr

ng

hòa bình, n đ nh, tranh th t i đa các ngu n l c bên ngoài đ phát tri n đ t n

c,

nâng cao đ i s ng nhân dân…”20
2. M r ng và nâng cao hi u qu kinh t đ i ngo i, ch đ ng h i nh p kinh t
qu c t

19

ng công s n Vi t Nam (2011) V n ki n

i h i đ i bi u toàn qu c l n th XI

20

ng công s n Vi t Nam (2016) V n ki n

i h i đ i bi u toàn qu c l n th XII, tr. 153
21

Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

vi c h c t p, quán tri t và đ c bi t là v n d ng t t
chính sách đ i ngo i trong l nh v c kinh t nói chung,

ng H Chí Minh trong

đây là ph

ng di n kinh t

đ i ngo i nói riêng m t cách hi u qu , c n chú ý m t s v n đ chính sau:
Th nh t, xác đ nh đúng m i quan h gi a chính sách đ i ngo i và chính sách
kinh t đ i ngo i.
Chính sách đ i ngo i đúng đ n, rõ ràng là c s chính tr đ t đó xây d ng
chính sách kinh t đ i ngo i có hi u qu . Trên th c t , ch tr
l i đa d ng hóa, đa ph

ng và th c hi n đ

ng hóa quan h và ch đ ng h i nh p qu c t , tr

ng

c h t là

v kinh t , nh m tranh th cao đ ngo i l c đ phát huy t i đa n i l c. Hai v n đ
này b sung cho nhau m t cách bi n ch ng. Trong b i c nh m i hi n nay, toàn c u
hóa và h i nh p kinh t qu c t đang di n ra m t cách m nh m , đan xen l n nhau,
v a có đi u ki n thu n l i, nh ng c ng v a có nhi u m t ph c t p, nên đòi h i c
hai m t chính tr và kinh t trong chính sách đ i ngo i c a Vi t Nam ph i đ
ch t và x lý m t cách linh ho t h n n a trên c s gi v ng đ nh h

cg n

ng xư h i ch

ngh a. Nh ng th ng l i v chính tr trong chính sách đ i ngo i s t o cho chúng ta
có ti ng nói riêng trên tr

ng qu c t và nh ng thành qu đó suy cho cùng là đ m

r ng quan h kinh t , thu hút các ngu n l c t bên ngoài, khai thác l i th so sánh
c a Vi t Nam nh m ph c v s phát tri n kinh t c a đ t n

c. Có th nói, vi c xây

d ng m t chính sách đ i ngo i đúng đ n, k t h p hài hòa đ

c c hai m t chính tr

và kinh t s giúp Vi t Nam khai thác t i đa đ

c ti m n ng c a đ t n

s m hoàn thành s nghi p công nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n

V n ki n

i h i đ i bi u toàn qu c l n th IX c a

c, góp ph n

c vào n m 2020 nh

ng đư ch ra.

Th hai, ho t đ ng đ i ngo i có vai trò quan tr ng ph c v m c tiêu phát tri n
kinh t .
Ngh quy t s 07/NQ-TW c a B Chính tr (khóa IX) V h i nh p kinh t qu c
t ch rõ: Các c quan đ i di n ngo i giao

n

c ngoài c n coi vi c ph c v công

cu c xây d ng và phát tri n kinh t c a đ t n

c là m t nhi m v hàng đ u. Ho t

22


Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

đ ng đ i ngo i ph c v phát tri n kinh t c n đ

c hi u theo ngh a r ng, t c là phát

huy nh ng th m nh riêng c a toàn ngành đ i ngo i vào công cu c đ i m i và phát
tri n kinh t

Vi t Nam.

i ngo i ph c v kinh t có ngh a là đ nh h

ng ho t

đ ng đ i ngo i vào vi c khai thác tri t đ nh ng thu n l i và đi u ki n t các m i
quan h qu c t đ làm l i cho công cu c phát tri n kinh t c a đ t n

c.

Vì th , ho t đ ng đ i ngo i c n quan tâm t i m t hi u qu kinh t và coi đây
v a là m t nhi m v tr ng tâm, v a là m c tiêu u tiên hàng đ u c a toàn ngành
ngo i giao trong giai đo n hi n nay. Ph i l y k t qu thi t th c trong vi c ph c v
phát tri n kinh t làm th
ngo i.

c đo và tiêu chu n đ đánh giá hi u qu c a ho t đ ng đ i

i ngo i ph c v phát tri n kinh t th hi n vi c tranh th m i ngu n ngo i

l c cho qu c gia. ây có th đ

c coi là m t nhi m v m i, r t quan tr ng và n ng

n đ t ra đ i v i ngành đ i ngo i Vi t Nam. M i ho t đ ng đ i ngo i c n ph i nh m
ph c v thi t th c cho s nghi p công nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n

c, phát tri n

n n kinh t nhanh và v ng ch c. Ho t đ ng đ i ngo i ph i không ng ng qu ng bá,
c i thi n hình nh, v th c a Vi t Nam trên tr
n

ng qu c t , nh m thu hút đ u t

c ngoài vào Vi t Nam; bên c nh đó, c n t ng c

thi t th c trong các c ch , di n đàn đa ph
tác và th tr

ng các ho t đ ng có hi u qu

ng và song ph

ng nh m tìm ki m đ i

ng xu t kh u, làm t t vai trò trung gian, môi gi i và làm c u n i trong

các ho t đ ng kinh t , thúc đ y h p tác qu c t trên các l nh v c khoa h c, công
ngh , giáo d c. Tìm ki m và m r ng th tr

tr

ng quy t đ nh đ n vi c tiêu th s n ph m cho m i l nh v c s n xu t, kinh doanh

d ch v , t đó quy t đ nh h
t chung.
tr

ng c ng là v n đ quan tr ng, b i th

ng đ u t , góp ph n thúc đ y s phát tri n c a n n kinh

phát tri n kinh t đ i ngo i, Vi t Nam c n coi tr ng và m r ng c th

ng trong n

c và th tr

ng n

c ngoài.

Th ba, đa d ng hóa chính sách kinh t đ i ngo i là đ phát huy ti m n ng kinh
t c ađ tn

c.

23

Ti u lu n T t

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

Quan đi m c b n c a Ch t ch H Chí Minh trong vi c m r ng quan h kinh
t v i các n

c không ph i ch nh m nh n s giúp đ c a b n bè qu c t đ bù đ p

s thi u h t

trong n

c, mà chính là thông qua s giúp đ đó đ phát huy nh ng

ti m n ng, l i th c a Vi t Nam. ó là quan đi m thu hút ngo i l c đ phát huy n i
l c c a Ng

i. Phát tri n và v n d ng quan đi m đó,

ng ta đư xác đ nh rõ m c

tiêu c a h i nh p kinh t qu c t : Ch đ ng h i nh p kinh t qu c t nh m m r ng
th tr

ng, tranh th thêm v n, công ngh , ki n th c qu n lý đ đ y m nh công

nghi p hóa, hi n đ i hóa theo đ nh h

ng xư h i ch ngh a, th c hi n dân giàu, n

c

m nh, xư h i công b ng, dân ch , v n minh.
Vì th , Vi t Nam c n t o l p, hoàn thi n môi tr

ng đ t o nh ng đi u ki n

thu n l i cho vi c m c a n n kinh t trên các l nh v c và nhanh chóng hình thành
đ ng b h th ng huy đ ng v n t trong n
ngu n v n đ u t n

c, c ng nh thu hút và s d ng hi u qu

c ngoài. Ngu n v n trong n

t Vi t Nam n đ nh tr

c t o ra n i l c làm cho n n kinh

c nh ng bi n đ ng c a th tr

ng th gi i và khu v c.

Th t , ti p t c hoàn thi n h th ng pháp lu t, c ch chính sách kinh t đ i
ngo i theo xu h
Xu h
đ

ng h i nh p kinh t qu c t .

ng qu n lý hi n đ i đòi h i h th ng pháp lu t, c ch chính sách ph i

c xây d ng theo h

ng chi ti t, c th hóa, có th đi u ch nh đ

c các hành vi

c a xư h i. M i l nh v c ho t đ ng đ u ph i tuân theo pháp lu t, tránh tình tr ng lu t
pháp ch quy đ nh chung chung, do đó ph i kéo theo r t nhi u v n b n h

ng d n thi

hành lu t khi n cho tình hình càng thêm ph c t p. Trong l nh v c kinh t đ i ngo i
c ng v y, n u nh ng quy đ nh trong các b lu t và lu t v n c chung chung s không
nh ng gây khó kh n cho các c quan qu n lý c a Nhà n
c đ n ho t đ ng đ u t , th

c mà còn làm nh h

ng

ng m i, t đó s d n đ n ách t c trong ho t đ ng kinh

doanh, làm m t th i gian, chi phí và c h i, d t o đi u ki n cho các hi n t

ng tiêu

c c phát tri n. Cùng v i vi c có m t b lu t hoàn ch nh, thông thoáng, bình đ ng,
ch t ch , đ ng b , nh t quán, minh b ch và phù h p v i thông l qu c t cho c đ u
24


Ti u lu n T t

t trong n

c và đ u t n

hành chính theo h
hút đ u t n

V n Công V

ng H Chí Minh v kinh t

c ngoài; c n ti p t c c i cách th ch , b máy và th t c

ng g n nh , có hi u l c, hi u qu là nh ng vi c c p bách đ thu

c ngoài trong b i c nh hi n nay.

Th n m, ti p t c nâng c p h th ng k t c u h t ng kinh t - xã h i và nâng
cao ch t l

ng quy ho ch thu hút đ u t n

c ngoài.

Xây d ng h th ng k t c u h t ng t t là đi u ki n c n thi t đ thu hút v n đ u
t n

c ngoài. H th ng giao thông, c u c ng, h th ng chuy n t i đi n, h th ng

b u chính, vi n thông, nh ng khu công nghi p t p trung đ y đ đi u ki n thu n l i
cho s n xu t s h p d n các nhà đ u t n
xu t phát t chi n l
h

c ngoài. Quy ho ch thu hút đ u t ph i

c phát tri n kinh t - xư h i, quán tri t các quan đi m và đ nh

ng chuy n d ch c c u kinh t đ hình thành ngành kinh t tr ng đi m và m i

nh n. T đó, quy ho ch chi ti t gi a v n đ u t n

c ngoài và đ u t trong n

trên c s đó xây d ng nh ng danh m c s n ph m g i v n đ u t n
nhu c u th c s c a đ t n

c,

c ngoài theo

c. Công tác quy ho ch đúng đ n và h p lý s giúp chúng

ta đ u t đúng ch , tránh dàn tr i, lưng phí và nâng cao ch t l

ng t ng tr

ng c a

n n kinh t .
Th sáu, xây d ng đ i ng cán b kinh t đ i ngo i có ph m ch t chính tr
v ng vàng và trình đ chuyên môn gi i đáp ng l trình ch đ ng h i nh p kinh t
qu c t nh m b o v l i ích c a đ t n

c.

Nâng cao trình đ đ i ng cán b k thu t, cán b qu n lý và đ i ng công nhân
lành ngh đ s c đáp ng nhu c u h p tác v i n

c ngoài đang là v n đ c p bách

trong quá trình h i nh p kinh t qu c t hi n nay. C n chú tr ng đào t o đ i ng các
chuyên gia gi i v kinh t , k thu t; có n ng l c th m đ nh; có kh n ng th
thuy t v i đ i tác n
đào t o cho đ

ng

c ngoài và am hi u sâu s c v lu t pháp qu c t . Nhanh chóng

c đ i ng công nhân lành ngh trên nhi u l nh v c, đáp ng đ

c đòi

h i c a công ngh m i r t đa d ng v i nhi u ngu n g c khác nhau. Ngoài n ng l c
chuyên môn, k n ng ngh nghi p t t, đ i ng chuyên gia, cán b , công nhân ph i
25